สะเต็มม.3

45 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์(เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) วัสดุที่ใช้ทำ�ป้าย เช่น พลาสติก ไม้ 2) หลอดแอลอีดีสีต่างๆ 3) สายไฟฟ้า 4) วัสดุเชื่อมต่อ ซิลิโคน 5) เครื่องเจาะ 6) สวิตช์ไฟฟ้า 7) วัสดุตกแต่ง 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา 46 คำชี้แจง 1. ให้นักเรียนจัดกลุ่มละ 4 คน และ ตั้งชื่อกลุ่ม 2. ศึกษาทำ�ความเข้าใจเกี่ยวกับการทำ� กิจกรรมสะเต็มศึกษาจากใบกิจกรรมที่กำ�หนดให้ 3. เลือกหัวข้อที่กำ�หนดให้เพื่อทำ�กิจกรรม สะเต็มศึกษาเพียง 1 เรื่อง 4. การทำ�กิจกรรมต้องอภิปรายเพื่อแสดง ความคิดเห็นโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอด การทำ�กิจกรรมเพื่อให้ได้ผลงานที่มีคุณภาพ และ ต้องมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ โดยคำ�นึงถึง ประโยชน์ที่จะได้รับจากการทำ�กิจกรรม 5. เตรียมความพร้อมที่จะนำ�เสนอ ผลงานกิจกรรมสะเต็มศึกษา หัวข้อที่กำหนด 1. ภาพวาดระบบสุริยะ หลักการ ระบบสุริยะเป็นส่วนหนึ่งของกาแล็กซีทาง ช้างเผือก มีดวงอาทิตย์เป็นศูนย์กลางและมีบริวาร เคลื่อนที่อยู่โดยรอบ ซึ่งประกอบไปด้วยดาวเคราะห์ 8 ดวง ได้แก่ ดาวพุธ ดาวศุกร์ โลก ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน นอกจากนี้ยังมีดาวเคราะห์น้อย ดาวพลูโต ดาวหาง และดาวบริวารของดาวเคราะห์ การสร้างสรรค์ ภาพวาดระบบสุริยะซึ่งประกอบดาวต่างๆ ที่มี ระบบสุริยะ หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 กิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ลักษณะและสีสันที่แตกต่างกันสามารถใช้ ตกแต่งสถานที่หรือเป็นสื่อการเรียนรู้ได้ 2. แว่นตาสำหรับดูสุริยุปราคา หลักการ สุริยุปราคาเป็นปรากฏการณ์ ธรรมชาติที่เกิดจากดวงจันทร์โคจรอยู่ใน แนวเดียวกับโลกและดวงอาทิตย์ ทำ�ให้เงา ของดวงจันทร์บังแสงจากดวงอาทิตย์ ที่ส่องมายังโลก เกิดขึ้นในเวลากลางวัน ตรงกับแรม 15 ค่ำ�หรือขึ้น 1 ค่ำ� คนที่อยู่ บนโลกใต้เงามืดของดวงจันทร์จะเห็นเงา ของดวงจันทร์บังดวงอาทิตย์ทีละน้อยจน มืดมิด เรียกว่า สุริยุปราคาเต็มดวง ส่วนคนที่อยู่บนโลกภายใต้เงามัวจะเห็นดวง อาทิตย์ถูกเงาของดวงจันทร์บดบังไม่หมด เรียกว่า สุริยุปราคาบางส่วน แสงจาก ดวงอาทิตย์ที่มีความเข้มสูงมากเป็นอันตราย ต่อการมองด้วยตาเปล่า ดังนั้น การสังเกต การเกิดสุริยุปราคาจึงควรใช้แว่นตาสำ�หรับ กรองแสง แผ่นกรองแสง หรือกล้องรูเข็ม

47 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง ภาพวาดระบบสุริยะ 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) ความรู้เรื่องระบบสุริยะ 2) ลักษณะเด่นของดาวเคราะห์แต่ละดวง 3) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณขนาดของวัสดุที่นำ�มาวาดภาพให้เหมาะสม 2) การวัดระยะห่างระหว่างดาวเคราะห์แต่ละดวงในระบบสุริยะให้เหมาะสมถูกต้อง ตามหลักวิชาการ ระบบสุริยะ หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

48 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา การคำ�นวณขนาดของ เส้นผ่านศูนย์กลางของ ดาวเคราะห์แต่ละดวง ให้ถูกต้อง ระบบสุริยะ การคำ�นวณค่าใช้จ่าย ในการวาดภาพ การออกแบบตกแต่ง ภาพวาดให้สวยงาม มีชีวิตชีวา การคำ�นวณขนาดของ วัสดุที่นำ�มาวาดภาพ การวัดระยะห่างระหว่าง ดาวเคราะห์แต่ละดวง การออกแบบภาพวาดให้มี ความสวยงามด้านศิลปะและ ถูกต้องตามหลักวิชาการ การออกแบบเลือก วัสดุที่ใช้วาดภาพ ระบบสุริยะ ภาพวาดระบบสุริยะ คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ ลักษณะเด่นของดาวเคราะห์ การออกแบบเลือกสีที่ ใช้ในการระบายสีให้ สวยงามและถูกต้อง ตามหลักวิชาการ 3) การกำ�หนดขนาดของเส้นผ่านศูนย์กลางของดาวเคราะห์ให้ถูกต้องตามหลักวิชาการ 4) การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการผลิตภาพวาด 5) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบภาพวาดให้มีความสวยงามด้านศิลปะและถูกต้องตามหลักวิชาการ 2) การออกแบบเลือกวัสดุที่ใช้วาดภาพระบบสุริยะ 3) การออกแบบเลือกสีที่ใช้ในการระบายสีให้สวยงามและถูกต้องตามหลักวิชาการ 4) การออกแบบตกแต่งภาพวาดให้สวยงามมีชีวิตชีวา 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม

49 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์(เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) วัสดุที่ใช้ 2) สี 3) พู่กันและจานสี 4) ไม้เมตร ไม้บรรทัด 5) กาว ซิลิโคน 6) วัสดุตกแต่ง เช่น หลอดแอลอีดีสำ�หรับทำ�เป็นดาวดวงเล็กๆ สายไฟฟ้า สวิตช์ 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

50 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง แว่นตาสำหรับดูสุริยุปราคา 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) สุริยุปราคา 2) ความรู้เรื่องแว่นสายตา 3) การดูสุริยุปราคาที่ถูกต้องและไม่เป็นอันตรายต่อสายตา 4) วัสดุที่ใช้กรองแสงจากดวงอาทิตย์ 5) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม ระบบสุริยะ หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

