รำรำรำ รำรำรำ วงมาตรฐาน จัดทำ โดย ด.ญ.นันท์ลภัส หนูเกื้อ เลขที่31 ม.2/3 เสนอ ครูนฤนาท สุวรรณจุนี โรงเรีย รี นเบญจมราชูทิศ
มีวิวัฒนาการมาจากรำ โทน เครื่องดนตรีที่ใช้ประกอบ การเล่น คือ ฉิ่ง กรับ โทน • จอมพล ป. พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรีในสมัยนั้นได้ มอบหมายให้กรมศิลปากร ปรับปรุงการเล่นร่าโทนขึ้น เมื่อปี พ.ศ.2487 กรมศิลปากรจึงประพันธ์เนื้อร้อง และ ทำ นองขึ้นใหม่ 4 เพลง คือ เพลงงามแสงเดือน เพลงชาว ไทย เพลงรำ ซิมารำ และเพลงคืนเดือนหงาย พร้อมทั้ง ปรับปรุงดนตรีเป็นวงปี่พาทย์ หรือวงดนตรีสากล บรรเลงประกอบ ส่วนท่ารำ ได้กำ หนดท่าแบบมาตรฐาน มีท่ารำ เฉพาะเพลงแต่ละเพลง วิธีการเดินใช้การย่ำ เท้า ประวัติ วั ติ ความเป็นมา
ท่านผู้หญิงละเอียด พิบูลสงคราม แต่งเนื้อร้องเพิ่มอีก ๖ เพลง คือ เพลง ดวงจันทร์วันเพ็ญ เพลงดอกไม้ของชาติ เพลงดวงจันทร์ขวัญฟ้า เพลง หญิงไทยใจงาม เพลงบูชานักรบ เพลงยอดชายใจหาญ ส่วนทำ นองเพลง ทั้ง ๑๐ เพลง กรมศิลปากร และกรมประชาสัมพันธ์เป็นผู้แต่ง ประดิษฐ์ท่ารำ โดย นางลมุล ยมะคุปต์ นางมัลลี คงประภัศร์ และนางศุภ ลักษณ์ ภัทรนาวิก ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญการสอนนาฏศิลป์ไทย วิทยาลัย นาฏศิลป ส่วนผู้คิดประดิษฐ์จังหวะเท้าของเพลงดวงจันทร์วันเพ็ญ คือ นางจิตรา ทองแถม ณ อยุธยา อาจารย์ใหญ่โรงเรียนสังคีตศิลป ปัจจุบัน คือ วิทยาลัยนาฏศิลป ปีพ.ศ.๒๔๘๕ – ๒๔๘๖ ประวัติ วั ติ ความเป็นมา
สามารถแต่งได้ 4 แบบ ดังนี้ 1. แบบชาวบ้าน 2. แบบรัชกาลที่ 5 3. แบบสากลนิยม 4. แบบราตรีสโมสร การเเต่งกายรำ วงมาตรฐาน
1. แบบชาวบ้าน ผู้ชาย นุ่งผ้าโจงกระเบน สวมเสื้อคอพวงมาลัย เอว คาดผ้าห้อยชายด้านหน้า ผู้หญิง นุ่งโจงกระเบน ห่มผ้าสไบอัดจีบ ปล่อยผม ประดับดอกไม้ที่ผมด้านซ้าย คาดเข็มขัด ใส่เครื่อง ประดับ
2. แบบรัชกาลที่5 ผู้ชาย นุ่งโจงกระเบน สวมเสื้อราชปะแตน ใส่ ถุงเท้า รองเท้า ผู้หญิง นุ่งโจงกระเบน สวมเสื้อผ้าลูกไม้ สไบพาด บ่าผูกเป็นโบว์
3. แบบสากลนิยม ผู้ชาย นุ่งกางเกงขายาว สวมสูท ผูกไท้ ผู้หญิง นุ่งกระโปรงป้ายข้าง ยาวกรอม เท้า ใส่เสื้อคอกลม แขนกระบอก (ชุด ไทยเรือนต้น)
4. เเบบราตรีส รีโมสร ผู้ชาย นุ่งกางเกงขายาว คอ พระราชทาน ผ้าคาดเอวห้อยชายด้าน หน้า ผู้หญิง นุ่งกระโปรงยาวจีบหน้านาง ใส่ เสื้อจับเดฟ ชายผ้าห้อยจากบ่าลงไป ทางด้านล่าง เปิดไหล่ขวา
