ບົດນ ຳສະເໜີ ຄວຳມຮ ູ້ກ່ຽວກັບ ກຳນເປັນປະຈ ຳເດືອນ ແລະ ວິທີກຳນ ດ ແລຮັກສຳ ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ
ຫົວຂ ໍ້ທີີ່ຈະນ ຳສະເໜີ 1. ປະຈ ຳເດືອນ ແມ່ນຫຍັງ ? (ໜ້ຳທີີ່ 7 ປືໍ້ມຂ້ອຍເປັນສຳວແລູ້ວ) 2. ວົງຈອນ ແລະ ຮອບປະຈ ຳເດືອນ (ໜ້ຳ 8, 34) 3. ອຳກຳນສະແດງ ກ່ອນ ແລະ ໄລຍະເປັນ ປະຈ ຳເດືອນ (ໜ້ຳ 12,13) 4. ໄລຍະຂອງກຳນເປັນປະຈ ຳເດືອນ P 7 5. ວິທີກຳນດ ແລ, ຮັກສຳ ໃນໄລຍະເປັນ ປະຈ ຳເດືອນ (ໜ້ຳ 24,26) 6. ສິີ່ງທີີ່ຄວນເຮັດ ເວລຳເຈັບປະຈ ຳເດືອນ 7. ຄວຳມເຊືີ່ອແບບຜິດໆ ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ (ສົນທະນຳເປັນກ ່ມ) ປະຈ ຳເດືອນແມ່ນຫຍັງ?
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ ປະຈ ຳເດືອນແມ່ນ: ປະຈ ຳເດືອນ ຫ ື ຮອບເດືອນ (ລະດ ) ແມ່ນເລືອດ ແລະ ເນືໍ້ອເຫຍືີ່ອຕ່ຳງໆ ທີີ່ຫຼຸດອອກຈຳກຜົໍ້ງມົດລ ກ ໂດຍເປັນ ຜົນຈຳກ ກຳນລ ດລົງຂອງລະດັບ ຮ ໂມນເພດຍິງ ເຊີີ່ງສົີ່ງຜົນໃຫູ້ມີກຳນ ຫຼຸດອອກຂອງເນືໍ້ອເຫຍືີ່ອໃນຜົໍ້ງມົດ ລ ກ ຈະເກີດປະມຳນເດືອນລະຄັໍ້ງ. ດັີ່ງນັໍ້ນ, ພຳວະທີີ່ເກີດຂ ໍ້ນນີໍ້ຈ ີ່ງເອີໍ້ນວ່ຳ: ປະຈ ຳເດືອນ ໝຳຍເຫດ: ເລືອດປະຈ ຳເດືອນທີີ່ເສຍໄປ ແມ່ນຢ ່ໃນປະລິມຳນ 10 ຫຳ 50 ມິລີລິດ ເທົີ່ຳກັບ 1 ຫຳ 5 ບ່ວງ ແລະ ໃນບຳງຄົນກ ີ່ອຳດເສຍເລືອດ ປະມຳນ 50 ຊຊ ີ, ີ ເຊິ່ງ ເທິ່ົຳກບັ 5 ບວິ່ ງ ແຕກິ່ ິ່ຖ ວ ື ຳິ່ ປກົະຕ, ແຕິ່ ຖຳ້ຮອດ16 ມລ ີ ລ ດ ຖວ ື ຳິ່ ຜ ດປກົະຕ ແລະ ຄວນປຶ ກສຳແພດດວິ່ ນ.
