การแก้ไขปัญหาไฟป่าและหมอกควันจังหวัดชียงใหม่ ปี 2565

การแกไ้ ขปัญหาไฟปา่ และหมอกควนั จงั หวดั ชยี งใหม่

ประจาปี 2565

สานักงานทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ มจงั หวดั เชยี งใหม่

สารบญั หนา้

หัวข้อ 1

บทสรปุ หมอกควันไฟปา่ ในพื้นที่จังหวัดเชยี งใหม่ 2

สถานการณ์ไฟปา่ และหมอกควนั ในพืน้ ท่จี งั หวัดเชียงใหม่ ประจาปี 2565 5
9
1. ข้อมลู เปรยี บเทยี บปี 2564 และ ปี 2565 10
1) จานวนจุดความร้อนลดลง 14
2) จานวนพ้ืนที่เผาไหม้
3) จานวนคา่ ฝนุ่ ละอองลดลง 16
19
2. การดาเนนิ การตามเปา้ หมายสถิติไฟปา่ และฝนุ่ ละอองขนาดเลก็ PM2.5
จงั หวัดเชียงใหม่ ปี 2565 21

3. การบรหิ ารจดั การเช้อื เพลงิ 23
4. การบรู ณาการ และการเตรียมการดาเนนิ งานการป้องกันและแกไ้ ขปญั หาหมอกควันไฟปา่ 36

และฝุ่นละอองขนาดเลก็ PM2.5 จงั หวดั เชยี งใหม่ ประจาปี 2565 38
5. การเตรยี มการ/การดาเนินการของจงั หวดั เชยี งใหม่ บรู ณาการรว่ มกับหน่วยงาน 42
48
ทุกภาคส่วนท่ีเกยี่ วขอ้ ง 54
6. การดาเนนิ การของจงั หวดั เชยี งใหม่ บรู ณาการร่วมกับหน่วยงานทุกภาคสว่ นที่เกยี่ วข้อง 58
7. การวเิ คราะห์ SWOT Analysis ของจงั หวัดเชียงใหม่ 64
8. แผนที่จดุ ความร้อนแยกรายอาเภอของจังหวดั เชยี งใหม่ ประจาปี พ.ศ. 2565 70
74
- อาเภอกัลยาณิวฒั นา 81
- อาเภอจอมทอง 91
- อาเภอเชยี งดาว 95
- อาเภอไชยปราการ 103
- อาเภอดอยเต่า 116
- อาเภอดอยสะเก็ด 121
- อาเภอดอยหลอ่ 126
- อาเภอฝาง 132
- อาเภอพรา้ ว 139
- อาเภอเมืองเชียงใหม่ 143
- อาเภอแม่แจ่ม
- อาเภอแม่แตง
- อาเภอแมร่ มิ
- อาเภอแม่วาง
- อาเภอแม่ออน
- อาเภอแม่อาย
- อาเภอเวยี งแหง
- อาเภอสะเมิง

สารบญั (ต่อ) หนา้

หวั ขอ้ 149
154
8. แผนทจ่ี ุดความรอ้ นแยกรายอาเภอของจังหวดั เชยี งใหม่ ประจาปี พ.ศ. 2565 (ต่อ) 160
- อาเภอสนั กาแพง 162
- อาเภอสันทราย 165
- อาเภอสนั ป่าตอง 172
- อาเภอหางดง
- อาเภออมก๋อย
- อาเภอฮอด

บทสรุปหมอกควันไฟป่าในพน้ื ที่จังหวัดเชียงใหม่

จังหวัดเชียงใหม่มีลักษณะภูมิประเทศเป็นแอ่งกระทะ โอบรอบด้วยภูเขาสูง สภาพพื้นที่ดังกล่าว
ทำใหอ้ ากาศในแอ่งเมืองเชียงใหม่เคลือ่ นตัวได้น้อยมาก (อากาศเสถียร) เมื่อเกิดการสะสมของฝุ่นละออง และ
เกิดความกดอากาศสูงหรือมวลอากาศเย็นจากประเทศจีนแผ่ลงมาปกคลุม อุณหภูมิและความชื้นในตอนเชา้
ทำให้เกดิ สภาพฟ้าหลัวปกคลุมไปทัว่ ทัง้ เมอื ง เมอื่ เกิดการเผาไมว่ ่าจะเปน็ พื้นทป่ี ่าหรอื พืน้ ทกี่ ารเกษตร ส่งผลให้
เกิดหมอกควันปกคลุมเป็นบริเวณกว้างและเป็นเวลานาน หมอกควันดังกล่าวจะส่งผลกระทบต่อโรคระบบ
ทางเดินหายใจ เกิดการระคายเคืองแสบลูกตา โดยปัญหาวิกฤติหมอกควันของจังหวัดเชียงใหม่ การเกิดไฟป่า
หมอกควนั มักเกิดข้นึ เป็นประจำในระหว่างเดือนธนั วาคม-พฤษภาคมของทกุ ปี โดยมีสาเหตหุ ลกั ดงั น้ี

1. ลักษณะภูมิประเทศที่เป็นแอ่งกระทะ สภาพความกดอากาศสูงจากประเทศจีนที่ปกคลุมพื้นที่
ภาคเหนือของไทย ทำใหห้ มอกควนั ไม่สามารถลอยตัวข้ึนสูงได้

2. การกระทำของมนุษยท์ ั้งนัน้ เช่น เผาพื้นที่การเกษตร เป็นสาเหตุที่สำคัญรองลงมา การเผาไร่
เพือ่ กำจดั วัชพืชหรือเศษซากพชื ท่ีเหลืออยู่ภายหลงั การเก็บเก่ียว ซึ่งส่วนใหญเ่ ปน็ ซงั ขา้ วโพดและเศษวัสดุทาง
การเกษตร ทั้งนี้เพื่อเตรียมพื้นที่เพาะปลูกในรอบต่อไป โดยปราศจากการควบคุมไฟ จึงลามเข้าป่าที่อยู่ใน
บริเวณใกล้เคยี ง ถงึ แม้จะมีมาตรการทางกฎหมายก็ไมส่ ามารถหยดุ การเผาได้ เพราะเมอ่ื เข้าฤดูฝน หากเตรียม
พืน้ ทเ่ี พ่อื การเพาะปลกู ไมท่ ันตามฤดูกาลจะทำให้การปลูกพชื ของราษฎรล้มเหลว และรายได้หลักมีอย่างเดียว
คือการเพาะปลกู

3. หมอกควันข้ามแดน ซึ่งจากภาพถ่ายจากดาวเทียมก็แสดงให้เห็นว่าจุดความร้อนในระดับ
ภูมิภาคที่รวมประเทศเพื่อนบ้านก็มีจุดความร้อนที่เกิดจากการเผาเช่นกัน ซึ่งทิศทางการเคลื่อนที่ของอากาศ
จากประเทศเพื่อนบา้ นทีม่ ายังภาคเหนือของไทยก็เปน็ ปัจจัยเสริมทท่ี ำให้หมอกควันหนาแน่นขนึ้

4. เก็บหาของป่า เป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดไฟป่ามากที่สุด การเก็บหาของป่าส่วนใหญ่ ได้แก่ เห็ด
ไข่มดแดง ใบตองตึง ไม้ไผ่ น้ำผึ้ง ผักหวาน และไม้ฟืน การจุดไฟส่วนใหญเ่ พื่อให้พื้นป่าโล่ง เดินสะดวก หรือ
ให้แสงสว่าง ในระหว่างเดินทางผ่านตอนกลางคืน หรือจุดกระตุ้นการงอกของเห็ด หรือกระตุ้นการแตกใบของ
ผักหวานและใบตองตงึ หรือจุดเพ่ือไลต่ วั มดแดงออกจากรัง รมควันไล่ผง้ึ หรอื ไล่แมลงตา่ งๆ ในขณะท่อี ยู่ในป่า

5. การแกล้งจุด การกลั่นแกล้งเจ้าหน้าที่ในกรณีที่ประชาชนในพื้นที่มีปัญหาความขัดแย้งกับ
หน่วยงานของรฐั ในพ้นื ท่ี โดยเฉพาะอย่างยง่ิ ปญั หาเร่อื งท่ีทำกินหรอื ถูกจับกุมจากการกระทำผิดในเรื่องป่าไม้
กม็ กั จะหาทางเอาคืนเจ้าหนา้ ทีด่ ว้ ยการเผาป่า

6. ความประมาท จากการเขา้ ไปพักแรมในปา่ ก่อกองไฟหรือทิง้ ก้นบหุ รี่ลงบนพน้ื ที่
7. ล่าสัตว์ การหาของป่า โดยใช้วิธีไล่ คือจุดไฟไล่ให้สัตว์หนีออกจากที่ซ่อน หรือจุดไฟเพื่อให้
แมลงบินหนีไฟ นกชนิดต่าง ๆ จะบินมากินแมลง แล้วดับยิงนกอีกทอดหนึ่ง หรือจุดไฟเผาทุ่งหญ้าเพื่อให้
หญ้าใหมแ่ ตกหนอ่ ล่อใหส้ ตั วช์ นิดต่าง ๆ เช่น เก้ง กวาง กระตา่ ย มากนิ หญ้า แล้วดักยิงสตั ว์ น้นั
8. ความคึกคะนอง บางครั้งการจุดไฟเผาป่าเกิดจากความคึกคะนองของผู้จุด โดยไม่มี
วัตถปุ ระสงคใ์ ด ๆ แตจ่ ุดเพ่ือความสนุกสนาน เทา่ น้นั

หนา้ | - 1 -

จากสถานการณห์ มอกควนั ไฟปา่ จงั หวดั เชียงใหม่ ปี 2565 มีผลการดำเนินงานเปน็ ไปด้วยดี โดยมี
ความร่วมมือจากทุกภาคส่วนและประชาชนในพื้นที่เป็นอย่างดี เป็นผลทำให้จำนวนจุดความร้อนลดลงจาก
ปี 2564 ระหว่างวันที่ 1 มกราคม ถึง 31 พฤษภาคม 2564 จำนวน 8,066 จุด และปี 2565 ระหว่างวันท่ี
1 มกราคม ถงึ 31 พฤษภาคม 2565 จำนวน 2,572 จดุ พบว่าจดุ ความร้อนสะสมของจังหวัดเชยี งใหม่ ปี 2565
ลดลงจากปที ีผ่ ่านมา 5,494 จุด คิดเป็น 68.11%

ในส่วนของค่าคณุ ภาพอากาศเกนิ มาตรฐาน ค่า PM2.5 เฉลี่ย 24 ช่วั โมง มคี า่ เกินมาตรฐาน จำนวน
40 วัน (ข้อมูล ณ วันที่ 31 พฤษภาคม 2565) สาเหตุมาจากการเกิดไฟป่าและหมอกควันข้ามแดน ซึ่งจาก
ภาพถา่ ยจากดาวเทยี มแสดงใหเ้ หน็ ว่าจดุ ความร้อนในระดับภมู ิภาคท่ีประเทศเพื่อนบ้านก็มจี ุดความร้อนที่เกิดจาก
การเผาเชน่ กัน ซึง่ ทิศทางการเคล่ือนท่ีของอากาศจากประเทศเพอ่ื นบ้านท่ีมายังภาคเหนอื ของประเทศไทยก็เป็น
ปัจจัยเสริมที่ทำให้จำนวนหมอกควันหนาแน่นขึ้น เป็นปัจจัยที่ทำให้จังหวัดเชียงใหม่มีค่าคุณภาพอากาศเกิน
มาตรฐานทีไ่ มส่ ามารถควบคุมได้ โดยค่าสูงสดุ อยู่ท่ี 117 มคก./ลบ.ม. (2 มี.ค. 2565) ณ สถานี รพ.เทพรัตนฯ
ตำบลช่างเคง่ิ อำเภอแม่แจ่ม จงั หวัดเชียงใหม่

