BAB 1 jawapan

BAB 1:

1.1 Sains Sebahagian Daripada Kehidupan Seharian

Sains ialah displin ilmu yang melibatkan pemerhatian dan eksperimen yang sitematik terhadap fenomena
alam semulajadi.

Contoh Fenomena Alam Semulajadi:

1. Kejadian kilat
2. Pembentukan Pelangi
3. Embun terbentuk pada daun pada waktu pagi

Aktiviti dalam kehidupan seharian yang berkaitan sains:

1. Kanak -kanak melayari internet dengan menggunakan Komputer riba.
2. Merakam gambar keluarga dengan menggunakan telefon bimbit

Kepentingan Sains Dalam Kehidupan Seharian
1. Menyumbang kepada bidang kejuruteraan seperti pembinaan bangunan pencakar langit yang canggih
2. Penciptaan satelit menyebabkan komunikasi menjadi cepat dan efektif.
3. Meningkatkan hasil tanaman dengan penemuan baja , racun serangga dan penggunaan kaedah

hidroponik.
4. Penemuan vaksin dan antibiotik dalam bidang perubatan membantu mengawal penyakit berjangkit dan

mengurangkan kadar kematian
Bidang Sains

FIZIK BIOLOGI KIMIA GEOLOGI ASTRONOMI METEOROLOGI

:

Contoh Contoh: Contoh: Contoh: Contoh: Contoh

Kejuruteraan Zoologi Farmakologi Geokimia Astrofizik Hidrometeorologi

Tenaga Mikrobiologi Forensik Geomorfologi

Elektrik Fiologi,Botani Toksikologi Geofizik

Kerjaya dalam Sains

Kerjaya dalam sains adalah berkaitan dengan subjek yang perlu dipelajari seperti di bawah:
1. Fizik:Ahli Astronomi, Ahli Oseanografi, Ahli Meteorologi, Jurutera, Ahli Fizik
2.Biologi:Doktor perubatan, Ahli Botani, Ahli Zoologi, Guru, Ahli Oseanografi, Ahli Mikrobiologi, Ahli
Biologi
3. Kimia:Ahli Farmasi, Ahli Oseanografi, Guru, Ahli Forensik,
4.Geologi:Ahli geologi,Guru
Contoh Kerjaya Dalam bidang Sains

1.2: Makmal Sains Anda; Kenali Radas, Simbol Berbahaya dan Peraturan

Makmal sains adalah bilik yang dikhaskan untuk menjalankan kajian atau eksperimen saintifik. Terdapat
pelbagai radas yang ada di dalam makmal.

RADAS MAKMAL FUNGSI RADAS MAKMAL FUNGSI

Memanaskan bahan Menyukat isipadu
kimia dalam kuantiti cecair dengan tepat
yang kecil

RADAS MAKMAL FUNGSI RADAS MAKMAL FUNGSI

Mengisi bahan kimia Menyukat isipadu cecair
dalam kuantiti yang yang tetap
kecil

Mengisi bahan kimia Menyokong radas
dalm kuantiti yang besar semasa pemanasan

Membantu menyebarkan
haba dengan sekata
semasa pemanasan.

