Panorama chińskiej kultury (Część 2) - Podręcznik do nauki języka chińskiego dla średniozaawansowanych

文 化 全 景 （上)

二 d w a (2)
二十 d w ad zieścia (20)

发 F 18
发出 20
发明 p rz e s ła ć
发生 w ysyłać, w ydaw ać 22
发现 w ynaleźć, w ym yślić; w ynalazek 20
发展 nastąpić, w ydarzyć się 27
法贝丨J 17
发 z n a l e 之ć ，o d n a le 之ć 27
番5
rozw ijać; rozwój 29
MW praw o, reguła, z a sa d a 22
w łos (-y)
烦 odw racać 16
烦恼 tłumaczyć, przetłumaczyć; tłumaczenie 25
反 zirytow any
反而 zaniepokojony, zirytow any
反映 na lew ą stronę, na odw rocie, na odw rotnej stronie
反正 w ręcz przeciw nie; natom iast
返回 odbijać, odzw ierciedlać
饭
w k a 之d y m ra z ie
饭店
w rócić
饭馆 1• ryż
方便 2. posiłek
方法 1. hotel
方面 2. resturacja
方式 re s ta u ra c ja
房 dogodny
房间 m etoda, spo só b
房了- asp ek t, punkt w idzenia
放 schem at, wzór
m ieszkanie, dom
放假 pokój, lokal， sala
放松 dom; pokój
1. kłaść, um ieścić, położyć
飞 2. zw olnić, uw olnić, w ypuścić
非 w a k a c je ， w olny dzień
非常
月巴 o d p r ę 之y ć s ię , z r e la k s o w a ć
p o ło 之y ć /k ła ś ć c o ś w /n a
废寝忘食
latać
nie
bardzo

（ n ie u ż y w a n y d o o s ó b , p rz e c iw ie ń s tw o ”c h u d y ”）g ru b y ,

tłusty

b y ć ta k z a ję ty m p r a c ą , 之e n ie p a m ię ta a n i

o jedzeniu, ani o spaniu

224

词汇手册

分 1. rozprow adzić, podzielić 20
2. oddzielić, rozdzielić
分析 przeanalizow ać, analizow ać 18
分钟 m inuta 22
风 w iatr 20
风格 styl
风景 krajobraz, widok 26
风俗 obyczaj, zw yczaj 19
丰富 obfity， bo g aty 16
封 1. rodzajnik dla listów
2. opieczętować, zapieczętować, zakleić
缝 zszyć, przyszyć
佛教 buddyzm
符号 sym bol， znak
服务员 kelner (kelnerka)
月艮装
富贵 ubranie, strój, ubiór, o d zie之
父母
父亲 bogactw o i szacu n ek (uznanie)
付 rodzice
复习 o jc ie c
复杂 zapłacić, płacić
畐[J pow tarzać, pow tórzyć (np. lekcje)
副作用 skom plikow any
幅 rodzajnik dla pary rzeczy, np. p ara okularów
年畐 efekt uboczny
rodzajnik dla tkanin, obrazów
该 szczęście, fortuna
改
改变 G 24
改正 20
概念 pow inien
干 zm ienić, odm ienić, transform ow ać 28
zm ienić, odm ienić 30
赶紧 popraw iać, popraw ić, n a n ie ść popraw ki
敢 koncepcja, id ea， pom ysł 17
感 1. suchy, w yschnięty 30
感至！J 2. wytrawny (o winie)
感动 w p o śpiechu, nie tracić c z a su ,przy sp ieszy ć 225
感激 odw ażyć się, ośm ielić się
感觉 czuć, odczuw ać, wyczuwać
poczuć, odczuć
感冒 w zruszyć się, rozczulić
感人 być w dzięcznym (kom uś z a coś)
1• uczucia, em ocje
2. czuć, poczuć
przeziębienie, przeziębić się
w zruszający

文 化 全 景 （上)

感谢 dziękow ać, być w dzięcznym
干 robić
干什么
1. C o ty ro b isz ? / C zy m ty się z a jm u je sz ?