สถานการณไ์ ฟป่า และฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) จงั หวัดเชียงใหม่ ประจำปี 2565

จังหวัดเชยี งใหม่ มีพื้นท่ปี ระมาณ 13,834,594.19 ไร่ แบ่งเป็นพื้นทปี่ า่ สงวน 6,419,233.08 ไร่ (46.40 %)
พื้นที่ป่าอนุรักษ์ 5,283,394.77 ไร่ (38.19 %) พื้นที่เขต สปก. 540,751.50 ไร่ (3.91 %) และพื้นที่อื่นๆ
1,591,214.84 ไร่ (11.50 %) ในส่วนของพื้นที่ปา 9,556,205.76 ไร่ คิดเป็น 69.07 % ของพื้นท่ีจังหวัด
เชียงใหม่ มปี ระชากร 1,789,385 คน ขอบเขตการปกครองทั้งหมด 25 อำเภอ ครอบคลมุ 2,066 หมบู่ า้ น

ภาพท่ี 1 : แผนภูมิจุดความรอ้ นสะสม จากดาวเทียม Suomi NPP (VIIRS) แยกรายอำเภอ จังหวัดเชียงใหม่ สะสมเปรียบเทยี บ
ปี 2563 - 2565 (ระหว่างวันท่ี 1 มกราคม – 31 พฤษภาคม)

จากข้อมูลจุดความร้อน ระหว่างวันที่ 1 มกราคม – 31 พฤษภาคม 2565 แสดงให้เห็นว่า
เกดิ จดุ ความร้อน Hotspot ในพน้ื ท่ีจงั หวัดเชียงใหม่ รวมทงั้ หมด 2,572 จุด โดยแบง่ พืน้ ท่ีเป็น 2 โซน ดังน้ี

หน้า | - 2 -

- พนื้ ท่โี ซนเหนือ จำนวน 938 จุด พบจดุ ความร้อนมากท่ีสุดอำเภอเชียงดาว จำนวน 243 จุด รองลงมา
อำเภอสะเมงิ จำนวน 154 จุด และพบจดุ ความร้อนน้อยท่ีสุด อำเภอแม่ริม จำนวน 15 จุด

- พื้นที่โซนใต้ จำนวน 1,634 จุด พบจุดความร้อนมากที่สุดอำเภอแม่แจ่ม จำนวน 605 จุด รองลงมา
อำเภออมก๋อย จำนวน 286 จดุ และอำเภอเมอื งเชียงใหมพ่ บจดุ ความร้อนน้อยทีส่ ดุ 5 จุด (ยกเวน้ อำเภอสารภี
ไม่มีพื้นทีป่ ่า)

ภาพที่ 2 : แผนภูมิเปรียบเทียบจุดความร้อนดาวเทียม Suomi NPP (VIIRS) จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างปี 2564 - 2565
(ช่วงวนั ที่ 1 - 31 มกราคม )

ภาพที่ 3 : แผนภูมิเปรียบเทียบจุดความร้อนดาวเทียม Suomi NPP (VIIRS) จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างปี 2564 - 2565
(ช่วงวันที่ 1 - 28 กมุ ภาพนั ธ์ )

หนา้ | - 3 -

ภาพท่ี 4 : แผนภูมิเปรียบเทียบจุดความร้อนดาวเทียม Suomi NPP (VIIRS) จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างปี 2564 - 2565
(ช่วงวันที่ 1 - 31 มีนาคม )

ภาพท่ี 5 : แผนภูมิเปรียบเทียบจุดความร้อนดาวเทียม Suomi NPP (VIIRS) จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างปี 2564 - 2565
(ชว่ งวันที่ 1 - 30 เมษายน )

หนา้ | - 4 -

ภาพท่ี 6 : แผนภูมิเปรียบเทียบจุดความร้อนดาวเทียม Suomi NPP (VIIRS) จังหวัดเชียงใหม่ ระหว่างปี 2564 - 2565
(ช่วงวนั ท่ี 1 - 31 พฤษภาคม )

1. ข้อมูลเปรียบเทียบปี 2564 และ ปี 2565
1) จำนวนจุดความรอ้ นลดลง
เปรียบเทียบ ระหว่างวันที่ 1 มกราคม ถึง 31 พฤษภาคม 2564 จำนวน 8,066 จุด และปี 2565

ระหว่างวันที่ 1 มกราคม ถึง 31 พฤษภาคม 2565 จำนวน 2,572 จุด พบว่าจุดความร้อนสะสมของจังหวัด
เชียงใหม่ ปี 2564 ลดลง 5,494 จดุ ลดลงจากปที ี่ผา่ นมา 68.11 %

ภาพที่ 7 : แนวโน้มเปรียบเทยี บจุดความรอ้ นสะสมจังหวัดเชยี งใหม่ ระหวา่ งปี 2563 และ 2564 (1 มกราคม – 31 พฤษภาคม)

หน้า | - 5 -

ภาพที่ 8 : จุดความร้อน (Hotspot) สะสมจากดาวเทียม Suomi NPP (VIIRS) แยกตามประเภทการใช้ที่ดิน (ระหว่างวันที่
1 มกราคม - 31 พฤษภาคม) ระหว่างปี 2564 และ 2565

เมื่อเปรียบเทียบจุดความร้อนสะสมจังหวัดเชียงใหม่ แยกประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดิน ระหว่างปี

2564 และ 2565 (ช่วงวันที่ 1 มกราคม - 31 พฤษภาคม) พบว่า ปี 2564 มีจำนวนจุดความร้อนสะสม 8,066 จุด
เป็นพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติ 3,306 จุด, ป่าอนุรักษ์ 4,266 จุด, เขต สปก. 281 จุด, พื้นที่เกษตร 80 จุด และ
พืน้ ที่ชุมชน/รมิ ทาง อน่ื ๆ 133 จุด เมือ่ เปรียบเทียบ ปี 2565 มีจำนวนจุดความรอ้ นสะสม 2,572 จุด เป็นพื้นที่

ปา่ สงวนแห่งชาติ 1,447 จดุ , ป่าอนุรกั ษ์ 876 จุด, พ้ืนทกี่ ารเกษตร 44 จุด , เขต สปก. 139 จดุ , พน้ื ที่ริมทางหลวง
5 จดุ , และพ้นื ทชี่ ุมชนและอื่นๆ 61 จุด ซง่ึ ลดลงจากปีท่ผี ่านมาในชว่ งเวลาเดยี วกนั 68.11 %

ตารางที่ 1 : เปรยี บเทยี บจุดความร้อนสะสม แยกตามประเภทการใช้ประโยชน์ท่ีดนิ ระหว่างปี 2562 – 2565

จุดความร้อน ปี 2562 ปี 2563 ปี 2564 ปี 2565
ป่าสงวนแหง่ ชาติ 6,973 9,234 3,306 1,447
ปา่ อนุรักษ์ 8,865 11,306 4,266 876
เขต สปก. 588 533 281 139
เกษตร 141 135 80 44
ชมุ ชน/ริมทาง/อื่นๆ 304 450 133 66

รวม 16,871 21,658 8,066 2,572

หนา้ | - 6 -

หนา้ | - 7 -

ภาพที่ 9 : จดุ ความร้อนดาวเทยี ม Suomi NPP (VIIRS) จงั หวดั เชียงใหม่ (ชว่ งวนั ที่ 1 มกราคม - 31 พฤษภาคม 2564

หน้า | - 7 -

4) ภาพท่ี 10 : จดุ ความรอ้ นดาวเทยี ม Suomi NPP (VIIRS) จังหวัดเชยี งใหม่ (ช่วงวนั ท่ี 1 มกราคม - 31 พฤษภาคม 2565)

ภาพที่ 11 : จุดความร้อนดาวเทียม Suomi NPP (VIIRS) จังหวัดเชียงใหม่ (เปรียบเทียบ ช่วงวันที่ 1 มกราคม - 31 พฤษภาคม
2564 และ 2565)

หนา้ | - 8 -

2) จำนวนพ้ืนทเ่ี ผาไหม้

พ้นื ทเี่ ผาไหม้ (Burn scar Area) สะสมจงั หวัดเชียงใหม่ระหว่าง ปี 2564 และ ปี 2565 พบวา่ ปี 2564
(ข้อมูลระหว่างวันที่ 1 มกราคม - 31 พฤษภาคม) มีพื้นที่เผาไหม้ทั้งหมด 803,494 ไร่ และปี 2565
(ขอ้ มูลระหว่างวันที่ 1 มกราคม – 30 เมษายน) มีพนื้ ที่เผาไหม้ทง้ั หมด 431,856 ไร่ เมือ่ เปรียบเทยี บพน้ื ที่เผาไหม้
(Burn scar Area) สะสมจังหวัดเชียงใหม่ระหว่างปี 2564 และ 2565 ปัจจุบัน พบว่าพื้นที่เผาไหม้ของจงั หวดั
เชยี งใหม่ ปี 2565 ลดลงจากปีท่ผี ่านมา 371,638 ไร่ คิดเปน็ 46.26 % รายละเอียดดงั น้ี

ตารางที่ 2 : เปรยี บเทยี บพนื้ ท่เี ผาไหม้ (Burn scar Area) สะสมจงั หวดั เชยี งใหม่ ระหวา่ งปี 2560 – 2565

ตารางที่ 3 : ขอ้ มูลพน้ื ทเี่ ผาไหม้ (Burn scar Area) 17 จังหวัดภาคเหนอื (ระหว่างวนั ท่ี 1 มกราคม – 30 เมษายน 2565)

ลำดบั จังหวัด จำนวนพนื้ ทเี่ ผำไหม้ (ไร่)

1 เชียงใหม่ 431,856
2 แมฮ่ ่องสอน 894,405
3 แพร่ 75,483
4 เพชรบูรณ์ 187,443
5 เชียงราย 97,953
6 ลาปาง 161,265
7 อุทัยธานี 10,967
8 อตุ รดติ ถ์ 117,215
9 สโุ ขทัย 12,964
10 ลาพนู 81,375
11 พษิ ณโุ ลก 72,931
12 พจิ ิตร 49,681
13 พะเยา 21,127
14 น่าน 165,362
15 นครสวรรค์ 221,908
16 ตาก 314,704
17 กาแพงเพชร 18,028

รวม 2,934,666

หนา้ | - 9 -

ตารางท่ี 4 : เปรียบเทียบพน้ื ทีเ่ ผาไหม้ (Burn scar Area) 25 อำเภอ

ประเภทกำรใช้ประโยชนท์ ่ดี ิน (1 มกรำคม - 30 เมษำยน 2565)

