Nota Ringkas Sem 1 STPM

SEJARAH DUNIA (1500-1955)

TEMA 1: MASYARAKAT

1.1Masyarakat Feudal (England dan Jepun abad ke-16 hingga 17)

Definisi masyarakat feudal :

Masyarakat yang tinggal dalam sesuatu komuniti dan terikat dengan aturan yang
ditetapkan oleh kerajaan atau pemerintah ke atas golongan diperintah/bawahan. Kedua-
dua golongan ini hidup mengikut susun lapis yang ditetapkan berdasarkan keturunan dan
hubungan di antara keduanya berasaskan saling memerlukan antara satu sama lain.

Ciri-ciri Masyarakat Feudal di c) SOSIAL
England : • Masyarakat feudal adalah masyarkat
bersusun lapis.
a) POLITIK • Terdiri daripada raja, bangsawan dan
• Suasana politik tidak stabil pada zaman petani (serf).
feudal. • Terbahagi kepada dua golongan, iaitu :
• Peperangan sering berlaku antara wilayah i) Golongan pemimpin
kerana kelemahan pemerintahan pusat. ii) Golongan yang dipimpin
• Kedudukan raja lemah kerana • Raja terletak di lapisan paling atas.
• Raja diikuti oleh beberapa lapisan
i) Raja berkongsi kuasa dengan golongan golongan bangsawan.
pembesar. • Golongan bangsawan merupakan
pengikut setia (vassal) kepada raja.
ii) golongan bangsawan sering menentang • Golongan bangsawa memiliki kuasa ke
raja. atas rakyat biasa yang dikenali sebagai
serf.
b) EKONOMI
• Masyarakat feudal bergantung kepada d) AGAMA
tanah. • Institusi yang paling berkuasa adalah
• Tinggal dalam komuniti kampung dikenali gereja Katolik.
sebagai manor. • Gereja memiliki sebahagian besar
• Masyarakatnya bergantung kepada tanah.
aktiviti pertanian. • Kehidupan masyarakat zaman feudal
• Kegiatan perdagangan tidak meluas. dikongkong oleh institusi gereja.
• Perkembangan ekonomi terhad. • Pengaruh gereja Katolik meliputi
• Perniagaan dijalankan menerusi sistem seluruh aspek kehidupan masyarakat.
barter. • Gereja menekankan aspek rohaniah
dan kurang menekankan aspek duniawi.

1

Raja Susun lapis masyarakat feudal di England:
Bangsawan
• Kedudukan tertinggi dalam sistem feudalisme di England.
Petani • Raja menyatukan penduduk di bawahnya dan memberikan
jaminan keselamatan dan perkhidmatan lain.
• Di bawah raja terdapat tenant in chief iaitu mereka yang
memiliki tanah secara langsung daripada raja.
• Raja bergantung kepada tenant in chief tetapi ada kalanya
mereka menjadi terlalu berkuasa dan mencabar autoriti raja.

• Di bawah raja terdapat baron iaitu golongan bangsawan.
• Golongan bangsawan besar menjadi tenant in chief.
• Mereka memiliki tuan tanah yang berkhidmat untuk baron
di sebahagian besar negara.
• Di bawah tenant in chief ialah tenant uautu golongan
bangsawan bertaraf rendah.

• Petani berada di bawah golongan bangsawan.
• Petani terdiri daripada petani bebas dan separuh bebas.
• Golongan petani mewakili sebahagian besar penduduk
England.
• Petani juga dikenali sebagai freeman, villein, skomen,
bor]dar dan cottar.
• Golongan petani memiliki tanah dan keluasan tanah yang
dimiliki mereka berbeza.
• Golongan petani tidak dibenarkan meninggalkan daerah
mereka tanpa kebenaran tuan tanah.

Hamba • Kedudukan hamba di bawah petani.
• Golongan hamba mewakili satu persepuluh penduduk
England.
• Golongan hamba tidak memiliki tanah dan mempunyai
hak perundangan yang terhad.

Ciri-ciri Masyarakat Feudal di Jepun:

• Maharaja yang berada di kemuncak struktur pemerintahan mempunyai kuasa yang
tidak terhad ke atas segala aspek di bawah pemerintahannya termasuklah tanah.

• Melahirkan dua golongan yang saling bergantung antara satu sama lain, iaitu
golongan birokrasi pemerintahan dan golongan tentera. Golongan birokrasi
pemerintahan termasuklah tuan-tuan tanah atau daimyo yang bertanggungjawab
menyumbangkan sebahagian daripada hasil tanah kepada maharaja.

2

Ciri-ciri Masyarakat Feudal di Jepun:

• Kemunculan golongan tentera khusus di Jepun begitu berpengaruh dalam
menentukan hala tuju pemerintahan. Golongan daimyo merupakan kelompok yang
sangat berkuasa di Jepun dan kuasanya dikatakan mengalahkan kuasa maharaja.

• Golongan tentera mempunyai kebolehan yang besar dalam peperangan dan
digunakan oleh golongan bangsawan sama ada untuk mempertahankan hak milik
mereka atau menjaga keselamatan tuan-tuan mereka. Kekuatan ketenteraan ini
menjadi tulang belakang kepada kebangkitan daimyo di Jepun sehingga maharaja
tidak berfungsi sebagaimana sepatutnya.

Perbandingan ciri-ciri masyarakat feudal di England dan Jepun:

PERSAMAAN
• Konsep masyarakat feudal yang berasaskan saling memerlukan antara golongan
pemerintah dan golongan diperintah dan berbentuk piramid
• Pembentukan masyarakat adalah berdasarkan keturunan dan sistem kelas
• Kurang perubahan status atau mobiliti sosial
• Peperangan adalah fenomena biasa dalam kalangan masyarakat
• Peralatan peperangan adalah bersifat tradisional iaitu menggunakan kuda,
pedang dan baju perisai

PERBEZAAN

ENGLAND JEPUN

Masyarakat menekankan hak, undang- Menekankan aspek moral, kesetiaan dan
undang dan kewajipan. dipengaruhi oleh etika Confucius.

Pembinaan istana di England Jepun menggunakan kayu.
menggunakan batu.
Jepun kuasa dan kesetiaan adalah
Kuasa pemerintahan dikongsi dalam sesuatu yang mutlak.
badan perwakilan di England.

Di England, sesiapa boleh memiliki tanah Jepun golongan samurai tidak berhak
asalkan berjasa kepada pemerintah untuk mempunyai tanah.
(Knight).

Di England, penyatuan rakyat dijalankan Jepun ia dilaksanakan oleh ketua tentera.
oleh Raja.

3

Susun lapis masyarakat feudal di Jepun :

MAHARAJA
• Zaman Tokugawa, maharaja dianggap sebagai ketua negara (paling tinggi) tetapi
tiada kuasa pemerintahan.
• Maharaja hanya dianggap simbol perpaduan.
• Maharaja tinggal terpencil di Kyoto tetapi pusat pentadbiran terletak di Edo.

PEMBESAR (SHOGUN)
• Zaman Shogun Tokugawa, terletak di bawah maharaja tetapi beliau paling
berkuasa dalam pemerintahan
• Shogun dibantu oleh tiga jabatan utama :
i) Jabatan Tairo (Majlis Penasihat Agung) – Menasihati Shogun dalam pentadbiran
ii) Jabatan Roju (Majlis Tertua) – Menyelia hal ehwal dalam negeri
iii) Jabatan Hyojosho (Majlis Kehakiman) – Membantu dalam pentadbiran dan
kehakiman

GOLONGAN BANGSAWAN (DAIMYO)
• Terletak di bawah Shogun, mempunyai peranan penting dalam pentadbiran di
Jepun
• Menguasai kawasan tertentu dan mengharap kesetiaan keluarga tentera dalam
daerahnya.
• Daimyo dibantu oleh pegawai pentadbir da pegawai tentera yag hidup dengan
tanah warisan atau gaji yang diterima.
• Daimyo ada tiga kategori :
i) Daimyo Fudai – daimyo yang cabang keluarga Tokugawa dan paling dipercayai
Shogun. Menyediakan tentera dan membantu shogun dalam pentadbiran.
ii) Daimyo Shimpan – pelbagai cabang keluarga Tokugawa dan tugas sama dengan
Daimyo Fudai
iii) Daimyo Tozama – tidak mempunyai pertalian dengan Tokugawa, merupakan
tuan tanah yang berkecuali atau penentang Tokugawa. Tidak dipercayai Tokugawa
dan dikawal rapi.

