2022 Begeleidingscentrum Dennenhof 1-1-2022 Jaarverslag
Voorwoord 1 Voorwoord 2022 was een bewogen jaar. Er waren de uitlopers van de COVID-pandemie, de arbeidskrapte, energiecrisis en de start van de oorlog in Oekraïne met de daaruit voortvloeiende inflatie en stijgende prijzen. De zorg kreunde. Vele organisaties kregen het moeilijk. Niet alleen ziekenhuizen, woonzorgcentra en kinderdagverblijven maar ook voorzieningen in de sector personen met een handicap riepen om hulp. De werkingsmiddelen werden al jaren niet geïndexeerd en dit kon en kan vandaag ook nog gevoeld worden. De kosten van het dagelijkse leven bleven stijgen. Samen met andere organisaties ondersteunden wij het debat hierover met de bevoegde overheden. We gingen actief pleiten om voldoende personeelsmatige en financiële zorgomkadering te voorzien voor kwetsbare groepen. We bepleiten kwaliteitsvolle zorg voor iedereen. In deze context werden partnerschappen meer dan ooit belangrijk. In 2022 werden we actief lid van divers regionale en Vlaamse netwerken en overlegfora. Samen zijn we sterker. Zorginhoudelijk werden we geconfronteerd met zwaardere problematieken, lange wachtlijsten en weinig aanbod voor complexe doelgroepen. Dit bracht bijkomende uitdagingen met zich mee. Dennenhof nam en neemt daarbij heel wat initiatieven, blijft kritisch kijken naar het aanbod en probeert binnen de huidige context en mogelijkheden creatief aan de slag te gaan. Met ups en downs en met de nodige keuzestress vonden we meestal toch de middenweg tussen kwalitatieve zorg voor kinderen en jongeren én voor medewerkers. 2022 was het jaar van engagement, creativiteit en veerkracht. Solidair en met enthousiasme hebben medewerkers samen met directie en bestuur zich ingezet om onze doelen te behalen. Het personeelsbeleid en het financieel beleid werden meer dan ooit belangrijke pijlers van de werking. Door de inzet van velen hebben we 2022 goed overleefd. Ondanks de crisis zijn we blijven werken en hebben we op vele terreinen vooruitgang geboekt. Dank aan alle medewerkers, collega directieleden en bestuurders om samen met ons aan de slag te gaan! Tot slot nog een uitdrukkelijk woord van dank aan alle gulle schenkers. We ontvingen in 2022: Herman Hendrickx 6.470,00 euro Makro Deurne 282,00 euro Opbrengst sponsorwandeling 582,15 euro Dierickx, Leys en Cie NV 3.000,00 euro Griet Vercaeren Koen Van Goethem Algemeen directeur Voorzitter raad van bestuur
Inhoudstafel 2 Inhoudstafel Voorwoord .............................................................................................................................................. 1 Inhoudstafel ............................................................................................................................................ 2 Inleiding................................................................................................................................................... 3 1. Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 .................................................................... 4 1.1 Niet rechtstreeks toegankelijke hulpverlening ....................................................................... 4 1.1.1 Verblijf ............................................................................................................................. 4 1.1.2 Mobiel en ambulant aanbod binnen MFC....................................................................... 9 1.1.3 Crisisopnames................................................................................................................ 10 1.1.4 Dagondersteuning ......................................................................................................... 10 1.2 Rechtstreeks toegankelijke hulpverlening ............................................................................ 12 2. Organisatie en personeelsgegevens.............................................................................................. 14 2.1 Organigram............................................................................................................................ 14 2.2 Personeelsgegevens.............................................................................................................. 15 2.2.1 Personeelsbestand op 31 december 2022........................................................................... 16 2.2.2 Leeftijd van het personeel.................................................................................................... 17 2.2.3 Afwezigheidscijfers anno 2022...................................................................................... 18 2.2.4 Kerncijfers opleidingen.................................................................................................. 20 2.2.5 Personeelsverloop in- en uitdienst................................................................................ 20 2.3 Raad van Bestuur................................................................................................................... 22 3. Acties in 2022 ................................................................................................................................ 22 3.1 Versterking van de interne werking om continuïteit in zorg en ondersteuning te bieden... 22 3.2 Beschikken over competentie medewerkers........................................................................ 22 3.3 Bijdragen via de werking en zorg- en ondersteuningsaanbod tot een versterking van de levenskwaliteit van de persoon met een handicap en vertrekken van de persoon met een handicap en van zelfregie.............................................................................................................. 23 3.4 De ingezette infrastructuur is kwaliteitsvol .......................................................................... 23 3.5 Inspelen op veranderend zorglandschap .............................................................................. 23 3.6 Begeleidingscentrum Dennenhof is financieel leefbaar ....................................................... 23 3.7 Andere relevante acties in 2022............................................................................................ 23 4. Besluit............................................................................................................................................ 24
Inleiding 3 Inleiding Dit jaarverslag is een beknopte weergave van de werking van het jaar 2022. Het geeft een cijfermatig en inhoudelijk overzicht van de belangrijkste aspecten van de werking, het gerealiseerde aanbod, de organisatie en het personeelsbestand. Voor een uitgebreidere kennismaking met de werking kan men steeds een afspraak maken met onze kwaliteitsmedewerker. U kan haar per mail bereiken via [email protected] Wij maken graag tijd vrij om onze werking aan u voor te stellen.
Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 4 1. Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 Het aanbod van begeleidingscentrum Dennenhof bevat: 1) Niet rechtstreekse hulpverlening (NRTH): - Verblijf - Mobiel en ambulant aanbod - Crisisopname - Dagondersteuning 2) Rechtstreeks toegankelijke hulpverlening (RTH) - Mobiel aanbod - Ambulant aanbod 1.1 Niet rechtstreeks toegankelijke hulpverlening 1.1.1 Verblijf De niet-rechtstreeks toegankelijke hulpverlening (NRTH) neemt op dit moment het grootste deel van het aanbod binnen Begeleidingscentrum Dennenhof in. Dennenhof heeft een capaciteit van 100 bedden. Begeleidingscentrum telt 10 leefgroepen die elk hun eigen specialisatie hebben. De leefgroepen zijn ondergebracht in huizen die gevestigd zijn in gewone woonwijken. Elk huis heeft zijn eigen brievenbus, voordeur en tuin. Aan de voorzijde onderscheiden de huizen zich niet van de andere huizen in de buurt. Dennenhof heeft een bijzondere expertise in de begeleiding van normaal begaafde kinderen en jongeren met autisme, ontwikkelingsstoornissen en/of ernstige gedrags-en emotionele stoornissen. Er wordt getracht om alle kinderen en jongeren zo gewoon mogelijk te laten opgroeien en kansen te bieden. Ze vertrekken bijvoorbeeld vanuit het huis met de bus of fiets naar school, gaan naar de dokter of de voetbal in het dorp en leren op die manier allerlei vaardigheden die hen in hun latere leven van pas kunnen komen. Binnen de leefgroepen wordt een aangepast pedagogisch beleid gehanteerd dat de kinderen en jongeren veiligheid biedt, hen ondersteunt én op een aangepaste manier de ontwikkeling op diverse levensdomeinen stimuleert. In oktober werd de werking van leefgroep Wiezelo geëvalueerd en is er besloten een nieuwe bestemming te geven aan de bestaande inhoudelijke werking van deze leefgroep. De kinderen en begeleiders die daar op dat moment verbleven of tewerkgesteld waren, werden ondergebracht in andere leefgroepen. In functie van de huidige maatschappelijke noden en context wordt er nagedacht over de ontwikkeling van een werking die gespecialiseerd is in het ondersteunen van kinderen en jongeren met crisisgevoelige trajecten en complexe noden. De doelstelling is om te evolueren naar een rustplek waar deze doelgroep residentieel en mobiel en ambulant ondersteund kunnen worden. Via ambulante trajecten hopen we leefgroepen (intern en extern) te versterken in het vasthouden van de trajecten van deze kinderen en jongeren, alsook begeleiders tijdig meer ondersteuning en rust te bieden. De ontwikkeling van de aanbod zal in de loop van 2023 meer vorm krijgen.
Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 5 Naast het verblijf in de leefgroepen heeft Dennenhof een kamertrainingscentrum. Daar leren de jongeren zelfstandig wonen. Kinderen en jongeren die door het MFC van BC Dennenhof werden begeleid. In het jaar 2022 werden 103 kinderen en jongeren in het MFC ingeschreven. Daarvan verbleven 97 kinderen en jongeren residentieel in Dennenhof en 6 kinderen en jongeren werden mobiel en ambulant begeleid. Van de 97 kinderen en jongeren die op het MFC verbleven zijn 72 kinderen/jongeren jongens (74,3%) en 25 kinderen/ jongeren meisjes (25,7%). Er verbleven 86 kinderen en jongeren in een leefgroep. Dit is een daling met 6,5% ten aanzien van vorig jaar (92 kinderen). Door het tijdelijk on hold zetten van de werking van leefgroep Wiezelo in oktober 2022 werden de bedden van deze leefgroep (9 bedden) voorlopig niet ingevuld. Het blijft de bedoeling om vanaf 2024 de leefgroep met nieuwe doelstellingen te reactiveren. 11 jongeren verbleven in 2022 in de kamertraining. Dit aantal is ongewijzigd gebleven in vergelijking met vorig jaar. De vraag naar verblijf blijft groot en overstijgt de capaciteit van 100 bedden. Nieuwe opnames in 2022 In 2022 waren er 10 nieuwe opnames voor verblijf. Dit is een daling met 7,1% ten aanzien van vorig jaar (14 nieuwe opnames). Dit kan enerzijds verklaard worden door de tijdelijke sluiting van leefgroep Wiezelo. De instroom op leefgroep Wiezelo kon vanaf oktober 2022 niet meer worden gerealiseerd en de kinderen die in oktober 2022 op de leefgroep van Wiezelo verbleven werden opgevangen door de andere leefgroepen. Daardoor bleven er ook op deze groepen weinig tot geen plaatsen voor externe instroom over. Anderzijds hebben de toegenomen arbeidsmarktkrapte en de complexiteit van zorgvragen ook een impact op de instroom. Om een kwaliteitsvolle zorg te kunnen garanderen voor de steeds complexer wordende doelgroep is een voldoende personeelsomkadering zeer belangrijk. Tenslotte zijn er in vergelijking tot de vorige jaren in 2022 minder kinderen/jongeren uitgestroomd waardoor er ook minder plaatsen voor nieuwe instroom vrij kwamen.
Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 6 Geslacht Voor de 10 nieuwe opnames registreerde Dennenhof vijf jongens en evenveel meisjes. Ook het vorige jaar stroomden er vijf meisjes in. De daling zet zich voornamelijk door bij de jongens, een daling van 44%. Wanneer we dit in absolute getallen weergeven stroomden er dit jaar 4 jongens minder in dan in 2021 (9). De stijgende trend m.b.t. de instroom van meisjes sinds 2019 lijkt te stagneren. 18 19 22 14 10 2018 2019 2020 2021 2022 0 5 10 15 20 25 Evolutie van het aantal opnames op jaarbasis 2018 2019 2020 2021 2022 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Procentuele verdeling opnames per geslacht % jongens % meisjes
Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 7 Leeftijd Het jongste kind dat instroomt is 7 jaar en het oudste is 15 jaar. De gemiddelde leeftijd van de kinderen die instromen in 2022 bedraagt 10,3 jaar. De grafiek hieronder illustreert de gemiddelde leeftijd bij instroom van de voorbije jaren. We zien in 2022 opnieuw een daling in gemiddelde leeftijd wat de stijgende trend van de voorbije jaren stopt. Het gemiddelde is onderhevig aan uitschieters als we vergelijken met vorig jaar. Vorig jaar was het jongste kind 5 jaar en de oudste instromer 17 jaar. Woonplaats Alle kinderen en jongeren die opgenomen werden zijn woonachtig in provincie Antwerpen. Dit betekent dat ze allen verblijf vonden binnen de provincie waar zij woonachtig zijn. 11,3 10,8 11,1 11,6 10,3 9,5 10 10,5 11 11,5 12 2018 2019 2020 2021 2022 Evolutie van de gemiddelde leeftijd bij instroom 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% 10% Woonplaats van de kinderen en jongeren in 2022 Boechout Mol Zwijndrecht Ekeren Wuustwezel Terhagen Essen Rijkevorsel Duffel Antwerpen
Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 8 Doorverwijzers Van de 10 nieuwe instromers werden 4 opnames geïnitieerd door de Jeugdrechtbank, meer bepaald 40%. In 60% van de gevallen kwam de nieuwe opname tot stand op basis van een vrijwillig initiatief van één of van beide ouders (al dan niet in samenwerking met andere officiële instanties). Deze verdeling ligt in lijn met vorig jaar. Einde opname in 2022 In 2022 verlieten 14 kinderen/ jongeren onze voorziening. In vergelijking met vorig jaar is dit een daling met 26% (19 kinderen verlieten Dennenhof in 2021). Bestemming na vertrek 50% van deze jongeren keerden terug naar huis, al dan niet met ondersteuning van formele hulpverlening. 28,5% van degene die vertrokken gingen alleen wonen na hun verblijf (4 jongeren in absolute cijfers). Verder werd 1 jongere opgenomen in de psychiatrie en een andere jongere ging bij zijn pleeggezin wonen. 0 0 1 0 0 6 7 6 4 4 10 11 13 10 6 2 1 2 0 0 0 2 4 6 8 10 12 14 2018 2019 2020 2021 2022 DOORVERWIJZERS andere voorziening SDJ/JRB 1 of beide ouders (+ officiële instantie) OCJ/VK
Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 9 Verblijfsduur De gemiddelde verblijfsduur in 2022 bedraagt 4,2 jaar. Dit ligt volledig in lijn met de gemiddelde duur van de voorbije jaren. 1.1.2 Mobiel en ambulant aanbod binnen MFC De begeleiding ambulant (AMB) en mobiel (MOB) dient als ondersteuning in de overdracht van residentieel verblijf naar andere hulpverleningstrajecten. De inhoud van de begeleiding is vergelijkbaar met de inhoud die we aanbieden bij onze dienst rechtstreeks toegankelijke hulp. Het verschil tussen ambulante en mobiele begeleiding zit in de vorm. Bij ambulante begeleiding komt de cliënt naar onze voorziening. Bij mobiele begeleiding gaan onze hulpverleners naar de cliënt. 23% 7% 31% 15% 8% 8% 8% Procentuele verdeling van de bestemming na vertrek 2022 Alleen wonen Alleen wonen + begeleiding Naar huis Naar huis +verdere begeleiding (AMB, RTH) Andere voorziening Onbekend 4,82 3,81 4,83 4,33 4,21 0 1 2 3 4 5 6 2018 2019 2020 2021 2022 Evolutie van de gemiddelde verblijfsduur
Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 10 In 2022 registreerden we in Dennenhof 10 mobiele begeleidingsmomenten en 18 ambulante begeleidingsmomenten verspreid over zes kinderen/jongeren. Het waren enkel jongens voor wie Dennenhof deze begeleidingen registreerde. 1.1.3 Crisisopnames Begeleidingscentrum Dennenhof stelt één crisisbed ter beschikking binnen het verzekerde aanbod crisisopvang -18 jarigen. Dit bed is ondergebracht binnen ons kamertrainingscentrum Valiënte. Op deze manier kan een individueel aanbod worden gedaan zonder dat de leefgroepwerking wordt verstoord. Dit betekent dat de jongere in crisis zelfstandig moet kunnen zijn, bijgevolg vereist de crisisopvang een minimale leeftijd van 12 jaar. In 2022 realiseerde Begeleidingscentrum Dennenhof 13 crisisopnames, waarvan 7 vrouwen en 6 mannen. In vergelijking met vorig jaar is dit een daling van 13% (15 opnames). De verhouding jongens en meisjes is vergelijkbaar met het voorbije jaar. De jongste was 13 jaar en de oudste 17 jaar. De gemiddelde leeftijd is 15,8 jaar. De crisisopnameduur wordt beperkt en we streven naar maximum 14 dagen. Langer dan 14 dagen is uitzonderlijk mogelijk wanneer er op korte termijn perspectief is op een vaste verblijfplek en/of een gepast hulpverleningstraject. In 2022 duurde de kortste crisisopname 2 dagen en de langste opname 32 dagen. De gemiddelde opnameduur was 14 dagen. In drie gevallen werd de opnameduur van 14 dagen overschreden met meer dan 1 dag (22, 23 en 32 dagen). Dit kan worden verklaard door het ontoereikende hulpverleningsaanbod waardoor deze jongeren niet konden doorstromen naar een geschikt vervolgtraject. Hierbij worden wij geconfronteerd met capaciteitstekorten in de sector en daarbij horende lange wachtlijsten. 1.1.4 Dagondersteuning Begeleidingscentrum Dennenhof realiseert een beperkt aanbod dagondersteuning. Dit omvat volgend aanbod: Schoolaanvullend Een planbaar aanbod om op schoolvrije dagen en vakanties een aanbod te kunnen realiseren Schoolvervangend Een niet planbaar aanbod voor kinderen en jongeren die tijdelijk niet naar school kunnen of mogen omdat ze bijv. geschorst zijn of nog geen school hebben Dagbesteding of schoolvervangend aanbod voor niet schoolgaande jongeren Hierbij gaar het bijv. om jongeren met ernstige ASS-problematiek. Via dit aanbod wordt gewerkt aan de (her)inschakeling naar onderwijs of toeleiding naar de arbeidsmarkt
Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 11 De dagondersteuning wordt in 2022 gerealiseerd op 2 locaties, in Schoten (Harrera) en Nijlen (Picardie). De prestaties worden per halve dag en per type aanbod geregistreerd. Het is duidelijk dat vooral de dagbesteding voor niet schoolgaande jongeren en het schoolvervangend aanbod worden gerealiseerd. Binnen de dagondersteuning kunnen per dagdeel kinderen en jongeren van elk aanbod type worden opgevangen. Omwille van de decentrale werking en de beperkte personeelscapaciteit kunnen binnen de dagondersteuning slechts een beperkt aantal kinderen en jongeren tegelijk worden opgevangen. In 2021 werd beslist om de werking van de dagondersteuning te gaan evalueren. Hiervoor werd voor 2022 een evaluatieronde ingepland met daarop aansluitend de oprichting van een interdisciplinaire werkgroep om de inhoudelijke werking te gaan bijsturen en uitbouwen. Tegen de zomer van 2022 was er een actieplan klaar. In 2023 wordt dit effectief uitgevoerd. Aantal begeleidingen per type aanbod en locatie Gerealiseerde dagondersteuning Harrera Picardie Totaal 1/2de dag schoolaanvullend 372 94 466 1/2de dag schoolvervangend 566 22 588 1/2de dag dagbesteding (voor niet schoolgaande jongeren) 0 549 549 totaal 938 665 1603 In totaal werden 1603 halve dagen dagbesteding georganiseerd verdeeld over 51 jongeren. In vergelijking met vorig jaar zien we een daling in het aantal begeleidingen met 25%. Wanneer we hierop inzoomen zien we vooral dat de daling zich inzet op de dagbesteding voor niet schoolgaande jongeren 549 in 2022 tegenover 902 in 2021. Verder zien we dat de schoolaanvullende dagondersteuning in 2022 toeneemt met 35% voor Harrera (N2021= 275) en met 21% voor Picardië (N 2021=78). Binnen dit aanbod worden de jongeren opgevangen, die geschorst worden op school. We zien dat deze jongeren vaker en langer van de scholen worden geweerd. Het gaat om een stijgende vraag naar ondersteuning voor jongeren met complexe profielen. Het onvoorspelbare karakter van bijv. het aantal schorsingen, de duur van de schorsingen en de keuzes van onderwijs om al of niet aanbod te voorzien brengt bijkomende organisatorische en inhoudelijke uitdagingen met zich mee. Denk bijvoorbeeld aan de moeilijkheid om planmatig een gepast kwalitatief aanbod te kunnen realiseren wegens sterk wisselende last minute aanmeldingen, groepssamenstellingen, groepsgroottes en diverse complexe noden. Deze maatschappelijke ontwikkeling zet de ontwikkelingskansen van deze groep jongeren stevig onder druk evenals de verhouding tussen hulpverlening en onderwijs.
Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 12 De schoolvervangende dagbesteding daalt in vergelijking met vorig jaar met 17% voor Harrera (N 2021= 684) en 89% voor Picardie (N2021= 207). Deze daling kunnen we verklaren doordat er in 2022 meer jongeren naar school zijn gegaan in vergelijking met 2021. De meest significante daling zien we bij Picardie, deze dagbesteding richt zich voornamelijk op de jongeren met een diagnose ASS, dat wil zeggen dat zij dit jaar meer dan vorig jaar naar school zijn gegaan. Aangezien we als doel hebben om deze jongeren ook te heroriënteren richting school of andere dagbesteding, zien we dit als een belangrijke evolutie. Uiteraard kan de impact van de covid-19 epidemie hier zeker mee een rol hebben gespeeld gezien er in 2021 vele scholen voor langere tijd werden gesloten. 1.2 Rechtstreeks toegankelijke hulpverlening De rechtstreeks toegankelijke hulpverlening (RTH) biedt binnen Dennenhof een laagdrempelige begeleiding aan voor jongeren/jongvolwassenen tussen 17 en 35 jaar met een (vermoeden van) beperking/handicap, meer bepaald (vermoeden van) gedrags- en/ of emotionele problematiek en/of ontwikkelingsstoornis. De doelgroep kan bij RTH terecht met ondersteuningsvragen op verschillende levensdomeinen. De begeleidingen kunnen ambulant of mobiel worden aangeboden. Bij ambulante begeleidingen (AMB) komt de jongvolwassene naar de medewerker van begeleidingscentrum Dennenhof toe. Bij mobiele begeleidingen (MOB) gaat de begeleider van begeleidingscentrum Dennenhof naar de jongvolwassene of naar het netwerk. Welke vorm gekozen wordt is afhankelijk van de hulpvraag van de cliënt. Vanuit de RTH-dienst wordt ook Mobiele Outreach aangeboden. Er wordt daarbij beleidsmatig werk verricht om mee een maatschappelijk draagvlak te creëren voor kwetsbare jongvolwassenen die in de transitieleeftijd dreigen door de mazen van het net te glippen nl. bij overgang van jeugdhulpverlening naar diensten voor volwassenen. Dit gebeurt door actieve deelname aan het Mind The Gap Collectief, meer specifiek de werkgroep Wonen (Uitwerking van het project Begeleid Wonen i.s.m o.a. Woonhaven), de werkgroep Netwerk (opstarten en bemannen van een inloopcentrum i.s.m. KAVKA) en deelname aan het project A Way Home. Op casusniveau nemen RTH begeleiders regelmatig deel aan netwerktafels op vraag van de dienst ACT vanuit Jeugdhulp om binnen die specifieke casussen op zoek te gaan naar constructieve oplossingen. Sommige Outreachmomenten worden gerealiseerd op basis van ad hoc vragen van samenwerkingspartners. In 2022 lanceerde het VAPH een projectoproep waarin voorzieningen uitgedaagd worden om aan de slag te gaan met nieuwe werkvormen. Dennenhof diende twee projectaanvragen en die ook werden weerhouden: - Bestendigen JUMP in Antwerpen centrum - Netwerk- en vindplaatsgericht werken in Eerstelijnszone Pallieterland De opstart van deze projecten worden gepland in 2023.