ลำดับที่ อำเภอ พื้นทอ่ี ำเภอ ปำ่ อนรุ ักษ์ ปำ่ สงวน พ้ืนที่ ชุมชน พน้ื ทเ่ี ผำไหม้ (ไร)่
15 เขต สปก. แหง่ ชำติ ทำงหลวง พ้นื ทีเ่ กษตร และอนื่ ๆ
1 กลั ยาณวิ ฒั นา 325,947.19 3,385
2 จอมทอง 692,506.28 15,983 480 2,891 0 00 16,974
3 เชยี งดาว 1,298,186.72 47,021 9 858 18 3 103 72,289
4 ไชยปราการ 311,027.67 337 530 23,802 49 428 459 1,225
5 ดอยเตา่ 531,726.92 1,900 82 758 0 48 0 24,773
6 ดอยสะเกด็ 407,007.25 604 331 21,778 0 77 687 6,198
7 ดอยหลอ่ 138,043.31 1,151 0 5,535 0 52 7 1,151
8 ฝาง 524,291.15 398 00 0 00 902
9 พร้าว 799,938.28 1,361 21 455 0 27 1 1,529
10 เมืองเชียงใหม่ 109,588.44 0 128 0 0 40
11 แม่แจ่ม 1,757,587.06 0 00 0 00 0
12 แม่แตง 884,365.26 27,246 30,810 101,725 10 288 294 160,373
13 แม่ริม 286,622.71 1,582 234 3,535 9 84 741 6,185
14 แม่วาง 386,869.18 12 1,653 0 44 274 1,983
15 แม่ออน 293,825.17 0 67 1,545 0 42 10 6,090
16 แม่อาย 540,417.29 4,426 276 19,490 79 359 592 21,232
17 เวยี งแหง 502,665.25 436 3,280 4,184 3 63 2 7,533
18 สะเมิง 659,660.63 98 4,848 0 13 2 9,111
19 สนั กาแพง 152,039.63 1 0 1,459 7 50 149 6,056
20 สนั ทราย 214,382.01 4,150 0 281 0 00 4,151
21 สนั ป่าตอง 110,673.98 4,391 0 2,040 7 21 107 3,128
22 สารภี 66,933.44 3,870 8 271 0 04 1,234
23 หางดง 169,624.13 953 00 0 00
24 อมกอ๋ ย 1,758,392.26 951 0 1,318 0 01 0
25 ฮอด 934,403.27 0 23,504 4 1,145 612 3,908
0 302 13,385 0 146 771 28,604
รวมทัง้ จงั หวัดเชียงใหม่ 13,856,724.48 2,589 43,842
3,339 36,540 235,443 186 2,890 4,856
29,238 431,856

151,942

3) จำนวนค่าฝ่นุ ละอองลดลง
ค่าฝนุ่ ละอองระหว่างวันที่ 1 มกราคม - 31 พฤษภาคม 2565 พบปริมาณฝุน่ ละอองขนาดไม่เกิน

2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลี่ย 24 ชั่วโมง ณ เวลา 09:00 น. มีค่าอยู่ระหว่าง 3 – 117 มคก./ลบ.ม.
ซึ่งจังหวัดเชียงใหม่ ประกอบด้วย 5 สถานี คือ สถานีตรวจวัดตำบลช้างเผือก อำเภอเมืองเชียงใหม่ สถานี

ตรวจวัดตำบลศรีภูมิ อำเภอเมืองเชียงใหม่ สถานีตรวจวัดตำบลสุเทพ อำเภอเมืองเชียงใหม่ สถานีตรวจวัด
ตำบลแม่นะ อำเภอเชียงดาว และสถานีตรวจวัดตำบลช่างเคิ่ง อำเภอแม่แจ่ม คุณภาพอากาศโดยรวมอยู่ใน
ระดับคุณภาพอากาศดี ถึง เริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ โดยค่าฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5)

มีค่าสงู สุดท่ี 117 มคก./ลบ.ม. เมือ่ วนั ที่ 2 มีนาคม 2564 ณ สถานตี รวจวัดตำบลช่างเคิ่ง อำเภอแม่แจม่ จังหวัด
เชียงใหม่

หน้า | - 10 -

ตารางที่ 5 : ปริมาณฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลี่ย 24 ชั่วโมง ที่มีค่าเกินมาตรฐาน
ระหวา่ งวนั ที่ 1 มกราคม – 31 พฤษภาคม ปี 2564 และ ปี 2565

เกณฑ์ ต.ช้ำงเผือก 64 ต.ช้ำงเผือก 65 ต.ศรีภมู ิ 64 ต.ศรภี ูมิ 65 ต.สุเทพ 64 ต.สุเทพ 65 ต.ช่ำงเคิ่ง 64 ต.ช่ำงเคิ่ง 65 ต.แม่นะ 65
คุณภำพอำกำศ
56 85 54 88 44 64 71
0 - 25 42 67 22 33 20 23 9 22 36
28 23 29 19 18 25 20
26 - 37 27 40 31 10 35 16 63 22 23
11 0 6 1 12 3 0
38 - 50 23 22 3 0 7 4 5 15 1

51 - 90 47 21

>91 12 0

N/A 0 1

ภาพที่ 12 : กราฟสถานีตำบลช้างเผอื ก แสดงคา่ เฉลี่ย 24 ชวั่ โมงของ PM2.5 ณ เวลา 09.00 น. (มคก./ลบ.ม.)

สถานีตำบลช้างเผือก ปี 2564 มีปริมาณฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลี่ย 24
ชั่วโมง ที่มีค่าเกนิ มาตรฐาน (50 มคก./ลบ.ม.) จำนวน 59 วัน และในปี 2565 มีปริมาณฝุน่ ละอองขนาดไม่เกิน
2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลี่ย 24 ชั่วโมง ทม่ี ีค่าเกนิ มาตรฐาน (50 มคก./ลบ.ม.) จำนวน 21 วัน

หนา้ | - 11 -

ภาพที่ 13 : กราฟสถานีตำบลศรีภมู ิ แสดงค่าเฉล่ยี 24 ชวั่ โมงของ PM2.5 ณ เวลา 09.00 น. (มคก./ลบ.ม.)

สถานีตำบลศรีภูมิ ในปี 2564 มีปริมาณฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลี่ย 24
ชั่วโมง ที่มีค่าเกนิ มาตรฐาน (50 มคก./ลบ.ม.) จำนวน 42 วนั และในปี 2565 มีปริมาณฝุ่นละอองขนาดไม่เกนิ
2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลีย่ 24 ชวั่ โมง ทมี่ คี ่าเกนิ มาตรฐาน (50 มคก./ลบ.ม.) จำนวน 10 วัน

ภาพท่ี 14 : กราฟสถานีตำบลสเุ ทพ แสดงค่าเฉลีย่ 24 ชวั่ โมงของ PM2.5 ณ เวลา 09.00 น. (มคก./ลบ.ม.)

สถานีตำบลสุเทพ ในปี 2564 มีปริมาณฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลี่ย 24
ชั่วโมง ที่มีค่าเกนิ มาตรฐาน (50 มคก./ลบ.ม.) จำนวน 41 วนั และในปี 2565 มีปริมาณฝุน่ ละอองขนาดไม่เกนิ
2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลี่ย 24 ช่ัวโมง ทม่ี ีคา่ เกนิ มาตรฐาน (50 มคก./ลบ.ม.) จำนวน 17 วัน

หน้า | - 12 -

ภาพท่ี 15 : กราฟสถานีตำบลช่างเคง่ิ แสดงค่าเฉลี่ย 24 ชัว่ โมงของ PM2.5 ณ เวลา 09.00 น. (มคก./ลบ.ม.)

สถานีตำบลช่างเคิ่ง ในปี 2564 มีปริมาณฝุ่นละอองขนาดไมเ่ กิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลี่ย 24
ชั่วโมง ที่มีค่าเกนิ มาตรฐาน (50 มคก./ลบ.ม.) จำนวน 75 วัน และในปี 2565 มีปริมาณฝุน่ ละอองขนาดไม่เกิน
2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลย่ี 24 ชวั่ โมง ที่มคี า่ เกนิ มาตรฐาน (50 มคก./ลบ.ม.) จำนวน 25 วนั

ภาพท่ี 16 : กราฟสถานีตำบลแม่นะ แสดงค่าเฉล่ยี 24 ชัว่ โมงของ PM2.5 ณ เวลา 09.00 น. (มคก./ลบ.ม.)

สถานีตำบลแม่นะ ในปี 2565 มีปริมาณฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน (PM2.5) เฉลี่ย 24
ชวั่ โมง ทีม่ คี ่าเกนิ มาตรฐาน (50 มคก./ลบ.ม.) จำนวน 23 วนั

หน้า | - 13 -

2. การดำเนินการตามเปา้ หมายสถิตไิ ฟปา่ และฝนุ่ ละอองขนาดเล็ก PM2.5 จงั หวดั เชยี งใหม่ ปี 2565
เป้าหมายสถิติไฟปา่ และฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 จังหวัดเชียงใหม่ ปี 2565 ตั้งเป้าหมายการลด

จุดความร้อนในพนื้ ท่ีให้ลดลง 20% จากค่าเฉล่ีย 3 ปียอ้ นหลงั จังหวดั เชยี งใหม่ได้จำแนกพ้นื ที่ตามจำนวนการ
เกดิ จุดความรอ้ นในปีท่ีผ่านมาออกเปน็ 6 สี ซึ่งสแี ดงเขม้ เปน็ พน้ื ทีท่ เี่ กิดจุดความร้อนมากท่ีสุด เป้าหมายในปี
2565 นี้ ต้องการให้พื้นที่ สีแดงเข้ม สีแดง สีส้ม และสีเหลือง ปรับลดลงมาเป็นพืน้ ที่ สีเขียวและสีขาว ซึ่งจาก
การดำเนินงานในปี 2565 ที่ผ่านมา จังหวัดเชียงใหม่โดยความร่วมมือของทุกภาคส่วน สามารถลดจำนวนจุด
ความรอ้ นไดม้ ากถงึ 68.11 % จากปที ่ีผ่านมา ซง่ึ ทำใหพ้ ื้นที่เสยี่ งไฟป่าตามเป้าหมายทจี่ ำแนก สามารถเปลี่ยนสี
และลดลงได้ดีเยี่ยม ปี 2565 ไม่พบพน้ื ทส่ี ีแดงเข้มพบเพียงพื้นที่สีแดง บรเิ วณตำบลแมศ่ กึ อำเภอแมแ่ จ่ม ดงั น้ี

พน้ื ท่สี ีขาว = ไม่มีจดุ ความรอ้ น จำนวน 93 ตำบล
พืน้ ที่สเี ขียว = มีจำนวนจดุ ความรอ้ น 1- 49 จดุ จำนวน 101 ตำบล
พน้ื ที่สเี หลือง = มีจำนวนจุดความร้อน 50 - 99 จุด จำนวน 3 ตำบล
พืน้ ท่สี ีส้ม = มจี ำนวนจดุ ความรอ้ น 100 - 149 จดุ จำนวน 1 ตำบล
พื้นที่สีแดง = มีจำนวนจุดความรอ้ น 150 - 199 จดุ จำนวน 1 ตำบล
พืน้ ทส่ี ีแดงเขม้ = มีจำนวนจดุ ความร้อนมากกวา่ 200 จดุ จำนวน 0 ตำบล
ทั้งนหี้ ากพิจารณาถงึ จำนวนจดุ ความรอ้ นทีล่ ดลง หลายพ้ืนท่สี ามารถลดจำนวนจุดความร้อนได้ดีมาก

ภาพท่ี 17 : เปา้ หมายสถติ ไิ ฟปา่ และฝุ่นละอองขนาดเลก็ PM2.5 จงั หวดั เชียงใหม่ ปี 2565

หน้า | - 14 -

หนา้ | - 15 -

ภาพที่ 18 : แผนที่จำแนกพ้นื ท่เี สี่ยงตามจำนวนการเกิดจดุ ความร้อนในปี 2564 และปี 2565

หนา้ | - 15 -

3. การบรหิ ารจดั การเช้อื เพลิง
โดยกำหนดโควต้า พื้นที่จัดการเชื้อเพลิง ให้ไม่เกิน 500,000 ไร่ รายละเอียดการบริหารจัดการ

