Nota Ringkas Sem 3 STPM

• Sistem beraja dalam masyarakat Tradisional merujuk kpd satu sistem
pemerintahan yang raja mempunyai kuasa secara mutlak. Raja
bertanggungjawab menggubal undang-undang dan melaksanakan dasar-dasar
pemerintahan. Kerajaan tersebut biasanya diasaskan oleh raja itu sendiri atau
diwarisi daripada raja-raja yang terdahalu.

Bidang Peranan
Politik − Raja hanya berkuasa di kawasan dirajanya.
− Baginda merupakan ketua negeri yang berkuasa mutlak.
Ekonomi − Berkuasa dari aspek hal ehwal negeri, bertindak sebagai ketua hakim dan

Sosial perundangan, serta berkuasa melantik pembesar peringkat daerah/jajahan.

− Berkuasa mengeluarkan surat kebenaran membeli, menjual, dan memajak
cukai kepada pedagang.

− Pembesar yang ingin melibatkan diri dalam kegiatan perdagangan mesti
mendapat kebenaran raja.

− Berhak ke atas sebahagian daripada hasil cukai yang dipungut di daerah di
bawah pemerintahannya

− Raja bertindak sebagai ketua agama Islam dan adat istiadat Melayu.
keputusan Majlis Penasihat Raja.

− Raja dianggap lambang perpaduan dan penyatuan rakyat.

− Mengurniakan anugerah kepada rakyat yang berjasa serta mengesahkan

•Golongan yang menduduki lapisan selepas raja dalam hierarki masyarakat. Golongan yang sangat
penting dan berpengaruh dari segi politik, ekonomi dan sosial. Terdiri daripada keturunan berdarah
raja yang tidak berpeluang untuk menaiki takhta sebagai raja.

•Beraskan Sistem Pembesar Empat Lipatan

SULTAN

bendahara penghulu Temenggung Laksamana
bendahari

Bidang Peranan
Politik
● Berperanan dalam pemilihan dan pelantikan waris takhta
Ekonomi ● Membantu raja dalam melaksanakan pemerintahan dan pentadbiran negeri.
● Mereka dilantik oleh sultan dan dikurniakan surat tauliah serta cop mohor.
Sosial ● Membantu raja dalam pentadbiran
● Pembesar berperanan sebagai Bendahara untuk menasihati baginda dalam segala hal.
● Mereka juga mampu menentukan tindak tanduk dan perlakuan sultan Menasihati sultan
● Berperanan menjadi hakim dan menjatuhkan hukuman serta denda dalam kes-kes jenayah

di daerahnya.
● Berkuasa menjatuhkan semua jenis hukuman kecuali hukuman mati.

• Berperanan dalam urusan memungut cukai di kawasan pentadbirannya yang
dipanggil ‘kawasan pemakanan’.

• Sebahagian hasil cukai yang dikutip akan diserahkan kepada raja sebagai tanda
kesetiaan. Mengutip cukai

• Kegiatan ekonomi seperti perlombongan bijih timah,pertanian dan perdagangan.

• Berkuasa menentukan timbangan dan sukatan yang betul bagi memastikan urusan
perdagangan berjalan dengan lancar. Terlibat dalam kegiatan ekonomi
▪ Menjaga keselamatan dan keamanan serta memastikan penduduk di bawah jagaan
sentiasa menumpahkan taat setia kepada sultan.
▪ Berperanan menjaga kawasan perairannya daripada diceroboh. Menjaga keamanan
▪ Berperanan menyampaikan segala titah sultan kepada rakyat di kawasan pentadbirannya.
▪ Pembesar juga akan menyampaikan segala masalah dan ketidakpuasan rakyat jelata
terhadap sesuatu perkara. Peantara raja dan rakyat
▪ Melalui sistem kerah,pembesar bertanggungjawab mengerahkan rakyat untuk
mempertahankan negara.
▪ Negara bergantung kepada kerahan tenaga ini untuk mendapatkan bekalan tentera
Menyediakan tentera

- sesuatu peraturan tertentu yang telah menjadi amalan secara turun temurun
sehingga menjadi sebati dalam masyarakat.

- Adat = sesuatu peraturan yang berasal daripada adat resam, amalan atau kebiasaan
yang telah lama wujud dalam sesebuah masyarakat ia menjadi undang-undang yang
wajib dipatuhi

- Undang-undang = peraturan tertentu yang telah dikanunkan dan mesti dipatuhi oleh
setiap masyarakat dan menjadi panduan tentang sesuatu perkara serta bentuk hukuman
yang bakal dikenakan

Adat Pepatih & Adat Temenggung
Adat Perpatih = berasal daripada gelaran Sutan Balun (Datuk Perpatih Nan
Sebatang)
Adat Temenggung = berasal daripada gelaran kekanda tiri Sutan Balun
(Datuk Ketemenggungan)

bagi kes yang serius (YDPB/Undang)

Mengamalkan pemerintahan bercotrak demokrasi, Setiap keputusan YDPB dibuat setelah berunding
iaitu secara muafakat melalui wakil- wakil dengan Undang POLITIK
daripada setiap suku

Pemerintah mesti mematuhi undang- undang dan Hukuman yang dilaksanakan bertujuan
tidak boleh bertindak sesuka hati memperbaiki keadaan & tidak menghukum pesalah

Teraju utama pemerintahan tidak boleh dikuasai Undang-undang jenayah lebih menekankan sifat
secara mutlak oleh sesiapapun kerana setiap bertimbang rasa
jawatan dilantik oleh jawatan yang lain
Seseorang yang melakukan kesalahan didenda
Orang lelaki tidak mempunyai hak kecuali hak mengikut kesalahannya & mengsa diberi ganti
mentadbir. Mereka yang melanggar adat akan rugi
dibicarakan dan dihukum
Hukuman mati hanya akan dikenakan bagi kes
Yang Dipertuan Besar merupakan pemerintah yang serius (YDPB/Undang)
tertinggi tetapi baginda tidak berhak memilih
pembesar Hukuman lain ditentukan oleh Buapak/ Lembaga

- Memberatkan kaum wanita dengan menurunkan harta melalui
keturunan wanita
- Apabila berlaku perceraian, segala harta diuruskan oleh waris
terdekat pihak isteri
- Harta pasangan suami isteri dibahagikan kepada 4 jenis
1. Harta carian 2. Harta dapatan 3. Harta pembawaan 4. Harta
sebelah

- Mengamalkan hidup secara bersuku- -Amalan muafakat ditekankan
suku - Setiap masyarakat harus
Setiap suku mempunyai nama bersikap bertimbang rasa serta
- tersendiri Setiap suku dipecahkan menekankan nilai- nilai murni
kepada bahagian kecil (Perut) - Menekankan peraturan hidup
Setiap Perut dipecahkan kepada Ruang yang berlandaskan kepentingan
- Setiap Ruang dipecahkan kepada hidup bersama
Rumpun
- Susunan keluarga di susur galur
kepada keturunan sebelah ibu

- Perkahwinan sesama suku tidak dibenarkan kerana dianggap bersaudara
- Perkahwinan hanya boleh dalam suku yang berbeza (eksogami)
- Berperanan untuk mengekalkan hubungan dalam suku sebagai
hubungan persaudaraan
- Mengeratkan hubungan antara suku, mengawal kelakuan sumbang
diantara suku lain
- Apabila seorang lelaki berkahwin, pertaliannya dengan sukunya
terputus sebaik sahaja ikatan perkahwinan terjalin
- Menekankan kerjasama dan jalinan kekeluargaan yang rapat. Sebarang
urusan perkahwinan & perceraian menjadi urusan keluarga & Buapak

✔ Sistem pemerintahan yang terbentuk dari atas ke bawah dengan puncak
kekuasaan terletak pada pemerintah.

✔ Sistem pemerintah diberi gelaran mengikut negeri (sultan/raja).
Baginda menjadi ketua pentadbir, ketua agama serta simbol perpaduan
rakyat. Menekankan keistimewaan kepada golongan pemerintah.

✔ Kuasa raja dikaitkan dengan kesaktian.
✔ Perintah raja wajib dipatuhi & sesiapa yang enggan boleh dijatuhi

hukuman yang berat
✔ Terdapat banyak pantang larang dalam hubungan antara rakyat &

raja. Misalnya warna kuning hanya dikhaskan sebagai warna diraja.
✔ Raja dilantik melalui istiadat pertabalan.
✔ Pewaris takhta kerajaan biasanya ialah putera sulung

permaisuri/isteri raja yang gahara.
✔ Gelaran untuk pengganti raja berbeza antara negeri (Raja Muda,

Tengku Mahkota, Tengku Besar & Yang Dipertuan Muda)
− Undang-undang Jenayah
✔ Pelaksanaan sesuatu hukuman dibuat dengan tegas untuk memberi

iktibar kepada orang lain dan sebagai pembalasan kepada orang yang
bersalah
✔ Kekerasan dalam melaksanakan undang- undang dibenarkan kerana
dianggap dapat menjadi amaran / memberi pengajaran kepada orang
lain
✔ Hukum bunuh = hukuman yang paling berat dijatuhkan terhadap
kesalahan berat (membunuh, mencuri, memfitnah)
✔ Sebahagian hukuman bunuh tidak dijatuhkan sewenang- wenangnya
tetapi disesuaikan mengikut keadaan

✔ Susunan kekeluargaan sebelah ayah & ibu dianggap sama
penting.

