The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

0รายงานผลตามข้อตกลงMOU แก้ไข 6 ม.ค. 65

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by Chawee Kh, 2022-06-13 00:57:13

0รายงานผลตามข้อตกลงMOU แก้ไข 6 ม.ค. 65

0รายงานผลตามข้อตกลงMOU แก้ไข 6 ม.ค. 65

Keywords: MOU ซ

1

รายงานผลตามขอ้ ตกลง
ให้ข้าราชการครแู ละบคุ ลากรทางการศึกษามวี ิทยฐานะ

หรือเลอื่ นเปน็ วทิ ยฐานะเชี่ยวชาญ
สายงานการบรหิ ารสถานศึกษา

โครงการการพฒั นาโรงเรยี นส่งเสรมิ สขุ ภาพระดับเพชร
ด้านสิ่งแวดล้อมดเี ด่น

นายเอกชัย บตุ รแสนคม
ผอู้ ำนวยการโรงเรยี นดงมะไฟวทิ ยา
วทิ ยฐานะผ้อู ำนวยการชำนาญการพเิ ศษ

โรงเรียนดงมะไฟวิทยา
สำนกั งานเขตพนื้ ทก่ี ารศึกษามธั ยมศกึ ษาเขต ๒๓
สำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พนื้ ฐาน

กระทรวงศกึ ษาธิการ

2

คำนำ

รายงานผลตามข้อเสนอในการพัฒนางาน (ด้านที่ ๓ ส่วนที่ ๓) ในครั้งนี้เป็นการพัฒนา
ต่อยอดจากรางวัลโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับเพชร ของโรงเรียนดงมะไฟวิทยา ซึ่งได้รับรางวัล
ในปี ๒๕๕๖ เพื่อให้โรงเรียนดงมะไฟวิทยาเป็นโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพอย่างยั่งยืน จึงได้ จัดทำ
โครงการ “การพัฒนาโครงการส่งเสริมสุขภาพระดับเพชร ด้านสิ่งแวดล้อมดีเด่น” ขึ้นในระยะเวลา
๓ เดือน คือ เดือนมิถุนายน ๒๕๕๙ ถึง เดือนสิงหาคม ๒๕๕๙ เป็นการพัฒนาสภาพแวดล้อมภายใน
โรงเรียนให้สะอาด รม่ รนื่ สวยงาม ปลอดภยั ซง่ึ เกยี่ วข้องกับครู นกั เรียน และชุมชน ให้ตระหนักรู้และ
เข้าใจ ในเรื่องการส่งเสริมสุขภาพด้านสิ่งแวดล้อม สามารถนำไปปฏิบัติและขยายผลให้กับผู้ปกครอง
และชมุ ชนปฏิบัตไิ ด้อย่างย่ังยืนและถกู ตอ้ ง

ขอขอบคุณ คณะกรรมการสถานศึกษา คณะครู และบุคลากรทางการศึกษาโรงเรียน
ดงมะไฟวิทยา ผู้ปกครอง ชุมชน และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดงมะไฟ ที่ร่วมสนับสนุน
ร่วมแรงรว่ มใจในการดำเนนิ งาน ตามโครงการดังกลา่ วจนสำเรจ็ บรรลุวตั ถปุ ระสงค์ทุกประการ

นายเอกชยั บุตรแสนคม
ผอู้ ำนวยการโรงเรยี นดงมะไฟวิทยา

ตุลาคม ๒๕๕๙

3

สารบญั หน้า

เร่ือง ๑

๑. ผู้เสนอขอและพัฒนา ๑
๒. ช่ือประเดน็ ในการพฒั นา ๓

๒.๑ เหตผุ ลและความจำเปน็ ในการพฒั นางาน ๕
๒.๒ ประเดน็ ในการพัฒนา (สิง่ ท่จี ะพัฒนา) ๖
๒.๓ เปา้ หมายในการพัฒนา ๖
๒.๔ กลมุ่ เป้าหมายในการพฒั นา ๗
๒.๕ ระยะเวลาในการดำเนนิ การ ๗
๒.๖ นิยามศพั ท์เฉพาะ ๗
๓. เอกสารแนวคิดทฤษฎีท่ีเก่ียวข้อง ๘
๓.๑ การบรหิ ารจดั การตามหลักการ POLC ๑๐
๓.๒ หลกั การบรหิ ารแบบมสี ่วนรว่ ม ๑๓
๓.๓ การบริหารตามวงจรเดมมิ่ง ๑๔
๓.๔ เกณฑม์ าตรฐานสว้ มสาธารณะระดับประเทศ (HAS) ๓๖
๔. วิธีดำเนนิ การพฒั นา (แสดงถึงข้นั ตอน/วธิ ีการพฒั นา) ๓๗
๔.๑ ขัน้ ตอนในการพัฒนา ๓๗
๕. แนวทางการตรวจสอบและประเมินผลการพัฒนางาน ๔๖
๖. ผลการพัฒนา ๔๘
๖.๑ พฒั นาปรบั ปรุงอาคารสถานที่ ๕๕
๖.๒ พฒั นาครแู ละบคุ ลากรทางการศึกษา ๕๗
๖.๓ ปลกู ฝงั พฤตกิ รรมและวินัยในการปฏบิ ัติของผเู้ รยี น
๗. สรปุ ผลจากการตรวจสอบและประเมนิ ผลการพัฒนา ๕๗
๘. ประโยชน์ท่เี กิดจากการพัฒนาโรงเรยี นส่งเสรมิ สขุ ภาพระดับเพชรด้าน ๕๗
สงิ่ แวดล้อมดเี ดน่ ๕๗
๘.๑ ประโยชน์ท่เี กิดกับตวั นักเรยี น ๕๗
๘.๒ ประโยชน์ที่เกดิ กับครแู ละบุคลากรทางการศึกษา ๕๘
๘.๓ ประโยชนท์ ี่เกดิ กับโรงเรียน ๕๘
๘.๔ ประโยชนท์ เี่ กิดกับผปู้ กครองและชุมชน ๖๐
๙. แนวทางพัฒนาสอู่ นาคต
๑๐. การเผยแพร่
ภาคผนวก

4

สารบัญตาราง

เรื่อง หน้า

ตารางท่ี ๑ แสดงปฏทิ นิ การดำเนินงาน เดอื นมถิ นุ ายน ๒๕๕๙ - เดือนสงิ หาคม ๒๕๕๙ ๖
๑๑
ตารางท่ี ๒ แบบประเมนิ ตามตัวช้ีวัดท่ี ๑๘ การประเมินสภาพแวดลอ้ มของกรมอนามยั ๓๓
กระทรวงสาธารณสขุ ๓๓
๓๔
ตารางที่ ๓ แสดงเวรดแู ลอาคารสถานทแ่ี ละสภาพแวดล้อม ๔๐
ตารางท่ี ๔ แสดงเวรดูแลหอ้ งนำ้ ห้องสว้ ม ๔๒
ตารางท่ี ๕ รายชื่อนกั เรยี นแกนนำและครูทปี่ รึกษาท่ีกำกบั ดูแลติดตามการปฏิบัติงาน ๔๓
๔๕
ของนกั เรียนในการรักษาและส่งเสรมิ สุขภาพ
๕๘
ตารางที่ ๖ แสดงจำนวนห้องส้วม ชาย – หญิง โรงเรยี นดงมะไฟวทิ ยา ๕๔
ตารางที่ ๗ แสดงผลการประเมนิ ตามตวั ชีว้ ดั ที่ ๑๑ มาตรฐานส้วม (HAS) โรงเรยี น
๕๔
ดงมะไฟวทิ ยา
ตารางท่ี ๘ แสดงผลการประเมินตามตัวชี้วัดที่ ๑๘ การประเมินสภาพแวดล้อมของ

โรงเรียนดงมะไฟวทิ ยา
ตารางท่ี ๙ แสดงผลการสอบถามความพึงพอใจของครูผู้สอน นักเรียน กรรมการ

สถานศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรียนและผู้ปกครองนักเรียนที่มีต่อการพัฒนา
โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับเพชร ในด้านการพัฒนาปรับปรุงอาคาร
สถานท่ี
ตารางท่ี ๑๐ แสดงผลการสอบถามความพึงพอใจของครูและบุคลากรทางการศึกษา
ในดา้ นการพฒั นาครแู ละบคุ ลากรทางการศึกษา
ตารางท่ี ๑๑ แสดงผลการสอบถามความคิดเห็นของครูผู้สอน นักเรียน กรรมการ
สถานศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรียน ผู้ปกครองนักเรียน ในด้านปลูกฝัง
พฤตกิ รรมและวนิ ัยในการปฏบิ ตั ขิ องผูเ้ รียน
ตารางท่ี ๑๒ แสดงผลการสอบถามความพึงพอใจของครูผู้สอน นักเรียน กรรมการ
สถานศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรียน และผู้ปกครองนักเรียนที่มีต่อการพัฒนา
โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ ระดับเพชร ในด้านปลูกฝังพฤติกรรมและวินัย
ในการปฏิบตั ขิ องผเู้ รยี น



รายงานผลตามข้อเสนอในการพฒั นางาน (ดา้ นที่ ๓ ส่วนที่ ๓)
ให้ขา้ ราชการครแู ละบคุ ลากรทางการศึกษามีวิทยฐานะหรือเล่อื นเปน็

วิทยฐานะเชีย่ วชาญ สายงานบรหิ ารสถานศกึ ษา

โครงการการพฒั นาโรงเรียนสง่ เสรมิ สุขภาพระดบั เพชร ด้านสิ่งแวดล้อมดเี ดน่

๑. ผ้เู สนอขอและพฒั นา
ชอื่ นายเอกชยั นามสกุล บตุ รแสนคม
ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรยี นดงมะไฟวิทยา
ตำแหน่งเลขท่ี ๖๒๐๓๑
หน่วยงานการศึกษา โรงเรยี นดงมะไฟวิทยา ตำบลขมิ้น อำเภอเมือง จงั หวัดสกลนคร
สว่ นราชการ สำนักงานเขตพื้นท่ีการศึกษามธั ยมศึกษา เขต ๒๓
รับเงินเดอื นอันดบั ๕๒,๐๖๐ บาท
เพอ่ื มีหรอื เล่ือนเปน็ วิทยฐานะ ผู้อำนวยการเชีย่ วชาญ

๒. ช่อื ประเด็นในการพฒั นา
ข้อเสนอในการพัฒนางานครั้งนี้เป็นแนวคิดในการพัฒนาต่อยอดจากรางวัลโรงเรียนส่งเสริม

สขุ ภาพระดบั เพชร ของโรงเรียนดงมะไฟวิทยา เพื่อใหเ้ ป็นโรงเรียนสง่ เสริมสขุ ภาพระดับเพชรที่ยั่งยืน
ตลอดไป จะต้องนำกลยุทธ์โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพไปปรับใช้ในการพัฒนาด้านต่าง ๆ เพื่อส่งเสริ ม
สุขภาพนักเรียนและผู้เกี่ยวข้องทุกคนในโรงเรียนรวมท้ังสมาชิกในชุมชนได้รับความรู้ ปลูกฝังทัศนคติ
และเสริมสร้างทักษะที่ก่อให้เกิดพฤติกรรมสุขภาพที่ถูกต้องและยั่งยืน เพราะการดำเนินงานโรงเรียน
ส่งเสริมสุขภาพเป็นการสร้างกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันเกี่ยวกับสุขภาพ ทั้งนักเรียน ผู้ปกครอง ครู
และบุคลากรในโรงเรียน องค์กรท้องถิ่นและชุมชนอย่างแท้จริง ดังนั้นประเด็นสำคัญที่โรงเรียน
จะต้องมีการพัฒนาและปรับปรุงอยู่ตลอดเวลาอย่างต่อเนื่องคือ ด้านสิ่งแวดล้อมของโรงเรียนให้มี
สภาพแวดล้อมทส่ี ะอาด รม่ ร่นื สวยงาม ปลอดภยั เหมาะแก่การเรยี นรู้และเป็นต้นแบบทีย่ ่ังยนื จึงจัด
ให้มี “โครงการการพฒั นาโรงเรยี นส่งเสริมสขุ ภาพระดับเพชร ดา้ นส่งิ แวดลอ้ มดเี ด่น”

๒.๑ เหตุผลและความจำเปน็ ในการพัฒนางาน
โรงเรียนดงมะไฟวิทยา ตระหนักถึงสภาพสังคมและสิ่งแวดล้อมในปัจจุบัน เป็นผล

มาจากการพัฒนาทางด้านเทคโนโลยีการสื่อสาร ทำให้วิถีชีวิตของเด็กวัยเรียนเปลี่ยนแปลงไปอย่าง
มากมาย โดยเฉพาะดา้ นสุขภาพของนักเรียน ทีน่ บั วันจะขาดความเอาใจใส่ดูแล และไม่วา่ จะเป็นเร่ือง
อาหาร นิสัยการบริโภคอาหารที่ขาดคุณภาพ ทำให้อ้วน หรือขาดสารอาหาร และจากนโยบาย



การปฏิรูปการศึกษาของรัฐบาลที่มงุ่ เนน้ ให้ผู้เรียนเปน็ คนดี คนเก่ง และมคี วามสุขน้นั โรงเรียนจะต้อง
พฒั นาทง้ั ความร้คู ู่กับสุขภาพไปพร้อม ๆ กนั เพราะการท่มี สี ุขภาพดี จิตใจก็จะแจม่ ใส เบกิ บาน ร่าเริง
พร้อมที่จะเรียนรู้หรือร่วมกิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังคำกล่าวที่ว่า A Sound mind
in a sound body “จิตที่แจ่มใส ย่อมอยู่ในร่างกายที่สมบูรณ์” ดังนั้นการจะพัฒนานักเรียนให้เป็น
คนที่มีสุขภาพพร้อมรับการเปลี่ยนแปลงความเป็นสังคมของประชาคมอาเซียน จะต้องเรียนรู้และ
พัฒนาตนเองในเรื่องของสุขภาพเป็นลำดับแรก การที่จะพัฒนาโรงเรียนให้เป็นโรงเรียนส่งเสริม
สุขภาพระดับเพชรนั้น บุคลากรทุกคนจะต้องมีความเป็นเอกภาพ รวมใจเป็นหนึ่งในการดำเนินงาน
ทุ่มเท มุ่งมั่นและพยายามอย่างต่อเนื่อง นำทีมโดยผู้อำนวยการโรงเรียน รองผู้อำนวยการโรงเรียน
และคณะครูทุกคน นกั เรยี นทุกคน แม่ค้าทุกคน รา้ นค้าสหกรณ์โรงเรียน นักการภารโรง เพราะทุกคน
คือคนสำคัญในการขับเคลื่อนให้การดำเนินงานสู่ความสำเร็จทุกตัวชี้วัด โดยอาศัยความร่วมมือจาก
หน่วยงาน หรือองคก์ รภายนอกซึ่งจะเป็นเครือข่ายสุขภาพชว่ ยสนับสนุน ส่งเสรมิ ซ่งึ โรงเรียนดงมะไฟ
วิทยาได้รับความร่วมมือเป็นอย่างดียิ่งจากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านดงมะไฟสามัคคี
และสาธารณสุขอำเภอเมืองสกลนคร ตลอดจนเจ้าหน้าที่จากโรงพยาบาลสกลนคร ทำให้
การดำเนินงานเปน็ ไปดว้ ยความเรียบร้อย ตง้ั แต่เร่ิมจนรับการประเมนิ

