เ_อ__ก_ส__า_ร_ป__ร_ะ_ก__อ_บ__ก__า_ร_เ_ร_ีย__น_ร_ู้_ร_า_ย__วิ_ช__า_ศ_ิ_ล_ป__ว_ัฒ__น__ธ_ร__ร_ม__จี_น__
熟
语
_______________
สำนวนจีน
กชกร บุตตะวงศ์ เลขที่ 13 & ปนัดดา แสงราชา เลขที่ 21
熟语เรื่อง สำนวนจีน( )
นางสาวกชกร บุตตะวงศ์ เลขที่ 13
นางสาวปนัดดา แสงราชา เลขที่ 21
รายงานฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาวิชา ศิลปวัฒนธรรมจีน(จ33202)
โรงเรียนศรีกระนวนวิทยาคม
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565
คำนำ
สำนวน คือคำกล่าว หรือ ถ้อยคำ คมคายสั้นๆ ที่ผูกเข้าเป็นประโยคหรือวลี(กลุ่มคำ) มีความหมายกระชับ รัดกุม
แต่มีความหมายเป็นนัย มีความหมายลึกซึ้ง และมีความหมายเชิงอุปมาเปรียบเทียบ
รายงานฉบับนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาสำนวนไทยและสำนวนจีนโดยมีเนื้อหาประกอบด้วย 1. ความหมายของ
สำนวนไทย 2. ความหมายของสุภาษิตไทย 3. ความหมายของคำพังเพยไทย 4. ความหมายของสำนวนจีน 5. สำนวน
สำเร็จรูป 6. สำนวนเคยชิน และ 7.สำนวนพักท้าย
คณะผู้จัดทำขอขอบคุณ คุณครูณรงค์ชัย จันทร์ปัญญา ที่ได้ให้คำแนะนำตั้งแต่เริ่มต้นจนสิ้นสุดการทำรายงาน
เล่มนี้
คณะผู้จัดทำ
กชกร บุตตะวงศ์
ปนัดดา แสงราชา
สารบัญ
เนื้อหา หน้า
หน้าปก…………………………….………………………….………………………….…………………………. 1
คำนำ…………………………….………………………….………………………….…………………………. 3
สารบัญ…………………………….………………………….………………………….…………………………. 4
บทที่1 สำนวนไทย…………………………….………………………….………………………….…………… 5
สำนวนไทย…………………………….………………………….………………………….……………… 5
สุภาษิตไทย…………………………….………………………….………………………….……………… 5
คำพังเพยไทย…………………………….………………………….………………………….………….. 5
บทที่2 สำนวนจีน…………………………….………………………….………………………….……….. 6
สำนวนสำเร็จรูป…………………………….………………………….………………………….……….. 6
สำนวนเคยชิน…………………………….………………………….………………………….………… 8
สำนวนพักท้าย…………………………….………………………….………………………….………… 8
บทสรุป สำนวนในทรรศนะผู้จัดทำ…………………………….………………………….………………. 9
บรรณานุกรม…………………………….………………………….………………………….…………………… 10
ประวัติผู้จัดทำ…………………………….………………………….………………………….………………… 11
บทที่ 1 สำนวนไทย
1. สำนวนไทย
1.1 ความหมายของสำนวนไทย
สำนวน หมายถึง คำกล่าว หรือ ถ้อยคำ คมคายสั้นๆ ที่ผูกเข้าเป็นประโยคหรือวลี(กลุ่มคำ)
มีความหมายกระชับ รัดกุมแต่มีความหมายเป็นนัย มีความหมายลึกซึ้ง และมีความหมายเชิงอุปมาเปรียบเทียบ