✔ Perkahwinan Endogami = Perkahwinan dibenarkan dengan
sesiapa sahaja asalkan tidak bercanggah dengan hukum syarak,
sesuai dengan kehendak diri, & mendapat persetujuan daripada
keluarga

✔ Larangan berkahwin mengikut hukum syarak; orang yang
mempunyai pertalian darah, perempuan yang bersaudara, orang
bukan Islam, saudara susuan.

✔ Tidak ada sistem kesukuan dan perkahwinan tidak diisyaratkan
di luar daripada suku sahaja

✔ Lelaki & perempuan diberi keutamaan yang sama. Lelaki
menjadi ketua keluarga & nasab keturunan dikira daripada
sebelah bapa. Lelaki hanya dilebihkan kerana mematuhi hukum
syarak

✔ Sistem pewarisan menjadi hak milik tetap bagi seseorang
individu

✔ Harta diwarisi lebih kepada anak lelaki, ia dipengaruhi hukum
faraid dalam Islam Jurai keturunan sebelah bapa diutamakan

✔ Harta yang diperoleh semasa perkahwinan dikenali sebagai
harta sepencarian. Bagi isteri yang diceraikan, harta tersebut
dibahagi sama rata, dan jika isteri tidak bekerja, dia berhak
mendapat 1/3 bahagian

● Mempunyai pengaruh Adat Perpatih & Adat Temenggung
● Mengandungi hampir semua perkara berkaitan hak

pemerintah, perhambaan, jenayah, harta, perkahwinan &
pertelingkahan kecil.
● Menjelaskan tentang:-
Tugas & tenggungjawab pemerintah
● Kriteria serta cara pemilihan pegawai kerajaan

-Peraturan adat istiadat

-Jenayah

-Undang- undang berkaitan pertanian &
penternakan

-Urusan kekeluargaan

● Merujuk kepada satu himpunan undang- undang yang
menjadi perlembagaan asas bagi negeri Johor;

perlembagaan bertulis yang teratur & lengkap
● Digubal pada 14 April 1895 semasa pemerintahan Sultan Abu

Bakar dan dinamakan UNDANG-UNDANG TUBUH KERAJAAN

JOHOR 1895
● Dimasyhurkan selepas kemangkatan Sultan Abu Bakar pada

14 September 1895 oleh anakanda baginda, Sultan Ibrahim
● Penggubalan perlembagaan ini menjadikan Johor sebagai

negeri Melayu pertama mengamalkan sistem raja

berperlembagaan
● Sejak diisyhtiharkan pada 1895, ia telah dipinda sebanyak 4

kali. Pindaan pertama (1 April 1908), pindaan kedua (17 Sept

1912), pindaan ketiga (12 Mei 1914), & pindaan keempat (17

Julai 1918)
● Mengandungi pelbagai peruntukan penting tentang

pemerintahan dan pentadbiran negeri Johor
● Antaranya: 1) peruntukan berkaitan raja dan kerajaan, 2)

Jemaah Menteri, 3) Mesyuarat Kerajaan, & pelbagai pesanan

yang berguna untuk generasi seterusnya

•Pembahagia anggota masyarakat kepada beberapa lapisan atau kelas sosial yang berlainan
kedudukan dan disusun dalam satu hierarki

•taraf seseorang biasanya ditentukan oleh beberapa faktor seperti keturunan, hubungan
kekeluargaan, pangkat dan kedudukan, kewibawaan serta tugas

Petunjuk Sultan/ Raja
Golongan Kerabat diraja
Memerintah Pembesar/ Ulama istana
Golongan Rakyat biasa yang bebas
Diperintah Rakyat yang menjadi hamba

- merupakan pemerintah tertinggi dalam pentadbiran negeri
- memiliki kuasa dan kewibawaan dalam menjalankan pemerintahan
- berperanan sebagai lambang perpaduan negeri, menjadi sumber segala gelaran dalam negeri,
bertanggungjawab menyatupadukan rakyat, memelihara keamanan dan memajukan negeri.
Keluarga dan kerabat diraja
- Bergelar raja atau tengku, tidak semestinya putera atau puteri raja yang memerintah kerana
mereka juga boleh terdiri daripada kerabat diraja
- tidak ramai tetapi mempunyai kuasa tertentu apabila diberi sesuatu tugas rasmi negeri
Bangsawan dan pembesar
- biasanya menjadi pentadbir iaitu membantu sultan dalam pentadbiran negeri juga menjadi
penasihat atau pembesar di daerah tertentu
- dilantik melaui pemberian surat tauliah,ditentukan oleh zuriat keturunan biasanya anak lelaki
atau sanak saudara sebelah bapa kepada pembesar yang terdahulu
Ulama dan Pendeta
-dianggap sebagai golongan cerdik pandai pada masa itu, sering menjadi rujukan perkara-perkara
tertentu yang memerlukan khidmat nasihat mereka
-ulama dianggap pakar dalam bidang agama Islam, mempunyai kedudukan istimewa dan sangat
berpengaruh dalam susun lapis masyarakat melayu tradisional

- merupakan masyarakat peribumi yang bermastautin di
sesuatu kawasan dan biasanya tinggal di kawasan luar istana
atau kampung2 kecil seperti di kawasan lembah sungai
- terdiri daripada petani, nelayan, pedagang dan tukang. tidak
mempunyai sebarang kuasa politik dan tidak memegang apa-
apa jawatan dalam pentadbiran kerajaan
- ada yang menjadi ahli tenun, penghibur diraja, pemain
sandiwara, bomoh, dukun, pawang dan guru agama.

- tidak boleh bertindak dengan kemahuan sendiri kerana
dikawal oleh peraturan dan perintah yang ditentukan oleh
pemilik mereka.
- menjadi hamba kpd para pembesar dan orang kaya dengan
melakukan pelbagai tugas seperti mencuci perahu, memetik
kelapa, mencari kayu api dan menjadi askar.

- Berfungsi untuk:

- menyediakan tenaga manusia bagi menyokong dan

menjalan pelbagai kerja dalam masyarakat

-menyumbag tenaga utk menambah harta tuannya

-menjadi pegawai kpd tuannya melambangkan

ketinggian taraf sosial orang yang memilikinya

•Ekonomi tradisional merujuk kepada kegiatan ekonomi yang hanya cukup untuk memenuhi
keperluan diri sendiri dan menyara keluarga. Kegiatan ekonomi jenis ini juga dikenali sebagai
ekonomi sara diri serta merupakan kegiatan asas dan kegiatan utama bagi masyarakat pada masa
itu

Bertani

Menangkap Melombong
ikan

Memungut Ekonomi Kerja
hasil hutan sara kemahiran
diri

Berburu Menternak
binatang binatang

•Tiada Pengkhususan Pekerjaan
•Kegiatan Ekonomi Berkait Rapat Dengan Kawasan Penempatan
•Tiada Peralatan Moden
•Amalan Bergotong-royong
•Tiada Lebihan Hasil

•Ekonomi komersial merujuk kepada aktiviti ekonomi yang menjurus kepada lebihan pengeluaran.
Hasil yang dikeluarkan itu akan dieksport dan dijual kepada pedagang bagi mendapatkan
keuntungan.
•Kegiatan menternak, memburu binatang, mengumpul hasil hutan, dan menanam padi yang dianggap
sara diri sebenarnya menjurus ke arah ekonomi komersial.
•Kegiatan ekonomi komersial lebih tertumpu kepada kegiatan perdagangan dan perlombongan.

•Penggunaan wang dalam kegiatan ekonomi
•Urusan jual beli dijalankan di tempat yang tertentu
•Melibatkan semua lapisan dalan masyarakat
•Wujudnya aktiviti perdagangan dengan dunia luar
Kemasukan pelabuhan Asing untuk tujuan



Perluasan
Kuasa Asing

Faktor Peluasan Cara Peluasaan Kuasa
Kuasa Asing Asing di Negeri-Negeri

Negeri- Melayu, Jabah dan
negeri Sarawak
Melayu

Sabah

Sarawak

•Faktor Ekonomi -
Revolusi perusahaan di eropah, menyebabkan Britain memerlukan bahan-bahan mentah.
Britian memerlikan tanah jajahan yang dapat memenuhi keperluan itu. Secara
kebetulan, negeri-negeri melayu kaya dengan bahan mentah yg diingini British.
Selepas revolusi perusahaan, AS dan Britian muncul sebagai pengimport bijih timah
yg terbesar. Permintaan bijih timah semakin meningkat
•.
•Bimbang campur tangan kuasa barat lain –
Selepas tahun 1870-an, keadaan politik mula berubah apabila kuasa-kuasa asing
seperti Belanda, Itali, Perancis, Rusia dan Jerman mula bersaing untuk mendapatkan
tanah jajahan.

•Perubahan politik dan dasar Britain-
Selepas kerajaan parti konservatif di bwh pimpinan Benjamin disrael yg menyokong
dasar imperalisme meletakkan jawatan pd tahun 1868, diambil ahlih oleh wiliam E.
Gladstone iaitu parti liberal. Pd tahun 1874 gladstone di jatuhkan dan digantikan
semula dgn Benjamin Disraeli.