โรงเรียนดงมะไฟวิทยา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต ๒๓
เปิดทำการสอนตง้ั แต่ระดับชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี ๑ ถึงระดับชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ ๖ จำนวนนักเรียนท้ังส้ิน
๖๓๙ คน โรงเรียนตั้งอยู่ในชุมชนที่ผู้ปกครองให้ความสนใจและส่งเสริมให้ลูกหลานมีการศึกษา
เมื่อย้อนดูสภาพของโรงเรียนในอดีตที่ผ่านมา พบว่ามีปัญหาหลายประการตั้งแต่การขาดแคลนครู
การขาดแคลนอาคารสถานที่ งบประมาณมีน้อย แหล่งเรียนรู้ ไม่เพียงพอ ขาดแคลนวัสดุ อุปกรณ์
สื่อเทคโนโลยีที่ทันสมัยและเอื้อต่อการเรียนรู้ของนักเรียน และปัญหาอีกประการหนึ่งก็คือ ปัญหา
ด้านสุขภาพอนามัยของนักเรียนเนื่องจากขาดการบริหารจัดการที่ดี และโรงเรียนไม่มีมาตรการ
ในการดำเนินการแก้ไขปัญหาที่ชัดเจน ในการรณรงค์ส่งเสริมสุขอนามัยและสิ่งแวดล้อม และการให้
ความร้ดู ้านทกั ษะชีวิตใหแ้ ก่นักเรียน ตลอดจนการเข้ามามีสว่ นรว่ มในการพัฒนาการจัดการศึกษาของ
โรงเรยี น ผู้ปกครอง ชมุ ชน และหน่วยงานทีเ่ กี่ยวข้องยงั มีน้อย ส่งผลให้การพัฒนางานโรงเรียนส่งเสรมิ
สุขภาพขาดประสิทธิภาพ คุณภาพชีวิตของนักเรียนยังไม่ได้มาตรฐาน จากการที่นักเรียนจำนวนมาก
อยู่รวมกันในโรงเรียนย่อมเกิดปัญหาการอยู่ร่วมกันในด้านสุขภาพอนามัย จากการตรวจสุขภาพ
นักเรียนมักจะพบปัญหาด้านต่าง ๆ เช่น โรคฟันผุและเหงือกอักเสบ โรคไข้หวัด โรคไข้เลือดออก
โรคโลหิตจาง การขาดสารอาหาร โรคทางเดินอาหาร โรคผิวหนัง ฯลฯ ซึ่งจะเป็นอุปสรรคต่อการศึกษา
ของนักเรียน และพบว่าโรคบางโรคแพร่ระบาดในโรงเรียนและในชุมชน จนกลายเป็นปัญหาโดย
สว่ นรวมทที่ ุกฝา่ ยทเ่ี ก่ียวข้องต้องร่วมมอื กนั แก้ไข



ปัญหาสุขอนามัยและสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนที่มีผลต่อสุขภาพนักเรียน เช่น บริเวณอาคาร
สถานที่สกปรก ขาดการรักษาความสะอาด ขาดวัสดุอุปกรณ์ในการรักษาความสะอาด การจัดเก็บ
อปุ กรณไ์ ม่เป็นระเบยี บและไม่ปลอดภยั โต๊ะเกา้ อี้ท่ีใช้ในการรบั ประทานอาหารไม่เพียงพอ โรงอาหาร
ไม่ได้มาตรฐาน น้ำดื่มไม่สะอาดและไม่เพียงพอ ส้วมสกปรกไม่สะอาด มีกลิ่นเหม็นและไม่เพียงพอ
ต่อจำนวนนักเรียน เป็นต้น ปัญหาเหล่านี้โรงเรียนจำเป็นต้องให้ความสนใจและเร่งปรับปรุงแก้ไข
เพราะโรงเรียนเป็นแหล่งให้ความรู้ ความเข้าใจในการปฏิบัติตนในด้านสุขอนามัยที่ถูกต้องและ
นักเรียนจะต้องปฏิบัติตนให้เกิดสุขนิสัยในชีวิตประจำวันได้อย่างถูกต้อง จะต้องนำกลยุทธ์โรงเรียน
ส่งเสรมิ สุขภาพไปปรับใช้ ในประเด็นสำคญั ทีโ่ รงเรียนจะต้องมีการพัฒนาและปรบั ปรุงอยู่ตลอดเวลา
อย่างต่อเนื่องคือ ด้านสง่ิ แวดล้อมของโรงเรียน ให้มีสภาพแวดลอ้ มทีส่ ะอาด ร่มร่นื สวยงาม ปลอดภัย
เหมาะแก่การเรยี นร้แู ละเป็นต้นแบบทยี่ งั่ ยืน

๒.๒ ประเด็นในการพัฒนา (สิง่ ท่ีจะพัฒนา)
การพฒั นาโรงเรียนสง่ เสริมสุขภาพระดบั เพชร ด้านสิ่งแวดล้อมดีเด่น มีประเด็นการพฒั นา

ดังน้ี
๒.๒.๑ พัฒนาปรบั ปรุงอาคารสถานที่ ให้มสี ภาพแวดลอ้ มที่สะอาด รม่ รน่ื สวยงาม

ปลอดภัย เหมาะแก่การเรยี นร้แู ละเปน็ ตน้ แบบทีย่ ่งั ยืน (เป้าหมาย ๒ ตัวชี้วัด คอื ตวั ชี้วัดที่ ๑๑ ส้วม
ผ่านเกณฑ์มาตรฐานและตวั ชี้วัดท่ี ๑๘ โรงเรียนผ่านเกณฑ์มาตรฐานส่งิ แวดล้อม)

๒.๒.๒ พัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษา ให้มีความตระหนักและสามารถ
เสริมสร้างพฤติกรรมและวนิ ัยในการปฏิบัติตนสู่การมีสุขภาพที่ดีให้เกิดแก่ผู้เรียน ควบคู่กับการศึกษา
ที่มีคุณภาพ และสามารถขยายผลส่ชู มุ ชนได้อยา่ งย่งั ยนื

๒.๒.๓ ปลูกฝังพฤติกรรมและวินัยในการปฏิบัติของผู้เรียน สู่การมีสุขภาพที่ดี
ตัง้ แต่วัยเรยี นควบค่กู บั การศกึ ษาท่ีมคี ณุ ภาพ และสามารถขยายผลสู่ชุมชนได้อย่างยั่งยนื

๒.๓ เปา้ หมายในการพัฒนา
๒.๓.๑ พฒั นาปรบั ปรงุ อาคารสถานท่ี ใหม้ สี ภาพแวดล้อมทีส่ ะอาด รม่ รื่น สวยงาม

ปลอดภัย เหมาะแก่การเรียนรู้และเปน็ ต้นแบบทยี่ งั่ ยืน (เป้าหมาย ๒ ตัวชว้ี ดั คอื ตัวชี้วัดท่ี ๑๑ สว้ ม
ผ่านเกณฑ์มาตรฐานและตวั ช้ีวดั ที่ ๑๘ โรงเรยี นผา่ นเกณฑ์มาตรฐานส่งิ แวดล้อม)

๒.๓.๑.๑ เชงิ ปรมิ าณ
๑) พัฒนาปรับปรุงห้องน้ำ ห้องส้วมให้เพียงพอกับสัดส่วนของ

บุคลากรในสังกัด คือ (ส้วม ๓ หลัง) จำนวน ๑๙ ที่ พร้อมจัดให้มีส้วมสำหรับผู้พิการ ผู้สูงวัย
หญงิ ต้งั ครรภ์ และบุคคลท่วั ไปจำนวน ๑ ท่ี

๒) พัฒนาปรับปรุงสภาพแวดล้อม ให้เอื้อต่อการจัดการเรียน
การสอน และมีแหล่งเรียนรู้/ ห้องปฏิบัติการครบทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ อาทิ ห้องสมุด



ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ ห้องปฏิบัติการภาษาไทย ห้องปฏิบัติการคณิตศาสตร์ ห้องปฏิบัติการ
Computer หอ้ งปฏิบตั กิ ารสังคมศึกษาฯ หอ้ งปฏบิ ัติการ Internet หอ้ งปฏบิ ัตกิ ารภาษาองั กฤษ และ
ห้องปฏิบตั ิการดนตรี ศิลปะ เปน็ ตน้

๒.๓.๑.๒ เชิงคณุ ภาพ
๑) ห้องน้ำ ห้องส้วม มีความสะอาด ตามเกณฑ์มาตรฐานส้วม

สาธารณะระดบั ประเทศ (HAS) ๑๖ ขอ้
๒) อาคารสถานที่ และบริเวณโรงเรียนสะอาด ร่มรื่น สวยงาม

ปลอดภัย มีการจัดสวนหย่อมและมีการมอบหมายผู้รับผิดชอบดูแลบำรุงรักษา ที่ชัดเจน โดย
การมีสว่ นรว่ มทุกภาคส่วน (ตามเกณฑ์มาตรฐานสขุ าภิบาลสง่ิ แวดลอ้ มโรงเรียน ๓๐ ขอ้ )

๒.๓.๒ พัฒนาครแู ละบุคลากร ใหต้ ระหนักและสามารถเสริมสร้างพฤติกรรมและ
วนิ ัยในการปฏิบัติตนสู่การมสี ุขภาพท่ดี ีใหเ้ กดิ แกผ่ ูเ้ รียน ควบคกู่ ับการศึกษาท่ีมคี ุณภาพและสามารถ
ขยายผลสู่ชมุ ชนได้อยา่ งยงั่ ยืน

๒.๓.๒.๑ เชงิ ปรมิ าณ
๑) ประชุมพัฒนาสร้างความตระหนัก ครูและบุคลากรในสังกัด

ผ้ปู กครอง กรรมการสถานศึกษา ภาคเรยี นละ ๑ ครัง้
๒) ศึกษาดงู านเกี่ยวกบั โรงเรยี นสง่ เสรมิ สุขภาพ อยา่ งน้อยปลี ะ ๑ คร้งั
๓) กำกบั ตดิ ตามประเมินผล ในการเสริมสร้างพฤติกรรมและวินัย

ในการปฏบิ ัติ ภาคเรยี นละ ๑ ครั้ง
๒.๓.๒.๒ เชิงคุณภาพ
๑) ครูและบุคลากรตระหนักและมีความรู้ ความสามารถ เหมาะ

ในการปลูกฝังพฤติกรรมและเสริมสร้างวินัยในการใช้และบำรุงรักษาห้องน้ำ ห้องส้วม ตลอดจน
สภาพแวดล้อมและบรรยากาศในโรงเรยี นให้ผ่านเกณฑ์มาตรฐานกำหนด

๒) ครูและบุคลากร กรรมการสถานศึกษาและชุมชนสามารถ
นำประสบการณ์ จากการไปอบรม ประชุม สัมมนาและศึกษาดูงาน มาประยุกต์ใช้ในการปรับเปล่ยี น
พฤติกรรมและเสริมสร้างวินัย ในการบำรุงรักษาสภาพแวดล้อม ให้สะอาด ร่มรื่นสวยงาม และผ่าน
เกณฑม์ าตรฐานกำหนดทีย่ งั่ ยนื

๒.๓.๓ ปลูกฝังพฤติกรรมและวินัยในการปฏิบัติของผู้เรียน สู่การมีสุขภาพที่ดี
ตัง้ แต่วัยเรยี นควบคูก่ บั การศึกษาทีม่ ีคณุ ภาพ และสามารถขยายผลสู่ชมุ ชนอยา่ งยั่งยืน

๒.๓.๓.๑ เชิงปรมิ าณ
๑) ปลูกฝังพฤติกรรมและวินัยของนักเรียนทุกคน ให้มีวินัยและ

พฤตกิ รรมในการดแู ลรกั ษาสุขภาพใหแ้ ขง็ แรง ปลอดภยั ไดอ้ ย่างเหมาะสม



๒) ปลูกฝังพฤติกรรมและวินัยผู้เรียนทุกคน ให้สามารถขยายผล
การปฏบิ ตั ใิ นการดูแลรักษาสขุ ภาพสูค่ รอบครัว ชมุ ชนและหมบู่ ้าน ได้อย่างย่งั ยนื

๓) ปลูกฝังพฤติกรรมและวินัยของผู้เรียนทุกคน ด้านการใช้
การบำรุงรกั ษาสภาพแวดล้อมภายในโรงเรยี น คือ การใช้และบำรุงรักษา ห้องนำ้ ห้องส้วม โรงอาหาร
ตลอดจนห้องปฏิบัตกิ าร ต่าง ๆ รวมทั้งสภาพแวดล้อมภายในโรงเรยี น ให้สะอาด ร่มรื่น สวยงามและ
เกิดความปลอดภยั เปน็ แบบอยา่ งทยี่ ง่ั ยืน

๒.๓.๓.๒ เชงิ คณุ ภาพ
๑) นกั เรยี นในโรงเรยี น มวี นิ ัยและพฤติกรรมการปฏบิ ตั ิในการดูแล