Aanbod begeleidingscentrum Dennenhof anno 2022 13 RTH in cijfers Er werden in totaal 29 cliënten geregistreerd in 2022. Hiervan zijn er 19 mannen (65,5%) en 10 vrouwen (34,5%). In 2022 startten er 7 nieuwe cliënten op en beëindigden 9 cliënten hun traject. Enkele redenen zijn: - Niet meer te combineren met werk - De aanvrager vond de nood aan begeleiding belangrijker dan de cliënt. - Doorstroom naar een andere organisatie/ begeleidingsvorm. - De jongste cliënt heeft de leeftijd van 18 jaar en de oudste is 31 jaar. De gemiddelde leeftijd is 21 jaar. In 18 trajecten wordt de vraag specifiek gesteld naar administratieve ondersteuning en daarvan wordt in 7 trajecten een bijkomende ondersteuning gevraagd naar budgetbegeleiding. In 11 trajecten vragen cliënten specifiek hulp bij het vinden van een woonst of bij woonbegeleiding. Tewerkstelling, vrijetijdsbesteding, psychosociaal welbevinden, uitbouwen formeel netwerk, studiekeuze en opvolging bij verschillende levensdomeinen zijn andere items die in de aanmelding centraal worden gezet. Alle 29 cliënten komen uit de provincie Antwerpen, voornamelijk de districten, Schoten en Mortsel. Woonplaats Aantal 2000 Antwerpen 5 2170 Merksem 4 2018 Antwerpen – zuid 4 2060 Antwerpen- noord 3 2900 Schoten 3 2040 Besali 1 2180 Ekeren 1 2600 Berchem 1 2140 Borgerhout 1 2660 Hoboken 1 2020 Antwerpen 1 2100 Deurne 1 2640 Mortsel 1 Niet vermeld 1 In 2022 werden in totaal 482 begeleidingen geregistreerd. Waaronder 112 begeleidingen ambulant en 370 mobiele begeleidingen.
Organisatie en personeelsgegevens 14 2. Organisatie en personeelsgegevens 2.1 Organigram
Organisatie en personeelsgegevens 15 2.2 Personeelsgegevens Wanneer we spreken over personeelsleden, spreken we in dit deel over het aantal medewerkers in hoofden en niet in voltijdse equivalenten. In vergelijking met vorig jaar zijn er in 2022 meer medewerkers in dienst in hoofden dan vorig jaar. In 2022 waren er 142 medewerkers tewerkgesteld en in 2021 waren dit er 135. Als we deze aantallen vertalen naar voltijds equivalenten dan zien we een daling naar 111,6 FTE in 2022 ten aanzien van 116,8 FTE in 2021. Deze daling kan grotendeels verklaard worden door de tijdelijke sluiting van Wiezelo in oktober 2022. Toen werden de daar tewerkgestelde medewerkers geheroriënteerd naar openstaande vacatures op de andere leefgroepen. Daardoor kwamen de beschikbare personeelsuren van het team Wiezelo (ong. 5,4 VTE) opnieuw vrij en werden deze omwille van een voorzichtigheidsprincipe niet onmiddellijk ingevuld. Verder stellen we vast dat het invullen van vervangingscontracten zeer moeilijk verloopt waardoor niet altijd de volle FTE capaciteit van de ganse organisatie vlot ingevuld kon worden. Tot slot stellen we eveneens vast dat kandidaat medewerkers en medewerkers vaker een deeltijds contract verkiezen boven een voltijds contract. Dit lijkt een maatschappelijke evolutie te zijn. Voor we verder inzoomen op enkele belangrijke gegevens m.b.t onze medewerkers geven we de verdeling weer van de verschillende functiegroepen in de organisatie. Dennenhof telt 8 verschillende functiegroepen in de organisatie. Onderstaand diagram geeft de verhouding weer van de verschillende functiegroepen binnen onze organisatie. De opvoeders vormen het grootste aandeel van medewerkers binnen de organisatie met 53% gevolgd door de logistieke medewerkers met 21%. De logistieke medewerkers zijn de medewerkers van de technische dienst en de huishoudelijk medewerkers. De hoofdopvoeders vormen met 7% de derde grootste functiegroep binnen Dennenhof. Verder zien we dat de administratie 6% bedraagt van de organisatie. Traject- en contextbegeleiders en teamverantwoordelijken maken elk 4% uit van organisatie. De beleidsmedewerkers 3% en tot slot maken ook directie en groepschef/teamcoach elk 3% uit van de organisatie. 4% 21% 7% 53% 2% 4% 4%2%3% Procentuele verdeling functiegroepen in de organisatie Administratie Logistiek hoofdopvoeder opvoeder groepschef/coach teamverantwoordelijke traject-en contextbegeleider Directie beleidsmedewerker
Organisatie en personeelsgegevens 16 2.2.1 Personeelsbestand op 31 december 2022 Personeelsbestand op 31/12/2022 Functie voltijds deeltijds man vrouw totaal Directeur 1 1 1 Zorgdirecteur 1 1 1 Directeur logistiek en financiën 1 1 1 Teamverantwoordelijke 6 6 6 Groepschef/teamcoach 1 2 1 2 3 Coördinator Traject en contextbegeleiders 1 1 1 Traject en Contextbegeleiders 5 5 5 Kwaliteitsmedewerker 1 1 1 Marketing en communicatiemedewerker/admin 1 1 1 HR Manager 1 1 1 Medewerker RTH 3 1 2 3 Coördinator RTH 1 1 1 Boekhouder 1 1 1 HR en Payroll Officer 1 1 1 Medewerkers ICT 2 1 1 2 Medewerker algemene administratie 1 1 1 Medewerker jongerenadministratie 1 1 1 Hoofdopvoeders 8 2 6 4 10 Opvoeders 34 30 18 46 64 Coördinator dagondersteuning 1 1 1 Medewerkers dagondersteuning 6 1 5 6 Hoofd technische dienst/ Preventieadviseur 1 1 1 Medewerkers technische dienst 2 2 4 4 Huishoudelijk medewerkers 25 25 25 Totaal 49 93 34 108 142 In % 34,51% 65,49% 23,94% 76,06% 100% In 2022 is 23,94% van onze medewerkers mannelijk. Dit is na de stijging van vorig jaar opnieuw een lichte daling ten aanzien van 25,19% in 2021. We komen in 2022 weer op hetzelfde niveau als in 2020 (23,03%) en 2019 (23,3%) In onze voorziening hebben we een overwegend vrouwelijk personeelsbestand. Vanuit pedagogisch standpunt is het belangrijk om voldoende mannelijke medewerkers aan te trekken. Dit is voor de hele zorgsector een grote uitdaging. We blijven streven naar complementaire en evenwichtig samengestelde teams en dit zowel naar gender als naar leeftijd. In 2022 hebben 65% van onze medewerkers een deeltijdse arbeidsovereenkomst. Ten aanzien van 2021 is dit een stijging, in dit jaar heeft 60% van onze medewerkers een deeltijds arbeidscontract. We stellen vast dat het percentage in 2022 hoger ligt dan in 2020 (63,16%) en 2019 (61,33%)