เช่น แกะดำ แปลว่า คนที่ทำอะไรผิดแปลกไปจากคนอื่นๆ
กาคาบพริก แปลว่า คนที่ใส่เสื้อผ้าสีฉูดฉาดที่ตัดกับสีผิวตนเอง
แกว่งเท้าหาเสี้ยน แปลว่า หาเรื่องเดือดร้อนใส่ตัว
ขวานผ่าซาก แปลว่า การพูดตรงมากจนเกินไปโดยไม่ดูกาลเทศะ
กระต่ายตื่นตูม แปลว่า การไม่คิดไต่ตรองถึงเหตุผลให้ถี่ถ้วน
1.2 ความหมายของสุภาษิตไทย
สุภาษิต หมายถึง ถ้อยคำหรือข้อความที่กล่าวสืบต่อกันมาช้านานแล้วมีความหมายเป็น
คติสอนใจ มีข้อคิด ข้อสั่งสอน
เช่น ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว แปลว่า ทำอะไรก็จะได้อย่างนั้น
ผักชีโรยหน้า แปลว่า การทำความดีเพียงผิวเผิน
ฝนตกไม่ทั่วฟ้า แปลว่า ให้หรือแจกจ่ายอะไรไม่ทั่วกัน
รักวัวให้ผูก รักลูกให้ตี แปลว่า เลี้ยงลูกต้องรู้จักตีสั่งสอนเมื่อทำผิด มิเช่นนั้นลูกอาจเสียคนได้
กงเกวียนกำเกวียน แปลว่า ทำอะไรกับใครไว้ ย่อมได้รับผลกรรมเช่นนั้น
1.3 ความหมายของคำพังเพยไทย
คำพังเพย หมายถึง ถ้อยคำเปรียบเทียบเหตุการณ์ โดยมากไม่เน้นการสั่งสอนมักมีการเสียดสี
ประชดประชัน บ้างก็ใช้สัตว์เปรียบเทียบ
เช่น หัวล้านได้หวี แปลว่า ผู้ที่ได้สิ่งซึ่งไม่เป็นประโยชน์แก่ตน
น้ำขึ้นให้รีบตัก แปลว่า เมื่อมีโอกาสก็รีบไขว่คว้า
คางคกขึ้นวอ แปลว่า คนที่มีฐานะต่ำต้อย พอได้ดิบได้ดีก็ลืมตัว
ไก่ได้พลอย แปลว่า การที่ได้ของมีค่าแต่กลับไม่รู้ค่าของสิ่งนั้น
สีซอให้ควายฟัง แปลว่า คนที่ดูฉลาดแต่กลับไม่ฉลาด
บทที่ 2 สำนวนจีน
1. ความหมายของสำนวนจีน
(熟语)สำนวนจีน
หมายถึง สำนวนที่เป็นเอกลักษณ์พิเศษ ทางสำนวนภาษาที่มีรูปแบบแน่ชัด
ขอบข่ายครอบคลุมกว้างขวาง มีลักษณะเป็นการใช้แบบคงตัว การใช้ตามความเคยชินหรือวลีสำเร็จรูป
2. สำนวนสำเร็จรูป
2.1 ความหมายของสำนวนสำเร็จรูป
(成语)สำนวนสำเร็จรูป
หมายถึง สำนวนที่เป็นวลีเฉพาะเจาะจง มีโครงสร้างแน่นอน กะทัดรัด
คล้องจอง ความหมายชัดเจนและใช้บ่อยในสังคม มาจากประวัติศาสตร์ คำสอนโบราณ เรื่องเล่า วรรณกรรม
画饼充饥เช่น แปลว่า วาดเปี๊ยะคลายหิว
朝三暮四 แปลว่า เช้าสามเย็นสี่(กลับกลอกไปมา)
望梅止渴 แปลว่า เพ่งมองบ๊วยดับกระหาย
2.2 เรื่องเล่าสำนวนสำเร็จรูป
画饼充饥2.2.1 (วาดเปี๊ยะคลายหิว)
เสนาบดีหลูอี้ว์เป็นขุนนางที่ซื่อสัตย์และมากความสามารถ จนกระทั่งมีการคัดเลือกขุนนางเเต่ละที่จะคัด
เลือกขุนนางที่มีคุณสมบัติดีมา ซึ่งบุคคลเหล่านี้มักจะมีชื่อเสียงเเต่ก็ไม่เเน่ชัดว่าจะเป็นผู้มีความสามารถ
ทางด้านหลูอี้ว์ไม่เห็นด้วยอย่างยิ่งกับวิธีนี้ ดังนั้นเขาจึงได้เข้าเฝ้าฮ่องเต้เว่ยเเล้วกราบทูลพระองค์ว่า
