เอกสารสัมมนา 13-14 กันยายน 2565

การสัมมนา เรื่อง
ทิศทางการขับเคลื่อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

13 - 14 กันยายน 2565
ณ โรงแรมริชมอนด์ จังหวัดนนทบุรี

สถาบันวิทยาลัยชุมชน
WWW.ICCS.AC.TH

การสัมมนา เรื่อง

ทิศทางการขับเคลื่อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

13 - 14 กันยายน 2565
ณ โรงแรมริชมอนด์ จังหวัดนนทบุรี

สถาบันวิทยาลัยชุมชน
WWW.ICCS.AC.TH

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

01

โครงการสัมมนาฯ

สถาบันวิทยาลัยชุมชนได้จัดทำแผนพัฒนาความเป็นเลิศสถาบันวิทยาลัยชุมชน ระยะ 5 ปี
(พ.ศ. 2566 – 2570)

โดยการมีส่วนร่วมของผู้บริหารระดับนโยบาย ผู้ปฏิบัติงานของสถาบันวิทยาลัยชุมชนทุกระดับ
และผู้เกี่ยวข้อง โดยการประชุมระดมความคิดเห็นเพื่อกำหนดเป้าประสงค์ กลยุทธ์ ตัวชี้วัด และ
ค่าเป้าหมาย รวมทัังข้อเสนอแผนงาน/โครงการในแต่ละกลยุทธ์ และได้มีการรับฟังความคิดเห็นต่อ
แผนพัฒนาความเป็นเลิศสถาบันวิทยาลัยชุมชน ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) จากผู้ที่มีส่วน
เกี่ยวข้อง ได้แก่ กรรมการสภาสถาบันวิทยาลัยชุมชน กรรมการสภาวิทยาลัยชุมชน ผู้บริหารสถาบัน
วิทยาลัยชุมชน บุคลากรสถาบันวิทยาลัยชุมชน ทั้งจากสำนักงานสถาบัน และวิทยาลัยชุมชนทุกแห่ง
รวมไปถึงผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย โดยจัดประชุมทั้งในรูปแบบ ONSITE และ ONLINE

สภาสถาบันในคราวประชุมครั้งที่ 6/2565 เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน 2565 ได้ให้ความเห็นชอบและ
ประกาศใช้แผนพัฒนาความเป็นเลิศสถาบันวิทยาลัยชุมชน ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) แล้ว

การสัมมนาในครั้งนี้ จึงเป็นการสร้างการรับรู้และความเข้าใจกับผู้กำหนดนโยบาย ผู้บริหาร
และผู้ปฏิบัติ และร่วมสะท้อนผลการดำเนินงาน รวมทั้งจุดแข็ง จุดอ่อน และกลยุทธ์การขับเคลื่อน
แผนไปสู่การปฏิบัติที่เป็นรูปธรรม

การสัมมนา เรื่อง
“ทิศทางการขับเคลื่อน
สถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น”

สถาบันวิทยาลัยชุมชน
WWW.ICCS.AC.TH

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

02

ผู้เข้าร่วมสัมมนา

จำนวน 140 คน ประกอบด้วย
กรรมการสภาสถาบัน กรรมการสภาวิชาการสถาบันวิทยาลัยชุมชน
กรรมการสภาวิทยาลัย อนุกรรมการวิชาการ ผู้บริหาร และบุคลากรของวิทยาลัยชุมชนทั่วประเทศ
ผู้บริหาร และบุคลากรของสำนักงานสถาบันวิทยาลัยชุมชน

วัตถุประสงค์

1.เพื่อให้ผู้กำหนดนโยบาย ผู้บริหารและผู้ปฏิบัติ มีทิศทางและเป้าหมายที่ชัดเจนในการทำงาน
เพื่อให้ผลงานของสถาบันบรรลุเป้าหมายตามแผนที่วางไว้

2.เพื่อให้วิทยาลัยชุมชนจัดทำแผนกลยุทธ์ระยะ 5 ปี ของแต่ละวิทยาลัยที่สอดคล้องกับแผน
พัฒนาความเป็นเลิศสถาบันวิทยาลัยชุมชน ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)

3. เพื่ อให้วิทยาลัยชุมชนนำกลยุทธ์ไปสู่การปฏิบัติให้เกิดผลสัมฤทธิ์ตามแผนที่วางไว้

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

1.วิทยาลัยชุมชนมีแผนกลยุทธ์ระยะ 5 ปี ของแต่ละวิทยาลัย สอดคล้องกับแผนพัฒนาความเป็น
เลิศสถาบันวิทยาลัยชุมชน ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)

2. วิทยาลัยชุมชนนำแผนกลยุทธ์ไปสู่การปฏิบัติเกิดผลสัมฤทธิ์ตามแผนที่วางไว้
3. มีการจัดทำงบประมาณเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ สอดคล้องกับแผนพัฒนาความเป็นเลิศ

สถาบันวิทยาลัยชุมชน ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)
4.ได้กรอบความคิดในการจัดทำแผนงาน/โครงการ สำหรับการจัดทำข้อเสนองบประมาณรายจ่าย

ประจำปีงบประมาณในปีถัดไป ที่สอดคล้องกับแผนพัฒนาความเป็นเลิศสถาบันวิทยาลัยชุมชน
ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

“ทิศทางการขับเคลื่อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน 13-14
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น”
กันยายน 2565
ณ โรงแรมริชมอนด์

จังหวัดนนทบุรี

ดร.สิริกร รศ.ดร.รัฐชาติ ศ.ดร.สมคิด
มณีรินทร์ มงคลนาวิน เลิศไพฑูรย์

นายกสภา มอนหุกาวริทรยมากลาัยรดก้ากนอก.ารพลิกโฉม กรรมการอิสระ
สถาบันวิทยาลัยชุมชน และคณะอนุกรรมการฯ และประธานกรรมการกำกับ
ดูแลกิจการและการพัฒนา
อย่างยั่งยืน

13 กันยายน
2565

08.30 – 09.00 น. ลงทะเบียน
09.00 – 09.30 น. กล่าวรายงาน/เปิดการสัมมนา
09.30 – 10.30 น. การบรรยายพิเศษ เรื่อง “นโยบายและทิศทางการขับเคลื่อนองค์กรไปสู่

ความเป็นเลิศในระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2670)”
โดย ดร.สิริกร มณีรินทร์ นายกสภาสถาบันวิทยาลัยชุมชน
10.30 – 12.00 น. การบรรยาย เรื่อง “มุมมอง และโอกาสการพัฒนาสถาบันวิทยาลัยชุมชนสู่
ความเป็นเลิศของสถาบันอุ ดมศึกษาเชิงพื้ นที่”
โดย รองศาสตราจารย์ ดร.รัฐชาติ มงคลนาวิน

12.00 – 13.00 น. รับประทานอาหารกลางวัน

13.00 – 14.00 น. การสร้างความเข้าใจ เรื่อง มาตรฐานการอุดมศึกษา 2565
โดย นายนำชัย กฤษณาสกุล ผู้อำนวยการสถาบันวิทยาลัยชุมชน

รองศาสตราจารย์สิตา ทิศาดลดิลก รองผู้อำนวยการสถาบันวิทยาลัยชุมชน
นางสาววิภาดา ศิริวัฒน์ ผู้อำนวยการกองมาตรฐานการศึกษาและวิจัย

14.00 – 16.00 น. การระดมความคิดเห็น เรื่อง การดำเนินการตามพันธกิจภายใต้มาตรฐาน
การอุดมศึกษา 2565 (แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม)
ประเด็นที่ 1 รูปแบบการจัดการศึกษาหลักสูตรอนุปริญญา 2 ปี
และ 3 ปี และหลักสูตร ปวส.
ประเด็นที่ 2 การเรียนรู้ตลอดชีวิต และการฝึกอบรมเสริมสร้างทักษะ
เพื่อประกอบ อาชีพ
ประเด็นที่ 3 การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจโดยใช้ทุนทางศิลปะ
และวัฒนธรรม

16.00 – 16.30 น. นำเสนอผล การระดมความคิดเห็น พร้อมรับฟังข้อคิดเห็น/เสนอแนะ
16.30 – 17.00 น. สรุป ผลการระดมความคิดเห็น

17.00 – 18.00 น. รับประทานอาหารเย็น

18.00 – 21.00 น. กิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

“ทิศทางการขับเคลื่อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน 13-14
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น”
กันยายน 2565
ณ โรงแรมริชมอนด์

จังหวัดนนทบุรี

ดร.สิริกร รศ.ดร.รัฐชาติ ศ.ดร.สมคิด
มณีรินทร์ มงคลนาวิน เลิศไพฑูรย์

นายกสภา อมนหุกาวริทรยมากลาัยรดก้ากนอก.ารพลิกโฉม กรรมการอิสระ
สถาบันวิทยาลัยชุมชน และคณะอนุกรรมการฯ และประธานกรรมการกำกับ
ดูแลกิจการและการพัฒนา
อย่างยั่งยืน

14 กันยายน
2565

09.00 – 10.30 น. การบรรยาย เรื่อง “บทบาทสภาวิทยาลัยชุมชนกับการขับเคลื่อนนโยบายสถาบัน
อุ ดมศึกษาเพื่ อพัฒนาชุมชนท้องถิ่น”
โดย ศาสตราจารย์ ดร.สมคิด เลิศไพฑูรย์

10.30 – 12.00 น. การระดมความคิดเห็น “ทิศทาง เป้าหมาย ลำดับความสำคัญ
และระยะเวลาของการดำเนินงานตามแผนพัฒนาความเป็นเลิศสถาบันวิทยาลัย
ชุมชน ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2670)”
ประเด็นที่ 1 การจัดหารายได้
ประเด็นที่ 2 การเสริมสร้างศักยภาพการทำงานร่วมกับเครือข่ายในพื้นที่
ประเด็นที่ 3 DIGITAL COMMUNITY COLLEGES

12.00 – 13.00 น. รับประทานอาหารกลางวัน

13.00 – 14.30 น. นำเสนอผลการระดมความคิดเห็น พร้อมรับฟังข้อคิดเห็น/เสนอแนะ
14.30 – 15.00 น. สรุปผลการระดมความคิดเห็น
15.00 – 15.30 น. ปิดการสัมมนา