Organisatie en personeelsgegevens 17 Voltijdse arbeidscontracten blijven een organisatorische uitdaging in het voorzien van een volcontinu systeem binnen verblijf. We merken een duidelijke golfbeweging op in de maatschappelijke voorkeur voor vol-of deeltijdse contracten. Tijdens het werven van nieuwe medewerkers merken we in 2022 op dat de voorkeur uitgaat naar voltijdse of 0,8 FTE contracten. 2.2.2 Leeftijd van het personeel Onderstaand diagram geeft de verdeling weer van de verschillende leeftijdscategorieën in 2022. We zien dat de 25-29 jarigen met 20% de grootste groep vormen binnen onze organisatie. Onderstaande tabel geeft de vergelijking weer van de leeftijdscategorieën van de medewerkers van het jaar 2022 en 2021 in absolute aantallen. De gemiddelde leeftijd van het personeel van Dennenhof bedraagt op 31/12/2022 40 jaar. 8% 20% 13% 12% 12% 8% 8% 10% 9% Percentage medewerkers per leeftijdscategorie in 2022 20 - 24 25 - 29 30 - 34 35 - 39 40 - 44 45 - 49 50 - 54 55 - 59 60 - 64 11 28 19 17 17 11 12 14 13 0 0 0 0 0 0 0 0 0 7 26 20 18 15 8 10 18 13 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 0 5 10 15 20 25 30 Evolutie van het aantal medewerkers per leeftijdscategorie in de periode 2021 - 2022 2022 2021
Organisatie en personeelsgegevens 18 2.2.3 Afwezigheidscijfers anno 2022 Als organisatie achten we het belangrijk om de afwezigheid van onze medewerkers jaarlijks in kaart te brengen. Hiervoor kijken we verder dan het totaal aantal dagen afwezigheid. De Bradfordfactor geeft ons een overzicht van de vorm van verzuim per individuele medewerker. Het totale Bradford cijfer is moeilijk in kaart te brengen, gezien deze studie zich toelegt op de afwezigheid per individu. Voornamelijk de frequente, korte afwezigheden zorgen voor moeilijkheden en werken meer storend op het functioneren van een afdeling dan uitzonderlijke periodes van lange duur. Deze afwezigheden trekken onze aandacht en worden vertaald en meegenomen in ons personeelsbeleid. Nota: in onderstaande tabellen zijn de opvoeders, begeleiders dagondersteuning en de medewerkers van de dienst RTH samengeteld onder de categorie opvoedend/begeleidend personeel. Zowel de vaste functiehouders als de vervangende personeelsleden werden meegerekend. Ziektes 2022 Aantal medewerkers Totaal dagen Z administratie 6 85 logistiek 29 1974 hoofdopvoeder 10 156 opvoeder 75 2452 groepsschef/coach 3 152 teamverantwoordelijke 6 104 traject- en contextbegeleiders 5 202 directie 3 18 beleidsmedewerker 4 101 141 5244 In 2022 waren onze medewerkers in totaal 5244 dagen ziek. Ten opzichte van 2021 is dit een stijging (4808 dagen). In 2020 waren de personeelsleden van Dennenhof 7213 dagen afwezig. ziektes 2022 totaal z z²+z³ administratie 85 83 2 logistiek 1974 411 1563 hoofdopvoeder 156 156 0 opvoeder 2452 1304 1148 groepsschef/coach 152 54 98 teamverantwoordelijke 104 85 19 traject- en contextbegeleiders 202 159 43 directie 18 18 0 beleidsmedewerker 101 41 60 5244 2311 2933
Organisatie en personeelsgegevens 19 In 2022 waren onze medewerkers 2311 dagen afwezig voor een korte periode, dat wil zeggen minder dan 1 maand. In 2021 waren dit 1685 dagen. Dit is een stijging met 37%. Deze stijging kan grotendeels verklaard worden door een Covid uitbraak op de werkvloer begin 2022 waardoor veel mensen kortdurend ziek waren. In 2022 worden 2933 dagen ziekte langer dan 1 maand geregistreerd, waarbij 6 medewerkers langer dan 1 jaar afwezig waren (1 opvoeder, 5 logistiek medewerkers). Dit is een daling van 7 % ten aanzien van vorig jaar. In 2021 tellen we 3151 dagen afwezig wegens langdurige ziekte, langer dan 1 maand. We zien in 2021 dat er 10 medewerkers langer dan een 1 jaar afwezig zijn nl 5 opvoeders, 4 logistieke medewerkers en 1 medewerker RTH. 85 1612 156 2554 152 104 202 18 101 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 Administratie Logistiek hoofdopvoeder opvoeder groepschef/coach teamverantwoordelijke traject-en contextbegeleider Directie beleidsmedewerker Aantal ziektedagen per functiegroep in 2022 2% 32% 51% 3% 3%2%4%1%2% Procentuele verdeling ziektedagen per functiegroep in 2022 Administratie Logistiek hoofdopvoeder opvoeder groepschef/coach teamverantwoordelijke traject-en contextbegeleider Directie beleidsmedewerker