SAMURAI (PANGLIMA)
• Terletak di bawah Daimyo.
• 5% daripada penduduk Jepun dan ada kedudukan istimewa dalam masyarakat.
• Tugas mereka menjaga keamanan negara dan memelihara kepentingan daimyo.
• Sangat setia kepada daimyo dan tidak menceburi bidang lain kecuali ketenteraan.
• Samurai bergantung hidupdengan beras yang diberikan shogun atau daimyo
• Masalh ekonomi mnyebabkan samurai berhutang dengan saudagar dan akhirnya
terlibat dengan keganasan dan samun.

4

RAKYAT BIASA (PETANI)
• Kedudukan mereka selepas samurai
• Meliputi 80-90% prnduduk Jepun
• Mereka perlu bayar cukai 40-50% daripada jumlah pengeluaran kepada daimyo
• Menghasilkan beras untuk keperluan golongan daimyo, samurai dan golongan lain.

TUKANG MAHIR (ARTISAN)
• Terletak di bawah petani
• Memiliki pengetahuan dan keupayaan istimewa serta dihormati kerana hasil
pertukangan mereka digunakan oleh Daimyo
• Tukang sejata dan tukang pedang diberi layanan istimewa
• Diberi gaji lumayan dan rumah yang baik

PEDAGANG
• Terletak di bawah tukang mahir
• Dipandang rendah dan dan tidak dibenarkan mobiliti sosial
• Perkembangan ekonomi menyebabkan pedagang meningkat maju.
• Abad ke-17, muncul ramai pedagang yang cekap dan menjadi peminjam wang di
bandar-bandar utama seperti Mitsui dan Naraya Mozaemon
• Akhirnya mereka menjadi kaya dan meningkat status sosial dengan memberi
pinjaman kepada golongan bangsawan.

1.2 Masyarakat Agraria (Belanda dan China abad ke-16 hingga 17)

Masyarakat yang menjalankan kegiatan ekonomi berasaskan kepada
pertanian iaitu bercucuk tanam dan menternak binatang.
Jenis-jenis tanaman utama ialah padi sawah, padi huma, ubi taro, dan keladi;
tanaman bijirin pula ialah gandum, barli, oat, kubis, kekacang dan sebagainya.
Menjalankan aktiviti berburu, mengutip hasil hutan dan menangkap ikan
pada peringkat awal.
Penempatan terbentuk di sekitar kawasan yang subur seperti lembah-lembah
sungai, kawasan berbukit, serta kawasan yang mempunyai sistem saliran yang
baik.
Mempunyai kemahiran menghasilkan makanan sendiri dengan pertanian
pindah sehingga mengusahakan pertanian tetap.

5

Ciri-ciri Masyarakat Agraria di Belanda :

A) KEGIATAN EKONOMI
• Kegiatan ekonomi utama masyarakat agraria di Belnada ialah pertanian
• Aktiviti pertanian meliputi penanaman pelbagai jenis tanaman seperti sayur-
sayuran dan bijirin seperti barli, gandum dan oat.
• Tanaman ini diusahakan secara secara intensif oleh petani dan hasil tanaman yang
berlebihan dijual.
• Selain daripada tanaman makanan, tanaman dagangan seperti hemp, biji kol dan
madet juga diusahakan.
• Penternakan dijalankan secara meluas oleh petani-petani di Belanda.
• Antara binatang ternakan yang diternak oleh penternak-penternak di Belanda
ialah lembu dan kambing.
• Masyarakat agraria di Belanda juga terlibat dalam industri tenusu seperti industri
menghasilkan susu, mentega dan keju.

B) PETEMPATAN C) KEMAHIRAN DALAM
st•uePrbeluetertamkpdaitaaknwmaasasynalreamkabtahagsruanrgiaai yang PENGAIRAN
• Masyarakat agraria
asm•mm•ugKMerbeeaamunnewrrjynipaaaemdudsbdaniaeaiptynnbBuaajpkemtai ialdmtnapnaignuentgkdnauaiaandrmhwapmplapaausaannaansatnnyartaiamlyreynaamaaanknshbgaygataslahuranabgskaruuaarrnrtygiaaan.i g merupakan masyarakat yang
F•rAienstlaarnadk, aZweealsaannd,teFrlasenbduetrsiadlaanh mempunyai kemahiran
wilayah dalam teknologi pengairan.
Utrect. • Mereka mempunyai
pengetahuan membina
terusan, kolam, takungan air
dan tali air bagi mengairi
kawasan pertanian.
• Masyarakat agraria di
Belanda mendirikan kincir
angin untuk mengalirkan air
daripada taah yang ditebus
guna untuk tujuan pertanian.

6

Ciri-ciri Masyarakat Agraria di China : 1.3 Masyarakat Maritim (Portugal
dan Jepun abad ke-16 hingga 17)

A) PERTANIAN • Masyarakat yang memberi
• Mengamalakn sistem ekonomi bercorak tumpuan utama terhadap
sara diri. perdagangan dan kegiatan yang
• Sebahagian besar penduduk China berkaitan dengan laut.
melibatkan diri dalam aktiviti bercucuk • Masyarakat ini mempunyai
tanam pelabuhan sebagai tempat untuk
• Menjalankan aktiviti pertanian secara menjalankan kegiatan perdagangan
bersama atau kegiatan kelautan.
• Tanaman utama masyarakat agraria
China ialah padi sawah. Dijalankan di Ciri-ciri masyarakat maritim di
kawasan lembah sungai Yangtze dan Portugal :
Sungai Kuning.
• Masyarakat agraria China menyewa a) Peranan Pemerintah
tanah pertanian daripada tuan-tuan • Putera Henry mendirikan sebuah
tanah yang kaya raya. sekolah bagi ahl pelayaran yang
• Mereka dikehendaki membayar cukai dinamakan Akademi Laut di Sagres.
tanah kepada tuan tanah dan golongan • Beliau berjaya menarik minat kelasi
bangsawan Itali yang mahir dan ahli ilmu alam
yang bijak ke sekolah tersebut.
B) PERUSAHAAN PERTUKANGAN Putera Henry memberi hadiah dan
• Masyarakat agraria China juga terlibat gelaran sebagai insentif kepada para
dalam pengeluaran barangan peneroka.
pertukangan untuk keperluan masing-
masing b) Kedudukan geografi yang strategik
• Diusahakan secara perkongsian antara • Portugal terletak di sebuah tanjung
2 orang atau lebih yang menghadap dua laut utama
• Terdapat gabunga perusahaan yang dunia iaitu Laut Mediterranean dan
menjadi satu kesatuan atau persatuan Lautan Pasifik. Keadaan ini
dagang. Contoh, kesatuan penenun, melahirkan rakyat Portugal yang
kesatuan peniaga bank dan kesatuan biasa dan mahir dengan ilmu
peniaga pakaian. kelautan.
• Mereka lahir sebagai perenang yang
C) PETEMPATAN handal, tukang kapal yang mahir,
• Tumpuan masyarakat agraria China bijak menentukan pasang surut laut
bertumpu di kawasan timur laut China dan sebagainya.
dengan Mongolia iaitu dataran loes yang
subur di kawasan Sungai Kuning Selatan c) Kemajuan dan penemuan baru
Sungai Kuning dan sekitar sungau • Portugal muncul sebagai kuasa
Yangtze. pelayar yang unggul kerana terdapat
kemajuan dan penemuan baru dalam
bidang perkapalan, kelautan dan
pelayaran.

