Praktis Topikal PT3 Tingkatan 2 Reka Bentuk & Teknologi

TOPIKALPenerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd

Reka Bentuk
dan Teknologi

KBAT 2Tingkatan
KLON PT3 IMBAS KSSM
Mohd Asrul Ishak

Kandungan

Penerbit Ilmu Bakti Sdn. BhdBab 1: Penyelesaian Masalah Bukan Inventif 1 – 19
Bab 2: Aplikasi Teknologi
Jawapan 20 – 78

J1 – J8

Imbas Kod QR untuk
muat turun
• Penilaian Akhir Tahun

BAB

1 Penyelesaian Masalah Bukan Inventif

Penerbit Ilmu Bakti Sdn. BhdBahagian A
Jawab semua soalan.

1.1 Pengenalpastian Masalah A I, II dan III C I, III dan IV
B I, II dan IV D II, III dan IV

1.1.1 Mengenal Pasti Masalah Bukan Buku Teks ms.3-4
Inventif dan Inventif
1.1.2 Menerangkan Proses Penyelesaian
1 Apakah maksud masalah bukan inventif? untuk
KLON A Kaedah atau proses mencari jalan tanpa Masalah Bukan Inventif dan Inventif
PT3 menghasilkan produk
5 Susun mengikut urutan yang betul proses
B Masalah yang dapat diselesaikan KLON penyelesaian masalah bukan inventif.
PT3 I Membuat pilihan
mempunyai kesan sampingan
C Masalah yang berlaku terhadap sesuatu produk II Melaksanakan pilihan
III Mengenal pasti masalah
yang hendak dihasilkan IV Menyenaraikan pilihan untuk menyelesaikan
D Masalah yang mempunyai kesan sampingan
masalah
apabila usaha penambahbaikan berlaku A I, III, II, IV
B I, III, IV, II
Buku Teks ms.2 C III, IV, I, II
D III, IV, II, I
2 Antara berikut, yang manakah contoh masalah
inventif? Buku Teks ms.5
A Abu menggilap kereta sehingga berkilat
B Ahmad mengasah parang sehingga tajam 6 Antara berikut, yang manakah langkah ketiga dalam
C Emak menambah perasa dalam makanan yang proses penyelesaian masalah bukan inventif?
tawar A Membuat pilihan
D Tenaga empat lelaki diperlukan untuk B Melaksanakan pilihan
mengalihkan meja yang berkaki besi C Mengenal pasti masalah
D Menyenaraikan pilihan untuk menyelesaikan
Buku Teks ms.4 masalah

3 Antara berikut, proses penyelesaian inventif banyak Buku Teks ms.5

digunakan dalam C perkapalan 7 Antara berikut, yang manakah tujuan kaedah TRIZ?
A perindustrian D pembuatan A Proses penyelesaian masalah boleh diulang
B perkilangan semula
B Proses penyelesaian masalah dapat diselesaikan
Buku Teks ms.4 tanpa diulang
C Proses penyelesaian masalah yang biasa dialami
4 Antara berikut, yang manakah masalah inventif? dalam kehidupan
D Proses penyelesaian masalah yang mempunyai
Sebelum Selepas kesan sampingan selepas penambahbaikan
penambahbaikan penambahbaikan
Penutup balang kuih Buku Teks ms.5
I Penutup balang terlalu ketat
kuih tidak ketat 8 Antara berikut, yang manakah jurutera paten yang
menyebabkan kuih Pisau diasah menjadi telah memperkenalkan kaedah TRIZ?
selalu lemau tajam A Elon Musk
Kaki meja diganti B Steve Wozniak
II Pisau tumpul untuk dengan kaki besi C Genrich Altshuller
menyiang ikan Tenaga empat lelaki D Leonardo da Vinci
diperlukan untuk
III Meja tidak dapat mengalihkan meja Buku Teks ms.5
menampung berat yang berkaki besi

IV Tenaga dua lelaki
diperlukan untuk
mengalihkan meja
yang berkaki kayu

1

9 Apakah tujuan menggunakan kaedah TRIZ dalam C Model masalah Kedah penyelesaian
D Model penyelesaian spesifik
proses penyelesaian masalah?
Analisis fungsi
A Proses penyelesaian masalah yang biasa dialami
Buku Teks ms.6
dalam kehidupan seharian

B Masalah yang mempunyai kesan sampingan

setelah penambahbaikan dilakukan 13 Antara berikut, yang manakah fasa dalam

C Masalah yang dikesan melalui proses kerja yang KLON penyelesaian masalah inventif?
PT3 A Analisis fungsi
dikenali sebagai analisis fungsi
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd
D Proses penyelesaian masalah boleh diulang B Percanggahan fizikal

semula untuk mendapatkan keputusan yang C Kaedah penyelesaian

terbaik Buku Teks ms.5 D Kaedah penyelesaian spesifik

10 Rajah 1 menunjukkan proses kerja penyelesaian Buku Teks ms.6
masalah inventif.
14 Susun mengikut urutan yang betul bagi fasa
Mengenal pasti masalah
penyelesaian masalah inventif.