51 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 การคำ�นวณขนาดของแว่นตา สำ�หรับดูสุริยุปราคา การคำ�นวณขนาด ของแผ่นกรองแสง การคำ�นวณค่า ใช้จ่ายในการทำ� แว่นตา การออกแบบ แว่นตาสำ�หรับดู สุริยุปราคา การออกแบบ ตกแต่งแว่นตาให้ สวยงาม การออกแบบวัสดุที่ใช้ทำ� แผ่นกรองแสง วัสดุกรองแสงจากดวงอาทิตย์ การดูสุริยุปราคาที่ปลอดภัย ความรู้เรื่องแว่นสายตา สุริยุปราคา แว่นตาสำ�หรับดู สุริยุปราคา คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณขนาดของแว่นตาสำ�หรับดูสุริยุปราคา 2) การคำ�นวณขนาดของแผ่นวัสดุกรองแสงที่ใช้ 3) การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการทำ�แว่นตาสำ�หรับดูสุริยุปราคา 4) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบแว่นตาสำ�หรับดูสุริยุปราคา 2) การออกแบบวัสดุที่ใช้ทำ�แผ่นกรองแสง 3) การออกแบบตกแต่งแว่นตาให้สวยงาม 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม

52 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์(เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) วัสดุที่ใช้ทำ�ตัวแว่น 2) วัสดุที่ใช้ทำ�แผ่นกรองแสง เลนส์ 3) กาว ซิลิโคน 4) วัสดุตกแต่ง เช่น กากเพชร สติ๊กเกอร์ 5) ยางรัด 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

53 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 คำชี้แจง 1. ให้นักเรียนจัดกลุ่มละ 4 คน และ ตั้งชื่อกลุ่ม 2. ศึกษาทำ�ความเข้าใจเกี่ยวกับการทำ� กิจกรรมสะเต็มศึกษาจากใบกิจกรรมที่กำ�หนดให้ 3. เลือกหัวข้อที่กำ�หนดให้เพื่อทำ�กิจกรรม สะเต็มศึกษาเพียง 1 เรื่อง 4. การทำ�กิจกรรมต้องอภิปรายเพื่อแสดง ความคิดเห็นโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอด การทำ�กิจกรรมเพื่อให้ได้ผลงานที่มีคุณภาพ และ ต้องมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ โดยคำ�นึงถึง ประโยชน์ที่จะได้รับจากการทำ�กิจกรรม 5. เตรียมความพร้อมที่จะนำ�เสนอ ผลงานกิจกรรมสะเต็มศึกษา หัวข้อที่กำหนด 1. กลุ่มดาวประดับบ้าน หลักการ กลุ่มดาวเป็นดาวฤกษ์ในเอกภพเกิดจาก จินตนาการของผู้สังเกต ซึ่งอาจเรียกชื่อแตกต่าง กันตามวัฒนธรรม แบ่งออกเป็น 88 กลุ่มดาว กลุ่มดาวที่สำ�คัญ ได้แก่ กลุ่มดาวจระเข้หรือ กลุ่มดาวหมีใหญ่ กลุ่มดาวนายพราน กลุ่มดาว สุนัขใหญ่ กลุ่มดาวสุนัขเล็ก กลุ่มดาวพิณ กลุ่มดาว ดวงดาวบนท้องฟ้า หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 กิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 หงส์ กลุ่มดาวนกอินทรีย์ กลุ่มดาวค้างคาว ซึ่งแต่ละกลุ่มมีความสวยงามแตกต่างกัน ถ้านำ�มาวาดภาพสวยงามหรือทำ�แผงไฟฟ้า กลุ่มดาวใช้ประดับผนังห้องจะเพิ่มความ สวยงามหรืออาจใช้เป็นสื่อการเรียนรู้ได้ 2. การ์ตูนนิทานดวงดาว หลักการ 1. ดวงดาวที่สำ�คัญในแต่ละกลุ่มดาว อาจเป็นนิทานหรือตำ�นานที่เล่าสืบเนื่อง ต่อกันมาตามจินตนาการและวัฒนธรรม 2. การ์ตูนเป็นภาพวาดงานทัศนศิลป์ โดยไม่เน้นให้เหมือนกับความเป็นจริงทั้งหมด สามารถให้สีสันสวยงามน่ารักเพื่อกระตุ้น ความสนใจของผู้อ่านให้น่าติดตาม สามารถ ใช้เป็นสื่อให้ความรู้หรือจัดทำ�เป็นเรื่องราว และจัดพิมพ์เป็นรูปเล่มได้

54 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง กลุ่มดาวประดับบ้าน 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) ความรู้เรื่องกลุ่มดาวและดาวฤกษ์ 2) ตำ�แหน่งดวงดาวบนท้องฟ้า 3) การต่อวงจรไฟฟ้า 4) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม ดวงดาวบนท้องฟ้า หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

55 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มดาวประดับบ้าน คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ การคำ�นวณขนาดของดวงดาว และระยะห่างระหว่างดวงดาวให้มี อัตราส่วนที่ถูกต้อง การต่อวงจรไฟฟ้า ตำ�แหน่งดวงดาวบนท้องฟ้า กลุ่มดาวและดาวฤกษ์ การคำ�นวณค่าใช้จ่าย ในการประดิษฐ์ การคำ�นวณจำ�นวน หลอดไฟฟ้าหรือวัสดุ ที่ใช้ทำ�ดวงดาว การออกแบบเลือก กลุ่มดาวที่สวยงาม การออกแบบวัสดุหรือหลอดไฟฟ้าที่ใช้ ทำ�ดวงดาวสำ�คัญๆ ในกลุ่มดาว การออกแบบตกแต่งกลุ่มดาว ด้วยองค์ประกอบอื่นๆ ให้ สวยงาม 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณขนาดของวัสดุที่ใช้ทำ�กลุ่มดาว 2) การคำ�นวณขนาดของดวงดาวและระยะห่างระหว่างดวงดาวให้มีอัตราส่วนที่ถูกต้อง 3) การคำ�นวณหาจำ�นวนหลอดไฟฟ้าหรือวัสดุที่ใช้ทำ�ดวงดาว 4) การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการประดิษฐ์ 5) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบเลือกกลุ่มดาวที่สวยงาม 2) การออกแบบวัสดุหรือหลอดไฟฟ้าที่จะใช้ทำ�ดวงดาวสำ�คัญในกลุ่มดาว 3) การออกแบบตกแต่งกลุ่มดาวด้วยองค์ประกอบอื่นๆ ให้สวยงาม 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม กลุ่มดาวประดับบ้าน

56 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์ (เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) วัสดุที่ใช้ทำ�แผงกลุ่มดาว เช่น ไม้ พลาสติก กระดาษอัด 2) หลอดไฟฟ้าสีต่างๆ หรือหลอดแอลอีดี 3) สายไฟฟ้า 4) สวิตช์ไฟฟ้า 5) กาว ซิลิโคน 6) วัสดุตกแต่ง เช่น กากเพชร สติ๊กเกอร์ 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

57 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง การ์ตูนนิทานดวงดาว 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) ความรู้เรื่องกลุ่มดาว 2) นิยายปรัมปราเกี่ยวกับดาวฤกษ์หรือกลุ่มดาว 3) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณขนาดของตัวการ์ตูนที่เหมาะสม 2) การคำ�นวณหาอัตราส่วนที่เหมาะสมของตัวการ์ตูนกับสิ่งประกอบฉากแต่ละเฟรม 3) การคำ�นวณจำ�นวนภาพการ์ตูนประกอบนิทานดวงดาว ดวงดาวบนท้องฟ้า หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