Menuras atau menapis
pepejal tidak larut
daripada campuran

RADAS MAKMAL FUNGSI RADAS MAKMAL FUNGSI

Menyukat isipadu Untuk mengumpul gas
cecair

Untuk memegang atau Untuk tujuan
menyokong sesuatu penyejatan
radas

Simbol-simbol Amaran MAKSUD SIMBOL & CONTOH BAHAN
SIMBOL AMARAN

Bahan Mudah Terbakar
Contoh: Alkohol atau Petrol

Bahan Merengsa
Contoh: Kloroform dan Ammonia

Bahan Mengakis
Asid pekat dan alkali pekat

SIMBOL AMARAN MAKSUD SIMBOL & CONTOH BAHAN

Bahan beracun / Toksik
Contoh: Merkuri,Klorin

Bahan Mudah Meletup
Contoh: Gas Hidrogen dan gas Butana

Bahan radioaktif
Contoh: Uranium dan Plutonium

Peraturan dan Langkah-langkah Keselamatan di dalam Makmal

1. Jangan masuk ke dalam makmal tanpa kebenaran
2. Jangan mulakan eksperimen sebelum diarahkan oleh guru.
3. Baca arahan dan fahami arahan eksperimen terlebih dahulu.
4. Gunakan semua bahan kimia dan peralatan dengan betul dan cermat.
5. Dilarang minum,makan dan bermain-main di dalam makmal
6. Dilarang mengeluarkan peralatan dan bahan kimia dari makmal.
7. Kembalikan peraltan dan bahan kimia ke tempat simpanan asal jika dialihkan.
8. Pastikan tempat menjalankan eksperimen sentiasa kemas dan bersih.
9. Cuci semua peralatan dan buang bahan buangan mengikut kaedah yang betul.
10. Cuci tangan dengan air dan sabun sebekum meninggalkan makmal.

Langkah-langkah keselamatan ketika menggunakan bahan kimia

1. Jangan halakan hujung tabung uji kearah diri sendiri atau orang lain.’
2. Gunakan cermin pelindung mata ketika mencampurkan atau memanaskan bahn kimia.
3. Jauhkan bahn kimia yang mudah terbakar daripada sumber api.
4. Jangan merasa atau menghidu bau kecuali dibenarkan oleh guru.

1.3 Kuantiti Fizik dan Unitnya

Kuantiti fizik adalah sifat fizikal yang boleh dihitung iaitu boleh diukur dan dikira. Kuantiti fizik asas
yang selalu digunakan adalah panjang, jisim, masa, suhu dan arus elektrik.

Kuantiti asas Unit SI Simbol unit SI

PANJANG Meter m
JISIM Kilogram kg
MASA Saat s
SUHU Kelvin K
ARUS ELEKTRIK Ampere A

Nilai imbuhan dan simbol untuk nilai unit kuantiti
fizik.

Nilai Bentuk piawai Simbol
1 000 000 000
Imbuhan 1 000 000 109 G
giga 1 000 106 M
mega 0.1
kilo 0.01 103 K
desi 0.001
senti 0.000 001 10-1 d
mili 0.000 000 001
mikro 10-2 c
nano
10-3 m

10-6 µ

10-9 n

Pertukaran unit kuantiti asas
1. Tukarkan nilai-nilai berikut:

a- 1.9kg = 1.9 x 1000= 1900g

b-8200g = 8200÷1000=8.2kg

c- 80m = 80 x 100= 8000cm

d- 600cm= 600÷100=6m

e- 95mm = 95÷100=0.095m

f-7 min = 7 x 60=420 s

g-450s = 450÷60÷60=0.125j

Kepentingan.
Penggunaan unit ukuran yang sama memudahkan ahli sains untuk berkomunikasi di peringkat
antarabangsa.

1.4: Penggunaan alat pengukur,Kejituan, Kepersisan, Kepekaan dan Ralat.

Untuk tujuan pengukuran, kita perlu menggunakan alat pengukur yang betul untuk mengukur dengan
persis dan jitu kuantiti panjang, jisim, masa, suhu dan arus elektrik.

Definisi

1. KEJITUAN: Kebolehan
2. KEPERSISAN
3. KEPEKAAN
Penggunaan alat pengukur yang betul

Kuantiti yang Alat Pengukur Unit Cara yang betul semasa
diukur ukuran membuat bacaan/catatan

Panjang ialah Pembaris m, mm,
jarak diantara 2 Pita cm,km
titik. pengukur
Unit SI ialah m
(meter)

Kuantiti yang Alat Pengukur Unit Cara yang betul semasa
diukur ukuran membuat bacaan/catatan

Jism ialah kuantiti kg
jirim yang
terkandung
didalamnya.

Kuantiti yang Alat Pengukur Unit Cara yang betul semasa
diukur ukuran membuat bacaan/catatan

Masa saat, Catatan:
Jam randik dapat mengukur

minit,jam tempoh masa dengan kejituan
,bulan , 0.1s atau 0.2s.
tahun
dan
dekat.

Suhu ialah darjah Termometer makmal Termometer makmal dapat
kepanasan dan menyukat suhu dengan
kesejukan Kelvin kejituan 1 o C. Termometer
sesuatu objek (K) klinik dapat menyukat suhu
dengan kejituan 0.1 o C.
Darjah
Termometer klinik Celcius
1oC

Kuantiti yang Alat Pengukur Unit Cara yang betul semasa
diukur ukuran membuat bacaan/catatan

Arus elektrik Ampere

Isipadu air

Mililiter
(ml)

Silinder penyukat

Penggunaan alat pengukur yang lebih jitu
Mengukur Panjang

Angkup Vernier

Kegunaan angkup vernier adalah untuk
Mengukur ketebalan atau diameter luar , diameter
dalam dan kedalaman suatu objek.
Bahagian terkecil angkup Vernier ialah 0.01cm
atauu 0.1mm.