7

Ciri-ciri masyarakat maritim di Jepun : 1.4 Masyarakat Industri (England
dan Jerman abad ke-18 hingga 19)

A) KEGIATAN EKONOMI BERASAKAN • Masyarakat yang bergantung kepada
KELAUTAN sektor perindustrian.
• Masyarakat industri terlibat dengan
• Masyarakat Jepun terlibat dengan engeluaran barangan dan
kegiatan penangkapan ikan. perkhidmatan dengan menggunakan
• Perikanan merupakan pekerjaan mesin.
utama penduduk Jepun kerana ika
merupakan makanan kedua Ciri-ciri masyarakat industri di
selepas nasi. England :
• Nelayan Jepun adalah penyelam
mutiara yang handal. a) Masyarakat yang berasaskan kepada
perindustrian
B) MENGUASAI ILMU KELAUTAN DAN • Perkembangan industri tekstil
PELAYARAN membawa kepada penciptaan mesin
• Masyarakat maritim Jepun pemintal dan mesin tenun yang
menguasai ilmu pelayaran da belayar menggunakan kuasa air.
hingga ke Australia, Asia Tenggara, • Perindustrian besi telah membawa
Amerika Selatan, Korea da China. kepada kemajuan peleburan besi dengan
• Membina kapal besar untuk menggunakan arang bagi menghasilkan
meredah lautan. besi tempa.
• Kapal mohor merah (Shuinsen) • Pada kahir abad ke-18, kuasa wap telah
adalah kapal layar bersenjata digunakan untuk megendalikan jentera.
pedagang Jepun yang berlayar dalam b) Kemajuan dalam sistem pengangkutan
perdagangannya ke pelabuhan- • Masyarakat industri maju dalam bidang
pelabuahn Asia Tenggara. pengangkutan seperti perkapalan, jalan
raya, jalan kereta api dan terusan/sungai.
C) PELABUHAN ENTREPOT • Pembinaan kapal menggunakan rangka
• Masyarakat Jepun mengendalikan besi pada 1787 dan penggunaan enjin
perdagangan melalui pelabuhan berkuasa wap pada 1802 menjadikan
entrepot Kyushu, Shimoda, industri pembuatan kapal semakin
Hokodate dan Nagasaki. berkembang.
• Para pedagang Jepun pada abad c) Perluasan perdagangan antarabangsa
ke-16, telah mengeksport perak, • Masyarakat industri terlibat dalam
berlian, tembaga, pedang dan perdagangan antarabangsa apabila
barang-barang lain. berlaku pertambahan penghasilan
• Jepun mengimport sutera Cina dan barangan dalam industri pembuatan.
produk-produk Asia Tenggara Kemajuan dalam industri tekstil telah
seoerti gula dan kulit rusa. menyebabkan pengeksportan kain kapas
dari Manchester dan Leeds.
8 • England memansuhkan tarif import
bahan mentah bagi membolehkan
barang-barang dieksport ke luar negara.

Ciri-ciri masyarakat
industri di Jerman :

A) KEMAJUAN DALAM SISTEM
PERTANIAN
• Kemajuan teknologi telah
meningkatkan mekansme dalam
kegiatan pertanian seperti masalah
pembajakan tanah dapat diatasi
apabila traktor dicipta bagi
menggantikan penggunaan kuda.
• Petani memperkenalkan sistem
pertanian campuran iaitu menternak
lembu dengan diselangi oleh
penanaman bijirin seperti jadung dan
ubi kentang.

B) PERKEMBANGAN PERINDUSTRIAN
• Pembukaan lombong arang batu dan
bijih besi di Saxony dan Silesia telah
mendorong kepada kewujuda
masyarakt industri.
• Kemajuan dalam industri kulit
melahirkan perubahan dalam gaya
hidup.
• Kemajuan dalam industri tekstil
khususnya di Berlin.
• Ciptaan-ciptaan baru mencetuska
inovasi baru dalam teknologi di Jerman
seperti industri kimia dan elektrik.

C) KEMAJUAN DALAM SISTEM
PENGANGKUTAN
• Pembinaan jalan kereta apike
bandar-bandar lain di Jerman pada
tahun 1870.
• Firma Jerman di Borsing menjadi
pengeluar utama kereta api di Jerman.

9

TEMA 2 : PEMERINTAHAN DAN PENTADBIRAN

2.1 Institusi Pemerintahan 2.1.1 Raja/Maharaja (China dan
Rusia abad ke-16 hingga 20):
• Definisi Pemerintahan : Sebuah
kerajaan yang ada kuasa mandat CHINA
untuk memerintah, mengendali, • China ditadbir oleh Maharaja.
mengurus dan memelihara • Kedudukan Maharaja China :
kedaulatan negara tersebut. a) Wakil tuhan di bumi dan ketua negara
b) Lambang kebesaran pemerintah
2.1.2 Pembesar (China dan Rusia c) Simbol sebuah kerajaan dalam
abad ke-16 hingga 20): pentadbiran
• Peranan : memberi kata putus, ketua
DEFINISI PEMBESAR tentera, melantik pegawai kerajaan,
• Pegawai kerajaan yang dilantik oleh menghukum
raja atau maharaja untuk menjawat
jawatan tertentu dan melaksanakan RUSIA
semua bidang tugas yang telah • Sistem pemerintah Rusia telah
diberikan atau diarahkan kepadanya. mengamalkan Sistem Pemerintahan
• Institusi pemerintahan di China dan Beraja bermula tahun 1547 sehingga
Rusia memperlihatkan raja atau tahun 1917.
maharaja melaksanakan • Maharaja dipanggil Tsar di Rusia.
pemerintahan dengan bantuan atau • Ivan IV merupakan raja pertama yang
sokongan institusi pembesar. menggunakan gelaran Tsar dan
penggunaannya berakhir dengan Dinasti
PERANAN PEMBESAR DI CHINA Romanov pada tahun 1917.
• Menjalankan pentadbiran pusat dan • Kedudukan Maharaja Rusia :
wilayah a) Kedudukan tertinggi dalam struktur
• Menjadi kuasa pasukan tentera masyarakat, ketua dalam setiap bidang
• Menjadi gabenor wilayah pemerintahan, membuat keputusan.
• Menggubal undang-undang b) Berkuasa mutlak. Pemerintahan
• Menetapkan dasar negara bercorak autokratik.
• Memegang jawatan penting dalam c) Hak istimewa. Kekebalan dari segi
kerajaan undang-undang dan diberi pelbagai
kemudahan istimewa. Segala kata Tsar
PERANAN PEMBESAR DI RUSIA akan dirujuk dan dianggap sebgai undang-
• Memegang jawatan kerajaan undang.
• Memberikan taat setia kepada Raja • Peranan : Ketua negara, mengurus dasar
• Mentadbir kawasan tertentu luar negara, melantik menteri,
• Memungut cukai bertanggungjawab menjaga keamanan
• Melaksanakan undang-undang negara, mengetuai ketenteraan,
mengetuai bidang ekonomi dan ketua
agama Kristian.

10

2.2 Negara Bangsa

2.2.1 Raja Mutlak dan Raja Berperlembagaan (England dan Perancis abad ke-16
hingga 18):

SISTEM PEMERINTAHAN BERAJA MUTLAK :

• Raja mempunyai kuasa dalam segala hal dan raja menguasai pemerintahan negaranya.
• Kehendak pemerintah ialah undang-undang dan tidak dikawal oleh parlimen.
Sistem Pemerintahan Raja Berperlembagaan :
• Merujuk kepada sesebuah negara atau organisasi yang menjelaskan struktur, amalan,
aktiviti dan prinsip negara dengan jelas.
Faktor Kemunculan :
• Kemerosotan sistem feudal
• Kekayaan raja-raja melalui aktiviti perdagangan
• Idea dan pandangan daripada tokoh-tokoh pemikir

Persamaan antara Sistem Beraja Mutlak Perancis dan Raja
Berperlembagaan England :

CIRI-CIRI PERANCIS ENGLAND

Sistem Raja Perancis mengatasi segala Raja England berpegang
Pemerintahan undang-undang dan baginda pada prinsip doktrin kuasa
boleh menahan sesiapa yang suci raja atau Devine Right
disyaki menentang kerajaan. of King.