เชือ้ เพลงิ ในพนื้ ทจี่ ังหวัดเชยี งใหม่ สามารถบรหิ ารจัดการเชอ้ื เพลงิ ไดด้ ังน้ี
ตารางที่ 6 : สรปุ คำรอ้ งขอบริหารจัดการเช้อื เพลงิ ผา่ นแอพพลเิ คช่ันสนับสนุนการตัดสินใจในการบริหาร

จัดการเช้อื เพลิงชีวมวล FireD (ไฟดี)

ตารางท่ี 7 : สรปุ คำรอ้ งขอบริหารจัดการเชอ้ื เพลงิ ผา่ นแอพพลเิ คชั่นสนับสนนุ การตัดสินใจในการบริหาร
จัดการเชือ้ เพลิงชีวมวล FireD (ไฟดี) แยกประเภทพื้นท่ีรับผดิ ชอบ

หนา้ | - 16 -

ตารางท่ี 8 : สรปุ คำรอ้ งขอบริหารจัดการเชื้อเพลงิ ผ่านแอพพลเิ คชน่ั สนับสนนุ การตัดสินใจในการบริหาร
จัดการเชือ้ เพลงิ ชวี มวล FireD (ไฟด)ี แยกรายอำเภอ

สรุปผลการบริหารจัดการเชื้อเพลิง ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม – 30 เมษายน 2565 มีการ
ลงทะเบียนขอบริหารจัดการเชื้อเพลิงผ่านในระบบ FireD จำนวนทั้งสิ้น 268,636.7 ไร่ (10,859 รายการ)
โดยมีการพิจารณารับทราบคำร้องการจัดการเชื้อเพลิง 24 อำเภอ โดยแยกเป็นพื้นที่เกษตรในเขตป่าอนุรักษ์
16,563.7 ไร่ พื้นที่เกษตรในเขตป่าสงวน 36,830.5 ไร่ พื้นที่เกษตรในเขตป่าชุมชน 1,312.6 ไร่ พื้นที่ป่า
สงวน 62,590.9 ไร่ และพื้นที่ป่าอนุรักษ์ 97,379.2 ไร่ อนุมัติดำเนินการ 217,406 ไร่ (81.0%) และ
รายงานผลการดำเนนิ งานแล้วท้ังหมด 111,512.4 ไร่ (51.0%)

หน้า | - 17 -

ภาพท่ี 19 : แนวทางการบรหิ ารจดั การเช้อื เพลงิ จังหวดั เชยี งใหม่ ปี 2565

หนา้ | - 18 -

4. การบรู ณาการและการเตรียมการดำเนนิ งานการปอ้ งกนั และแก้ไขปญั หาหมอกควันไฟป่าและ
ฝ่นุ ละอองขนาดเล็ก PM2.5 จงั หวดั เชยี งใหม่ ประจำปี 2565

วันที่ 23 สิงหาคม 2564 พลเอก ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี มอบนโยบาย
การปอ้ งกนั และแกไ้ ขปญั หาไฟป่า หมอกควัน และฝนุ่ ละออง ปี 2565 โดยมีรายละเอยี ดดังนี้ “ปัญหาไฟป่า
หมอกควัน และฝุ่นละออง เป็นปัญหาที่รัฐบาล ให้ความสำคัญและอยู่ในความสนใจของประชาชน ทุก
กระทรวง ทุกหน่วยงาน บรู ณาการ ป้องกนั และแก้ไขในทุกมติ ิ เพอ่ื ปกปอ้ งสขุ ภาพอนามัยของประชาชน”

“ขอให้ทุกท่าน ทุ่มเทสรรพกำลัง องค์ความรู้ และทรัพยากร เพื่อควบคุมแหล่งกำเนิด และ
ปริมาณฝุ่นละอองไม่ให้สูงเกินเกณฑ์มาตรฐาน ส่งผลกระทบต่อพี่น้องประชาชน สำหรับปี 2565 ขอให้
ปฏบิ ัตหิ นา้ ท่ี บนรากฐาน “ขยายผล พฒั นา ขจัดปญั หา” ดงั น้ี”

1. ทุกหน่วยงาน ดำเนนิ การตามแผนปฏิบัตกิ ารฯอย่างเคร่งครดั และใหย้ กระดบั การดำเนินงาน
ให้เขม้ งวดในชว่ งวิกฤต และถอื วา่ เปน็ เรอื่ งสำคญั

2. กระทรวงมหาดไทย บัญชาการและสั่งการผ่าน คณะอนุกรรมการป้องกันและแก้ไขปัญหาไฟป่า
หมอกควัน และฝุ่นละออง เพื่อสนับสนุนการบริหารจัดการ สาธารณภัยของประเทศ ผู้ว่าราชการจังหวัด
ยกระดับ Single Command ในการติดตามสถานการณ์และบูรณาการสั่งการป้องกันและแก้ไขปัญหา
ในจังหวัดอย่างเคร่งครดั โดยสั่งการไปถงึ ระดบั ตำบล อำเภอ อบต. กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน และให้ลงพื้นท่ดี ูแล
อย่างใกล้ชิด วางแผน จัดกำลังพล อุปกรณ์เครื่องมือ และงบประมาณ ให้เพียงพอต่อการปฏิบัติงาน โดย
เจ้าหน้าที่และอาสาสมัครตอ้ งได้รับการคุ้มครองความปลอดภัยในระดับสูงสุด และเพิ่มประสิทธิภาพการ
บริหารจัดการเชิงพื้นที่ระดับตำบล โดยให้สนับสนุนการป้องกันปัญหาไฟป่า หมอกควัน และฝุ่นละออง
ปฏิรูปการใช้ประโยชน์ทด่ี ิน และจัดทำแผนการป้องกนั ไฟปา่ ในระดับตำบล

3. กระทรวงกลาโหม สนบั สนุนการดำเนินงานเพอ่ื ลดและควบคมุ แหลง่ กำเนิดอย่างเตม็ ประสิทธิภาพ
ยกระดับการความร่วมมือในกรอบคณะกรรมการชายแดนและจังหวัดคู่ขนาน เพื่อกำกับควบคุม
แหลง่ กำเนดิ จากประเทศเพอื่ นบ้าน โดยเฉพาะการเผา

4. กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดล้อม ตดิ ตามและกำกับการดำเนนิ งานให้เป็นไปตาม
แผนปฏบิ ัติการขบั เคล่ือนวาระแห่งชาติ “การแก้ไขปัญหามลพษิ ด้านฝนุ่ ละออง” และแผนเฉพาะกิจเพอ่ื การ
แก้ไขปัญหามลพิษด้านฝุน่ ละออง 12 ข้อ อย่างเคร่งครัดและต่อเนื่อง ขยายผลการบริหารจัดการเชื้อเพลงิ
แบบครบวงจร ทั้งการนำเชื้อเพลิงในพื้นที่ป่ามาใช้ประโยชน์ เพื่อลดการเผาในที่โล่ง และการประยุกต์ใช้
แอปพลิเคช่ันบริหารจัดการการเผา ต่อยอดความสำเร็จของชุมชน และองค์กรต่าง ๆ ที่ให้ความร่วมมือ
ลดแหล่งกำเนิดฝุ่นละออง เพื่อเป็นแบบอย่างให้สังคม• ขับเคลื่อนการป้องกันและแก้ไขปัญหาหมอกควัน
ข้ามแดน ตามกลไกอาเซียน ใหเ้ ปน็ รปู ธรรม มงุ่ เนน้ การปฏิบตั ิใหม้ ากข้ึน

5. กระทรวงคมนาคมและสำนักงานตำรวจแห่งชาติ กำกับดูแล เข้มงวดกวดขัน และบังคับใช้
กฎหมายอยา่ งเขม้ งวดโดยเฉพาะรถทีม่ คี วนั ดำ ต้องส่ังห้ามไมใ่ ห้มีการใช้งาน จนกวา่ จะนำไปปรบั ปรุง

6. กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เฝ้าระวัง ป้องปราม ระงับ ยับยั้ง เพื่อไม่ให้เกิดการเผาในพื้นท่ี
เกษตรกรรมอย่างเคร่งครดั โดยบูรณาการกับหน่วยงานที่เกีย่ วขอ้ ง ประชาสัมพันธ์เชิงรุกสรา้ งการรับร้ใู ห้
เกษตรกรงดการเผาในพื้นที่เกษตรกรรม และส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากเศษวัสดุการเกษตร
สร้างความรว่ มมือกับภาคเอกชน ใหง้ ดสนบั สนนุ ผลผลิตทางการเกษตรท่ีมาจากการบกุ รุกป่าอยา่ งเด็ดขาด

หนา้ | - 19 -

7. กระทรวงอตุ สาหกรรม ตรวจกำกบั ดแู ลโรงงานอตุ สาหกรรมอยา่ งเขม้ งวด ไมใ่ ห้ระบายสารพษิ
ออกสบู่ รรยากาศ ขอความร่วมมือชะลอหรือลดกำลังการผลิตในช่วงฝนุ่ ละอองสงู สง่ เสริม “การตัดอ้อยสด
ลดอ้อยไฟไหม้” โดยสนับสนุนเครอ่ื งมืออปุ กรณ์และงบประมาณอยา่ งต่อเนอื่ งปรับปรงุ

8. กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม บูรณาการกับเครือข่าย
มหาวทิ ยาลัย นักวจิ ัย และภาคส่วนต่างๆ ทำการวจิ ัยและประยกุ ต์ใช้เทคโนโลยีในการวิเคราะห์เชิงลึกเพ่ือ
การแก้ปัญหา อยา่ งย่งั ยืนและครบวงจร

9. กระทรวงพลังงาน สนับสนุนการใช้เชื้อเพลิงสะอาดและเชื้อเพลิงทางเลือกใน
ภาคอุตสาหกรรมและคมนาคมขนส่ง อย่างจริงจงั โดยกำหนดเป้าหมายและแผนงานท่ีชัดเจน ให้มีการนำ
นำ้ มันกำมะถนั ต่ำ มาจำหนา่ ยในชว่ งวกิ ฤตฝุ่นละออง

10. กระทรวงสาธารณสุข ยกระดับการเฝ้าระวัง แจ้งเตือนความเสี่ยง ดูแลสุขภาพ และรักษาการ
ป่วยของประชาชน อย่างมีประสิทธิภาพและทันต่อสถานการณ์ เตรียมความพร้อมด้านสาธารณสุข
จัดเตรียมอุปกรณ์ทางการแพทย์ ยารักษาโรค จัดส่งบุคลากรด้านสาธารณสุขลงพ้ืนที่ จัดเตรียมห้องปลอด
ฝุ่นในสถานบรกิ ารสาธารณสุข/ท้องถนิ่

11. กระทรวงดจิ ิทัลเพอื่ เศรษฐกิจและสังคม พฒั นาระบบคาดการณ์สภาวะอากาศทีม่ ีผลต่อการ
สะสมของฝุ่นละอองลว่ งหนา้ 3-7 วนั เพอื่ ให้หน่วยงานควบคมุ กำกบั ดแู ลแหล่งกำเนิดอย่างเข้มงวดในช่วงที่
สภาวะอากาศปิด ไม่เอ้ือตอ่ การกระจายตวั

