REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi

Warna Ruang Garisan
Saiz Rupa
Elemen
Reka
Bentuk

Tekstur Bentuk

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.4

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi 2

A GARISAN Cantuman atau sambungan siri titik yang Garisan
mempunyai ukuran panjang dan jarak.

Mewakili gerakan Menunjukkan Elemen
dan tenaga yang kestabilan Reka
Bentuk
berpadu Fungsi
Garisan Membahagikan
Menunjukkan dua ruang
daya gerakan Menunjukkan kawasan
yang dinamik kestabilan dan
Menunjukkan
Menunjukkan kerehatan pergerakan arah
objek itu
atau aliran
jauh / dekat
Menunjukkan
perhubungan
antara elemen

Mewakili
ketegangan
antara dua titik

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.45-56

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi

B RUPA Hasil pertemuan antara hujung garisan dengan
permulaannya.

Elemen Rupa
Reka
Bentuk

RUPA

Permukaan
rata Bersifat 2D

Rupa Geometri Bergarisan Mempunyai Rupa Organik
Sudut di luar luas Bebas

Penjuru Tiada Bentuk Khusus

Rajah 3: Rupa Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.5-6

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi

C BENTUK Objek yang mempunyai ruang, isi padu serta Elemen
mempunyai lebih dari satu permukaan. Reka
Bentuk
BENTUK Ruang Bentuk
Isi padu Abstrak Bentuk
Permukaan
Bentuk 3D (ilusi)
Konkrit
Mempunyai bentuk
Boleh dipegang

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.6

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi

D TEKSTUR Elemen
Reka
Tekstur / Jalinan Bentuk

Tekstur

Teknik yang memberi impak/ kesan terhadap orang yang
melihat sesuatu permukaan pada lukisan atau objek

Kasar Jalinan Sentuh Jalinan Tampak
Halus Licin
Lembut Kesat
Berkilat Keras

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.7

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi

E SAIZ Ukuaran atau dimensi bagi sesuatu objek Elemen
Reka

Saiz Bentuk

Jarak

Kedalaman Panjang
Objek

Saiz

Tinggi

Nota: Saiz penting untuk menunjukkan kesan perbezaan Tingkatan 1
jarak, panjang, tinggi dan kedalaman objek. Buku Teks RBT m/s.7

Rujukan

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi 7

F WARNA Kesan melalui pembalikan cahaya ke atas Warna
sesuatu objek.

Warna Primer Elemen
Reka
Bentuk

Merah Biru Merah ungu Biru ungu
Merah Biru

Kuning

Merah Merah Biru Hijau biru
jingga

Kuning

Jingga

Ungu Hijau Kjuinngingga Kuning hijau

Kuning

Warna Sekunder Warna Tertier Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.7-8

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi

G RUANG Ruang

RUANG Elemen
Reka
Kawasan kosong yang Bentuk
dikelilingi oleh elemen garisan
supaya objek kelihatan lebih jelas.

Ruang Nyata / Ruang Fizikal Ruang Ilusi / Ruang Tampak
• ruang sebenar di • Ruang yang terhasil apabila

antara dua objek yang dua objek tersebut dihasilkan
berhampiran dalam bentuk lukisan.

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.8

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi

Prinsip Reka Bentuk

Prinsip Reka Bentuk

Keseimbangan Kontras Keringkasan Harmoni
• Simetri (Formal) Idea kompleks Keamanan Kedamaian
• Asimetri (Tidak formal) Tekstur Warna diolah dalam
Kedudukan Saiz bentuk visual • Susun atur
Pengulangan lebih yang berulangan sesuatu
Susunan Berjejari Ruang Bentuk ringkas. unsur yang
Susunan Selari seimbang
Susunan Bersiri Kesatuan Kepelbagaian
Bersudut (pola) Gaya • Penggunaan ton
Imej Nilai warna hampir sama
Tema Idea
Idea • Kontras