Angkup Vernier lebih jitu berbanding pembaris
kerana pembaris hanya dapat mengukut bacaan
terkecil sehingga 0.1cm atau 1mm

Ralat sistematik adalah disebabkan oleh pengukuran menggunakan alat pengukur yang kurang tepat.
Ralat sifar adalah disebabkan oleh orang yang melakukan pengukuran atau faktor persekitaran.
Ralat sifar dapat ditentukan apabila angkup Vernier dirapatkan.

Tolok Skru Mikrometer

Kegunaan Tolok Skru micrometer adalah untuk
mengukur ketebalan atau diameter objek kecil
seperti kertas ,rambut dan lain-lain.
Bahagian terkecil Tolok Skru Mikrometer ialah
0.001cm atau 0.01mm.
Tolok Skru Mikrometer lebih jitu berbanding
Angkup vernier dan pembaris

1. Skala Vernier mengandungi 50 bahagian. 1 senggatan skala vernier = 0.01mm.

2. Kedudukan mata pembaca perlu berserenjang dengan skala bacaan untuk mengelakkan ralat paralaks
berlaku.

Bacaan tolok skru micrometer Cara yang betul untuk mengambil bacaan

3. Ralat sifar tolok skru mikrometer boleh ditentukan dengan cara menutup sepenuhnya rahang tolok skru
mikrometer.

4. Angkup Vernier digital dan Tolok Skru mikrometer dapat mengukur bacaan dengan lebih tepat dan
jitu.

Alat pengukur digital Kuantiti yang diukur Catatan
Penimbang Digital

Jisim Mengukur jisim dengan lebih
tepat dan jitu

Alat pengukur digital Kuantiti yang diukur Catatan
Jam Randik digital Masa
Lebih tepat kerana dalam
Termometer digital Suhu mengukur sehingga 0.01saat.
Jam randik biasa hanya dapat
mengukur 0.1 saat sahaja.

Memberikan bacaan yang tepat
dan jitu kerana dapat menyukat
0.1o C

Ammeter Digital Arus Elektrik Memberikan bacaan suhu
dengan lebih tepat dan jitu
kerana dapat menyukat arus
elektrik sehingga 0.01A

Bagaimanakah cara Mengurangkan Ralat Sistematik dan Ralat Rawak
RALAT

Ralat Sistematik Ralat rawak

Ralat yang malar pada sesuatu alat Ketidakpastian pengukuran yang
pengukur yang diperoleh setiap kali disebabkan oleh pemerhati semasa
pengukuran. membuat pengukuran.

Contoh: Contoh:
-Ralat sifar • Ralat paralaks
-Alat pengukur yang tidak jitu • Kecuaian pemerhati semasa mengambil

bacaan
• Salah teknik

Cara mengatasi: Cara mengatasi:

• Mengendalikan eksperimen dengan • Mengurangkan ralat dengan mengambil
berhati-hati bacaan ukuran untuk beberapa kali dan
mengambil nilai bacaan purata.
• Mengulangi eksperimen dengan
menggunakan alat pengukur yang • Mengurangkan kesan ralat paralaks ,
berbeza mata pemerhati hendaklah berserenjang
dengan skala alat pengukur.

Membuat anggaran Sebelum Membuat Pengukuran Sebenar

Apabila alat pengukur tidak dijumpai, Saintis akan membuat anggaran terlebih dahulu, barulah diikuti
dengan penggunaan alat yang lebih tepat dan jitu

a- Membuat anggaran panjang

Menganggarkan panjang meja dengan
pensel(ukuran anggaran) sebelum membuat
pengukuran sebenar dengan menggunakan
pembaris(ukuran sebenar)

b- Membuat anggaran luas

c- Membuat anggaran jisim
1. Luas ialah besar sesuatu Kawasan. Unit SI bagi luas ialah m2.