58 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา การ์ตูนนิทานดวงดาว คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ นิยายปรัมปราเกี่ยวกับ ดาวฤกษ์และกลุ่มดาว การคำ�นวณหาอัตราส่วนที่ เหมาะสมของตัวการ์ตูนกับ สิ่งประกอบฉากในแต่ละเฟรม ความรู้เรื่องกลุ่มดาว และดาวฤกษ์ การคำ�นวณขนาด ของตัวการ์ตูนที่ เหมาะสม คำ�นวณจำ�นวนภาพ การ์ตูนประกอบ นิทานดวงดาว การออกแบบเลือกสีสันที่ สวยงาม การออกแบบวางคำ�บรรยาย ในภาพ การออกแบบ ภาพการ์ตูนแต่ละภาพ การออกแบบ ปกการ์ตูนนิทานดวงดาว การคำ�นวณ ค่าใช้จ่าย การออกแบบตัวการ์ตูนในเรื่อง ให้เหมาะสม การออกแบบเค้าโครง นิทานดวงดาว 4) การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการวาดภาพการ์ตูนนิทานดวงดาว 5) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบเค้าโครงนิทานดวงดาว 2) การออกแบบตัวการ์ตูนในเรื่องให้เหมาะสม 3) การออกแบบภาพแต่ละภาพในนิทานการ์ตูนดวงดาว 4) การออกแบบวางคำ�บรรยายในภาพ 5) การออกแบบเลือกสีสันที่สวยงาม 6) การออกแบบปกการ์ตูนนิทานดวงดาว 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม

59 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์(เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) กระดาษ 2) ดินสอ 3) สี 4) กาว ซิลิโคน 5) กรรไกร 6) ที่เจาะตาไก่ 7) วัสดุตกแต่งภาพ เช่น กากเพชร สติ๊กเกอร์ หรือวัสดุธรรมชาติ 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา 60 คำชี้แจง 1. ให้นักเรียนจัดกลุ่มละ 4 คน และ ตั้งชื่อกลุ่ม 2. ศึกษาทำ�ความเข้าใจเกี่ยวกับการทำ� กิจกรรมสะเต็มศึกษาจากใบกิจกรรมที่กำ�หนดให้ 3. ทำ�กิจกรรมสะเต็มศึกษาตามหัวข้อที่ กำ�หนดให้ 4. การทำ�กิจกรรมต้องอภิปรายเพื่อแสดง ความคิดเห็นโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอด การทำ�กิจกรรมเพื่อให้ได้ผลงานที่มีคุณภาพ และ ต้องมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ โดยคำ�นึงถึง ประโยชน์ที่จะได้รับจากการทำ�กิจกรรม 5. เตรียมความพร้อมที่จะนำ�เสนอ ผลงานกิจกรรมสะเต็มศึกษา หัวข้อที่กำหนด 1. จรวดลูกโป่ง หลักการ จรวด (rocket) ทำ�หน้าที่ในการส่ง ดาวเทียมหรือยานอวกาศให้พ้นจากแรงโน้มถ่วง ของโลกโดยอาศัยกฎข้อที่ 3 ของนิวตัน คือ แรงกิริยาเท่ากับแรงปฏิกิริยา ซึ่งแรงกิริยาเป็นแรง ที่มีทิศทางสู่โลก แต่แรงปฏิกิริยามีทิศทาง ตรงกันข้าม จรวดต้องใช้เชื้อเพลิงมหาศาลเพื่อให้ ได้พลังงานสูงทำ�ให้มีแรงขับเคลื่อนสูงจึงจะเอาชนะ แรงโน้มถ่วงของโลกได้ การทำ�ของเล่นสำ�หรับเด็ก เทคโนโลยีอวกาศ หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 กิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 อาจใช้แรงดันของอากาศในลูกโป่งช่วย ผลักดันให้วัตถุที่จำ�ลองเป็นยานอวกาศ เคลื่อนที่สู่ด้านบน ซึ่งลูกโป่งจะทำ�หน้าที่ คล้ายกับจรวด 2. กล้องดูดาวจากวัสดุเหลือใช้ หลักการ กล้องดูดาว (telescope) เป็น ทัศนูปกรณ์ที่มีเลนส์นูนหรือกระจกโค้งเว้า ทำหน้าที่รวมแสงจากดวงดาวที่อยู่ไกลมาก แล้วขยายทำให้มองเห็นดวงดาวและวัตถุ ท้องฟ้าต่างๆ ในอวกาศได้ชัดเจนขึ้น อาจ เรียกว่า กล้องโทรทรรศน์ แบ่งตามอุปกรณ์ ที่ใช้รวมแสงได้เป็น 2 ประเภท คือ กล้องโทรทรรศน์แบบหักเหแสงและแบบ สะท้อนแสง การประดิษฐ์กล้องโทรทัศน์ ต้องศึกษาองค์ประกอบของกล้องและ หลักการที่ทำให้เห็นภาพ ซึ่งอาจเป็นกล้อง ที่ประดิษฐ์จากวัสดุเหลือใช้ที่มีสมบัติแทน วัสดุจริงได้

61 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง จรวดลูกโป่ง 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) ความรู้เรื่องการทำ�งานของจรวด 2) กฎการเคลื่อนที่ของนิวตัน 3) การเคลื่อนที่ของลูกโป่งเมื่อปล่อยลม 4) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม เทคโนโลยีอวกาศ หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

62 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา การเคลื่อนที่ของลูกโป่ง เมื่อปล่อยลม กฎการเคลื่อนที่ของนิวตัน ความรู้เรื่องการทำ�งาน ของจรวด การคำ�นวณหามวล ของวัตถุที่ใช้ทำ� จรวดให้เหมาะสม กับขนาดลูกโป่ง การคำ�นวณหาขนาดของลูกโป่งกับ ระยะทางที่ลูกโป่งเคลื่อนที่ได้ การวัดระยะทางที่ จรวดเคลื่อนที่ได้เมื่อ ใช้ลูกโป่งขนาดต่างๆ การออกแบบตกแต่ง จรวดให้สวยงาม การออกแบบ รูปร่างของจรวด การออกแบบจัดลูกโป่งที่ ทำ�ให้การส่งจรวดมีประสิทธิภาพ การออกแบบเลือกใช้วัสดุทำ�จรวด จรวดลูกโป่ง คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณหาขนาดของลูกโป่งกับระยะทางที่ลูกโป่งเคลื่อนที่ได้ 2) การคำ�นวณหามวลของวัสดุที่ใช้ทำ�จรวดให้เหมาะสมกับขนาดของลูกโป่ง 3) การวัดระยะทางที่จรวดเคลื่อนที่ได้เมื่อใช้ลูกโป่งขนาดต่างๆ 4) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบรูปร่างของจรวด 2) การออกแบบเลือกใช้วัสดุทำ�จรวด 3) การออกแบบจัดลูกโป่งที่ทำ�ให้การส่งจรวดมีประสิทธิภาพและเคลื่อนที่ได้ไกล 4) การออกแบบตกแต่งจรวดให้สวยงาม 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม

