การเลี้ยงแกะ

รายงาน

เรอ่ื ง การเลี่ยงแกะ

เสนอ

นายอาวธุ จุมปา

จัดทาโดย

นายเสกสรรค์ นันต๊ะ
เลขท่ี 2 รหสั ประจาตวั 63305030003
ระดบั ชนั้ ปวส.2/3 สาขาวชิ าสัตวศาสตร์

รายงานฉบบั นเี้ ป็นสว่ นหนงึ่ ของวชิ า
เทคโนโลยีสารสนเทศเพอื่ การจัดการอาชีพ

ภาคเรยี นที่ 1 ปีการศกึ ษา 2564
วทิ ยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีพะเยา

คานา

รายงานฉบับนเี้ ป็นเร่ืองเก่ยี วกับการเล้ียงแกะซึง่ เปน็ เนอ้ื หาต่าง ๆ ทจ่ี ะให้ความรู้กบั ผู้ที่
ตอ้ งการศึกษา ประกอบด้วย เปา้ หมายของการเลย้ี งแกะ พันธุแ์ กะท่ีกรมปศุสตั ว์ส่งเสริม การคดั เลือก
แกะท่ีมีลกั ษณะดีไวท้ าพนั ธห์ุ ลกั การผสมพนั ธุ์การจัดการด้านอาหาร การเตรียมสถานท่ีและอปุ กรณ์
การเล้ยี งการจัดการเล้ียงดู และโรคท่ีพบในแกะ

ผูจ้ ัดทาหวังเป็นอยา่ งยง่ิ วา่ รายงานฉบบั นค้ี งจะเปน็ ประโยชนก์ ับผู้ที่สนใจที่ต้องการจะ
ศึกษาไม่มากก็นอ้ ย

สารบญั หนา้

เรอ่ื ง 1
2
เปา้ หมายการเล้ียงแกะ 4
พนั ธุ์แกะท่กี รมปศุสัตว์สง่ เสริม 4
การคดั เลือกแกะท่มี ลี ักษณะดีไว้ทาพนั ธุ์ 5
การคัดลกั ษณะท่ีไม่ดีออกจากฝูง 5
หลักการผสมพันธุ์ 5
การจัดการด้านอาหารแกะ 6
นิสยั การกินของอาหารของแกะ 6
พฤติกรรมการกินเม่ือเลีย้ งปล่อยแทะเล็ม 7
การเตรยี มสถานทแ่ี ละอปุ กรณก์ ารเลยี้ ง 8
การจัดการเลย้ี งดู 9
การจัดการด้านสุขภาพแกะ 10
การดแู ลสขุ ภาพของแกะ 11
โรคที่มักพบ
การเก็บบันทึกข้อมูล

1

การเล้ียงแกะ

การเล้ียงแกะของเกษตรกรสว่ นใหญ่เลย้ี งเปน็ รายได้เสริม ลกั ษณะการเล้ียงจงึ ปลอ่ ยให้กินเอง
ตามธรรมชาติ ไม่มีการใช้หลักวิชาการ เพราะมักเข้าใจว่าแกะสามารถหากินได้เก่ง รวมทั้งต้องการ
ใช้หลัวิชาการ เพราะมักเข้าว่าแกะสามารถหากินได้เก่ง รวมทั้งต้องการลดต้นทุนการเลี้ยงอย่างไรก็
ตามหากผุ้เลีย้ งไมเ่ อาใจใส่ปรบั ปรุงการเลี้ยงใหถ้ ูกต้อง ผลตอบแทนจากการเล้ียงจะน้อยลงเปน็ เงาตา
ตวั เชน่ สขุ ภาพทว่ั ไปไม่สมบูรณ์ ใหล้ ูกอ่อนแอ อตั ราของลูกระยะก่อนอยา่ นมสงู เปน็ ตน้

