7. ครูถามค าถามกระตุ้นความคิด “นักเรียนคิดว่าภูมิปัญญาไทยด้านศาสนาสมัยสุโขทัยมีผลต่อการด าเนินชีวิตของชาว สุโขทัยอย่างไร” ขั้นสรุป 8. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปคุณค่าของภูมิปัญญาด้านศาสนาสมัยสุโขทัยและแนวทางการอนุรักษ์ 9. ครูถามค าถามกระตุ้นความคิด “นักเรียนจะมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ภูมิปัญญาด้านศาสนาสมัยสุโขทัยอย่างไร” 6. การวดัและประเมินผล การวัดและ ประเมินผล จุดประสงค์ วิธีการวดัผล เครื่องมือวัด เกณฑ์การ ประเมินผล ความรู้ความ เข้าใจ (K) 1. ตอบค าถาม 1. ค าถามกระตุ้น ความคิด 70% ขึ้นไป ถือว่าผ่าน เกณฑ์การประเมิน ทักษะ/ กระบวนการ(P) 1. ท าใบงาน 1.ใบงานเรื่องภูมิ ปัญญาด้านศาสนา สมัยสุโขทัย 70% ขึ้นไป ถือว่าผ่าน เกณฑ์การประเมิน คณุลกัษณะนิสยั (A) 1. สังเกตจากการเรียนมีความ รับผิดชอบต่องานที่สั่งและส่งงานได้ ทันตามที่ก าหนด 2. สังเกตจากการเรียนใฝ่เรียนรู้ 3. สังเกตจากการมุ่งมั่นในการ ท างาน 1. แบบสังเกต พฤติกรรม 70% ขึ้นไป ถือว่าผ่าน เกณฑ์การประเมิน 7. สื่อ/แหล่งการเรยีนรู้ 7.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียน ประวัติศาสตร์ ป.4 2) นิทาน เรื่อง หุบเขาเหล่ากอไผ่ 3) ใบงานเรื่องภูมิปัญญาด้านศาสนาสมัยสุโขทัย 7.2แหล่งการเรียนรู้ -ห้องสมุด
8. กิจกรรมเสนอแนะ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................... ลงชื่อ............................................ครูผู้สอน ลงชื่อ...................................................ฝ่ ายวิชาการ (...........................................................) (...........................................................) ลงชื่อ................................................... ผ้บูริหาร (...........................................................)
เอกสารประกอบการสอน นิทาน เรื่อง หุบเขาเหล่ากอไผ่ ท่ามกลางหุบเขาอันลึกลับ สลับซับซ้อนด้วยพันธุ์ไม้นานาชนิดเต็มไปด้วยสรรพชีวิตน้อยใหญ่ ต่างพึ่งพา อาศัยกันและกันแต่หุบเขาแห่งนี้จะต้องเผชิญกับเจ้าศัตรูตัวร้ายที่ชื่อว่า “เจ้าแห่งพายุ” ทุกๆวันจะบุกโจมตีพี่น้อง ชาวสัตว์ป่าและต้นไม้ เกิดความสูญเสียเป็นจำนวนมากโชคดีที่หุบเขามีกอไผ่ขนาดมหึมาที่เป็นยามคอยรักษาดูแล ความปลอดภัยซึ่งปกคลุมล้อมรอบเต็มไปทั่วผืนป่าทุกครั้งที่เจ้าแห่งพายุบุกมาโจมตีกอไผ่จะช่วยกันเสียดสีไปมาจน เกิดเสียงดังก้องกังวานไปทั่วทั้งหุบเขา “เอี๊ยดเอี๊ยด แอ๊ด”พี่น้องชาวสัตว์ป่าต่างพากันวิ่งหนีเพื่อเอาชีวิตให้รอดพ้น จากเงื้อมมือมรณะของเจ้าแห่งพายุ อยู่มาวันหนึ่งเจ้าแห่งพายุวางแผนเพื่อทำให้พี่น้องที่อาศัยอยู่ร่วมกันในหุบเขา เกิดความแตกแยก ค่อยๆ พัดพามาอย่างเบาๆ แล้วคุยกับเหล่ากอไผ่ทั้งหลายว่า “เจ้ากอไผ่เหตุใดเจ้าจึงโง่เช่นนี้ ปล่อยให้สิ่งมีชีวิตทั้งหลายอยู่อย่างสุขสบายส่วนกอไผ่เช่นเจ้าต้องมาเฝ้าดูแลรักษาความปลอดภัยในยามที่ข้ายังไม่มา เจ้าก็ต้องระมัดระวังอยู่อย่างไม่มีความสุขยามที่เจ้าพบว่าข้ากำลังมาโจมตีเจ้าก็ต้องคอยเสียดสีไปมาให้เหนื่อยใน ขณะที่สิ่งมีชีวิตอื่นๆ ต่างพากันหลบซ่อนอย่างสุขสบาย”เจ้าแห่งพายุใช้ถ้อยคำชักจูงเพื่อให้ก่อไผ่ทั้งหลายรู้สึกว่า ตนเองกำลังตกเป็นเครื่องมือของหุบเข้าแห่งนี้“แล้วเจ้าจะให้ข้าทำอย่างไรได้” เสียงซุบซิบออกมาจากกอไผ่ ช่วงเวลาที่เหล่ากอไผ่เกิดความระส่ำระสายเจ้าแห่งพายุก็ใช้เป็นโอกาสสร้างความแตกแยก “ข้ามีข้อเสนอให้เจ้า ในอดีตข้าจะพัดพาเข้ามาในหุบเขาแห่งนี้ทุกวัน ทุกสัปดาห์หากเจ้าตกลงกับข้าว่าตั้งแต่วันนี้ไปเจ้าทั้งหลายจะไม่เป็น ยามรักษาความปลอดภัยคอยเสียดสีส่งเสียงดังเตือนภัยผู้อื่นเพื่อเจ้าจะได้พักผ่อนในหนึ่งสัปดาห์ ข้าก็จะพัดมาเพียง สี่วันเหลืออีกสามวันข้าจะไม่มา” “แล้วข้าจะได้อะไรจากข้อเสนอของเจ้า”กอไผ่เริ่มสัมผัสได้ว่าเจ้าแห่งพายุกำลัง เคลื่อนที่มาแต่ไม่กระทำในสิ่งที่สมควรกลับนิ่งเฉยไม่สนใจใยดีเพื่อที่ตนเองจะได้สบายเหมือนกับที่เจ้าแห่งพายุได้ บอกไว้ ถึงเวลาที่เจ้าแห่งพายุเพิ่มความรวดเร็วและรุนแรงหมุนรอบตัวเองพุ่งสู่อาณาจักรหุบเขามลายกำแพงกอไผ่ หักโค่นพังพินาศย่อยยับลงอย่างที่ไม่ทันตั้งตัวสัตว์ป่าที่กำลังเดินค่อยๆ เป็น ค่อยๆไปก็ถูกเจ้าแห่งพายุดูดกลืนหายไป ในพริบตาดังกึกก้องทั่วทั้งหุบเขาส่วนกอไผ่ที่เหลืออยู่ก็เสียใจและสำนึกผิดในการตัดสินใจครั้งนี้“เราเพียงต้องการ ความสุขสบายเพียงชั่วครู่ชั่วยามไม่ทำหน้าที่ซื่อสัตย์ต่อแผ่นดิน ต่ออาณาจักรที่เราได้อยู่อาศัยมันส่งผลร้ายแรงทำให้ อาณาจักรของเราพังพินาศถึงเพียงนี้ ฮือ ฮือ ฮือเสียใจจริงๆแล้วพวกเราจะกล้าเล่าเรื่องราวแบบนี้ให้เจ้าหน่อไม้ที่ กำลังเจริญเติบโตในอนาคตฟังได้อย่างไร” เสียงลอดออกมาจากกอไผ่ที่เหลือจำนวนเพียงน้อยนิดเมื่อเหตุการณ์ เป็นไปอย่างที่เจ้าแห่งพายุได้วางแผนไว้ในวันต่อมาเจ้าแห่งพายุก็ฉวยโอกาสเร่งความรุนแรงและถาโถมเพื่อเข้าทลาย กำแพงกอไผ่ กอไผ่แม้จะเหลือจำนวนเพียงน้อยนิดแต่ด้วยความสำนึกผิดต่ออาณาจักร จึงรวมพลังเสียดสีดังกึกก้อง ไปทั่วสรรพชีวิตต่างหลบซ่อนในขณะที่กอไผ่เผชิญหน้ากับเจ้าศัตรูตัวร้ายก็ไม่เกรงกลัวแต่อย่างใดเพื่อแก้ไขในสิ่งที่ทำ ผิดพลาดจึง ส่งสัญญาณเตือนภัยพร้อมทั้งโน้มตัวรวมเป็นก่อไผ่หนึ่งเดียวกัน แม้เจ้าพายุจะเพิ่มพลังแรงเท่าใด
ใบงาน เรื่อง ภมูิปัญญาด้านศาสนาสมัยสุโขทัย ค าชี้แจง ให้นักเรียนตอบค าถามต่อไปนี้ 1. ผู้น าของสุโขทัยน าหลักธรรมในพระพุทธศาสนามาใช้ในการปกครอง มีผลดีอย่างไร ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... 2. พระมหาธรรมราชาที่ 1 (ลิไทย) ทรงสนใจศึกษาพระพุทธศาสนา ส่งผลต่อการสร้างสรรค์ภูมิปัญญาอย่างไร ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... 3. การนับถือพระพุทธศาสนาของชาวสุโขทัยท าให้สร้างสรรค์ศิลปะซึ่งเป็นภูมิปัญญา ด้านศาสนาอย่างไร ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... 4. การมีผลงานภูมิปัญญาทางด้านศาสนาเกี่ยวกับพระพุทธรูปส่งผลต่อวิถีการด ารงชีวิตของชาวสุโขทัยอย่างไร ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................