63 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์(เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) วัสดุที่ใช้ทำ�จรวด เช่น ขวดพลาสติก พลาสติก ไม้ กระดาษแข็ง หรือวัสดุธรรมชาติ 2) ลูกโป่งขนาดต่างๆ 3) กาว ซิลิโคน 4) สีสำ�หรับตกแต่ง 5) เครื่องเจาะวัสดุ 6) วัสดุตกแต่ง 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

64 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง กล้องดูดาวจากวัสดุเหลือใช้ 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) กล้องดูดาว (telescope) และประเภทของกล้องดูดาว 2) หลักการประดิษฐ์กล้องดูดาว 3) ความรู้เรื่องเลนส์และการเกิดภาพ 4) การหากำ�ลังขยายของกล้องดูดาว 5) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม เทคโนโลยีอวกาศ หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

65 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ความรู้เรื่องเลนส์ และการเกิดภาพ หลักการประดิษฐ์ กล้องดูดาว การหากำ�ลังขยาย ของกล้องดูดาว การคำ�นวณความยาวของ กล้องดูดาว กล้องดูดาวและประเภท ของกล้องดูดาว การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการผลิต กล้องดูดาว การออกแบบตกแต่ง กล้องดูดาว การออกแบบกล้องดูดาว การออกแบบเลือกใช้วัสดุ ที่ใช้ทำ�กล้องดูดาว กล้องดูดาวจากวัสดุ เหลือใช้ คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณความยาวของกล้องดูดาว 2) การคำ�นวณเกี่ยวกับขนาดของเลนส์และตำ�แหน่งที่วางเลนส์ 3) การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการผลิตกล้องดูดาว 4) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบกล้องดูดาว 2) การออกแบบเลือกใช้วัสดุที่ใช้ทำ�กล้องดูดาว 3) การออกแบบตกแต่งกล้องดูดาว 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม

66 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์(เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) วัสดุที่ใช้ทำ�กล้องดูดาว เช่น ขวด ท่อพีวีซี วัสดุธรรมชาติ เช่น กระบอกไม้ไผ่ 2) เลนส์นูน กระจกโค้งเว้า 3) กาว ซิลิโคน 4) สี 5) เครื่องมือเจาะวัสดุ 6) อุปกรณ์ตกแต่ง 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

67 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 คำชี้แจง 1. ให้นักเรียนจัดกลุ่มละ 4 คน และ ตั้งชื่อกลุ่ม 2. ศึกษาทำ�ความเข้าใจเกี่ยวกับการทำ� กิจกรรมสะเต็มศึกษาจากใบกิจกรรมที่กำ�หนดให้ 3. เลือกหัวข้อที่กำ�หนดให้เพื่อทำ�กิจกรรม สะเต็มศึกษาเพียง 1 เรื่อง 4. การทำ�กิจกรรมต้องอภิปรายเพื่อแสดง ความคิดเห็นโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอด การทำ�กิจกรรมเพื่อให้ได้ผลงานที่มีคุณภาพ และ ต้องมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ โดยคำ�นึงถึง ประโยชน์ที่จะได้รับจากการทำ�กิจกรรม 5. เตรียมความพร้อมที่จะนำ�เสนอ ผลงานกิจกรรมสะเต็มศึกษา หัวข้อที่กำหนด 1. ดุลยภาพของระบบนิเวศในขวดแก้ว หลักการ 1. ระบบนิเวศ (ecosystem) หมายถึง ระบบความสัมพันธ์ของสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ใน แหล่งที่อยู่แหล่งใดแหล่งหนึ่ง ซึ่งมีความสัมพันธ์ 2 ลักษณะ คือ ความสัมพันธ์ทางชีวภาพและ ทางกายภาพ ระบบนิเวศ หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 กิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 2. กลุ่มสิ่งมีชีวิต หมายถึง สิ่งมีชีวิตตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไปอาศัยอยู่ร่วมกัน ในแหล่งที่อยู่เดียวกัน 3. ดุลยภาพของระบบนิเวศ เป็น ภาวะที่องค์ประกอบต่างๆ ในระบบนิเวศมี สัดส่วนที่เหมาะสม โดยมีการรักษาสมดุล 2 ลักษณะ คือ สมดุลของการหมุนเวียนสาร และการถ่ายทอดพลังงานอย่างเหมาะสม และสมดุลของประชากร ปัจจุบันได้มีการ จัดดุลยภาพของระบบนิเวศในภาชนะต่างๆ เพื่อใช้เป็นของประดับตกแต่งบ้านหรือเป็น สื่อการเรียนรู้ได้ 2. ดุลยภาพของระบบนิเวศแหล่งน้ำ  หลักการ การจัดดุลยภาคของระบบนิเวศ ในแหล่งน้ำมีทั้งปลาสวยงาม พืชน้ำ และ องค์ประกอบทางกายภาพที่นำมาจัดไว้ใน ลักษณะที่ได้สัดส่วนเหมาะสมทำให้เกิด ดุลยภาพได้สมบูรณ์ ซึ่งนิยมจัดในตู้ปลาใช้ เป็นสิ่งตกแต่งบ้าน และยังนำมาประกอบ อาชีพได้

68 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง ดุลยภาพของระบบนิเวศในขวดแก้ว 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) ความหมายของระบบนิเวศ 2) ระบบนิเวศบนบก 3) การถ่ายทอดพลังงานในระบบนิเวศ 4) การหมุนเวียนสารในระบบนิเวศ 5) ดุลยภาพของระบบนิเวศ 6) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม ระบบนิเวศ หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

69 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณหาปริมาตรของขวดแก้ว 2) การคำ�นวณพื้นที่สำ�หรับจัดระบบนิเวศบนบก 3) การประมาณจำ�นวนพืชในระบบนิเวศ 4) การประมาณจำ�นวนวัสดุที่เป็นองค์ประกอบไม่มีชีวิตในระบบนิเวศ 5) การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการจัดทำ�ระบบนิเวศขวดแก้ว 6) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบเลือกรูปทรงของขวดแก้ว 2) การออกแบบโครงสร้างของระบบนิเวศ 3) การออกแบบเลือกชนิดของพืชที่ใช้จัดระบบนิเวศ 4) การออกแบบการจัดวางองค์ประกอบต่างๆ ในระบบนิเวศให้ถูกต้องตามหลักวิชาการ และสวยงาม 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube

70 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา ดุลยภาพของ ระบบนิเวศในขวดแก้ว คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ การถ่ายทอดพลังงานใน ระบบนิเวศ การหมุนเวียนสารใน ระบบนิเวศ ระบบนิเวศบนบก ดุลยภาพในระบบนิเวศ การคำ�นวณหา ปริมาตรของขวดแก้ว ความหมายของ ระบบนิเวศ การคำ�นวณพื้นที่สำ�หรับ จัดระบบนิเวศบนบก การประมาณจำ�นวน พืชในระบบนิเวศ การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการ จัดทำ�ระบบนิเวศ การออกแบบจัดวางองค์ประกอบ ต่างๆ ในระบบนิเวศให้ถูกต้อง ตามหลักวิชาการและสวยงาม การออกแบบเลือกชนิดของพืชที่ใช้ จัดระบบนิเวศ การประมาณจำ�นวนวัสดุที่เป็น องค์ประกอบไม่มีชีวิตในระบบนิเวศ การออกแบบเลือกรูปทรง ของขวดแก้ว การออกแบบโครงสร้างของ ระบบนิเวศ 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์(เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) ขวดแก้วรูปทรงต่างๆ 2) พืชชนิดต่างๆ 3) องค์ประกอบที่ไม่มีชีวิต เช่น หิน ดิน ทราย 4) พลาสติกห่ออาหาร (wrap) 5) กาว ซิลิโคน 6) วัสดุตกแต่งอื่นๆ