สถาบันวิทยาลัยชุมชน
WWW.ICCS.AC.TH

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

05

การดำเนินของสถาบันวิทยาลัยชุมชน
ในภาพรวม ปี พ.ศ. 2564

ทิศทางการขับเคลื่อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษา พัฒนาชุมชนท้องถิ่น

สถาบันวิทยาลัยชุมชน
WWW.ICCS.AC.TH

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

06

วิทยาลัยชุมชนกับการตอบโจทย์ยุทธศาสตร์การพั ฒนาเชิงพื้ นที่

(Area Based and Community)

เหนือ

สุโขทัย ตะวันออกเฉียงเหนือ

กลางและตะวันตก

ใต้

นโยบายรัฐบาลแถลงต่อรัฐสภา
เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2544
“จัดให้มีวิทยาลัยชุมชนโดยเฉพาะในจังหวัดที่
ขาดแคลนสถาบันอุดมศึกษา”

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

07

Degree Program

- อนุปริญญา 22 สาขาวิชา 10,202 คน - ปวช. 7 สาขาวิชา 1,658 คน - ปวส. 6 สาขาวิชา 815 คน
เพิ่มขึ้นร้อยละ 4.35 เพิ่มขึ้นร้อยละ 21.35 เพิ่มขึ้นร้อยละ 14.47

25 22 สาขาวิชา

20

15

10 7 สาขาวิชา 6 สาขาวิชา 5 สาขาวิชา
5

0 ปวช. ปวส. ประกาศนียบัตร
อนุปริญญา

หลักสูตรยอดนิยม

หลักสูตรอนุปริญญา 5 สาขาวิชา หลักสูตรปวช. 5 สาขาวิชา

รัฐประศาสนศาสตร์ เทคโนโลยีสารสนเทศ

การจัดการทั่วไป การบัญชี

คอมพิวเตอร์ธุรกิจ คอมพิวเตอร์ธุรกิจ

การปกครองท้องถิ่น ช่างไฟฟ้ากำลัง

การศึกษาปฐมวัย 10 20 30 40 50 ช่างยนต์

0 0 10 20 30 40 50

ลักษณะผู้เรียนหลักสูตรอนุปริญญา หลักสูตร ปวส. 5 สาขาวิชา

อายุเฉลี่ย 29.25 ปี มากที่สุด 73 ปี เทคโนโลยีสารสนเทศ
น้อยที่สุด 19 ปี
รายได้เฉลี่ย 8,817 บาท ไฟฟ้า
อาชีพ ข้าราชการ/เจ้าหน้าที่ของรัฐ
ร้อยละ 38.57 รองลงมาคือ ธุรกิจส่วนตัว/ เทคโนโลยีธุรกิจดิจิทัล
เจ้าของกิจการ ร้อยละ 21.22
การบัญชี

เทคนิคเครื่องกล 10 20 30 40 50

0

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

08

Nondegree Program

หลักสูตรเด่น เป็นที่นิยม

การแปรรูปอาหาร /ผลิตภัณฑ์ทางการ
เกษตร
การตลาดออนไลน์
การตัดเย็บเสื้อผ้า
อบรมหลักสูตรภาษาอังกฤษ
เพื่อการสื่อสาร
การดูแลผู้สูงอายุ

ผู้รับบริการ 58,452 คน แผนงานยุทธศาสตร์
เพิ่มขึ้น 33% จาก ปี 2563
จัดการศึกษาเพื่อ 7,850 คน
แผนงานพื้นฐาน ความสุขของชุมชน

การจัดการศึกษาเพื่อ การเรียนรู้ผ่าน
เสริมสร้างศักยภาพคน การเรียนออนไลน์
และปชุรมะชเทนศตไาทมยน4โย.0บาย

6,151 คน

การศึกษาเด็ก 1,200 คน
ปฐมวัย

ผู้เข้ารับบริการ 13,917 คน ผู้เข้ารับบริการ 15,201 คน

ลักษณะผู้เรียน แผนงานบูรณาการ

อายุเฉลี่ย 34 ปี ตำบลมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน
มากที่สุด 85 ปี น้อยที่สุด 7 ปี ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ 3,979 คน
ส่วนใหญ่มีงานทำ 70%
ปแลระะกเปอ็นบงอาานชีเพดิธมุร8กิ9จ%ส่วนตัว สังคมพหุวัฒนธรรม 21,380 คน
คนที่มีงานทำก่อนเข้าอบรม ที่เข้มแข็ง
มีรายได้เฉลี่ย 10,574 บาท
ส่งเสริมการมีงานทำ
ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน และมีรายได้ของผู้สูงอายุ 3,217 คน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น
พัฒนากลุ่มท่องเที่ยว 458 คน
อารยธรรมล้านนาและ
กลุ่มชาติพันธุ์

พัฒนาการผลิตสินค้าด้าน
การเกษตรภาคตะวันออก 300 คน

ผู้เข้ารับบริการ 29,334 คน

09

การวิจัยและพัฒนานวัตกรรม ปี พ.ศ. 2563 - 2565

แหล่งทุนวิจัยจากงบประมาณแผ่นดิน 69.8%

ธัชชา 16 โครงการ สก.สว. 26 โครงการ แหล่งทุนอื่น
11.2082 ลบ. 11.1635 ลบ.
เครือข่ายอุดมศึกษาจังหวัด
วช. 3 โครงการ 23.8%
2.7350 ลบ.

ทุนส่วนตัว
33.3%

ทุนอุดหนุนจากหน่วยงานภายนอก
42.9%

บพท. 14 โครงการ
89.1715 ลบ.

ตัวอย่างโครงการวิจัย ของสถาบันช่างศิลป์ท้องถ่ิน ในสังกัดธัชชา

โครงการสำรวจและวิเคราะห์จัดกลุ่มช่างศิลป์ท้องถิ่นและครูช่างท้องถิ่น จังหวัดน่าน
โครงการพัฒนาประสิทธิภาพการย้อมผ้าหม้อห้อมจังหวัดแพร่ โดยการใช้วิทยาการเทคโนโลยีสมัยใหม่
วิทยาลัยชุมชนแพร่
โครงการการจัดการความรู้เพื่อพัฒนาหลักสูตรการทำผ้าย้อมครามและเปลือกไม้ในจังหวัดมุกดาหาร
วิทยาลัยชุมชนมุกดาหาร
ตัวอย่างโครงการวิจัย ทุน บพท.

โครงการวิจัยพัฒนาเชิงพื้นที่เพื่อแก้ไขความยากจนแบบเบ็ดเสร็จ และแม่นยำพื้นที่ 4 จังหวัด
โครงการการพัฒนาต้นแบบชุมชนนวัตกรรม เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการบริหารจัดการตนเองอย่าง
ยั่งยืนและยกระดับเศรษฐกิจชุมชนฐานราก บนฐานทุนทรัพยากร ในพื้นที่จังหวัด 8 จังหวัด

ตัวอย่างโครงการวิจัย ทุน สก.สว.

การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ จังหวัดสระแก้ว
แนวทางการบริหารจัดการชุมชนอย่างมีส่วนร่วมเพื่อรองรับการท่องเที่ยวชุมชนไท ลื้อ อำเภอปัว จังหวัดน่าน
การพัฒนาศักยภาพการท่องเที่ยวชุมชน ในพื้นที่พัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ 4 อำเภอของจังหวัดสงขลาโดยใช้
ฐานทรัพยากร เขา ป่า นา เล เพื่อนำไปสู่ชุมชนนวัตกรรม สู่ความยั่งยืน (สงขลา)
การจัดการองค์ความรู้ภูมิปัญญาปราชญ์ชาวบ้านวิถีพหุวัฒนธรรมด้านการแพทย์แผนไทย จังหวัดยะลา

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

10

วชช. กับการทำงานเชิงพื้นที่ ร่วมขับ
เคลื่อนนโยบายสำคัญของ กระทรวง อว.

ลดค่าเทอม จำนวนคน วงเงิน (ลบ.)
1/2564 อนุ/ปวส. 9,084 2.3005

ปวช. 1,623 3.2460

ลดภาระผู้ปกครองช่วง 0 10 20 30 40
สถานการณ์โควิด-19

ให้บริการรพ.สนาม ยโสธร ดำเนินโครงการ u2t ใน 20 จังหวัด ระยะที่ 1 จำนวน 61 ตำบล
ช่วงสถานการณ์โควิด วงเงิน 212 ลบ. ระยะที่ 2 จำนวน 170 ตำบล
จำนวน 1 แห่ง ทำหน้าที่ อว.ส่วนหน้า 6 จังหวัด ได้แก่ แม่ฮ่องสอน มุกดาหาร
หนองบัวลำภู ยโสธร สระแก้ว และตราด
วชช.มุกดาหารร่วมแสดง

การสร้างโอกาส
ลดความเหลื่อมล้ำ

สร้างโอกาสและลดความเหลื่อมล้ำให้แก่ผู้พลาดโอกาส/ยากจนใน พ.ท. : เข้าถึงทุนนวัตกรรม
สายอาชีพชั้นสูง จาก กสศ.
- หลักสูตรอนุปริญญา ปวช. และ ปวส. จาก กสศ. รวม 4 รุ่น
- มีผู้รับทุนแล้วมากกว่า 904 ทุน
โครงการ Sharing the dream จากมูลนิธิเอสซีจี ให้เป็นทุนเริ่มต้นในการประกอบอาชีพแก่กลุ่ม
เป้าหมายที่ขาดแคลนทุนทรัพย์
- จำนวน 9 ทุน ๆ ละ 5,000 บาท รวม 45,000 บาท
- ได้รับสนับสนุนต่อเนื่อง ในปี 2565 อีก 20 ทุน

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

11

แผนพัฒนาความเป็นเลิศ 5 ปี แผนฉบับนี้ ได้เชื่อมโยงกับเป้าหมายตามยุทธศาสตร์
สถาบันวิทยาลัยชุมชน ระยะ สถาบันวิทยาลัยชุมชนระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2561 - 2580)