สัปดาห์ที่ 17 โรงเร ี ยนขจรเก ี ยรต ิโคกกลอย แผนการจัดการเรียนรู้ 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานที่ ส 4.3 เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรมภูมิปัญญาไทยมีความรักความภูมิใจและธ ารงความเป็นไทย ตัวชี้วัดที่ ป. 4/3 อธิบายภูมิปัญญาไทยที่ส าคัญสมัยสุโขทัยที่น่าภาคภูมิใจและควรค่าแก่การอนุรักษ์ 2.สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด ภูมิปัญญาไทยสมัยสุโขทัยเป็นสิ่งที่มีคุณค่าที่น่าภาคภูมิใจและควรค่าแก่การอนุรักษ์ 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1) อธิบายแนวทางการอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทยได้(K) 2) วิเคราะห์คุณค่าของภูมิปัญญาไทยสมัยสุโขทัยที่น่าภาคภูมิใจและควรค่าแก่การอนุรักษ์ได้(P) 3) ผู้เรียนมีความใฝ่รู้ ใฝ่เรียนมุ่งมั่นในการท างาน (A) 4. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรยีนร้ทู้องถิ่น คุณค่าของภูมิปัญญาไทยที่สืบต่อถึงปัจจุบันที่ น่าภาคภูมิใจและควรค่า แก่การอนุรักษ์ พิจารณาตามหลักสูตรของสถานศึกษา 5. กิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นน า 1. ครูให้นักเรียนช่วยกันยกตัวอย่างว่าในชีวิตประจ าวันนั้น นักเรียนได้ใช้ภูมิปัญญาไทยในเรื่องอะไรบ้างและมีผลดี อย่างไร เช่น การใช้ภาษาไทยอาหารไทย สมุนไพรไทย ฯลฯ ขั้นสอน 2. ครูให้นักเรียนร่วมกันศึกษาความรู้เรื่องคุณค่าของภูมิปัญญาไทยสมัยสุโขทัยจากหนังสือเรียน 3. นักเรียนท าแบบฝึกหัดหน้าที่ 245 ภาคเรียนที่ 2 /............ ชื่อผู้สอน................................................... กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปี ที่ 4 จ านวน 1 คาบ หน่วยการเรียนรทู้ี่4 เรื่อง คุณค่าของภูมิปัญญาสมัยสุโขทัย
4. ครูสุ่มนักเรียนกลุ่มละ 1 คนออกไปน าเสนองานหน้าชั้นเรียน โดยครูจะอธิบายเพิ่มเติม 5. ครูถามค าถามกระตุ้นความคิด “นักเรียนคิดว่าภูมิปัญญาไทยสมัยสุโขทัยเรื่องใดที่มีคุณค่าต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิต ของมนุษย์” ขั้นสรุป 6. นักเรียนร่วมกันสรุปคุณค่าของภูมิปัญญาสมัยสุโขทัย และแนวทางในการอนุรักษ์ภูมิปัญญา 6. การวดัและประเมินผล การวัดและ ประเมินผล จุดประสงค์ วิธีการวดัผล เครื่องมือวัด เกณฑ์การ ประเมินผล ความรู้ความ เข้าใจ (K) 1. ตอบค าถาม 1. ค าถามกระตุ้น ความคิด 70% ขึ้นไป ถือว่าผ่าน เกณฑ์การประเมิน ทักษะ/ กระบวนการ(P) 1. ท าแบบฝึกหัด 1. แบบฝึกหัด 70% ขึ้นไป ถือว่าผ่าน เกณฑ์การประเมิน คณุลกัษณะนิสยั (A) 1. สังเกตจากการเรียนมีความ รับผิดชอบต่องานที่สั่งและส่งงานได้ ทันตามที่ก าหนด 2. สังเกตจากการเรียนใฝ่เรียนรู้ 3. สังเกตจากการมุ่งมั่นในการ ท างาน 1. แบบสังเกต พฤติกรรม 70% ขึ้นไป ถือว่าผ่าน เกณฑ์การประเมิน 7. สื่อ/แหล่งการเรยีนรู้ 7.