การจัดหมวดหมู่หนังสือระบบทศนิยมดิวอี้

การจัดหมวดหมู่หนังสือ
ระบบทศนิยมดวิ อ้ี
(Dewey Decimal
Classification)

รายวิชาการใชห้ อ้ งสมุด

ความหมายของการจดั
หมวดหม่หู นงั สือ

การจัดหมวดหมู่หนังสือ คือ การจัดกลุ่มหนังสือ
โดยพิจารณาจากเนื้อหาสาระของหนังสือเป็นสำคัญ
หรือลักษณะการประพันธ์อย่างเดียวกันไว้ด้วยกัน
โดยมีสัญลักษณ์แสดงเนื้อหา ของหนังสือแต่ละประเภท
โดยจะเขียนสัญลักษณ์แทนประเภทของหนังสือไว้ที่สัน
หนังสือแต่ละเลม่ เพอื่ จะเป็นการบอกตำแหน่งของหนังสอื
ที่อยู่ในห้องสมุด หนังสือที่เน้ื อหาเหมือนกัน
หรอื คลา้ ยคลึงกนั จะจดั วางไว้ดว้ ยกันหรือใกล้ ๆ กัน

ความสำคัญของการจดั
หมวดหมู่หนงั สือ

1. ผู้ใช้ห้องสมุดและเจ้าหน้าที่ห้องสมุดสามารถค้นหา
หนังสือท่ตี อ้ งการไดง้ ่าย และประหยดั เวลา เพราะเมอ่ื มกี าร
จัดหมู่หนังสืออย่างเป็นระบบที่สันหนังสื อทุกเล่มจะมี
เลขหมู่หนังสือ ผู้ใช้ห้องสมุดสามารถค้นหนังสือได้
โดยเปิดดูเลขจากบตั รรายการ แล้วตรงไปหาหนังสอื จากช้ัน
ได้อย่างรวดเร็ว เจ้าหนา้ ท่ีห้องสมุดก็สามารถจัดเก็บหนงั สอื
ขึ้นได้ถูกต้องและรวดเร็ว

2. หนังสือที่มีเนื้อหาวิชาอย่างเดียวกัน หรือคล้ายคลึงกัน
จะรวมอยู่ในหมวดหมู่เดียวกัน ช่วยให้ผู้ใช้ห้องสมุดมีโอกาส
เลือกหนังสือเนื้อเรื่องที่ต้องการจากหนังสือหลาย ๆ เล่มได้
อย่างรวดเร็ว

3. หนังสือที่มีเนื้อเรื่องเกี่ยวเนื่องกัน หรือสัมพันธ์กันจะอยู่
ใกล้ ๆ กนั ซงึ่ จะช่วยใหผ้ ู้อ่านสามารถหาหนังสอื ที่มีเรื่องราว
เหมือนกันมาประกอบเนอ้ื หาให้สมบูรณย์ ่ิงขึ้น

4. ช่วยให้ทราบว่ามีจำนวนหนังสือในแต่ละหมวดมากน้อย
เพียงใด

5. เมื่อได้หนังสือใหม่เข้ามาในห้องสมุด ก็สามารถจัด
หมวดหมู่ แล้วนำออกขึ้นชั้นรวมกับหนังสือที่มีอยู่ก่อนแล้ว
เพือ่ ให้บริการได้อยา่ งรวดเร็ว

ประโยชนข์ องการจดั
หมวดหมหู่ นังสอื

1. หนังสือแต่ละเล่มจะมีสัญลักษณ์แทนเนื้ อหา
ของหนงั สือ
2. หนงั สอื ที่มเี น้ือหาวชิ าอย่างเดียวกนั หรอื คล้ายคลึงกัน
จะรวมอยู่ในหมวดหมู่เดียวกัน ช่วยให้ผู้ใช้มีโอกาสเลือก
หนังสือหรือเนื้อเรื่องตามที่ต้องการจากหนังสือได้
หลายเลม่
3. หนังสือที่มีเนื้อเรื่องเกี่ยวเนื่องกัน หรือสัมพันธ์กันจะ
อยู่ใกล้ๆกัน ซึ่งจะช่วยให้ผู้อ่านสามารถหาหนังสือที่มี
เรอ่ื งราวเหมือนกันมาใช้ประกอบเนอื้ หาได้สมบรู ณ์ยิง่ ขน้ึ

4. หนังสือที่มีลักษณะคำประพันธ์แบบเดียวกันจะอยู่
รวมกนั ตามภาษาของคำประพนั ธ์นั้น ๆ