Parlimen yang Terbahagi kepada tiga estet. • Terbahagi kepada beberapa
berfungsi untuk • Estet pertama – golongan bahagian.
membantu raja paderi • House of Lords (Golongan
• Estet Kedua – golongan tuan tanah kaya, Bishop dan
dalam bangsawan kerabat diraja)
menguruskan • Estet Ketiga – golongan • House of Commons (knight,
pentadbiran bourjois dan petani orang kaya dan peguam

negara

Kedudukan Raja adalah yang tertinggi dalam pemerintahan – Ketua Negara

11

Perbezaan antara Sistem Beraja Mutlak Perancis dan Sistem
Berperlembagaan England :

CIRI-CIRI PERANCIS ENGLAND

Kuasa • Raja mutlak • Pemerintahan tertakluk
Pemerintahan mempunyai kuasa kepada peruntukan
yang tidak terbatas undang-undang
Ekonomi • Dalam menjalankan
pemerintahan negara, raja
Ketenteraan mesti mendapat mendapat
nasihat daripada perdana
menteri dan berpandukan
kepada perlembagaan
negara.

• Raja mempunyai ke atas • Tidak mempunyai kuasa
ekonomi negara ke atas ekonomi negara
• Kekayaan negara adalah kecuali di dalam
hak milik peribadi raja perlembagaan negara.
• Raja-raja England
• Raja sebagai pemimpin mempunyai sumber-
tentera sumber tetap seperti cukai
• Raja menubuhkan kastam, kutipan-kutipan
angkatan tentera dan diraja dan lain-lain.
memimpinnya
• Raja tidak dibenarkan
menubuhkan angkatan
tentera
• Raja tidak dibenarkan
melakukan peperangan

2.2.2 Negara Kesatuan dan Negara Persekutuan (Perancis dan Amerika
Syarikat abad ke-18-19):

NEGARA KESATUAN
• Kerajaan pusat mempunyai kuasa tertinggi manakala kerajaan tempatan adalah
terhad.

12

Perancis sebagai Negara Amerika Syarikat sebagai Negara
Kesatuan : Persekutuan :

• Sebelum pentadbiran baharu • Asalnya cuma berbentuk Liga
dibentuk, Perancis mengamalkan Amerika iaitu gabungan 13 buah
sistem feudal negeri yang pernah menjadi koloni
• Revolusi Perancis 1789 telah British.
menyebabkan pemerintahan • Kerajaan pusat lemah kerana tidak
beraja dihapuskan dan mempunyai sumber kewangan, tiada
meletakkan asas bagi kewujudan kuasa memungut cukai dan kewangan
sistem pemerintahan Republik hanya bergantung kepada sumbangan
• Republik Perancis diwujudkan negeri.
berteraskan idea “Kebebasan, • Konvensyen Philadelpha 1787
Persamaan dan Persaudaraan” mendapatkan kuasa kerajaan pusat
• Sepanjang sejarah terdapat tiga hingga membawa kepada
peringkat pemerintahan republik pembentukan Perlembagaan Ameria.
iaitu Republik Pertama, Republik • Perlembagaan yang baru memberi
Kedua 1848-1852, Republik Ketiga kuasa kerajaan pusat seperti :
1875-1945 - Kuasa membuat keputusan dalam
• Sebaik dibentuk, Perancis hal mata wang
dibahagikan kepada 83 kawasan, - Mengisytiharkan peperangan
setiap kawasan dibahagi kepada - Mengenakan cukai
daerah dan akhir sekali ialah desa. - Menggubal undang-undang berkaitan
kehakiman
Negara Persekutuan : - Menguasai perdagangan
- Menggariskan secar terperinci badan
• Persekutuan merupakan yang memerintah Amerika Syarikat
gabungan beberapa buah wilayah • Presiden boleh membatalkan
atau negeri yang dahulunya bebas undang-undang dengan menggunakan
tetapi kemudiannya menjadi kuasa veto dan boleh mengawasi
negara bersekutu di bawah satu kongres
perlembagaan pusat. • Kongres pula melalui 2/3 undi di
• Kuasa kerajaan puat, kerajaan Dewan Senat dan Dewan Perwakilan
negeri atau kerajaan tempatan boleh mengatasi kuasa veto Presiden
dibahagi. • Satu pihak boleh mengatasi pihak
yang lain khususnya dalam menggubal
undang-undang.

13

2.2.3 Penyatuan Negara Bangsa (Itali dan Jerman abad ke-19):

PROSES PENYATUAN NEGARA BANGSA ITALI

• Camillo Benso De Cavour, Perdana Menteri Sardinia-Piedmont, memujuk Raja
Emmanuel II untuk menyatukan Itali.
• Langkah pertama ialah membebaskan Lombardy dari Austria dimana mereka
berjaya pada 1859 dengan bantuan Perancis.
• Pada 1860, negeri-negeri utara Itali bergabung dengan Sardinia-Piedmont.
• Giuseppe Garibaldi menakluk Sicily dan Naples dengan hanya 1000 tentera
sukarelawan.
• Cavour menghantar askar untuk menangkap negeri Papl.
• Garibaldi memberi wilayah taklukannya kepada Victor.
• Emmanuel dan baginda ditabal sebagai Raja negara kesatuan Itali pada 1861
• Perjanjian – Victor Emmanuel bersetuju membantu Prussia apabila Prussia
menyerang dan menakluk Austria pada 1866.
• Selepas kekalahan Austria, Venetia diberikan oleh Prussia kepada Victor
Emmanuel.
• 1870 – Perancis mengisytiharkan perang ke atas Austria dan menarik balik tentera
terakhir dari Rome.
• Perancis membawa tenteranya melawan Austria dan Rome tidak dikawal.
• Askar Itali mengambil kesempatan masuk ke Rome dan tawan bandar tersebut.
• 1871 – Raja Victor Emmanuel pindah ibu kota Itali dari Florence ke Rome. Dengan
ini, Itali telah disatukan.

PROSES PENYATUAN NEGARA BANGSA JERMAN

• Pada mulanya, Jerman bukanlah sebuah negara tetapi merupakan pecahan negeri-
negeri konfederasi
• Raja Wilhelm I dan Perdana Menterinya mempunyai rancangan untuk menjadikan
Prussia sebagai negara kuat.
• Ketenteraan – Prussia bermula dengan meningkatkan kekuatan tenteranya,
memperluaskan pengambilan rekrut, memanjangkan tempoh askar sukarelawan
kepada 3 tahun dan menguatkan ketenteraan yang berjumlah besar.
• Pada 1864, Prussia berperang dengan Denmark.
• Bismarck memujuk Austria menyertai peperangan tersebut.
• Selepas Denmark kalah, Prussia menguasai Schleswig dan Austria menguasai
Holstein.
• Pada 1866, Prussia serang Austria secara mengejut dalam peperangan 7 minggu.
• Prussia dapat Holstein dan Austria disingkir dari kesatuan Prussia.
• Kejutan Eropah – Negara-negara Eropah terkejut dengan perkembangan Prussia
yang telah menguasai semua utara Jerman.
• Pada 1870, Prussia menyerahkan Perancis dan mengalami kekalahan yang teruk.
• Napoleon III turun takhta selepas kekalahannya.
• Paris dibedil dan ditawan pada 1871.
• Neger-negeri selatan Jerman bergabung dengan utara Jerman.

14

TEMA 3 : KEMAJUAN DAN PEMBANGUNAN

SISTEM EKONOMI FEUDALISME DAN KAPITALISME:

1.Sistem ekonomi feudalisme di Asia.
2.Sistem ekonomi feudalisme di Eropah.
3.Sistem ekonomi kapitalisme.