ວົງຈອນກຳນເກີດປະຈ ຳເດືອນ ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ 1.ກ່ອນກຳນຕົກຂອງໄຂ່ (ຮ ໂມນຈະເຮັດໃຫູ້ເນືໍ້ອເຍືີ່ອ ມົດລ ກຄ່ອຍໆ ໜຳຂືໍ້ນ) 2.ຫລັງຈຳກໄຂ່ຕົກ (ເນືໍ້ອເຍືີ່ອມົດລ ກ ຈະຍິີ່ງທະວີຄວຳມໜຳຂືໍ້ນ) 3.ໄລຍະມີປະຈ ຳ ເດືອນ (ເນືໍ້ອເຍືີ່ອມົດລ ກ ສະຫລຳຍຕົວຫລ ດ ອອກມຳ) 4.ຫລັງເປັນປະຈ ຳເດືອນແລູ້ວ (ຜະໜັງມົດລ ກຈະບຳງ) ຜະໜັງມົດລ ກຈະບຳງ ລົງ ເນືໍ້ອເຍືີ່ອມົດລ ກ ສະຫລຳຍ ຕົວເປັນເລືອດທີີ່ໄຫລອອກ ມຳທຳງຊ່ອງຄອດ ໄຂ່ຜ່ຳນທ ີ່ສົີ່ງໄຂ່
ທ່ຳນເຄີຍສົງໄສບ ີ່ ເປັນຫຍັງ ຜ ູ້ຍິງຈິງເປັນປະຈ ຳເດືອນ? ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ (ສົນທະນຳ ຖຳມຕອບ ກ ່ມໃຫຍ່)
ຕອບ: ຜ ູ້ຍິງຈິງເປັນປະຈ ຳເດືອນຍ້ອນ ວ່ຳ ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ ປະຈ ຳເດືອນ ເປັນສິີ່ງທີີ່ບົີ່ງບອກເຖິງ ກຳນປ່ຽນແປງທຳງ ຮ່ຳງກຳຍຂອງເພດຍິງ ວ່ຳໄດູ້ກ້ຳວເຂົໍ້ຳສ ່ໄວຈະເລີນພັນ ໂດຍ ຈະເລີີ່ມເປັນປະຈ ຳເດືອນຄັໍ້ງແລກ ເມືີ່ອອຳຍ ປະມຳນ 12-13 ປີ ແລະ ຈະໝົດ ປະຈ ຳເດືອນໃນຊ່ວງອຳຍ ປະມຳນ 45-55 ປີ. ສະນັໍ້ນ,ຈະຕ້ອງຕຽມຮັບມືກັບປະຈ ຳເດືອນ ແລະ ກຽມຄວຳມ ພ້ອມ ເມືີ່ອກ້ຳວເຂົໍ້ຳສ ່ ໄວລ ູ້ນຂອງຜ ູ້ຍິງ.
ຮອບປະຈ ຳເດືອນ ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ 1.ຮອບປະຈ ຳເດືອນ ປົກກະຕິ (ຮອບເດືອນ ປົກກະຕິຈະປະມຳນ 28 ວັນ) 2.ເຫຍືີ່ອຜົໍ້ງມົດລ ກຈະໜຳ ຂ ໍ້ນຍອ້ນຜົນຂອງຮ ີ່ໂມນເພດ ຍິງ(Estrogen) ຈຳກຮັງໄຂ່ 3.ປະມຳນລະຫວ່ຳງ ກຳງຂອງຮອບເດືອນ (ວັນ ທີ 14 ຂອງຮອບເດືອນ) ຈະ ມີກຳນຕົກໄຂ່,ຂອງຮັງໄຂ່ ຂ້ຳງໃດຂ້ຳງນ ີ່ງ 4. ຖ້ຳວ່ຳມີກຳນປະຕິສົນທິ ກັບອະສ ຈິ ຈຳກນັໍ້ນໄຂ່ທີີ່ ປະສົມແລູ້ວ ຫ ືຕົວອອ່ນ ຈະມີກຳນຝັງຕົວໃນເຫຍືີ່ອ ຜົໍ້ງມົດລ ກ
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ (ສົນທະນຳເປັນກ ່ມ) ອຳກຳນກອ່ນເປັນປະຈ ຳເດືອນເປັນແນວໃດ?
ອຳກຳນກອ່ນເປັນປະຈ ຳເດືອນ ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ ໃນຊ່ວງໄລຍະ 1-2 ອຳທິດ ກ່ອນກຳນເປັນປະຈ ຳເດືອນ ໃນຜ ູ້ຍິງບຳງຄົນ ອຳດມີອຳກຳນ ຂອງກ ່ມອຳກຳຳນກ່ອນເປັນ ປະຈ ຳເດືອນ (Premenstrual Syndrome: PMS) ຊ ີ່ງອຳດສົີ່ງຜົນທຳງ ຮ່ຳງກຳຍ ແລະ ຈິດໃຈ ແລະ ພ ດຕິກ ຳ ດັີ່ງ ລ ່ມນີໍ້: ❑ ດ້ຳນຮ່ຳງກຳຍ 1. ປວດຫົວ 2. ສິວຂືໍ້ນ 3. ທ້ອງອືດ 4. ນ ໍ້ຳໜັກຂືໍ້ນ 5. ຖ່ຳຍຍຳກ ຫລື ຖອກທ້ອງ 6. ອອ່ນເພຍ ຫລື ບ ີ່ມີແຮງ 7. ເຫງົຳນອນຜິດປົກະຕິ 8. ນົມຕ ງ 9. ເປັນຕະຄິວ ຫລື ອຳກຳນປວດ ບ ລິເວນກ້ຳມ ເນືໍ້ອ, ຂ ໍ້ຕ ີ່ ແລະ ຫລັງສ່ວນລ ່ມ 10. ຮ ູ້ສິ ກຢຳກກິນອຳຫຳນຫລຳຍກວ່ຳປົກະຕິ ❑ ດ້ຳນຈິດໃຈ-ພ ດຕິກ ຳ 1. ມີອຳລົມເສົໍ້ຳ ຫລື ເສຍໃຈ 2. ໃຈຮ້ຳຍ ຫລື ຫງຸດງິດງ່ຳຍ ແລະ ອຳດມີພ ດຕິ ກ ຳ ກ້ຳວລ້ຳວ 3. ອຳລົມແປປວນ 4. ວິຕົກກັງວົນງ່ຳຍ 5. ມີພ ດຕິກ ຳແຍກໂຕຈຳກໝ ່, ຄອບຄົວ ຫລື ຄົນ ຮອບຂ້ຳງ 6. ບ ີ່ມີສະມຳທິ ແລະ ບ ີ່ຫ້ຳວຫັນ ໝຳຍເຫດ: ສ ຳລັບອຳກຳນ ກ່ອນກຳນເປັນປະຈ ຳເດືອນ ບ ໍ່ແມ່ນຈະເກີດກັບ ຜ ູ້ຍິງທຸກຄົນ ເພຳະຮ່ຳງກຳຍ ຂອງແຕ່ລະຄົນ ແມ່ນແຕກຕ່ຳງກັນ ເພຳະບຳງໃນບຳງຄົນ ອຳດຈະບ ໍ່ມີອຳກຳນຫຍັງເລີຍ.