I Model masalah

Menyenaraikan pilihan untuk II Model penyelesaian
menyelesaikan masalah
III Kaedah penyelesaian

IV Analisis punca masalah

A I, III, II, IV

X B I, III, IV, II

C III, IV, II, I

Melaksanakan pilihan D IV, I, III, II Buku Teks ms.6

Menilai penyelesaian masalah 15 Berikut ialah pernyataan tentang fasa penyelesaian
sama ada berjaya atau tidak masalah inventif.

Rajah 1 • Menggunakan konsep percanggahan fizikal
• Contoh meja perlu berat (bahagian kaki meja
Berdasarkan Rajah 1, apakah X? Buku Teks ms.5
A Membuat pilihan ditukar kepada besi) untuk menjadi lebih kuat
B Merancang masalah bagi menampung beban yang tinggi dan perlu
C Membuat penambahbaikan ringan
D Merancang situasi masalah • Meja perlu berat dan ringan supaya mudah
dialihkan

11 Antara berikut, yang manakah langkah kedua dalam Apakah fasa penyelesaian masalah inventif itu?

proses penyelesaian masalah bukan inventif? A Model penyelesaian

A Membuat pilihan B Kaedah penyelesaian

B Melaksanakan pilihan C Memodelkan masalah

C Menyenaraikan pilihan untuk menyelesaikan D Menganalisis punca masalah Buku Teks ms.6-7

masalah

D Menilai penyelesaian masalah sama ada berjaya 16 Antara berikut, yang manakah fasa kedua dalam

atau tidak Buku Teks ms.5 penyelesaian masalah inventif?

A Model masalah

12 Antara berikut, yang manakah padanan fasa B Model penyelesaian
penyelesaian masalah inventif yang betul?
C Kaedah penyelesaian

D Analisis punca masalah Buku Teks ms.6

Fasa Penerangan

A Analisis punca Percanggahan fizikal 17 Antara berikut, yang manakah penerangan fasa
masalah model penyelesaian yang betul?
A Analisis fungsi
B Kaedah penyelesaian Pilihan kaedah B Percanggahan fizikal
penyelesaian C Pilihan kaedah penyelesaian
D Kaedah penyelesaian spesifik

Buku Teks ms.6

2

1.2 Analisis fungsi 22 Antara berikut, yang manakah padanan hubung kait
antara produk dengan objek dari segi fungsinya yang
1.2.1 Membuat Hubung Kait antara Produk betul?
dengan Objek dari Segi Fungsinya
Produk Fungsi Objek
18 Rajah 1 menunjukkan sebuah rak kasut. (sistem) (tindakan) (Penerima

kesan)

A Meja Memegang Buku

Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd B Cawan Memegang Tangan

C Klip Memegang Buku

D Kereta Memegang Stereng

Buku Teks ms.9

Rajah 1 1.2.2 Melukis Sistem Fungsi

Antara berikut, yang manakah merupakan objek 23 Antara berikut, yang manakah fungsi komponen
pada sistem fungsi?
bagi rak kasut tersebut? A Menggambarkan keseluruhan hubung kait
antara komponen
A Skru B Membantu mengenal pasti sistem yang ada pada
sebuah produk
B Paku C Gabungan beberapa komponen yang
membentuk produk lengkap
C Kasut D Melaksanakan tugas yang tertentu bagi
melengkapkan sistem fungsi produk
D Kayu beroti Buku Teks ms.8
Buku Teks ms.10
19 Antara berikut, yang manakah komponen penting

KLON dalam melukis model fungsi?

PT3 I Produk III Bahan 24 Antara berikut, yang manakah bukan supersistem?

II Fungsi IV Objek A Warna C Cahaya

A I, II dan III B Lantai D Kelembapan

B I, II dan IV Buku Teks ms.10

C I, III dan IV

D II, III dan IV Buku Teks ms.9 25 Antara berikut, yang manakah fungsi komponen

dalam sistem fungsi?

20 Antara berikut, yang manakah tujuan analisis fungsi? A Elemen yang berkaitan antara satu sama lain

A Masalah fungsi bagi sesuatu produk B Bahagian kecil yang berfungsi menyokong

B Menghubungkait antara produk dengan objek sesuatu produk

dari segi fungsinya C Gabungan beberapa komponen yang

C Membantu mengenal pasti sistem yang ada pada melengkapkan sesuatu produk

sesebuah produk D Melaksanakan tugas tertentu bagi melengkapkan

D Melaksanakan tugas tertentu bagi melengkapkan sistem fungsi produk Buku Teks ms.10

sistem sesuatu produk Buku Teks ms.9

26 Pilih padanan yang betul.

21 Rajah 2 menunjukkan sebuah katil. Komponen Fungsi Objek
Kaki meja
KLON A Muka meja Memegang Skru
PT3 Kaki meja
Muka meja
B Kaki meja Memegang

C Skru Memegang

D Lantai Memegang

Rajah 2 27 Antara berikut, yang manakah konsep utama dalam

analisis fungsi?

Antara berikut, yang manakah merupakan objek bagi I Objek III Sistem

katil tersebut? II Fungsi IV Produk
A I, II dan III C I, III dan IV
A Skru C Lantai B I, II, dan IV D II, III dan IV

B Tilam D Muka katil Buku Teks ms.10

Buku Teks ms.9

3

46 Berikut ialah contoh prinsip inventif pemisahan 48 Berikut ialah pernyataan tentang prinsip inventif
ruang. bagi kaedah pemisahan ruang.