รักษาสขุ ภาพ ให้แข็งแรง ปลอดภยั ได้อยา่ งเหมาะสม
๒) นักเรียนในโรงเรียน สามารถนำพฤติกรรมการปฏิบัติ

สู่ครอบครัว หมู่บ้าน ชุมชน ก่อให้เกิดครอบครัวอบอุ่น ชุมชนเข้มแข็ง เป็นแบบอย่างที่ดีและยั่งยืน
ต่อไป

๓) ผลการบริหารจัดการด้านอาคารสถานที่และบริเวณโรงเรียน
ตามตัวชี้วัดที่ ๑๑ ส้วมผ่านเกณฑ์มาตรฐาน HAS และตัวชี้วัดที่ ๑๘ โรงเรียนผ่านเกณฑ์มาตรฐาน
สิง่ แวดลอ้ ม ผา่ นเกณฑ์มาตรฐานในทุกตวั ชวี้ ัด เป็นแบบอยา่ งที่ดยี ่งั ยนื ตลอดไป

๒.๔. กลมุ่ เป้าหมายในการพฒั นา

๒.๔.๑ กลุ่มประชากรเป้าหมายในการพัฒนา

๑) ครูและบคุ ลากรในโรงเรยี น จำนวน ๔๑ คน

๒) นกั เรยี นแกนนำ (หอ้ งละ ๒ คน) จำนวน ๓๐ คน

(นกั เรยี นแกนนำ หมายถงึ ตวั แทนนกั เรียน หอ้ งเรยี นละ ๒ คน)

๒.๔.๒ วัตถุประสงค์ในการพัฒนา

๑) พัฒนาปรับปรุงอาคารสถานที่ ให้มีสภาพแวดล้อมที่สะอาด ร่มร่ืน

สวยงาม ปลอดภยั เหมาะแก่การเรียนรแู้ ละเปน็ ต้นแบบท่ียั่งยนื

๒) พัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษา ให้มีความตระหนักและสามารถ

เสริมสร้างพฤติกรรมและวนิ ัยในการปฏิบัติตนสู่การมีสุขภาพที่ดีให้เกิดแก่ผู้เรียน ควบคู่กับการศึกษา

ท่ีมีคุณภาพ และสามารถขยายผลส่ชู ุมชนได้อย่างย่ังยืน

๓) ปลกู ฝงั พฤติกรรมและวินัยในการปฏบิ ตั ิของผ้เู รยี น สกู่ ารมสี ขุ ภาพท่ีดี

ต้งั แต่วัยเรยี นควบค่กู ับการศึกษาทม่ี ีคุณภาพ และสามารถขยายผลสู่ชมุ ชนได้อย่างยงั่ ยืน



๒.๕ ระยะเวลาดำเนนิ การ

ระยะเวลาดำเนนิ การ ๓ เดือน คือ เดือนมถิ นุ ายน ๒๕๕๙ - เดอื นสิงหาคม ๒๕๕๙

ตารางที่ ๑ แสดงปฏทิ นิ การดำเนินงาน เดือนมถิ ุนายน ๒๕๕๙ - เดือนสิงหาคม ๒๕๕๙

ระยะเวลา

ท่ี กจิ กรรม เดอื น เดือน เดอื น หมาย
เหตุ
มิถนุ ายน กรกฎาคม สิงหาคม

๑ การประชาสัมพนั ธ์/การสรา้ งความเขา้ ใจรว่ มกนั 

๒ การวางแผนการดำเนนิ การ 

๓ การจัดองคก์ ร แบ่งงาน มอบหมายงาน 

๔ การจดั ทำคู่มือการพัฒนา 

๕ จดั ประชุมอบรมพัฒนาบุคลากร 

๖ ส่งครเู ขา้ อบรม ประชุม สมั มนาและศึกษาดูงาน 

๗ การพฒั นาสภาพแวดลอ้ มในโรงเรยี น 

๘ การนเิ ทศกำกบั ติดตามการดำเนินงาน 

๙ การประเมนิ ผลระหวา่ งดำเนินการและหลงั ดำเนินการ 

๒.๖ นิยามศัพทเ์ ฉพาะ

โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับเพชร หมายถึง โรงเรียนดงมะไฟวิทยาได้ผ่านการประเมิน
โครงการสง่ เสรมิ สขุ ภาพระดบั เพชร ของกรมอนามยั กระทรวงสาธารณสขุ ในปีการศึกษา ๒๕๕๖

สิง่ แวดล้อมดเี ดน่ หมายถงึ สภาพแวดลอ้ มของโรงเรยี นดงมะไฟวทิ ยา ในปกี ารศึกษา ๒๕๕๙
มกี ารปรบั ปรงุ พัฒนา ให้มีความสะอาด ร่มร่นื สวยงาม และปลอดภยั ผา่ นเกณฑ์การประเมิน ดงั นี้

๑. สภาพความสะอาดห้องส้วม ผ่านตามเกณฑม์ าตรฐานส้วม (HAS) ส้วมสาธารณะ
ประโยชน์ ๓ ดา้ น คอื ด้านความสะอาด ด้านความพอเพียง ด้านความปลอดภัย

๒. สภาพแวดล้อมของโรงเรียน คือ ๑. สนามและบริเวณ ๒. อาคารเรียน
๓. ห้องเรียนห้องสุมด ๔. ห้องพยาบาล ๕. น้ำดื่ม น้ำใช้ ๖. ห้องส้วม ๗. การกำจัดขยะ น้ำเสีย
๘. พาหะนำโรค ๙. การป้องกัน ๑๐. ความปลอดภัย และ ๑๑. กิจกรรมส่งเสริมสุขภาพ ทุกข้อ
ผา่ นเกณฑม์ าตรฐานสุขาภิบาลส่ิงแวดล้อมในโรงเรยี น ของกรมอนามยั กระทรวงสาธารณสขุ ท้งั ๓๐ ขอ้



๓. เอกสารแนวคดิ ทฤษฎีที่เกย่ี วข้อง
การดำเนินโครงการ การพัฒนาโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับเพชรด้านสิ่งแวดล้อมดีเด่น

ขา้ พเจ้าได้ศกึ ษาแนวทฤษฎี เพือ่ เป็นพ้ืนฐานและแนวทางในการดำเนินงาน ดังน้ี
๓.๑ การบริหารจัดการตามหลักการ POLC (Dalf, ๒๐๐๖ อ้างถึงใน สาคร สุขศรีวงศ์,

๒๕๕๐: ๒๖-๒๗) ประกอบดว้ ย
๓.๑.๑ การวางแผน (P : Planning) เป็นกระบวนการของการกำหนดองค์ประกอบ

ตา่ ง ๆ ทสี่ ำคญั เรมิ่ จากภารกจิ จุดมุ่งหมายและแผนการดำเนนิ งานที่จะใหบ้ รรลจุ ุดหมาย ไดแ้ ก่
- รว่ มกนั กำหนดวิสยั ทศั น์ของโรงเรียน
- ร่วมกันกำหนดพนั ธกจิ
- ร่วมกนั กำหนดเป้าหมาย

๓.๑.๒ การจัดองค์กร (O : Organizing) เป็นการออกแบบโครงสร้างองค์กรเพื่อให้
การบริหารงานบรรลุจุดหมาย เพื่อให้ผู้บริหารใช้ในการตรวจสอบ และควบคุมการดำเนินงาน
ตามแผน อยู่เสมอ โดยการจัดโครงสร้างงาน แบ่งงานและมอบหมายงานความรับผิดชอบให้แก่ผู้ที่
เกี่ยวข้อง กรอบแนวคิดการดำเนินงานและกำหนดผู้รับผิดชอบกิจกรรม มีคำสั่งมอบหมายงานท่ี
ชดั เจนให้ทุกฝา่ ยมีสว่ นรว่ ม

๓.๑.๓ การมีภาวะผู้นำ (L : Leadership) คือ กระบวนการที่ผู้บริหารได้ใช้ภาวะ
ความเป็นผู้นำของตน กระตุ้น ชี้นำ ผลักดันให้ ครู นักเรียน บุคคลอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องมีความเต็มใจ
และกระตือรอื รน้ ในการทำสิง่ ตา่ ง ๆ ตามตอ้ งการใหค้ วามสำเรจ็ เปน็ ไปตามเปา้ หมาย ด้วยการพัฒนา
ตนเองอยู่เสมอ มีความรู้ความเข้าในหลักเกณฑ์ การดำเนินงาน พร้อมที่จะให้ความรู้และเป็นผู้นำ
ทกุ ฝา่ ยสู่การปฏิบตั ไิ ด้

๓.๑.๔ การควบคุมองค์กร (C : Controlling) เป็นกระบวนการวางระเบียบกฎเกณฑ์
เพื่อให้การปฏิบัติงานขององค์กรบรรลุผลตามจุดหมายที่กำหนดไว้ มุ่งให้เกิดความมั่นใจว่าสมาชิก
ในองค์กรไดป้ ระพฤตปิ ฏิบัติ ไปในทศิ ทางท่จี ะทำให้บรรลผุ ลตามมาตรการทำงานทก่ี ำหนดไว้

๓.๒ หลักการบริหารแบบมีส่วนร่วม (Participation Management) (Cohen amd Uphoff,
๑๙๘๑ อ้างถึงใน สุธี วรประดิษฐ, http://๕๒๐๑๑๓๑๐๔๗๔ blogspot.com/๒๐๑๒/๐๔/blog-post_
๓๐.html) เปน็ กระบวนการดำเนินงานของสถานศกึ ษา มี ๔ ขั้น ได้แก่

๓.๒.๑ ขั้นที่ ๑ ร่วมตัดสินใจ (Decision Making) หมายถึง การที่ผู้บริหาร ครู
คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง ร่วมวางแผนการดำเนินงาน อภิปราย
เสนอแนะ แสดงความคิดเห็น และตัดสินใจ การเลือกกิจกรรม เลือกงานที่จะดำเนินการ รวมถึง
ตดั สนิ ใจแก้ปญั หาในระหวา่ งการดำเนินงานกิจกรรมของสถานศึกษา



๓.๒.๒ ขั้นที่ ๒ ร่วมดำเนินการ (Implementation) หมายถึง การที่ผู้บริหาร
สถานศึกษา ครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้เกี่ยวข้องร่วมสนับสนุนด้านทรัพยากร
งบประมาณ แรงงาน บุคลากร สถานที่ในการดำเนินงาน กิจกรรมของสถานศึกษาและมีความตั้งใจ
ในการสนับสนุนการดำเนินงานด้วยความเต็มใจ มีความตระหนัก ความผูกพันกับงานกิจกรรมของ
สถานศึกษา

๓.๒.๓ ขั้นที่ ๓ ร่วมรับผลประโยชน์ (Benefits) หมายถึง การที่ผู้บริหารสถานศึกษา
ครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และผู้เกี่ยวข้อง ร่วมรับผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงาน
รวมถงึ การดำเนนิ กจิ กรรมของสถานศึกษา เมือ่ การดำเนินการบรรลุเป้าหมายหรือได้รับยกย่องชมเชย
ได้รบั ประโยชน์ด้านงบประมาณ รว่ มแกป้ ัญหาในการดำเนนิ งานทไี่ ม่เป็นไปตามวัตถุประสงค์

๓.๒.๔ ขั้นที่ ๔ ร่วมในการประเมินผล (Evaluation) หมายถึง การที่สถานศึกษาน้ัน
ได้มอบหมายหน้าทีใ่ ห้ผู้บริหารสถานศึกษา ครู ทั้งส่วนบุคคลและในรูปคณะกรรมการมสี ว่ นเกี่ยวข้อง
กับการนิเทศ ติดตาม สรุปรายงานผล การเสนอแนะแนวทางดำเนินงานกิจกรรมเมื่อสิ้นสุดการ
ดำเนินการรายงานเผยแพร่ให้บุคคลทุกคนในสถานศึกษาและผู้เกี่ยวข้องได้รับรู้ เพื่อนำผลไปพัฒนา
กระบวนการทำงาน

๓.๓. การบริหารตามวงจรเดมมิ่ง (Deming Cycle) Dr.William Edwards Deming
เป็นนักสถิติ ชาวอเมริกัน ผู้ค้นคิดสูตรการบริหารจัดการหลักการที่เป็นที่เลื่องลือก็คือวงจร PDCA
(PLAN = วางแผน - DO = ทำ, CHECK = ตรวจดูผล , ACT = แก้ไขปรบั ปรุง) หรือเรยี กกันว่าเดมม่ิง
ไซเคลิ นัน่ เอง ซ่งึ สาระสำคญั ของวงจรเดมม่งิ กลา่ วถงึ การดำเนินการควบคุมใหก้ ารทำงานเป็นไปอย่าง
มปี ระสทิ ธิภาพ

๓.๓.๑ PLAN หมายถงึ การวางแผนการดำเนนิ งานอย่างรอบคอบ ครอบคลุม
ถึงการกำหนดหัวข้อที่ต้องการ ปรับปรุง เปลี่ยนแปลง ซึ่งรวมถึงการพัฒนาสิ่งใหม่ ๆ การแก้ปัญหา
ที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติงานอาจประกอบด้วย การกำหนดเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ของ
การดำเนินงาน PLAN การจัดอันดับความสำคัญของเป้าหมาย กำหนดการดำเนินงาน กำหนด
ระยะเวลาการดำเนินงาน กำหนดผู้รับผิดชอบหรือผู้ดำเนินการและกำหนดงบประมาณที่จะใช้
การเขยี นแผนดังกลา่ วอาจปรบั เปลี่ยนได้ตามความเหมาะสมของลักษณะการดำเนินงาน การวางแผน
ยังช่วยให้เราสามารถคาดการณ์สิ่งที่เกิดขึ้นในอนาคตและช่วยลดความเสี่ยงต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้
ในข้ันตอนน้ี มีการดำเนนิ การ ดงั น้ี

๑) ตระหนักและกำหนดปัญหาที่ต้องการแก้ไขหรือปรับปรุงให้ดีข้ึน
โดยสมาชิกแตล่ ะคนร่วมมอื และประสานกนั อย่างใกล้ชิด ในการระบปุ ัญหาทเ่ี กิดขน้ึ ในการดำเนินงาน
เพือ่ ทจี่ ะรว่ มกันทำการศกึ ษาและวเิ คราะหห์ าแนวทางแก้ไขตอ่ ไป