12. ทุกหนว่ ยงานสร้างความเปน็ เอกภาพของขอ้ มูลและการดำเนินงาน เพอ่ื การสงั่ การที่ถูกต้อง
และลดความตื่นตระหนกของประชาชน โดยให้ความรู้และสร้างความเข้าใจเชิงวิชาการที่ถูกต้องให้กับ
ประชาชน ทุกกลุ่ม โดยเฉพาะกลุม่ เสี่ยง รูปแบบการรายงานข้อมูลและสถานการณ์ต้องน่าสนใจและเข้าถงึ ได้
งา่ ย และใช้ชุดข้อมูลเดยี วกันเพือ่ ปอ้ งกนั ความสบั สน สอ่ื สารทำความเข้าใจการดำเนินงานของภาครัฐอย่าง
ต่อเนื่องเพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้กับประชาชน ให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการดำเนินงานทุกขั้นตอนเพื่อ
นำมาซ่ึงความเข้าใจ และความร่วมมอื ในการป้องกนั และแก้ไขปัญหา

5. การเตรียมการ/การดำเนินการของจังหวัดเชียงใหม่ บูรณาการร่วมกับหน่วยงานทุกภาคส่วนที่
เกี่ยวข้อง

1) ดำเนนิ การสำรวจสภาพพืน้ ที่ทีเ่ กดิ จุดความร้อน (Hotspot) ทผี่ า่ นมา ที่เปน็ พื้นท่ีเขตป่าท่ีเป็น
แหลง่ ต้นน้ำ และพ้ืนทท่ี มี่ กี ารทำการเกษตร โดยให้ลงพกิ ดั GPS กำหนดขอบเขต และภาพถ่ายสภาพพื้นที่
โดยรอบ

2) ดำเนินการแต่งตั้งคณะทำงานการแก้ไขปัญหาไฟป่าและฝุ่นควัน ระดับอำเภอ และระดับ
ตำบล เพอ่ื ใหก้ ารขับเคลอื่ นกลไกในพ้ืนท่ี ซงึ่ เปน็ หน่วยปฏบิ ตั ิการ เป็นไปอย่างมีประสิทธภิ าพ

3) ปรบั ปรงุ /ทบทวนแผนเผชญิ เหตุการณ์ปอ้ งกนั และแก้ไขปัญหาฝนุ่ ควัน ระดับอำเภอ ปี 2565
ทัง้ นี้ ใหแ้ จ้งองค์กรปกครองสว่ นท้องถ่นิ ดำเนนิ การดว้ ย

4) ตรวจสอบพกิ ดั ที่เกิดจุดความร้อนสะสม (Hotspot) ในระดับหมบู่ า้ น และใหร้ ะบุลงในแผนท่ี
ตำบล

5) ดำเนินการจัดทำแผนปอ้ งกนั และแก้ไขปัญหาไฟป่าและฝุ่นควัน ระดับหมู่บ้าน โดยประกอบ
ไปดว้ ยแผนการบริหารจัดการเชื้อเพลงิ แผนการประชาสัมพนั ธ์ แผนการทำแนวกันไฟ แผนการเผชิญเหตุไฟ
ปา่ แผนการอนุรกั ษ์ ฟน้ื ฟู ฯลฯ

หน้า | - 20 -

6) ดำเนินการตามมาตรการของกองบัญชาการป้องกนั และบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ ในเรื่อง

การเตรยี มปอ้ งกันและแกไ้ ขปญั หาไฟป่าหมอกควนั และฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ปี 2564 - 2565 ดังน้ี

6.1 ถือปฏิบัติตาม พรบ.ปภ. พ.ศ. 2550 และแผนการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย

แหง่ ชาติ พ.ศ. 2558 เปน็ หลัก ในการอำนวยการ สั่งการ ควบคุมและแกไ้ ขปญั หาไฟป่า หมอกควนั และฝนุ่

ละอองขนาดเล็ก PM2.5 ร่วมกับกฎหมาย และแผนอ่นื ๆ ทเี่ กยี่ วข้อง

6.2 ทบทวน และจัดทำแผนเผชิญเหตุสำหรับใช้แก้ไขปัญหาในพื้นที่รับผิดชอบ โดยให้

ความสำคัญกับการจดั ทำรายละเอยี ดการแบ่งพ้นื ท่ี การกำหนดผรู้ ับผดิ ชอบทช่ี ัดเจน

(6.3 จดั ต้งั คณะทำงานตดิ ตามสถานการณ์ภายใต้กองอำนวยการป้องกนั และบรรเทาสาธารณ

ภัยจังหวัด พร้อมทั้งให้ความสำคัญกับการใช้เทคโนโลยีในการเสริมประสิทธิภาพการติดตาม ตรวจสอบ

คุณภาพอากาศ ตลอดจนการบัญชาการดับไฟป่า

6.4 เน้นย้ำการป้องกันและลดการเกิดมลพิษที่ต้นทาง (แหล่งกำเนิด) โดยบูรณาการ

หนว่ ยงานรับผดิ ชอบในการบงั คบั ใชก้ ฎหมายอยา่ งเครง่ ครดั

6.5 พื้นที่เสี่ยงต่อการเกิดไฟป่า ให้ถือปฏิบัติตามมาตรการ “4 พื้นที่ 5 มาตรการบริหาร

จัดการ”

6.6 ประชาสัมพันธ์สร้างการรับรู้ให้ประชาชนเกิดความตระหนัก สร้างความเข้าใจถึง

สถานการณ์ ข้อมูลด้านสุขภาพ แนวทางปฏิบตั ิในการดูแลสุขภาพของประชาชนของกระทรวงสาธารณสุข

มาตรการต่าง ๆ ของภาครฐั และขอ้ กฎหมายให้กับประชาชน

7) แนวทางการดำเนนิ งานการแกไ้ ขปัญหาไฟปา่ และฝ่นุ ละอองขนาดเลก็ PM2.5 จงั หวดั เชยี งใหม่

ปี 2565 แบบบรู ณาการ

ระยะกอ่ นวกิ ฤต (หว้ งเดอื นตุลาคม – ธนั วาคม)

1. ทุกหม่บู ้าน/ตำบล จัดทำแผนปฏิบตั กิ ารให้แล้วเสรจ็ ภายในเดือนธนั วาคม 2564

- แผนทำแนวกนั ไฟ - จัดชดุ ลาดตระเวนดับไฟปา่ ประจำ

หมบู่ า้ น

- แผนการลาดตระเวน หมู่บ้าน ละ 25 คน - แผนปลูกป่า/ทำฝาย

- แผนการบริหารจัดการเชอื้ เพลงิ - แผนการจดั การป่าชมุ ชน

2. วางเป้าหมายลดจดุ Hotspot ลง และพนื้ ทีเ่ ผาไหมล้ ดลง 20 % ของคา่ เฉลยี่ 3 ปยี อ้ นหลงั

- ออกคำส่งั จัดต้งั คณะกรรมการระดบั อำเภอ/ตำบล

- การเกบ็ รวบรวมข้อมูลการเกดิ ไฟโดยคณะกรรมการหมูบ่ ้าน / คณะ PM2.5 ระดบั ตำบล

- ประกาศจังหวัดเชียงใหม่ เรื่อง มาตรการป้องกันการจุดไฟเผาในที่โล่งและ พื้นท่ี

การเกษตร

- ประกาศจังหวัดเชียงใหม่ เรื่อง กำหนดเขตควบคุมไฟป่าและมาตรการทางกฎหมายใน

การควบคุมไฟปา่ ในเขตปา่ ไม้

3. อปท. ทุกพ้ืนที่เตรยี มอปุ กรณก์ ารดับไฟ และจดั ชุดดับไฟป่าประจำตำบล ๆ ละ 10 คน เพ่ือ

ร่วมเปน็ ชดุ ดับไฟเสรมิ หมบู่ า้ น และจัดฝกึ อบรมการดับไฟโดย เสือไฟ/เหย่ยี วไฟ

4. จดั ทำแนวกนั ไฟตามแผนร่วมกับหนว่ ยงานปา่ ไม้

5. รณรงคป์ ระชาสัมพันธท์ กุ รูปแบบให้ประชาชนตระหนักรู้

- สาธารณสุข/สุขภาพ/การแจ้งเตอื นประชาชนโดย อสม.

- อปท. จัดพื้นทป่ี ลอดฝุ่น/หน้ากากปอ้ งกนั ฝุ่น PM2.5

หนา้ | - 21 -

- จติ อาสา/ป่าไม้ รว่ มรณรงคป์ ระชาสมั พันธ์ สรา้ งการรับรู้ การป้องกนั แกไ้ ขปัญหาไฟป่า
- ทุกอำเภอ KICK OFF (5 พ.ย. 2564)

ระยะวกิ ฤต (ห้วงเดอื นมกราคม – เมษายน)
1. จัดตงั้ ศนู ยบ์ ัญชาการ กำกบั ติดตาม ในระดับจังหวดั อำเภอ และตำบล
2. ใช้แอปพลิเคชั่นบริหารจัดการเชื้อเพลิง/การใช้โดรน/UAV/อากาศยาน/การใช้ประโยชน์

ท่ีดนิ ป่าไม้ และการใช้ระบบฐานขอ้ มูลเดยี วกนั
3. บรหิ ารจัดการเชือ้ เพลงิ /ทำปยุ๋ /เปิดจดุ รับซอ้ื กง่ิ ไมใ้ บไม/้ ตน้ ข้าวโพด
4. สนบั สนุนงบประมาณจากจังหวดั กลุม่ จงั หวัด องค์การบริหารสว่ นจงั หวดั เพือ่ ไม่ให้ซำ้ ซอ้ น

กัน / ระดมทุนจากทุกภาคส่วน (สาธารณะ)
5. ภาคเอกชน เช่น CSE กลุ่มรัฐวิสาหกิจจังหวัดเชียงใหม่, ปตท, SCG,ใจกระทิง, central

group, ThaiBev, CP , บรษิ ัท วอี าร์พี โฮลดงิ้ ดวี ลี อปเม้นท์ จำกัด เปน็ ตน้

ระยะหลังวิกฤต (ห้วงเดือนพฤษภาคม – กนั ยายน)
1. จัดทำฝายตน้ น้ำแบบผสมผสาน
2. จดั ทำแนวกันไฟเขยี ว (Green Belt)
3. ปลกู ป่าและฟ้นื ฟูปา่ รวมไปถึงพืชไมท้ ้องถนิ่
4. หมู่บ้านที่ควบคุมไฟได้ดี พอช. สนับสนุนเป็นหมู่บ้านมัน่ คง จัดทำแผนพัฒนาอย่างยั่งยนื