จัดทำขึ้นตามเจตนารมย์แห่งพระราชบัญญัติ ระยะที่ 2 คือ การผนึกกำลังทุกภาคส่วนเพื่อสร้างสรรค์
การอุดมศึกษา พ.ศ. 2562 ที่มุ่งส่งเสริม สนับสนุน นวัตกรรมสู่ชุมชน เป็นวิทยาลัยชุมชนที่มีความเป็นเลิศ
ประเมินคุณภาพ กำกับดูแล และจัดสรรงบประมาณ เฉพาะทางที่สอดคล้องกับบริบทชุมชนและเป็นที่ยอมรับ
ตามความเชี่ยวชาญของแต่ละกลุ่มสถาบันอุดมศึกษา (COMMUNITY ENGAGEMENT) และมีการกำหนด
ซึ่งกระทรวง อว. ได้ประกาศกฎกระทรวงการจัดกลุ่ม เป้าหมายตามกรอบการพัฒนาความเป็นเลิศสถาบัน
สถาบันอุดมศึกษา พ.ศ. 2564 อุดมศึกษาที่ อว.กำหนด 5 PLATFORM

กฎกระทรวงการจัดกลุ่มสถาบันอุดมศึกษา พ.ศ. 2564 1. การพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอน
2. การพัฒนาและแสวงหาบุคลากร
แบ่งสถาบันอุดมศึกษาออกเป็น 5 กลุ่ม 3. ความเป็นนานาชาติ
สถาบันวิทยาลัยชุมชนได้รับการประเมินและ 4 การบริหารงานวิจัยและนวัตกรรม
จัดให้อยู่ในกลุ่มพัฒนาชุมชนท้องถิ่นหรือชุมชนอื่ น 5. การสร้างแพลทฟอร์มความร่วมมือ
AREA-BASED AND COMMUNITY

การจัดทำแผนฯ เกิดจากกระบวนการมีส่วนร่วมของผู้เกี่ยวข้องตั้งแต่ระดับนโยบาย
คือ สภาสถาบันวิทยาลัยชุมชน สภาวิชาการสถาบัน สภาวิทยาลัยชุมชน ผู้บริหาร และผู้ปฏิบัติ มีการระดม
ความคิดเห็น วิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค (SWOT) ของสถาบันฯ ตลอดจนการวิเคราะห์
นโยบายและบริบทที่มีผลกระทบต่อการพัฒนาความเป็นเลิศสถาบัน เปิดให้มีการรับฟังความคิดเห็นจาก
สภาสถาบัน สภาวิชาการสถาบัน สภาวิทยาลัยชุมชน ผู้บริหาร ผู้ปฏิบัติ นำไปสู่ข้อสรุปการจัดทำแผนพัฒนา
ความเป็นเลิศสถาบัน

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

12

วิสัยทัศน์ (VISION) :

สถาบันวิทยาลัยชุมชนสร้างสรรค์ปัญญา พลังการเรียนรู้
และลดความเหลื่อมล้ำ นำไปสู่ความเข้มแข็งของชุมชน

พันธกิจ (MISSION) :

สถาบันวิทยาลัยชุมชนจัดการศึกษา วิจัยและสร้างนวัตกรรม บริการ
ทางวิชาการ และทะนุบำรุงศิลปะ และวัฒนธรรม มุ่งสู่การเรียนรู้ตลอด
ชีวิต เพื่อสร้างความเข้มแข็งของท้องถิ่นและชุมชน การพัฒนาที่ยั่งยืน
เสริมสร้างศักยภาพบุคคล ตอบสนองความต้องการและการประกอบ
อาชีพของท้องถิ่นและชุมชนซึ่งนำไปสู่การพัฒนาประเทศ

พันธกิจหลักของสถาบันวิทยาลัยชุมชน
ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) :

1. เสริมสร้างศักยภาพของคนในชุมชน ท้องถิ่น โดยการจัดการศึกษา
การฝึกอบรม และการจัดประสบการณ์อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิต

2. สร้างความรู้ทั้งเนื้อหาสาระ และวิธีการ ช่วยพัฒนาเครื่องมือ
นวัตกรรมและเทคโนโลยี ที่ช่วยให้การประกอบอาชีพและคุณภาพ
ชีวิตของชุมชน

3. รักษาไว้ซึ่งมรดกทางภูมิปัญญาและวัฒนธรรม สร้างสรรค์ศิลปะ
และวัฒนธรรมให้มีคุณค่าทางเศรษฐกิจและสังคม

4. ปรับปรุงพัฒนาการบริหารจัดการอย่างต่อเนื่องเพื่อให้พันธกิจ
ทั้ง 3 ประการ บรรลุเป้าหมาย

สถาบันวิทยาลัยชุมชนสร้างสรรค์ปัญญา พลังการเรียนรู้
และลดความเหลื่อมล้ำ นำไปสู่ความเข้มแข็งของชุมชน

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

13

ค่านิยมองค์กร (CORE VALUE) :

ยึดมั่นในความถูกต้องและเป็นธรรม
การมุ่งมั่นในผลลัพธ์และความเป็นเลิศ
การเห็นคุณค่าของพลังการมีส่วนร่วม

เงื่อนไขความสำเร็จ :

1. ใช้ทรัพยากรร่วมกัน ทั้งระดับชาติ ระดับท้องถิ่น ของรัฐและ
เอกชน : งบประมาณ ทรัพยากรบุคคล ภูมิปัญญา อาคารสถานที่
เครื่องมือ และสิ่งแวดล้อม
2. คำนึงถึงความแตกต่างของพื้นที่ในมิติต่าง ๆ
3. ให้ความสำคัญกับความคิดริเริ่ม กลยุทธ์ และวิธีการ ของคนในพื้นที่
4. บริหารจัดการให้ครบวงจรของการดำเนินงาน ตั้งแต่ขั้นออกแบบ
วางแผน ปฏิบัติ ติดตามประเมิน และปรับปรุงพัฒนา

กลยุทธ์การขับเคลื่อนแผน :

1.ใช้ความเชี่ยวชาญของผู้ทรงคุณวุฒิในสภาสถาบันวิทยาลัยชุมชน
หรือสภาวิทยาลัยชุมชน เป็น STEERING COMMITTEE
ในการกำหนดทิศทาง กำกับ และดูแล โครงการตามแผนให้บรรลุ
เป้าหมาย

2.การแสวงหาเครือข่ายเข้ามาเป็นพลังในการขับเคลื่ อน
การดำเนินงานตามนโยบาย

3.ใช้กลยุทธ์การสื่ อสารองค์กรในการสร้างการรับรู้ผลงาน
และอัตลักษณ์ของสถาบันวิทยาลัยชุมชน

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

14

เป้าหมาย
ของแผน

เป้าหมายที่ 1.1 เป้าหมายที่
สร้างกำลังคนในท้องถิ่นให้มีสมรรถนะสูง
การสร้างและพัฒนาคน

ในศตวรรษที่ 21
เป้าหมายที่ 1.2
สร้างโอกาสเข้าถึงการศึกษาของประชากรกลุ่มยากจน
ผู้ด้อยโอกาส และมีความเหลื่อมล้ำสูงทางเศรษฐกิจหรือสังคม



เป้าหมายที่ 1.3
สร้างความเข้มแข็งของชุมชนสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน

เป้าหมายที่ เป้าหมายที่ 2.1
สร้างความรู้ใหม่ นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ และเครื่องมือ
การสร้างองค์ความรู้และ เพื่อพัฒนาชุมชน
นวัตกรรมเพื่อขับเคลื่อน เป้าหมายที่ 2.2
สร้างมูลค่าเพิ่มจากมรดกทางภูมิปัญญาด้านช่างศิลป์ท้องถิ่น
ประเทศตามแนวทาง
VALUE - BASED ECONOMY

เป้าหมายที่ 3.1 เป้าหมายที่
พัฒนาระบบบริหารบุคลากรที่เป็นผู้สร้างการเปลี่ยนแปลง
การปฏิรูประบบบริหาร

ในสถาบันวิทยาลัยชุมชน
เป้าหมายที่ 3.2
เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารการเงินและงบประมาณ

เป้าหมายที่ 3.3
แก้ข้อจำกัดด้านกฎ ระเบียบ ข้อบังคับ และหลักเกณฑ์



เป้าหมายที่ 3.4
ยกระดับระบบธรรมาภิบาลในองค์กร



เป้าหมายที่ 3.5
พัฒนาระบบเทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการบริหารจัดการ
และการเรียนการสอน

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

15

ประเด็น

ระดมความคิดเห็น

13 กันยายน 2565
ณ โรงแรมริชมอนด์ จังหวัดนนทบุรี
ประเด็นระดมความคิดเห็น เรื่อง การดำเนินการตามพันธกิจภายใต้มาตรฐาน
การอุดมศึกษา 2565

ประเด็นที่ 1 รูปแบบการจัดการศึกษาหลักสูตรอนุปริญญา 2 ปี และ 3 ปี
และหลักสูตร ปวส.