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.9-11

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi 10

Kreativiti Keciennodvearsiungan

Kriteria Keaslian reka
Reka bentuk

Kkekekubuaoaliltteaihndpaansaran Bentuk Ergonomik

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.14

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi 11

Peleraian Pembenaman
Penyatuan
Teknik
Pembinaan

Objek

Pembuangan

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.15

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi 12

Kepentingan Reka Bentuk & Teknologi Mengikut Bidang

Kesihatan dan Maklumat dan Olahraga dan
Keselamatan Komunikasi Rekreasi

Pengangkutan Kejuruteraan Kediaman Industri

Ketenteraan Sains Gunaan

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.17-18

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi 13

Peranan Reka Bentuk & Teknologi

Individu Masyarakat Negara

• Kebebasan memilih & • Etika sosial • Produk berjenama
mengguna • Etika budaya • Hak cipta rakyat
• Nilai-nilai estetika • Pendapatan negara
• Pengguna kreatif • Masyarakat kreatif • Aset negara
• Bijak mengguna • Bertamadun & • Maruah &

sumber alam tanpa berdaya maju keselamatan negara
bazir • Penanda aras
• Sikap bersyukur
• Penghasilan reka sebagai negara maju
bentuk

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.19

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi Keaslian 14

Mesra alam • Usaha sendiri Jujur
• Tidak memplagiat
• Guna alatan atau • Tidak meniru • Harga yang jujur
bahan yang boleh • Keuntungan tidak
dikitar semula Etika Dalam
Reka Bentuk membebankan

Selamat diguna Bermanfaat

• Tiada kesan • Memberi manfaat
sampingan kepada pengguna
kepada pengguna

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.20

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi 15

PerLeakma pBPueePnrretoukdakuBkentuk PPereerkkahiBdmenattuakn Arkitek
PAeurteokamotBiefntuk
PeLreaknadsBkeanptuk PeKreejkuaruBteenratuakn
PHeiareskaan BDeanlatmukan Kerjaya
PereGkaraBfiekntuk
PPeenregkajaarBaenntuk PPeererMskeaamkBabenanahtnuankPPeerrmekaaiPnBaeenrFneteukskayBenentuk
PeIrenkdausBtreintuk

RRuujjuukkaann Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.21

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi 16

Invensi & Inovasi

• Penghasilan produk Invensi • Pengubahsuaian
atau perkhidmatan Inovasi terhadap produk
baharu / belum sedia ada.
pernah wujud
sebelumnya. • Penambahbaikan
fungsi, corak, sistem
atau rupa.

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.23

Bab 1 Pengenalan kepada Reka Bentuk dan Teknologi 17

Aplikasi Prinsip Invensi dan Inovasi Dalam Kerjaya Reka Bentuk

Pertahanan Pendidikan Teknologi
Maklumat
Persenjataan Pengajaran + Pembelajaran
Komunikasi Penstoran
Perekodan Peralatan Latihan Amali Pemprosesan
Pengawasan Alatan Sukan Komunikasi
Alatan Tayangan Multimedia
PKeamwaanlatnaa&n

Pembuatan Kesihatan

Peralatan & bahan AlataSnoKkoensighaantan &

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.24-25

Bab 2 Pengurusan Projek 18

Pengurusan Projek Reka Bentuk

Skop Kerja Tempoh Masa Kos Projek

Skop Produk Skop Projek Projek disempurnakan Peruntukan Kewangan
dalam tempoh yang
Kualiti Kepimpinan Pengurusan Pembayaran Perbelanjaan
Ciri ditetapkan. • Upah
Fungsi • Masa
• Bahan Baik & cekap
• Maklumat
• Ruang Pembelian
• Ahli Kumpulan
• Bahan
• Sewa
• Insurans
• Peralatan

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.32

Bab 2 Pengurusan Projek 19

Mengawal Merancang
pelaksanaan aktiviti projek

Mengawal selia Proses Menyediakan
sumber yang Pengurusan pelan atau
Projek Reka lukisan reka
terhad
Bentuk bentuk produk

Menentukan
bilangan produk

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.33

Bab 2 Pengurusan Projek 20

Penjanaan Idea Reka BentukMenMiruenduaknar
Menukar Saiz
MenKteerdbuadlikukkaann
Penjanaan
Idea Reka
BentMueknterFbuanlikgksai n

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.33

Bab 2 Pengurusan Projek 21

Pengurusan Pelaksanaan Projek Penentuan Utama

Pengawalan ► Tujuan
► Objektif
Sumber ► Tempoh
Kos ► Kos
Kualiti ► Kualiti & Kuantiti
Belanjawan
Pengurusan Penentuan Sub-
Pelaksanaan
Perancangan Utama
Projek ► Kewangan
Pengurusan ► Dokumen
Projek ► Risiko
► Keselamatan
Penjadualan ► Tenaga kerja/ pakar
► Pengeluaran & Pemasaran produk