๒) เก็บรวบรวมข้อมูล สำหรับการวิเคราะห์และตรวจสอบการดำเนินงาน
หรือหาสาเหตุ ของปัญหา เพื่อใช้ในการปรับปรุง หรือแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น ซึ่งควรจะวางแผนและ
ดำเนินการเก็บข้อมลู ใหเ้ ป็นระบบระเบียบ เข้าใจง่าย และสะดวกต่อการใช้งาน เชน่ ตารางตรวจสอบ
แผนภูมิ แผนภาพหรือแบบสอบถาม เปน็ ต้น

๓) อธิบายปัญหาและกำหนดทางเลือก วิเคราะห์ปัญหา เพื่อใช้กำหนด
สาเหตุของความบกพร่อง ตลอดจนแสดงสภาพปัญหาที่เกิดขึ้น ซึ่งนิยมใช้วิธีการเขียนและวิเคราะห์
แผนภูมิหรือแผนภาพ เช่น แผนภูมิก้างปลา แผนภูมิพาเรโต และแผนภูมิการควบคมุ เป็นต้น เพื่อให้
สมาชิกทุกคนในทีมงานคุณภาพเกิดความเข้าใจในสาเหตุและปัญหาอย่างชัดเจนแล้วร่วมกันระดม
ความคิด (Brainstorm) ในการแก้ปัญหา โดยสร้างทางเลือกต่าง ๆ ที่เป็นไปได้ในการตัดสินใจ
แก้ปญั หาเพ่อื มาทำการวิเคราะหแ์ ละตดั สนิ ใจเลอื กทเ่ี หมาะสมที่สดุ มาดำเนินงาน

๔) เลอื กวิธกี ารแก้ปญั หา หรอื ปรบั ปรุงการดำเนนิ งาน โดยรว่ มกันวิเคราะห์
และวิจารณ์ทางเลือก วิธีการแก้ปัญหาที่เหมาะสมที่สุดในการดำเนินงาน ให้สามารถบรรลุตาม
เปา้ หมาย ได้อย่างมีประสทิ ธิภาพซงึ่ อาจจะต้องทำวิจยั และหาขอ้ มูลเพิ่มเติมหรือกำหนดทางเลือกใหม่
ทม่ี ีความน่าจะเป็นในการแก้ปญั หาได้มากกว่าเดมิ

๓.๓.๒ DO หมายถึง การดำเนินการตามแผนอาจประกอบด้วย การมีโครงสร้าง
รองรับ การดำเนินการ (เช่น คณะกรรมการหรือหน่วยงานของคณะ) มีวิธีการดำเนินการ (เช่น
มีการประชุมของคณะกรรมการ มีการจัดการเรียนการสอน มีการแสดงความจำนงขอรับนักศึกษาไป
ยงั ทบวงมหาวิทยาลัย) และมีผลของการดำเนินการ (เช่น รายช่อื นกั ศึกษาทีร่ บั ในแต่ละปี)

๓.๓.๓ CHECK หมายถึง การประเมินแผน อาจประกอบด้วยการประเมิน
โครงสร้างที่รองรับการดำเนินการ การประเมินขั้นตอนการดำเนินงานและการประเมินผลของการ
ดำเนินงานตามแผนที่ได้ตั้งไว้โดยในการประเมินดังกล่าวสามารถทำได้เอง โดยคณะกรรมการ
ที่รับผิดชอบแผนการดำเนินงานนั้น ๆ ซึ่งเป็นลักษณะของการประเมินตนเอง โดยไม่จำเป็นต้องตั้ง
คณะกรรมการอกี ชุดมาประเมนิ แผนหรอื ไมจ่ ำเป็นตอ้ งคิดเคร่ืองมือหรือแบบประเมินทย่ี ุง่ ยากซบั ซอ้ น

๓.๓.๔ ACT หมายถึง การนำผลการประเมินมาพัฒนาแผน อาจประกอบด้วย
การนำผลการประเมินมาวิเคราะห์ว่ามีโครงสร้างหรือขั้นตอนการปฏิบัติงานใดที่ควรปรับปรุงหรือ
พัฒนาสิ่งที่ดีอยู่แล้วให้ดียิ่งขึ้นไปอีกและสังเคราะห์รูปแบบการดำเนินการใหม่ที่เหมาะสม สำหรับ
การดำเนนิ การในปตี ่อไป ดังนัน้ วงจรเดมม่งิ (PDCA) ก็คอื วิธีการท่ีเปน็ ขั้นตอนในการที่ทำให้งานเสร็จ
อย่างถูกต้องมีประสิทธิภาพ และเชื่อถือวางใจโดยการใช้ PDCA เป็นเครื่องมือการบริหารงานอย่าง
ต่อเนอื่ งในการตดิ ตาม ปรับปรงุ พฒั นาให้บรรลตุ ามเป้าหมาย

๑๐

๓.๔ เกณฑ์มาตรฐานส้วมสาธารณะระดับประเทศ (HAS) (กรมอนามัย กระทรวง
สาธารณสุข) การพัฒนาส้วมสาธารณะในประเทศไทยให้ได้มาตรฐาน เพื่อไม่ให้เป็นแหล่งแพร่
โรคติดต่อและเพื่อความพึงพอใจของประชาชนไทยและนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศโดยเน้นพัฒนา
ส้วมสาธารณะในประเทศไทย ให้บรรลุ ๓ เรื่อง คือ สะอาด เพียงพอ ปลอดภัย ให้ได้มาตรฐาน หรือ
Healthy Accessibility Safety (HAS)

๑) สะอาด (Healthy) หมายถึง ส้วมจะต้องได้รับการดำเนินการให้ถูกหลัก
สุขาภิบาล (Sanitation Conditions) เช่น ห้องสว้ มและสขุ ภัณฑ์ทั้งหมดจะต้องสะอาดไม่มีกล่ินเหม็น
มวี สั ดอุ ุปกรณส์ ิง่ อำนวยความสะดวกไว้บริหาร เชน่ น้ำสะอาด สบลู่ ้างมือ กระดาษชำระเพียงพอ การ
เก็บกักหรือบำบัดสิ่งปฏิกูลถูกต้องและมีสภาพแวดล้อมสวยงาม ซึ่งจะส่งผลดีต่อทั้งทางร่างกายและ
จติ ใจของผ้ใู ชบ้ ริการ

๒) เพียงพอ (Accessibility) หมายถึง ต้องมีส้วมให้เพียงพอแก่ความต้องการของ
ผู้ใช้รวมถงึ ผู้พกิ าร ผู้สูงวยั หญิงมคี รรภ์ และสว้ มตอ้ งพร้อมใช้งานตลอดเวลาทเี่ ปดิ ให้บริการ

๓) ปลอดภัย (Safety) หมายถึง ผู้ใช้บริการจะต้องปลอดภัยขณะใชส้ ว้ ม เช่น สถาน
ที่ตงั้ สว้ มไม่เปล่ียว ห้องส้วมแยกเพศชาย – หญงิ

ส้วมสาธารณะ หมายถึง ห้องส้วมในที่สาธารณะหรือสถานประกอบการหรือสถานบริการ
ทจ่ี ัดเตรยี มไวใ้ หป้ ระชาชนทัว่ ไปใชบ้ ริการ

๓.๔.๑. เกณฑม์ าตรฐานสว้ มสาธารณะระดบั ประเทศ
ความสะอาด (Healthy : H)
๑) พื้น ผนัง เพดาน โถส้วม ที่กดโถส้วม โถปัสสาวะ สะอาด ไม่มี

คราบสกปรกอย่ใู นสภาพดใี ช้งานได้
๒) น้ำใช้สะอาด เพียงพอ และไม่มีลูกน้ำยุงลาย ภาชนะเก็บกักน้ำ

ขนั ตกั น้ำ สะอาดอยใู่ นสภาพดี ใชง้ านได้
๓) กระดาษชำระเพียงพอต่อการใช้งานตลอดเวลาที่เปิดให้บริการ

(อาจจำหน่ายหรือบรกิ ารฟรี) หรือสายฉีดนำ้ ชำระท่ีสะอาดอยใู่ นสภาพดีใช้งานได้
๔) อ่างล้างมือ ก๊อกน้ำ กระจกสะอาด ไม่มีคราบสกปรกอยู่ในสภาพดี

และใช้งานได้
๕) สบลู่ า้ งมอื พรอ้ มให้ใชต้ ลอดเวลาทเี่ ปดิ ให้บรกิ าร
๖) ถังรองรับมูลฝอยสะอาด มีฝาปิด อยู่ในสภาพดี ไม่รั่วซึม ตั้งอยู่

ในบรเิ วณอ่างลา้ งมือหรือบริเวณใกลเ้ คยี ง
๗) มกี ารระบายอากาศดแี ละไม่มีกลิ่นเหมน็
๘) สภาพทอ่ ระบายส่งิ ปฏกิ ูลและถังเก็บกักไมร่ ั่ว แตกหรือชำรุด
๙) จดั ใหม้ ีการทำความสะอาดและระบบการควบคุมตรวจตราเปน็ ประจำ

๑๑

ความเพยี งพอ (Accessibility : A)
๑๐) จัดให้มีส้วมนั่งราบสำหรับผู้พิการ ผู้สูงวัย หญิงตั้งครรภ์และ

ประชาชนท่วั ไป อย่างน้อย ๑ ที่
๑๑) สว้ มสาธารณะพรอ้ มใช้งานตลอดเวลาทีเ่ ปดิ ใหบ้ รกิ าร

ความปลอดภยั (Safety : S)
๑๒) บริเวณท่ีต้ังส้วมต้องไมอ่ ยู่ทล่ี บั ตา/เปลย่ี ว
๑๓) กรณีที่มีห้องส้วมตั้งแต่ ๒ ห้องขึ้นไปให้แยกเป็นห้องส้วม

สำหรับชาย หญิง โดยมีป้ายหรอื สญั ลักษณ์ทีช่ ดั เจน
๑๔) ประตู ที่จบั เปดิ – ปิด และทีล่ ็อคดา้ นในสะอาดอยู่ในสภาพดี

ใชง้ านได้
๑๕) พ้นื หอ้ งสว้ มแห้ง
๑๖) แสงสว่างเพยี งพอ สามารถมองเห็นไดท้ วั่ บรเิ วณ

ตารางที่ ๒ แบบประเมินตามตัวชีว้ ดั ที่ ๑๘ การประเมินสภาพแวดล้อมของกรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข

เรอื่ ง รายละเอียดรายการประเมินสภาพแวดล้อมของโรงเรียน ผลการประเมิน หมายเหตุ
(สำหรบั
ผา่ น ไมผ่ า่ น ผู้สำรวจ)

๑. สนามและ ๑. บรเิ วณโดยรอบสะอาด และปลอดภยั

บรเิ วณ ๒. มีขอบเขตบรเิ วณโดยรอบโรงเรียน เช่น

รวั้ แนวต้นไม้ ฯลฯ

๓. มีการจัดระเบยี บการจราจรทาง เข้า-ออก

๔. สนามกีฬา สนามเดก็ เล่น เครื่องเล่นในสนามจัดเปน็

สดั สว่ น และปลอดภัย

๕. มีบรเิ วณสำหรบั พักผ่อนหย่อนใจ เป็นระเบียบสวยงาม

๒. อาคารเรยี น ๖. อาคารเรียนสะอาด แขง็ แรง และมีความปลอดภัย

๗. จัดวางสงิ่ ของเปน็ ระเบียบเหมาะสมและสวยงาม

๓. หอ้ งเรยี น/ ๘. สะอาด เปน็ ระเบยี บ
หอ้ งสมุด ๙. มีการระบายอากาศดแี ละมีแสงสวา่ งเพียงพอ
๑๐. ขนาดของวัสดุ อปุ กรณ์ เช่น โต๊ะ เก้าอ้ี มีขนาดเหมาะสม
กบั นักเรียน เพียงพอและสภาพดี

๑๒

ตารางที่ ๒ แบบประเมินตามตัวชวี้ ัดท่ี ๑๘ การประเมินสภาพแวดล้อมของกรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข (ต่อ)

เรอื่ ง รายละเอียดรายการประเมนิ สภาพแวดล้อมของโรงเรยี น ผลการประเมิน หมายเหตุ
(สำหรับ
ผ่าน ไม่ผ่าน ผูส้ ำรวจ)

๔. หอ้ งพยาบาล ๑๑. จดั เปน็ สดั สว่ น อุปกรณข์ องใช้สะอาด สภาพดี

๑๒. มียาเวชภณั ฑ์ และวสั ดอุ ุปกรณ์ท่ีจำเปน็ จดั เกบ็ เปน็ ระเบยี บ

มปี า้ ยบอกชือ่ ยาชัดเจน และยาไม่หมดอายุ

๑๓. ในห้องหรือบรเิ วณใกล้เคียงมที ลี่ ้างมอื และทำความสะอาด

เครอ่ื งมอื /อุปกรณ์

๑๔. สำหรบั โรงเรยี นสหศึกษา มแี ยกเตียงพกั สำหรบั ชาย-หญงิ

๕. น้ำด่มื /นำ้ ใช้ ๑๕. มนี ้ำด่ืม/นำ้ ใช้สะอาด และมีปรมิ าณเพยี งพอ

๑๖. ท่ีเก็บน้ำดมื่ สะอาดมีฝาปดิ มีกอ๊ กสำหรับเปิด

๑๗. มีภาชนะด่มื น้ำประจำตัว/ไม่ใชร้ ่วมกนั หรือเปน็ นำ้ ดืม่ แบบ

น้ำพุ

๖. ห้องสว้ ม ๑๘. พืน้ /สขุ ภณั ฑ์สะอาด สภาพดี ไมม่ กี ล่ินเหมน็

๑๙. บรเิ วณใกลเ้ คียงมที ่ลี ้างมอื สะอาด สภาพดี มนี ำ้ ใชเ้ พียงพอ

๒๐. มหี อ้ งส้วมแยก ชาย-หญงิ พรอ้ มมีป้ายหรือเครื่องหมายบอก

ให้ชดั เจน

๒๑. พืน้ และหัวส้วมทำดว้ ยวสั ดุทำความสะอาดงา่ ย

๒๒. มสี บู่ลา้ งมือ

๒๓. ในห้องสว้ มหญงิ หรอื บริเวณใกลเ้ คียงมถี งั ขยะมฝี าปดิ สภาพดี

๒๔. มจี ำนวนเพียงพอตามเกณฑ์มาตรฐาน

๗. การกำจดั ขยะ/ ๒๕. มที ่ีรองรบั ขยะถูกสุขาภบิ าล เพยี งพอ ไม่มขี ยะในบรเิ วณ

นำ้ เสยี /พาหะนำ โรงเรยี น

โรค ๒๖. มที อ่ /รางระบายน้ำ สภาพดี ไม่อุดตัน

๒๗. มีการบำบดั น้ำเสียอยา่ งเหมาะสม เชน่ บอ่ ดักไขมัน

หลมุ ซมึ หรอื ระบบท่อซึม

๒๘. มีการควบคมุ กำจดั แมลง สตั วพ์ าหะนำโรค

๘. การป้องกัน ๒๙. มีระบบป้องกนั /อปุ กรณ์ชว่ ยในการดบั ไฟ และมีการ

ความปลอดภัย ตรวจสอบอุปกรณไ์ ฟฟา้ อยู่เสมอ

๙. กจิ กรรม ๓๐. มีการจัดกิจกรรมส่งเสรมิ สขุ ภาพและอนามยั สิง่ แวดลอ้ ม

ส่งเสรมิ สขุ ภาพ ในโรงเรยี น

๑๓

๔. วิธีดำเนินการพัฒนา (แสดงถึงขัน้ ตอน/วิธกี ารพฒั นา)
การดำเนินโครงการ การพฒั นาโรงเรียนสง่ เสริมสขุ ภาพระดับเพชร ด้านส่งิ แวดล้อมดีเด่น