ประเด็นที่ 2 การเรียนรู้ตลอดชีวิต และการฝึกอบรมเสริมสร้างทักษะเพื่อประกอบ อาชีพ
ประเด็นที่ 3 การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจโดยใช้ทุนทางศิลปะและวัฒนธรรม

ทิศทางการขับเคลื่อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษา พัฒนาชุมชนท้องถิ่น

สถาบันวิทยาลัยชุมชน
WWW.ICCS.AC.TH

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

16

กฎกระทรวงว่าด้วยมาตรฐานการอุดมศึกษา เพื่อขับเคลื่อนนโยบายการปฏิรูปอุดมศึกษา
ปี 2565 ของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม

เพื่อส่งเสริมให้เกิดการพัฒนาและยกระดับการศึกษาระดับอุดมศึกษาของประเทศ และการพัฒนากำลังคนของ
ประเทศให้มีความเชี่ยวชาญตามสาขาวิชาการหรือวิชาชีพที่ตนถนัด สามารถตอบสนองต่อความต้องการของ
ประเทศและสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันในระดับโลกได้

มาตรฐานการจัดการศึกษาระดับอุดมศึกษา
ไม่เน้นสิ่งปลูกสร้าง แต่เน้นด้านโครงสร้างพื้นฐานที่เอื้อ
ประโยชน์ต่อการเรียนรู้ที่ทันสมัย
มุ่งเน้นวัตถุประสงค์เดิมใน 4 เรื่อง คือ การจัดการเรียน
การสอน การวิจัย และสร้างนวัตกรรม การบริการ
วิชาการแก่สังคม และการทำนุบำรุงศิลปะและวัฒนธรรม

มาตรฐานหลักสูตรการศึกษาระดับอุดมศึกษา
ยกเลิกเกณฑ์กลางระยะเวลาเรียน
เทียบโอนหน่วยกิต การสะสมหน่วยกิต ซึ่งสามารถนำ
ผลลัพธ์ในการเรียนรู้มาสะสม ในคลังหน่วยกิตเพื่อขอรับ
คุณวุฒิหรือปริญญาได้ ไม่จำกัดเรื่องอายุ คุณวุฒิของผู้
เรียน และระยะเวลา ในการเรียน
ตอบสนองต่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต

มาตรฐานการขอตำแหน่งทางวิชาการ
ในสถาบันอุดมศึกษา
การขอตำแหน่งทางวิชาการมีความหลากหลายมากขึ้น
อาจมีตำแหน่งทางวิชาการที่เรียกชื่ ออย่างอื่ นได้
กำหนดให้สถาบันอุดมศึกษาสามารถกำหนดมาตรการและ
ลงโทษผู้ขอตำแหน่งทางวิชาการที่กระทำผิดทางจริยธรรม
และจรรยาบรรณทางวิชาการได้

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

17

กฎกระทรวงว่าด้วยมาตรฐานการอุดมศึกษา เพื่อขับเคลื่อนนโยบายการปฏิรูปอุดมศึกษา
ปี 2565 ของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม

กำหนดมาตรฐานการอุ ดมศึ กษาอื่ น
กำหนด “มาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษา” เป็น
มาตรฐานอื่ นในมาตรฐานการอุ ดมศึกษา
เพื่อใช้เป็นเกณฑ์ในการส่งเสริม การกำกับดูแล การ
ตรวจสอบ ติดตามและประเมินผล และการประกัน
คุณภาพการศึกษาระดับอุดมศึกษา

มาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษา
ใช้ในการส่งเสริม การกำกับดูแล การตรวจสอบ ติดตาม
และประเมินผล และการประกันคุณภาพการศึกษาระดับ
อุดมศึกษา
กำหนดผลลัพธ์การเรียนรู้ของผู้สำเร็จการศึกษา 4 ด้าน
คือ ความรู้ ทักษะ จริยธรรม และลักษณะบุคคล
การวัดผลวัดทั้งความรู้และการบรรลุผลลัพธ์การเรียนรู้
ด้วย เมื่อเรียนจบแล้วสามารถทำงานที่สอดคล้องกับ
ระบบเศรษฐกิจและสังคมสมัยใหม่
สามารถนำผลการเรียนรู้หรือประสบการณ์จากการเรียน
รู้มาเทียบโอนหน่วยกิตเก็บสะสมไว้เพื่ อขอรับคุณวุ ฒิได้

เกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับอนุปริญญา พ.ศ. 2565 ประกาศเมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม 2565
หลักสูตรระดับอนุปริญญา แบ่งเป็น 2 ระดับ
(1) หลักสูตรอนุปริญญา 2 ปี มีจำนวนหน่วยกิตรวมไม่น้อยกว่า 60 หน่วยกิต
(2) หลักสูตรอนุปริญญา 3 ปี มีจำนวนหน่วยกิตรวมไม่น้อยกว่า 90 หน่วยกิต
การสำเร็จหลักสูตรผู้เรียนต้องมีผลลัพธ์การเรียนรู้เป็นไปตามมาตรฐานคุณวุฒิระดับอนุปริญญาด้วย

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

18

ประเด็นที่

รูปแบบการจัดการศึกษาหลักสูตรอนุปริญญา
2 ปี และ 3 ปี

การจัดการศึกษาหลักสูตรอนุปริญญาตามมาตรฐานการจัดการศึกษา
ระดับอุดมศึกษา ปี 2565

ปี 2548 - กันยายน 2565 การจัดการศึกษาหลักสูตรอนุปริญญาได้ดำเนินการภายใต้ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ
เรื่องเกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับอนุปริญญา พ.ศ. 2548 ซึ่งกำหนดให้ "หลักสูตรอนุปริญญา" มีหน่วยกิตรวมตลอด
หลักสูตร ไม่น้อยกว่า 90 หน่วยกิต และมีระยะเวลาการศึกษา 3 ปี ตามระบบทวิภาค

ภายใต้กฎกระทรวงว่าด้วยมาตรฐานการอุดมศึกษา เพื่อขับเคลื่อนนโยบายการปฏิรูปอุดมศึกษา ปี 2565 ของกระทรวง
การอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม กมอ. ได้ออกประกาศ เรื่อง เกณฑ์มาตรฐานหลักสูตรระดับอนุปริญญา
พ.ศ. 2565 โดยกำหนดหลักสูตรระดับอนุปริญญา ดังนี้

หลักสูตร หมวดวิชาศึกษาทั่วไป โครงสร้าง หมวดวิชาเลือกเสรี
หมวดวิช
าเฉพาะ

2 ปีไม่น้อยกว่า 60 นก. ไม่น้อยกว่า 24 นก. ไม่น้อยกว่า 30 นก. ไม่น้อยกว่า 3 นก.

3 ปี ไม่น้อยกว่า 90 นก. ไม่น้อยกว่า 24 นก. ไม่น้อยกว่า 45 นก. ไม่น้อยกว่า 3 นก.

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

19

ประเด็นที่

รูปแบบการจัดการศึกษาหลักสูตรอนุปริญญา
2 ปี และ 3 ปี

การจัดการศึกษาหลักสูตรอนุปริญญาตามมาตรฐานการจัดการศึกษา
ระดับอุดมศึกษา ปี 2565

การขับเคลื่อนให้ วชช. จัดหลักสูตรอนุปริญญา 2 ปี และ 3 ปี จำเป็นต้องสร้างความรู้ความเข้าใจแก่ผู้ที่มีส่วน
เกี่ยวข้อง ทั้งสภาวิทยาลัย อนุกรรมการวิชาการ ผู้อำนวยการวิทยาลัย และบุคลากร ให้มีทิศทางและเป้าหมายเดียวกัน
โดยขอให้ทุกท่านได้มีส่วนร่วมในการระดมความคิดเห็นเพื่ อกำหนดกลยุทธ์ในการขับเคลื่ อนการจัดการศึกษาหลักสูตร
อนุปริญญา 2 ปี และ 3 ปี รวมทั้งจุดแข็ง จุดอ่อน และข้อเสนอแนะแนวทางการพัฒนาการจัดการศึกษาหลักสูตร
อนุปริญญา ที่สามารถตอบโจทย์การพัฒนาเชิงพื้นที่ และตอบโจทย์ความต้องการของกลุ่มเป้าหมายผู้ที่ขาดโอกาสเข้าถึง
การศึกษาในพื้นที่ ตามพันธกิจของ วชช.

ประเด็นการระดมความคิดเห็น

วชช. จะมีแนวทาง/กลยุทธ์ จุดแข็ง
การจัดหลักสูตรอนุปริญญา 2 ปี และ 3 ปี จุดอ่อน
กลยุทธ์

และแนวทางการพัฒนา

อย่างไร


ลักษณะของหลักสูตรอนุปริญญา 2 ปี และ 3ปี

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

20

ประเด็นที่

รูปแบบการจัดการศึกษาหลักสูตรอนุปริญญา
2 ปี และ 3 ปี

ความต้องการของตลาดแรงงาน
โอกาสการศึกษาต่อในระดับที่สูงขึ้น
ต้องไม่เป็นสาขาวิชาที่ซ้ำซ้อนกับสถานศึกษาในเขต
พื้ นที่บริการเดียวกัน

วิทยาลัยชุมชน สํารวจข้อมูล จัดทําเอกสาร เสนอหลักสูตร เสนอ
และจัดทำ โครงการขอ ต่อสภาวิทยาลัย คณะกรรมการ
อนุมัติเปิด ชุมชนพิจารณา
รายงานความ ให้ความเห็นชอบ อาชีวศึกษา
จำเป็นฯ สอน จังหวัดพิจารณา
ให้ความเห็นชอบ

เสนอสํานักงาน เสนอ เสนอ สถาบันวิทยาลัยชุมชน
คณะกรรมการ รายงานความ รายงานความ
การอาชีวศึกษา จำเป็นฯ ต่อ จำเป็นฯ ต่อ
สภาสถาบัน สภาวิชากาาร

สํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา เงื่อนไขการขอเปิด

พิจารณา อนุมัติเปิดสอน • สาขาวิชาไม่ซ้ำซ้อนกับสถาบันอาชีวศึกษาในจังหวัดนั้น ๆ
• กลุ่มเป้าหมายไม่ซ้ำซ้อนกับสถาบันอาชีวศึกษา
ประเด็นการระดมความคิดเห็น

โอกาสการจัดหลักสูตร ปวส. ในแต่ละพื้นที่ (แต่ละ วชช.)

จุดแข็ง จุดอ่อน และกลยุทธ์/การจัดหลักสูตร ปวส.

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

21

การระดมความคิดเห็น

ประเด็นที่ 1 เรื่อง รูปแบบการจัดการศึกษาหลักสูตรอนุปริญญา 2 และ 3 ปี
และหลักสูตร ปวส.

ประเ
ด็น อนสุภการวร
ชมชก.า/ ร ผู้อำนว
ยการ ข้สอภเสานสอถ
แาบนันะต่/อ

วิชาการ วิทยาลัย/บุคลากร สถาบัน

วชช. จะมีแนวทาง/กลยุทธ์

การจัดหลักสูตรอนุปริญญา



2 ปี และ 3 ปีอย่างไร

ลักษณะของหลักสูตร
อนุปริญญา 2 ปี และ 3 ปี

โอกาสการจัดหลักสูตร ปวส.

ในแต่ละพื้นที่



(แต่ละ วชช.)









ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

22

ประเด็นที่

การเรียนรู้ตลอดชีวิตและฝึกอบรม
เสริมสร้างทักษะเพื่อประกอบอาชีพ

การจัดการศึกษาตลอชีวิต ของสถาบันวิทยาลัยชุมชน
ในฐานะผู้จัด (Provider)

1 ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตในองค์กร สำหรับผู้สอนและบุคลากร
Learning in the workplace

ส่งเสริมให้ครูและบุคลากรเป็นผู้เรียนรู้ตลอดชีวิต
สร้างบรรยากาศการเรียนรู้ในองค์กร
พัฒนาให้บุคลากรเป็นนักพัฒนาเนื้อหา (content Creator)
เปิดโอกาสให้แลกเปลี่ยนเรียนรู้

2 พัฒนาชุมชนแห่งการเรียนรู้ตลอดชีวิต
Lifelong Learning Community
แลกเปลี่ยนเรียนรู้ แก้ปัญหา พัฒนาแหล่งเรียนรู้ในชุมชน
ร่วมกับชุมชน ร่วมกับชุมชน ร่วมกับชุมชน





- สร้างเครือข่าย - ปัญหาด้านอาชีพ - พื้นที่การเรียนรู้
- วิจัยชุมชน - ปัญหาด้านสังคม - เมืองแห่งการเรียนรู้
- ค้นหาความต้องการของชุมชน - ปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม - พิพิธภัณฑ์ชุมชน
- ฯลฯ - ฯลฯ - ฯลฯ

3 พัฒนาหลักสูตรการศึกษาตลอดชีวิตเพื่อขยายโอกาส
ในรูปแบบ Online - Offline - Hybrid
CREDIT ราคาถูก เรียนต่อเนื่อง

จนจบหลักสูตร CrSeydsitteBmank

เรียนเก็บสะสมหน่วยกิต

โดยไม่กำหนดระยะเวลาการจบหลักสูตร

NON CREDIT ฟรี ฝึกอบรมความรู้ทั่วไปผ่านระบบ LMS
สำหรับประชาชนทั่วไป

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

23

ประเด็นที่

การเรียนรู้ตลอดชีวิตและฝึกอบรม
เสริมสร้างทักษะเพื่อประกอบอาชีพ

การเตรียมความพร้อมของสถาบันวิทยาลัยชุมชน เพื่อจัดการศึกษาตลอดชีวิต

เตรียมความพร้อมด้านนโยบายและงบประมาณ

กำหนดนโยบายที่เกี่ยวข้อง
กำหนดเกณฑ์การเรียนรู้แบบสะสมหน่วยกิต
เตรียมงบประมาณสนับสนุน

เตรียมความพร้อมด้านบุคลากร

เปิดโอกาสให้บุคลากรได้พัฒนาตนเองด้วยกลยุทธ์ต่างๆ เช่น
เตรียมแพลตฟอร์มสำหรับการเรียนรู้ด้วยตัวเอง หรือ
สนับสนุนให้ได้รับการฝึกอบรมในด้านต่างๆ ที่จำเป็นสำหรับ
การปฏิบัติงานและการสอน

เตรียมความพร้อมด้านเทคโนโลยีดิจิทัล

สร้างความพร้อมด้าน Infrastructure ให้มีความสเถียรภาพ
มั่นคง ปลอดภัย
จัดหาอุปกรณ์เทคโนโลยีให้เพียงพอทั้งฮาร์ตแวร์ ซอฟแวร์
พัฒนาแพลตฟอร์ม LMS / Credit Bank
พัฒนาเนื้อหาบทเรียนออนไลน์ร่วมกับวชช.

ประเด็นการระดมความคิดเห็น

วชช. จะมีแนวทาง/กลยุทธ์การ
จัดหลักสูตรอาชีพ/การเรียนรู้

ตลอดชีวิตอย่างไร
ลักษณะหรือรูปแบบของ
หลักสูตรอาชีพ/การเรียนรู้

ตลอดชีวิต



จุดแข็ง จุดอ่อน และ
กลยุทธ์/การจัดหลักสูตร
อาชีพ และหลักสูตรการ
เรียนรู้ตลอดชีวิต ของ

วชช.

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

24

การระดมความคิดเห็น

ประเด็นที่ 2 เรื่อง การเรียนรู้ตลอดชีวิตและฝึกอบรมเสริมสร้างทักษะเพื่อ
ประกอบอาชีพ

ประเ
ด็น อนสุภการวร
ชมชก.า/ ร ผู้อำนว
ยการ ข้สอภเสานสอถ
แาบนันะต่/อ

วิชาการ วิทยาลัย/บุคลากร สถาบัน

วชช. จะมีแนวทาง/กลยุทธ์
การจัดหลักสูตรอาชีพ/การ

เรียนรู้ตลอดชีวิตอย่างไร




ลักษณะหรือรูปแบบของ
หลักสูตรอาชีพ/การเรียนรู้

ตลอดชีวิต



















ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

25

ประเด็นที่

การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ
โดยใช้ทุนทางวัฒนธรรม

การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจโดยใช้ทุนทางวัฒนธรรม

วัฒนธรรม หมายถึง สิ่งดีงามที่สืบทอด ส่งผ่านจากรุ่นสู่รุ่น
พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม พ.ศ. 2559 ได้กำหนดลักษณะของมรดกภูมิปัญญาทาง
วัฒนธรรมไว้ครอบคลุม 6 เรื่อง ได้แก่
(1) วรรณกรรมพื้นบ้านและภาษา เช่น นิทานพื้นบ้าน วรรณกรรมพื้นบ้าน ภาษาไทย ภาษาถิ่น ภาษาชาติพันธุ์ ภาษาสัญลักษณ์
(2) ศิลปะการแสดง เช่น ดนตรีและเพลงร้อง นาฏศิลป์และการละคร
(3) แนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม ประเพณีและเทศกาล เช่น มารยาท ขนมธรรมเนียม ประเพณี งานเทศกาล
(4) ความรู้และการปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล เช่น อาหารและโภชนาการ การแพทย์แผนไทยและการแพทย์พื้นบ้าน

โหราศาสตร์และดาราศาสตร์ การจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ชัยภูมิและการตั้งถิ่นฐาน
(5) งานช่างฝีมือดั้งเดิม เช่น ผ้าและผลิตภัณฑ์จากผ้า เครื่องจักสาน เครื่องรัก เครื่องปั้ นดินเผา เครื่องโลหะ เครื่องไม้ เครื่องหนัง

เครื่องประดับ งานช่างฝีมืออื่น ๆ
(6) การเล่นพื้นบ้าน กีฬาพื้นบ้าน และศิลปะการต่อสู้ป้องกันตัว เช่น การละเล่นพื้นบ้าน เกมส์พื้นบ้าน กีฬาพื้นบ้าน การต่อสู้ป้องกันตัว

การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจโดยใช้ ทำใมต้องใช้ทุนทางวัฒนธรรม
ทุนทางวัฒนธรรม
ประเทศไทยมีความได้เปรียบด้านวัฒนธรรม และภูมิปัญญา
การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจโดยใช้ทุนทางวัฒนธรรม ด้านงานศิลปหัตกรรม
เป็นการการนำ “สินทรัพย์ทางวัฒนธรรม” (CULTURAL ASSETS- พฤติกรรมของผู้บริโภคที่มีแนวโน้มเปลี่ยนไปจากแต่ก่อน
BASED) ผนวกเข้ากับ “นวัตกรรม” (INNOVATION) และ “ความคิด นิยมเลือกซื้อสินค้าที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว
สร้างสรรค์” (CREATIVITY) มาใช้ประโยชน์เชิงพาณิชย์ วัฒนธรรมท้องถิ่นจะส่งผลให้เกิดความหลากหลายในงานฝีมือ
(COMMERCIALIZATION)
ดังนั้น การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจโดยใช้ทุนทางวัฒนธรรม
การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจโดยใช้ทุนทางวัฒนธรรม นอกจากจะช่วยให้เศรษฐกิจเติบโตอย่างสมดุลและยั่งยืนแล้ว
ยังเป็นการคงไว้ซึ่งเอกลักษณ์ วัฒนธรรมท้องถิ่น ช่วยสร้างงาน
CULTURAL CREATIVITY INNOVATION สร้างรายได้ และยกระดับคุณภาพชีวิตให้ชุมชนอีกด้วย
ASSETS-BASED โดยสร้างเป็นสินค้า และบริการที่มีมูลค่าทางเศรษฐกิจ คิดต่อยอด
จากสิ่งที่มีสิ่งที่เป็น ให้มีคุณค่ามากขึ้น โดยทุนวัฒนธรรมเป็นต้นน้ำ
ของห่วงโซ่มูลค่า เรื่องราว (STORY) เนื้อหา (CONTENT) ทาง
วัฒนธรรม จะสร้างความโดดเด่น ความแตกต่าง หรือจุดขายให้กับ
สินค้าและผลิตภัณฑ์ การพัฒนาสินค้าและบริการที่วัฒนธรรมฝัง
ตัวเป็นส่วนหนึ่งของสินค้าหรือบริการนั้น สิ่งที่ผู้บริโภคได้รับมาไม่ใช่
เฉพาะตัวสินค้า แต่ยังได้วัฒนธรรมที่ฝังตัวในสินค้าหรือบริการนั้น
มาด้วย

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

26

ประเด็นที่

การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ
โดยใช้ทุนทางวัฒนธรรม

การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจโดยใช้ทุนทางวัฒนธรรม

นโยบายของสภาสถาบันวิทยาลัยชุมชน

แผนพัฒนาความเป็นเลิศสถาบันวิทยาลัยชุมชน ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)
เป้าหมายที่ 2 การสร้างองค์ความรู้และนวัตกรรมเพื่อขับเคลื่อนประเทศตามแนวทาง VALUE -BASED ECONOMY ประกอบด้วยเป้า
หมายย่อย คือ สร้างความรู้ใหม่ นวัตกรรม สิ่งประดิษฐ์ และเครื่องมือเพื่อพัฒนาชุมชน และสร้างมูลค่าเพิ่มจากมรดกทางภูมิปัญญา
ด้านช่างศิลป์ท้องถิ่น โดยได้กำหนดกลยุทธ์ในการผลักดันให้เกิดผลงานวิจัย นวัตกรรม ที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์ ในการลดความ
เหลื่อมล้ำด้านเศรษฐกิจ คุณภาพชีวิตและสังคม และมีแหล่งเรียนรู้และถ่ายทอดมรดกทางภูมิปัญญาด้านช่างศิลป์ท้องถิ่นมีการสร้าง
มูลค่าเพิ่มและต่อยอดมรดกทางภูมิปัญญาด้านช่างศิลป์ท้องถิ่นสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์