ดังนั้น เกษตรกรผู้สนใจและผู้กำลังคิดจะเริ่มเลี้ยงแกะ จึงควรให้ความเข้าใจการเลี้ยงอย่าง
ถูกต้อง เพื่อให้ผลตอบแทนกำไรจากการเลี้ยงสูงที่สุด เอกสารคู่มือเล่มนี้ภาพประกอบแทนคำ
บรรยายเพื่อให้ดูเข้าใจได้ง่ายขึ้นและต้องการให้ท่านสามารถนำไปเป็นแนวทางการเล้ี ยงแกะได้อย่าง
เหมาะสม

1. เปา้ หมายการเลยี้ งแกะ
1.1 ขอ้ ดใี นการเล้ยี งแกะ
- ให้ผลผลติ และผลตอบแทนเร็วกวา่ การเลีย้ งโค
- ขนาดตวั เลก็ ใช้พ้ืนทีน่ อ้ ย
- ใหผ้ ลผลิตเนื้อ หนงั ขน

เอกสารวิชาการ เรือ่ ง การเลยี้ งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นันตะ๊

2

1.2 เพ่ือเพม่ิ จำนวนลูกหยา่ นมต่อปีให้สงู ขึ้น โดย
- ลดช่วงห่างการให้ลูกลงจาก 10-12 เดือน เป็น 7-8 เดือน ดูแลจัดการเรื่อง

การผสมพนั ธุ์ ใหพ้ อ่ แมพ่ ันธ์มุ ีความสมบรู ณ์
- เพิ่มจำนวนลูกต่อครอกให้สูงขึ้น คัดเลือกลูกแกะที่เกิดจากลูกแฝดมาเลี้ยง ดูแล

การใหอ้ าหารพิเศษแก่แมพ่ ันธ์ุ 2 อาทิตย์ กอ่ นผสมพันธ์ุ
- ลดอตั ราการตายของลกู แกะ คือ พยายามไม่ใหล้ กู ตาย

2. พนั ธุ์แกะท่ีกรมปศุสัตวส์ ง่ เสรมิ
2.1) แกะพนั ธคุ์ าทาดนิ
กรมปศุสัตว์ ได้รับการสนับสนุนพ่อพันธุ์นี้จากสถาบันวินันตูประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อ

ปี พ.ศ. 2532 เป็นแกะเนื้อที่ปรับตัวเข้ากับสภาพแวดลอ้ มได้ดี เลี้ยงปล่อยตามทุง่ หญา้ ธรรมชาติได้
โดยไม่ต้องเสริมอาหารข้นผลัดขนเองเมื่ออากาศรอ้ น ทนพยาธิภายในมากกว่าแกะพันธุ์อ่ืน เนื้อแกะ
คณุ ภาพดี ไม่มีกลนิ่ สาบ น้ำหนกั แรกเกิด 2.5-3.0 กก. นำ้ หนกั หย่านม 18-20 กก. โตเต็มทีต่ วั ผู้
หนกั 90 กก. ตวั เมีย 55-60 กก.

คาทาดิน

เอกสารวชิ าการ เร่ือง การเลย้ี งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นันตะ๊

3

2.2) แกะพนั ธซุ์ านตาอเิ นส
เป็นแกะเนื้อ นำเข้าจากประเทศบราซิล ปี พ.ศ. 2540 ขนาดใหญ่ ใบหูยาวปรก หน้า
โค้งนูน มีหลายสี น้ำหนักแรกเกิด 2.5-3.5 กก. น้ำหนักหย่านม 18-20 กก. โตเต็มที่ตัวผู้
หนกั 80-90 กก. ตัวเมยี 60 กก.