ขา้ พเจา้ ได้ใช้ การบริหารแบบมีส่วนรว่ ม โดยดำเนนิ การตามข้นั ตอนวงจรบริหารงานคณุ ภาพ
ของเดมม่ิง (PDCA) คือ

P : PLAN คือ การวางแผนในการปฏบิ ัตงิ าน กำหนดเป้าหมาย กำหนดกิจกรรมการพัฒนา
D : DO คือ การลงมือปฏบิ ัติงาน ตามแผนทวี่ างไว้ ๓ กิจกรรม
C : CHECK คอื การตรวจสอบและการประเมินผลการดำเนนิ งาน
A : ACT คือ การสรปุ ผล รายงาน ปรบั ปรงุ แกป้ ัญหาอปุ สรรคต่าง ๆ

การดำเนนิ การ ปรากฎดังภาพประกอบที่ ๑ ดังนี้

ศกึ ษาสภาพแวดลอ้ ม ขั้นศึกษาสภาพปจั จบุ ัน จุดแข็ง จดุ อ่อน โอกาส
ปญั หาอุปสรรค ความต้องการ
ผู้บรหิ าร, วางแผนการดำเนินการ
๑. การบริการจัดการ กระบวนการบริหาร
คณะกรรมการอำนวยการ ๒. กำหนดเปา้ หมายการดำเนนิ งาน วางแผน (P)
วางแผน (P) ๓. กำหนดกิจกรรมพัฒนา
ดำเนนิ การ (D)
จัดองคก์ ร (O) ดำเนนิ การตามแผน
จดั องคก์ ร แบ่งงานมอบงาน ตรวจสอบ (C)
ภาวะผู้นำ (L)
สร้างความตระหนกั
ควบคมุ กำกบั (C) กิจกรรมที่ ๑ พัฒนาอาคารสถานที่

กจิ กรรมท่ี ๒ พฒั นาครแู ละ
บุคลากรทางการศกึ ษา

กิจกรรมท่ี ๓ ปลูกฝังพฤติกรรม
และวนิ ัยนกั เรยี น

กจิ กรรมตรวจสอบและพัฒนา

- ประเมนิ ความพงึ พอใจ
- สัมภาษณ์
- สอบถามความคิดเห็น

ยุทธศาสตรก์ ารดำเนนิ งาน สรุปและรายงานผล ปรับปรุง (A)
กระบวนการบริหารแบบมสี ว่ นรว่ ม
โรงเรียนส่งเสรมิ สุขภาพระดับเพชร ดา้ นสิง่ แวดลอ้ มดีเดน่
๔ ข้ันตอน

ภาพประกอบที่ ๑ ขั้นตอนการดำเนินการพัฒนาโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับเพชร ด้านสิ่งแวดล้อมดีเด่น
จากภาพประกอบที่ ๑ การพัฒนาโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับเพชร ด้านสิ่งแวดล้อมดีเด่น มุ่งพัฒนา
ตามเป้าหมาย โดยดำเนนิ การบรหิ ารแบบมีสว่ นรว่ ม ดังน้ี

๑๔

๔.๑ ขนั้ ตอนในการพัฒนา
การดำเนินงานโครงการพัฒนาโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับเพชร ด้านสิ่งแวดล้อม

ดีเด่น เกิดจากการที่คณะผู้บริหาร ครูและนักเรียน ตลอดจนโรงพยาบาลชุมชนในท้องถิ่น มีความ
ตระหนักถงึ ความสำคัญของการมสี ุขภาพดี และความจำเป็นในการสร้างพฤติกรรมที่ถูกต้องต้ังแต่เด็ก
ทง้ั ยงั มุ่งมนั่ ท่ีจะสร้างให้โรงเรียนเปน็ ศนู ย์กลางของการพัฒนาความเปน็ อยู่อย่างมีสุขภาพดีของทุกคน
ในชมุ ชน โดยดำเนินการขน้ั ตอนต่าง ๆ ดงั น้ี

ขั้นตอนท่ี ๑ ข้นั วางแผนการดำเนนิ งาน (PLAN)
๑) แต่งตั้งคณะกรรมการส่งเสริมสุขภาพของโรงเรียนเป็นลายลกั ษณ์อักษร

ซึ่งประกอบด้วย ครู นักเรียน ผู้ปกครอง เจ้าหน้าที่สาธารณสุขและผู้แทนองค์กรในชุมชน
คณะกรรมการส่งเสริมสุขภาพของโรงเรียน กำหนดนโยบายส่งเสริมสุขภาพให้ครอบคลุมประเด็น
สุขภาพทจี่ ำเป็นตอ่ การสร้างสขุ ภาพ เพ่ือเป็นทศิ ทางในการพัฒนา

๒) ประชุมชี้แจงคณะกรรมการ เพื่อทราบวัตถุประสงค์และแนวทางใน
การพัฒนาปรับปรงุ โครงการ

๓) จัดทำแผนกลยุทธ์พัฒนาคุณภาพการศึกษาและแผนงานโครงการให้
สอดคล้องกับนโยบายสง่ เสริมสขุ ภาพ

4) จัดทำข้อมูลและสารสนเทศที่เกี่ยวข้องกับสภาพปัญหาและความ
ตอ้ งการดา้ นสุขภาพของทกุ ฝ่ายทงั้ ในและนอกโรงเรียน

การประชุมแตง่ ตัง้ คณะกรรมการส่งเสรมิ สุขภาพ การประชมุ จัดทำแผนกลยุทธพ์ ฒั นาคุณภาพ

การศึกษา

ข้ันตอนท่ี ๒ ขน้ั ดำเนินการ (DO)

การพัฒนาต่อยอดโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ ให้เป็นโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับ

เพชรด้านส่งิ แวดล้อมดีเดน่ โรงเรยี นดงมะไฟวิทยา ได้นำวงจรคุณภาพของเดรมมิ่ง (PDCA) มาใช้เป็น

แนวทางดำเนินงาน ดังน้ี

๑๕

๑) จัดทำปฏิทินการปฏิบัติงานตามข้อตกลงในระยะเวลา ๓ เดือน

(มิถุนายน – สิงหาคม ๒๕๕๙)
๒) ปฏบิ ัตติ ามแผนงาน โครงการที่กำหนด ระยะเวลา ๓ เดือน
๓) โรงเรียนประเมินตนเอง (Self Assessment) โดยใช้เกณฑ์มาตรฐาน

การประเมินโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ เพื่อค้นหาสิ่งที่ยังไม่ดำเนินการไม่เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน
โรงเรยี นส่งเสริมสุขภาพ

๔) คณะทำงานดำเนนิ การกจิ กรรมทง้ั ๓ กจิ กรรมตามวงจรคณุ ภาพ PDCA
๕) การลงมอื ปฏิบตั ิ ดำเนนิ การพฒั นาปรบั ปรงุ ทั้ง ๓ กจิ กรรม ดงั นี้
กจิ กรรมท่ี ๑ พัฒนาปรับปรุงอาคารสถานท่ี ดงั น้ี
๑) ประชุมชี้แจงวัตถุประสงค์และแนวทางที่จะพัฒนา ในการพัฒนาให้ครู
และบุคลากร ตลอดจนนกั เรียน และหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องได้ทราบ
๒) มอบหมายงานโดยแต่งต้งั คำส่งั ของโรงเรยี นใหผ้ ูร้ บั ผิดชอบทกุ คน ไดม้ ีสว่ นรว่ ม
๓) กำหนดปฏิทิน วัน เวลา ในการดำเนินงาน ทั้งในส่วนของการพัฒนา
ปรบั ปรงุ ทงั้ ครู นักเรยี น นักการภารโรง ตลอดจนชุมชนที่จะเข้ามาใหค้ วามรว่ มมือ
๔) ลงมือปฏิบัติงานโดยมีคณะกรรมการดำเนินงาน ครู นักเรียน ชุมชน
รว่ มกันปรับปรุงพฒั นา โดยมฝี า่ ยบรหิ ารคอยกำกับ นิเทศ ตดิ ตาม ให้กำลงั ใจ
๕) พัฒนาปรับปรุงส้วม จำนวน ๓ หลัง รวม ๑๙ ที่ พร้อมพัฒนาปรับปรุง
ส้วมสำหรับผู้พิการ ผู้สูงวัย หญิงตั้งครรภ์ จำนวน ๑ ที่ ได้ตามมาตรฐาน ส้วม HAS คือ สะอาด
เพยี งพอ และปลอดภยั
๖) พฒั นาปรับปรงุ สภาพแวดล้อมของโรงเรียน ดงั น้ี ๑. สนามและบริเวณ
๒. อาคารเรียน ๓. ห้องเรียนห้องสุมด ๔. ห้องพยาบาล ๕. น้ำดื่ม น้ำใช้ ๖. ห้องส้วม
๗. การกำจัดขยะ น้ำเสีย ๘. พาหะนำโรค ๙. การป้องกัน ๑๐. ความปลอดภัย และ ๑๑. กิจกรรม
สง่ เสรมิ สุขภาพ
๗) เมื่อปรับปรุงพัฒนาเสร็จแล้ว ได้มอบหมายให้นักเรียนแต่ละห้อง แบ่ง
เวรกันเพื่อดูแลรักษาความสะอาด อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เกิดความยั่งยืน โดยมีครูที่ปรึกษา
ใหค้ ำแนะนำและกำกบั ตดิ ตามอยา่ งต่อเนื่อง

การดำเนนิ งานปรบั ปรงุ /พัฒนาสว้ ม การดำเนนิ การปรบั ปรุง/พฒั นาส้วมผ้พู กิ าร

๑๖

นกั เรียนกำลังปรับปรงุ ทาสีอ่างลา้ งหนา้

การพัฒนาหอ้ งสว้ มใหม้ ีปริมาณเพยี งพอ พฒั นาห้องส้วมใหส้ อดคล้องกบั ความต้องการพเิ ศษ

การพัฒนาพนื้ ต่างระดบั เพอ่ื ปอ้ งกนั อุบตั เิ หตุ

๑๗

การปรับปรุงพฒั นาสง่ิ แวดลอ้ มในโรงเรียน

๑. สนามและบรเิ วณ
๑) บริเวณโดยรอบสะอาด และปลอดภยั

๒) มขี อบเขตบริเวณโดยรอบโรงเรยี น เชน่ รว้ั แนวต้นไม้ ฯลฯ

๑๘
๔) สนามกีฬา สนามเดก็ เลน่ เครอ่ื งเล่นในสนามจดั เปน็ สดั ส่วน และปลอดภยั

รูปภาพกิจกรรม : นกั เรยี นมีสมรรถภาพทางกายท่ีสัมพนั ธก์ ับสขุ ภาพผ่านเกณฑ์

เจา้ หน้าท่โี รงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพบา้ นดงมะไฟ ทดสอบสมรรถภาพของนักเรียน

๑๙

๕) มีบรเิ วณสำหรบั พักผ่อนหย่อนใจ เป็นระเบียบสวยงาม

๒. อาคารเรียน
๖) อาคารเรยี นสะอาด แข็งแรงและ มีความปลอดภัย

๗) จดั วางส่ิงของเป็นระเบียบ เหมาะสมและสวยงาม

๒๐

๓. ห้องเรียน/หอ้ งสมดุ
๘) สะอาด เปน็ ระเบยี บ

๙) มกี ารระบายอากาศดีและมแี สงสวา่ งเพียงพอ

๑๐) ขนาดของวสั ดุ อปุ กรณ์ เชน่ โตะ๊ เกา้ อ้ี มขี นาดเหมาะสมกบั นักเรยี น เพียงพอและสภาพดี

๒๑

๔. ห้องพยาบาล
๑๑) จัดเปน็ สัดส่วน อปุ กรณ์ของใช้สะอาด สภาพดี

๑๒) มียาเวชภณั ฑ์ และวัสดุอุปกรณ์ท่จี ำเปน็ จัดเกบ็ เปน็ ระเบียบ มปี า้ ยบอกชือ่ ยาชัดเจน และ
ยาไม่หมดอายุ