แนวทางการการสร้างมูลค่าเพิ่ม ตัวอย่างการสร้างมูลค่าเพิ่ม
ทางเศรษฐกิจโดยใช้ทุนทางวัฒนธรรม

การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจโดยใช้ทุนทางวัฒนธรรมประกอบ โครงการช่างศิลป์ท้องถิ่น
ด้วย 4 ส่วนสำคัญ คือ คน (ผู้รู้ ภูมิปัญญา ครูช่าง) พื้นที่ (ศิลปะ โครงการศึกษา วิจัยและพัฒนาคลังข้อมูล
วัฒนธรรมแต่ละพื้นที่) ความคิดสร้างสรรค์ และการประกอบการ และองค์ความรู้ในเรื่องช่างศิลป์ท้องถิ่นของ
โดยมีแนวทาง ดังนี้ ประเทศ ให้เป็นระบบ และเอกภาพเพื่อ
สนับสนุนให้มีการสืบสานและส่งต่อองค์ความรู้
1. การพัฒนาผลิตภัณฑ์จากมรดกภูมิปัญญา เพื่ออนุรักษ์ ให้คงอยู่อย่างยั่งยืน เป็นการพัฒนาและต่อย
และสืบทอดคงไว้ซึ่งเอกลักษณ์ วัฒนธรรมท้องถิ่น อดทุนทางวัฒนธรรมให้
เป็นอาชีพและเกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจ
2. พัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม โดยบูรณาการแหล่ง
วัฒนธรรม มรดกศิลปวัฒนธรรม วิถีชีวิต ความเชื่อ ภาษา ตัวอย่าง
วรรณกรรม และผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวเนื่องตามเส้นทาง โครงการสำรวจและวิเคราะห์จัดกลุ่มช่างศิลป์ท้องถิ่น
และครูช่างท้องถิ่นในพื้นที่จังหวัดปัตตานี
3. การสร้างสรรค์ ต่อยอดให้เกิดผลิตภัณฑ์ที่สามารถนำมาใช้ในชีวิต
ประจำวัน

ประเด็นการระดมความคิดเห็น วัตถุประสงค์
เพื่อศึกษา ค้นหา รวบรวมชิ้นงานของครูช่างศิลป์
1.ทุนทางวัฒนธรรมที่เป็นจุดเด่น ท้องถิ่นด้านงานไม้แกะสลักและงานว่าวเบอร์อามัสใน
ของพื้นที่ (คน ของ) จังหวัดปัตตานี อย่างเป็นระบบ
2. กระบวนการสร้างมูลค่าเพิ่ม เพื่อวิเคราะห์คุณค่า ความหมาย ความเสี่ยงและ
3. เครือข่ายความร่วมมือ ความอยู่รอด รวมทั้งถอดองค์ความรู้ให้เป็นหลักสูตร
4. กลุ่มลูกค้า และตลาด จัดทำสื่อ ตำรา
เพื่อหาแนวทางการพัฒนาให้งานช่างศิลป์ท้องถิ่น
จุดแข็ง จุดอ่อน และ ได้รับการสืบทอด สามารถดำรงอยู่ได้อย่างสง่างาม
กลยุทธ์/แนวทางการ ท่ามกลางกระแสความเปลี่ยนแปลง และสามารถ
ต่อยอดเป็นอาชีพที่ยั่งยืน
พัฒนา

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

27

การระดมความคิดเห็น
ประเด็นที่ 3 เรื่อง การสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจโดยใช้ทุนทางวัฒนธรรม

ประเ
ด็น อนสุภการวร
ชมชก.า/ ร ผู้อำนว
ยการ ข้สอภเสานสอถ
แาบนันะต่/อ

วิชาการ วิทยาลัย/บุคลากร สถาบัน

1.ทุนทางวัฒนธรรมที่เป็น



จุดเด่นของพื้นที่ (คน ของ)

2. กระบวนการสร้างมูลค่า




เพิ่ม

3. เครือข่ายความร่วมมือ



4. กลุ่มลูกค้า และตลาด
ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

28

ประเด็น
ระดม
ความคิดเห็น

14 กันยายน 2565
ณ โรงแรมริชมอนด์ จังหวัดนนทบุรี
แบ่งกลุ่มระดมความคิดเห็น “ทิศทาง เป้าหมาย ลำดับความสำคัญ
และระยะเวลาของการดำเนินงานตามแผนพัฒนาความเป็นเลิศสถาบันวิทยาลัย
ชุมชนระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2670)”
ประเด็นที่ 1 การจัดหารายได้
ประเด็นที่ 2 การเสริมสร้างศักยภาพการทำงานร่วมกับเครือข่ายในพื้นที่
ประเด็นที่ 3 DIGITAL COMMUNITY COLLEGES

ทิศทางการขับเคลื่อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษา พัฒนาชุมชนท้องถิ่น

สถาบันวิทยาลัยชุมชน
WWW.ICCS.AC.TH

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

29

ประเด็นที่

การจัดหารายได้

การจัดหารายได้

มาตรา 12 แห่ง พ.ร.บ.สถาบันวิทยาลัยชุมชน พ.ศ. 2558 บัญญัติว่า นอกจากเงินที่กำหนดไว้ในงบประมาณแผ่นดิน
สถาบันอาจมีรายได้และทรัพย์สิน ดังต่อไปนี้
(1) เงินผลประโยชน์ ค่าธรรมเนียม เบี้ยปรับ ค่าปรับ และค่าบริการต่าง ๆ ของสถาบัน
(2) เงินอุดหนุนจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นหรือเงินอุดหนุนอื่นที่สถาบันได้รับเพื่อใช้ในการดำเนินกิจการของสถาบัน
(3) เงินและทรัพย์สินซึ่งมีผู้อุทิศให้แก่สถาบัน
(4) รายได้หรือผลประโยชน์ที่ได้จากการลงทุน หรือจากทรัพย์สินของสถาบัน
(5) รายได้หรือผลประโยชน์ที่ได้จากการใช้ที่ราชพัสดุหรือจัดหาประโยชน์ในที่ราชพัสดุ ซึ่งสถาบันปกครอง ดูแล ใช้ หรือจัดหาประโยชน์
(6) รายได้หรือผลประโยชน์อื่น และให้สถาบันมีอำนาจในการปกครอง ดูแล บำรุงรักษา ใช้และจัดหาผลประโยชน์จากทรัพย์สิน

ของสถาบัน ทั้งที่เป็นที่ราชพัสดุตามกฎหมายว่าด้วยที่ราชพัสดุและที่เป็นทรัพย์สินอื่น รวมทั้งจัดหารายได้จากการให้บริการ
และการจัดเก็บค่าธรรมเนียมการศึกษาของส่วนราชการในสถาบัน ทั้งนี้ รายได้ของสถาบันตามวรรคหนึ่ง ไม่เป็นรายได้
ที่ต้องนำส่งคลังเป็นรายได้แผ่นดินตามกฎหมายว่าด้วยเงินคงคลังและกฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณ

แหล่งรายได้ของสถาบันวิทยาลัยชุมชน

ประเภทที่ 1 เป็นรายได้ที่เกิดจากการบริหารทรัพย์สิน
เช่น ที่ดิน สิ่งก่อสร้าง ที่ราชพัสดุ ครุภัณฑ์ หรือ LAB การเรียนรู้
ทรัพย์สินทางปัญญา
ประเภทที่ 2 เป็นรายได้จากการให้บริการทางวิชาการ
และงานวิจัย

ประเภทที่ 3 เป็นรายได้ที่เกิดจากการพัฒนาผลิตภัณฑ์
ของวิทยาลัยชุมชน

ข้อบังคับ กฎ ระเบียบที่รองรับการดำเนินงาน

ข้อบังคับสถาบันวิทยาลัยชุมชนว่าด้วยการบริหารเงินรายได้และทรัพย์สินของสถาบันวิทยาลัยชุมชน พ.ศ. 2558
ข้อ 9 การจัดหารายได้จากทรัพย์สินของสถาบัน ให้เป็นไปตามระเบียบที่สภาสถาบันกำหนด

ระเบียบสถาบันวิทยาลัยชุมชนว่าด้วยการจัดเก็บค่าธรรมเนียมการศึกษาในวิทยาลัยชุมชน พ.ศ. 2561
หมวด 1 การจัดหารายได้ของสถาบัน ข้อ 6 สถาบันอาจนำเงินรายได้และทรัพย์สินไปจัดหาประโยชน์ ได้จาก ซื้อพันธบัตรฯ
ฝากธนาคารพาณิชย์ ร่วมทุนในวิสาหกิจที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาของวิทยาลัยชุมชน และรับงานการค้าที่เกี่ยวข้อง
กับการศึกษาและบริการวิชาการ ภายใต้อำนาจของ ผอ.สถาบัน และหรือความเห็นชอบของภาสถาบัน

ระเบียบสถาบันวิทยาลัยชุมชนว่าด้วยการบริการทางวิชาการ พ.ศ. 2563
มีสาระสำคัญเกี่ยวกับการกำหนดอัตราค่าบำรุงการศึกษา ค่าเล่าเรียน และค่าธรรมเนียมทั่วไป

ระเบียบสถาบันวิทยาลัยชุมชนว่าด้วยการให้บริการวิชาการ พ.ศ. 2563
สาระสำคัญเกี่ยวกับหลักการให้บริการทางวิชาการ การเรียกเก็บค่าให้บริการวิชาการ และการรับเงิน การฝากเงิน
การเบิกจ่ายเงินและการใช้จ่ายเงินรายได้จากการให้บริการทางวิชาการ