•Keadaan huru-hara di nergei-negeri Melayu-
Negeri-negeri melayu berada dalam keadaan huru hara. Raja tidak berkuasa penuh di
atas pembesar. Pergaduhan antara kumpulan kongsi gelap serta kegiatan lanun yg
berleluasa di tanah melayu.

Sejak abad ke-16, Sabah sudah dikenali oleh para pedagang
sebab negeri yang kaya dengan hasil bumi seperti sarang
burung dan emas. Kekayaan itu menarik minat para
pedagang dari Barat seperti Portugis, Sepanyol, belanda
dan British untuk singgah berdagang di Sabah sebelum
meneruskan perjalanan ke China.

British mula menjalankan kegiatan perdagangan di Sabah
pada tahun 1764, selepas perjanjian perdagangan
ditandatangani antara seorang rakyat Britain bernama
Alexander Darlrymple dengan sultan Sulu.

▪ Penerokaan Persendirian James Brooke
▪ Pemberontakan dan Ancaman Lanun
▪ Tuntutan untuk Berkuasa Secara Kekerasan

Kedudukan Awal British di Melaka, 1795

Perang Naning 1831-1832

Perjanjian Pendudukan British di Singapura, 1819
Perjanjian Inggeris-Belanda, 1824
Perjanjian Burney,1824
Perjanjian Low, 1826
Pernjanjian antara Sultan Brunei dengan James Brooke 1842
Perjanjian PePangkor, 1874
Perjanjian antara Dato’ Kelana dengan British, 1874
Perjanjian antara Tengku nyerahan Hak Pertuanan dan
Kedaulatan Sabah, 1877
Perjanjian Antah dengan British, 1885
Perjanjian antara Undang-undang Rembau dan Para Pembesar
dengan British, 1887
Perjanjian Penyatuan Negeri Sembilan, 1898
Perjanjian Inggeris-Siam, 1909



Konsep Nasionalisme

Perasaan cinta akan tanah Ingin membebaskan tanah
air dan bangsa yang air daripada cengkaman
mendalam kuasa asing

Menebus maruah bangsa
dan menentukan masa
depan negara

1) Faktor Agama
•Golongan pelajar Melayu yang mendapatkan Pendidikan di Universiti Al-Azhar
•Terpengaruh dengan tokoh seperti Syeikh Muhammad Abduh, Sayid Jamaluddin Al-Afghani,
syed Syeikh al-Hadi, Syeikh Mohd Tahir Jalaluddin al-Azhari, Haji Abbas Muhammad Taha
dan Syeikh Muhamad Salim al-Kalili.
•Menyeru umat Islam kembali ke jalan yang benar iaitu menurut al-Quran dan Hadis.
•Mengawal perkembangan sekularisme dan Imperialisme Barat

2) Peranan Akhbar dan Majalah
•Majlis, Warta Malaya, Utusan Melayu, Majalah Guru dan Al-Imam
•Menyalurkan maklumat dan idea Nasionalisme kepada orang Melayu

3) Peranan Bahasa dan Kesusasteraan
•Cerpen, Novel, Syair, Pantun, Sajak dan Puisi
•Menyedarkan orang Melayu tentang kemunduran bangsanya
•Mengandungi isu hak kebebasan, kelemahan pemerintah dan tentangan terhadap penjajah

4) Peranan Pendidikan
•Orang Melayu mendapatkan pendidikan di pondok kemudian melanjutkan pengajian tinggi ke
Timur Tengah
•Menyerap Gerakan Reformis Islam dan memulihkan masyarakat Melayu
•Sistem pendidikan Inggeris melahirkan golongan intelektual yang berpendidikan Inggeris
(MMKK)
•Mereka menggunakan peluang dalam sistem pentabiran untuk menuntut hak orang Melayu
•Contoh: Raja Chulan dan Mohammad Eunos Abdullah

5) Peranan Golongan Intelektual
•Bersifat lebih radikal kerana golongan ini merupakan lulusan MPSI
•Ibrahim Haji Yaakob- Penubuhan Kesatuan Melayu Muda (KMM)-Menggalakkan perpaduan
dan meningkatkan taraf Pendidikan orang Melayu
•Ahmad Boestaman- Terlibat dalam KMM dan KRIS- Memerdekakan Tanah Melayu dengan
Indonesia
•Mohamad Eunos Abdullah- Tubuhkan KMS untuk memperjuangkan kepentingan orang Melayu
dalam politik

-Orang Melayu diberi jawatan dalam kerajaan seperti
pegawai daerah, ini memberikan keyakinan kepada orang
Melayu bahawa mereka mampu mentadbir negara sendiri

-Wujud kesedaran politik untuk mencapai kemerdekaan
sendiri

-Jepun menubuhkan semula KMM dan KRIS, ia telah
menyuntik sentimen masyarakat Melayu untuk bergerak

secara sulit

-Sektor ekonomi merosot kesan taktik ‘bumi hangus’ oleh
British, ia mengakibatkan kemusnahan sektor pertanian
dan infrastruktur
-Inflasi meningkat, harga barang tidak dapat dikawal,
pengeluaran mata wang Jepun tidak terkawal
-Masyarakat mengalami kebuluran dan meragut nyawa

-Sistem Pendidikan Jepun menanam sifat kebencian orang Melayu
terhadap Jepun

-Orang Cina melarikan diri ke pinggir hutan
-Penyebaran penyakit mengakibatkan kematian yang mendadak

-Penyakit beri-beri, tropika, taun dan malaria menyerang

PERJUANGAN SECARA BERPELEMBAGAAN

MALAYAN UNION
-Rancangan Malayan Union merupakan usaha British untuk menjadikan
Tanah Melayu sebagai kesatuan
-Sir Harold MacMichael diutuskan untuk mendapatkan persetujuan
raja-raja Melayu
-Malayan Union bersifat mengugut raja Melayu, sekiranya baginda
tidak menandatangani persetujuan maka baginda akan disingkirkan

SEBAB PENENTANGAN
MALAYAN UNION

Mengancam kedaulatan Pemberian taraf kerakyatan Cara MacMicheal
Raja Melayu (Jus soli) mendapatkan tandatangan

-Kuasa raja dikurangkan dalam Syarat kerakyatan orang bukan -mendapatkan tandatangan
pentadbiran Melayu yang longgar secara paksaan

-Gabenor menjadi Pengerusi -Kedudukan orang Melayu akan -Mengugut untuk melucutkan
Majlis Islam tergugat jawatan raja Melayu

-Tidak menerangkan dengan jelas
tentang gagasan Malayan Union

Penentangan Majlis , Utusan
Melalui Melayu dan Warta
Akhbar
Negara
CARA PENENTANGAN Penentangan
ORANG MELAYU Tunjuk Untuk menyeru orang melayu
Perasaan bangkit menentang Malayan
TERHADAP MALAYAN
UNION Union

Peranan Dato’ Onn Persatuan Melayu Kelantan ( 15 FEB 1945) berarak
Jaaffar dan Persatuan seramai 10,000 orang untuk membantah Rancangan

Melayu Selangor MacMicheal Mendapatkan Tandatangan Sultan
Kelantan

Alor Setar Seramai 15 000
Orang Menadakan Tunjuk

Perasaan

Mengajurkan Kongres Melayu Se-
Malaya yang bersetuju untuk menentang

Malayan Union secara berkumpulan.

Kongres Melayu Se- Malaya
Kedua Bersetuju untuk
menubuhkan UMNO

SEBAB PENGENALAN PERSEKUTUAN
TANAH MELAYU

-Tentangan Malayan Union

-Dasar tolak ansur UMNO dengan
British

Mengekalkan hubungan British di Tanah
Melayu (Keselamatan)

-Pro-British

-Ancaman Komunis

POLITIK
i) British membuat keputusan untuk mempercepatkan kemerdekaan Tanah Melayu
-British tidak mahu penduduk berpihak kepada Komunis
ii) Aktiviti politik terhenti
-Kerajaan mengharamkan parti yang bersimpati kepada Komunis seperti AWAS, PKMM, API dan MDU.
iii) Mewujudkan Sistem Ahli
-Bertujuan sebagai langkah untuk melatih penduduk untuk mentadbir kerajaan sendiri
EKONOMI
i) Kerajan mengeluarkan belanja yang besar untuk menghalang kegiatan Komunis
-136.2$ juta untuk pertahanan, 721.9$ juta untuk pasukan keselamatan
-Belanja untuk membangunkan kampung-kampung baru
ii) Kemusnahan infrastruktur
-Komunis membakar kampung, landasan kereta api, jalan raya, lombong, estet

SOSIAL
i) Rakyat hidup menderita
-Kawalan pergerakan dan darurat menyukarkan penduduk untuk menjalankan kehidupan seharian
-Penduduk mengalami trauma dan ketakutan dengan keganasan Komunis
-Penduduk kekurangan sumber makanan
ii) Masalah perkauman
-Hubungan antara orang Cina dan Melayu renggang, orang Melayu menganggap semua orang Cina adalah Komunis