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ (ສົນທະນຳເປັນກ ່ມ) ອຳກຳນໄລຍະເປັນປະຈ ຳເດືອນເປັນແນວໃດ?
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ ໝຳຍເຫດ: ສ ຳລັບອຳກຳນ ໃນໄລຍະກຳນເປັນປະຈ ຳເດືອນ ບ ໍ່ແມ່ນຈະເກີດກັບ ຜ ູ້ຍິງທຸກຄົນ ເພຳະຮ່ຳງກຳຍຂອງແຕ່ລະຄົນ ແມ່ນແຕກຕ່ຳງກັນ ເພຳະບຳງໃນບຳງຄົນ ອຳດຈະບ ໍ່ມີອຳກຳນຫຍັງເລີຍ. ອຳກຳນໃນໄລຍະເປັນປະຈ ຳເດືອນ ເມືີ່ອເຂົໍ້ຳສ ່ໄລຍະ ເປັນປະຈ ຳເດືອນແລູ້ວ ເລືອດປະຈ ຳເດືອນ ຈະເລີີ່ມໄຫລອອກ ມຳ ພ້ອມກັບເຫຍືີ່ອເມືອກມົດລ ກ ທີີ່ຫລ ດອອກ ແລະ ອຳດຈະມີອຳກຳນອືີ່ນໆ ຮ່ວມນ ຳເຊັີ່ນ: 1. ອຳກຳນປວດທ້ອງປະຈ ຳເດືອນ ໂດຍຈະຮ ູ້ສ ກ ປວດບ ລິເວນທ້ອງ ຫລື ທ້ອງນ້ອຍ 2. ທ້ອງອືດ, ມີສິວຂືໍ້ນ 3. ເຈັບເຕົໍ້ຳນົມ 4. ປວດຫລັງສ່ວນລ ່ມ 5. ອຳລົມແປປວນ ແລະ ຫງຸດງິດງ່ຳຍ 6. ປວດຫົວ ແລະ ອອ່ນເພຍ 7. ຮ ູ້ສ ກຢຳກອຳຫຳນຫລຳຍຂືໍ້ນ
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ (ສົນທະນຳເປັນກ ່ມ) ໄລຍະກຳນເປັນປະຈ ຳເດືອນຂອງແຕ່ລະຄົນ ເທົີ່ຳກັນບ ີ່?
ໄລຍະກຳນເປັນປະຈ ຳເດືອນ ຂອງແຕ່ລະຄົນບ ີ່ເທົີ່ຳກັນ ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ ຜ ູ້ຍິງແຕ່ລະຄົນ ມີປະຈ ຳເດືອນ ບ ີ່ເທົີ່ຳກັນ, ບຳງຄົນກ ີ່ ມຳໜອ້ຍ ພຽງແຕ່ 3 ວັນ ແຕ່ ປະລິມຳນ ຫ ຳຍ ແຕ່ຜ ູ້ຍິງບຳງຄົນ ມຳມືໍ້ລະໜອ້ຍ ແຕ່ເປັນຕ ີ່ເນືີ່ອງ ເຖິງ 7ວັນ ກ ີ່ມີ ໂດຍສະເລ່ຍແລູ້ວ ໄລຍະເວລຳຂອງກຳນ ເປັນປະຈ ຳເດືອນ ຈະຢ ່ ທີີ່ປະມຳນ 3-7 ວັນ ຈະເກີດຂ ໍ້ນທ ກໆ 21- 35 ວັນ ຂ ໍ້ນຢ ່ກັບປັດໃຈ ຫ ຳຍປະກຳນເຊັີ່ນ: ລະດັບຮ ໂມນ, ສ ຂະພຳບ,ຄວຳມຄຽດ, ກຳນພັກຜອ່ນ ໂລກປະ ຈ ຳໂຕ ເປັນຕົໍ້ນ
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ (ສົນທະນຳເປັນກ ່ມ) ເວລຳເປັນປະຈ ຳເດືອນ ມີວິທີກຳນດ ແລຮັກສຳຕົນເອງຄືແນວໃດ?