ซานตาอิเนส

2.3) แกะพนั ธุบ์ าร์บาโดส แบลค็ เบลลี
เปน็ แกะเน้ือ มถี น่ิ กำเนดิ ในหม่แู กะบารบ์ าโดส แถบทะเลแครบิ เบียน มนี ้ำตาลออ่ นถึงเข้ม
และมีสีดำที่ใต้คาง ใต้ใบหู ขอบตา และบริเวณพื้นท้องลงมาถึงใต้ขา มีลักษณะพิเศษคือให้ลูก
ตก อัตราการเกิดลูกแฝดสงู 60.8% แมแ่ กะวัยเจริญพันธหุ์ นกั 45 กก. ขนาดครอก 1.5-2.3 ตัว
ต่อครอก น้ำหนักแรกเกิดลูกเดี่ยว 3.0 กก. ลูกแฝด 2.8 กก. น้ำหนักอย่านมอายุ 4 เดือน ลูก
เด่ียว 13.7 ลูกแฝด 13.4 กก. และนำ้ หนกั โตเตม็ ที่ เพศผู้ 68-90 กก. เพศเมีย 40-59 กก.

บารบ์ าโดส แบล็คเบลลี

เอกสารวชิ าการ เร่อื ง การเลย้ี งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นันตะ๊

4

3. การคัดเลือกแกะท่มี ลี กั ษณะดีไวท้ ำพันธุ์
3.1 พอ่ พันธ์ุ
– หลงั เปน็ เสน้ ตรง
– หน้าอกลกึ กวา้ ง
– ส้นเท้าสงู
– อัณฑะปกติ
– ขาตรงแข็งแรง
3.2 แม่พนั ธ์ุ
– หลงั เป็นเสน้ ตรง
– เต้านมเท่ากัน
– ขาตรงแข็งแรง

4. การคดั ลักษณะที่ไมด่ ีออกจากฝูง
4.1 ขากรรไกรบนลา่ งไม่เสมอ
4.2 ตาบอด
4.3 ขาโค้งงอ
4.4 ปลายเขาโคง้ แทงคอ
4.5 อัณฑะใบเดียว
4.6 ส้นเทา้ ไมส่ งู

เอกสารวิชาการ เรื่อง การเลย้ี งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นนั ตะ๊

5

5. หลกั การผสมพนั ธุ์ มีข้อแนะนำดังน้ี
5.1. พอ่ แม่คดั เลอื กพันธ์ุจากแกะทม่ี ีความสมบรู ณพ์ นั ธ์ุ มกี ารเจริญเติบโตดี มีประวัติการให้

ลกู แฝดสงู
5.2. ห้ามนำพ่อแม่มาผสมกับตัวลูกมันเอง
5.3. หา้ มนำลกู ทีเ่ กิดจากพอ่ แม่เดยี วกนั มาผสมกนั เอง

6. การจัดการด้านอาหารแกะ
6.1 การขาดแคลนอาหาร
– กนิ หญ้าอยา่ งเดียว
– ผอม ตวั เล็ก อ่อนแอ

6.2 ให้กนิ อาหารถูกวธิ ี
– กินอาหารพืชตระกูลถว่ั , หญ้า, รำ กากถ่ัว,เกลือ, นำ้ ด่มื
– อ้วน ตวั ใหญ่ แขง็ แรง

นอกจากนี้ ควรเข้าใจพฤติกรรมต่างๆของแกะ เพื่อสามารถจัดการการเลี้ยงให้อาหารอย่าง
ถูกต้อง

7. นิสยั การกินของอาหารของแกะ
แกะ สามารถกินหญ้าได้หลายชนิดและพุ่มไม้ต่างๆ แต่แพะมีนิสัยชอบเลือกกินหญ้า หรือ

พืชที่มีลำต้นสั้น ชอบกินหญ้าที่งอกขึ้นใหม่ๆหญ้าหมักและใบพืชผัก ตลอดจนพืชหัวประเภทต่างๆ
หลังการเก็บเกี่ยวได้ แต่ควรปล่อยให้ใบพืชผักเหล่านั้นแห้งน้ำก่อน เนื่องจากกินในขณะนั้นยังสด
อยู่ อาจทำให้แกะท้องอืดได้ เพราะพืชผักเหล่านั้นมีน้ำมาก และควรยาฆ่าแมลงที่ใช้ในสวนพืชผัก
นั้นด้วย

เอกสารวิชาการ เรือ่ ง การเลย้ี งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นันตะ๊