Organisatie en personeelsgegevens 20 2.2.4 Kerncijfers opleidingen In 2022 volgden de medewerkers van Dennenhof in totaal 3138 uur opleiding met een gemiddelde van 3,75 dagen opleiding per VTE. Daarmee komen we boven het gemiddelde van 2,5 dag opleiding per FTE. Dit is een stijging van 30,27% ten aanzien van 2021 waar we een totaal van 2408,75 opleidingsuren hebben geregistreerd. Dit betekende toen voor zowel 2021 als 2022 reeds een gemiddelde van 2,66 dagen opleiding per FTE. Daarmee komen we boven het gemiddelde van de dagen opleiding per FTE. Dit betekent dat we het door de overheid opgelegde groeipad behalen. Op organisatieniveau wordt er een collectieve opleidingstijd aan medewerkers toegekend. Deze bedraagt op heden gemiddeld 2,5 dagen per voltijds equivalent per jaar. De sectorale Cao’s tekenen ook het groeipad uit om te komen tot een interprofessionele doelstelling van gemiddeld 5 opleidingsdagen per jaar per voltijds equivalent. Dit groeipad wordt gerealiseerd door een jaarlijkse verhoging van de opleidingstijd a rato van een halve dag. De gemiddelde collectieve opleidingstijd bedraagt dan met groeipad voor de volgende jaren: - vanaf 1 januari 2022: 2,5 dagen per VTE; - vanaf 1 januari 2023: 3 dagen per VTE; - vanaf 1 januari 2024: 3,5 dagen per VTE; - vanaf 1 januari 2025: 4 dagen per VTE; - vanaf 1 januari 2026: 4,5 dagen per VTE; - vanaf 1 januari 2027: 5 dagen per VTE. 2.2.5 Personeelsverloop in- en uitdienst 1) In dienst In 2022 zijn er 45 nieuwe medewerkers in dienst gekomen. Dit is ten aanzien van vorig jaar een stijging van 40% . Toen kwamen er in 32 nieuwe personeelsleden in dienst. Contracten onbepaalde duur aantal medewerkers Traject– en Contextbegeleider 2 Beleidsondersteunende medewerkers 2 Opvoeder 15 Hoofdopvoeder 1 Teamverantwoordelijke 3 Technisch medewerkers 2 Huishoudelijke medewerker 1 Totaal 26
Organisatie en personeelsgegevens 21 Contracten bepaalde duur aantal medewerkers Opvoeder 11 Hoofdopvoeder 1 Totaal 12 Vervangingscontracten aantal medewerkers Huishoudelijke medewerker 3 Opvoeder 4 Totaal 7 Na de forse daling in 2021 zien we opnieuw een stijging van de personeelsinstroom in 2022. In 2020 zagen we een piek van 61 nieuwe in diensttredingen. Het voorbije jaar wordt hetzelfde niveau bereikt als in 2019 met 49 nieuwe medewerkers en in 2018 met 52 nieuwe medewerkers. De instroom bleef dus ondanks de arbeidskrapte stabiel. 2) Uit dienst In 2022 hebben in totaal 37 personeelsleden Begeleidingscentrum Dennenhof verlaten. Dit is een daling ten aanzien van de twee voorbije jaren. Het gaat om een forse daling van 39,34% ten aanzien van vorig jaar. In 2021 verlieten 50 personeelsleden onze voorziening en in 2020 waren dit er nog 61. Deze cijfers reflecteren de inspanningen die in 2022 op vlak van personeelsbeleid werden geleverd. Het gaat o.a. over retentiebeleid, VTO beleid, open feedbackcultuur, coachings en verbindende activiteiten. Zo werd een nieuw feestcomité in het leven is geroepen bestaande uit verschillende medewerkers. Deze hypothese wordt eveneens bevestigd door de tevredenheidsmeting die we deden in 2022 waarbij we een gemiddelde tevredenheidscore van 8 op 10 behaalden. Reden van vertrek aantal medewerkers Einde arbeidsovereenkomst bepaalde duur/vervanging 13 Opzeg door werkgever 1 Opzeg door werknemer 15 Pensioen 3 Verbreking door werkgever: dringende reden 1 Wederzijds akkoord 4 Totaal 37
Acties in 2022 22 2.3 Raad van Bestuur - Voorzitter: Koen Van Goethem - Vervangend voorzitter: Wim De Rop - Leden: o Kathleen Mariën o Lucas Joos o Thomas Vermeire o Bert Van Rumst o Axelle Luyckx o Marc Verlodt 3. Acties in 2022 3.1 Versterking van de interne werking om continuïteit in zorg en ondersteuning te bieden Initiatieven om de instroom te vergroten: o Competentiegericht werken o Employer branding o Job- en stagebeurzen o Inzetten op samenwerking met hogescholen Initiatieven om uitstroom te verkleinen –retentiebeleid o Evaluatie en bijsturing onthaalprocedure o Vorming en coaching van medewerkers verderzetten o Feedback als hefboom naar groei en ontwikkeling van individu en organisatie o Ontwikkelen van innovatieve trajecten gericht op de retentie van leefgroepbegeleiders 3.2 Beschikken over competentie medewerkers Bestendigen van het vormings- en ondersteuningsbeleid o Voorzien van een uitgebreid intern en extern aanbod waaronder verplichte opleidingsmodulen per functie groep en vaste intervisiemomenten en individuele coaching om ondersteuning te bieden in de complexe casussen. Effectieve implementatie van de feedbackprocedure Finaliseren globale procedurepakket van selectie, feedbackgesprekken, signaleren, sanctioneren en exit van medewerkers als manieren om het functioneren van medewerkers te bevorderen en bij te sturen Bestendigen van het nieuwe organogram met daarbij aandacht voor het versterken van leidinggevenden in opvolging van het functioneren van medewerkers, het detecteren van ondersteuningsnoden, het versterken van de inhoudelijke werking