Memisahkan atau mengeluarkan bahagian yang Bekas makanan murid yang mempunyai beberapa
mendatangkan gangguan daripada objek bahagian

Apakah cadangan prinsip inventif tersebut? Apakah prinsip inventif itu?
A Kualiti setempat
B Pengekstrakan A Pengantara
C Penyarangan B Tidak simetri
D Tidak simetri C Pembahagian
D Kualiti setempat
Buku Teks ms.16
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd Buku Teks ms.18

1.3.3 Menjustifikasikan Cadangan 1.3.4 Menghasilkan Lakaran Produk

Perubahan Reka Bentuk Berdasarkan Berfokuskan Bahagian yang

Pemilihan Prinsip Inventif Mempunyai Masalah Inventif

47 Berikut ialah pernyataan tentang kaedah 49 Antara berikut yang manakah cadangan perubahan
KLON penyelesaian masalah inventif secara pemisahan. yang sesuai pada meja yang perlu menampung
beban di atasnya dan perlu ringan untuk dialihkan?
PT3 I Memasang kaki besi pada muka meja agar meja
tidak bergerak
Sebuah meja perlu berat untuk menampung II Memasang roda pada hujung kaki meja agar
beban yang banyak di atasnya dan perlu ringan mudah digerakkan
untuk dialihkan III Mengubah kaki meja jenis boleh ditanggalkan
daripada cantuman muka meja
Apakah cadangan prinsip inventif yang sesuai IV Mengubah suai kaki meja yang boleh diubah
digunakan? ketinggiannya mengikut kesesuaian
A Kedinamikan A I, II dan III
B Tindakan awal B I, II dan IV
C Tindakan berkala C I, III dan IV
D Tindakan keterlaluan D II, III dan IV

Buku Teks ms.18 Buku Teks ms.19

Bahagian B
Jawab semua soalan.

1.1 Pengenalpastian masalah
1.1.1 Mengenal Pasti Masalah Bukan Inventif dan Inventif

1 Berikut ialah dua jenis masalah. Buku Teks ms.3-4
A Masalah inventif
B Masalah bukan inventif

Padankan jenis masalah itu dengan menulis A atau B pada petak yang disediakan.
Emak membeli rak serba guna untuk meletakkan barang keperluan dapur yang terlalu banyak

Akmal mengasah pisau yang tumpul sehingga tajam untuk menyiang ikan

Ayah memasang ekzos kereta yang baharu namun kos penggunaan bahan api didapati bertambah

[3 markah]

6

2 Tanda () bagi pernyataan masalah inventif yang betul dan () yang salah pada petak yang disediakan.

Buku Teks ms.3-4

Masalah yang sering dialami dalam kehidupan seharian

Masalah yang mempunyai kesan sampingan apabila usaha penambahbaikan dilakukan

Masalah yang tidak mempunyai kesan sampingan setelah usaha penambahbaikan dilakukan
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd
[3 markah]

3 Tanda () bagi maksud masalah bukan inventif yang betul dan () yang salah pada petak yang disediakan.

Buku Teks ms.3-4

Masalah yang mempunyai kesan sampingan apabila usaha penambahbaikan dilakukan

Masalah yang mempunyai kesan sampingan sebelum penambahbaikan dilakukan

Masalah yang tidak mempunyai kesan sampingan setelah usaha penambahbaikan dilakukan

[3 markah]

4 Berikut ialah jenis masalah. Buku Teks ms.2-4

A Masalah inventif
B Masalah bukan inventif

Padankan jenis masalah itu dengan definisi yang betul dengan menulis A atau B pada petak yang disediakan.

Masalah yang dapat diselesaikan tanpa mempunyai kesan sampingan

Masalah yang mempunyai kesan sampingan apabila usaha penambahbaikan berlaku

[2 markah]

1.1.2 Menerangkan Proses Penyelesaian Masalah Bukan Inventif dan Inventif

5 Berikut ialah langkah-langkah proses penyelesaian masalah bukan inventif. Buku Teks ms.5

KLON A Membuat pilihan
PT3

B Mengenal pasti masalah

C Menyenaraikan pilihan

D Melaksanakan pilihan

Lengkapkan peta alir berikut mengikut urutan yang betul dengan menulis A, B, C dan D pada petak yang disediakan.

Mula Menilai penyelesaian Selesai
masalah [4 markah]

7

1.3.3 Menjustifikasikan Cadangan Perubahan Reka Bentuk Berdasarkan Pemilihan Prinsip
Inventif

25 Rajah 4 menunjukkan sebuah meja yang telah berlaku perubahan reka bentuk. Buku Teks ms.18 KBAT Menganalisis

Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd Rajah 4
Nyatakan dua cadangan perubahan reka bentuk yang telah berlaku pada meja tersebut.
(i)

(ii)

[2 markah]

Bahagian C
Jawab semua soalan.

