การอ่านจับใจความ.ม1pdf

การอ่านจับใจความ

ครูวิภารตั น์ อภวิ งค์

การอ่านจบั ใจความเป็นวธิ กี ารที่ชว่ ยใหผ้ อู้ ่านสามารถ
จาํ แนกขอ้ เทจ็ จริงออกจากส่วนประกอบอื่น ๆ หรือทเี่ รยี กวา่

“พลความ” ของเรื่องได้ แนวทางการอา่ นจับใจความ
แบง่ ออกเป็น ๒ แนวทาง ดงั นี้

การอ่านจบั ใจความโดยรวม

การอา่ นจบั ใจความโดยรวม หมายถึง การสังเกต
สว่ นประกอบตา่ ง ๆ ของหนังสือหรือบทความอยา่ งรวดเรว็

เพ่ือสามารถกาํ หนดและทาํ ความเขา้ ใจโครงเร่อื ง
หรือเนื้อหาทัง้ หมดของหนงั สือได้ ดังนี้

๑) สังเกตส่วนประกอบของเรอื่ ง เชน่ ชอื่ เรอื่ ง คาํ นํา
สารบัญ วตั ถุประสงคข์ องผู้เขยี น เพ่ือใหเ้ ห็นแนวทางและ

จุดประสงค์ของผเู้ ขยี น

๒) สังเกตหัวข้อใหญแ่ ละหวั ข้อรอง ซ่งึ เป็นใจความสาํ คัญ
ทผ่ี ้เู ขียนตอ้ งการส่ือมายังผ้อู ่าน นอกจากนีย้ งั หมายถงึ
การสังเกตข้อความท่เี ปน็ ตัวหนา ตัวเอน ขดี เสน้ ใต้
หรอื ท่ีอยใู่ นเครือ่ งหมาย อัญประกาศ (“...”) รวมทง้ั ตาราง
และแผนภมู ิ จากนัน้ จงึ เรียงลําดับความคดิ รวมถงึ พิจารณา

เร่ืองราวทผ่ี เู้ ขียนต้องการนาํ เสนอ

การอ่านจบั ใจความสําคญั

การอ่านจบั ใจความสาํ คัญ เปน็ การอ่านงานเขยี น
อย่างละเอียด เพอ่ื พจิ ารณาหาข้อเท็จจริงทีน่ ําเสนอ
รวมถงึ ทรรศนะ ขอ้ คิดเหน็ อารมณ์ นํเ้ สียงของผูเ้ ขียน
ท่มี ตี อ่ เรือ่ งที่นาํ เสนอ และในกรณีท่ีข้อความท่ีอา่ น
มคี วามยาวเป็นย่อหน้า หรือหลาย ๆ ย่อหน้า

ผอู้ ่านสามารถพจิ ารณาขอ้ ความสําคญั ไดด้ งั น้ี

๑) พจิ ารณาจากชอื่ เร่อื ง แลว้ อา่ นย่อหน้าแรก
และย่อหนา้ สดุ ท้าย ซง่ึ จะชว่ ยให้ทราบวา่ บทความน้ี

นาํ เสนอเรอ่ื งอะไรอยา่ งกวา้ ง ๆ

๒) พิจารณาหาใจความสาํ คญั ไปที่ละยอ่ หนา้ ซึ่งสว่ นใหญ่
ใจความสําคญั ของแต่ละยอ่ หน้าอาจปรากฏอยู่ใน

ตาํ แหน่งต้น ตาํ แหนง่ กลาง หรอื ตาํ แหน่งทา้ ยของย่อหนา้

๓) พยายามพจิ ารณาตดั รายละเอยี ดปลีกยอ่ ย เช่น
คําอธบิ าย ตัวอยา่ ง การให้ เหตุผล เพราะสิ่งเหล่าน้ี

เปน็ เพียงเคร่ืองสนบั สนนุ ความคิดหลักของเรื่อง

๔) เม่ืออ่านจบ ควรทบทวนหรอื ตั้งคาํ ถาม ถามตนเองวา่
เรอ่ื งที่อ่านเปน็ เรือ่ งอะไร และพยายามตอบใหไ้ ด้ว่าใคร
ทําอะไร ท่ีไหน อย่างไร ดว้ ยวิธใี ด จากน้ันจึงบนั ทกึ

ใจความสาํ คัญไว้เพือ่ ศกึ ษาเพ่มิ เตมิ ต่อไป

ตาํ แหนง่ ของใจความสาํ คญั

๑) ใจความสาํ คญั อยู่ต้นขอ้ ความ ในลกั ษณะที่
ใจความสาํ คญั ของขอ้ ความปรากฏอยใู่ นตาํ แหนง่ ต้นขอ้ ความ
หรือยอ่ หน้า มกั จะทาํ หน้าทเ่ี ป็นประโยคนาํ เพื่อบอกเล่า
เรือ่ งราว แลว้ จึงมีข้อความอธิบายรายละเอียดสนบั สนุน

ให้ชดั เจนย่ิงขึ้น

๒) ใจความสําคญั อย่กู ลางขอ้ ความ ลกั ษณะใจความสาํ คญั
ที่ปรากฏอยู่ตอนกลางของขอ้ ความหรือยอ่ หน้า
คือการทผ่ี ู้เขยี นกล่าวเกร่นิ นําเพ่ือเชอ่ื มโยงเขา้ หา

ใจความสําคญั แลว้ จงึ มกี ารอธิบายรายละเอียดเพม่ิ เตมิ

๓) ใจความสําคัญท้ายขอ้ ความ การท่ใี จความสําคัญ
อยู่ทา้ ยขอ้ ความ หรอื ยอ่ หนา้ คอื วธิ ีการนาํ เสนอทผี่ เู้ ขียน
มงุ่ ให้รายละเอียดเหตผุ ลของการนาํ เสนอ แล้วจึงสรปุ ประเดน็
สาํ คญั หรือความคดิ รวบยอดไวต้ อนทา้ ยของข้อความ