2. u 之y w a s i ę te g o c z a s o w n ik a w p y ta n iu d o o s o b y

o pow ód lub cel

冈!l d o p ie ro

刚才 d o p ie ro co, w tym m o m en cie, w tej chwili

高 wysoki

高贵 szlachecki, uprzyw ilejow any

高尚 w yniosły

高兴 cieszyć się; radosny, zadow olony

搞 robić

告诉 pow iedzieć, opow iedzieć

哥哥 starszy brat

歌 pieśń, piosenka; śpiew ać

隔 w odstępie, w odległości od 17

个 rodzajnik dla rzeczow ników b ez w łasn eg o rodzajnika

各 każdy

各地 g d ziek o lw iek , w rów nych c z ę ś c ia c h np. k raju / m ia s ta itp.

• 各有各的 k a 之d y m a sw ó j w ła s n y (n p . s p o s ó b ) 16

各种各样 k a 之d e g o ro d z a ju , w s z e lk ie g o ro d z a ju 17

#种 k a 之d e g o ro d z a ju , rozm aite

给 dać, daw ać

根 korzeń; korzenie, pochodzenie

根本 podstaw ow y, fundam entalny, bazow y 27

根本没(不） n ie w s z y s t k o … ， n ie c a ło ś ć , n ie ta k ...

根据 na podstaw ie, w edług, stosow nie do

跟一样 ta k s a m o ja k , ta k i s a m z 16

足艮• n a s tę p u ją c y

更 bardziej

更力口 je sz c z e bardziej

工厂 fabryka, zakład

工具 n a rz ę d z ia

工人 robotnik

工艺品 w y ró b rę k o d z ie ln ic z y

工作 praca; pracow ać

公共 publiczny, w spólny

公司 firm a， spółka

公元 n a s z a e ra , A nno Domini

公园 park

功夫 sztuka w alki kung fu

狗 pies

够 dość, dosyć, w ystarczająco

古代 starożytne czasy, starożytność

古典 k la sy c z n y

228

'词汇手册

古人 ludzie starożytni, człow iek starożytny, przodkow ie, 24
przodek 24
古文 chińska starożytna literatura 20
鼓掌 oklaskiw ać 26
鼓励 z a c h ę c a ć , d o d aw ać otuchy, nakłaniać
故事 opow ieść, opow iadanie, historia 24
故意 celow o, um yślnie 18
顾客 klient, klientka 18
挂 pow iesić, w ieszać, w isieć 23
关系 znajom ości, kontakty 29
关心 troszczyć się, być skoncentrow anym na 18
关于 o
观察 obserw ow ać 30
观念 pogląd
观赏 patrzeć i podziw iać
官 urzędnik, urzędnik państw ow y
光 św iatło, prom ień
广场 plac, skw er
广告 reklam a, ogłoszenie
广泛 szeroki, rozległy
M przejść się, p rzech ad za ć się, w łóczyć się
规范 standard, norm a
规律
贵 prawo
跪
国 drogi
国家 uklęknąć， klęknąć
国旗 kraj
过 państw o
过 flaga narodow a
过程 przejść, m inąć, przechodzić
过奖 przez coś (czas, przestrzeń); spędzić w akacje
m p ro ces, przebieg, tok
przechw alać, w ychw alać
还 przeszłość, poprzedni, w cześniejszy
还有
孩子 H

害人 ciągle, je sz c z e
含义 w dodatku, ponadto
dziecko
汉语 obaw iać się, bać się
汉字 w yrządzić kom uś krzyw dę, skrzyw dzić
ko n sek w en cja, zn ac z e n ie , im plikacja
w ykrzyknąć, krzyczeć
język chiński
chińskie pism o

227

文 化 全 景 （上)

好 1. dobry; dobrze

好处 2. użyty po czasow niku w skazuje na pozytyw ny koniec
好多
好好 czynności 30
好看
好f象 korzyść, pożytek 16
好运
好奇 dość dużo
好学
号 w dobrym stanie
号•码
喝 przystojny, miły
合
合适 w ygląda na to, ż e ..., w ydaw ać się
河
河边 pow odzenia, szczęścia 21
和
być ciekaw ym , ciekaw ski; ciekaw y
和好
和睦 żądny w iedzy 26
和尚
和谐 num er, rozm iar, d ata
荷花
核心 num er
黑
黑暗 pić
黑夜
很 zam knąć; połączyć
很多
很快 odpow iedni, nad ający się
横
红 rzeka
红色
洪水 brezg rzeki 28
后来
呼吸 1 .i， a
湖
互相 2. pokój, harm onia
护照
花 pogodzić się 20