1.1 Pengenalpastian Masalah

1.1.1 Mengenal Pasti Masalah Bukan Inventif dan Inventif

1 Dalam kehidupan seharian, kebanyakan individu berdepan dengan pelbagai masalah dan menghadapi
kesukaran dalam membuat pilihan. Kadangkala situasi yang berlaku memaksa kita untuk menyelesaikan
masalah tersebut dengan pantas. Inventif ialah suatu penemuan yang benar-benar baharu hasil daripada
kreativiti manusia. Penyelesaian masalah pula ialah suatu proses kognitif yang digunakan sebagai usaha
mencari jalan penyelesaian sesuatu masalah.

Berdasarkan petikan di atas, Buku Teks ms.3-4
(a) Nyatakan definisi masalah inventif dan masalah bukan inventif dengan memberikan satu contoh yang sesuai.

(i) Masalah inventif

14

(ii) Masalah bukan inventif

[4 markah]
(b) Tentukan jenis situasi masalah di bawah sama ada masalah inventif atau masalah bukan inventif.
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd
Situasi masalah Jenis masalah
(i) Stereng kereta Encik Ahmad secara tiba-tiba terasa berat semasa [2 markah]
[4 markah]
memandu. Ini kerana tayar kereta yang bocor dan digantikan dengan
tayar yang baru.
(ii) Semasa melukis, Aqil Faiz selalu mengasah pensel kerana pensel itu
sentiasa tumpul. Akibat daripada sentiasa mengasah, pensel itu menjadi
semakin pendek.

(c) Nyatakan empat fasa penyelesaian masalah inventif.

(i)

(ii)

(iii)

(iv)

1.1.2 Menerangkan Proses Penyelesaian Masalah Bukan Inventif dan Inventif
2 Rajah 1 menunjukkan contoh penyelesaian masalah bukan inventif. Buku Teks ms.5-7

Rajah 1 [2 markah]
Berdasarkan Rajah 1,
(a) Terangkan secara ringkas situasi yang berlaku. KBAT Menganalisis

15

BAB

2 Aplikasi Teknologi

Penerbit Ilmu Bakti Sdn. BhdBahagian A B Satu kaedah menghasilkan produk sama ada
menggunakan alatan tangan atau mesin
Jawab semua soalan.
C Proses pembuatan yang menggunakan kaedah
2.1 Teknologi Pembuatan konvensional bagi menghasilkan sesuatu produk

2.1.1 Mengenal Pasti Teknologi D Kaedah dan teknik tentang sumber tenaga
Pembuatan Produk kerja, mesin dan bahan yang ada diubah untuk
menghasilkan produk siap
1 Apakah maksud teknologi pembuatan?
KLON A Kaedah dan proses mencari jalan untuk Buku Teks ms.26
PT3 menghasilkan produk
5 Antara berikut, yang manakah proses pembuatan
B Proses menghasilkan produk menggunakan KLON kaedah konvensional?
teknologi baharu PT3 A Memutar skru menggunakan pemutar skru

C Kaedah menghasilkan produk menggunakan B Memotong kayu menggunakan mesin gergaji
alatan tangan moden C Mengecat menggunakan mesin penyembur cat
D Memutar skru menggunakan pemutar skru
D Kaedah menghasilkan produk sama ada
menggunakan alatan tangan atau mesin tanpa wayar

Buku Teks ms.24 Buku Teks ms.26

2 Antara berikut, yang manakah ciri pembuatan 6 Apakah peringkat pembinaan dalam menghasilkan
produk menggunakan kaedah konvensional? sesuatu produk?
A Penggunaan bahan lebih efisien A Sambungan
B Dapat menjimatkan masa dalam menghasilkan B Pemotongan
produk C Pemasangan
C Pembuatan produk lebih cepat dan tepat tanpa D Penggabungan
membazirkan tenaga
D Memerlukan kemahiran kreatif dan kreativiti Buku Teks ms.26
individu dalam menghasilkan produk
7 Antara berikut, yang manakah alatan yang digunakan
Buku Teks ms.25 dalam kaedah moden?

3 Antara berikut, yang manakah contoh proses C
pembuatan menggunakan kaedah moden? A
I Memotong kayu menggunakan gergaji
II Mengecat menggunakan mesin penyembur cat
III Memutar skru menggunakan pemutar skru
tanpa wayar
IV Melicinkan permukaan kayu menggunakan
mesin gergaji
A I, II dan III
B I, II dan IV
C I, III dan IV
D II, III dan IV

Buku Teks ms.25

2.1.2 Menghuraikan Proses Pembuatan D
Produk Berdasarkan Teknologi B
Pembuatan Konvensional dengan Buku Teks ms.27
Pembuatan Moden

4 Apakah maksud pembuatan produk?
A Proses pembuatan yang menggunakan mesin
dalam menghasilkan sesuatu produk

20

2.6.5 Menghasilkan Reka Bentuk dan A I, II dan III
Pembungkusan Makanan B I, II dan IV
C I, III dan IV
119 Antara berikut, yang manakah perkara penting yang D II, III dan IV

perlu diingat semasa mereka bentuk makanan dalam Buku Teks ms.154-165

pinggan atau bekas?