๑๓) ในหอ้ งหรอื บรเิ วณใกล้เคียงมที ีล่ า้ งมือ และทำความสะอาดเคร่ืองมือ/อุปกรณ์

๒๒

๑๔) สำหรับโรงเรยี นสหศกึ ษามีแยกเตยี งพักสำหรบั ชาย-หญิง

๕. น้ำดมื่ /นำ้ ใช้
๑๕) มีน้ำดม่ื /นำ้ ใชส้ ะอาด และมปี รมิ าณเพียงพอ

๑๖) ท่ีเก็บนำ้ ดม่ื สะอาดมฝี าปิด มกี ๊อกสำหรับเปดิ

๒๓

๑๗) มีภาชนะด่ืมนำ้ ประจำตัว/ไม่ใช้ร่วมกนั หรือเป็นน้ำด่มื แบบนำ้ พุ

๖. ห้องส้วม
๑๘) พื้น/สขุ ภัณฑส์ ะอาด สภาพดี ไมม่ กี ลิ่นเหมน็

๑๙) บรเิ วณใกล้เคยี งมที ่ีลา้ งมือ สะอาด สภาพดี มนี ้ำใช้เพียงพอ

๒๔

๒๐) มีหอ้ งสว้ มแยก ชาย-หญงิ พร้อมมีปา้ ยหรือเคร่ืองหมายบอกใหช้ ดั เจน

๒๑) พื้น และหัวส้วมทำด้วยวัสดุทำความสะอาดง่าย
๒๒) มีสบลู่ า้ งมือ

๒๕

๒๓) ในหอ้ งสว้ มหญิงหรือบริเวณใกลเ้ คียงมีถงั ขยะมฝี าปิด สภาพดี

๒๔) มจี ำนวนเพียงพอตามเกณฑ์มาตรฐาน

๗. การกำจดั ขยะ/น้ำเสีย/พาหะนำโรค
๒๕) มีที่รองรบั ขยะถกู สขุ าภิบาล เพียงพอ ไมม่ ีขยะในบรเิ วณโรงเรียน

๒๖

๒๖) มที อ่ /รางระบายนำ้ สภาพดี ไม่อุดตัน

๒๗) มกี ารบำบดั นำ้ เสยี อย่างเหมาะสม เชน่ บอ่ ดกั ไขมนั หลมุ ซมึ หรือระบบทอ่ ซึม

๒๘) มกี ารควบคมุ กำจดั แมลง สตั ว์พาหะนำโรค

โครงงานการทำสเปรย์หอมไล่ยงุ โครงงานการทำเทียนหอมตะไคร้ไล่ยงุ
จากกากไขมันจากบ่อดักไขมัน

๒๗

โครงงานการทำธปู ตะไครห้ อมไล่ยุง
๘. การปอ้ งกนั ความปลอดภยั

๒๙) มีระบบปอ้ งกนั /อุปกรณช์ ว่ ยในการดับไฟ และมีการตรวจสอบอปุ กรณ์ไฟฟา้ อยู่เสมอ

๒๘

๙. กิจกรรมสง่ เสริมสขุ ภาพ
๓๐) มกี ารจดั กิจกรรมสง่ เสรมิ สขุ ภาพและอนามยั ส่ิงแวดลอ้ มในโรงเรยี น

๒๙

๓๐) มีการจดั กจิ กรรมส่งเสรมิ สขุ ภาพและอนามยั ส่ิงแวดล้อมในโรงเรยี น (ตอ่ )

๓๐

กิจกรรมท่ี ๒ พฒั นาครแู ละบุคลากรทางการศกึ ษา ดงั น้ี
๑) ประชุมชี้แจงวัตถุประสงค์และแนวทางที่จะพัฒนาในการพัฒนาให้ครูและ

บุคลากร ตลอดจนนกั เรยี น และหน่วยงานท่เี ก่ียวขอ้ งได้ทราบ
๒) จัดอบรมครูและบุคลากร เรื่องการส่งเสริมสุขภาพและพัฒนาสิ่งแวดล้อม

ภายในโรงเรียนโดยเชญิ วทิ ยากรจากโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพประจำตำบลดงมะไฟมาให้ความรคู้ วามเขา้ ใจ
๓) ผู้บริหารโรงเรียนนำเรื่องส่งเสริมสุขภาพและพัฒนาสิ่งแวดล้อมภายใน

โรงเรียนเข้าบรรจุในวาระประชุมประจำเดือน เพื่อสร้างความตระหนักและให้เข้าใจ สามารถนำไป
ปฏิบัติได้ อยา่ งถูกวิธแี ละขยายผลตอ่ นกั เรยี น อยา่ งต่อเน่อื ง

๔) กำหนดปฏทิ นิ การไปศึกษาดงู านโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพท่ีดำเนินงานได้
ประสบความสำเร็จ เพื่อเติมเต็มความรู้ความเข้าใจในสถานการณ์จริง สามารถนำมาปรับเปลี่ยน
พฤติกรรมและเสริมสร้างวนิ ัยในการบำรุงรักษาสภาพแวดล้อมให้สะอาด รม่ รนื่ สวยงาม และให้ความ
ร่วมมือ รว่ มใจในการปฏบิ ัตงิ าน

การประชุมช้แี จงวตั ถปุ ระสงค์และแนวทางที่จะพัฒนา เชญิ วิทยากรจากโรงพยาบาลสง่ เสริมสุขภาพ
ประจำตำบลดงมะไฟมาใหค้ วามรคู้ วามเขา้ ใจ

มาให้ความรคู้ วามเขา้ ใจ

ศึกษาดงู านจากโรงเรยี นเลยพิทยาคม วนั ท่ี ๑๗ มถิ นุ ายน ๒๕๕๙

๓๑
กิจกรรมท่ี ๓ ปลกู ฝังพฤติกรรมและวินยั ในการปฏิบตั ิของผูเ้ รียน ดงั นี้

๑) ประชุมชี้แจงวัตถุประสงค์และแนวทางที่จะพัฒนา ให้นักเรียนแกนนำรู้
และเข้าใจ ในเรื่องการมีสุขภาพที่ดีและการรักษาสภาพแวดล้อมของโรงเรียน เพื่อนำไป ขยายผลให้
เพ่อื นนักเรียนในหอ้ งทราบ

๒) สร้างความตระหนักรู้ในเรื่องสุขภาพ โดยเชิญวิทยากรจากโรงพยาบาล
ส่งเสริมสุขภาพประจำตำบลบ้านดงมะไฟสามัคคีมาให้ความรู้นักเรียนแกนนำ และฝึกปฏิบัติแนว
ทางการรักษาสุขภาพและรักษาสภาพแวดล้อมที่ถกู ต้องเพ่ือนำไปขยายผลให้เพื่อนนักเรยี นในห้องและ
ผปู้ กครองทราบ

๓) โรงเรยี นจดั ปฏิทินให้นักเรียนแกนนำและนักเรยี นทุกคนได้ปฏิบัติในเรื่องการ
ใช้การบำรุงรักษาสภาพแวดล้อมคือการใช้ห้องส้วม โรงอาหาร ตลอดจนห้องปฏิบัติการต่าง ๆ รวมทั้ง
สภาพแวดล้อม ในโรงเรียนให้สะอาด รม่ รืน่ สวยงาม และเกิดความปลอดภัย แบบยั่งยนื

การประชมุ ชีแ้ จงแนวทางการปฏบิ ตั ิแก่นักเรยี นแกนนำ การให้ความร้นู กั เรียนโดยโรงพยาบาลส่งเสรมิ สุขภาพฯ

นักเรียนฝกึ ปฏิบตั ิการรักษาสุขภาพตนเองอยา่ งถกู ตอ้ ง นกั เรียนปฏิบตั ิหนา้ ท่ีในเขตรบั ผดิ ชอบบริเวณสวนหยอ่ ม

๓๒

นกั เรยี นปฏบิ ตั หิ น้าท่ีในเขตรบั ผดิ ชอบ บรเิ วณหอ้ งน้ำ นักเรียนปฏบิ ตั ิหนา้ ท่ใี นเขตรบั ผดิ ชอบ บรเิ วณโรงอาหาร

นักเรยี นปฏบิ ตั หิ น้าท่ีในเขตรบั ผดิ ชอบ บริเวณห้องน้ำหอ้ งสว้ ม

ขน้ั ตอนที่ ๓ ข้ันการตรวจสอบ (CHECK)
๓.๑ พัฒนาปรบั ปรงุ อาคารสถานที่
๑) เมื่อปรับปรุงพัฒนาเสร็จแล้ว ได้มอบหมายให้นักเรียน

แต่ละหอ้ ง แบง่ เวรกนั เพือ่ ดูแลรักษาความสะอาด อยา่ งตอ่ เน่ือง เพื่อให้เกิดความยั่งยนื
๒) มกี ารนิเทศ กำกับ ติดตาม สรา้ งขวัญกำลงั ใจในการดำเนินงาน

โดยคณะกรรมการนเิ ทศภายในของโรงเรียนเป็นระยะ ตลอดของโครงการ
๓) ประเมินผลตามแบบประเมินเกณฑ์มาตรฐาน (ส้วม และ

สขุ าภิบาล) ทั้งกอ่ นดำเนินโครงการ ระหวา่ งดำเนินโครงการและหลังเสร็จส้ินโครงการ

นักเรยี นแบง่ เวรเพ่ือดแู ลรักษาความสะอาดอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง กรรมการนิเทศภายในติดตามการดำเนนิ งานอยา่ งต่อเนอ่ื ง

๓๓

ตารางท่ี ๓ แสดงเวรดแู ลอาคารสถานทแี่ ละสภาพแวดล้อม

วัน/ รอบอาคาร ๑ รอบอาคาร ๒ รอบอาคาร ๓ รอบ รอบ อาคารจอดรถ
สถานที่ โรงอาหาร หอประชมุ นกั เรียน
ม.๒/๓
จนั ทร์ ม.๑/๑ ม.๑/๒ ม.๑/๓ ม.๒/๑ ม.๒/๒ ม.๕/๑
ม.๔/๒ ม.๑/๓
อังคาร ม.๓/๑ ม.๓/๒ ม.๓/๓ ม.๔/๑ ม.๑/๒ ม.๓/๓
ม.๓/๒ ม.๖/๒
พุธ ม.๕/๒ ม.๖/๑ ม.๖/๒ ม.๑/๑ ม.๖/๑

พฤหสั บดี ม.๒/๑ ม.๒/๒ ม.๒/๓ ม.๓/๑

ศุกร์ ม.๔/๑ ม.๔/๒ ม.๕/๑ ม.๕/๒

ตารางที่ ๔ แสดงเวรดแู ลห้องนำ้ หอ้ งสว้ ม ห้องน้ำ ห้องนำ้ หอ้ งนำ้ หอ้ งนำ้
วัน/ หอ้ งนำ้ ห้องน้ำ อาคาร ๓ หลังที่ ๑ หลังที่ ๒ หลงั ที่ ๓
สถานท่ี อาคาร ๑ อาคาร ๒ ม.๕/๑ ม.๕/๒ ม.๔/๑ ม.๔/๒
ม.๓/๓ ม.๒/๑ ม.๒/๒ ม.๒/๓
จันทร์ ม.๖/๑ ม.๖/๒ ม.๑/๓ ม.๖/๑ ม.๖/๒ ม.๕/๑
องั คาร ม.๓/๑ ม.๓/๒ ม.๔/๒ ม.๓/๑ ม.๓/๒ ม.๓/๓
พธุ ม.๑/๑ ม.๑/๒ ม.๒/๓ ม.๑/๑ ม.๑/๒ ม.๑/๓
พฤหัสบดี ม.๕/๒ ม.๔/๑
ศุกร์ ม.๒/๑ ม.๒/๒

๓.๒ พฒั นาครแู ละบุคลากรทางการศึกษา
๑) มีการนเิ ทศ กำกบั ตดิ ตาม สร้างขวัญกำลงั ใจในการดำเนินงาน

โดยคณะกรรมการนเิ ทศภายในของโรงเรยี นเปน็ ระยะ ตลอดของโครงการ
๒) คณะครูร่วมเสนอความคิดเห็น ร่วมตอบแบบสอบถามและแบบ

ประเมนิ ผลความพึงพอใจตอ่ การร่วมกจิ กรรมการพฒั นา

ผู้บรหิ ารนเิ ทศ ตดิ ตาม สรา้ งขวัญกำลงั ใจในการดำเนนิ งาน คณะครรู ่วมเสนอความคิดเห็น และรว่ มตอบแบบประเมนิ ฯ

๓๔

๓.๓ ปลกู ฝังพฤตกิ รรมและวนิ ัยในการปฏบิ ัติของผู้เรยี น
๑) แต่งตั้งคณะกรรมการนักเรียน กำกับติดตาม การปฏิบัติงาน

ของนกั เรียนเก่ียวกบั พฤติกรรมและวินัยในการรักษาและสง่ เสริมสุขภาพ
๒) กำกับติดตาม การปฏิบัติงานของนักเรียนแกนนำแต่ละห้องใน

การทำหน้าท่เี วรรกั ษาความสะอาดหอ้ งสว้ ม การรบั ผิดชอบความสะอาดเขตพน้ื ท่ี ทไี่ ด้รับมอบหมาย

กำกบั ตดิ ตาม การปฏิบตั งิ านของนกั เรียนเกย่ี วกับพฤติกรรม กับกบั ติดตาม การดแู ลรักษาสุขภาพของนกั เรยี น

ตารางที่ ๕ รายชอ่ื นกั เรียนแกนนำและครูท่ปี รึกษาทกี่ ำกับดูแลติดตามการปฏิบตั ิงานของนักเรียนใน
การรกั ษาและส่งเสรมิ สขุ ภาพ

ท่ี หอ้ ง ชือ่ ครูที่ปรกึ ษา

1 ม.1/1 เด็กชายภัทรพงศ์ ไชยตะมาตย์ นางวนิดา สมบรู ณ์
เด็กหญงิ กมลวรรณ ปัญญาประชมุ นางสวุ นีย์ จันทรช์ ยั
นายประจวบ พนั ทา
2 ม.1/2 เด็กชายมงคล แก้วดี นางจนิ ดารัตน์ แสงวงค์
เดก็ หญิงณัฐฐา รงุ่ เรือง นางนริ มล มาซา
นายพหล สุขโข
3 ม.1/3 เดก็ ชายมาโนชญ์ แพงสอน
เด็กหญงิ ธติ ิยา พิศสุวรรณ นายอำไพ ผ่านสำแดง
นายชโลมพันธ์ จันทรค์ ามคำ
4 ม.2/1 เดก็ ชายอิสระ ปัญญาประชุม นายแดง พนั ธ์ชยั
เด็กหญงิ เบญจมาศ แสนมนตรี นางสาวจนั ทร์จิรา พารา
นายบุญนำ ศรปี ระดิษฐ์
5 ม.2/2 เดก็ หญงิ ปนดั ดา คำทะเนตร นายเด่นชยั เถียงเชยี งขวาง
เดก็ หญงิ ปรญิ ญารัตน์ นามมุงคุณ นางสาววรรณกร อปุ พงศ์
นางสุดศริ ิ แกว้ ดี
6 ม.2/3 เด็กหญงิ พรทพิ ย์ ชศู รีวาส
เดก็ หญิงมาริษา แสนมะฮงุ