Elakkan pembaziran Mengawal sumber Pengelolaan
atau pemborosan tenaga pekerja
Aktiviti
Mengurus bahan mentah Elakkan kerugian
secara sistematik masa dan kos ► Aktiviti pembuatan / pembangunan

Matris organisasi /

Pasukan Rujukan
► Pasukan projek
Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.34-37

Bab 2 Pengurusan Projek 22

Analisis Perancangan Projek dan Jadual Kerja

Anggaran kos Tentukan
& Penyediaan aktiviti jadual
bajet

Pembangunan Analisis Susunan
jadual Perancangan aktiviti

Anggaran Anggaran
tempoh masa sumber

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.38-39

Bab 2 Pengurusan Projek 23

Penyediaan Anggaran Kos

Kaedah Unit / Kuantiti Kaedah SMART

Kebaikan S pecify (Tujuan projek)
M easurable (Ukuran pengagihan kewangan)
• Pantas A ttainable (Boleh dilaksana & dicapai)
• Mudah difaham R ealistic (Kesesuaian dengan kehendak pengguna
T ime-Bound (Tempoh masa & sumber kewangan)
Keburukan

• Tidak tepat
• Tidak mengambil
kira keseluruhan kos
barangan yang terlibat

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.40-42

Bab 2 Pengurusan Projek 24

Pembentukan Kumpulan Kerja

Individu Pasukan

• Kurang tekanan dalam aspek • Memperoleh hasil optimum
pekerjaan • Rapat & mesra sesama ahli
• Komunikasi terbuka
• Tanggungjawab dikongsi • Penglibatan menyeluruh
• Tanggungjawab lebih khusus/ pakar • Pengumpulan sumber &
• Penghargaan dan iktiraf dikongsi
• Keupayaan ahli mempengaruhi ahli memanfaatkannya secara optimum
• Peningkatan motivasi staf
lain
• Pengalaman dan pengetahuan ahli Memberi tugas yang mencabar

dikongsi bersama

Menentukan pembentukan individu

→ Pemilihan Rujukan Tingkatan 1
→ Latihan Buku Teks RBT m/s.42-43
→ Ganjaran

Bab 2 Pengurusan Projek 25

Pembentukan Pasukan yang Berkesan

Kepelbagaian Saiz ahli tidak Pemilihan ahli Latihan
ahli besar berterusan

Pengukur Sistem ganjaran Jelaskan
prestasi matlamat

Melaksanakan Penyertaan ahli
aktiviti

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.44

Bab 3 Proses Reka Bentuk 26

Ciri-ciri Projek Brief

Tajuk Projek Gambaran Kriteria Produk Perancangan
Keseluruhan Pengurusan

Projek

Spesifik Pengurusan Gambaran Elemen & Prinsip Skop Projek Perancangan
projek awal produk Reka Bentuk Kos Jadual Kerja
Gambaran awal
bentuk & fungsi Cara Persembahan Pengeluaran Pembentukan
Masa Kumpulan Kerja
Daya tarikan Gambar rajah
Video

Mock-up / Model Lakaran Idea Analisis Kajian

Kajian Pasaran Kajian Reka
Bentuk Produk

Kaedah Kajian Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.50-52
Soal Selidik
Pemerhatian

Bab 3 Proses Reka Bentuk 27

Perancangan Projek Brief

Perancangan Senarai Borang Projek
Projek Brief Semak Ciri-ciri Brief
Pertimbangan

Utama

Kriteria Catatan Menyaring
Pertimbangan Penerangan Maklumat

Utama Aplikasi Dalam
Jadual /
Lakaran

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.52-56

Bab 3 Proses Reka Bentuk 28

Senarai Semakan Penyataan Masalah

Jangka Masa Fungsi

Kos Kriteria Persembahan
Kuanliti Pertimbangan
Tujuan
Utama Pasaran

Stail/Gaya Kuanliti

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.53

Bab 3 Proses Reka Bentuk 29

Mock-up Banding Beza Mock-up & Model

Model

Gambaran Awal Produk Mengikut / tanpa Separa berfungsi Fungsi Sepenuh
ukuran sebenar
Rupa Bentuk
Ergonomik Dawai Kasa