6

แกะ เดินแทะเล็มหญ้าวนเวียนไม่ซ้ำที่กันแม้จะมีหญ้าอยู่มากก็ตามก็ยังคงเดิมต่อไป ยิ่งมี
หญ้ามากแกะก็จะเลือกมากเลือกกินแต่หญ้าอ่อนๆ เช่นเดียวกับแพะซึ่งไม่ชอบกินหญ้าในที่เดียวกัน
เป็นเวลานานๆ การเลี้ยงแกะที่มีอายุมากหรือลูกแกะที่อายุเล็กควรเลี้ยงในแปลงหญ้าที่มีคุณภาพดี
เพราะฟนั ของแกะเหลา่ นไี้ มค่ อ่ ยดี การกดั หญา้ ในแต่ละครงั้ จะไดป้ ริมาณหญ้าทนี่ อ้ ย

ในการปล่อยแกะแทะเล็ม ควรปล่อยแกะลงกินหญ้าที่มีความสูงจากพื้นดินอยู่ระหว่าง 4-8
นว้ิ สว่ นแพะชอบกินหญ้าทมี่ คี วามสูงทสี่ ุดเท่าทจ่ี ะกินได้ ไมพ้ ุ่มไมห้ นามแพะจะชอบกินมาก รวมทั้ง
ยอดออ่ นของพืช สว่ นแกะจะเกบ็ กนิ หญา้ สนั้ ตามหลัง

การเลี้ยงแกะในสวนยาง สวนผลไม้ เช่น สวนมะม่วง มะขาม และขนุน เป็นต้น เพ่ือ
ช่วยกำจัดวัชพืช แกะสามารถกินผลไม้ที่ร่วงหล่นลงเป็นอาหารได้ด้วย นอกจากนี้ยังอาศัยร่มเงาของ
ต้นไม้หลบแสงแดดร้อนได้แต่ไม่ควรปล่อยแกะลงไปในสวนที่ผลไม้ร่วงหล่นมากๆในสวนผลไม้ที่ร่วง
หล่นมากๆในครั้งแรก เพราะอาจจะกินมากเกินไป ทำให้ท้องอืดได้ ถ้าเลี้ยงปล่อยอยู่แล้วเป็น
ประจำกจ็ ะไม่มปี ญั หามากนัก
8. พฤตกิ รรมการกนิ เม่อื เลยี้ งปล่อยแทะเลม็

- แกะจะเดินหากินอาหารไดไ้ กลถึงวนั ละ 6-8 กม.
- ปริมาณทกี่ นิ ได้ 3-6% นน.ตวั (ถ้าแกะหนกั 30 กก. จะกนิ หญ้าสดวันละ 3 กก./ตวั )
- แกะเลอื กกินหญา้ 70% ไม้พุ่ม 30% แพะเลอื กกินไม้พมุ่ 72% หญา้ 28%
- ถ้าขงั จะกินน้ำวนั ละ 0.68 ลิตร/ตวั ปลอ่ ย 2 ลติ ร/ตัว
- ใชเ้ วลากินอาหาร 30% เคยี้ วเอื้อง 12% เดนิ ทางหาอาหาร 12% และพักผ่อน 46%]

9. การเตรยี มสถานทีแ่ ละอุปกรณ์การเล้ยี ง
โรงเรือน ควรทำคอกให้อยู่ มีหลังคากันแดดและฝน ยกพื้นสูง เพื่อทำความสะอาด

ง่าย มีที่ใส่น้ำและอาหาร ความยาวรางอาหารมีพอให้กินได้ครบทุกตัว และมีที่แบ่งกั้นเพื่อกันตวั
อื่นที่แข็งแรงกว่าแย่งกินอาหาร และถ้าเป็นไปได้ควรแบ่งกั้นคอกสำหรับเลี้ยงแกะโต แกะเล็ก แม่
อุ้มท้อง แมเ่ ลย้ี งลูกหรอื คอกลูกแกะ

เอกสารวิชาการ เรอื่ ง การเลย้ี งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นันตะ๊