花儿 przyjazny, przyjacielski, harm onijny, w pokoju 24
花园
m nich buddyjski

harm onijny 20

lilia

rdzeń 21

czarny, czerń

m roczny, ciem ny 30

noc 20

bardzo

bardzo dużo

szybko, niebaw em

poziom y 20

czerw ony, czerw ień

kolor czerw ony

pow ódź 30

p o te m

oddychać

je z io ro

naw zajem

p a ssp o rt 21

1. kwiat

2. koszt, w ydatek

kw iat

ogród

228

词汇手册

话 słow o; m ów ić, rozm aw iać 23
画 1. m a larstw o 22
2. rysow ać 19
画家 m alarz 30
画像 p o rtre t 30
画展 w ystaw a m alarstw a
化妆品 kosm etyki 16
pielęgnow ać pam ięć o ..., pam iętać o ... 23
念 zły; zep su ty , p o p su ty
坏 w itać, pow itać, przyw itać 229
又欠 środow isko
环境 w ym ienić, zm ienić
换 podenerw ow any
慌张 cesarz, w ładca
皇帝 żółty
黄 popiół
灰 w rócić, pow rócić
回 odpow iedzieć, odpow iadać
回答 pow rócić
回至ij iść do dom u, w rócić do dom u
回家 w rócić
回来 iść z pow rotem , w rócić
回去
回头 之a ł o w a ć ， z w ró c ić g ło w ę , p a t r z e ć w tył
会
1. m óc, być w stan ie
活 2. spotkanie
活动 żyć
活力 działanie, aktyw ność; ru szać się, p rzen ieść się
火 w igor, w erw a, en e rg ia
火车 o g ie ń
或 pociąg
或者 lub, albo
获得 lub, albo
zyskać, dostać

机会 J
鸡
szan sa, okazja
鸡蛋 kurczak
吉祥
jajko
吉祥物 pom yślny
极
m askotka
…极了 ekstrem alny, skrajany
极其
艮P nadzw yczajnie
艮P使 niezm iernie, nadzw yczaj

zbli之y ć s ię , p rzy b li之y ć s ię
naw et, naw et gdyby, chocia之

文 化 全 景 （上)

急 niepokoić się, być zatroskanym 29
级另丨J poziom , szczeb el
几 kilka; ile 27
计划 plan; p lanow ać 24
26
iB 1. z a p a m ię ta ć , p a m ię ta ć 25
19
2. zapisać, spisać 28
26
记得 pam iętać 24

记号 znak 18

记忆力 p a rn i彳ć 29

纪念 upam iętniać, uczcić

纪念品 p a m ią tk a

技术 technologia, technika

既… 又/也 z a r ó w n o ..., ja k i...

继续 kontynuow ać

剂 daw ka; daw ka chińskich ziół

15祀 złożyć ofiarę bo g o m lub przodkom

力口 d o d a ć , d o d a w a ć , p lu s

力卩J i w dodatku; dodać

力口深 pogłębić, w zm óc, zw iększyć

家 rodzina, dom

…家 sp e c ja lis ta

家伙 facet

家里 w domu

家庭 rodzina

家务事 o b o w ią z k i r o d z in n e

miasto rodzinne
家喻户晓 p o w s z e c h n ie z n a n y

sztuczny, nieprawdziwy
假 w akacje, w olne, urlop
间 1. p rzestrzeń

尖儿 2. rodzajnik dla pokoi
坚持 koniuszek, czubek,
坚强 upierać się, nalegać, dom agać się
简单 m ocny, solidny,
见 prosty, nieskom plikow any
见至ll w idzieć; sp o tk ać
见面 do strzec, sp o strzec, w idzieć
件 spotkać, w idzieć
建立 rodzajnik dla rzeczy, ubrań, prezentów
建议 załoSyć， ustanow ić
1. su g e s tia , p ro p o zy cja, p o ra d a

建造 2. sugerować
箭 budow ać
健康 strzała
zdrow ie

230

文 化 全 景 （上)