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

30
ประเด็นที่

การจัดหารายได้

ในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา สถาบันมีเงินรายได้ทุกประเภทรวมแล้ว
ไม่ต่ำกว่า 100 ล้านบาท จะเห็นได้ว่า วิทยาลัยชุมชนมี
ศักยภาพที่จะจัดหารายได้ โดยมีตัวเลขรายได้จากการ
เก็บค่าธรรมเนียม เบี้ยปรับ ค่าปรับ และค่าบริการการลงทุน
หรือจากทรัพย์สินของสถาบัน เฉลี่ยปีละไม่ต่ำกว่า 20 - 25
ล้านบาท โดยเฉพาะรายได้ที่เกิดจากงานวิจัยในช่วง 3 ปี
ที่ผ่านมาที่เป็นเงินอุดหนุนสถาบัน 10% จำนวนกว่า 7 ล้าน
บาท จะเห็นได้ว่า วิทยาลัยชุมชนยังมีช่องทาง หรือโอกาส
ที่จะสร้างรายได้จากพันธกิจของวิทยาลัยชุมชนได้มากกว่านี้
โดยจะต้องมีกลยุทธ์ที่ไปเพิ่มศักยภาพด้านการให้บริการ
วิชาการหลักสูตรประเภทต่าง ๆ ให้หลากหลาย และตอบ
โจทย์การพัฒนาตามยุทธศาสตร์ของจังหวัด รวมทั้งงาน
วิจัยที่เป็นศักยภาพของพื้นที่

ประเด็นการระดมความคิดเห็น

วิทยาลัยชุมชนจะมีกลยุทธ์ 1) จากการบริหารทรัพย์สิน เช่น ที่ดิน สิ่งก่อสร้าง ที่ราชพัสดุ ครุภัณฑ์
หรือแนวทางการจัดหา หรือ LAB การเรียนรู้ ทรัพย์สินทางปัญญา
รายได้ และทรัพย์สิน
อย่างไร 2) การบริการทางวิชาการ และงานวิจัย

3) จากการพัฒนาผลิตภัณฑ์ของวิทยาลัยชุมชน

4) จากการลงทุน

มีจุดแข็ง จุดอ่อน หรือ
กลยุทธ์ การจัดหารายได้

อย่างไร

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

ผลการระดมความคิดเห็น 31
ประเด็นที่ 1 เรื่อง การจัดหารายได้
ข้สอภเสานสอถ
แาบนันะต่/อ
ประเ
ด็น อนสุภการวร
ชมชก.า/ ร ผู้อำนว
ยการ
สถาบัน
วิชาการ วิทยาลัย/บุคลากร

วิทยาลัยชุมชนจะมีกลยุทธ์




หรือแนวทางการจัดหา

รายได้ และทรัพย์สินอย่างไร













ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

32

ประเด็นที่

การเสริมสร้างศักยภาพการ
ทำงานร่วมกับเครือข่ายในพื้นที่

กฎหมายที่เกี่ยวข้องตาม พ.ร.บ. สถาบันวิทยาลัยชุมชน 2558

หมวด 1 บททั่วไป

มาตรา 9 (3) ความร่วมมือกับสถาบันอุดมศึกษาในการศึกษาต่อในระดับปริญญาของนศ.
(4) ความร่วมมือกับสถานศึกษา สถานประกอบการ องค์กรปกครอง

ส่วนท้องถิ่น สถาบันศาสนา องค์กรที่ดําเนินงานวัฒนธรรม

หน่วยงานอื่นของรัฐ สถานศึกษาชั้นสูง สถาบันอื่นในประเทศหรือ

ต่างประเทศ ในการจัดการศึกษา
(6) การระดมทรัพยากรทั้งจากภาครัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และเอกชน

ในการจัดการศึกษา
(8) การมีส่วนร่วมของประชาชนหรือชุมชนในการบริหารจัดการ
(9) การประสานงานและร่วมมือกับส่วนราชการ องค์กรปกครอง

ส่วนท้องถิ่นหรือหน่วยงานอื่น ของรัฐที่เกี่ยวข้อง

หมวด 3 การดําเนินการของวิทยาลัย

มาตรา 32 ให้วิทยาลัยบริหารและจัดการศึกษาบนพื้ นฐานของการประสานความ
มาตรา 34 ร่วมมือ ระหว่างรัฐกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและชุมชน การระดม
ทรัพยากรและการสนับสนุนจากรัฐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและ
ชุมชนเพื่ อการพัฒนาบุคลากรในท้องถิ่น

วิทยาลัยอาจจัดการศึกษาร่วมกับสถานศึกษา สถานประกอบการ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สถาบันศาสนา องค์กรที่ดําเนินงาน
วัฒนธรรม หรือหน่วยงานอื่น ของรัฐในการจัดการศึกษา

การจัดการศึกษา การฝึกอบรม การจัดการศึกษาร่วมกับสถาน
ศึกษาชั้นสูง
จัดการศึกษาร่วมกับสถานศึกษา หรือหน่วยงาน ฝึกอบรมร่วมกับสถานศึกษาหรือหน่วยงาน
จัดการศึกษาร่วม มีแนวทางดังนี้ จัดการศึกษาร่วม มีแนวทางดังนี้ จัดการศึกษาร่วมกับสถานศึกษาชั้นสูง หรือ
สถาบันอื่นในประเทศหรือต่างประเทศ
จัดทำเป็นข้อตกลงความร่วมมือ โดยได้รับ ให้ใช้หลักสูตรของวิทยาลัยหรือหลักสูตรของ มีแนวทางดังนี้
ความเห็นชอบจากสภาวิทยาลัย หน่วยงานจัดการศึกษาร่วม หรืออาจมีการ
ให้ใช้หลักสูตรของวิทยาลัยหรือหลักสูตรของ พัฒนาหลักสูตรร่วมกันก็ได้ และให้สภา ให้สภาสถาบันเป็นผู้อนุมัติการจัดการศึกษา
หน่วยงานจัดการศึกษาร่วมหรืออาจมีการ วิทยาลัยออกระเบียบกำหนดแนวทางปฏิบัติใน ร่วมและมีอำนาจให้อนุปริญญาหรือ
พัฒนาหลักสูตรร่วมกันก็ได้ การฝึกอบรมดังกล่าวและมีอำนาจในการ ประกาศนียบัตรชั้นใดชั้นหนึ่ง ร่วมกับสถาน
วิทยาลัยเป็นผู้บริหารหลักสูตรและการสอน อนุมัติประกาศนียบัตรฝึกอบรม ศึกษาชั้นสูง หรือสถาบันดังกล่าวแก่ผู้สำเร็จ
สถานศึกษาหรือหน่วยงานจัดการศึกษาร่วม การศึกษาได้
อาจจัดคณาจารย์ร่วมสอน รวมทั้งให้ความ
ช่วยเหลือทางวิชาการหรือทรัพยากรอื่น ๆ ได้
การอนุมัติให้อนุปริญญาและประกาศนียบัตร
การศึกษาแก่ผู้สำเร็จการศึกษาเป็นอำนาจ
ของสภาสถาบัน

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

33

ประเด็นที่

การเสริมสร้างศักยภาพการ
ทำงานร่วมกับเครือข่ายในพื้นที่

ส่งเสริม สนับสนุน และ สภาวิทยาลัย คณะกรรมการ ให้คำแนะนำ ให้คำปรึกษา
ประสานความร่วมมือ ส่งเสริมกิจการ และสนับสนุนการดำเนิน
ระหว่างวิทยาลัยกับชุมชน กิจการของวิทยาลัย
ส่วนราชการ องค์กร วิทยาลัย จัดหาทุน ระดมทุนเพื่อเป็น
ปกครองส่วนท้องถิ่น เงินรายได้ของวิทยาลัย
สถาบันศาสนา องค์กรที่ สร้างความสัมพันธ์กับ
ดำเนินงานวัฒนธรรม หรือ ชุมชนหรือองค์กร รวมทั้ง
หน่วยงานอื่ นที่เกี่ยวข้อง กับสถาบันการศึกษาต่างๆ
ในการจัดการศึกษาทั้งใน
ประเทศ และต่างประเทศ บทบาทหน้าที่ขององค์คณะ
เพื่ อการพัฒนาวิทยาลัย ต่อการเสริมสร้างศักยภาพ
การทำงานร่วมกับเครือข่าย
ระดมทุนและทรัพยากร
เพื่ อส่งเสริมการศึกษา
ของชุมชนในท้องถิ่น

อนุกรรมการ ให้คำปรึกษา เสนอแนะ เกี่ยวกับการจัด
วิชาการ การศึกษา การพัฒนาหลักสูตร การประกัน
วิทยาลัย คุณภาพการศึกษ+การวิจัย การให้บริการ
ทางวิซาการ การทะนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม การ
ดำเนินงานหน่วยจัดการศึกษา การพัฒนาทาง
วิชาการของวิทยาลัยชุมชน

ประเด็นการระดมความคิดเห็น

1.เครือข่ายความร่วมมือใน
พื้นที่ตามพันธกิจ วชช.
2.กลยุทธ์การแสวงหา
ความร่วมมือ

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

34

การระดมความคิดเห็น
ประเด็นที่ 2 เรื่อง การเสริมสร้างศักยภาพการทำงานร่วมกับเครือข่ายในพื้นที่

ประเ
ด็น อนสุภการวร
ชมชก.า/ ร ผู้อำนว
ยการ ข้สอภเสานสอถ
แาบนันะต่/อ

วิชาการ วิทยาลัย/บุคลากร สถาบัน

1.เครือข่ายความร่วมมือ



ในพื้นที่ตามพันธกิจ วชช.