71 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

72 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง ดุลยภาพของระบบนิเวศแหล่งนํ ้ ำ 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) ระบบนิเวศ 2) ระบบนิเวศแหล่งน้ำ� 3) การถ่ายทอดพลังงานในระบบนิเวศ 4) การหมุนเวียนสารในระบบนิเวศ 5) ดุลยภาพของระบบนิเวศ 6) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ในการทำ�กิจกรรม ระบบนิเวศ หน่วยการเรียนรู้ที่ 7 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

73 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณหาปริมาตรของขนาดภาชนะที่ใช้จัดระบบนิเวศแหล่งน้ำ� 2) การประมาณจำ�นวนสัตว์ในระบบนิเวศ 3) การประมาณจำ�นวนพืชน้ำ�ในระบบนิเวศ 4) การประมาณจำ�นวนวัสดุที่เป็นองค์ประกอบที่ไม่มีชีวิตในระบบนิเวศ 5) การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการจัดทำ�ระบบนิเวศแหล่งน้ำ� 6) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบเลือกรูปทรงและชนิดของวัสดุที่ใช้ทำ�ภาชนะจัดระบบนิเวศแหล่งน้ำ� 2) การออกแบบโครงสร้างของระบบนิเวศ 3) การออกแบบเลือกชนิดของพืชน้ำ�และสัตว์น้ำ� 4) การออกแบบจัดวางองค์ประกอบต่างๆ ให้ถูกต้องตามหลักวิชาการและสวยงาม 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube

74 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา ดุลยภาพของ ระบบนิเวศแหล่งนํ้า คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ การออกแบบโครงสร้างของ ระบบนิเวศ การออกแบบเลือกชนิดของพืชน้ำ� และสัตว์น้ำ� การออกแบบเลือกรูปทรง และชนิดของวัสดุที่ใช้ทำ� ภาชนะจัดระบบนิเวศ การออกแบบจัดวางองค์ประกอบต่างๆ ของระบบนิเวศให้ถูกต้อง ตามหลักวิชาการและสวยงาม การคำ�นวณค่าใช้จ่ายใน การจัดระบบนิเวศ การประมาณจำ�นวน วัสดุที่เป็นองค์ประกอบ ไม่มีชีวิต การคำ�นวณหาปริมาตร ของขนาดภาชนะที่ใช้จัด ระบบนิเวศแหล่งน้ำ� การประมาณจำ�นวน พืชและสัตว์ใน ระบบนิเวศแหล่งน้ำ� ดุลยภาพของระบบนิเวศ แหล่งน้ำ� การหมุนเวียนสารใน ระบบนิเวศ การถ่ายทอดพลังงานใน ระบบนิเวศ ระบบนิเวศแหล่งน้ำ� ระบบนิเวศ 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์(เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) ภาชนะที่ใช้จัดระบบนิเวศแหล่งน้ำ� 2) พืชน้ำ�และสัตว์น้ำ�ชนิดต่างๆ 3) วัสดุที่เป็นองค์ประกอบไม่มีชีวิต 4) วัสดุตกแต่ง 5) เครื่องเติมอากาศ 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน

75 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา 76 คำชี้แจง 1. ให้นักเรียนจัดกลุ่มละ 4 คน และ ตั้งชื่อกลุ่ม 2. ศึกษาทำ�ความเข้าใจเกี่ยวกับการทำ� กิจกรรมสะเต็มศึกษาจากใบกิจกรรมที่กำ�หนดให้ 3. เลือกหัวข้อที่กำ�หนดให้เพื่อทำ�กิจกรรม สะเต็มศึกษาเพียง 1 เรื่อง 4. การทำ�กิจกรรมต้องอภิปรายเพื่อแสดง ความคิดเห็นโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอด การทำ�กิจกรรมเพื่อให้ได้ผลงานที่มีคุณภาพ และ ต้องมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ โดยคำ�นึงถึง ประโยชน์ที่จะได้รับจากการทำ�กิจกรรม 5. เตรียมความพร้อมที่จะนำ�เสนอ ผลงานกิจกรรมสะเต็มศึกษา หัวข้อที่กำหนด 1. แบบจำลองบ้านตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียง หลักการ หลักการของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมี พระราชดำรัสแก่พสกนิกรชาวไทยเพื่อเศรษฐกิจ ที่ยั่งยืนประกอบด้วย 3 ห่วง 2 เงื่อนไข ได้แก่ ความพอประมาณ ความมีเหตุผล มีภูมิคุ้มกันที่ดี เงื่อนไขด้านความรู้ และเงื่อนไขด้านคุณธรรม การสร้างแบบจำลองบ้านตามหลักปรัชญา มนุษย์กับสิ่งแวดล้อม หน่วยการเรียนรู้ที่ 8 กิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เศรษฐกิจพอเพียงนอกจากจะได้ความรู้แล้ว ยังสามารถจำหน่ายเป็นของที่ระลึกได้ 2. พืชผักสวนครัวปลอดสารพิษ หลักการ 1. พืชผักสวนครัว หมายถึง พืชที่ปลูกเพื่อใช้ประโยชน์จากใบ ราก ดอก หรือลำต้นเป็นอาหาร สามารถปลูกไว้ใน บริเวณบ้านเพื่อใช้บริโภคในครอบครัวหรือ จำหน่ายเป็นรายได้เสริมให้แก่ครอบครัว 2. การปลูกพืชผักในปัจจุบันจะใช้ สารเคมีสำหรับเป็นปุ๋ยหรือกำจัดศัตรูพืช ซึ่งถ้าตกค้างในพืชผัก จะก่อให้เกิดอันตราย แก่ผู้บริโภค ปัจจุบันจึงมีการปลูกพืชผัก ปลอดสารพิษจำหน่ายเป็นจำนวนมาก แต่ มีราคาค่อนข้างแพง ถ้าเราสามารถปลูก พืชผักสวนครัวปลอดสารพิษได้เองจะช่วย ให้ประหยัดค่าใช้จ่ายและมีความปลอดภัย นอกจากนี้ถ้าเหลือจากการบริโภคสามารถ จำหน่ายเป็นรายได้เสริมได้

77 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง แบบจำลองบ้านตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) แบบจำ�ลอง 2) หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 3) หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง 4) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณขนาดของพื้นที่ที่จัดทำ�แบบจำ�ลองบ้านตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 2) การคำ�นวณอัตราส่วนการใช้พื้นที่ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง มนุษย์กับสิ่งแวดล้อม หน่วยการเรียนรู้ที่ 8 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