I Cara penyusunan makanan 2.6.6 Menilai Reka Bentuk Makanan yang

II Rasa dan keaslian makanan Dihasilkan
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd
III Merancang pelbagai bentuk dan susunan 122 Antara berikut, yang manakah tahap penilaian reka
bentuk makanan?
IV Gabungan keseimbangan dan tekstur dalam I Tahap perkembangan idea
II Tahap penilaian reka bentuk makanan
pinggan III Tahap penambahbaikan reka bentuk makanan
IV Tahap keupayaan penghasilan reka bentuk
A I, II dan III makanan
A I, II dan III
B I, II dan IV B I, II dan IV
C I, III dan IV
C I, III dan IV D II, III dan IV

D II, III dan IV Buku Teks ms.162-163 Buku Teks ms.167

120 Apakah maksud pembungkusan? 1 23 Antara berikut, yang manakah tujuan utama
KLON A Menutup makanan daripada dicemari bakteria penilaian reka bentuk makanan yang dihasilkan?
PT3 B Meminimumkan pembaziran produk makanan A Daya penarik produk yang boleh mempengaruhi
pengguna
C Memelihara kualiti makanan dan mengurangkan B Idea imaginasi yang dijana bagi menghasilkan
pembaziran sesuatu
C Mengembangkan idea dalam mereka bentuk
D Mengurangkan penggunaan bahan awet makanan
makanan D Memenuhi keperluan dan kehendak pengguna

Buku Teks ms.164 Buku Teks ms.167

1 21 Antara berikut, yang manakah faktor yang perlu
KLON dipertimbangkan dalam proses mereka bentuk
PT3 pembungkusan makanan?

I Cara pembungkusan makanan
II Menentukan sasaran pasaran dan demografi
III Penggunaan warna yang betul dan menarik

perhatian
IV Membentuk imej atau personaliti produk

berdasarkan cita rasa

Bahagian B
Jawab semua soalan.

2.1 Teknologi Pembuatan
2.1.1 Mengenal Pasti Teknologi Pembuatan Produk

1 Berikut ialah teknologi pembuatan produk. Buku Teks ms.25
A Kaedah moden
B Kaedah konvensional

Padankan teknologi pembuatan produk itu dengan menulis A atau B pada petak yang disediakan.
Penggunaan mesin menggantikan penggunaan tangan

Teknologi asas dan biasanya dikendalikan dengan menggunakan tangan

[2 markah]

34

2 Tanda () bagi teknologi pembuatan secara kaedah konvensional yang betul dan () yang salah pada petak yang
disediakan. Buku Teks ms.25

Biasanya, dikendalikan oleh individu dengan menggunakan tangan

Pembinaan sesuatu produk menjimatkan masa, kos dan bahan

Kemahiran individu diperlukan dalam penghasilan produk

Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd [3 markah]

2.1.2 Menghuraikan Proses Pembuatan Produk Berdasarkan Teknologi Pembuatan
Konvensional dengan Pembuatan Moden

3 Tanda () bagi proses pembuatan menggunakan kaedah moden yang betul dan () yang salah pada petak yang
disediakan. Buku Teks ms.27

Memutar skru menggunakan pemutar skru

Melicinkan permukaan kayu menggunakan mesin pelelas

Memotong kayu menggunakan gergaji tangan

[3 markah]

4 Berikut ialah aliran dalam proses pembuatan.

KLON A Perancangan
PT3

B Lakaran/lukisan

C Kaji selidik

Susun langkah itu mengikut urutan yang betul dengan menulis A atau B pada petak yang disediakan. Buku Teks ms.27
Langkah C telah diberi.

C
[2 markah]

2.1.3 Membanding Beza Teknologi Pembuatan Konvensional dengan Pembuatan Moden
dalam Proses Penghasilan Produk

5 Nyatakan empat aspek elemen perbezaan kaedah konvensional dan moden. Buku Teks ms.28

(i)

(ii)
(iii)

(iv)
[4 markah]

6 Berikut ialah teknologi pembuatan produk. Buku Teks ms.28

A Kaedah moden
B Kaedah konvensional
Padankan teknologi pembuatan produk itu dengan menulis A atau B pada petak yang disediakan.
Kos pembuatan yang tinggi

Bentuk seragam antara satu sama lain

Tiada piawaian tertentu

Nilai estetika yang terhad

[4 markah]

35

2.6.6 Menilai Reka Bentuk Makanan yang Dihasilkan
85 Tanda () bagi peranan penilaian reka bentuk makanan yang dihasilkan. Buku Teks ms.166

Memenuhi kehendak pasaran produk

Menarik perhatian pengguna

Meningkatkan inovasi dalam kalangan pengguna

Bahagian C
Jawab semua soalan.
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd [1 markah]

2.1 Teknologi Pembuatan

2.1.1 Mengenal Pasti Teknologi Pembuatan Produk

2.1.3 Membanding Beza Teknologi Pembuatan Konvensional dengan Pembuatan Moden
dalam Peoses Penghasilan Produk

1 Teknologi pembuatan berkait rapat dengan amalan pembuatan yang pelbagai selain penyelidikan dan
pembangunan sistem, proses, mesin, alat dan pelengkapnya. Kini, pelbagai produk dapat dihasilkan dengan
penghasilan mesin berteknologi tinggi yang menggunakan komputer dan sistem automasi serta mikropengawal
dan mikropemproses.

Berdasarkan pernyataan di atas, Buku Teks ms.25-28
(a) Jelaskan maksud teknologi pembuatan produk.