5. ช่วยให้ผู้ใช้ห้องสมุดสามารถค้นหาหนังสือได้อย่าง
สะดวกและรวดเร็ว และช่วยประหยัดเวลาเพราะที่สัน
หนังสือทุกเล่มจะปรากฏเลขเรียกหนังสือ เจ้าหน้าที่
สามารถจดั เก็บเขา้ ท่ี ได้ถูกต้อง รวดเร็ว

6. ช่วยให้ทราบจำนวนหนังสือแต่ละสาขาวิชาว่ามี
จำนวนมากน้อยเท่าใด หากวิชาใดยังมีจำนวนน้อยไม่
เพียงพอกับความต้องการจะได้จัดหาเพิ่มเติมให้
เหมาะสม

7. เพิ่มประสิทธิภาพในการสืบค้นวัสดุห้องสมุด ลด
ความผิดพลาดในการสืบค้น สามารถค้นได้อย่างถูกต้อง
สมบรู ณ์ รวดเรว็ และประหยัดเวลา

การจัดหมวดหมหู่ นงั สอื
ระบบทศนยิ มดิวอ้ี

การจัดหมวดหมู่หนังสือระบบทศนิยมของดิวอ้ี
( Dewey Decimal Classification) เ ร ี ย ก ย ่ อ ๆ ว่ า
ระบบ D.C. หรือ D.D.C. ระบบนี้ตั้งชื่อตามผู้คิดค้น
คือ นายเมลวิล ดิวอี้ (Melvil Dewey) บรรณารักษ์
ชาวอเมริกัน ดิวอี้มีความสนใจในห้องสมุดเป็นพิเศษ
ในขณะที่เป็นนักศึกษาชั้นปีที่ 3 ในวิทยาลัยแอมเฮิร์สต์
ในรัฐแมสซาซูเสตต์ ได้สมัครเข้าทำงานห้องสมุดของ
วิทยาลัยนั้น ในตำแหน่งผู้ช่วยบรรณารักษ์ ดิวอี้ได้ไป
ดูงานด้านการจัดหนังสือให้สะดวกแก่การใช้ในห้องสมุด
ต่างๆถึง 50 แห่ง แล้วจึงได้เริ่มคิดระบบการจัดหมวดหมู่
แบบทศนิยมขึ้นในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2416
(ค.ศ. 1873) ได้นำเสนอต่อคณะกรรมการห้องสมุดของ

วิทยาลัยนั้น จัดพิมพ์เป็นรูปเล่มครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 1876
และได้มีการปรับปรุงแก้ไขเพิ่มเติมเลขหมู่ให้ทันสมัยอยู่
เสมอ และจดั พมิ พใ์ หม่คร้ังหลังสดุ เม่ือปี พ.ศ. 2534 เป็น
การพิมพ์ครั้งที่ 20 ระบบนี้ใช้ตัวเลขเป็นสัญลักษณ์แทน
ชนิดของหนังสือโดยใช้ตัวเลขสามหลัก และยังสามารถใช้
จุดทศนิยมหลังเลขหลักร้อย ช่วยในการแบ่งย่อย
เนื้อหาวิชาได้อีกด้วย ระบบนี้ใช้ง่าย เข้าใจและจำได้ง่าย
จึงเป็นระบบการจดั หมู่ ที่นิยมใช้กันแพร่หลายในหอ้ งสมุด
โรงเรยี น หอ้ งสมุดประชาชนในทุกๆประเทศทั่วโลก

Melvil Dewey

ระบบทศนยิ มของดิวอ้ี แบง่ หนงั สือเป็นหมวดหมู่ใหญ่
ซึ่งแบ่งตามประเภทของสรรพวิชาใหญ่ๆ 10 หมวด โดยใช้
ตัวเลขหลักร้อยเป็นตวั บง่ ช้ี ดงั น้ี

หมวดใหญ่ เน้อื หา
000 เบ็ดเตลด็ หรอื ความรู้ท่ัวไป
100 ปรชั ญา
200 ศาสนา
300 สงั คมศาสตร์
400 ภาษาศาสตร์
500 วิทยาศาสตร์
600 วทิ ยาศาสตรป์ ระยกุ ต์หรอื เทคโนโลยี
700 ศิลปกรรมและการบันเทงิ
800 วรรณคดี
900 ประวัติศาสตรแ์ ละภูมิศาสตร์