78 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา แบบจำ�ลองบ้านตาม หลักปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียง คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง การคำ�นวณอัตราส่วนการ ใช้พื้นที่ตามหลักปรัชญา เศรษฐกิจพอเพียง แบบจำ�ลอง การคำ�นวณขนาดของ พื้นที่ที่ใช้จัดทำ�แบบจำ�ลอง ออกแบบจัดวางองค์ประกอบ ต่างๆ ในแบบจำ�ลอง การคำ�นวณชนิดและ ปริมาณวัสดุที่ใช้ทำ� แบบจำ�ลอง การคำ�นวณค่าใช้จ่าย ในการทำ�แบบจำ�ลอง ออกแบบตกแต่งแบบ จำ�ลองให้สวยงาม ออกแบบโครงสร้างแบบจำ�ลอง ออกแบบเลือกใช้วัสดุ ในการทำ�แบบจำ�ลอง หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 3) การคำ�นวณชนิดและปริมาณวัสดุที่ใช้ทำ�แบบจำ�ลองบ้านตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียง 4) การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการทำ�แบบจำ�ลอง 5) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบโครงสร้างแบบจำ�ลองบ้านตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 2) การออกแบบเลือกใช้วัสดุในการจัดทำ�แบบจำ�ลอง 3) การออกแบบการจัดวางองค์ประกอบต่างๆ ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 4) การออกแบบตกแต่งแบบจำ�ลองให้สวยงาม 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม

79 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์ (เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) วัสดุที่ใช้ทำ�ฐานของแบบจำ�ลอง เช่น ไม้ พลาสติก 2) วัสดุที่ใช้เป็นองค์ประกอบของแบบจำ�ลอง 3) หนังสือหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 4) กาว ซิลิโคน 5) เครื่องมือเจาะวัสดุ 6) ลวด ตะปู เครื่องยึดติด 7) วัสดุตกแต่ง 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

80 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง พืชผักสวนครัวปลอดสารพิษ 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) พืชผักสวนครัว 2) สารพิษและการใช้สารป้องกันและกำ�จัดศัตรูพืช 3) พืชออร์แกนิก 4) การเจริญเติบโตของพืช 5) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณพื้นที่สำ�หรับปลูกพืชผักสวนครัว 2) การเลือกภาชนะหรือพื้นที่สำ�หรับปลูกพืชผักสวนครัวให้เหมาะสมกับจำ�นวนพืชที่ปลูก มนุษย์กับสิ่งแวดล้อม หน่วยการเรียนรู้ที่ 8 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

81 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 พืชผักสวนครัว ปลอดสารพิษ คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ สารพิษและการใช้สารพิษ กำ�จัดศัตรูพืช พืชออร์แกนิก การเจริญเติบโตของพืช การเลือกภาชนะหรือพื้นที่ให้ เหมาะสมกับจำ�นวนพืชที่ปลูก การคำ�นวณพื้นที่สำ�หรับ ปลูกพืชผักสวนครัว การคำ�นวณปริมาณน้ำ� และปุ๋ยอินทรีย์ที่ใช้ใน การเพาะปลูก การคำ�นวณหาอัตรา การเจริญเติบโต ของพืช สมบัติของ แก๊สออกซิเจน การคำ�นวณค่าใช้จ่าย ในการเพาะปลูก ออกแบบเลือกชนิดของ พืชผักสวนครัว ออกแบบเลือกวิธีการเพาะปลูกพืชผักสวนครัว ออกแบบภาชนะหรือพื้นที่ในการเพาะปลูก การจัดวางองค์ประกอบต่างๆ ให้ถูกต้องตามหลักวิชาการ 3) การคำ�นวณปริมาณน้ำ�และปุ๋ยอินทรีย์ที่ใช้ในการเพาะปลูก 4) การคำ�นวณหาอัตราการเจริญเติบโตของพืช 5) การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการเพาะปลูก 6) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบเลือกชนิดของพืชผักสวนครัว 2) การออกแบบภาชนะหรือพื้นที่ในการเพาะปลูก 3) การออกแบบเลือกวิธีการปลูกพืชผักสวนครัว 4) การจัดวางองค์ประกอบให้ถูกต้องตามหลักวิชาการ 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม

82 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์ (เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) ภาชนะหรือพื้นที่ที่ใช้เพาะปลูกพืชผักสวนครัว 2) พันธุ์พืชผักสวนครัว 3) ปุ๋ยอินทรีย์ 4) ดิน น้ำ� สารอาหาร 5) ไม้บรรทัด 6) เสียม จอบ ถังน้ำ� 7) วัสดุอื่นๆ ที่ใช้ในการปลูกพืชผักสวนครัว 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

83 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 คำชี้แจง 1. ให้นักเรียนจัดกลุ่มละ 4 คน และ ตั้งชื่อกลุ่ม 2. ศึกษาทำ�ความเข้าใจเกี่ยวกับการทำ� กิจกรรมสะเต็มศึกษาจากใบกิจกรรมที่กำ�หนดให้ 3. ทำ�กิจกรรมสะเต็มศึกษาตามหัวข้อที่ กำ�หนดให้ 4. การทำ�กิจกรรมต้องอภิปรายเพื่อแสดง ความคิดเห็นโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอด การทำ�กิจกรรมเพื่อให้ได้ผลงานที่มีคุณภาพ และ ต้องมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ โดยคำ�นึงถึง ประโยชน์ที่จะได้รับจากการทำ�กิจกรรม 5. เตรียมความพร้อมที่จะนำ�เสนอ ผลงานกิจกรรมสะเต็มศึกษา หัวข้อที่กำหนด 1. แกลเลอรีภาพวาดลักษณะเด่นของวัยรุ่น หลักการ 1. ลักษณะเด่นทางพันธุกรรมหรือ แอลลีลเด่น คือ แอลลีนที่สามารถแสดงลักษณะ นั้นๆ ออกมาได้แม้จะมีเพียงแอลลีลเดียว เช่น แอลลีลผมหยักศก มีติ่งหู มีลักยิ้ม 2. วัยรุ่นอยู่ระหว่างวัยเด็กและวัยผู้ใหญ่ มีช่วงอายุตั้งแต่ 10-19 ปี เป็นวัยที่มีการเปลี่ยนแปลง ทั้งร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสังคม การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม หน่วยการเรียนรู้ที่ 9 กิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 3. การสร้างสรรค์ภาพวาดที่มี ลักษณะเด่นของวัยรุ่น นอกจากจะได้ความรู้ แล้วยังอาจจำ�หน่ายได้ ซึ่งจะเห็นแกลเลอรี ภาพวาดสวยงามตามแหล่งท่องเที่ยวทั่วไป 2. เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชที่ฉันรัก หลักการ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเป็นวิธีขยาย พันธุ์พืชที่ใช้ชิ้นส่วนของพืชที่มีเนื้อเยื่อเจริญ เช่น ตา ยอด หรือตาข้างมาเพาะเลี้ยงให้ อาหาร ซึ่งมีน้ำ�ตาล ฮอร์โมน และแร่ธาตุที่ สำ�คัญต่อการเจริญเติบโต ให้พลังงานแก่ เซลล์ ช่วยให้เนื้อเยื่อเกิดการแบ่งเซลล์และ ขยายเซลล์ โดยจัดสภาพแวดล้อมที่ใช้ใน การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชให้เหมาะสม สะอาด ปลอดเชื้อจุลินทรีย์ ปัจจุบันมีการขยายพันธุ์ พืชโดยวิธีเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อเพื่อจำ�หน่าย หลายชนิด เช่น กล้วยไม้ แคร์รอต ไม้สักทอง เนื่องจากเป็นวิธีขยายพันธุ์พืชที่ให้ปริมาณ มากในระยะเวลาสั้น