[2 markah]

(b) Nyatakan dua teknologi pembuatan produk yang digunakan pada masa kini.

(i)

(ii)
[2 markah]

(c) Berdasarkan jawapan di 1(b) lengkapkan jadual perbandingan bagi dua teknologi pembuatan produk
tersebut. KBAT Menganalisis

Kaedah 1: Kaedah konvensional Kaedah 2 : Kaedah moden

(i)


(ii)


(iii)



[6 markah]
57

2.1.6 Membuat Acuan Model 3D
2

Teknologi pembuatan mempunyai pelbagai kaedah untuk menghasilkan sesuatu produk. Pelbagai produk
yang digunakan oleh manusia dihasilkan melalui teknologi pembuatan.

Berdasarkan pernyataan di atas, Buku Teks ms.31-32
(a) Nyatakan lima kaedah pembuatan yang digunakan pada masa kini.

(i)
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd
(ii)

(iii)

(iv)

(v)

[5 markah]
(b) Terangkan tiga kedah pembuatan di 2(a) dan jelaskan definisi kaedah pembuatan tersebut. KBAT Menganalisis

(i)

(ii)

(iii) [3 markah]
[2 markah]
(c) Nyatakan dua jenis model dalam pembinaan sesuatu produk.
(i)
(ii)

2.1.7 Membuat Model 3D Berdasarkan Proses Kerja
3 Rajah 1 menunjukkan model 3D yang dihasilkan melalui acuan dan tuangan.

Rajah 1
58

Penilaian Akhir Tahun

Bahagian A Skor 100
[15 markah]
Jawab semua soalan.
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd
1 Berikut ialah penyataan tentang masalah. 6 Pilih padanan prinsip inventif bagi kaedah
pemisahan ruang yang betul.
Masalah yang tidak mempunyai kesan sampingan
apabila usaha penambahbaikan dilakukan Cadangan prinsip Penerangan konsep
inventif
Apakah jenis masalah itu?
A Masalah kreatif A Pengantara Mengadakan bahagian
B Masalah inventif baharu antara dua objek
C Masalah bukan inovatif
D Masalah bukan inventif B Pembahagi Memisahkan bahagian
yang mendatangkan
2 Berikut ialah fungsi garisan interaksi. gangguan daripada objek

Berguna tetapi berlebihan C Penyarangan Membahagikan objek
kepada beberapa
Apakah garisan interaksi itu? bahagian kecil
A
B D Tidak simetri Menjadikan objek
C mudah dileraikan
D
7 Berikut ialah pernyataan tentang kaedah pembuatan.
3 Antara berikut, yang manakah jenis halangan semula
jadi? Proses mengubah bentuk sesuatu bahan menjadi
A Graviti bentuk lain yang boleh digunakan untuk membina
B Momentum satu produk
C Kelembapan
D Kebolehan manusia A Pembentukan
B Sambungan
4 Antara berikut, yang manakah cadangan prinsip C Pemesinan
inventif bagi kaedah pemisahan ruang? D Tuangan
A Kedinamikan
B Penyarangan 8 Antara berikut, yang manakah benar tentang
C Tindakan awal teknologi pembuatan produk menggunakan kaedah
D Tindakan keterlauan moden?
I Menggunakan peralatan khas
5 Antara berikut, yang manakah cadangan prinsip II Pembuatan produk yang berskala besar
inventif bagi kaedah pemisahan masa? III Dapat menjimatkan masa, kos dan bahan
A Pengantara IV Penggunaan mesin menggantikan penggunaan
B Pembahagian peralatan tangan
C Pengekstrakan A I, II dan III
D Pengembangan terma B I, II dan IV
C I, III dan IV
D II, III dan IV

9 Apakah langkah kedua dalam proses pembuatan?
A Model
B Lakaran
C Kaji selidik
D Perancangan

1 Praktis Topikal PT3: RBT KSSM Tingkatan 2

Bahagian B
[55 markah]
Jawab semua soalan.

1 Berikut ialah bahagian yang terlibat dalam model fungsi.

A Objek
B Komponen
C Supersistem
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd
Padankan fungsi bahagian itu dengan menulis A, B dan C pada petak yang disediakan.

Faktor persekitaran yang memberikan kesan terhadap produk

Penerima kesan daripada akibat daripada kefungsian sesuatu produk

Melaksanakan tugas yang tertentu bagi melengkapkan sistem fungsi produk

[3 markah]

2 Berikut ialah cadangan prinsip inventif.

A Pengekstrakan
B Tindakan keterlaluan
C Kualiti setempat
D Pembuangan dan pemulihan

Padankan cadangan prinsip inventif itu dengan menulis A, B, C dan D pada ruang jawapan yang disediakan.


Pemisahan ruang Pemisahan masa

3 Tanda () bagi tujuan analisis fungsi yang betul pada petak yang disediakan. [4 markah]
Membantu mengenal pasti sistem yang ada pada sesuatu produk [1 markah]
Menerima kesan daripada fungsi produk
Membantu mengenal pasti masalah yang dihadapi

3 Praktis Topikal PT3: RBT KSSM Tingkatan 2

19 Tanda () bagi tujuan sistem akuaponik yang betul dan () yang salah pada petak yang disediakan.
Mengekalkan kualiti air
Mengurangkan kadar ammonia di dalam air
Dapat menghasilkan tanaman yang komersial
[3 markah]

20 Tanda () bagi kriteria yang terlibat dalam menghasilkan reka bentuk pembungkusan makanan yang betul pada
petak yang disediakan.
Maklumat
Warna
Kesatuan
[2 markah]

Bahagian C
[30 markah]
Jawab semua soalan.