เพลงที่ใช้ในการรําวงมาตรฐานมีทั้งหมด 10 เพลง และมี ท่าราที่เป็นมาตรฐานเฉพาะในแต่ละเพลงรวม 17ท่า การปฏิบัติร้าวงมาตรฐาน • เป็นการหาคู่ ชาย-หญิงเดินย่ำ เท้าเป็นวงทวนเข็ม นาฬิกาโดยเดินตามกัน • ก่อนจะร่า ชาย-หญิงจะต้องทําความเคารพซึ่งกันและ กัน • การเดินย่าเท้า จะต้องรักษาช่องไฟและเส้นรอบวง ให้กลมไม่เบี้ยว รำ วงมาตรฐาน
เพลงที่ใช้ในการร้าวงมาตรฐานมีทั้งหมด 10 เพลง รำ วงมาตรฐาน 7.หญิงไทยใจงาม 8.ดวงจันทร์ขวัญฟ้า 9.ยอดชายใจหาญ 10.บูชานักรบ 1.งามแสงเดือน 2.ชาวไทย 3.รำ มาซิมารำ 4.คืนเดือนหงาย 5.ดวงจันทร์วันเพ็ญ 6.ดอกไม้ของชาติ
ท่ารำ เพลงงามเเสงเดือน ท่าสอดสร้อยมาลา
ท่ารำ เพลงชาวไทย ท่าชักเเป้งผัดหน้า
ท่าเพลงรำ มาซิมารำ ท่ารำ ส่าย
ท่ารำ เพลงคืนเดือนหงาย ท่าสอดสร้อยมาลาแปลง
ท่ารำ เพลงดวงจันทร์วัน วั เพ็ญ ท่าเเขกเต้าเข้ารัง ท่าผาลาเพียงไหล่
ท่ารำ ยั่ว ท่ารำ เพลงดอกไม้ของชาติ
ท่ารำ เพลงหญิงไทยใจงาม ท่ายูงฟ้อนหาง ท่ารำ เพลงหญิงไทยใจงาม
ท่ารำ เพลงดวงจันทร์ขวัญ วั ฟ้า ท่าช้างประสานงา ท่าจันทร์ทรงกลดแปลง
ท่ารำ เพลงยอดชายใจหาญ ผู้ชาย ท่าจ่อเพลิงกาฬ ผู้หญิง ท่าชะนีร่ายไม้
ท่ารำ เพลงบูชานักรบ ผู้ชาย ท่าจันทร์ทรงกลดต่ำ ผู้หญิง ท่าขัดจางนาง
ท่ารำ เพลงบูชานักรบ ผู้ชาย ท่าขอแล้ว ผู้หญิง ท่าล่อแก้ว
1. เพลงงามเเสงเดือน งามเเสงเดือนมาเยือนส่องหล้า เราเล่นกันเพื่อสนุก ขอให้เล่นฟ้อนรำ งามใบหน้าเมื่ออยู่วงรำ (ซ้ำ ) เปลื้องทุกข์วายระกำ เพื่อสามัคคีเอย ความหมาย ยามที่แสงจันทร์ส่องมายังโลกทำ ให้โลกนี้ดูสวยงาม ผู้คนที่มา เล่นรำ วงยามที่แสงจันทร์ส่อง ก็มีความงดงามด้วย การรำ วงนี้เพื่อให้มี ความสนุกสนาน มีความสามัคคีกัน และละทิ้งความทุกข์ให้หมดสิ้นไป
2. เพลงชาวไทย ชาวไทยเจ้าเอ๋ย การที่เราได้เล่นสนุก เพราะชาติเราได้เสรี เราจึงควรช่วยชูชาติ เพื่อความสุขเพิ่มพูน ขออย่าละเลยในการทำ หน้าที่ เปลื้องทุกข์สบายอย่างนี้ มีเอกราชสมบูรณ์ ให้เก่งกาจเจิดจำ รูญ ของชาวไทยเราเอย ความหมาย หน้าที่ที่ชาวไทยพึงมีต่อประเทศชาตินั้น เป็นสิ่งที่ทุกคนควรกระทำ อย่าได้ละเลยไป เสีย ในการที่เราได้มาเล่นรำ วงกันอย่างสนุกสนาน ปราศจากทุกข์โศกทั้งปวงนี้ก็เพราะว่า ประเทศไทยเรามีเอกราช ประชาชนมีเสรีในการคิดจะทำ สิ่งใดๆ ดังนั้นเราจึงควรช่วยกันเชิดชู ชาติไทยให้เจริญรุ่งเรืองต่อไป เพื่อความสุขยิ่งๆ ขึ้นของไทยเราตลอดไป