84 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง แกลเลอรีภาพวาดลักษณะเด่นของวัยรุ่น 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) พันธุกรรม (genetic) หมายถึง ลักษณะของสิ่งมีชีวิตที่ถ่ายทอดจากพ่อแม่ไปสู่ลูกหลาน 2) ลักษณะทางพันธุกรรม 3) โครโมโซม 4) หน่วยพันธุกรรม (gene) ลักษณะเด่น ลักษณะด้อย 5) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม การถ่ายทอดลักษณะทาง พันธุกรรม หน่วยการเรียนรู้ที่ 9 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

85 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 หน่วยพันธุกรรม ลักษณะเด่น ลักษณะด้อย การคำ�นวณขนาดของ พื้นที่ที่จะใช้วาดภาพ การคำ�นวณขนาดของภาพ วัยรุ่นที่จะวาด การคำ�นวณขนาด ของพื้นที่ที่จะใช้จัด แกลเลอรี ออกแบบตกแต่งองค์ประกอบอื่นๆ ในภาพให้สวยงาม การเลือกใช้สีสันให้สวยงามตามหลักการของศิลปะ การคำ�นวณค่าใช้จ่าย ในการวาดภาพและ จัดแกลเลอรี ออกแบบภาพวาดลักษณะเด่น ของวัยรุ่นให้สวยงามสมบูรณ์ แกลเลอรีภาพวาด ลักษณะเด่นของวัยรุ่น คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ ลักษณะทางพันธุกรรม โครโมโซม พันธุกรรม 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณขนาดของพื้นที่ที่จะใช้วาดภาพ 2) การคำ�นวณขนาดของภาพวัยรุ่นที่จะวาด 3) การคำ�นวณขนาดของพื้นที่ที่จะใช้จัดเป็นแกลเลอรี 4) การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการวาดภาพและจัดแกลเลอรี 5) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบภาพวาดลักษณะเด่นของวัยรุ่นให้สวยงามสมบูรณ์ 2) การเลือกใช้สีสันให้สวยงามตามหลักการของศิลปะ 3) การออกแบบตกแต่งองค์ประกอบอื่นๆ ในภาพให้สวยงาม 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม

86 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์ (เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) วัสดุที่ใช้วาดภาพ เช่น ไม้อัด กระดาษแข็ง ผ้า 2) ดินสอ พู่กัน ยางลบ 3) สีและภาชนะสำ�หรับผสมสี 4) อุปกรณ์ตกแต่งภาพ 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

87 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 แนวทางการท�ำกิจกรรมสะเต็มศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เรื่อง เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชที่ฉันรัก 1. ชื่อกลุ่ม .................................................................................................................................... สมาชิก 1. ..................................................................................................................................... 2. .................................................................................................................................... 3. .................................................................................................................................... 4. .................................................................................................................................... 5. .................................................................................................................................... 2. ระบุปัญหาที่ต้องการหาคำตอบ / ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ ปัญหา / สิ่งที่ต้องการพัฒนา ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... เหตุผล ......................................................................................................................................... ......................................................................................................................................... 3. การศึกษาค้นคว้าเอกสาร / ภูมิปัญญาท้องถิ่น / งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง เขียนเฉพาะหลักการที่สำคัญ (รายละเอียดควรแนบท้ายรายงาน) 3.1 วิทยาศาสตร์(Science) 1) การเจริญเติบโตของพืช 2) สารอาหารของพืช 3) การขยายพันธุ์พืช 4) การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ 5) วิธีการทางวิทยาศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.2 คณิตศาสตร์(Mathematics) 1) การคำ�นวณปริมาตรและพื้นที่ของภาชนะที่ใช้เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ 2) การคำ�นวณพื้นที่สำ�หรับอนุบาลพืชที่เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ การถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม หน่วยการเรียนรู้ที่ 9 (ควรเป็นปัญหา / ความต้องการของกลุ่ม) (เป็นของกลุ่ม)

88 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา การคำ�นวณปริมาตรและพื้นที่ของ ภาชนะที่ใช้เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ การเจริญเติบโต ของพืช การคำ�นวณพื้นที่ สำ�หรับอนุบาลพืชที่ เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ สารอาหารของพืช การขยายพันธุ์พืช ออกแบบการแสดงผลงานที่เกิด จากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ออกแบบเลือกภาชนะที่ใช้ในการ เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชและสถานที่ ที่ใช้ในการอนุบาลพืชที่ใช้เพาะเลี้ยง เนื้อเยื่อ การคำ�นวณหาอัตราส่วน ของสารอาหารที่ใช้ เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช การคำ�นวณค่าใช้จ่าย ที่ใช้ในการเพาะเลี้ยง เนื้อเยื่อ ออกแบบเลือกชนิดของพืชที่จะนำ� มาเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช ที่ฉันรัก เทคโนโลยี คณิตศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ สืบค้นข้อมูลด้านความรู้ นำ�เสนอด้วย PowerPoint หรือวีดิทัศน์ วิทยาศาสตร์ 3) การคำ�นวณหาอัตราส่วนของสารอาหารที่ใช้เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช 4) การคำ�นวณค่าใช้จ่ายในการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ 5) กระบวนการทางคณิตศาสตร์ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 3.3 วิศวกรรมศาสตร์/ การออกแบบ (Engineering) 1) การออกแบบเลือกภาชนะที่ใช้ในการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชและสถานที่ที่ใช้ในการอนุบาล พืชที่เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ 2) การออกแบบเลือกชนิดของพืชที่จะนำ�มาเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ 3) การออกแบบการแสดงผลงานที่เกิดจากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ 3.4 เทคโนโลยี(Technology) 1) ใช้ความรู้ด้านเทคโนโลยีในการสืบค้นข้อมูลที่ใช้ทำ�กิจกรรม 2) ใช้เทคโนโลยีในการบันทึกการทำ�กิจกรรม เช่น การถ่ายภาพ การบันทึกภาพ 3) การนำ�เสนอด้วย PowerPoint วีดิทัศน์ โมดูล (module) หรือแผงโครงงาน 4) เผยแพร่กิจกรรมสะเต็มศึกษาทางโซเชียลมีเดีย เช่น facebook youtube 4. เขียนผังความคิด (บูรณาการ STEM) ให้นักเรียนนำ�หัวข้อจากข้อ 3 มาเขียนโดยกลุ่ม