หลงั การเกิดวิกฤต
5. การพฒั นาเศรษฐกจิ ท่ยี ั่งยืน โดยภาคเอกชน
6. พืชเศรษฐกิจยงั่ ยืน เช่น กาแฟ บกุ และไผ่ เป็นต้น
7.การถอดบทเรยี นจากการดำเนนิ ของทุกภาคสว่ น
8) การจัดทำแผนการดำเนินงานการแก้ไขปัญหาไฟป่าและฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 จังหวัด
เชียงใหม่ ปี 2565
8.1 จังหวัดเชียงใหม่ แจ้งให้อำเภอทุกอำเภอ แต่งตั้งคณะทำงานการแก้ไขปัญหาไฟป่าและฝุ่น
ควัน ระดับอำเภอ และระดับตำบล เพื่อสนับสนุนให้เกิดการจัดการแก้ไขปัญหาและฝุ่นควันในระดับพื้นท่ี
อย่างมปี ระสิทธิภาพ
8.2 จังหวัดเชียงใหม่ แจ้งให้อำเภอทุกอำเภอ ทบทวน ปรับปรุง แผนการป้องกันและแก้ไข
ปัญหาไฟปา่ และฝ่นุ ควนั ระดบั อำเภอ พรอ้ มทั้งแจ้งใหเ้ ทศบาลตำบล/องค์การบริหารส่วนตำบล ดำเนนิ การ
จดั ทำแผนการปอ้ งกนั และแก้ไขปัญหาไฟป่าและฝนุ่ ควนั ระดับตำบล และระดับหมบู่ ้าน/ชมุ ชน ใหแ้ ลว้ เสร็จ
ภายในวันที่ 17 ธันวาคม 2564
8.3 จังหวัดเชยี งใหม่ กำหนดการประชมุ คณะกรรมการแกไ้ ขปญั หาไฟป่าและฝุน่ ละอองขนาด
เล็ก PM2.5 จังหวัดเชียงใหม่ ครั้งที่ 2/2564 ในวันที่ 24 ธันวาคม 2564 เพื่อติดตามความก้าวหน้าผลการ
ดำเนนิ งานแกไ้ ขปัญหาไฟป่าและฝ่นุ ละอองขนาดเล็ก PM2.5 จงั หวดั เชยี งใหม่ ปี 2565
8.4 กำหนดแต่งตั้งคณะกรรมการศูนย์บัญชาการป้องกันแก้ไขปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก
PM2.5 จังหวัดเชียงใหม่ ปี 2565 และกำหนดเปิดศูนย์ฯ ดังกล่าวในวันที่ 4 มกราคม 2565 ณ องค์การ
บริหารส่วนจังหวัดเชียงใหม่ ตำบลช้างเผือก อำเภอเมืองเชยี งใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อให้การดำเนินงาน
ปอ้ งกนั แก้ไขปัญหาฝ่นุ ละอองขนาดเลก็ PM2.5 จงั หวดั เชยี งใหม่ เป็นไปดว้ ยความเรียบรอ้ ย รวดเรว็ ทนั ต่อ

หน้า | - 22 -

เหตุการณ์ และ มปี ระสทิ ธภิ าพ และเพื่อขบั เคลือ่ นการดำเนินงานและมาตรการปอ้ งกนั แก้ไขปญั หาฝุ่นควัน
ไฟป่าจังหวัดเชยี งใหม่ ประจำปี 2565

8.5 เปดิ ศูนย์รับซื้อเศษวัสดเุ หลือใช้ทางการเกษตรนำรอ่ งจำนวน 22 ศูนย์ โดยอยรู่ ะหวา่ งการ
เตรยี มความพรอ้ ม จำนวน 3 ศูนย์ฯ ดงั น้ี

1. ตำบลบา้ นกาด อำเภอแม่วาง จังหวัดเชยี งใหม่
2. ตำบลดอยหลอ่ อำเภอดอยหลอ่ จงั หวัดเชียงใหม่
3. ตำบลบา้ นหลวง อำเภอจอมทอง จงั หวัดเชยี งใหม่
6. การดำเนินการของจังหวดั เชียงใหม่ บรู ณาการร่วมกับหนว่ ยงานทุกภาคส่วนทีเ่ กี่ยวขอ้ ง
1. ประกาศจังหวัดเชียงใหม่ ลงวนั ท่ี 12 ตลุ าคม 2564 เร่อื ง แต่งตงั้ คณะกรรมการแก้ไขปัญหาไฟ
ป่าและฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 จังหวัดเชยี งใหม่
2. ประกาศจังหวัดเชียงใหม่ ลงวันท่ี 21 ตุลาคม 2564 เรือ่ ง มาตรการปอ้ งกันการจุดไฟเผาในที่
โล่งและ พ้ืนทกี่ ารเกษตร ต้ังแตว่ ันท่ี 1 พฤศจกิ ายน 2564 เป็นตน้ ไป
3. ประกาศจังหวัดเชียงใหม่ ลงวันที่ 21 ตุลาคม 2564 เรื่อง กำหนดเขตควบคุมไฟป่าและ
มาตรการทางกฎหมายในการ ควบคุมไฟป่าในเขตป่าไม้ ตัง้ แต่วันท่ี 1 พฤศจิกายน 2564 เปน็ ตน้ ไป
4. ประกาศจังหวัดเชียงใหม่ ลงวันที่ 30 ธันวาคม 2564 เรื่อง ห้ามเผาในที่โล่งทุกชนิด ยกเวน้
พน้ื ท่ตี ามแผนการบริหารจัดการเชอ้ื เพลิง ต้ังแต่วนั ที่ 1 มกราคม – 30 เมษายน 2565
5. คำสั่งกองอำนวยการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดเชียงใหม่ ลงวันที่ 14 ธันวาคม
2564 เรื่อง จัดต้ังศนู ยบ์ ญั ชาการป้องกนั และแกไ้ ขปญั หาไฟป่าและหมอกควนั จังหวัดเชยี งใหม่
6. คำสั่งกองอำนวยการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดเชียงใหม่ ลงวันที่ 17 ธันวาคม
2564 เร่ืองแตง่ ตง้ั ชุดปฏิบัตกิ ารพิเศษควบคมุ ไฟปา่ และหมอกควัน เชยี งใหม่
7. ประชุมคณะกรรมการแก้ไขปัญหาไฟป่าและฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM.2.5 จังหวัดเชียงใหม่ ปี
2564
- ครั้งท่ี 1/2564 เม่อื วนั ที่ วนั ท่ี 21 ตลุ าคม 2564

- คร้งั ท่ี 2/2564 เม่อื วันที่ วนั ท่ี 23 ธันวาคม 2564

หน้า | - 23 -

8. ประชุมคณะกรรมการแก้ไขปัญหาไฟป่าและฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM.2.5 จังหวัดเชียงใหม่ ปี
2565
- ครั้งท่ี 1/2565 เมื่อวันท่ี วันที่ 6 มกราคม 2565
- คร้ังที่ 2/2565 เมอ่ื วันท่ี วันที่ 8 กุมภาพนั ธ์ 2565
- ครง้ั ที่ 3/2565 เมอ่ื วนั ท่ี วันท่ี 8 มีนาคม 2565
- ครง้ั ท่ี 4/2565 เม่อื วันท่ี วนั ที่ 21 เมษายน 2565
- ครั้งที่ 5/2565 เม่ือวันที่ วันท่ี 6 พฤษภาคม 2565

หนา้ | - 24 -

9. กิจกรรม Kick off การแก้ไขปัญหาไฟป่าและฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM.2.5 จังหวัดเชียงใหม่
วันท่ี 5 พฤศจกิ ายน 2564 บริเวณหนา้ พระบรมอนุสาวรยี ์ รัชการท่ี 5 ศาลากลางจังหวัดเชยี งใหม่

10. กิจกรรม Kick off “หยุดไฟปา่ แก้ไขปัญหาหมอกควัน” การรณรงค์ประชาสัมพนั ธป์ ้องกนั
แก้ไขปัญหาหมอกควันไฟป่า และฝุ่นละอองขนาดเล็ก วันที่ 10 ธันวาคม 2564 ณ ศูนย์ปฏิบัติการแก้ไข
ปญั หาไฟป่าและหมอกควนั (สว่ นหน้า)

11. โครงการปล่อยแถวรณรงคง์ ดเผา ป้องกันไฟป่า หมอกควัน ปกป้องประชาชนจากอบุ ตั ิเหตุ
ทางถนนช่วงเทศกาลปีใหม่ และรำลกึ ถึงผสู้ ญู เสยี เนอื่ งในวันป้องกนั อุบตั ภิ ัยแห่งชาติ โดย สำนักงานป้องกัน
และบรรเทาสาธารณภยั จงั หวัดเชียงใหม่ วันอาทติ ย์ท่ี 26 ธันวาคม 2564

12. โครงการรณรงค์ป้องกันไฟป่า ฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 พื้นที่ภาคเหนือ และประชุม
หารอื การรับมอื สถานการณห์ มอกควนั ไฟป่า พน้ื ที่ภาคเหนือ โดย กองทัพภาคท่ี 3 วนั จนั ทร์ท่ี 17 มกราคม
2565 ณ กองพลททหารราบที่ 7 สโมสรยอดทพั บนั เทิง

13. เปิดศูนย์บญั ชาการปอ้ งกัน แกไ้ ขปัญหาหมอกควนั ไฟป่า จังหวัดเชยี งใหม่ วันท่ี 19 มกราคม
2565 ณ องค์การบริหารสว่ นจังหวัดเชียงใหม่

หนา้ | - 25 -

14. ประชุมถอดบทเรียนโครงการบริหารจัดการเชื้อเพลิง “ชิงเก็บ ลดเผา” เมื่อวันที่ วันที่
20 มกราคม 2565 ณ ศนู ยป์ ฏิบตั กิ ารไฟป่าเชียงใหม่

15. โครงการแกไ้ ขปัญหาฝุ่นควนั ไฟปา่ เพ่อื ยกระดบั คุณภาพชีวิตสู่ความย่ังยืน โดยใช้วัสดุเหลือ
ใช้ทางการเกษตรทำเป็นเช้ือเพลิง และเชื้อเพลิงอดั แท่งใช้ในอตุ สาหกรรมและโรงไฟฟ้าชุมชน จ.เชียงใหม่
(Chiang Mai Model)

16. การประชมุ เชงิ ปฏบิ ัตกิ ารเพื่อจัดทำแผนปฏิบัติการกำหนดมาตรการ แนวทางการป้องกันและ
แก้ไขปัญหาไฟป่า และฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) จังหวัดเชียงใหม่ ในวันที่ 27 มกราคม 2565 ณ โรงแรม
เชยี งใหม่ ออร์คิด ตำบลสเุ ทพ อำเภอเมอื งเชยี งใหม่ จงั หวัดเชียงใหม่

17. การประชุมคณะกรรมการศูนย์บัญชาการป้องกัน แก้ไขปัญหาหมอกควันไฟป่า จังหวัด
เชียงใหม่ เป็นประจำทกุ สัปดาห์ ณ ห้องประชมุ องค์การบรหิ ารส่วนจังหวัดเชยี งใหม่

18. ลงพ้ืนที่ตรวจติดตามสถานการณห์ มอกควันไฟปา่ พื้นท่ีอำเภอเชยี งดาว

หน้า | - 26 -

19. จดั การอบรมเชิงปฏบิ ตั กิ ารพัฒนาเครอื ขา่ ยลาดตระเวน เฝ้าระวัง ทำแนวกันไฟและดบั ไฟปา่
โดยการมีส่วนร่วมของราษฎรในชุมชน เพื่อสร้างเครือข่ายรว่ มกันในการแก้ไขปัญหาไฟป่า และฝุ่นละออง
ขนาดเล็ก (PM2.5) ห้วงวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ถึง 30 มีนาคม 2565 ณ ที่ว่าการอำเภอ จำนวน 15 อำเภอ
เป้าหมายท่มี คี วามเสยี่ งการเกิดจุดความร้อนมากที่สดุ

20. จัดการอบรมเชิงปฏิบัติการการดับไฟป่าอย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย ห้วงวันที่ 28
กมุ ภาพนั ธ์ ถึง 4 มีนาคม 2565 ในพ้นื ท่ี 4 ตำบล 4 อำเภอ จังหวัดเชยี งใหม่

21. สมาคมกีฬากอล์ฟอาชีพอาวุโสไทย ร่วมกับสมาคมกีฬากอล์ฟอาชีพอาวุโสไทย ภาคเหนือ
จัดการแขง่ ขนั กอลฟ์ (THAI SENIOR TOUR 2022) “NSDF-THAI SENIOR ALPINE OPEN” ณ คลับเฮาส์
สนามกอลฟ์ อัลไพน์ กอล์ฟ รสี อร์ท สนั กำแพง จงั หวัดเชียงใหม่ เพือ่ นำรายไดจ้ ากการแขง่ ขันบริจาคเงินสมทบ
ทุน ให้แกม่ ลู นิธิดบั ไฟปา่ จังหวัดเชยี งใหม่ เป็นเงิน 50,000 บาท