2.กลยุทธ์การแสวงหา




ความร่วมมือ







ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

35

ประเด็นที่

Digital Community College

แนวทางการขับเคลื่อนองค์กรสู่ Digital Community Colleges

ตามยุทธศาสตร์สถาบันวิทยาลัยชุมชนระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2561-2580) กำหนดเป้าหมายไว้ 4 ระยะ 5 ยุทธศาสตร์
สอดคล้องกับนโยบายและแผนพัฒนาสถาบันวิทยาลัยชุมชนในช่วงปี 2561 – 2580 แผนปฏิรูปพลิกโฉมสถาบัน
วิทยาลัยชุมชนสู่การเป็น

สถาบันวิทยาลัยชุมชนดิจิทัล DIGITAL COMMUNITY COLLEGES

ยุทธศาสตร์ที่ 1 การบริหารจัดการเชิงรุกและธรรมาภิบาล
กลยุทธ์ที่ 1.2 จัดระบบบริหารจัดการเชิงรุก และการให้บริการที่ดีมีประสิทธิภาพ

ยุทธศาสตร์ที่ 2 การจัดการศึกษาตลอดชีวิตเพื่อเสริมสร้างและพัฒนาศักยภาพชุมชน
กลยุทธ์ที่ 2.1 คนในชุมชนมีโอกาสเข้าถึงการจัดการศึกษาตลอดชีวิต กำหนดแนวทางการดำเนินการ
กลยุทธ์ที่ 2.3 มีแหล่งเรียนรู้ และนวัตกรรมการเรียนรู้รูปแบบดิจิทัลให้มีคุณภาพและมาตรฐาน

3 คำนี้คืออะไร สัมพันธ์กันอย่างไร

การปรับเปลี่ยน Data ที่เป็นอนาล็อก การนำเอาเทคโนโลยีมาใช้เพื่อปรับเปลี่ยนรูปแบบ เป็นกระบวนการเชิงกลยุทธ์ของทั้งองค์กร เปลี่ยนวิธีคิด
(Analog) สู่ดิจิทัล (Digital) เช่น การทำงานของระบบทั้งองค์กร หรือเปลี่ยน ใหม่ เปลี่ยนวิธีการทำงาน รวมไปถึงหาขีดความสามารถ
กระบวนการทำงาน ภายใน ที่ส่งผลให้เกิดโอกาส ใหม่ๆ ให้กับองค์กร ซึ่งต้องมีการลงทุนจัดหา
การลดการใช้กระดาษ หันมาเก็บข้อมูล สร้างผลสัมฤทธิ์ของงานผ่านช่องทางใหม่ๆ เทคโนโลยีที่เกี่ยวข้อง
ในคอมพิวเตอร์แทน สร้างโอกาสในการสร้างคุณค่าให้กับงานให้เกิด มีการใช้ข้อมูลในการตัดสินใจและดูแลคนในองค์กร
การนำเอาระบบหรือโปรแกรมอัตโนมัติ ความอัตโนมัติและรวดเร็วในการให้บริการมากยิ่ง ไม่ใช่แค่เพียงการนำเอาเทคโนโลยีเข้ามาใช้ แต่มันจำเป็น
มาใช้ที่ช่วยให้ลดต้นทุนให้กับองค์กร ขึ้นซึ่งมีผลกับการเปลี่ยนรูปแบบของกระบวนการ ต้องสร้างให้เกิดการเปลี่ยนแปลงแบบได้ผลดีกับทั้ง
Digitization นั้นไม่ได้ทำเพื่อ ทำงานทั้งองค์กร องค์กร บุคลากร เครือข่าย ผู้รับบริการ รวมไปถึงสังคม
เปลี่ยนแปลงทั้งองค์กรแต่เพียงแค่เริ่ม บุคลากรมีภาระน้อยลง ขั้นตอนการทำงานลดลง และสิ่งแวดล้อม
เปลี่ยนกระบวนการบางอย่าง สำนักงานมีรูปแบบ Moveable หรือ ทำงานแบบ
แบบเฉพาะเจาะจงให้มีประสิทธิภาพ Vurtual Office ที่ใดก็ได้ ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
มากขึ้นเท่านั้น สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

36

ประเด็นที่

Digital Community College

แผนการดำเนินการพัฒนาสู่ “สถาบันวิทยาลัยชุมชนดิจิทัล DIGITAL COMMUNITY COLLEGES”

INFRASTRUCTURE

พัฒนาระบบเครือข่ายสำนักงานสถาบัน ให้มีเสถียรภาพ รองรับการติดตั้ง
และใช้งานระบบสารสนเทศ ทั้งของสถาบัน และวิทยาลัยร่วมกัน โดยจัดทำ
วงจรสำรองแบบ MULTI HOME

ติดตั้งเครื่องแม่ข่ายให้บริการในลักษณะของ VM (VIRTUAL MACHIN)
หรือ CLOUD รองรับการให้บริการของทุกวิทยาลัย จัดหาวงจรสำรองแบบ
BROADBAND ให้วิทยาลัย และวางแผนการจัดหา DR SITE (DISASTER
RECOVERY) โดยให้วิทยาลัยสามารถใช้เครือข่ายอินเทอร์เน็ตจากผู้ให้
บริการรายใดก็ได้ เข้าถึงระบบสารสนเทศของสถาบัน ลดภาระการจัดหา
เครื่องแม่ข่าย (SERVER) ระบบห้องศูนย์ข้อมูล และภาระค่าไฟฟ้า ให้กับ
วิทยาลัย (ดำเนินการภายในปี 66)

ปรับปรุง/พัฒนา เครือข่ายและเครื่องมือวิทยาลัย (เครื่องคอมพิวเตอร์
แบบพกพา เครื่องโปรเจคเตอร์ เครื่องเสียงเคลื่อนที่ โทรศัพท์เคลื่อนที่
อุปกรณ์ WIFI HOTSPOT) เพื่อเพิ่มความยึดหยุ่นให้วิทยาลัย สามารถ
เพิ่ม/ลด หน่วยจัด รวมถึงเคลื่อนย้าย/เปลี่ยนสถานที่ลงชุมชนได้อย่าง
สะดวก (อาศัยโครงข่ายอินเทอร์เน็ตจากผู้ให้บริการทั่วไป เช่น ผ่าน
BROADBAND หรือ 5G เป็นต้น) (ดำเนินการภายในปี 66-67)

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

37

ประเด็นที่

Digital Community College

แผนการดำเนินการพัฒนาสู่ “สถาบันวิทยาลัยชุมชนดิจิทัล DIGITAL COMMUNITY COLLEGES”

BACK OFFICE

PAPERLESS CONCEPT

e signature application ส่งเสริมและสนับสนุนการใช้งานระบบสารสนเทศ (ลดการใช้กระดาษ ลด
ระยะเวลาการส่งเอกสารทางไปรษณีย์) ร่วมกัน เช่น ระบบการลงชื่อ
ปฏิบัติ ระบบสารบรรณ ระบบ E-MEETING E-MAIL ของหน่วยงาน (ลด
การใช้งานอีเมลส่วนตัว) เพื่อแสดง/ยืนยันตัวตนข้อมูลผู้รับ/ส่ง เป็นต้น

โดยมีการติดตามและรายงานผล รวมถึงการสรุปสถิติการใช้งาน รวม

ถึงข้อมูลการปฏิบัติงานเพื่อใช้ในการประเมินเลื่อนขั้นเงินเดือน ผ่าน

ระบบ และนำเสนอต่อที่ประชุมผู้อำนวยการวิทยาลัยชุมชน ให้ทราบ และ
เพื่อกำกับติดตามการดำเนินการ (ดำเนินการภายในปี 66)
ระบบสารบรรณออิเล็กทรอนิกส์ สำนักงานสถาบันวิทยาลัยชุมชน และ
วิทยาลัยชุมชน 21 แห่ง (วชช.สุโขทัย) ดำเนินการรับ - ส่งหนังสือผ่านทาง
ระบบ (ดำเนินการแล้ว) และได้ดำเนินการขอสิทธิ์เข้าใช้งานให้กับบุคลากร
ทุกคน เพื่อสามารถรับ - ส่งหนังสือผ่านระบบสารสนเทศถึงบุคคลได้เลย
(ดำเนินการภายในปี 66) ทั้งนี้ สำหรับระบบลงลายมือชื่อดิจิทัล ใช้สำหรับ
ผู้มีอำนาจลงนามในเอกสาร (เช่น ผอ./รองผอ. สถาบัน ผอ./รอง
ผอ.วิทยาลัย ผอ.กอง เป็นต้น) (ดำเนินการภายในปี 66)
ดำเนินการพัฒนาระบบที่เหลือ ภายใน 2 ปี (ปี 66-67) เช่น ระบบบัญชี
การเงิน และพัสดุ ระบบสะสมหน่วยกิต เป็นต้น (ดำเนินการภายในปี 66-67)

ประเด็นการระดมความคิดเห็น

DIGITAL COMMUNITY
COLLEGES

ควรเป็นอย่างไร

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

38

ประเด็นที่

Digital Community College

แผนการดำเนินการพัฒนาสู่ “สถาบันวิทยาลัยชุมชนดิจิทัล DIGITAL COMMUNITY COLLEGES”

การจัดการเรียนการสอน / สื่อ

ดำเนินการเชื่อมโยงและนำเข้าข้อมูลหลักสูตร/รายวิชา เข้าถึงระบบ
THAI MOOC ทำความร่วมมือพัฒนาและใช้ประโยชน์จากระบบของ
THAI MOOC (ลดการลงทุนซ้ำซ้อน)

กรณีเนื้ อหาที่ยังไม่เรียบร้อยให้นำเข้าระบบ
LMS ของสถาบันฯ ไปพลางก่อน (ดำเนิน
การภายในปี 66)

ประเด็นการระดมความคิดเห็น

รูปแบบการจัดการเรียน
การสอนในอนคต
ควรเป็นอย่างไร

ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

ผลการระดมความคิดเห็น 39
ประเด็นที่ 3 เรื่อง Digital Community College
ข้สอภเสานสอถ
แาบนันะต่/อ
ประเ
ด็น อนสุภการวร
ชมชก.า/ ร ผู้อำนว
ยการ
สถาบัน
วิชาการ วิทยาลัย/บุคลากร

Digital Community




Colleges

ควรเป็นอย่างไร

รูปแบบการจัดการเรียน




การสอนในอนคต

ควรเป็นอย่างไร







ทิศทางการขับเคลื่ อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

ทิศทางการขับเคลื่อนสถาบันวิทยาลัยชุมชน
สู่กลุ่มอุดมศึกษาพัฒนาชุมชนท้องถิ่น

13-14 กันยายน 2565
ณ โรงแรมริชมอนด์ จังหวัดนนทบุรี

www.iccs.ac.th
facebook.com/iccs.Pr
0 2280 0091 - 6

สถาบันวิทยาลัยชุมชน
WWW.ICCS.AC.TH