1 Rajah 1 menunjukkan sebuah meja makan.
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd
Rajah 1

Berdasarkan Rajah 1,

(a) Tentukan hubung kait antara produk dengan objek dari segi fungsinya dengan melengkapkan jadual di bawah.

Produk Fungsi Objek

[4 markah]

 Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd. (732516-M) 2022 8

Jawapan

Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhdpenilaian akhir tahun 10

Bahagian A

1 D 2 D 3 C 4 B 5 D 
6 A 7 A 8 D 9 C 10 A
11 C 12 B 13 B 14 C 15 C 

Bahagian B 11 A
1 C

A C

B B

2 Pemisahan ruang Pemisahan masa 12 C
A B
C D A

3  B

13 Projek gajet C A B Lakaran
lampu basikal idea

4 B 14 (i) Petroleum
C (ii) Arang batu
A (iii) Gas
(iv) Tenaga nuklear
5 (i) Membahagikan objek kepada beberapa bahagian kecil
(ii) Menjadikan objek mudah dileraikan 15 A

6 B A
A
C B

7  16 





17 

 
18 A
8 B
C C
A B
19 
9 A A B 


J1 Praktis Topikal PT3: RBT KSSM Tingkatan 2 – Jawapan

Jawapan

2  15 B
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. BhdBAB 1Penyelesaian Masalah
Bukan Inventif 

BAHAGIAN A 3  C

1 B 2 D 3 A 4 C 5 C  A
6 A 7 A 8 C 9 D 10 A 16 
11 C 12 B 13 C 14 D 15 C 4 B
16 A 17 D 18 C 19 B 20 C 
21 B 22 A 23 D 24 A 25 D A
26 C 27 B 28 A 29 C 30 B 
31 D 32 D 33 D 34 C 35 D
36 A 37 C 38 D 39 A 40 A 17 Percanggahan fizikal Parameter
41 D 42 C 43 A 44 D 45 B
46 B 47 A 48 D 49 D Berat – ringan C

Tinggi – rendah A

BAHAGIAN B Besar – kecil B
1 B
18 

B

A

5 B CA Menilai 19 B
Mula B D penyelesaian Selesai A

6 masalah 20 

C 

AD Penyelesaian
khusus 21 B
C
7 Fasa Ruang 11 A
jawapan 
Analisis punca 22 
masalah C 
Model masalah 23 C
Kaedah A 12 Objek B
penyelesaian E (penerima A
Model penyelesaian
F kesan) 24 A
8 (i) Tempat duduk C
(ii) Penyandar kerusi Produk Fungsi B
(iii) Kaki kerusi (sistem) (tindakan)
(iv) Skru
Meja Memegang B
9 B
Cawan Memegang A

Klip Memegang C

A 13 Garisan interakasi Fungsi

C C
10
A

B

 14 A

C

B

J1 Praktis Topikal PT3: RBT KSSM Tingkatan 2 – Jawapan

25 (i) Kaki meja jenis boleh 3 (a) Komponen Fungsi Objek
ditanggalkan daripada
cantuman dengan muka meja Muka rak Memegang Pinggan/cawan/sudu
agar mudah dibawa ke mana-
mana Kerangka rak Memegang Muka rak

(ii) Memasang roda pada hujung Skru Memegang Kerangka rak/muka rak
kaki meja agar mudah
digerakkan Lantai Memegang Kerangka rak

BAHAGIAN C (b) (i) Produk terdiri daripada gabungan beberapa komponen dan fungsi yang
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd
1 (a) (i) Masalah yang mempunyai membentuk sesuatu sistem
kesan sampingan apabila
usaha penambahbaikan (ii) Tugas atau tindakan yang dilakukan oleh produk untuk merubah objek
berlaku. Contohnya,
penggunaan pendingin sasaran
hawa akan menjadikan
rumah lebih selesa tetapi (iii) Objek merupakan penerima kesan daripada fungsi produk
akan meningkatkan kos
elektrik (c) Memegang Memegang Memegang