TINDAKAN KERAJAAN MENGHADAPI ANCAMAN KOMUNIS

1. Pengisytiharan darurat 1948

-Perintah berkurung ke atas semua penduduk untuk menyekat aktiviti komunis
-Sesiapa yang membantu komunis akan ditangkap

1. Rancangan Brigs

-Mewujudkan kampung baru untuk memindahkan orang Cina yang tinggal di
pinggir hutan
-Kampung baru diberi perlindungan daripada ancaman Komunis
-Kawasan hitam putih
Putih= Kawasan bebas daripada Komunis

1. Ketenteraan

-Meningkatkan bilangan pasukan tentera- 13 batilion askar termasuk bantuan
dari Komanwel
-Meningkatkan bilangan “Home Guard” dan pasukan mata-mata

1. Perang Psikologi

-Memberi hadiah kepada penduduk yang menyalurkan maklumat berkaitan
kegiatan Komunis
-Pengampunan: Risalah digugurkan dari ruang udara ke seluruh kawasan

LANGKAH KE ARAH KEMERDEKAAN TANAH MELAYU

SISTEM AHLI PILIHAN RAYA ROMBONGAN
KEMERDEKAAN
•Melatih penduduk •Pilihan Raya Majlis
tempatan menerajui Bandaran 1951-1952 •Rombongan ke
pemerintahan sendiri •Pilihan Raya Majlis London
Perundangan •Meminta untuk
Persekutuan 1955 mempercepatkan
kemerdekaan

KEMERDEKAAN SURUHANJAYA REID

•Sifat tolak ansur antara kaum •Merangka perlembagaan Tanah
membuktikan Tanah Melayu layak Melayu
untuk mentadbir kerajaan sendiri
•Membuat tinjauan
•31 Ogos 1957, Tunku Abdul Rahman •Menerima 131 memorandum
melaungkan kemerdekaan
sebanyak 7 kali di stadium Shah
Alam

PEMBENTUKAN MALAYSIA 1963

FAKTOR PEMBENTUKAN MALAYSIA
1.ANCAMAN KOMUNIS
2.KESEIMBANGAN KAUM
3.MENCAPAI KEMAJUAN EKONOMI BERSAMA
4.MEMPERCEPATKAN KEMERDEKAAN
REAKSI PEMBENTUKAN MALAYSIA
1.SINGAPURA- PAP menerima cadangan pembentukan Malaysia dengan baik,
Parti Rakyat Singapura menentang penggabungan wilayah tersebut
2.BRUNEI- A.M. Azahari menentang penggabungan Brunei kedalam Malaysia
kerana beliau berhasrat untuk menubuhkan Negara Kesatuan Kalimantan Utara
(NKKU)
3.SABAH DAN SARAWAK- Terdapat parti yang menyokong dan menentang
cadangan ini. Selepas tinjauan dilakukan, keputusan menunjukkan ramai
penduduk bumiputera bersetuju dengan cadangan pembentukan Malaysia
4.FILIPINA- Tidak bersetuju kerana mereka melakukan tuntutan ke atas Sabah
bagi pihak Kesultanan Sulu
5.INDONESIA- Menentang pembentukan Malaysia melalui konfrontasi
‘Ganyang Malaysia’ kerana melihat cadangan tersebut sebagai suatu bentuk
penjajahan baru di Asia Tenggara



PERSEKUTUAN

SISTEM PEMERINTAHAN
MALAYSIA

RAJA DEMOKRASI
BERPELEMBAGAAN BERPARLIMEN

SISTEM PENTADBIRAN PERANAN YANG DI-PERTUAN AGONG
Peranan dalam Badan Eksekutif
YDPA

● Ketua Negara ● Bertindak atas nasihat Jemaah Menteri dan Perdana

● Berkuasa memanggil, menangguh, membubarkan Parlimen Menteri

● Mempunyai kuasa dalam pentadbiran Ekskutif, Kehakiman dan ● Setuju/tidak setuju pembubaran Parlimen

Perundangan ● Kuasa budi bicara melantik Perdana Menteri

● Melantik Yang Dipertua Negeri bagi negeri yang

tiada Sultan

Badan Eksekutif Peranan dalam Badan Kehakiman

● Diketuai oleh Perdana Menteri dibantu oleh Jemaah Menteri ● Berkuasa melantik Ketua Hakim Negara, Hakim
● Merancang dasar-dasar kerajaan Mahkamah Tinggi, Hakim Mahkamah Rayuan, Hakim
● Peringkat Negeri- Menteri Besar/Ketua Menteri
● Kerajaan Tempatan- Majlis Daerah Mahkamah Persekutuan
● Kuasa pengampunan Mahkamah Tentera
Badan Kehakiman ● Kuasa pengampunan Mahkamah Syariah bagi negeri

yang tiada Sultan

Peranan dalam Badan Perundangan

● Mentafsir undang-undang ● Memperkenan rang undang-undang yang diluluskan

● Mahkamah Atasan- Mahkamah Persekutuan, Rayuan & Tinggi oleh Dewan Rakyat dan Dewan Negara

● Mahkamah Rendah- Mahkamah Seksyen, Majistret, Penghulu ● Kuasa memanggil mesyuarat dari semasa ke semasa

● Mahkamat Adat- Sabah Sarawak ● Menangguh dan membubarkan Parlimen

Badan Perundangan Ketua Agama Islam

● Menggubal undang-undang ● Ketua agama Islam bagi negerinya sendiri termasuk

● Dewan Negara- Membahaskan undang-undang yang diluluskan negeri-negeri yang tidak mempunyai Sultan

oleh Dewan Rakyat ● Pulau Pinang, Melaka, Sabah, Sarawak, Wilayah

● Dewan Rakyat- Membincangkan cadangan rang undang- Persekutuan

undang

Ketua Angkatan Tentera

● Pemerintah tertinggi angkatan tentera bersenjata
● Menjaga disiplin tentera dan bertanggungjawab

menguruskan hal berkaitan ketenteraan

Peranan lain-lain

● Mentauliahkan duta-duta yang ke luar negara
● Menyambut tetamu yang sama taraf dengan baginda

seperti Ratu England
● Menganugerahkan pingat kebesaran kepada individu

yang berjasa kepada negara
● Mengisytiharkan undang-undang “X”- darurat

PEMBANGUNAN
SOSIAL

Bahasa Kebangsaan Dasar Pendidikan Dasar Kebudayaan Rukun Negara
Kebangsaan Kebangsaan

-Bahasa Melayu merupkan -Menggubal sistem pendidikan -Mengukuhkan perpaduan melalui -Ideologi untuk
bahasa Kebangsaan zaman penjajah kebudayaan menyatupadukan rakyat

-Tidak menafikan -Penyata Razak 1956 -Memperkayakan kualiti kehidupan Malaysia
kedudukan bahasa lain di dari aspek pembangunan sosioekonomi
-Laporan Rahman Talib
Malaysia
-Menyelaraskan keperluan
pendidikan

PEMBANGUNAN EKONOMI

Dasar Pembangunan Luar Dasar Ekonomi Baru Dasar Pembangunan Nasional
Bandar

-Membasmi taraf kemiskinan -Menghapuskan kemiskinan tanpa mengira kaum Dasar Perindustrian Negara
desa
-Menyeimbangkan jurang ekonomi yang tidak
-Menyediakan kemudahan, seimbang antara kaum
teknolgi dan teknik baharu

Dasar Pertanian Negara

SUMBANGAN TOKOH

Tunku Abdul Rahman Tun Abdul Razak Dato' Tun Hussein bin Dato' Onn Tun Dr. Mahathir bin
Putra al-Haj Hussein Mohamad

-Menentang Malayan Union -Merangka Dasar -Memupuk perpaduan kaum -Dasar Penswastaan
Pelajaran Kebangsaan
-Perintis pembentukan -Menetapkan sistem kuota -Dasar Ekonomi Campuran
Malaysia -Pemangkin kemajuan
pembangunan -Menekankan kepentingan -Tambat RM kepada
-Menggubal dasar Sains dan Teknologi Dollar
pembangunan -Memperkenalkan DEB
-dasar Pandang ke Timur
-Menentang dasar Aparteid -Membangunkan pasukan
keselamatan

Cabaran ● Huraian
Membina bangsa Malaysia yang Bersatu ● Perpaduan merupakan asas kejayaan
padu negara
Melaksanakan Dasar Ekonomi Baru,
Membina masyarakat berjiwa bebas, ● Dasar Bahasa Kebangsaan, Dasar
tenteram dan keyakinan Kebudayaan Kebangsaan
● Mewujudkan perpaduan kaum yang
Memupuk dan membina masyarakat beridentitikan Malaysia
demokratik yang matang ●
Tidak mudah mengalah dan dihormati
● oleh masyarakat luar
● Dapat mengangkat nama negara di
persada antarabangsa
Mewujudkan masyarakat yang bermoral ● Menghoramati amalan demokrasi
dan beretika Menggunakan saluran yang betul
Mewujudkan masyarakat yang matang, ● untuk menzahirkan rasa tidak puas
liberal dan bertolak ansur hati
Mewujudkan masyarakat yang maju dan ● Mempunyai nilai keagamaan, moral
saintifik ● dan etika yang kukuh
Mewujudkan masyarakat yang penyayang ● Bersikap bertolak ansur dan
berfikiran terbuka
Menjamin masyarakat yang adil dan ● Memiliki daya perubahan yang tinggi
saksama dalam bidang ekonomi ● Menyumbang kepada kemajuan negara
● Mendahulukan kepentingan masyarakat
berbanding diri sendiri
Memupuk dan membina masyarakat yang ● Menjaga kebajikan sesama insan
makmur Mengagihkan kekayaan secara adil
Menghapuskan pengenalan kaum
● mengikut fungsi ekonomi
Masyarakat yang dinamik dan kental
dalam menghadapi cabaran
Ekonomi yang berdaya saing