SISTEM EKONOMI FEUDALISME DI ASIA

SISTEM EKONOMI FEUDALISME DI JEPUN PADA ABAD KE-16

ZAMAN KAMAKURA ZAMAN ASHIKAGA ZAMAN SENGOKU JIDAI

a) Kegiatan Pertanian a) Kegiatan Pertanian a) Perkembangan
Perdagangan

Pada zaman Penanaman dua Perkembangan pesat
Kamakura, tanaman setiap dalam perdagangan
kegiatan pertanian tahun mula menyebabkan
berkembang dilaksanakan. pedagang-pedagang
dengan pesat. mengembara ke
Selepas seluruh Jepun untuk
Padi, buah-buahan, penanaman padi, menjalankan kegiatan
gandum, barli, teh, tanaman seperti perdagangan.
dan sayur-sayuran gandum dan barli Mata wang syiling
adalah antara akan ditanam. tembaga digunakan
tanaman yang secara meluas.
ditanam oleh Sistem pengairan Pemecahan monopoli
petani-petani. diperkenalkan. persatuan-persatuan
pedagang semasa
Teh merupakan Tanaman pemerintahan
tanaman yang komersial seperti Nobunaga pada tahun
paling popular kaps dan teh 1568.
pada zaman ditanam secara Pemerintahan
tersebut. meluas. Hideyoshi, mata wang
diperbuat dari emas,
1 perak, tembaga mula
dikeluarkan.

b) Perkembangan b) Perindustrian b) Sistem cukai tanah
perniagaan
Pengeluaran Sistem pendaftaran
Kegiatan barang-barang tanah baharu mula
perniagaan juga tembikar semakin diperkenalkan
berkembang meningkat. semasa
pesat pada pemerintahan Oda
zaman Bandar Seto di Nabunaga.
Kamakura. Wilayah Owari
menjadi pusat Memudahkan
Peningkatan pengeluaran pemungutan cukai.
dalam barang-barang
pengeluaran tembikar.
hasil pertanian
menyebabkan Industri
petani menjual perlombongan
hasil lebihan di emas, perak, dan
pasar dan di tembaga juga
kedai. berkembang pesat.

Petani-petani c) Perdagangan
yang tinggal di
pekan atau Wujud hubungan
bandar-bandar perdagangan
akan menjual dengan negara luar
hasil pertanian seperti China dan
untuk pada abad ke 16
mendapatkan dengan portugal.
wang.

c) Pertukangan

Perkembangan
perdagangan
menyebabkan
pemintaan tinggi
terhadap hasil
petukangan.

2

Antara hasil Kemajuan
pertukangan perdagangan
ialah barang menyebabkan
perak, tembaga, kemunculan sistem
barang ekonomi wang
tembikar, Jepun.
lukisan dan
ukiran. Kesatuan-kesatuan
pedagang (guilds)
Muncul memonopoli
golongan pengeluaran dan
tukang-tukang pemasaran barang
mahir yang yang dikeluarkan.
menghasilkan
kraf tangan d) Persatuan kewangan
yang bermutu.
Muncul persatuan-
d) Perdagangan persatuan
kewangan iaitu
Kegiatan Tanomoshiko atau
perdagangan Mujinko.
berkembang
pesat dan telah Pusat-pusat
menyebabkan pertukaran wang
pertumbuhan ditubuhkan di
ekonomi wang bandar-bandar
Jepun. seperti Kuwana,
Sakai, Ise, Hakata
Mata wang dan lain-lain.
syiling tembaga
digunakan 3
dalam urusan
perniagaan dan
pembayaran
cukai.

Persatuan-
persatuan
dagang
ditubuhkan.

SISTEM EKONOMI FEUDALISME DI CHINA PADA ABAD KE-16

a) Pertanian b) Perdagangan dan
Perindustrian
Becorak pertanian sara diri.
Antara tanaman yang ditanam ialah Perdagangan dan
padi, gandum, milet, barli dan oat. perindustrian
Pada zaman dinasti Ming, berlaku berkembang pesat
revolusi dalam bidang pertanian yang dapat di bandar
menyebabkan kaedah-kaedah baharu Nanking, Sopchow dan
dalam pertanian penggunaan Sungkiang.
teknologi dan tanaman baharu
diperkenalkan. Antara barang-barang
Penanaman padi dua musim, sistem industri yang terdapat
penanaman bergilir, penggunaan di China, tekstil, kain
baja. kapas dan porselin.
Penggunaan teknologi seperti
tenggala penabur benih, penyisir Kesatuan Dagang
tanah, penggiling, kereta sorong Shanxi bagi institusi-
beroda dua dan kolar kuda. institusi kewangan
Pembinaan terusan, kolam takungan telah ditubuhkan
air dan empangan juga untuk memberi
diperkenalkan. perkhidmatan kepada
Tanaman baharu seperti jagung india, masyarakat komersial.
ubi kentang manis,dan kekacang
diperkenalkan.
Tanaman komersial juga turut
diusahakan seperti
tembakau,kapas,mulberi dan tebu .
Pada zaman dinasti Ching, kegiatan
ekonomi dikuasai oleh golongan
bangsawan.
Golongan bangsawan sebagai pemilik
tanah pertanian dan
bertanggungjawab dalam mengawal
kaum petani yang dikenali sebagai
sistem pao-chia.
Berlaku peningkatan pengeluaran
hasil pertanian dan keluasan kawasan
tanah pertanian.

4

SISTEM EKONOMI FEUDALISME DI EROPAH

JERMAN PADA ABAD KE-16 PERANCIS PADA ABAD KE-16
HINGGA 18 HINGGA 18

a) Kegiatan Pertanian

Mengamalkan sistem 3 Mengamalkan sistem manor.
bidang pertanian.
Petani terikat dengan tuan-
Antara tanaman yang tuan tanah dan golongan
diusahakan gandum,barli, bangsawan.
oat dan kekacang.
Petani mengusahakan tanah
Petani-petani tidak bebas pertanian mengunakan
melakukan pekerjaan lain kaedah sistem tanah lapang
dan hanya menurut perintah (open field).
tuan-tuan tanah.
Antara tanaman yang
Petani-petani juga diusahakan barli dan oat.
dibebankan dengan cukai.
Semasa pemerintahan Raja
Henry VI, penanaman pokok
dan penternakan ulat sutera
diperkenalkan.

Kegiatan pertanian
berkembang pesat, muncul
bandar Paris, Iyons dan
Marseilles.

Pembinaan jalan raya pada
tahun 1747.

5

b) Kegiatan Perdagangan

Perdagangan tertumpu di Raja Henry VI menubuhkan
bandar-bandar Uzbenk, sebuah angkatan tentera laut
Hamburg, Can buemen. untuk melindungi
perdagangan Perancis.
Antara barang yang
didagangkan bijirin, dan Mula menerajui perdagangan
binatang ternakan seperti di seberang laut dan bersaing
lembu. dengan Belanda dan British.

c) Kegiatan Industri Membuka pusat perdagangan
di India dan Amerika Utara.

Industri tekstil dilakukan Kekayaan yang dimiliki
secara besar-besaran. Portugal dan Sepanyol
menyebabkan Perancis
Masyarakat desa membuka petempatan di
mengeluarkan pakaian Amerika Utara.
berasaskan kain bulu dan
linen. Petempatan ini membolehkan
perancis memonopoli
Masyarakat bandar perdagangan dan meberikan
menggunakan mesin untuk hak pembukaan petempatan
mewarnakan dan memutihkan imigran Perancis di Amerika.
kain.
Pada tahun 1642, Perancis
berjaya membuka bandar
Montreal.

d) Kegiatan institusi kewangan

Jerman banyak menyumbangkan Wang tidak perlu dibawa
bantuan kewangan kepada dengan banyak untuk
pedagang Jerman untuk melakukan urusan
menjalankan urusan perdagangan.
perdagangan dengan Sepanyol.

6

Memudahkan pedagang dan
pengeluar mengawal dan
memasarkan barangan
dengan bebas.

Pengutipan cukai mula
dilaksanakan.

Pada abad ke-18, Sistem
Perbankan Perancis
berkembang dengan pesat.

Insurans kebakaran
diperkenalkan.

SISTEM EKONOMI KAPITALISME

Definisi

Sistem ekonomi kapitalisme bermaksud sistem ekonomi
yang menekankan hak milik persendirian,pasaran,
kebebasan ekonomi dan perniagaan untuk keuntungan.

Latar belakang kemunculan kapitalisme

ENGLAND AMERIKA

England pada abad ke-18 Ciri-ciri kapitalisme.