(ii) Masalah yang tidak Lantai Kerangka rak Muka rak Pinggan/
mempunyai kesan cawan/sudu
sampingan apabila usaha
penambahbaikan berlaku. Memegang Memegang
Contohnya, mentol yang
rosak digantikan dengan Kelembapan Skru
mentol yang baharu
4 (a) (i) Buku yang diletakkan di atas (c) Meja makan berempat boleh
(b) (i) Masalah inventif meja akan jatuh dibesarkan menjadi meja makan
(ii) Masalah bukan inventif berlapan
(ii) Kaki meja akan patah
(c) (i) Analisis punca masalah kerana tidak dapat BAB 2 Aplikasi Teknologi
(ii) Model masalah menampung beban buku
(iii) Kaedah penyelesaian yang banyak BAHAGIAN A
(iv) Model penyelesaian
(iii) Akan mencederakan kaki 1 D 2 D 3 D 4 D 5 A
2 (a) Pisau yang tumpul untuk seseorang sekiranya kaki 6 B 7 A 8 A 9 B 10 A
memotong daging. Pisau meja patah 11 D 12 C 13 C 14 B 15 D
diasah sehingga tajam untuk 16 C 17 D 18 A 19 D 20 D
memudahkan kerja memotong (b) Meja tidak stabil kerana skru 21 C 22 A 23 C 24 D 25 D
daging. Sekiranya pisau yang yang memegang antara kaki 26 A 27 D 28 B 29 A 30 A
digunakan tumpul maka, meja dan muka meja telah 31 B 32 C 33 A 34 D 35 C
kerja memotong daging akan berkarat dan patah kerana 36 C 37 C 38 D 39 C 40 C
mengambil masa yang lama kelembapan cuaca semula jadi 41 B 42 C 43 A 44 A 45 D
(Supersistem) 46 B 47 C 48 B 49 A 50 B
(b) (i) Mentol kereta yang malap 51 C 52 A 53 A 54 C 55 C
digantikan dengan mentol (c) 56 A 57 D 58 B 59 C 60 C
yang baharu agar lebih 61 D 62 B 63 D 64 B 65 B
terang Meja tidak stabil 66 A 67 B 68 A 69 C 70 B
71 D 72 D 73 B 74 D 75 B
(ii) Kepala paip yang rosak Muka meja Kaki meja 76 C 77 D 78 D 79 A 80 A
digantikan dengan yang tidak stabil tidak stabil 81 B 82 D 83 C 84 D 85 D
baharu agar air tidak 86 C 87 D 88 A 89 D 90 C
membazir Mengapa? Mengapa? 91 C 92 A 93 B 94 A 95 A
96 C 97 B 98 A 99 C 100 A
(iii) Cawan kopi sukar dipegang Skru muka Skru kaki 1 01 C 102 B 103 D 104 D 105 C
kerana panas dan telah meja meja longgar 106 D 107 B 108 D 109 A 110 D
ditambah baik dengan 1 11 A 112 C 113 D 114 B 115 A
mengadakan pemegang Mengapa? 116 C 117 A 118 D 119 C 120 C
pada cawan tersebut 1 21 D 122 B 123 C
Skru berkarat
(c) (i) Mengenal pasti masalah BAHAGIAN B
(ii) Menyenaraikan pilihan Mengapa? 1 B
untuk menyelesaikan
masalah Kelembapan A
(iii) Membuat pilihan
(iv) Melaksanakan pilihan 5 (a) Keadaan yang berlawanan 2 
(v) Menilai penyelesaian antara satu dengan yang lain
masalah sama ada berjaya yang diperlukan dalam suatu 
atau tidak objek

 Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd. (732516-M) 2022 (b) Pemisahan masa:
(i) Khemah perlu besar semasa
digunakan dan perlu kecil
semasa disimpan
(ii) Selimut perlu besar semasa
digunakan dan perlu kecil
semasa dilipat
Pemisahan ruang:
(i) Kerusi perlu tinggi untuk
murid yang tinggi dan perlu
rendah untuk murid yang
rendah
(ii) Baju perlu besar untuk
badan yang besar dan perlu
kecil untuk badan yang kecil

J2

3  16 Tujuan menilai model 3D yang 28 2
telah dihasilkan adalah bertujuan
 mengatasi kelemahan yang mungkin 5
akan timbul
 1
17 
4 A C B 4

5 (i) Masa 3
(ii) Hasil 
(iii) Kos 18 C 6
(iv) Tenaga kerja 29 (i) Rupa bentuk
B
6 B (ii) Bahan
Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd A (iii) Fungsi
A 19 C (iv) Kemasan
30 B
B B
20 B A
A 31   
7  A 32 

 C 
21 C
 
B 33 (i) Keselamatan
8 (i) Menvisualkan idea daripada
pereka bentuk A (ii) Kedudukan peranti dalam litar/
22 A sambungan litar
(ii) Sebagai rujukan kepada pereka
bentuk C 34 C

9  B A
23 
 B
 35 C

10 D  B
24 (i) Jenis bahan pembinaan
C A
(ii) Fungsi komponen 36 B
B (iii) Saiz
(iv) Warna B
11 (i) Model statik 25 (i) Reka bentuk komponen
(ii) Model berfungsi (ii) Jenis bahan binaan yang A
37 4
12 A C B digunakan
26  5
13 (i) Kaedah acuan
(ii) Kaedah tuangan  2
27 B
14 (i) Melindungi permukaan produk 3
daripada calar dan karat akibat A
daripada tindak balas udara dan 1
air C 38 (i) Suis tekan buka

(ii) Menambah nilai estetik pada (ii) Suis tekan tutup
produk dengan memberi kesan 39 B
warna yang cantik dan tekstur
permukaan yang menarik A

15 Kaedah Bahan Bahan Ruang C
kemasan binaan kemasan jawapan 40 C B A

Sapu Kayu, Cat dan 
keluli lekar

Pelekat Kayu, Pelekat 
MDF

Sembur Kayu, Cat dan 
keluli, lekar
plastik

J3 Praktis Topikal PT3: RBT KSSM Tingkatan 2 – Jawapan