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ ວິທີກຳນດ ແລຮັກສຳຕົນເອງ ໃນເວລຳເປັນປະຈ ຳເດືອນ ພັກຜອ່ນໃຫູ້ພຽງພ ກິນອຳຫຳນທີີ່ເປັປະໂຫຍດ ເຊັີ່ນ: ປະເພດຜັກ ໝຳກໄມູ້ ດືີ່ມນ ໍ້ຳຫ ຳຍໆ ປ່ຽນຜ້ຳອະນຳໄມທ ກໆ 4 ຊົີ່ວໂມງ ອະນຳໄມຮ່ຳງກຳຍ, ອຳບນ ໍ້ຳ ແລະ ສະຜົມ ອອກກ ຳລັງກຳຍປົກກະຕິ ຫຼຸດຜອ່ນກຳນດືີ່ມກຳເຟ, ເຫ ົໍ້ຳ, ເບຍ ເພຳະ ເຄືີ່ອງດ ີ່ມປະເພດນີໍ້ ຈະເຮັດໃຫູ້ເກີດອຳກຳນ ເຈັບທອ້ງ, ປວດຕົນໂຕ,ເມືີ່ອຍ, ນອນບ ີ່ຫ ັບ, ເຮັດ ໃຫູ້ອຳລົມ, ມີກຳນປ່ຽນແປງ ຫງຸດຫງິດງ່ຳຍ
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ ສິີ່ງຄວນເຮັດເວລຳເຈັບປະຈ ຳ ເດືອນ ປ ກສຳຄອບຄົວ, ປະຄົບດ້ວຍຖົງນ້ໍຳຮ້ອນ ກິນນ້ໍຳຫ ຳຍໆ, ນອນຂົດຕົວ ແລະ ບ ີ່ຄວນນ ່ງເຄືີ່ອງຫັດ ເພຳະຮ ໂມນ ໃນຮ່ຳງກຳຍ ມີ ກຳນປ່ຽນແປງ ເຊິີ່ງສົີ່ງຜົນ ກະທົບ ຕ ີ່ຮ່ຳງກຳຍ ແລະ ອຳລົມ ກິນຢຳແກູ້ປວດ ໃນກ ລະນີ ເຈັບທ້ອງນ້ອຍແຮງ ຫລີກລ້ຽງອຳຫຳນ ບຳງຊະນິດ, ອຳດເຮັດໃຫູ້ເກີດຜົນກະທົບ ເຊັີ່ນ: ອຳຫຳນໄຂມັນສ ງ (ຊີໍ້ນສັດ , ຂອງມັນ, ຂອງທອດ, ແລະ ເຄືີ່ອງດ ີ່ມ ທີີ່ມີຄຳເຟອິນ ແລະ ທຳດເຫ ົໍ້ຳ)
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ ຄວຳມເຊືີ່ອແບບຜິດໆ 1 ຫ້ຳມດ ີ່ມນ ໍ້ຳເຢັນ 2 ຫ້ຳມເຂົໍ້ຳວັດ 3 ຫ້ຳມອອກກ ຳລັງກຳຍ 4 ຫ້ຳມດ ີ່ມນ ໍ້ຳໝຳກພ້ຳວ 5 ຫ້ຳມອຳບນ ໍ້ຳເຢັນ 6 ຫ້ຳມສະຜົມ
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ ເລືີ່ອງ: ຂ້ອຍເປັນສຳວແລູ້ວ ກຳນເລົີ່ຳນິທຳນ Story telling
ແລກປ່ຽນບົດຮຽນ ຖຳມ-ຕອບ Exchange experience (Q&A) ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ • ສິໍ່ງຖ້ຳທຳຍສ ຳລັບເດັກຍິງທີໍ່ເປັນປະຈ ຳເດືອນຄັັ້ງທ ຳອິດມີຫຍັງແດ່ ? • What will be challenge for the girls of first period? (ສົນທະນຳເປັນກຸ່ມ Group discussion)
ນຳ ສະເໜີໂດຍ: ຮຽບຮຽງໂດຍ: ອຈ ຫວນັບວົສີ ພມົມຳຈນັ ຂ ຂອບໃຈທ ກທ່ຳນທີີ່ຕັໍ້ງໃຈ ຟັງ