Perkembangan Revolusi a) Kemunculan Industri Kereta
Perindustrian pertama Api:

7

a) Ciri-ciri kapitalisme Revolusi Muncul peniaga² besar yang
Perindustrian pertama: melabur modal dalam industri
kereta api.
Pengkhususan dalam
aktiviti ekonomi. Syarikat-syarikat kereta api
Peluasan unit pengeluaran. melahirkan golongan kapitalis
Penggunaan sumber-sumber yang terkenal seperti Daniel
kapital secara intensif. Drew, Jay Gould dan lain-lain.
Kemunculan kelas sosial
baharu yang ditentukan Memberikan 131 000 ekar
oleh pemilihan harta. tanah awam kepada sektor
swasta.
b) Perubahan-perubahan yang
berlaku semasa Revolusi Berlaku percantuman
Perindustrian: landasan kereta api yang
pendek.
Kemajuan pengangkutan
iaitu pembinaan jalan raya, Pertubuhan industri asas
landasan kereta api dan seperti besi keluli,
perkapalan. pembinaan, dan pembuatan
Kemajuan dalam bidang mesin.
pertanian.
Kemajuan dalam b) Perkembangan industri
perdagangan antarabangsa. minyak:

England pada abad ke-19 Industri minyak bermula
dengan pengenalan
Perkembangan Revolusi minyak tanah.
Perindustrian kedua.
Tujuannya pemanasan dan
a) Ciri-ciri kapitalisme Revolusi sumber cahaya.
Perindustrian kedua:
Telaga minyak yang
1. Dominasi industri melalui pertama digerudi di
pelaburan bank dan syarikat Pennsylvania.
insurans.

8

Pembentukan syarikat Individu vital ialah John D.
gergasi yang dikawal oleh Rockfeller. Beliau telah
pelabur-pelabur bank dan dikenali sebagai Standard Oil
syarikat insurans. of New Jersey.
Bank dan syarikat insurans
mempunyai kuasa hak Syarikat minyak yang lain
pengundian saham. ialah Standard Oil Company
Bank dan syarikat insurans of Ohio.
mempunyai perwakilan
dalam badan lembaga Syarikat minyak terbesar di
pengarah syarikat. Cleveland, Ohio.

2. Pengumpulan modal yang c) Kemajuan industri besi dan
besar. keluli:

Modal yang besar Tokoh utama industri besi
disumbangkan oleh bank, dan keluli ialah Andrew
syarikat insurans dan Carnegie.
badan-badan korporat. Firma mengeluarkan 25%
Pelbagai ciptaan baharu. besi & keluli.
Pengeluaran barang industri J.Pierpont Morgan telah
secara besar-besaran. membeli firma Andrew
Barang yang dihasilkan Carnegia atas nama US Steel
ialah jam tangan, mesin Corporation.
basuh kain, basikal dan
kereta. d) Kemunculan perniagaan
besar:
3. Pengasingan pemilik
daripada pengurusan. Perkembangan Revolusi
Perindustrian membentuk
Pengasingan hak pemilik Kartel.
syarikat daripada Ini menyebabkan berlaku
pengurusan syarikat. gelombang penyatuan besar
Syarikat-syarikat kewangan pada tahun 1895-1905.
terdiri daripada kaum lelaki Perniagaan berskala besar
dan wanita yang melabur ialah, United Status Rubber,
dalam bentuk saham. Goodyear, American Smelting
Pemegang saham and Refining, General Electric,
memonopoli kuasa undi Eastman Kodok.
proksi.

9

4. Syarikat Berhad (Holding
Company).

Syarikat Berhad sebagai
bentuk asas organisasi
kapitalisme.

Ejen menyatukan unit-unit
pengeluar.

Menerima pendapatan
daripada yuran pengurusan
dan dividen.

5. Dasar Perdagangan bebas
(Laissez-faire).

Era Revolusi Perindustrian
kedua membawa kepada
keperluan mnenjalinkan
perdagangan dengan dunia
luar berasaskan prinsip
perdagangan bebas .

Negara-negara tanah
jajahan Eropah dipaksa
membuka ekonomi negara
mereka kepada prinsip
perdagangan bebas.

Negara yang ingkar dikuasai
melalui diplomasi kapal
perang.

Contohnya, pemansuhan
monopoli perdagangan
Syarikat Hindia Timur
Inggeris pada tahun 1858.

10

PERINDUSTRIAN

FAKTOR PERKEMBANGAN PERINDUSTRIAN DI JERMAN DAN
JEPUN PADA ABAD KE-19 DAN ABAD KE-20

JERMAN JEPUN

Penyatuan Jerman 1871 Dasar Kerajaan Meiji

Muncul sebagai negara Memberi bantuan kepada
industri yang unggul. pengusaha-pengusaha
persendirian.
Wujud keseragaman dari
segi mata wang, sistem Memberikan bantuan modal
percukaian, sistem kepada pengusaha-pengusaha
timbangan dan sistem industri.
perundangan.
Menyediakan latihan
Perkhidmatan perindustrian dan khidmat
pengangkutan dan nasihat kepada pengusaha
komunikasi diletakkan industri.
dibawah kuasa kerajaan
pusat. Mengadakan bengekl-bengkel
teknik perniagaan.
Penubuhan kesatuan kredit
Tahun 1879, mengambil
Memberikan bantuan pegawai asing seramai 130
kewangan kepada orang untuk memajukan
pengusaha-pengusaha sektor perindustrian.
industri.
Kemajuan dalam pengangkutan
Antara kesatuan kredit
adalah Persatuan Kredit Landasan kereta api sepanjang
Schulze Delitzsch. 26 batu didirikan.

11

Penghapusan Sistem Guild Tahun 1872, Tokyo dan
Yokohama dihubungkan oleh
Dimansuhkan pada tahun landasan kereta api.
1871. Tahun 1874, Kobe dan Osaka
Menjadi halangan kepada turut dihubungkan dengan
pertumbuhan industri. landasan kereta api.
Menyekat kebebasan Tahun 1877, landasan kereta
pedagang. api diluaskan hingga ke
Kyoto.
Kemajuan dalam Arang Batu dan Tahun 1878, Kyoto dengan
Besi Otsu,Tsuruga dan Nagahama
dihubungkan.
Kaya dengan hasil bumi
seperti arang batu dan besi. Kemajuan dalam Telegraf
Tahun 1875, 25 juta tan arang
batu. Memudahkan perhubungan
Tahun 1913, 287 juta tan dan komunikasi.
arang batu. Stesen-stesen telegraf dan
Tahun 1872, 1.92 juta tan besi. talian telegraf dibina di
Tahun 1910, 14.7 juta tan besi. seluruh negara Jepun.
Membantu pembangunan
Campur tangan kerajaan dalam sektor perindustrian dan
industri. proses modenisasi.

Mengamalkan dasar memberi Perkembangan Sektor Pertanian

perlindungan kepada sektor

perindustrian. Pelajar-pelajar daripada

Menyediakan kadar jurusan pertanian dihantar ke

pengangkutan kereta api yang luar negara.

murah. Pakar-pakar pertanian asing

diimport untuk berkhidmat

Pertambahan penduduk dalam sektor kerajaan.

Kerajaan mengimport benih-

Perpindahan penduduk dari benih baharu.

luar bandar ke bandar. Baja kimia digunakan secara

Membantu pertumbuhan ekstensif.

sektor perindustrian. Sistem Pengairan dibaiki.

Penanaman tanaman

komersial seperti teh dan

12 sutera.

Perkembangan Industri Dasar kewangan yang teratur
Perkapalan.
Mata wang diperkenalkan dan
Tahun 1880, peningkatan bank ditubuhkan.
dalam pembinaan kapal- Tahun 1872, Mitsui-Ono Bank
kapal wap. ditubuhkan.
Tertumpu di Hamburg, Stettin, Tahun 1873, Bank Negara
Danziq, Bremen, dan Elby. ditubuhkan.
Barang-baranf dapat dihantar Tahun 1882 Bank Pusat Jepun
dengan cepat. ditubuhkan.
Tahun 1868, unit mata wang
Penubuhan Kartel kertas ditukar dari ryo kepada
yen.
Mengawal bekalan barang. Tahun 1880, Bank Yokohama
Mengawal harga barangan. Specie.
Menjamin keuntungan dalam Tahun 1896, Bank Hypothec
industri. ditubuhkan.
Tahun 1900, muncul bank
Kemunculan Bank perindustrian Jepun untuk
membiayai perindustrian
Kemunculan Bank Joint Stock secara besar-besaran.
baharu di Jerman.
Memberikan modal kepada Kemunculan Pengusaha-
pengusaha-pengusaha yang pengusaha Baharu
terlibat dalam bidang
perindustrian. Pada awal abad ke-20, empat
buah keluarga menguasai
sektor perindustrian di Jepun.
Penaung kepada
perkembangan sektor
perindustrian.
Keluarga ekonomi baharu
dikenali sebagai zaibatsu.