3. เพลงรำ มาซิมารำ รำ มาซิมารำ ยามงานเราทำ งานกันจริงๆ ถึงยามว่างเราจึงรำ เล่น ตามเยี่ยงอย่างตามยุค เล่นอะไรให้มีระเบียบ มาซิมาเจ้าเอ๋ยมาฟ้อนรำ เริงระบำ กันให้สนุก ไม่ละไม่ทิ้งจะเกิดเข็ญคลุก ตามเชิงเช่นเพื่อให้สร่างทุกข์ เล่นสนุกอย่างวัฒนธรรม ให้งามให้เรียบจึงจะคมขำ มาเล่นระบำ ของไทยเราเอย ความหมายเพลง ขอพวกเรามาเล่นรำ วงกันให้สนุกสนานเถิดในยามว่างเช่นนี้จะ ได้คลายทุกข์ ถึงเวลางานเราก็จะทำ งานกันจริง ๆ เพื่อจะได้ไม่ลำ บาก และการรำ ก็จะรำ อย่างมีระเบียบแบบแผน ตามวัฒนธรรมไทยของเราแล้วจะดูงดงามยิ่ง
4. เพลงคืนเดือนหงาย ยามกลางคืนเดือนหงาย เย็นอะไรก็ไม่เย็นจิต เย็นร่มธงไทยปกไปทั่วหล้า เย็นพระพายโบกพริ้วปลิวมา เท่าเย็นผูกมิตรไม่เบื่อระอา เย็นยิ่งน้ำ ฟ้ามาประพรมเอย ความหมาย เวลากลางคืน เป็นคืนเดือนหงาย มีลมพัดมาเย็นสบายใจ แต่ ก็ยังไม่สบายใจเท่ากับการที่ได้ผูกมิตรกับผู้อื่น และที่ร่มเย็นไปทั่วทุกแห่ง ยิ่งกว่าน้ำ ฝนที่โปรยลงมาก็คือการที่ประเทศไทยเป็นประเทศที่เป็น เอกราช มีธงชาติไทยเป็นเอกลักษณ์ ทำ ให้ร่มเย็นทั่วไป
5. เพลงดวงจันทร์วัน วั เพ็ญ ดวงจันทร์วันเพ็ญ ทรงกลดสดสี เเสงจันทร์อร่าม ไม่งามเท่าหน้า งามเอยเเสนงาม งามวงพักตร์ยิ่งดวงจันทรา วาจากังวาน รูปทรงสมส่วนยั่วยวนหทัย ลอยเด่นอยู่ในนภา รัศมีทอเเสงงามตา ฉายงามส่องฟ้า นวลน้องยองใย งามจริงยอดหญิงชาติไทย จริตกิริยานิ่มนวลละไม อ่อนหวานจับใจ สมเป็นดอกไม้ขวัญใจชาติเอย ความหมาย พระจันทร์เต็มดวงที่ลอยอยู่บนท้องฟ้านั้นช่างดูสวยงาม เพราะเป็นพระจันทร์ ทรงกลด คือมีแสงเลื่อมกระจายออกรอบดวงจันทร์ทั้งดวง แต่ถึงจะงามอย่างไรก็ยังไม่เท่าความ งามของดวงหน้าหญิงสาว ที่ดูผุดผ่องมีน้ำ มีนวล อีกทั้งรูปร่างก็ดูสมส่วน กิริยาวาจาก็อ่อนหวาน ไพเราะ สมแล้วกับที่เปรียบว่าหญิงไทยนี้คือดอกไม้
6. เพลงดอกไม้ของชาติ ขวัญใจดอกไม้ของชาติ เอวองค์อ่อนงาม ชี้ชาติไทยเนาว์ถิ่น งามทุกสิ่งสามารถ ดำ เนินตามนโยบาย งามวิลาศนวยนาดร่ายรำ (ซ้ำ ) ตามเเบบนาฏศิลป์ เจริญวัฒนธรรม (สร้อย) สร้างชาติช่วยชาย สู้ทนเหนื่อยยากตรากตรำ (สร้อย) ความหมาย ผู้หญิงไทยเปรียบเสมือนดอกไม้อันเป็นเอกลักษณ์ของประเทศไทย การร่ายรำ ด้วยการแสดงออกอย่างอ่อนช้อย งดงามตามรูปแบบความเป็นไทยแสดงให้เห็นถึงความ เจริญทางด้านวัฒนธรรมของคนไทย นอกจากผูหญิงจะดีเด่นทางด้านความงามแล้วยังมี ความอดทน สามารถทำ งานบ้าน ช่วยเหลืองานผู้ชายหรือแม้งานสำ คัญ ๆ ระดับประเทศก็ สามารถช่วยเหลือได้เป็นอย่างดีไม่แพ้ผู้ชาย