Faktor yang mempengaruhi penggubalan dasar luar Malaysia

Faktor
Sejarah

Faktor Faktor
Demografi Ekonomi

Faktor Faktor
Geografi Politik

KOMANWEL ASSOCIATION OF PERTUBUHAN
SOUTH EAST PERSIDANGAN
ISLAM (OIC)
ASIAN NATIONS
(ASEAN)

PERTUBUHAN PERGERAKAN
BANGSA-BANGSA NEGARA
BERSATU (PBB)
BERKECUALI
(NAM)

SEM 3: BAHAGIAN B (SEJARAH ASIA TENGGARA)
TEMA 1: MASYARAKAT

1.1 INSTITUSI PEMERINTAHAN pembesar

Sistem pemerintahan
raja

Konsep dan Konsep dan konsep Hierarki dan Hierarki dan
Peranan Peranan pembesar Peranan Peranan
Raja di Raja di
Vietnam Thailand Pembesar di Pembesar di
Vietnam Thailand

Konsep Raja di Vietnam Peranan Raja di Vietnam

1. Sistem beraja di politik ekonomi
Vietnam mengamalkan
pemerintahan beraja 1. Ketua kerajaan ·1. Kuasai sumber
2. Berkuasa mutlak
·2. Dipengaruhi oleh 3. Ketua negara ekonomi
4. Ketua hakim
Confusianisme 5. Penggubal undang-undang ·2. Berkuasa melantik
3. Dibantu oleh para
·6. Ketua tentera pegawai
pembesar
4. Raja mengunakan ·3. Memakmurkan

gelaran maharaja ekonomi
5. Meminjam konsep dari
sosial
China, iaitu mandate
dari syurga ·1. Ketua agama
6. Raja merupakan ·2. Melindungi rakyat
tonggak kerajaan, ·3. Menjadi contoh teladan
ketua agama, ketua ·4. Berdaulat
tentera
7. Raja berkuasa mutlak, 5. Diibaratkan seperti bapa dan ibu kpd
membuat undang-
undang, menjatuhi rakyat
hukuman, melantik
para pembesar

Konsep Raja di Thailand

1. Devaraja bermaksud raja tuhan. Berdasarkan kepercayaan Hindu-
Buddha, raja dianggap sebagai tuhan di bumi.

2. Kemurkaan raja dianggap sebagai kemurkaan tuhan
3. Konsep Dharmaraja- dianggap suci dan berdaulat
4. Raja sebagai dewa
5. Gajah dalam pemerintahan beraja di Thailand merupakan harta
raja dan diiktiraf sebagai binatang suci.

Peranan Raja di Thailand

politik ekonomi

·1. Ketua pentadbir ·1. Kuasai sumber ekonomi
·2. Berkuasa mutlak ·2. Berkuasa melantik pembesar
·3. Penggubal undang-undang ·3. Menentukan dasar ekonomi, nyawa,

tanah, dan harta rakyat

sosial

·1. Pelindung rakyat
·2. Tuhan kehidupan
·3. Lambang perpaduan
·4. Taat Setia
·5. Akhlak yang tinggi

PEMBESAR

Konsep pembesar
§ Pembesar ialah pegawai-pegawai kerajaan yang dilantik oleh raja atau maharaja

bagi membantu pentadbiran ataupun melaksanakan arahan pemerintahan
§ Pembesar menjawat jawatan khas mengikut bidang kuasa yang diberikan

kepadanya seperti mengutip cukai atau menjadi hakim
Hierarki Pembesar di Vietnam

Peranan Pembesar di Vietnam

·1. Pembesar kanan yang bertanggungjawab menasihati dan membantu raja membuat

keputusan. Gelaran yang khusus diberikan kepada pembesar kanan seperti Quan

·2. Pembesar pusat menjalankan tanggungjawab di ibu kota; kerajaan dan istana.

Mereka dipertanggungjawabkan mengetuai sesebuah jabatan seperti jabatan
peperangan, kehakiman dan percukaian.

·3. Pembesar daerah akan mentadbir daerah tertentu dan mempunyai kuasa tertentu.











TEMA 2: TRANSFORMASI
MASYARAKAT

PERLUASAN KUASA ASING (INDONESIA)

Faktor peluasan kuasa asing

Faktor ekonomi Faktor Politik

Keperluan untuk memperoleh barang dagangan Dasar peluasan kuasa dijalankan
seperti rempah-ratus dan teh telah mendorong oleh kuasa-kuasa Barat untuk
Belanda menjalankan dasar peluasan tanah menjamin keselamatan nasional dan
jajahan di Timur. kekuatan ketenteraan bagi
Perkembangan Revolusi Industri di Eropah pada melindungi kepentingan tanah
tahun 1800 terutama di Belanda menyebabkan jajahan mereka.
keperluan terhadap bahan mentah yang banyak, Belanda memperluaskan kuasanya di
murah, dan berterusan bagi keperluan kilang Indonesia kerana bimbang pengaruh
mereka di Eropah. British di Tanah Melayu akan
Tambahan pula, perkembangan industri juga mengancam kepentingannya.
mewujudkan persaingan antara negara-negara
Eropah yang lain.

Faktor perkembangan teknologi Kemajuan dalam sistem
perindustrian perhubungan dan pengangkutan

Telah meningkatkan minat kuasa

Bijih Timah. Merupakan eksport utama Indonesia Barat untuk menjalankan dasar

terutama di Pulau Bangka, Pulau Belitung, dan peluasan kuasa ke atas negeri lain.

Palembang. Permintaan tinggi terhadap bijih timah Kemajuan dalm perhubungan laut

di Eropah didorong oleh perkembangan industri berlaku setelah terciptanya kapal

mengetin. Disebabkan pengeluaran bijih timah di berkuasa wap. Penciptaan sistem

Eropah yang tidak dapat memenuhi permintaan, pengangkutan ini telah mendorong

keadaan ini telah memaksa mereka beralih ke dan mempercepatkan dasar peluasan

Asia Tenggara yang kaya dengan bijih timah. kuasa Barat di Asia Tenggara

Petroleum. Penciptaan kereta bermotor, mesin

berjentera, dan kapal terbang yang memerlukan

petroleum sebagai bahan api telah menyebabkan

permintaan terhadap petroleum melambung

tinggi.

Iklim yang sesuai dan tanah yang subur sesuai

untuk pelbagai tanaman komersial seperti getah,

kelapa sawit, padi, dan tebu danKaya dengan

pelbagai hasil hutan seperti rotan, kayu jati, dan

damar.

Cara peluasan kuasa asing (INDONESIA)

Peluasan kuasa semasa Marshal Peluasan Kuasa Belanda semasa De Bus de
Daendals di Pulau Jawa (1808-1811) Gisignes (1825-1830)

Marshal Daendals ditugaskan untuk Perang Jawa (1825-1830) berlaku akibat
menyusun semula pentadbiran Belanda perasaan tidak puas hati Diponegoro.
di Pulau Jawa, mengadakan Putera kerajaan jogjakarta terhadap
pembaharuan serta mengukuhkan. dasar pentadbiran Baron Van Der Capellan
Dasar pentadbiran: Pentadbiran di Pulau Jawa.
Belanda berpusat di Betawi, Pulau Jawa Akibat daripada peperangan tersebut,
dibahagikan kepada 5 bahagian dan 38 Belanda berjaya menguasai Banjumas,
buah daerah dan Pembesar tempatan Bangelan, Madiun dan Kendiri yang sebelum
dilantik sebagai wakil raja yang ini dikuasai oleh sultan Jogjakarta.
dibayar gaji sebagai pegawai Belanda
dan berpangkat tentera. Melalui Campur Tangan dalam Hal Ehwal
Tempatan dan Perjanjian

Dasar ketenteraan. Perkembangan kegiatan perlombongan
arang batu di Banjarmasin dan timur Pulau

Pertahanan di Pulau Jawa Kutai menyebabkan berlakunya perang
diperkukuhkan melalui penubuhan antara Belanda dan Sultan Banjarmasin
angkatan tentera laut di Selat Sunda, antara tahun 1859-1863. Pemerintahan Bugis
Timur Surabaya, dan Pulau Madura. di Sulawesi juga sering berlaku huru-hara
Jalanraya diperbaik dan dibina bagi akibat perang menentang Boni pada tahun
memudahkan operasi ketenteraan. 1858 dan 1859 yang membawa kepada campur
tangan Belanda.