2. Untuk objek tidak sekata, luas boleh dianggarkan menggunakan kaedah kertas graf.

Jika jisim bagi
100helai kertas ialah
500g..hitung jisim bagi
sehelai kertas?
500 = 5g
100

d- Membuat anggaran isipadu

1.Isipadu objek sekata dapat dikira menggunakan rumus, manakala isipagu objek tidak sekata
dianggarkan menggunakan Kaedah Sesaran Air.
2. Mengira isipadu objek tidak sekata

Teknologi dan Inovasi dalam Alat Pengukuran
Contoh Inovasi alat dalam Alat pengukuran:

Pita pengukur Digital Termometer Infra Red
Alat Pengukur Panjang(Laser Infra Red Meter) Alat Pengukut Tekanan Darah Digital

1.5: KETUMPATAN

1. Definisi ketumpatan ialah jisim per unit isipadu sesuatu bahan

2. Rumus ketumpatan: Ketumpatan (gcm-3)= Jisim (g)
_____
Isipadu (cm-3 )

3.Bahan yang yang kurang tumpat akan terapung dan berada diatas bahan yang lebih tumpat
daripadanya., manakala bahan yang lebih tumpat akan tenggelam dan berada di bawah bahan yang
kurang tumpat daripadanya.

4. Contoh bahan dengan ketumpatannya.

6. Bahan yang kurang tumpat daripada air akan terapung manakala bahan yang yang lebih tumpat
daripada air akan tenggelam.
7.

Susunan ketumpatan mengikut urutan ketumpatan
menaik:
GABUS-PETROL-AIS-AIR-KUPRUM-MERKURI
Susunan ketumpatan mengikut urutan ketumpatan
menurun:
MERKURI-KUPRUM-AIR-AIS-PETROL-GABUS

Susunan bahan dalam silinder penyukat.

Pengiraan Ketumpatan menggunakan rumus: Penyelesaian:

Jisim cecair X= 320g-230g=90g

Ketumpatan= Jisim(g) 90g/50cm3

Isipadu (cm3)

Menentukan ketumpatan objek dengan menggunakan

Kaedah Sesaran Air = 1.8g/cm3

1. Ketumpatan objek tidak sekata boleh ditentukan dengan

menggunakan KAEDAH SESARAN AIR.

2. Apakah Kaedah Sesaran Air:

Kaedah yang digunakan untuk menyukat sesuatu isipadu cecair yang tidak sekata.

3.

Apakah ketumpatan batu?
Jisim batu= 20g Bacaan awal isipadu air = 50ml

Bacaan akhir isipadu air= 60ml

Isipadu batu= Bacaan akhir isipadu- Bacaan awal isipadu
60-50=10ml

Ketumpatan =
Jisim/Isipadu= 20g/10cm3 = 2g/cm3

Perbezaan Ketumpatan dalam kehidupan harian

Ais kurang tumpat daripada Belon udara berisi gas Kayu balak diangkut menggunakan
Air, maka ais terapung Helium terapung di udara air kerana kayu balak kurang tumpat
di permukaan air. Kerana Helium kurang berbanding air.
tumpat daripada udara.

1.6: Langkah-langkah dalam penyiasatan saintifik
12 Kemahiran proses Sains
Nyatakan 12 belas kemahiran proses sains?

1.7: Sikap saintifik dan nilai murni dalam menjalankan
penyiasatan saintifik.

1 Kaedah Saintifik ialah kaedah sistematik yang digunakan untuk menyelesaikan masalah dalam
sains.
2 Langkah penyiasatan saintifik:
Mengenalpasti masalah
1 Membina hipotesis
2 Mengawal pembolehubah
3 Merancang eksperimen
4 Menjalankan eksperimen
5

6 Mengumpul data
7 Menganalisis dan mentafsirkan data
8 Membuat kesimpulan
9 Menulis laporan

3 Sikap saintifik yang perlu diamalkan.

4 Contoh nilai murni yang perlu diamalkan semasa penyiasatan saintik.
1. Menyedari bahawa pengetahuan sains merupakan satu cara untuk memahami alam
2. Menghargai dan mengamalkan cara hidup bersih dan sihat.
3. Menghargai keseimbangan dalam alam semulajadi
4. Berhemah tinggi dan hormat menghormati
5. Mensyukuri nikmat alam semulajadi kurniaan Tuhan.