7 ม.3/1 เดก็ หญงิ ร่งุ นภา หลอดเงิน
เดก็ หญงิ รจุ ิรา อุบลรัศมี

๓๕

ตารางท่ี ๕ รายชอ่ื นกั เรยี นแกนนำและครูทีป่ รึกษาทกี่ ำกับดูแลติดตามการปฏิบัติงานของนักเรียนใน
การรักษาและสง่ เสริมสุขภาพ (ตอ่ )

ที่ หอ้ ง ชื่อ ครทู ี่ปรึกษา

8 ม.3/2 เด็กหญงิ วนชิ ญา ผ่านสุวรรณ นางรัชนี เกดิ ทวี
เด็กหญงิ วิลาวัลย์ กุลวงศ์ นายเดชชัย เหมะธุรนิ ทร์

9 ม.3/3 เด็กหญงิ ศริ ิรดา ลอยพิลา นายรัชวฒุ ิ เกษวงษา
เดก็ หญิงสลษิ า สอนสมนึก

10 ม.4/1 นายศิริวัฒน์ คำวงสขุ นางสาวสดใส ชมุ ปญั ญา
นางสาวสุดารัตน์ อุปรี

11 ม.4/2 นางสาวธิดารัตน์ อว้ นอนิ ทร์ นายประจวบ พนั ทา
นางสาวอาภาพร แสนหมู นางเทพปราณี พินไธสงค์
นางสาวอโณทยั ศรจี ันทร์มี
12 ม.5/1 นายสมพงษ์ ศรีปาดี นายเสน่ห์ ลดาพงษ์
นางสาวนิภาพร ศรรี กั ษา

13 ม.5/2 นายววี ัฒน์ ไกยพาย
นางสาวสาวิตรี วรราช

14 ม.6/1 นางสาวปาหนัน แก้วโงน
นางสาวฐติ ิรัตน์ เถ่อื นโยธา

15 ม.6/2 นางสาวพรสดุ า วงศ์แก้ว นางจรี าภรณ์ นารถโคษา
นางสาวอาภาพร อว้ นอนิ ทร์

หน้าที่ กำกับติดตาม การปฏิบัติงานของนักเรียนเกี่ยวกับพฤติกรรม และวินัยในการรักษา
และส่งเสรมิ สขุ ภาพการปฏบิ ัตงิ านตามที่ได้รบั มอบหมาย ตามจดุ ทกี่ ำหนดให้

ข้ันตอนที่ ๔ ข้นั การประเมนิ ผล (ACT)
๔.๑ เคร่อื งมือที่ใชใ้ นการประเมินคร้งั นี้ ได้แก่
จากการดำเนินการตามกจิ กรรมท้งั ๓ กิจกรรม ไดใ้ ช้แบบประเมนิ ดงั น้ี
๑) พัฒนาปรับปรุงอาคารสถานท่ี แบบประเมินที่ใช้ประเมิน ได้แก่

๑. แบบประเมินตามตัวชี้วัดที่ ๑๑ มาตรฐานส้วม (HAS) ๒. แบบประเมินตามตัวชี้วัดที่ ๑๘
การประเมินสภาพแวดล้อมของโรงเรียนและ ๓. แบบสอบถาม ได้แก่ ครูผู้สอน นักเรียน กรรมการ
สถานศกึ ษาขนั้ พื้นฐานโรงเรียนและผูป้ กครองนกั เรียนทม่ี ีตอ่ การพัฒนาโรงเรียนสง่ เสริมสุขภาพระดบั เพชร

๒) พัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษา แบบประเมินที่ใช้ประเมิน
ได้แก่ ๑. แบบสัมภาษณ์ครู และ ๒. แบบสอบถามความพึงพอใจของครูต่อการดำเนินกิจกรรมพัฒนาครู
และบุคลากรทางการศึกษา

๓) ปลูกฝังพฤติกรรมและวินัยในการปฏิบัติของผู้เรียน แบบประเมิน
ที่ใช้ประเมิน ได้แก่ ๑. แบบสอบถามความคิดเห็นครูผู้สอน นักเรียน กรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน

๓๖

โรงเรียน ผู้ปกครองนักเรียน และ ๒. แบบสอบถามได้แก่ ครูผู้สอน นักเรียน กรรมการสถานศึกษาข้ัน
พ้ืนฐานโรงเรยี น และผู้ปกครองนักเรียนทม่ี ตี อ่ การพัฒนาโรงเรยี นสง่ เสรมิ สุขภาพระดับเพชร

๔.๒ ตรวจสอบ ทบทวน ผลการประเมิน และสรุปผลการดำเนินงานโครงการ
โดยคณะกรรมการสง่ เสริมสุขภาพ ระดบั สถานศึกษา

การสอบถามความคิดเหน็ ของผมู้ สี ว่ นเก่ยี วขอ้ ง ทบทวน ผลการประเมนิ และสรุปผลการดำเนินงาน
ในการทำกิจกรรม โดยคณะกรรมการส่งเสรมิ สุขภาพ ระดับสถานศึกษา

๕. แนวทางการตรวจสอบและประเมินผลการพฒั นางาน

ในการตรวจสอบและประเมนิ ผลการพัฒนาโครงการ จะดำเนนิ การประเมิน ก่อนดำเนินงาน
ระหว่างดำเนินงาน และหลงั การดำเนินโครงการโดยครอบคลมุ ทกุ กิจกรรม ดงั นี้

๕.๑ แต่งตั้งคณะกรรมการนิเทศ กำกับ ติดตามและประเมินผล การดำเนินงานโครงการ
โรงเรียนสง่ เสรมิ สุขภาพระดับเพชร ด้านสงิ่ แวดแลอ้ มดีเดน่ ของโรงเรียนดงมะไฟวิทยา

๕.๒ ดำเนินการตรวจสอบและประเมนิ ผลโครงการ โดยใชเ้ คร่อื งมอื ในการประเมิน ดังน้ี
๑) การใช้แบบสอบถาม ลักษณะเป็นแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) ระดับความ

คดิ เหน็ ครูผู้สอน นกั เรยี น กรรมการสถานศึกษาขั้นพ้ืนฐานโรงเรียนดงมะไฟวิทยาและผู้ปกครองนักเรยี น
๒) แบบสัมภาษณ์ ใช้สัมภาษณ์ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการรับบริการและดำเนินการ

พัฒนาปรับปรุงสภาพแวดล้อมของโรงเรียน ได้แก่ ครู นักเรียน ผู้ปกครอง และกรรมการสถานศึกษาข้ัน
พื้นฐาน เพื่อให้เกิดการพัฒนาที่ต่อเนื่อง กำจัดอุปสรรคและปัญหาที่เกิดขึ้นร่วมกัน นำไปสู่วัตถุประสงค์
การพัฒนาทีย่ ัง่ ยืนตอ่ ไป

๓) แบบสอบถามความพึงพอใจ ของผู้เกี่ยวข้อง ที่มีต่อการพัฒนาโรงเรียนส่งเสริม
สขุ ภาพระดบั เพชร ด้านส่ิงแวดลอ้ มดีเด่น ทั้ง ๓ กิจกรรม

๔) แบบประเมินตามตัวชี้วัดที่ ๑๑ มาตรฐานส้วม (HAS) โรงเรียนดงมะไฟวิทยา
จำนวน ๓ ด้าน ๑๖ ข้อ

๕) แบบประเมินตามตัวชี้วัดที่ ๑๘ แบบประเมินสภาพแวดล้อมของโรงเรียน
ดงมะไฟวทิ ยา จำนวน ๙ เร่ือง ๓๐ ขอ้

๓๗

๕.๓ การวิเคราะห์ข้อมูล การพัฒนาโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพระดับเพชร ด้านสิ่งแวดล้อม
ดีเดน่ โดยใช้เครือ่ งมือแบบประเมิน โดยการหาค่าเฉล่ีย (X) ซึ่งมเี กณฑ์การแปลความหมายของข้อมูล
ทีเ่ ป็นค่าเฉลยี่ ดงั นี้

๑) เกณฑก์ ารแปลความหมายของแบบประเมนิ ความคดิ เห็น
คา่ เฉลี่ย ๔.๕๑ – ๕.๐๐ หมายความว่า มรี ะดบั คุณภาพ เห็นดว้ ยมากท่สี ุด
ค่าเฉลี่ย ๓.๕๑ – ๔.๕๐ หมายความว่า มีระดับคุณภาพ เหน็ ด้วยมาก
คา่ เฉลยี่ ๒.๕๑ – ๓.๕๐ หมายความวา่ มีระดับคุณภาพ เห็นด้วยปานกลาง
คา่ เฉลย่ี ๑.๕๑ – ๒.๕๐ หมายความว่า มีระดบั คณุ ภาพ เห็นด้วยนอ้ ย
คา่ เฉลีย่ ๑.๐๐ – ๑.๕๐ หมายความว่า มรี ะดบั คุณภาพ เห็นดว้ ยนอ้ ยทสี่ ุด

๒) เกณฑก์ ารแปลความหมายของแบบสอบถามความพึงพอใจ
ค่าเฉล่ีย ๔.๕๑ – ๕.๐๐ หมายความว่า มีระดบั ความพงึ พอใจ มากทสี่ ุด
คา่ เฉล่ีย ๓.๕๑ – ๔.๕๐ หมายความว่า มรี ะดับความพึงพอใจ มาก
ค่าเฉลี่ย ๒.๕๑ – ๓.๕๐ หมายความว่า มีระดบั ความพึงพอใจ ปานกลาง
คา่ เฉล่ีย ๑.๕๑ – ๒.๕๐ หมายความวา่ มีระดับความพึงพอใจ น้อย
ค่าเฉลี่ย ๑.๐๐ – ๑.๕๐ หมายความว่า มีระดับความพึงพอใจ น้อยที่สุด

๓) สรุปผลการดำเนินงาน พร้อมนำเสนอความก้าวหน้า ปัญหา อุปสรรคสู่การพัฒนา
ตอ่ ไป
๖. ผลการพัฒนาโครงการ

๖.๑ พฒั นาปรับปรุงอาคารสถานที่
ผลการพฒั นาเชิงปริมาณ
๑) พัฒนาปรับปรุงห้องน้ำ ห้องส้วมให้เพียงพอกับสัดส่วนของบุคลากรในสังกัด คือ

(สว้ ม ๓ หลัง) จำนวน ๑๙ ท่ี พรอ้ มจัดใหม้ ีสว้ มสำหรบั ผ้พู ิการ ผูส้ งู วัย หญิงต้ังครรภ์ และบุคคลท่ัวไป
จำนวน ๑ ท่ี

๒) พัฒนาปรับปรุงสภาพแวดล้อม ให้เอื้อต่อการจัดการเรียน การสอน และมีแหล่ง
เรียนรู้ / ห้องปฏิบัติการครบทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ อาทิ ห้องสมุด ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์
ห้องปฏิบัติการภาษาไทย ห้องปฏิบัติการคณิตศาสตร์ ห้องปฏิบัติการ Computer ห้องปฏิบัติการ
สังคมศกึ ษาฯ ห้องปฏิบัตกิ าร Internet หอ้ งปฏิบัตกิ ารภาษาองั กฤษ และห้องปฏิบตั ิการดนตรี ศิลปะ

ผลเชิงคุณภาพ
๑) หอ้ งน้ำ หอ้ งสว้ ม มีความสะอาด ตามเกณฑม์ าตรฐานสว้ มสาธารณระดบั ประเทศ ๑๖ ข้อ
๒) อาคารสถานที่ และบริเวณโรงเรยี นสะอาด ร่มรื่น สวยงาม ปลอดภัย มีการจัดสวนหย่อม

และมีการมอบหมายผรู้ บั ผิดชอบดูแลบำรงุ รักษา ท่ีชดั เจน โดยการมสี ่วนร่วมทุกภาคส่วน (ตามเกณฑม์ าตรฐาน
สุขาภิบาลสิ่งแวดล้อมโรงเรยี น ๓๐ ข้อ)

๓๘

หอ้ งนำ้ หอ้ งส้วม มคี วามสะอาด ตามเกณฑ์มาตรฐาน

สว้ มสำหรบั ผูพ้ กิ าร ผสู้ งู วัย หญิงตงั้ ครรภ์ และบคุ คลทว่ั ไป ห้องสมุดเฉลมิ พระเกียรติ

หอ้ งปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ ห้องปฏบิ ตั กิ าร ภาษาไทย

ห้องปฏิบัติการ สังคมศกึ ษาฯ ห้องปฏบิ ัติการ Internet

๓๙

ห้องปฏิบตั กิ าร คณติ ศาสตร์ ห้องปฏิบัตกิ าร Computer

หอ้ งปฏิบตั กิ าร ภาษาจีน หอ้ งปฏบิ ัติการ ภาษาอังกฤษ

หอ้ งปฏบิ ัตกิ าร ดนตรี ห้องปฏิบัติการ ศลิ ปะ

ห้องปฏบิ ตั ิการ มลั ตมิ เี ดยี แหล่งเรยี นรูส้ วนพฤกษศาสตร์ในโรงเรยี น

๔๐

ตัวชี้วัดที่ ๑๑ ส้วมผา่ นเกณฑม์ าตรฐาน HAS

เกณฑ์การประเมนิ : ผา่ นเกณฑท์ กุ ข้อ

ผลการดำเนินงาน

โรงเรยี นดงมะไฟวทิ ยา มหี ้องสว้ ม ชาย – หญงิ รวมทงั้ สน้ิ จำนวน ๖๔ ท่ี

จากการสำรวจข้อมลู จะต้องปรบั ปรุงพฒั นา จำนวน ๓ หลัง ๑๙ ท่ี แยกได้ดังนี้

ตารางที่ ๖ แสดงจำนวนหอ้ งส้วม ชาย - หญงิ โรงเรยี นดงมะไฟวทิ ยา

ส้วมชาย ส้วมหญงิ

ประเภท จำนวน (ท)ี่ ปรับปรงุ ประเภท จำนวน (ท)่ี ปรับปรงุ

ส้วมนั่งราด ๒๗ ๔ สว้ มนงั่ ราด ๒๓ ๘

สว้ มชักโครก ๗ ๒ สว้ มชักโครก ๕ ๓

สว้ มคนพกิ าร ๑ ๑ สว้ มคนพิการ ๑ ๑

รวม ๓๒ ๗ รวม ๓๐ ๑๒

เฉล่ียรวม ๑ : ๑๕.๙๘

กอ่ นการปรับปรุง ซ่อมแซม ห้องสว้ ม หลังการปรบั ปรุง ซ่อมแซม หอ้ งสว้ ม

ก่อนการปรบั ปรงุ ซ่อมแซมห้องนำ้ คนพกิ าร หลงั การปรบั ปรงุ ซอ่ มแซมห้องน้ำคนพกิ าร