Kilang senjata dan peluru juga dibina di Pada tahun 1858, pemerintah Deli, Serdang,

Surabaya dan Semarang. Langkat dan Assahan telah membuat
perjanjian dengan Belanda.

Campur tangan dalam hal ehwal Melalui Penaklukan
politik tempatan
Pada tahun 1856, Belanda menakluk jajahan
Belanda menyerang dan memusnahkan Lampung, jajahan Batak (1857), dan
Bangkahulu (1868). Belanda menguasai Acheh
kota Bantam kerana keenggganan melalui serangan yang dilancarkan pada

sultan Bantam menghantar buruh ke

Betawi, Sultan Bantam dibuang ke Pulau tahun 1873-1899. Belanda berjaya

Ambon manakala menterinya dibunuh menamatkan tentangan daripada pembesar
dan Tindakan Sultan Amangkubuwono II, tempatan dan menguasai Acheh sepenuhnya.
iaitu Sultan Jogjakarta yang bersekutu Pada tahun 1894, Belanda menguasai Lombok.

dengan British bagi memperkukuhkan

tenteranya turtu menimbulkan

kebimbangan Belanda

PERLUASAN KUASA ASING (MYANMAR)

Faktor peluasan kuasa asing

Masalah sempadan arakan Ancaman perancis

Raja bodawpaya menakluki Sewaktu british berperang
arakan pada tahun 1784, dengan perancis di india pada
menyebabkan myanmar mempunyai tahun 1782, perancis telah
sempadan yang sama dengan mengambil kesempatan
british di wilayah chittagong. menghantar wakilnya, laksamana
Pada 1811, masalah sempadan de suffren dan charles
arakan menjadi rumit apabila castleneau de bussy ke india
seorang pemimpin pemberontakan selatan bertujuan untuk
arakan iaitu chin byan menyerang menegakkan semula
arakan dari pangkalannya di kekuasaannya di india
chittagong dan menawan Usaha british ini sangat
mrohaung membimbangkan british. Perancis
merancang mempergunakan
Penentangan kebudayaan myanmar sebagai tapak untuk
menyerang british di india
Hubungan antara british dengan memandangkan kedudukan
myanmar menjadi renggang myanmar berhampiran dengaN
kerana perbezaan kebudayaan. india
Rakyat myanmar menganggap
kebudayaan mereka tinggi dan
hanya menjalin hubungan
diplomatik dengan raja england

Cara peluasan kuasa asing (MYANMAR)

Perang inggeris-myanmar I

Dasar perluasan kuasa myanmar di

bawah raja bodawpay.

Masalah pelarian arakan di

chittagong

Kepentingan perdagangan british di

myanmar

Dasar perluasan kuasa raja bagyidaw

dan jeneral maha bandula.

Perang inggeris burma II Perang inggeris-myanmar meletus
pada tahun 1824 dan tamatkan dengan
Putusnya hubungan diplomatik perjamjian yandabo. Myanmar
antara myanmar dengan british kehilangan arakan dan tanasserim
Raja tharrawaddy enggan
mengiktiraf syarat-syarat Perang inggeris-burma III
perjanjian yandabo
Tuduhan keatas kapten Dasar luar raja mindon min yang
sheppard dan lewis melakukan berhubung dengan perancis dan itali.
pembunuhan dan penipuan British bimbang perdagangan mereka
Pergolakan politik mengancam tergugat
kepentingan perdagangan Masalah hubungan diplomatik. Raja
british di myanmar mandon min berasa terhina kerana tidak
Gabenor pego, maung boleh berhubung terus dengan london.
menganiayai rakyat di rangoon Beliau hanya boleh mengadakan
hubungan diplomatik dengan wizurai
india sahaja
Kerajaan british menggalakkan
imperialisme ke atas myanmar.

PENENTANGAN TERHADAP KUASA ASING (INDONESIA)

SEBAB-SEBAB PENENTANGAN MASYARAKAT TERHADAP KUASA ASING DI
INDONESIA PADA ABAD KE-19.

1) Ekonomi 2) Politik

Penindasan ekonomi oleh penjajah Campur tangan kuasa Barat dalam hal
menyebabkan masyarakat Jawa di ehwal politik tempatan khususnya
Indonesia tidak berpuas hati terhadap pemerintahan dan pentadbiran telah
Sistem Tanaman Paksa yang membawa kepada berlakunya
diperkenalkan oleh Belanda. penentangan terhadap mereka.
Belanda juga mengenakan pelbagai jenis Penjajahan Belanda di kepulauan
cukai yang mesti dibayar oleh Indonesia telah mengubah sistem
masyarakat terutama yang menjalankan pentadbiran tradisional masyarakat di
kegiatan ekonomi; seperti cukai tanah sana.
pertanian. Gabenor Jeneral Belanda merupakan
Belanda telah menyerahkan kuasa pemegang kuasa tertinggi dalam
mengutip cukai kepada orang Cina pentadbiran. Beliau dibantu oleh empat
tempatan. Penduduk tempatan marah orang konsul yang ditugaskan untuk
disebabkan tindakan orang cina yang menasihati dan menjadi bahan
mengenakan cukai yang lebih tinggi perundangan kerajaan.
berbanding cukai yang dikenakan oleh
Belanda. 3) Sosial dan Budaya
Cukai sempadan pula akan dikenakan ke
atas penduduk apabila ingin membawa Penentangan penduduk tempatan
hasil pertanian mereka ke ladang terhadap Belanda berlaku akibat
melalui kawasan pedalaman. pencabulan agama dan budaya setempat.
Kadar faedah yang tinggi juga dikenakan Perjuangan menjadi semakin hebat ekoran
ke atas peminjam wang. Penindasan keinginan untuk menegakkan agama Islam
ekonomi yang dilakukan oleh Belanda ini terutama setelah kedatangan agama
menyebabkan penduduk Indonesia Kristian dan Budha di Indonesia.
mengalami kesusahan dan kesempitan Beberapa buah persatuan ditubuhkan
hidup. untuk menyatupadukan orang Islam
Pembatalan kontrak sewa tanah yang seperti Sarekat Islam. Perjuangan mereka
diperkenalkan oleh Gabenor Van der berdasarkan prinsip reformasi Islam.
Capellan telah menimbulkan rasa tidak Tindakan Belanda membina jalan raya
puas hati dalam kalangan pembesar dan merentasi tanah perkuburan diraja. Tanah
petani Jawa terutamanya di daerah perkuburan tersebut menempatkan kubur
Jogjakarta dan Surakata. Pembatalan ibu bapa Diponegoro. Tindakan Belanda
kontrak juga telah membebankan dianggap melampaui batas.
penduduk sehingga membawa kepada
Perang Jawa.

PENENTANGAN TERHADAP KUASA ASING (MYANMAR)

SEBAB-SEBAB PENENTANGAN MASYARAKAT TERHADAP KUASA ASING DI
myanmar PADA ABAD KE-19.

1) Ekonomi

Penduduk tidak bersetuju dengan kuasa

barat barat yang lebih membantu pihak

pemberi pinjaman wang dan tuan tanah

tetapi tidak memberi peluang kepada petani

untuk menyelesaikan hutang mereka.Ini

menyebabkan golongan ceti menguasai

tanah milik orang Myanmar. Petani

terpaksa berhutang dengan ceti untuk c) Sosial dan budaya
mengusahakan tanah.
Kegagalan membayar pinjaman Keengganan pegawai british
menyebabkan tanah mereka dirampas dan menghormati agama buddha dan budaya
merek menjadi penyewa atau buruh. Mereka masyarakat tempatan seperti enggan
juga dibebani dengan pelbagai jenis cukai membuka kasut semasa memasuki rumah
hingga menyebabkan terpaksa meminjam pagoda dan berhala telah
wang.Ini menyebabkan petani menetnag membangkitkan kemarahan rakyat
british untuk mendapatkan semula hak myanmar.
mereka. Keangkuhan british yang tidak
menghormati budaya tempatan telah

memburukkan hubungan antara kedua-

2) Politik dua kerajaan.
Sistem pendidikan barat mendapat

Penjajahan british menyebabkan tentangan daripada golongan sami dan

perubahan kepada sistem pentadbiran buru tradisional yang tidak lagi

tempatan terutama institusi beraja mendapat tempat di hati rakyat.

kerana telah diubah dan kemudiannya Pembukaan sekolah english telah

telah dihapuskan. Pembaharuan oleh melahirkan intelek yang berpendidikan

british bermula dengan sistem kerajaan english menyebabkan jumlah dan

tempatan melaui Akta Perkampungan bilangan murid sekolah buddha semakin

Burma 1889. merosot.

British juga mengubah sistem pendidikan

tempatan untuk memudahkan dasar

kolonialisme berkembang di Myanmar

Peranan Diponegoro dan Raja Thibaw dalam
Penentangan Masyarakat Terhadap Kuasa Asing

Di Indonesia dan Myanmar Pada Abad Ke-19.

DIPONEGORO

Pembela nasib penduduk tempatan.
Mempertahankan kesucian agama
islam.
Pembela maruah negara dan
bangsa.
Pembatalan Kontrak Sewa Tanah.
Putera Pembebas.
Pembinaan jalan merentasi makam
diraja.
Pemimpin Perang Jawa.