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียน ประวัติศาสตร์ ป.4 7.2แหล่งการเรียนรู้ 8. กิจกรรมเสนอแนะ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ............................................ครูผู้สอน ลงชื่อ...................................................ฝ่ายวิชาการ (...........................................................) (...........................................................) ลงชื่อ................................................... ผ้บูริหาร (...........................................................)
สัปดาห์ที่ 18-19 โรงเร ี ยนขจรเก ี ยรต ิโคกกลอย แผนการจัดการเรียนรู้ 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด มาตรฐานที่ ส 4.3 เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรมภูมิปัญญาไทยมีความรักความภูมิใจและธ ารงความเป็นไทย ตัวชี้วัดที่ ป. 4/3 อธิบายภูมิปัญญาไทยที่ส าคัญสมัยสุโขทัยที่น่าภาคภูมิใจและควรค่าแก่การอนุรักษ์ 2. สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด การร่วมมือกันอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทยสมัยสุโขทัยสามารถท าได้หลายแนวทางซึ่งทุกคนควรให้ความร่วมมือกัน อนุรักษ์อย่างเหมาะสม 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1) เสนอแนวทางการอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทยที่ส าคัญสมัยสุโขทัยได้(K) 2) น าแนวทางการอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทยไปปฏิบัติในชีวิตจริงได้(P) 3) ผู้เรียนมีความใฝ่รู้ ใฝ่เรียนมุ่งมั่นในการท างาน (A) 4. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรยีนร้ทู้องถิ่น คุณค่าของภูมิปัญญาไทยที่สืบต่อถึงปัจจุบันที่ น่าภาคภูมิใจและควรค่าแก่การอนุรักษ์ พิจารณาตามหลักสูตรของสถานศึกษา 5. กิจกรรมการเรียนรู้ คาบที่ 1 ขั้นน า 1. ครูให้นักเรียนร่วมกันร้องเพลงร าวงวันลอยกระทงแล้วให้นักเรียนช่วยกันแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเพลง ดังนี้ 1) เพลงนี้ท าให้ทราบเกี่ยวกับประเพณีส าคัญและศิลปวัฒนธรรมของ ไทยในสมัยสุโขทัยอย่างไรบ้าง 2) ภูมิปัญญาของคนไทยสมัยสุโขทัยเกี่ยวกับวันลอยกระทงคืออะไร ภาคเรียนที่ 2 /............ ชื่อผู้สอน................................................... กลุ่มสาระการเรยีนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นประถมศึกษาปี ที่ 4 จ านวน 2 คาบ หน่วยการเรียนรทู้ี่4 เรื่อง การร่วมมือกันอนุรักษ์ภูมิปัญญาสมัยสุโขทัย
3) ชาวไทยทุกคนมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ภูมิปัญญาและประเพณี ลอยกระทงอย่างไรบ้าง ขั้นสอน 2. ครูให้นักเรียนกลุ่มเดิม ร่วมกันสืบค้นความรู้เกี่ยวกับภูมิปัญญาไทยสมัยสุโขทัยที่นักเรียนสนใจ กลุ่มละ 1 เรื่องพร้อม วิธีอนุรักษ์ภูมิปัญญานั้น จากหนังสือเรียนหนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม ห้องสมุดและแหล่งข้อมูลสารสนเทศ 3. ครูถามค าถามกระตุ้นความคิด “นักเรียนเคยเห็นภาพกิจกรรมที่แสดงถึงการอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทยสมัยสุโขทัย อะไรบ้าง” ขั้นสรุป 4. ครูสรุปเกี่ยวกับเกี่ยวกับกิจกรรมที่ให้นักเรียนท า คาบที่ 2 ขั้นน า 1. ครูทบทวนความรู้เดิม ขั้นสอน 2. สมาชิกแต่ละคนน าข้อมูลความรู้ที่สืบค้นเกี่ยวกับภูมิปัญญาสมัยสุโขทัยมาอภิปรายในประเด็นส าคัญร่วมกันภายใน กลุ่ม 3. สมาชิกแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมาน าข้อมูลความรู้เกี่ยวกับภูมิปัญญาสมัยสุโขทัย 4. ครูถามค าถามกระตุ้นความคิด 1) นักเรียนคิดว่าภูมิปัญญาไทยสมัยสุโขทัยมีคุณค่าต่อการด ารงชีวิตของคนไทยในยุคปัจจุบันอย่างไร 2) นักเรียนมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทยสมัยสุโขทัยอย่างไรบ้าง 5. ครูอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับภูมิปัญญาสมัยสุโขทัย ขั้นสรุป 7.ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้และแนวทางการอนุรักษ์ภูมิปัญญาสมัยสุโขทัย 8. นักเรียนท าแบบทดสอบหลังเรียนในหนังสือเรียน
6. การวดัและประเมินผล การวัดและ ประเมินผล จุดประสงค์ วิธีการวดัผล เครื่องมือวัด เกณฑ์การ ประเมินผล ความรู้ความ เข้าใจ (K) 1. ตอบค าถาม 1. ค าถามกระตุ้น ความคิด 70% ขึ้นไป ถือว่าผ่าน เกณฑ์การประเมิน ทักษะ/ กระบวนการ(P) 1. ท าแบบทดสอบในหนังสือเรียน 1. แบบทดสอบ 70% ขึ้นไป ถือว่าผ่าน เกณฑ์การประเมิน คณุลกัษณะนิสยั (A) 1. สังเกตจากการเรียนมีความ รับผิดชอบต่องานที่สั่งและส่งงานได้ ทันตามที่ก าหนด 2. สังเกตจากการเรียนใฝ่เรียนรู้ 3. สังเกตจากการมุ่งมั่นในการ ท างาน 1. แบบสังเกต พฤติกรรม 70% ขึ้นไป ถือว่าผ่าน เกณฑ์การประเมิน 7. สื่อ/แหล่งการเรยีนรู้ 7.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียน ประวัติศาสตร์ ป.4 7.2แหล่งการเรียนรู้ -ห้องสมุด 8. กิจกรรมเสนอแนะ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ............................................ครูผู้สอน ลงชื่อ...................................................ฝ่ายวิชาการ (...........................................................) (...........................................................) ลงชื่อ................................................... ผ้บูริหาร (...........................................................)