Warna Polisterin Bahan-bahan
Kadbod untuk membuat
Plastisin
Foam mock-up

Kayu Rujukan Tingkatan 1
Ujian Tahap Keberkesanan Buku Teks RBT m/s.58-59

Penambahbaikan

Bab 3 Proses Reka Bentuk 30

Super Glue Plastik, Fabrik, Kayu, Mounting Board

Alatan & Glu perekat panas Plastik, Mounting Board, Kadbod
Bahan Perekat Kayu Urea Formaldehyde (UF),
Gam Paip PVC
Melamine Formaldehyde (MF),
Benang dan Jarum Phenol Formaldehyde (PF),

Phenol Resorcinol Formaldehyle (PRF)
Paip PVC tidak berulir

Bahan fabrik

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.60

Bab 3 Proses Reka Bentuk 31

Penilaian Hasil

Mock-up Model

Bentuk Keseimbangan Separa Fungsi Berfungsi Sepenuh
Kestabilan Kekuatan Cantuman

Ujian kekuatan Ujian kekuatan
cantuman cantuman

Ujian kestabilan Ujian beban

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.61-62

Bab 4 Lakaran Gambaran 32
Objek
Menjana Pandangan Atas (Pelan)
Idea/ Sebenar 3D Pandangan Hadapan

Konsep Lakaran Pandangan Sisi
Piktorial

Contengan /
Lakaran

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.68

Bab 4 Lakaran 33

Peranan Mempercepat pembangunan konsep
Lakaran dalam Asas Komposisi untuk ilustrasi
Reka Bentuk Medium komunikasi pelanggan
Eksplorasi visual
Penyelesaian perincian visual

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.68-72

Bab 4 Lakaran 34

Untuk hasil lakaran dan untuk penyediaan
konsep produk
persembahan yang
untuk membanding
lebih menarik Digital dengan produk sedia

Membantu pelanggan Persembahan Peribadi / Contengan ada

memahami konsep rekaan

yang ingin disampaikan

Jenis-jenis
Lakaran

Menunjukkan semua Perkembangan idea Teknikal Penerokaan

lakaran objek yang

hendak dibuat

Menggambarkan lakaran
ceraian, keratan rentas dan
pelbagai sudut pandangan

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.73

Bab 4 Lakaran 35

Kavalier / Lakaran Sudut 30º pada satu sisi (kiri)
Kabinet Isometik dan (kanan) paksi mendatar (x)

Sudut 45º pada satu Lakaran Imej 3D & Realistik
sisi (kanan) paksi Perspektif
mendatar (x) Kaedah ilustrasi
Objek
Lakaran
3 paksi asas Oblik

• Paksi menegak Teknik Lakaran
• Paksi surut Lakaran Bulatan,
• Paksi mendatar Piktorial Lengkungan
& Elips
Garisan pendek Kaedah
Garisan terus dua titik Lakaran Lakaran
Silinder &
Asas
Kon

Kesan cahaya & bayang Gaya
Rendering Visual
Lakaran

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.74-91

Bab 4 Lakaran 36

Maklumat Mempunyai
Lakaran Nilai
Lengkap
Estetika
Bentuk
mudah
dihasilkan

Menarik Warna
perhatian seimbang
pelanggan dan sesuai

Kriteria Pemilihan Lakaran

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.94

Bab 4 Lakaran 37

Bahan yang Elemen yang
digunakan digunakan

Fungsi Penilaian maklumat
produk pada lakaran yang

dipilih

Jenis Penyambungan
kemasan yang digunakan
produk

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.96

Bab 4 Lakaran 38

Tujuan Penambahbaikan Lakaran Dipilih

Mengikut Mengikut trend
kehendak semasa
pasaran semasa

Cara penambahbaikan: Memenuhi cita Bersaing dengan
1. Menambah elemen reka rasa pengguna produk-produk
yang ada dalam
bentuk terkini
2. Guna bahan yang lebih baik pasaran
3. Tukar bentuk lakaran
4. Tambah fungsi produk

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.97

Bab 5 Aplikasi Teknologi 39

Reka Bentuk Sistem Fertigasi

Teknik Teknik
Pengairan Aliran
Cetek
Titis
Teknik
Sistem Sistem Aliran
Fertigasi Hidroponik Dalam