7

พื้นคอก ทำเป็นไม้ระแนงในแกะโตมีความห่าง 1.5 ซม. แกะเล็ก1.3 ซม. เพื่อให้มูลและ
ปัสสาวะลงดิน พื้นคอกจะได้แห้งและสะอาด รวมทั้งช่วยป้องกันพยาธิที่อาจติดลงมากับมูลได้ และ
เก็บมลู ใตค้ อกใชท้ ำปุ๋ยต่อไป

รั้ว กั้นแปลงหญ้า อาจทำจากวัสดุเหลือใช้ในท้องถิ่นที่มีราคาถูก เช่นไม้รวก หรืออวนจับ
ปลา

อุปกรณ์ ควรมีมีดและกรรไกรตัดแต่งกีบ เพื่อป้องกันโรคกีบเน่า เขี่ยสิ่งสกปรกที่ซอก
ออก ตัดส่วนที่งอกเกินออก ตัดให้ได้รูปกีบที่ถูกต้อง ควรหมั่นตรวจกีบแกะสม่ำเสมอ (ตัดกีบเดือน
ละครัง้ ) โดยเฉพาะแกะทเี่ ล้ียงขงั ตลอดเวลาอาจวางกอ้ นหนิ ใหญ่ไว้ในคอก

ลักษณะกบี ทด่ี ี แข็งแรง สูงเสมอกัน ไม่ผดิ รูป ผวิ เรียบ ไมม่ รี อยฉีกแตกหรือมสี ง่ิ หมักหมม

10. การจดั การเล้ยี งดู
ช่วงวัยเจริญพันธุ์ (ระยะการเป็นสัด) แกะเริ่มวัยเจริญพันธุ์เมื่ออายุ 3-4 เดือน ตัวเมียจะ

เป็นสัดยอมให้ตัวผู้ขึ้นทับผสมพันธุ์ได้ ควรแยกลูกตัวเมียออกไปเลี้ยงเฉพาะในคอกตัวเมียและจะให้
ผสมพนั ธ์กุ นั เมอ่ื อายุ 8 เดือนขึ้นไป เพือ่ ให้พอ่ แม่มีความสมบูรณ์พนั ธกุ์ อ่ น มิฉะนั้นอาจทำให้ตัวแม่
ไมพ่ รอ้ มเลี้ยงลูกนำ้ นมน้อย ลกู ที่เกิดอาจตวั เลก็ แคระแกรนและอ่อนแอตายลงได้

10.1 ลกั ษณะการเป็นสดั และแมแ่ กะสงั เกตดูได้จาก
– อวยั วะเพศบวมแดง
– กระดิกหางบ่อยขึน้
– จะยนื เงียบเม่ือตัวผู้หรอื ตวั อืน่ มายืนประกบตดิ
– ไม่ค่อยอยสู่ ขุ กระวนกระวาย และไมอ่ ยากกินอาหาร

เอกสารวชิ าการ เรอื่ ง การเลย้ี งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นนั ตะ๊

8

10.2 ช่วงการผสมพนั ธ์ุ

เมื่อแม่แกะเป็นสัดแล้ว ระยะที่เหมาะสมให้ตัวผู้ขึ้นทับคือ 12-18 ชั่วโมง หลังจากที่เห็น
อาการการเป็นสดั

อัตราสว่ นการผสม

– พ่อหนมุ่ 1 ตัว ตอ่ พ่อแม่ 20-30 ตวั

– พอ่ อายุ 2 ปีข้ึนไป 1 ตัว ตอ่ แม่ 20-30 ตัว

10.3 ขอ้ แนะนำ

- ไม่ควรนำพ่อมาผสมกับลูกตัวเมีย หรือลูกตัวผู้ผสมกับแม่ เพราะอาจทำให้ลูกที่
เกดิ ขึน้ ตัวเลก็ ลง ไม่สมบูรณ์ หรอื ลักษณะที่ไม่ดพี ิการออกมา