22. โครงการบริหารจดั การเช้อื เพลงิ “ชงิ เก็บ ลดเผา” จงั หวดั เชียงใหม่ การบรหิ ารจดั การเชือ้ เพลิง
ในพื้นที่ป่า โดยจัดเก็บใบไม้ร่วมกับหมู่บ้าน/ชุมชน (ชิงเก็บ) ผลการบริหารจัดการเชื้อเพลิง สำนักจัดการ
ทรัพยากรปา่ ไมท้ ่ี 1 (เชียงใหม่) จำนวน 145.69 ตนั และสำนักบริหารพ้นื ทอ่ี นรุ กั ษท์ ี่ 16 จำนวน 165 ตนั

23. แต่งตัง้ ชุดปฏบิ ตั ิการพิเศษควบคุมไฟป่าและหมอกควัน เชียงใหม่ จำนวน 24 ชุดปฏิบัติการ
อำเภอละ 1 ชดุ ปฏบิ ตั ิการ (ยกเว้นอำเภอสารภี) จำนวน 10 นาย ประกอบด้วย ฝา่ ยปกครอง 1 นาย ทอ้ งถ่ิน 1
นาย พลเรอื น (กำนนั , ผใู้ หญบ่ า้ น) 2 นาย ทหาร 2 นาย ตำรวจ 1 นาย เจ้าหนา้ ทปี่ ่าไม้ 2 นาย จติ อาสา (พลขับ)
1 นายโดยมีอำนาจหน้าที่ ลาดตระเวน กวดขัน เฝ้าระวัง ป้องปราม ประชาสัมพันธ์ สร้างกระแสการ

หน้า | - 27 -

ตระหนกั รบั รู้ เพอื่ ไมใ่ ห้มีการเผาในพื้นทป่ี ่า พื้นทก่ี ารเกษตร พนื้ ท่โี ลง่ รมิ ทาง ซังขา้ ว ขยะมลพิษ และพ้ืนท่ี
อื่นๆ ตามท่ีจงั หวัดไดม้ ปี ระกาศห้ามเผา และปฏิบัติงานอ่นื ๆ ตามท่ีได้รับมอบหมาย

24. การปฏิบัติหน้าที่ของหน่วยงานและเจ้าหน้าที่ในการดับไฟป่า บูรณาการร่วมกับทุก
หนว่ ยงาน ทเ่ี กี่ยวขอ้ ง

25. ตรวจเขม้ ควันดำรถโดยสารสาธารณะ
- โครงการ “ตรวจ – จับ ปรับจริง ห้ามใช้รถยนต์ควันดำ” โดยหน่วยพิทักษ์สิ่งแวดล้อมที่ 1

สำนักงานส่งิ แวดล้อมภาคที่ 1 จำนวนรถทเี่ ขา้ ตรวจสอบ จำนวน 839 คนั ห้ามใช้รถควันดำ จำนวน 144 คัน
- ตรวจจบั รถยนตค์ วนั ดำ”โดยสำนักงานขนสง่ เชียงใหม่ จำนวนรถทเ่ี ข้าตรวจสอบ จำนวน

96,745 คันหา้ มใชร้ ถควันดำ จำนวน 1,370 คัน

26. การจัดตั้ง Safety Zone จังหวัดเชียงใหม่ได้จัดทำ Safety Zone พื้นที่ปลอดภัยจากฝุ่นควันใน
จังหวดั เชยี งใหม่ พื้นทีใ่ นเมอื งเชยี งใหม่ ภายในสำนกั งาน ทีท่ ำการ อปท. โรงเรยี น ศูนย์พัฒนาเด็ก
เลก็ ในสงั กดั องคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถิน่ ภาคเอกชน จำนวน 507 แหง่

27. มาตรการทางกฎหมาย สถิติในการดำเนินคดีการแจ้งความในช่วงเวลาห้ามเผาเด็ดขาด ภ.จว.
เชยี งใหม่ ในช่วงเดือนมกราคม – 6 พฤษภาคม 2565 มีการลงบันทึกไว้เป็นหลักฐานจับกุมผู้ต้องหา
รวม 10 ราย ณ พ้นื ท่ี อ.ดอยเตา่ 3 ราย และพ้ืนที่ อ.แม่อาย 7 ราย (ปรับตามกฏระเบียบของชมุ ชน)

28. การใช้โดรนจติ อาสาและอากาศยาน ในการดำเนนิ ภารกิจดับไฟป่า ลาดตระเวน ช้ีเปา้ วางแผนและ
ตรวจสอบ
- เฮลิคอปเตอร์ ของกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยเข้าดับไฟในพื้นที่ซึ่งเข้าถึงยาก ไม่
สามารถเข้าถึงได้
- เฮลิคอปเตอร์ ของกระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดล้อม ได้เข้าไปดับไฟในพ้ืนท่ีเข้าถึง
ยาก พร้อมอัตรากำลังภาคพื้นดิน จากเจ้าหน้าที่กรมปา่ ไม้ กรมอุทยาน สัตว์ป่า และพันธุพ์ ชื
ราษฎรอาสาสมคั รในพนื้ ที่
- ได้รับการสนับสนนุ เคร่ืองบิน ของกองทัพบก ปฏบิ ตั ิการเขา้ ดับในพืน้ ทเ่ี ข้าถึงยาก อาทิ อำเภอ
พรา้ ว ทเี่ กิดจุดความรอ้ นบ่อยคร้ังและเปน็ เขาสูงชนั อำเภอหางดง บรเิ วณปา่ ดอยสุเทพ ท่ีเกิด
ไฟไหมป้ ่าขยายออกเป็นวงกวา้ งยากต่อการควบคุม
- เฮลิคอปเตอร์ของกรมฝนหลวงและการบินเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ปฏิบัติภารกิจ
ท้งิ นำ้ ในการดับไฟ
- อากาศยานไร้คนขับ Drone จาก มช. / ม.แม่โจ้ / กระทรวงทรัพยากร / UAV ฝูงบิน 404 /
ชมรมอาสาร่มบินขึ้นตรวจการลาดตระเวนทางอากาศ ตรวจสอบไฟป่า เพื่อหาจุดไฟป่าและ
ประเมินสถานการณ์และวางแผนการเขา้ ดำเนนิ การภาคพืน้ ที่ พรอ้ มส่งกำลงั เจ้าหนา้ ทเี่ ขา้ ดบั ไฟ

หนา้ | - 28 -

จำนวนจุดความร้อนจงั หวัดเชยี งใหม่ (ดาวเทียมเวยี ร์ Suomi NPP)
ระหว่างวนั ท่ี 1 – 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2565

ตารางท่ี 9 : จำนวนจุดความรอ้ นจงั หวดั เชยี งใหม่ (ดาวเทยี มเวียร์ Suomi NPP) ปี 2565

อำเภอ เขต สปก. ชุมชนและอน่ื ๆ ป่าสงวนแหง่ ชาติ ปา่ อนรุ กั ษ์ พน้ื ทเ่ี กษตร พื้นทีร่ มิ ทางหลวง ผลรวมทัง้ หมด

กัลยาณวิ ัฒนา 5 36 41
แจ่มหลวง 4 22 26
แมแ่ ดด 1 14 14
บา้ นจนั ทร์ 1 1
1 10 86 3 1 101
จอมทอง 4 50 55
บา้ นแปะ 3 1 24
แม่สอย 23 15
บา้ นหลวง 1 4 11 24
สบเต๊ียะ 13
ดอยแก้ว 2 4 243
2 98
เชยี งดาว 70 166 59
ปิงโคง้ 24 74 1 29
เมอื งนะ 8 51 26
เชยี งดาว 21 7
เมอื งงาย 7 18 1 17

ทุ่งข้าวพวง 2 2 12 11
23
เมืองคอง 1 83
แมน่ ะ 1 37
ไชยปราการ 1 28
แม่ทะลบ 13 34 2 9
ศรดี งเย็น 27 1 3 139
ดอยเตา่ 1 71 65
โปงทงุ่ 119 13 28
ดอยเต่า 61 4 1 21
ท่าเด่ือ 26 1 17
มดื กา 17
บงตัน 1 17 2 11
บ้านแอน่ 11 6 49
ดอยสะเก็ด 28
ลวงเหนือ 24 10
แม่โปง่ 7
ปา่ เม่ยี ง 23 26 2
เทพเสด็จ 3 25 1
เชงิ ดอย 10 1
ป่าปอ้ ง 7
2

1
1

หนา้ | - 29 -

อำเภอ เขต สปก. ชมุ ชนและอน่ื ๆ ปา่ สงวนแห่งชาติ ป่าอนุรักษ์ พนื้ ที่เกษตร พื้นที่ริมทางหลวง ผลรวมทงั้ หมด

ดอยหล่อ 1 1 1 47
ดอยหล่อ 1 1 34
สันติสุข 5 1
สองแคว 1 5 2
4 3 21 10 11
ฝาง 1 10 6 2 38
แมข่ ่า 104 81
แมค่ ะ 18 1 17
โป่งน้ำร้อน 3 3 1 14
มอ่ นป่ิน 2 2
สันทราย 1 3
เวยี ง 2 1 2
3 34 11
พร้าว 1
แมป่ ง๋ั 12 42
โหล่งขอด 28 15
สนั ทราย 11
แม่แวน 9 9
ปา่ ไหน่ 12 3
ป่าต้มุ 2
บา้ นโปง่ 2 1
1 1
เมอื งเชียงใหม่ 15
หนองปา่ คร่ัง 1 2
สเุ ทพ 2
ชา้ งม่อย 1 11
1 1 605
แม่แจ่ม 412 85 158
แม่ศกึ 140 105
88
แมน่ าจร 5 1 99 1 80
บา้ นทับ 1 49 39 74
กองแขก 35 3 20 25 1 1 71
ทา่ ผา 33 1 24 16 29
ช่างเค่ิง 13 51 4 6 68
ปางหินฝน 2 29 17
แมแ่ ตง 2 46 11 2 14
สบเปิง 16 1 10
แม่หอพระ 2 37 2 10
อนิ ทขลิ 9 14
ก้ืดชา้ ง 44 3
สันมหาพน 3 3
ปา่ แป๋ 3 3
ขีเ้ หลก็ 1 2
บ้านชา้ ง 3
แมแ่ ตง 2 หนา้ | - 30 -

อำเภอ เขต สปก. ชมุ ชนและอืน่ ๆ ปา่ สงวนแหง่ ชาติ ปา่ อนรุ กั ษ์ พน้ื ท่เี กษตร พื้นที่รมิ ทางหลวง ผลรวมทัง้ หมด