RAJA THIBAW

Mengamalkan pemerintahan yang keras, menekan
dan menindas .
Mengamalkan dasar berbaik-baik dengan kuasa
Perancis
Menangani kekuasaan British dengan bantuan
Perancis.
Mengeluarkan kayu jati melebihi dua kali ganda
daripada yang dibenarkan, Memberi rasuah kepada
pegawai kerajaan, Tidak memberi upah yang
sewajarnya kepada pekerja-pekerja Burma
seperti yang dijanjikan. Keadaan ini menyebabkan
Raja Thibaw bangkit menentang British di Myanmar.
Syarikat ini didenda sebanyak 23 juta rupee dan
menyebabkan British tidak puas hati.

PENGUBAHSUAIAN DALAM PENTADBIRAN EKONOMI DAN PENDIDIKAN

Kesan Penjajahan Asing Terhadap Perubahan Sistem Pentadbiran Di Indonesia dan Myanmar
Pada Abad Ke-19

INDONESIA
Kesan Penjajahan Asing Terhadap Perubahan Sistem Pentadbiran Di Indonesia Pada Abad Ke-19

1. Institusi pemerintahan beraja di Pulau Jawa.

-2 bentuk sistem pemerintahan dipulau jawa. Bentuk pertama ialah kerajaan yg diperintah oleh belanda di kenali sbgai kerajaan betawi. Bentuk
kedua ialah kerajaan tempatan yg terdiri drpd beberapa kerajaan kcil di bawah sultan an susunan spt kerjaan Surakarta, Jogjakarta,bantam
dan cheribon.

- Raffles bertidak terhadap bantam, iaitu sultan muhamad yg tlah dinaikan takhta oleh belanda sbelum kdatangan raffles. Raffles memaksa
sultan turun takhta dgn memberikan pencen sbnyk 10 000 wang sepanyol. Pemerintahan sulatan dibantam tamat. Bagi pemerintahan kesultanan
bantam dan cheribon sultan tidak lagi mempunyai kuasa mutlak. Mereka dibenarkan memakai gelaran sultan tetapi kuasa sama spt seorang
bupati.

-Di mataram, kdatangan belanda menyebabkan keruntuhan kuasa pentadbiran pusat tempatan. Awal abad ke-19 sebelum peluasan kuasa belanda,
kekuasaan pemerintah mataram merangkumi empat bulatan. Selepas perang jawa, kerajaan betawi bertindak thdp Jogjakarta. Sempadan antara
Surakarta dan Jogjakarta ditentukan scra jelas. Penjajahan belanda jga menjejaskan institusi kesultanan di daerah2 spt sambas, bali dan
Banjarmasin.

2. Sistem pentadbiran tradisional tempatan.

(a) Zaman pemeritahan daendels.

- Daendels membahagikan bhgian timur laut jawa kpd 5 bhgian dan setipa bhgian kpd 28buah daerah. Daerah jawa diluar kerajaan Surakarta dan Jogjakarta
dibahagikan menjadi 9 daerah pentadbiran yg dikenali sbgai perfectur dibwh pengawasan prefect. Perfectur dibwh pentadbiran pusat di betawi.

- Peranan bupati amat penting dlm pentadbiran daendels sbg perantara antra pemerintah dgn rakyat. Bupati mendapat kedudukan militer di bwh kekuasaan perfect.
Hak jawatan scra tradisional para bupati, iaitu scra turun temurun tetap dipertahankan. Pentadbiran daendels tdk mbawa faedah kpd kerajaan belanda. Hubungan
daendels dgn glongan bupati adalah renggang. Semua msalah ini membebankan krajaan belanda dan akhirnya daendels dipanggil pulang pd tahun 1811.

(b) Zaman pemerintahan raffles.

- Pemerintahan scara langsung.
Pulau jawa dibahagikan kpd 16 residensi dan setiap residensi dan setiap residensi ini diperintah scra langsung oleh seorang residens.

-Pentadbiran raffles tdk mengakui kedudukan tradisi para bupati scra turun temurun, malah beliau cuba menghapuskan kekuasaan dan pengaruh bupati thadap
rakyat sgt kuat. Untuk mengurangkan kuasa bupati, raffles btindak menolak sistem penggantianbupati scra turun temurun dan mengambil mreka sbgai pegawai umum
pemerintahan british di bwh pemerintahan langsung oleh resinden dan penolong residen.

-Dari segi kehakiman, raffles mperkenalkan undang2 yg sma bgi smua pduduk dipulau jawa. Mahkamah keadilan, mahkamah polis, mahkamah ulang bicara,
mamahkamah awam, mahkamah ulang bicara, dan mahkamah jenayah ditubuhkan.

(c) Pemerintahan belanda selepas tamatnya perang napoleon.

-Pemerintahan scara tdk langsung diwujudkan smula untuk menggantikan pemerintahan lngsung raffles. Dipulau2 luar, pentadbiran brada dibwh pembesar2 yg dikwal
oleh gabenor belanda. Belanda meneruskan usaha utk mengurangkan kuasa dan kedudukan para bupati usha belanda ini tlah menimbulkan penentangan yg memuncak
shgga mletusnya perang jawa. (1825-1830).

-Peristiwa ini tlah mnyedarkan belanda btapa pentingnya hbungan baik dgn pihak pembesar tmpatan. Akan tetapi, usaha mengawal glongan bupati msih diteruskan.
Rombokan struktur birokrasi di Indonesia bermula pd tahun 1848. Sistem pmerintahan yg diterapkan ialah sistem pemerintahan colonial belanda yg memegang kuasa
tertinggi.

-Struktur ptadbiran belanda dikenali sbg binenland bestuur yg tdiri drpd gabenor jeneral, residen, penolong residen, dan controleur. Bupati dilantik oleh gabenor
jeneral atas cadangan residen dan pnolong residens. Pada awalnya, para bupati dipilih dan dilantik bdasarkan keturunan, trutama anak lelaki sulung dlm keluarga,
kemudiannya, pelantikan bupati mengikut beberapa syarat spt pencapaian pendidikan

MYANMAR

Kesan Penjajahan Asing Terhadap Perubahan Sistem Pentadbiran Di Myanmar Pada Abad Ke-19

1) Penghapusan Sistem Pentadbiran 2) Pelaksanaan Sistem Pentadbiran India di Myanmar
Tradisional
- Corak pentadbiran berdasarkan Dasar Liberal yang disesuaikan dengan
-Sistem pemerintahan beraja atau pentadbiran tempatan di wilayah Pegu.
monarki dihapuskan setelah British -Wilayah Pegu dibahagikan kepada 5 buah daerah dengan setiap daerah diketuai
berjaya menawan Myanmar Utara. British oleh seorang Pesuruhjaya Daerah berbangsa Inggeris.
menjadikan ketiadaan putera raja yang - Daerah-daerah pula dibahagikan kepada bandar-bandar kecil di bawah
layak untuk ditabalkan sebagai waris seorang Pegawai Bandar atau Myo-ok.
takhta kerajaan sebagai alasan untuk - Setiap bandar dipecahkan kepada sistem bulatan dengan seorang ketua
menghapuskan sistem beraja di sebagai penasihat. Sistem ini mirip dengan sistem di India kerana pegawai-pegawai
Myanmar. Sistem pentadbiran Inggeris yang dilantik pernah berkhidmat di Benggala dan Madras, India.
tradisional seperti Myothugyi dan
Thaithugyi, Hutdaw, dan Thatnabaing -Myanmar Utara pula dibahagikan kepada 14 buah daerah.
dihapuskan. British melantik sebahagian -Pesuruhjaya British yang pertama, Sir Charles Bernard mengusulkan supaya
daripada ahli Hutdaw sebagai pegawai pentadbiran awan dan pungutan cukai dijalankan melalui wakil-wakil tempatan
kerajaan yang bergaji tetap. Namun, dan mengikut peraturan tempatan.
mereka tidak mendapat kerjasama dan -Namun, pengganti beliau, Sir Charles Crosthwaite menjalankan
penghormatan daripada penduduk pentadbiran mengikut sistem di India.
tempatan kerana bekerja dengan pihak
British. Desakan daripada penduduk 3) Penubuhan Dewan Perundangan
tempatan agar sistem Thatnabaing
dikekalkan telah ditolak oleh pihak - Pada tahun 1897, pemerintahan British di Myanmar telah melakukan
British. perubahan terhadap sistem pentadbiran di peringkat pusat.
-Jawatan Ketua Pesuruhjaya, iaitu ketua eksekutif pada peringkat pusat
- Sir Charles Crosthwaite telah telah dinaikkan menjadi Leftenan Gabenor.
merancang untuk menjadikan kampung- - Leftenan Gabenor Myanmar yang pertama ialah Arthur Phayte.
kampung sebagai unit pentadbiran - Majlis Perundangan ditubuhkan bagi membantu Leftenan Gabenor dalam
supaya kesalahan jenayah dapat pentadbiran.
dipertanggungjawabkan kepada -Selepas tahun 1897, British melakukan beberapa perubahan dalam dasar
lingkungan kawasan tersebut. Pada penjajahannya di Myanmar, seperti; Mewujudkan jawatan-jawatan tinggi
tahun 1889, Undang-undang Kampung untuk menambahkan kecekapan pentadbiran.
Myanmar diperkenalkan untuk - Pada tahun 1909, jumlah anggota Dewan Perundangan telah ditambah
membolehkan pelaksanaan Majlis menjadi 15 orang. Pada tahun 1920, anggota Dewan Perundangan telah
Kampung dikuatkuasakan. Berdasarkan ditambah menjadi 30 orang. Golongan pedagang mempunyai wakil terbesar
undang-undang tersebut, ketua dan diikuti beberapa orang Myanmar sebagai anggota dewan tersebut.
kampung akan dilantik sebagai pegawai
kerajaan dan bertanggungjawab
menjaga keamanan dan mengutip cukai di
kawasan kampung mereka.