- ควรสับเปลี่ยนหมุนเวียนพ่อพันธุ์ตัวใหม่ทึก 12 เดือน (แลกหรือขอยืมระหว่าง
ฟารม์ /หมบู่ ้าน)

- ควรคดั แม่ทผ่ี สมไม่ตดิ 2 ครั้งออกไป

- ควรแยกเลย้ี งแม่ท้องแก่ และแมเ่ ลย้ี งลูกในคอกตา่ งหากเพื่อกนั อันตรายจากตัวอ่ืน

11. การจัดการดา้ นสุขภาพแกะ

11.1 ข้อมูลทวั่ ไปเก่ยี วกับสขุ ภาพสัตว์

· อุณหภมู ริ า่ งกาย 102.5-10 องศาฟาเรนไฮด์
ครัง้ /นาที
· อัตราการเตน้ ของหวั ใจ 60-80 คร้ัง/นาที
เดือน
· อตั ราการหายใจ 15-30 วัน
ชั่วโมง
· วยั เจริญพันธุ์ 4-12 วัน

· วงรอบการเป็นสัด 17+-2

· ระยะการเปน็ สดั 12-36

· ระยะการอุ้มท้อง 150

เอกสารวิชาการ เรอื่ ง การเลยี้ งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นันตะ๊

9

12. การดแู ลสขุ ภาพของแกะ
ผู้เลี้ยงอาจพบปัญหา แกะมีสุขภาพไม่ดี เจ็บป่วย จึงต้องหมั่นเอาใจใส่ดูแลในเรื่อง

สุขภาพ ดงั นี้
12.1 กำจัดพยาธิภายนอกได้แก่ เห็บเหาไร ซึ่งทำให้สัตว์รำคาญ และขนหลุดเป็น

หย่อมๆ หรือเป็นขี้เรื้อนมีผลทำให้สุขภาพไม่ดีผลผลิตลดลง การป้องกันแก่ไขโดยอาบน้ำและฉีดพ่น
ลำตัวดว้ ยยากำจัดพยาธิภายนอก

12.2 กำจัดพยาธิภายในได้แก่ พยาธิตัวกลม ตัวตืด และพยาธิใบไม้ในตับ ซึ่งพยาธินี้จะทำ
ให้ซูบผอม เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ขนและผิวหนังหยาบกร้าน ท้องเสีย ผลผลิตลด ถ้าเป็นรุนแรง
ทำให้โลหิตจางและตาย การป้องกันปกติถ่ายพยาธิแกะทุก 3 เดือน แต่ถ้าพบว่าบริเวณที่เลี้ยงแกะ
มีพยาธชิ กุ ชมุ ให้ถ่ายพยาธิ 1 เดอื น

12.3 การป้องกันโรคระบาดได้แก่ โรคปากและเท้าเปื่อย โดยฉีดวัคซีนป้องกันโรคตาม
คำแนะนำของกรมปศสุ ตั วก์ ำหนด

- สาเหตุการติดตอ่ โรค เกิดจาก
1. ตดิ มากบั อาหาร
2. นำ้
3. โรงเรือนที่มีสัตวป์ ว่ ย
4. สัตวป์ ว่ ย
5. มีพาหะนำโรค
6. แมลงพาหะ
7. คนเลีย้ งเปน็ พาหะ

ดงั น้นั หากพบแกะป่วยทเ่ี ปน็ โรคระบาด ควรแยกเล้ียงตวั ปว่ ยออกมาห่างจากฝูง

เอกสารวิชาการ เรื่อง การเลยี้ งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นันตะ๊

10

13. โรคท่ีมกั พบ
13.1 ท้องอืด
สาเหตุเกิดก๊าซจาการหมักในกระเพาะอาหารเนือ่ งจากินหญ้าอ่อนหรือพืชใบอ่อนถั่ว