Aeroponik

Teknik Teknik
Pasang Takung
Surut
Tingkatan 1
Rujukan Buku Teks RBT m/s.103-105

Bab 5 Aplikasi Teknologi 40

Tujuan Elakkan jangkitan
Penanaman penyakit bawaan tanah

Fertigasi Serangga dan perosak
tanaman dikawal

Pemberian baja yang
lebih berkesan

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.105

Bab 5 Aplikasi Teknologi 41

Kos operasi Peningkatan Penggunaan
dikurangkan hasil baja secara

tanaman cekap

Masalah Kelebihan Penggunaan
merumpai Sistem air secara
sangat rendah Fertigasi efisien

Masalah tanah, Masalah Pembajaan
serangga dan penyakit dapat
perosak tanaman dikawal
dilakukan
dikawal serentak

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.106

Bab 5 Aplikasi Teknologi 42

Komponen-komponen dalam Sistem Fertigasi Penapis
Alat Pengatur Masa
Tangki Nutrien Komponen Paip Ladang
Pam Air Sistem
Fertigasi
Set Penitis
Komersial

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.108-109

Bab 5 Aplikasi Teknologi 43

Keperluan Asas dalam Sistem Fertigasi

~ pH Meter Alat Tangki
Larutan
~ EC Meter Pengukur
Baja

Biji Benih Keperluan Larutan
Asas Stok Baja

~ Coco Peat Media
~ Peat Moss Tanaman
~ Sekam Padi
Tingkatan 1
Rujukan Buku Teks RBT m/s.110-111

Bab 5 Aplikasi Teknologi 44

Sistem Pengairan Air Hujan
Percikan Tekanan yang tinggi

Pengurusan Sistem Pengairan Semburan kabus
Sistem Semburan Kabus Tanaman sayuran

Pengairan

Sistem Pengairan Ion akar tanaman
Titis Sistem paling berkesan
Coco peat / sekam padi

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.112-113

Bab 5 Aplikasi Teknologi 45

Langkah-langkah Pemasangan Sistem Fertigasi Melengkapkan
penyambungan
Penyediaan Penyambungan Pemasangan sistem pangairan
lakaran paip tertier pada injap pada paip
reka paip sekunder pada tangki
bentuk utama
Pemasangan
Pemotongan Penyambungan Melengkapkan pam air pada alat
paip poli paip tertier pada pemasangan pengatur masa
paip tertier
set penitis

Membuat Penyediaan Penyambungan saluran Memasukkan pam
lubang set penitis air keluar ke pam air air ke dalam tangki
untuk nipple
dengan tiub lut sinar dan nutrien
paip poli
Tingkatan 1
Rujukan Buku Teks RBT m/s.114-119

Bab 5 Aplikasi Teknologi 46

Meningkatkan
kecekapan ladang

Kepentingan Memastikan tanaman
Pengurusan dalam keadaan sempurna

Tanaman Memberi pulangan
yang menguntungkan
Mengurangkan
kos

Mengelakkan serangan
perosak dan penyakit

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.129

Bab 5 Aplikasi Teknologi 47

Reka Bentuk Fesyen

Proses atau bidang seni yang
mengaplikasikan idea pada sesuatu
reka bentuk pakaian atau aksesori

Pakaian Aksesori

Jenis reka
bentuk fesyen

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.136

Bab 5 Aplikasi Teknologi 48

Pereka Peramal
Fesyen Fesyen

KTdeearnljaaamygaa
bPideannggarejkaar

Fbfeeesnsytyeuenkn

Perunding Tenaga
Imej Pengajar
Fesyen

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.135

Bab 5 Aplikasi Teknologi 49

Proses Penyediaan Reka Bentuk Fesyen

Teknik Cantuman Tangan Penggunaan Alatan
Kaedah Jahitan Mesin
Alatan Mengukur
Kaedah Sulaman Manik Alatan Mendraf
Kaedah Tampalan Applique Alatan Memotong
Kaedah Lain Benang Alatan Menanda
Reben Alatan Menjahit
Alatan Lain

Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.137-141

Bab 5 Aplikasi Teknologi 50

Analisis Elemen dalam Reka Bentuk Fesyen
Segi empat
Lembut
Tekstur Bentuk Jam pasir
Berkilat

Kasar Tiga segi

Legap Warna Elemen Garisan Tiga segi terbalik
Reka
Putih Bentuk Menegak
Merah Jambu Mendatar

Ungu

Biru Menyerong

Kuning

Jingga

Hijau

Merah Hitam Rujukan Tingkatan 1
Buku Teks RBT m/s.144-148