Pengubahsuaian Dalam Bidang Ekonomi Di Indonesia dan Myanmar

INDONESIA

A. Pertanian

-Kegiatan ekonomi yang utama di Indonesia ialah penanaman padi.
-Penanaman padi sawah di usahakan secara giat di pulau jawa dan Madura kerana kesuburan tanah dan terdapat sistem
pengairan.
-Selain penanaman padi sawah, padi huma atau padi bukit juga di tanam oleh masyarakat peribumi Indonesia.
-Kaedah penanaman padi bukit ialah sesuatu yang primitive, iaitu tebang dan bakar.
-tanaman lain juga ditanam oleh petani di Indonesia seperti ubi kayu , jagung, tebu dan kelapa.
- Masyarakat peribumi Indonesia menanam rempah ratus seperti bunga cengkih, buah pala, dan kayu cendana.

B. Perusahaan

-Perusahaan batik di usahakan oleh masyarakat peribumi Indonesia. Perusahaan batik di jalankan secara kecil-kecilan di
jawa tengah.
-Masyarakat jawa meghasilkan corak batik yang mempunyai unsur alam seperti burung, kupu-kupu, buah-buahan, dan
sebagainya.
-Seni melukis corak batik ini diturunkan pada satu generasi kepada generasi yang lain. Biasanya, kemahiran membuat batik
akan di ajar oleh ibu kepada anak perempuan mereka.

myanmar

1) Pertanian

Arakan dan Tenasserim berkembang pesat sebagai kawasan penanaman padi semasa penjajahan British.
-Beras menjadi eksport utama di Myanmar disebabkan oleh beberapa faktor seperti tanah yang sesuai dan bekalan air yang
banyak.
-Rangoon merupakan pelabuhan utama yang mengendalikan eksport beras di Myanmar.
-Hasil daripada perkembangan industri beras, Myanmar menjadi jelapang padi utama di dunia.
-Kemajuan industri beras turut menggalakkan kemasukan orang india untuk membantu pembangunan Myanmar yang
kekurangan penduduk.

- Kayu jati menjadi bahan eksport utama dalam kegiatan pembalakan di Myanmar. -Perkembangan kegiatan pembalakan di
Tenssarim pada tahun 1830an telah mewujudkan semula kepentingan perusahaan membina kapal pada tahun 1847.
- British telah mewujudkan Jabatan Perhutanan pada tahun 1856 agar dapat memastikan kegiatan mendapatkan sumber dari
hutan dijalankan dengan sempurna dan betul.
-Syarat pembalakan dan pengawalan ditetapkan dan hutan-hutan yang berharga di jadikan hutan simpan untuk dipajakkan
kepada pengusaha swasta.
-Perusahaan pembalakan di kuasai oleh beberapa buah syarikat asing seperti Syarikat Perdagangan Bombay-Myanmar.

2) kegiatan perlombongan

-Minyak. Telaga minyak dilombong semasa pemerintahan Raja-raja Burma dan kebanyakkannya berpusat di Yenangyaung.
Minyak digunakan dirumah untuk menyalakan pelita dan mengawet kayu, tikar, dan kertas yang dibuat daripada daun palma.
Keadaan berubah setelah Syarikat Minyak Myanmar ditubuhkan oleh sebuah firma Britsh di Rangoon pada tahun 1886 yang
menjalankan kegiatan menggali minyak dan membeli pajakan kerajaan serta persendirian.Setelah lima tahun beroperasi,
hasil minyak berjaya menandingi minyak tanah yang diimport dari AS di pasaran tempatan. Malah, syarikat ini mampu
mengeksport minyak ke India dan Pulau Pinang.

-Bijih timah. Lombong- lombong di Bawdwin menghasilkan timah hitam dan dimiliki oleh syarikat Myanmar. Perlombongan bijih
timah diusahakan oleh orang Cina.

- Galian lain. Perlombongan emas dan batu permata dijalankan di kawasan Mogok. Syarikat eropah memajakkan lombong
emas dengan cukai sebanyak 315 ribu paun. Lombong perak dibuka berhampiran Namtu pada penghujung abad ke-19. Lombong
besi diusahakan di Mawchi dan Karen.

3) Kemajuan kemudahan asas

-Pengangkutan air. Sungai Irrawaddy antara sistem perhubungan air yang penting ke Bhamo di Myanmar Hulu. Menjelang
tahun 1900, pengangkutan air sangat penting di Myanmar. Syarikat Flotilla Irrawaddy memonopoli sistem pengangkutan
jarak jauh manakala Syarikat Flotilla Arracan mengendalikan kegiatan perdagangan di sepanjang pantai Arakan.

- Landasan kereta api. Landasan kereta api pertama antara Rangoon dengan Prome siap dibina pada tahun 1877. Landasan
Rangoon-Tounggoo dibuka pada tahun 1885. Pada tahun 1889, landasan ini disambung dengan Mandalay dan merentang hingga
ke Myitkina pada tahun 1898.

Pengubahsuaian dalam perkembangan pendidikan di Indonesia dan Myanmar.

INDONESIA

1. Pada tahun 1867, Jabatan Pelajaran ditubuhkan manakala system persekolahan peringkat rendah dijalankan selama tiga
tahun. Menjelang tahun 1892, terdapat kira-kira 516 buah sekolah di Indonesia. Pada tahun 1893, Belanda telah memperkenalkan
dua jenis sistem pendidikan, iaitu Sekolah Kelas Pertama dan Sekolah Kelas Kedua.

2. Sistem pendidikan di Indonesia di Indonesia mengalami perubahan apabila Dasar Etika diperkenalkan oleh Belanda. Pada
tahun 1900 J. H Abendonan, Pengarah Pelajaran Indonesia yang pertama telah menggalakkan penubuhan sekolah yang
menngunakan bahasa Belanda sebagai bahasa penghantar untuk anak-anak golongan pyiyayi.

3. Sejak tahun 1900, Sekolah Jawa yang didirikan khusus untuk anak-anak golongan bangsawan atau priyayi dan golongan
yang berpengaruh. Pada tahun 1900, Sekolah Jawa yang didirikan khusus untuk golongan menengah kelas bawahan didirikan.

4. Pada tahun 1907, sekolah desa disediakan untuk anak-anak petani. Sekolah desa atau sekolah rakyat hanya setakat kelas
III. Dengan kelulusan ini mereka layak untuk menjadi rendah sahaja.

5. Belanda juga telah mengadakan beberapa kursus dalam bahasa Belanda sebagai persediaan kepada pelajar untuk
menyambung pelajaran ke pelajaran ke peringkat universiti. Bahasa Belanda diwajibkan dipelajari di sekolah menengah.

myanmar

1. Penjajah British telah mengubah sistem pendidikan di Myanmar. pendidikan secular dan mubaligh yang diperkenalkan
menjadi ancaman kepada sekolah Buddha. penggunaan bahasa Myanmar tidak begitu penting dengan penubuhan sekolah-
sekolah Inggeris.

2. Sekolah-sekolah kerajaan ditubuhkan pada tahun 1870-an dan bantuan kewangan diberikan kepada sekolah-sekolah
agama kristian yang dimulakan oleh mubaligh Roman Katolik dan persatuan mengembangkan Kitab Agama Baptist.

3. Sistem pendidikan di Myanmar dirombak pada tahun 1880-an.perubahan yang dilakukan seperti peperiksaan wilayah
diadakan supaya pelajar-pelajar sekolah menengah boleh melanjutkan pelajaran ke Universiti Calcutta. Maktab Ragoon
ditubuhkan pada tahun 1884 bertujuan menyediakan penuntut mengambil ijazah luar Universiti Calcutta.

4. British membina lebih banyak sekolah menengah Inggeris selain mengekalkan sekolah-sekolah kebangsaan Myanmar
yang menggunakan bahasa Myanmar sebagai bahasa pengantar.

5. Dasar pelajaran British di Myanmar adalah untuk menggalakan sekolah sukarela menubuhkan
kerajaan.kesannya,menjelang tahun 1900,16 buah sekolah Kristian dan sebuah maktab Baptist yang kecil di Rangoon
ditubuhkan untuk pengajian tinggi orang Karen.

6. Penubuhan sekolah teknikal untuk kemahiran ukur-mengukur, pengetahuan asas ilmu kejuruteraan ,bidang
kehutanan dan perbidanan. Menjelang abad ke-20,wujud 170,000 buah sekolah kebangsaan, 341 daripadanya dikhaskan
untuk kanak-kanak perempuan.