๔๑

กอ่ นการปรับปรงุ ซ่อมแซมห้องนำ้ คนพกิ ารดา้ นใน หลังการปรบั ปรุง ซอ่ มแซมหอ้ งนำ้ คนพกิ ารดา้ นใน

บรเิ วณภายในหอ้ งน้ำหลังการปรบั ปรงุ ซอ่ มแซม บริเวณภายในหอ้ งนำ้ หลังการปรบั ปรงุ ซอ่ มแซม

บริเวณด้านนอกหอ้ งน้ำหลังการปรบั ปรงุ ซอ่ มแซม บรเิ วณดา้ นนอกห้องนำ้ หลังการปรับปรงุ ซ่อมแซม

๔๒

ตารางท่ี ๗ แสดงผลการประเมินตามตัวชวี้ ดั ท่ี ๑๑ มาตรฐานส้วม (HAS) โรงเรียนดงมะไฟวิทยา

เกณฑ์มาตรฐานสว้ ม (HAS) ผลการประเมนิ

ความสะอาด (Healthy: H) ความเพียงพอ (Accessibility: A) ความปลอดภยั (Safety: S) ผ่าน ไม่ผ่าน

ความสะอาด (Healthy : H)

๑. พื้น ผนัง เพดาน โถสว้ ม ที่กดโถสว้ ม โถปสั สาวะ สะอาด ไม่มีคราบสกปรก อยใู่ น 

สภาพดี ใช้งานได้

๒. นำ้ ใชส้ ะอาด เพียงพอ และไม่มีลูกนำ้ ยงุ ภาชนะเก็บกักนำ้ ขนั ตกั นำ้ สะอาด อยูใ่ น 

สภาพดี ใชง้ านได้

๓. กระดาษชำระเพียงพอต่อการใช้งานตลอดเวลาท่เี ปิดให้บรกิ าร (อาจจำหน่ายหรือ 

บรกิ ารฟร)ี หรือสายฉดี น้ำชำระท่สี ะอาด อยูใ่ นสภาพดี ใช้งานได้

๔. อ่างล้างมอื ก๊อกน้ำ กระจก สะอาด ไม่มีคราบสกปรก อย่ใู นสภาพดแี ละใชง้ านได้ 

๕. สบลู่ ้างมอื พร้อมใหใ้ ช้ ตลอดเวลาท่ีเปดิ ให้บริการ 

๖. ถังรองรบั มลู ฝอย สะอาด มฝี าปิด อยใู่ นสภาพดี ไม่รั่วซึม ตอ้ งอยูใ่ นบรเิ วณอ่างล้าง 

มือ หรือบรเิ วณใกล้เคยี ง

๗. มีการระบายอากาศดี และไมม่ ีกล่นิ เหมน็ 

๘. สภาพทอ่ ระบายส่งิ ปฏิกลู และถงุ เกบ็ กักไม่แตกหรือชำรุด 

๙. จดั ให้มีการทำความสะอาด และระบบการควบคุมตรวจตรา เปน็ ประจำ 

ความเพยี งพอ (Accessibility : A)

๑๐. จัดให้มีสว้ มนงั่ ราบสำหรับผพู้ ิการ ผ้สู ูงวยั หญงิ ตัง้ ครรภแ์ ละประชาชนทว่ั ไป 

อยา่ งน้อย ๑ ท่ี

๑๑. สว้ มสาธารณะพร้อมใชง้ านตลอดเวลาทเ่ี ปดิ ใหบ้ ริการ 

ความปลอดภัย (Safety : S)

๑๒. บรเิ วณทตี่ ง้ั ส้วมต้องไม่อยใู่ นทล่ี บั ตา/เปลี่ยว 

๑๓. กรณที ีม่ หี ้องสว้ มตั้งแต่ ๒ หอ้ งขน้ึ ไป ให้แยกเป็นห้องสว้ มสำหรับชาย – หญงิ 

โดย มปี ้ายหรือสญั ลักษณท์ ช่ี ดั เจน

๑๔. ประตู ที่จับเปดิ – ปดิ และท่ลี ็อคด้านใน สะอาด อยู่ในสภาพ ดี ใชง้ านได้ 

๑๕. พื้นหอ้ งส้วมแห้ง 

๑๖. แสงสว่างเพยี งพอ สามารถมองเหน็ ได้ท่ัว บรเิ วณ 

หมายเหตุ : HAS คือ ความสะอาด (Healthy : H), ความเพยี งพอ(Accessibility : A), ความปลอดภัย(Safety : S)

จากตารางที่ ๗ พบว่า การประเมินตามตัวชวี้ ดั ท่ี ๑๑ มาตรฐานสว้ ม (HAS) โรงเรยี นดงมะไฟวิทยา

มผี ลการประเมนิ ผา่ น ทุกข้อ

๔๓

ตารางท่ี ๘ แสดงผลการประเมนิ ตามตวั ชว้ี ดั ท่ี ๑๘ การประเมนิ สภาพแวดล้อมของโรงเรยี นดงมะไฟวิทยา

เรอื่ ง รายละเอยี ดรายการประเมินสภาพแวดล้อมของ ผลการประเมิน หมายเหตุ
โรงเรียน (สำหรบั
ผ่าน ไมผ่ ่าน ผสู้ ำรวจ)

๑. สนามและบริเวณ ๑. บริเวณโดยรอบสะอาด และปลอดภัย 

๒. มีขอบเขตบริเวณโดยรอบโรงเรยี น เชน่

ร้ัวแนวต้นไม้ ฯลฯ 
๓. มกี ารจัดระเบียบการจราจรทาง เขา้ -ออก 
๔. สนามกีฬา สนามเดก็ เล่น เคร่อื งเลน่ ในสนาม

จดั เป็นสดั ส่วน และปลอดภัย 
๕. มบี รเิ วณสำหรับพักผ่อนหย่อนใจ เป็นระเบียบ

สวยงาม

๒. อาคารเรียน ๖. อาคารเรยี นสะอาด แขง็ แรงและมีความปลอดภัย 
๗. จัดวางสิง่ ของเปน็ ระเบยี บ เหมาะสมและสวยงาม 

๓. ห้องเรยี น/ ๘. สะอาด เปน็ ระเบยี บ 
หอ้ งสมดุ ๙. มกี ารระบายอากาศดีและมแี สงสว่างเพยี งพอ 
๑๐. ขนาดของวัสดุ อปุ กรณ์ เช่น โตะ๊ เก้าอ้ี มีขนาด 

เหมาะสมกบั นกั เรยี น เพยี งพอและสภาพดี

๔. หอ้ งพยาบาล ๑๑. จัดเป็นสดั ส่วน อปุ กรณข์ องใชส้ ะอาด สภาพดี 

๑๒. มียาเวชภณั ฑ์ และวัสดุอปุ กรณท์ ่ีจำเปน็ จัดเก็บ

เปน็ ระเบียบ มีป้ายบอกช่ือยาชัดเจน และยาไม่หมดอายุ 

๑๓. ในห้องหรอื บริเวณใกลเ้ คียงมที ี่ล้างมือ และทำ

ความสะอาดเครื่องมือ/อุปกรณ์ 

๑๔. สำหรบั โรงเรยี นสหศึกษา มแี ยกเตียงพกั สำหรบั

ชาย-หญิง 
๕. น้ำดื่ม/น้ำใช้ ๑๕. มีน้ำดื่ม/น้ำใช้สะอาด และมปี ริมาณเพียงพอ 

๑๖. ทเ่ี กบ็ นำ้ ดมื่ สะอาดมฝี าปดิ มกี อ๊ กสำหรับเปิด 
๑๗. มีภาชนะด่มื น้ำประจำตวั /ไมใ่ ชร้ ่วมกนั หรือ 
เปน็ นำ้ ดมื่ แบบนำ้ พุ

๔๔

ตารางท่ี ๘ แสดงผลการประเมินตามตัวชว้ี ัดท่ี ๑๘ การประเมินสภาพแวดล้อมของโรงเรียนดงมะไฟวทิ ยา (ต่อ)

เร่ือง รายละเอยี ดรายการประเมินสภาพแวดล้อมของ ผลการประเมนิ หมายเหตุ
(สำหรบั
โรงเรียน ผ่าน ไม่ผ่าน ผ้สู ำรวจ)

๖. ห้องสว้ ม ๑๘. พ้ืน/สุขภณั ฑส์ ะอาด สภาพดี ไมม่ กี ลนิ่ เหม็น 

๑๙. บรเิ วณใกลเ้ คยี งมีที่ลา้ งมือ สะอาด สภาพดี มี 

นำ้ ใช้เพียงพอ

๒๐. มหี อ้ งสว้ มแยก ชาย-หญงิ พร้อมมีป้ายหรือ 

เคร่ืองหมายบอกใหช้ ัดเจน

๒๑. พนื้ และหัวส้วมทำดว้ ยวสั ดุทำความสะอาดง่าย 

๒๒. มีสบูล่ ้างมอื 

๒๓. ในหอ้ งสว้ มหญงิ หรือบริเวณใกลเ้ คียงมีถังขยะ

มฝี าปดิ สภาพดี 

๒๔. มจี ำนวนเพยี งพอตามเกณฑ์มาตรฐาน 

๗. การกำจดั ขยะ/ ๒๕. มที ีร่ องรับขยะถกู สุขาภิบาล เพยี งพอ ไม่มีขยะ 
น้ำเสยี /พาหะนำโรค ในบริเวณโรงเรียน

๒๖. มที ่อ/รางระบายน้ำ สภาพดี ไม่อุดตัน 

๒๗. มกี ารบำบดั นำ้ เสียอยา่ งเหมาะสม เช่น บอ่ ดัก 

ไขมัน หลุมซึม หรอื ระบบท่อซึม

๒๘. มีการควบคุมกำจัดแมลง สตั ว์พาหะนำโรค 

๘. การปอ้ งกัน ๒๙. มีระบบป้องกนั /อปุ กรณ์ชว่ ยในการดบั ไฟ และมี 

ความปลอดภัย การตรวจสอบอปุ กรณ์ไฟฟ้าอยู่เสมอ

๙. กิจกรรมสง่ เสรมิ ๓๐. มกี ารจดั กจิ กรรมส่งเสริมสขุ ภาพและอนามัย 

สุขภาพ ส่งิ แวดล้อมในโรงเรียน

จากตารางท่ี ๘ พบวา่ การประเมินตามตวั ช้ีวดั ท่ี ๑๘ การประเมินสภาพแวดล้อมของโรงเรยี น
ดงมะไฟวิทยามีผลการประเมิน ผา่ น ทุกข้อ

๔๕

ตารางท่ี ๙ แสดงผลการสอบถามความพึงพอใจของครูผู้สอน นักเรียน กรรมการสถานศึกษา

ขั้นพื้นฐานโรงเรียนและผู้ปกครองนักเรียนที่มีต่อการพัฒนาโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ ระดับเพชร

ในดา้ นการพัฒนาปรบั ปรุงอาคารสถานท่ี

ลำดับ ประเด็นการประเมิน ค่าเฉลีย่ ระดับคณุ ภาพ

๑ บริเวณโรงเรยี น มคี วามสะอาดสวยงาม ๔.๒๓ มาก

๒ จำนวนหอ้ งน้ำเพียงพอตอ่ จำนวนนกั เรยี น ๔.๗๖ มากทส่ี ุด

๓ สวนหยอ่ มของโรงเรียนมีความสวยงาม ๔.๖๘ มากที่สดุ

๔ โรงอาหารสะอาดและสะดวกสำหรบั นกั เรยี น ๔.๒๖ มาก

๕ หอ้ งนำ้ สะอาด ปลอดภัย น่าใช้ ๔.๖๔ มากท่สี ุด

๖ หอประชุมสะอาดสวยงามนา่ ใช้ ๔.๒๐ มาก

๗ สิ่งอำนวยความสะดวกในห้องเรียนเพยี งพอ ๔.๓๕ มาก

๘ หอ้ งสมุดเงยี บสงบบรรยากาศเหมาะแก่การเรียนรู้ ๔.๑๐ มาก

๙ บริเวณโรงเรียนมตี น้ ไม้ใหญใ่ ห้ร่มเงา รม่ ร่นื สวยงาม ๓.๖๑ มาก

๑๐ มบี รเิ วณรวบรวมขยะเพ่อื นำไปกำจัดเพยี งพอ ๓.๕๓ มาก

รวมเฉลย่ี ๔.๒๔ มาก

จากตารางที่ ๙ พบว่า ผลการสอบถามความพึงพอใจของครูผสู้ อน นักเรียน กรรมการสถานศึกษาขั้น

พื้นฐานโรงเรียน และผู้ปกครองนักเรียนต่อการพัฒนาปรับปรุงอาคารสถานที่ ภาพรวมอยู่ในระดับมาก

(๔.๒๔) โดยประเดน็ จำนวนห้องนำ้ เพียงพอต่อจำนวนนักเรียน มรี ะดบั ความพึงพอใจสูงทสี่ ุด ประเด็นถัดมา

ได้แก่ สวนหยอ่ มของโรงเรยี นมคี วามสวยงาม และหอ้ งน้ำสะอาดปลอดภยั น่าใช้ ตามลำดับ

สภาพแวดล้อมบรเิ วณด้านหน้าโรงเรยี น การปรับปรงุ สภาพแวดลอ้ มภายในโรงเรยี น


Click to View FlipBook Version