13

PERKEMBANGAN PENDIDIKAN

PERUBAHAN YANG BERLAKU TERHADAP SISTEM PENDIDIKAN
DI PERANCIS DAN JERMAN.

PERANCIS JERMAN

DASAR PENDIDIKAN DASAR PENDIDIKAN
Napoleon memperkenalkan Awal abad ke-18, pendidikan
sistem pendidikan yang terletak dibawah
seragam di Perancis. penguasaan gereja.
Selepas zaman Napoleon, Pada abad ke-19 sistem
sistem pendidikan dikuasai pendidikan dikuasai
oleh golongan gereja. sepenuhnya oleh kerajaan
Selepas Revolusi 1830, iaitu semasa pemerintahan
pendidikan diletakkan Raja Frederick II.
dibawah penguasaan
kerajaan. UNDANG-UNDANG PENDIDIKAN
Zaman Republik kedua, Kod undang-undang bagi
sistem pendidikan awam sekolah latin dan sekolah
dimantapkan. mubaligh diisytiharkan oleh
Raja Frederick William I.
INSTITUSI PENDIDIKAN Pada tahun 1717, baginda
Semasa pemerintahan mengeluarkan “Advisory
Napoleon, sistem pendidikan Order”
disatukan dibawah satu Undang-undang
badan yang dikenali sebagai penyelenggaraan
Universiti Perancis. diperkenalkan oleh Raja
Institusi pendidikan terdiri Frederick II.
daripada sekolah rendah, Pada tahun 1763, undang-
sekolah menengah seperti undang sekolah
Lyceum dan kolej awam, diperkenalkan.
sekolah tinggi, sekolah
teknik, dan universiti.

14

LATIHAN PERGURUAN PEMBINAAN SEKOLAH
Tahun 1808, Napoleon Raja Frederick William I
menubuhkan pusat latihan memperuntukkan wang
guru. untuk pembinaan sekolah.
Pelajar-pelajar akan 800 sekolah baharu
menjalani kaedah dan didirikan.
latihan praktikal pada
tahun akhir. BANTUAN KEWANGAN
Raja Frederick William I
BANTUAN KEWANGAN memperuntukkan sumber
Kerajaan memberi kewangan untuk
peruntukan untuk meningkatkan kemudahan
menyediakan buku-buku prasarana.
sekolah dan memberi
insentif kepada guru-guru INSTITUSI PENDIDIKAN
sekolah rendah. Abad ke-19, institusi pendidikan
terdiri daripada sekolah rendah,
KURIKULUM sekolah menengah sekolah
Kurikulum sekolah rendah teknik dan universiti.
terdiri daripada aktiviti
membaca, menulis, dan KURIKULUM
mengira. Sekolah rendah
Antara mata pelajaran yang menekankan pembelajaran
diajar ialah sains, sejarah, sejarah, geografi dan bahasa
geografi dan matematik. Jerman.
Di sekolah menengah, akan Sekolah menengah
mempelajari bahasa-bahasa menekankan bahasa latin,
kuno, Retorik, Logik, Etika, Greek, Jerman, Matematik,
Matematik, Lukisan dan Sejarah, Geografi, Agama
Sains. dan Sains.
Peringkat universiti adalah Universiti menekankan
seperti pengajian sastera, pengkhususan dalam bidang
sains, perubatan, undang- psikologi, sejarah, falsafah,
undang dan teologi. undang-undang, anatomi,
kimia dan fizik.

15

LATIHAN PERGURUAN
Pusat latihan pengurusan
didirikan untuk melatih
guru-guru di Jerman.
Sebagai contoh, di Berlin,
Austria, Saxe-Weimar, dan
Saxony.

TENAGA PENGAJAR
Seorang pesuruhjaya
dilantik untuk
membekalkan tenaga
pelajar pelatih.
Merekrut guru-guru yang
berwibawa untuk
berkhidmat di sekolah.

KAEDAH PENGAJARAN DAN
PEMBELAJARAN

Kaedah pengajaran dan
pembelajaran yang
dianjurkan oleh Pestalozzi
diperkenalkan.

YURAN PENGAJIAN
Pelajar-pelajar dikehendaki
membayar yuran
persekolahan.

16

TEMA 4: NASIONALISME DAN PEMBENTUKAN NEGARA BANGSA

REAKSI MASYARAKAT TEMPATAN TERHADAP PELUASAN
KUASA BARAT DAN KESAN PENJAJAHAN BARAT.

1.0 PERLUASAN KUASA BARAT DI CHINA

a) FAKTOR DAN KESAN BERLAKU PERANG CANDU PERTAMA DAN PERANG
CANDU KE-2.

PERANG CANDU PERTAMA SOSIAL
Penyebaran agama kristian.
FAKTOR Penghapusan amalan cowtow.
Konsep perdagangan yang
bertentangan. PERANG CANDU KEDUA
Sekatan terhadap perdagangan
asing. FAKTOR
Sistem hubungan antarabangsa yang Kepentingan perdagangan.
bertentangan. Hubungan diplomatik yang
Pertentangan konsep undang- renggang.
undang. Sikap anti orang asing.
Kekejaman undang-undang China. Rasa tidak puas hati terhadap
Kemasukan candu. perjanjian Nanking.
Tindakan Lin-Tsu-Hse. Perdagangan candu.
Penyemakan semula
KESAN: perjanjian.
POLITIK Pembunuhan mubaligh
Perancis.
Kedaulatan China terjejas.
Perjanjian dengan kuasa-kuasa
barat.
Dasar tutup pintu tamat.
Kemerosotan dinasti Manchu.
Muncul gerakan menguatkan diri.

EKONOMI
Monopolo Co-hong dimansuhkan.
Muncul golongan pedagang baru.
Perniagaan candu meningkat.
Ekonomi China terjejas.
Konsep perdagangan bebas diterima.

17

b) PEMBERONTAKAN BOXER

FAKTOR: KESAN:
Kemerosotan maruah
Sentimen antiorang asing. kerajaan Manchu.
Sentimen antikristian. Masalah kewangan
Penguasaan ekonomi oleh kerajaan Manchu.
kuasa asing. Perang Rusia-Jepun
Masalah kewangan. meletus.
Bencana alam. Muncul gerakan
Sokongan istana. pembaharuan.

2.O REAKSI MASYARAKAT TEMPATAN TERHADAP PELUASAN KUASA
BARAT DI INDIA

Pada tahun 1857, satu pemberontakan dilancarkan oleh masyarakat
India untuk menentang pemerintahan British yang dikenali sebagai
Dahagi India

FAKTOR DAHAGI INDIA 1857

Penghapusan amalan suttee.
Penghapusan amalan thuggee.
Penghapusan amalan membunuh bayi perempuan.
Pengenalan akta kahwin semula.
Pengenalan sistem pendidikan barat.
Pengenalan teknologi barat.
Dasar pengilhakan.
Perasaan dendam sepoi di India.
Pengenalan peraturan baharu.
Akta pengambilan khidmat awam.
Kes senapang Riffle Royal Enfield.

18

Pembubaran Syarikat

K Hindia Timur Inggeris
(SHTI).
E Perubahan dalam
FAKTOR KEGAGALAN DAHAGI
S sistem pentadbiran.
Tiada perpaduan.
A Penghapusan Tiada sokongan.
undang-undang lesap Dasar Toleransi Lord Canning.
N waris. Kekurangan pemimpin.