มากเกินไป
อาการ กระเพาะอาหารพองลมข้นึ ทำให้สวาปทางว้ายของแกะป่องข้นึ
การป้องกนั
– ไม่ควรใหแ้ กะกินหญา้ หรอื พชื ตระกูลถว่ั เกินไป
– หลีกเลย่ี งให้แกะกนิ พชื เปน็ พิษ เช่น มนั สำปะหลัง หรือไมยราพยักษ์

การรกั ษาและควบคุม
– ถ้าทอ้ งป่องมากอย่าใหแ้ กะนอนตะแคงซ้าย
– กระตุ้นให้แกะยืนหรอื เดนิ
– เจาะท้องทส่ี วาปซา้ ยด้านบนดว้ ยเข็มเจาะหรือมดี เพอ่ื ระบายกา๊ ซออก

13.2 ปอดบวม
สาเหตเุ กิดจากเชื้อแบคทเี รยี
อาการ จมูกแห้ง ขนลุก มีไข้ ซึม เบื่ออาหาร หายใจหอบ มีน้ำมูกข้น ไอหรือ

จามบอ่ ยๆ
การปอ้ งกนั
– ปรับปรุงโรงเรยี นให้อบอนุ่ อยา่ ให้ลมโกรก ฝนสาด
การกั ษาและควบคุม
– ใช้ยาปฏชิ วี นะโดยการฉีด 3 วนั ติดตอ่ กัน เช่น ไทโลซนิ คลอแลมเฟนิ

คอล เตตราซัยคลิน เปน็ ตน้

เอกสารวชิ าการ เร่อื ง การเลยี้ งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นันตะ๊

11

13.3 โรคกีบเน่า
สาเหตุ เกิดจากเชือ้ แบคทเี รีย
อาการ เดนิ ขากระเผลก กีบเนา่ มีกลนิ่ เหมน็
การปอ้ งกัน
– รักษาความสะอาด อยา่ ให้พน้ื คอกสกปรก ช้ืนแฉะ
– หลกี เลี่ยงของมคี ม เช่น ตะปูไมว่ างบนพน้ื ทำใหก้ บี เท้าเป็นแผล
– ตดั แตง่ กบี เป็นประจำปกติ
การรักษาและการควบคุม
– ทำความสะอาด ตัดส่วนที่เน่าออก ล้างจุ่มน้ำยาฆ่าเชื้อ เช่น ฟอร์

มาลนี 2-3% หรอื สารละลายด่างทับทมิ 10%
– ใชผ้ า้ พนั แผลท่เี น่า ปอ้ งกนั แมลงและบรรเทาการเคล่ือนไหว

14. การเกบ็ บันทึกข้อมูล
- การบนั ทกึ ขอ้ มลู ทะเบยี นประวตั ิ
- เบอร์พนั ธ์ุ พันธุ์
- เพศ วนั เกดิ
- เบอรพ์ อ่ เบอร์แม่

เอกสารวิชาการ เร่ือง การเลยี้ งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นนั ตะ๊

12

14.1 การบนั ทกขอ้ มลู การสบื พนั ธุ์ ไดแ้ ก่
– อายแุ ละน้ำหนกั เม่อื เร่ิมผสมพันธุ์
– อัตราการผสมตดิ
– อตั ราการคลอดลกู
– อายแุ ละน้ำหนกั เมอื่ ใหล้ ูกตัวแรก
– อัตราการเกดิ ลูกเดย่ี ว ลกู แฝด
– ระยะหา่ งจากให้ลูก
– อตั ราการเลย้ี งลกู รอดเม่อื หยา่ นมและหลังหยา่ นม

14.2 การบนั ทึกข้อมลู การเจรญิ เตบิ โต ได้แก่
– น้ำหนัก รอบอก ความยาว ส่วนสูง เมื่ออายุแรกเกิด, 3,6,9 เดือน และ

1,2,3,4 ปี
– นำ้ หนักเม่อื ให้ลกู ตวั แรก
– นำ้ หนักเม่ือโตเตม็ ทีข่ องพอ่ แมพ่ ันธุ์

เอกสารวชิ าการ เรื่อง การเลยี้ งแกะ โดย...นายเสกสรรค์ นันตะ๊