89 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 5. ออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำ กิจกรรมเพื่อหาคำ ตอบ 5.1 วัสดุ/ อุปกรณ์(เพิ่มเติมหรือตัดออกได้) 1) ภาชนะที่ใช้เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช เช่น ขวดแก้ว ขวดพลาสติก 2) ที่เก็บรักษาอนุบาลพืชที่เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ 3) สารอาหารสำ�หรับเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ 4) อุปกรณ์ที่ใช้ในการทำ�สารอาหารที่ใช้เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ 5) อุปกรณ์อื่นๆ ที่ใช้ในการทำ�กิจกรรม 5.2 วิธีทำ กิจกรรม รูปแบบกิจกรรม และภาพประกอบ ให้สมาชิกกลุ่มสืบค้นข้อมูลแล้วนำ�มาออกแบบร่วมกัน 6. การวางแผนและดำ เนินการทำ กิจกรรม (ให้บันทึกปัญหาที่พบ การระดมสมองเพื่อแก้ปัญหา การโต้แย้งจากประจักษ์พยานที่พบตลอดการทำ�กิจกรรมจนสำ�เร็จ) ให้สมาชิกกลุ่มระดมสมองวางแผนการทำ�กิจกรรมในแต่ละขั้นตอน แล้วระบุปัญหาที่พบ พร้อมทั้งวิธีแก้ไข จนกระทั่งสิ้นสุดการทำ�กิจกรรม 7. ผลการดำ เนินกิจกรรม ให้เป็นความคิดของกลุ่ม 8. คำ ถามเพื่อเป็นแนวทางในการคิดวิเคราะห์ ตรวจสอบ ประเมินผล และสรุปองค์ความรู้ ให้นักเรียนฝึกการตั้งคำ�ถาม เพื่อนำ�ไปสู่การหาคำ�ตอบหรือข้อสรุป 9. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล และภาพประกอบ สรุปโดยกลุ่ม 10. แนวทางพัฒนาผลงาน / ผลิตภัณฑ์ / การประยุกต์ใช้ ความคิดของกลุ่ม 11. ออกแบบวิธีนำ เสนอผลการทำ กิจกรรมสะเต็มศึกษา กลุ่มระดมสมองเพื่อออกแบบการนำ�เสนอด้วยความเห็นของสมาชิกร่วมด้วย

90 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา แบบประเมินการท�ำกิจกรรมกลุ่ม เรื่อง.............................. ชั้น ......................... ภาคเรียนที่ ............................. ปีการศึกษา ............................. ชื่อกลุ่ม ........................................................................................................................................ สมาชิก 1. ........................................................ 2. ........................................................ 3. ........................................................ 4. ........................................................ 5. ........................................................ เกณฑ์การประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 1. การประชุมวางแผนทำกิจกรรม 2. การระดมสมองสมาชิกในกลุ่ม 3. การทำงานเป็นทีม 4. ความสามารถในการแก้ปัญหา 5. ความสามารถในการคิดวิเคราะห์ 6. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี 7. ความสามารถในการแสดงความคิดเห็นโต้แย้งจาก ประจักษ์พยาน 8. ทักษะการใช้เหตุผล 9. ความกระตือรือร้นใฝ่เรียนรู้ 10. การประเมินผลงานของกลุ่มและปรับปรุงผลงาน 11. ความร่วมมือในการทำกิจกรรม 1) ระยะเริ่มต้น 2) ระหว่างการทำกิจกรรม 3) ระยะสิ้นสุด 12. การทำกิจกรรมสะเต็มศึกษาเป็นไปตามแผนและ เสร็จในเวลาที่กำหนด รวม รวม

91 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 อธิบายระดับคุณภาพ ระดับคุณภาพ แปลความหมายระดับคุณภาพ ช่วงคะแนน (คิดเป็นร้อยละ) 4 ดีมาก 80 ขึ้นไป 3 ดี 70 ขึ้นไป 2 พอใช้ 60 ขึ้นไป 1 ปรับปรุง ต่ำกว่า 60 ลงชื่อผู้ประเมิน....................................... ( )

92 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา แบบประเมินผลงานกิจกรรมสะเต็มศึกษา เรื่อง.............................. ชั้น ......................... ภาคเรียนที่ ............................. ปีการศึกษา ............................. ชื่อกลุ่ม ........................................................................................................................................ สมาชิก 1. ........................................................ 2. ........................................................ 3. ........................................................ 4. ........................................................ 5. ........................................................ เกณฑ์การประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 1. การกำหนดปัญหา 2. การระบุเหตุผลของการทำกิจกรรมสะเต็ม 3. การสืบค้นข้อมูลที่ใช้ในการทำกิจกรรม 4. การเขียนผังความคิดบูรณาการวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ และเทคโนโลยี 5. การออกแบบวิธีแก้ปัญหา / ทำกิจกรรมเพื่อหา คำตอบมีความเหมาะสมปฏิบัติได้ง่าย 6. การวางแผนและดำเนินการทำกิจกรรม 7. การแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นระหว่างการทำกิจกรรม 8. การสรุปองค์ความรู้ / การประเมินผล 9. ความสมบูรณ์ของผลงานสะเต็มศึกษา 10. ความคิดสร้างสรรค์ 11. ความสามารถในการนำเสนอเกี่ยวกับการนำ สะเต็มศึกษาไปประยุกต์ใช้ 12. ความถูกต้องตามหลักวิชาการและความสมบูรณ์ ของรายงาน รวม รวม

93 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 อธิบายระดับคุณภาพ ระดับคุณภาพ แปลความหมายระดับคุณภาพ ช่วงคะแนน (คิดเป็นร้อยละ) 4 ดีมาก 80 ขึ้นไป 3 ดี 70 ขึ้นไป 2 พอใช้ 60 ขึ้นไป 1 ปรับปรุง ต่ำกว่า 60 ลงชื่อผู้ประเมิน....................................... ( )

94 คู่มือครู หนังสือกิจกรรมสะเต็มศึกษา แบบประเมินการน�ำเสนอกิจกรรมสะเต็มศึกษา เรื่อง.............................. ชั้น ......................... ภาคเรียนที่ ............................. ปีการศึกษา ............................. ชื่อกลุ่ม ........................................................................................................................................ สมาชิก 1. ........................................................ 2. ........................................................ 3. ........................................................ 4. ........................................................ 5. ........................................................ เกณฑ์การประเมิน ระดับคุณภาพ 4 3 2 1 1. สมาชิกในกลุ่มมีส่วนร่วมในการนำเสนอผลการ ทำกิจกรรมสะเต็มศึกษา 2. การแบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบเหมาะสม 3. การเลือกใช้เทคโนโลยีในการนำเสนอเหมาะสม 4. การลำดับขั้นตอนการนำเสนอเหมาะสม 5. ความชัดเจนของการรายงานด้วยวาจา 6. ความคล่องแคล่วในการนำเสนอผลงาน 7. ความสมบูรณ์ขององค์ประกอบในการนำเสนอ ผลการทำกิจกรรมสะเต็ม 8. มารยาทและบุคลิกภาพของสมาชิกในกลุ่ม รวม รวม