ผู้มีความสามารถมากมักจะสามารถทำเรื่องใหญ่ได้ ผู้มีความสามารถน้อยก็จะสามารถทำได้ดีเเคาเรื่องเล็กๆ
ส่วนคนที่ไม่มีความสามารถราชสำนักก็ไม่ควรนำนำมาใช้งาน
ทางด้านฮ่องเต้ได้ฟังคำกล่าวของหลูอี้ว์เเล้วก็รู้สึกสนับสนุนเเละเห็นด้วยเป็นอย่างยิ่ง
พร้อมกับตรัสว่าราชสำนักต้องคัดเลือกใช้ผู้มีความสามารถ ไม่ต้องการเลือกใช้ผู้ที่มีเพียงชื่อเสียงจอมปลอม
ชื่อเสียงก็เหมือนการกับการวาดรูปขนมเปี๊ยะเวลาที่หิวก็ไม่สามารถคลายหิวได้เเม้รูปขนมเปี๊ยะจะวาดได้ดีเเต่
เวลาที่หิวก็ไม่เหมือนกับอาหารที่จะกินได้
朝三暮四2.2.2 เช้าสามเย็นสี่(กลับกลอกไปมา)
ในสมัยก่อนมีชายนามว่า จวีกง เขาได้เลี้ยงลิงไว้มากมายเจ้าลิงเหล่านั้นทั้งซุกซนเเละน่ารักมากเมื่อถึงฤดูหนาว
เจ้าลิงไม่สามารถออกหาอาหารได้ทุกวันเขาได้ให้ลูกโอ๊คเเก่พวกมัน เขาได้พูดกับพวกมันว่าตั้งเเต่วันนี้เป็นต้นไปเขา
จะให้อาหารลูกลิงเป็นเวลา พวกลิงได้ยินเช่นนั้นจึงทำให้พวกสิงไม่พอใจกันมาก เขาจึงเปลี่ยนคำพูดเเละบอกว่าจะ
ให้พวกลิงกินลูกโอ๊ค ตอนเช้า4ลูกเเละตอนเย็น3ลูกพวกลิงเลยดีใจเเละไม่โวยวายอีกเลย
สุภาษิตนี้ เช้าสามเย็นสี่ (กลับกลอกไปมา)หมายถึงการหลอกลวง
望梅止渴2.2.3 (เพ่งมองบ๊วยดับกระหาย)
โจโฉได้เป็นผู้นำกองทัพเพื่อไปสู้ศึกที่จางซิ่วเหล่าทหารต้องเผชิญกับอากาศที่ร้อนจัดเดินทัพเข้าสู่ดินเเดนอัน
รกร้างกว้างใหญ่เหล่าทหารกระหายน้ำกันมากเเต่ในระเเวกนั้นกลับไม่มีเเหล่งนํ้าเลย เฉาเชาได้นำทัพเดินไปอีกสัก
พัก ก็ได้พบเห็นสวนต้นบ๊วยใหญ่เเห่งหนึ่งที่นั้นมีผลบ๊วยมากมายเหล่าทหารก็อดที่จะคิดถึงรสเปรี้ยวของบ๊วยขึ้นมา
ทันทีต่างรู้สึกนํ้าลายไหลเเละไม่รู้สึกกระหายนํ้าอีก ต่อภายหลังก็ได้นำเอาเรื่องราวนี้มาตั้งเป็น เพ่งบ๊วยดับ
กระหาย(สร้างจินตนาการปลอบใจตัวเอง) เป็นการสร้างความหวังที่ไม่อาจเป็นจริงได้
(惯用语)3.สำนวนเคยชินหมายถึงสำนวนที่เป็นวลีที่มีความเฉพาะเจาะจง มีความหมายแฝง
สำนวนเคยชิน
เป็นภาษาพูดที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย
吹牛皮เช่น แปลว่า ขี้โม้ คุยโว โอ้อวด
穿小鞋 แปลว่า ใส่ร้าย ให้ร้าย เล่นลับหลัง
老狐狸 แปลว่า เจ้าเล่ห์เพทุบาย
开夜车 แปลว่า ทำงานหามรุ่งห้ามค่ำ อ่านหนังสือตลอดทั้งคืน
上西天 แปลว่า ตาย เสียชีวิต
(歇后语)4.สำนวนพักท้าย หมายถึง สำนวนที่แบ่งออกเป็นสองส่วน ส่วนแรกเป็นส่วนเปรียบเทียบ
สำนวนพักท้าย
ส่วนหลังเป็นส่วนให้ความหมาย หรือคำอธิบาย โดยทั่วไปจะพูดแค่ส่วนแรกไม่พูดส่วนหลัง