Kedudukan putera- 3.0 KONFLIK ANTARABANGSA

D putera raja. a) PERANG DUNIA PERTAMA

A Pemerintahan FAKTOR
mughal berakhir. Perlumbaan senjata.
H Tindakan terhadap Imperialisme kuasa-kuasa Barat.
Kebangkitan Nasionalisme.
A pemimpin dahagi. Pengaruh Autokrasi.
Pakatan tentera.
G Diskriminasi dalam Krisis Balkan.
I perkhidmatan awam.
KESAN:
Penyusunan semula POLITIK

pasukan tentera. Keruntuhan pemerintahan
Monarki.
EKONOMI Kebangkitan demokrasi.
Kos perbelanjaan perang Kemunculan negara-negara
yang tinggi. baharu.
Hutang antarabangsa. Perkembangan semangat
Peningkatan cukai. antarabangsa.
Peningkatan harga barang. Penubuhan liga bangsa.
Pasaran dunia. Jerman kehilangan wilayah.
Kekuatan tentera Jerman
SOSIAL dilumpuhkan.
Kehilangan nyawa. Perkembangan Nasionalisme.
Semangat perkauman
luntur. 19
Peningkatan peranan
wanita.
Institusi pendidikan tidak
berfungsi.
Rekaan peralatan perang
moden.

b) PERANG DUNIA KEDUA KESAN PERANG DUNIA KEDUA:

Rasa tidak puas hati POLITIK
Penubuhan Pertubuhan
terhadap perjanjian bangsa-bangsa bersatu.
Dekolonisasi.
versailles. Perang Dingin.
Perpecahan Jerman.
F Kemunculan Adolf Perubahan sempadan
negara-negara Eropah.
A Hitler.
EKONOMI
Kepentingan imperialis. Kemusnahan ekonomi.
Kehilangan nyawa.
K Masalah wilayah saar. Ganti rugi perang.

T Kemunculan ideologi SOSIAL
baharu. Perubahan peranan
O Kemelesatan ekonomi. wanita.
Masalah pelarian.
R Penolakan perjanjian. Perbicaraan Jenayah
Perang.
Kebangkitan golongan
KETENTERAAN
tentera di Jepun. Kemajuan teknologi
peperangan.
Kegagalan Liga Bangsa. Teknologi nuklear.
Teknologi persenjataan.
c) PERANG DINGIN
KESAN PERANG DINGIN:
Perbezaan ideologi Muncul perikatan tentera.
Penubuhan pertubuhan perjanjian
politik. Atlantik Utara (NATO).
Pakatan Warsaw.
Perbezaan sistem Pembentukan blok dunia.
Kemunculan negara-negara
ekonomi. berkecuali.
Penubuhan pertubuhan perjanjian
F Kemunculan kuasa Asia Tenggara (SEATO).
Perlumbaan senjata.
A dunia yang baharu.
20
Dasar peluasan

K pengaruh Soviet Union

T di Eropah.
Perubahan pucuk
O pimpinan.

R Hubungan renggang

antara Amerika

Syarikat dan Soviet

Union.

Zon Penampan.

Teori Domino.

Kekalahan Jepun.

4.0 DEKOLONISASI DAN PENGEMBALIAN KEDAULATAN CHINA
DAN INDIA.

Kemunculan semangat nasionalisme mula tersebar dalam kalangan
penduduk negara-negara di Asia Selatan dan Asia Timur. Kemunculan
semangat nasionalisme disebabkan oleh penindasan yang dilakukan
oleh penjajah dalam bidang ekonomi, politik dan sosial.

Langkah-langkah mendapatkan kedaulatan dan dekolonisasi oleh
orang tempatan.

CHINA INDIA

NASIONALISME DI CHINA NASIONALISME DI INDIA

Bermula dengan gerakan Anti- Pendidikan Barat.

Manchu. Bahasa Inggeris.

Bercorak anti barat. Diskriminasi dalam

perkhidmatan awam.

REVOLUSI CHINA 1911 Perkembangan sistem

Kelemahan kerajaan Manchu. perhubungan dan

Ketiadaan pemimpin yang pengangkutan.

cekap. Dasar Pentadbiran Lytton.

Sentimen Anti-Manchu. Akta lIbert 1883.

Kesengsaraan sosial. Peranan Akhbar.

Masalah ekonomi. Kajian terhadap keagungan

Peranan Dr. Sun Yat Sen. silam.

Peranan kesusasteraan.

PERANAN YUAN SHIH-KAI (1912- Dasar Ekonomi British.

1925) Penindasan terhadap buruh-

Pilihan Raya Umum 1913. buruh India di Seberang Laut.

Perjanjian pinjaman dengan Gerakan Reformasi

konsortium bank-bank barat. Sosioagama.

Pembubaran parlimen.

Penubuhan majlis KEMUNCULAN PERGERAKAN

perlembagaan. KEBANGSAAN

Mengembalikan Persatuan India 1876.

Pemerintahan Monarki.

Pengisytiharan semula

kerajaan Republik.

21

GERAKAN 4 MEI PERKEMBANGAN KONGRES
Pengembalian hak-hak China KEBANGSAAN INDIA (1885-1919)
di Shantung.
Penolakan 21 tuntutan. Penubuhan Kongres
Kebangsaan India.
Dasar Kongres Kebangsaan
India.
Sikap kerajaan terhadap
Kongres.
Akta Majlis 1892.
Kemunculan golongan
Ekstremis.
Peranan Bal Gangadhar Tilak.
Dasar Lord Curzon.
Pemisahan Bengal.
Reformasi Morley-Minto.
Persidangan Surat 1907.
Gerakan Pemerintahan
Sendiri (Home Rule League).
Pakatan Lucknow.
Deklarasi Ogos 1917.

PERKEMBANGAN GERAKAN
KEBANGSAAN (1919-1935)

Penglibatan Gandhi.
Akta Rowlatt 1919.
Gerakan Satyagraha.
Tragedi Jalinan Wala Bagh.
Pergerakan Khilafat.
Pergerakan tidak
bekerjasama.
Insiden Chauri Chaura.
Penubuhan Parti Swaraj.
Suruhanjaya Simon.
Laporan Nehru.
Perarakan Garam.
Pakatan Gandhi-Irwin.
Anugerah Perkauman
(Communal Award).

22

PERKEMBANGAN GERAKAN
KEBANGSAAN INDIA (1935-1947)

Akta Kerajaan India 1935.
Pilihan Raya 1937.
Idea penubuhan Pakistan.
Kemunculan Sayap Kiri.
Nasionalisme India semasa
Perang Dunia Kedua.
Tawaran Ogos.
Utusan Cripps, Mac 1942.
Pergerakan keluar dari india
(1942).
Perjuangan Tentera
Kebangsaan India.
Rancangan Wavell.
Perutusan Kabinet.
Penubuhan Kerajaan
Sementara.
Kemerdekaan India.

5.0 HUBUNGAN LUAR

KEMUNCULAN ORGANISASI ANTARABANGSA

Pertubuhan Bangsa- Komanwel NATO
Bangsa Bersatu (PBB)
Amerika Syarikat
Kegagalan Liga Merujuk kepada sebagai kuasa
Bangsa dalam negara-negara bekas besar yang
menangani Perang jajahan British yang memainkan
Dunia Pertama mencapai peranan dalam
menyebabkan PBB kemerdekaan. pertahanan Eropah
ditubuhkan. Barat.
Ditubuhkan pada
Oktober 1945.

23

Mengekalkan Matlamat utama Mewujudkan
keamanan dan sistem
keselamatan Menggalakkan pertahanan
antarabangsa. kerjasama dalam bersama yang
politik, ekonomi melibatkan
Mewujudkan dan sosial. semua negara
persahabatan anggota.
dalam kalangan Memberi
negara anggota. kemudahan dan Mempertahankan
faedah kepada kedaulatan dan
Menyelesaikan negara anggota. keselamatan
masalah sosial, negara anggota.
ekonomi, Memajukan negara
kebudayaan dan anggota. Membendung
kemanusiaan. pengaruh
Menyelesaikan komunis yang
masalah bersama. diterajui oleh
Soviet Union.

24