Acties in 2022 23 3.3 Bijdragen via de werking en zorg- en ondersteuningsaanbod tot een versterking van de levenskwaliteit van de persoon met een handicap en vertrekken van de persoon met een handicap en van zelfregie. Verdere uitbouw en opvolging van de medische procedure is een vaste opdracht van de medewerker kwaliteitsbeleid. Samenwerking met ouders en opvoedingsverantwoordelijken wordt een belangrijke opdracht voor de Traject- en contextbegeleiders. De opdracht wordt verduidelijkt en opgestart vanaf de contractbespreking. Organiseren van participatieve werkgroepen om de complexe casussen te bespreken en medewerkers hierin te ondersteunen en te bekijken welke zorg er nodig is. Het actieplan dagbesteding is hieruit voortgekomen en werd gefinaliseerd in de zomer en verder uitgebouwd in het najaar. 3.4 De ingezette infrastructuur is kwaliteitsvol Vanaf 2022 wordt gezocht naar een geschikte centrale locatie voor de dagondersteuning 3.5 Inspelen op veranderend zorglandschap Netwerken en aansluiting zoeken bij lokale en regionale (inter)sectorale netwerken (zoals bijv: STRATO provincie Antwerpen, IRPC, Netwerkcomité PANGG 0-18, werkgroepen van de SOM,1 gezin 1 plan Trawant, Eerstelijnszone Pallieterland, stuurgroep outreach GGZ…) Participeren aan relevante beleidstafels via directie, kwaliteitsmedewerker en leidinggevenden Uitbouwen van netwerkgericht werken rond kind/jongere en gezin als opdracht voor teamverantwoordelijke en traject- en contextbegeleiders Nadenken over samenwerkingsmodaliteiten met psychiatrie, onderwijs, tewerkstellingstrajecten, wooninitiatieven, justitie,- en realiseren van een systematisch plan van aanpak 3.6 Begeleidingscentrum Dennenhof is financieel leefbaar Opvolging van nieuwe erkennings- en financieringsmodaliteiten Participatie aan financiële werkgroepen vanuit beleid, werkgeversorganisatie en onderzoeksinstellingen Opstart van een financiële werkgroep van de raad van bestuur samen met directie 3.7 Andere relevante acties in 2022 Opmaak procedure m.b.t sponsor- en marketingbeleid Sponsoring en marketing onderzoek Tevredenheidsmeting medewerkers en waardenpeiling
Besluit 24 RTH uitbreiden: 2 RTH pilootprojecten regio Pallieterland en Antwerpen Centrum ingediend met als resultaat 2 nieuwe goedgekeurde projecten. Herwerken van het instroombeleid Deelname aan werkgroep kwaliteit -> nieuw kwaliteitsdecreet Opstart participatiebeleid ism participatiecoach PANGG 0-18 Sluiting leefgroep Wiezelo, in functie van het exploreren en voorbereiden van een ademwerking De centralisatie van de dagbesteding 4. Besluit Begeleidingscentrum Dennenhof blijft ondanks de moeilijke economische tijden, arbeidskrapte en de specifieke uitdagingen in de zorg een performante organisatie die er in slaagt om binnen de bestaande capaciteit een relevant aanbod te voorzien. Om aan de vele uitdagingen tegemoet te komen heeft de organisatie een veerkrachtige houding ontwikkeld en een beleid waarbij medewerkers zich actief engageren om samen met directie en bestuur het evenwicht zoeken en trachten te vinden tussen de realisatie van een stabiel aanbod en innoverende projecten. We zoeken daarbij naar antwoorden die de balans houden tussen verantwoordelijkheid opnemen voor de doelgroep en het ondersteunen van medewerkers. Zorginhoudelijk vraagt de steeds complexer wordende doelgroep bijzondere aandacht. Het begeleidingsaanbod voor dit segment van de kinderen en jongeren vraagt voortdurende evaluatie en bijsturing. Daarbij wordt zowel intern als extern met vele regionale en Vlaamse partners binnen en buiten de sector gezocht naar gepaste antwoorden om een kwalitatieve vasthoudende zorg te kunnen realiseren. In de schoot van de organisatie ontstond van daaruit het idee om de dagondersteuning te centraliseren, te versterken en te voorzien van een meer gepast aanbod voor jongeren met complexe problematiek. Ook de ombouw van leefgroep Wiezelo naar een ademplek voor kinderen en jongeren met zware problematiek past volledig in dit kader. In deze tijden van arbeidskrapte wordt personeels- en VTO-beleid meer dan ooit een cruciale pijler van de werking. De vele inspanningen die in 2022 gedaan werden ter ondersteuning van het personeelskader werpen duidelijk hun vruchten af. Er wordt een stabiele instroom van medewerkers gerealiseerd en de retentie is er fors op vooruit gegaan. Daartoe hebben verschillende acties bijgedragen. Met trots stellen we vast dat een gemiddelde tevredenheidsscore van 8/10 wordt behaald. In tijden van economische crisis wordt een goed financieel management meer dan ooit cruciaal. Zowel op niveau van bestuur als op niveau van de dagelijkse werking worden hier acties ondernomen. Enerzijds wordt gedacht aan de ontwikkeling van een tool om de financiële situatie goed te kunnen opvolgen, om investeringsmarges te kunnen berekenen. Anderzijds werden in 2022 de eerste voorbereidingen getroffen en acties gevoerd in kader van sponsoring. Kortom Dennenhof is een dynamische organisatie die vanuit een gedragen engagement van medewerkers, directie en bestuur steeds op zoek gaat naar manieren om ondanks de maatschappelijke en organisatorische uitdagingen kwalitatief aan de slag te gaan met de doelgroep. Daarom ten slotte een woord van dank aan alle medewerkers, collega directieleden en bestuurders voor hun sociaal en actief engagement om van Dennenhof een boeiende werkplek te maken!