7. เพลงหญิงไทยใจงาม เดือนพราว เเสงดาวประดับ ดวงหน้า คุณความดีที่เห็น ขวัญใจ รูปงามวิลาส เกียรติยศ หญิงไทยใจงาม ดาวเเวววาวระยับ ส่งให้เดือนงามเด่น โสภาเพียงเดือนเพ็ญ เสริมให้เด่นเลิศงาม หญิงไทยส่งศรีชาติ ใจกล้ากาจเรืองนาม ก้องปรากฏทั่วคาม ยิ่งเดือนดาวพราวเเพรว ความหมาย ดวงจันทร์ที่ส่องแสงอยู่บนท้องฟ้ามีความงดงามมาก และยิ่งได้แสงอันระยิบระยับของ ดวงดาวด้วยแล้ว ยิ่งทำ ให้ดวงจันทร์นั้นงามเด่นยิ่งขึ้น เปรียบเหมือนกับดวงหน้าของหญิงสาวที่มี ความงดงามอยู่แล้ว ถ้ามีคุณความดีด้วย ก็จะทำ ให้หญิงนั้นงามเป็นเลิศ ผู้หญิงไทยนี้เป็นขวัญใจของ ชาติ เป็นที่เชิดหน้าชูตาของชาติ รูปร่างก็งดงาม จิตใจก็กล้าหาญ ดังที่มีชื่อเสียงปรากฏอยู่ทั่วไป
8. เพลงดวงจันทร์ขวัญ วั ฟ้า ดวงจันทร์ขวัญฟ้า จันทร์ประจำ ราตรี ที่เทิดทูนคือชาติ ถนอมเเนบสนิทใน ชื่นชีวาขวัญพี่ เเต่ขวัญพี่ประจำ ใจ เอกราชอธิปไตย คือขวัญใจพี่เอย ความหมาย ในเวลาค่ำ คืนท้องฟ้ามีดวงจันทร์ประจำ อยู่ ในใจของชายก็มีหญิงอันเป็นสุด ที่รักประจำ อยู่เช่นกัน สิ่งที่เทิดทูนยกย่องไว้ก็คือชาติไทยที่เป็นเอกราช มีอิสระแก่ตนไม่ ขึ้นกับใคร และสิ่งที่แนบสนิทอยู่ในใจของชายก็คือหญิงอันเป็นสุดที่รัก
9. เพลงยอดชายใจหาญ โอ้ยอดชายใจหาญ น้องขอร่วมชีวี เเม้สุดยากลำ เค็ญ น้องจักสู้พยายาม ขอสมานไมตรี กอร์ปกรณีกิจชาติ ไม่ขอเว้นเดินตาม ทำ เต็มความสามารถ ความหมาย ขอผูกมิตรไมตรีกับชายผู้กล้าหาญ และจะขอมีส่วนในการทำ ประโยชน์ทำ หน้าที่ของชาวไทย แม้จะลำ บากยากแค้น ก็จะขอช่วยเหลือจนเต็มความสามารถ
10. เพลงบูชานักรบ น้องรักรักบูชาพี่ เป็นนักสู้เชี่ยวชาญ น้องรักรักบูชาพี่ หนักเเสนหนักพี่ผจญ น้องรักรักบูชาพี่ บากบั่นสร้างหลักฐาน น้องรักรักบูชาพี่ เลือดเนื้อพี่พลีอุทิศ ที่มั่นคงที่มั่นคงกล้าหาญ สมศักดิ์ชาตินักรบ ที่มานะที่มานะอดทน เกียรติพี่ขจรจบ ที่ขยันที่ขยันกิจการ ทำ ทุกด้านทำ ทุกด้านครันครบ ที่รักชาติที่รักชาติยิ่งชีวิต ชาติยงอยู่ยงอยู่คู่พิภพ ความหมาย ขอผูกมิตรไมตรีกับชายผู้กล้าหาญ และจะขอมีส่วนในการทำ ประโยชน์ทำ หน้าที่ของชาวไทย แม้จะลำ บากยากแค้น ก็จะขอช่วยเหลือจนเต็มความสามารถ