เป็นการละท้ายไว้ให้คิดไปเอง แต่ทุกวันนี้เริ่มจะพูดกันทั้งสองส่วน
老王卖瓜 自卖自夸เช่น — แปลว่า นายหวังขายแตง:อวดอ้างความสามารถตนเอง
竹篮打水 一场空— แปลว่า ตะกร้าไผ่ตักน้ำ:เสียแรง เปล่าประโยชน์
八仙过海 各显神通— แปลว่า แปดเซียนข้ามทะเล:ต่างแสดงอิทธิฤทธิ์,ความสามารถ
对牛弹琴 白费劲— แปลว่า ดีดพิณให้วัวฟัง:คุยกับคนไม่ฟังเหตุผล
司马昭之心 路人皆知— แปลว่า ใจของสุมาเจียวใครๆก็รู้:ผู้คนต่างรู้ถึงความทะเยอทะยาน
บทสรุป สำนวนในทรรศนะผู้จัดทำ
สำนวนในทรรศนะผู้จัดทำ
กชกร บุตตะวงศ์ (2565) แสดงทรรศนะว่า “สำนวน คือ กลุ่มคำที่สื่อความหมายไม่ตรงตัว
มีความหมายแฝง และไม่แสดงความคิดเห็น”
ปนัดดา แสงราชา (2565) แสดงทรรศนะว่า “สำนวน คือ คำพูดที่นำมาเรียบเรียบเรียงเข้าด้วยกัน
นำมาใช้เพื่อให้มีความหมายเฉพาะถึงเหตุการณ์อย่างใดอย่างหนึ่ง”
บรรณานุกรม
ณรงค์ชัย จันทร์ปัญญา.(2565).เอกสารประกอบการเรียนการสอนวิชาศิลปวัฒนธรรมจีน(จ33202)ชั้น
มัธยมศึกษาปีที่ 6 ภาคเรียนที่ 1. สืบค้นเมื่อ 19 กันยายน 2565,สืบค้นจาก
https://online.anyflip.com/jvwrf/Tulsa/mobile
อออู๋ ครูจีน .(2565).สุภาษิตจีนซับไทย เรื่อง วาดเปี๊ยะคลายหิว.สืบค้นเมื่อ 4 กันยายน
2565,สืบค้นจากhttps://youtu.be/BPzEQkThMTo
อออู๋ ครูจีน .(2565).สุภาษิตจีนซับไทย เรื่อง กลับกลอกไปมา เช้าสามเย็นสี่.สืบค้นเมื่อ 4
กันยายน 2565,สืบค้นจากhttps://youtu.be/NUzlP8akuDM
อออู๋ ครูจีน .(2565).สุภาษิตจีนซับไทย เรื่อง เพ่งมองบ๊วยดับกระหาย.สืบค้นเมื่อ 4 กันยายน
2565,สืบค้นจากhttps://youtu.be/xBcNOsgDQLg
NockAcademy.(2565).วิชาภาษาไทย ชั้นม.5 เรื่อง ความแตกต่างของสำนวน สุภาษิต และคำ
พังเพย.สืบค้นเมื่อ 19 กันยายน 2565,สืบค้นจากhttps://m.youtube.com/watch?v=jIxg6dD0lYs
ประวัติคณะผู้จัดทำ
ชื่อ-สกุล นางสาวกชกร บุตตะวงศ์
วันที่เกิด 21 มิถุนายน 2547
ที่อยู่ 100 ม.13 ต.หนองโก อ.กระนวน จ.ขอนแก่น 40170
ประวัติการศึกษา
ประถมศึกษาปีที่1-6 โรงเรียนสุดารัตน์วิทยาคม
มัธยมศึกษาปีที่1-3โรงเรียนศรีกระนวนวิทยาคม
มัธยมศึกษาปีที่4-6 แผนการเรียนภาษาอังกฤษ-จีน โรงเรียนศรีกระนวนวิทยาคม
ชื่อ-สกุล นางสาวปนัดดา แสงราชา
วันที่เกิด 26 สิงหาคม 2547
ที่อยู่ 15/3 บ.กุดโง้ง ต.หนองโน อ.กระนวน จ.ขอนแก่น 40170
ประวัติการศึกษา
ประถมศึกษาปีที่1-6 โรงเรียนไทยรัฐวิทยา34(บ้านกุดโง้ง)
มัธยมศึกษาปีที่1-3โรงเรียนศรีกระนวนวิทยาคม
มัธยมศึกษาปีที่4-6 แผนการเรียนภาษาอังกฤษ-จีน โรงเรียนศรีกระนวนวิทยาคม