เมอื งกา๋ ย 2 2
แม่รมิ 2 15
1 11 1 17
สะลวง 6 14
ห้วยทราย 1 3
โปง่ แยง 2
ข้ีเหล็ก 31 1 1
แม่แรม 11 1 1
แม่วาง 2 1 2 57
ดอนเปา 25 26 21
แมว่ ิน 3 2 17 18
บา้ นกาด 1 17 1 11
ทงุ่ ปี้ 1 54 27
แมอ่ อน 14 2 1 131
ออนกลาง 1 123 2 1 32
บา้ นสหกรณ์ 30 1 27
แม่ทา 25 27
ทาเหนอื 27 1 24
ห้วยแกว้ 21 2 12
ออนเหนือ 12 9
8
แมอ่ าย 7 56
15 2 31 1
แมน่ าวาง 5 30
บา้ นหลวง 7 18 16
แม่อาย 8 8 4
ท่าตอน 31 4
มะลิกา 2 2
เวียงแหง 22
เมอื งแหง 4 27 38 1 66
เปียงหลวง 2 17 16 1 34
แสนไห 2 10 20
สะเมิง 30
สะเมงิ ใต้ 14 2 2
แมส่ าบ 1 48 102 154
สะเมิงเหนอื 20 79 101
บอ่ แกว้ 2 12 11 25
ยง้ั เมนิ 2 57 12
สนั กำแพง 91 10
ห้วยทราย 24 6
ออนใต้ 28 25 1 59
รอ้ งววั แดง 25 1 26
ต้นเปา 26
บวกค้าง 25 3
3 2
2

หน้า | - 31 -

อำเภอ เขต สปก. ชุมชนและอื่น ๆ ป่าสงวนแหง่ ชาติ ปา่ อนรุ กั ษ์ พ้นื ทเี่ กษตร พนื้ ที่รมิ ทางหลวง ผลรวมทง้ั หมด

สันทราย 2 57 13 70
แมแ่ ฝก 2 11 9 20
12 4 16
แม่แฝกใหม่ 12 12 12
ปา่ ไผ่ 12 12
หนองหาร 10 10 10
หนองแหย่ง 54 9
สนั ปา่ ตอง 2 54 9
น้ำบ่อหลวง 25 42 1 70
หางดง 1 11 16 33 1 52
นำ้ แพร่ 1 99 18
บ้านปง 237 33 4 286
อมก๋อย 6 114 114
นาเกยี น 1 44 3 57
อมก๋อย 1 3 28 31
ม่อนจอง 3 28 1 31
สบโขง 28 28
ยางเปียง 20 5 25
แมต่ ่ืน 56 154 2 224
ฮอด 21 46 68
บ่อหลวง 1 63 64
หางดง 4 24 2 36
บา้ นตาล 20 4 25
บอ่ สลี 10 7 18
นาคอเรือ 13
ฮอด 10
44 5 2,572
ผลรวมท้งั หมด 139 61 1447 876

หน้า | - 32 -

การวเิ คราะห์ SWOT Analysis จงั หวดั เชียงใหม่ (Chiang Mai SWOT Analysis)

1. จุดแขง็ STRENGTHS
1. การใช้ระบบบญั ชาการ และการบรหิ ารงานแกไ้ ขปัญหาไฟปุาและหมอกควัน แบบ Single Command
ทั้ง 3ระดับ คือระดับจังหวัด มีผู้ว่าราชการจังหวัด ในระดับอาเภอ มีนายอาเภอ แล ะระดับตาบล
มผี ู้ใหญ่บา้ น เปน็ ผคู้ วบคุมสงั่ การ
2. มีการนาเอาเทคโนโลยีและนวัตกรรมมาใช้แก้ไขปัญหาไฟปุา เช่น ระบบ FireD , โดรน , อากาศยาน
ไรค้ นขับ (UAV) เปน็ ต้น
3. มีการจบั กมุ และดาเนินคดอี ยา่ งเด็ดขาด และตรวจสอบลงพนื้ ทอ่ี ยา่ งจริงจงั
4. มีการออกประชาสมั พันธส์ ร้างการรบั รู้ และความตระหนกั แกป่ ระชาชนในพนื้ ที่ทกุ รูปแบบอยา่ งต่อเน่ือง
5. ศูนย์รับซอ้ื เศษวัสดเุ หลอื ใช้ทางการเกษตร
6. การบรู ณาการทุกภาคส่วน การเสรมิ กาลงั ชุดปฏิบัตกิ ารพเิ ศษไฟปาุ เข้าร่วมปฏิบัติการ

7. จดุ ออ่ น WEAKNESS
1. เจา้ หน้าที่ดับไฟปุาปฏิบตั หิ นา้ ท่ตี ่อเนอ่ื งหลายชว่ั โมง ร่างกายอ่อนล้าและมักมีการลักลอบเผาไม่สามารถ
ควบคุมได้ทุกจดุ
2. ชาวบ้านยงั ขาดความรแู้ ละการฝึกฝนในการเขา้ ดบั ไฟ และเครอ่ื งมอื และอุปกรณด์ บั ไฟไม่เพยี งพอในบางพนื้ ท่ี
3. ความขัดแย้งภายในท้องถ่ิน / ความขัดแย้งระหว่าง ราษฎรกับเจ้าหน้าที่ของรัฐบางพ้ืนท่ี ยังเป็นปัญหา
ทาใหเ้ กดิ ไฟปาุ ข้ึนได้
4. การประชาสัมพันธไ์ มส่ ามารถเขา้ ไปไดอ้ ยา่ งทว่ั ถึง และ รวดเร็วได้ในพน้ื ท่ที ่เี ปน็ ชมุ ชนในเขตภูเขาสูง การ
กระจายของชมุ ชนและประกอบกบั มหี ลายชาติพันธ์ุ ทาใหก้ ารส่ือสาร ภาษา เกดิ ความเขา้ ใจไม่ตรงกัน
5. ส่ือมวลชนมีหลากหลายในปัจจุบนั โดยเฉพาะส่อื ออนไลนไ์ มส่ ามารถควบคมุ ได้ มีทงั้ ข้อมูลจริงและ ขอ้ มลู เท็จ

6. โอกาส OPPORTUNITIES
1. ความร่วมมอื จากหน่วยงานทง้ั ภาครัฐ อปท. ทหาร ภาคเอกชน ประชาชน ภาควิชาการ จิตอาสา
2. มี Application FireD , Application AirCMI
3. ศนู ยร์ ับซอ้ื เศษวัสดเุ หลอื ใชท้ างการเกษตร (Chiang mai model)
4. การใชร้ ะบบบัญชาการ (หอ้ งWARROOM อบจ.)
5. สภาพภมู ิอากาศ (อย่ใู นชว่ งปรากฏการณ์ ” ลานีญา ”)

หนา้ | - 33 -

6. อุปสรรค THREATS
1. สภาพพื้นที่ท่ีเกิดจุดความร้อนมักพบในพ้ืนที่เป็นภูเขาสูงชัน เข้าถึงได้ยาก และ เกิดบริเวณรอยต่อเขต
อาเภอ และรอยตอ่ เขตจังหวดั
2. บรเิ วณทเ่ี กดิ ไฟบางพ้ืนทีม่ ีไฟไหม้ตอไม้จานวนมาก ทาใหไ้ มส่ ามารถดับไฟไดส้ นทิ และลกุ ไหมอ้ กี
3. ขอบเขตของตาบล/หมู่บ้าน ที่ไม่ชัดเจนและไม่ตรงกัน ทาให้เกิดช่องว่าง ไม่มีเจ้าภาพรับผิดชอบ
ในการควบคุมไฟปาุ
4. นโยบายของแตล่ ะอาเภอ และแตล่ ะพน้ื ท่ีแตกต่างกัน
5. เขตรอยตอ่ และหมอกควันข้ามแดน
6. การแพรร่ ะบาดของเช้ือไวรัสโคโรนา 2019

การฟนื้ ฟปู ่า และโครงการ หลังฤดกู าลหมอกควนั
1. โครงการปลูกปุาเพอ่ื อนรุ ักษ์ ฟ้ืนฟู ปาุ ต้นนา้ ปุาชายเลนและปอู งกันไฟปุา

- พื้นทีเ่ ปาู หมายปี พ.ศ. 2565 มเี นื้อทีร่ วม 20,322.26 ไร่
* พนื้ ทป่ี าุ อนุรกั ษ์ มีเนือ้ ทีร่ วม 9,640.26 ไร่
* พ้นื ท่ปี าุ สงวนแหง่ ชาติ มีเนือ้ ทรี่ วม 10,682 ไร่

2. โครงการสรา้ งฝายชะลอนา้
- พนื้ ทเี่ ปูาหมายปี พ.ศ. 2565 ในการก่อสร้างฝาย จานวน 1,009 จดุ
* พื้นที่ปาุ อนุรักษ์ จานวน 505 แห่ง
* พนื้ ท่ีปาุ สงวนแหง่ ชาติ จานวน 504 แหง่

3. โครงการสร้างฝายชะลอน้าและปลูกไม้ยืนต้นบนพ้ืนท่ีสูงเพื่อลดการเผาตามแผนพัฒนาชนบทเชิงพ้ืนท่ี
ประยกุ ต์ตามแนวพระราชดาริ (โครงการปิดทองหลังพระ)
- กิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการ การปลูกไม้ผลยืนต้น เพ่ือทดแทนการปลูกพืชเชิงเด่ียว ลดการเผา จานวน
7 หมูบ่ ้านในพื้นท่ี อาเภอแมอ่ าย อาเภอฝาง อาเภอเชียงดาว และอาเภอเวยี งแหง

4. สานักจดั การทรัพยากรปุาไม้ที่ ๑ (เชียงใหม)่
- แจกพนั ธ์กุ ล้าไม้ จานวน 1,000,000 ต้น

หนา้ | - 34 -

ภาพที่ 20 : แผนที่จดุ ความร้อน พนื้ ท่อี ำเภอกลั ยาณิวัฒนา จงั หวัดเชยี งใหม่

หนา้ | - 35 -

ภาพท่ี 21 : แผนท่จี ดุ ความร้อน พื้นท่ตี ำบลแจ่มหลวง อำเภอกัลยาณิวฒั นา จงั หวัด
เชยี งใหม่

หนา้ | - 36 -

ภาพท่ี 22 : แผนที่จดุ ความรอ้ น พ้นื ท่ตี ำบลบา้ นจนั ทร์ อำเภอกัลยาณิวฒั นา จงั หวัด
เชยี งใหม่

หนา้ | - 37 -

ภาพท่ี 23 : แผนท่จี ุดความรอ้ น พ้นื ที่ตำบลแมแ่ ดด อำเภอกัลยาณิวฒั นา จงั หวัด
เชยี งใหม่

หนา้ | - 38 -

ภาพท่ี 24 : แผนทจ่ี ดุ ความรอ้ น พื้นท่อี ำเภอจอมทอง จงั หวดั เชยี งใหม่

หนา้ | - 39 -

ภาพที่ 25 : แผนที่จดุ ความรอ้ น พ้นื ทต่ี ำบลดอยแก้ว อำเภอจอมทอง จังหวดั เชยี งใหม่

หนา้ | - 40 -

ภาพที่ 26 : แผนที่จดุ ความรอ้ น พ้นื ทต่ี ำบลบ้านแปะ อำเภอจอมทอง จังหวดั เชยี งใหม่

หนา้ | - 41 -

ภาพที่ 27 : แผนที่จดุ ความรอ้ น พน้ื ทต่ี ำบลบ้านหลวง อำเภอจอมทอง จังหวดั เชยี งใหม่

หนา้ | - 42 -

ภาพที่ 28 : แผนท่ีจดุ ความรอ้ น พ้นื ทีต่ ำบลแมส่ อย อำเภอจอมทอง จังหวดั เชยี งใหม่

หนา้ | - 43 -

ภาพที่ 29 : แผนที่จดุ ความรอ้ น พน้ื ทต่ี ำบลสบเต๊ยี ะ อำเภอจอมทอง จังหวดั เชยี งใหม่

หนา้ | - 44 -

ภาพท่ี 30 : แผนทจี่ ุดความรอ้ น พ้นื ที่อำเภอเชียงดาว จงั หวดั เชยี งใหม่

หนา้ | - 45 -