今年 w tym roku
今天
尽管 dziś, dzisiaj

% nie krępow ać się, nie w ah ać się 24
近
进 n a c ią g n ię ty , n a p r ę 之o n y ， n a p ię ty
进步
进入 blisko
进行
经常 p rzesu n ąć się, p o su n ąć się, ru szać się do przodu, w ejść
经过
经验 zrobić postępy, postępow ać na przód
惊
惊喜 w ejście
惊讶
精美 toczy ć się, p o stęp o w ać, być w toku
幸啬丰中
często
M il
景象 przechodzić, przejechać, przez
警察
镜子 dośw iadczenie
究竟
九 b a ć s ię , b y ć p r z e r a 之o n y m ; b y ć z a s k o c z o n y m
久
酒 być mile zask o czo n y m
旧
就 zaskoczony, zdziw iony 30
就是
就是… 也 eleg an ck i, piękny, w yjątkowy, niesp o ty k an y

举(例） d u ch (c z e g o ś lub w czym ś), św iad o m o ść, m e n taln o ść
举行
巨大 być biegłym w czymś, znać się na czymś 28
句
具有 sc e n e ria ， w idok 18
据
据说 policja, policjant
聚会
决定 lustro
决心
觉 wynik, rezultat, co aktu aln ie się w ydarzyło
觉得
军队 dziew ięć (9)

daw no tem u

w ino, napój alkoholow y

stary, daw ny

natychm iast

zupełnie dobrze, precyzyjnie, dokładnie, w łaśnie

n aw etjeśli… 17

z a ra z zrobić, zam ierzać

p o d ać przykład 16

p rz e p ro w a d z ić (rozm ow y, sp o tk a n ie itp.)

ogrom ny, wielki, p o tę żn y

z d a n ie

m ieć, p o siad ać 22

zgodnie z 29

m ów i s i ę , 之e

zeb rać się, zgrom adzić się 27

postanow ić, zdecydow ać

postanow ienie 30

czuć

s ą d z ić

w ojsko

232

ii化 全 景 （上）

今年 w tym roku
今天
尽管 dziś, dzisiaj
紧
近 nie k rępow ać się, nie w ah ać się 24
进
进步 n a c ią g n ię ty , n a p r ę 之ony, n a p ię ty
进入
blisko

p rzesu n ąć się, p o su n ąć się, ru szać się do przodu, w ejść

zrobić postępy, postępow ać na przód

w ejście

Wi7 toczyć się, postępować, być w toku
często
经常

经过 przechodzić, przejechać, przez 30
经验 dośw iadczenie
j京
惊喜 b a ć s ię , b y ć p r z e r a 之o n y m ; b y ć z a s k o c z o n y m
惊讶
精美 być mile zask o czo n y m
精卞中 zaskoczony, zdziw iony
eleg an ck i, piękny, w yjątkowy, n iespotykany
d u ch (c z e g o ś lub w czym ś), św iad o m o ść, m e n taln o ść

精通 być biegłym w czym ś, z n a ć się n a czym ś 28
景象 sc e n e ria , w idok 18
警察 policja, policjant
镜子 lustro

究竟 wynik, rezultat, co aktualnie się w ydarzyło

九 dziew ięć (9)

久 daw no tem u

酒 w ino, napój alkoholow y

旧 stary, daw ny

就 natychm iast

就是 zupełnie dobrze, precyzyjnie, dokładnie, w łaśnie

就是…也 n a w e t j e ś l i ... 17
16
就要 z a ra z zrobić, zam ierzać

举(例） p o d a ć p rz y k ła d

举行 p rzep ro w ad zić (rozm ow y, sp o tk a n ie itp.)

巨: o g r o mn y , w ielki, p o tę ż n y

句 zdanie

MW m ieć, p o siad ać 22
据 zgodnie z
mówi się, że 29
据说 zeb rać się, zgrom adzić się 27
postanow ić, zdecydow ać
聚会 postanow ienie 30
决定 czuć
决心 są d z ić
觉 w ojsko
觉得
军队

232

词汇手册i

K

卡 karta 21
开 otw ierać
开始 zaczynać, rozpoczynać 19
开玩笑 opow iedzieć dow cip 30
开药 przepisać/zalecić... lekarstw o
砍 rąbać, porąbać 25
看病 iść do le k arza， m ieć w izytę u lekarza
看至丨J 16
看见 d o strz e c 24
看看 w idzieć, zo b aczy ć 26
看来 spojrzeć
看上去 27
okazuje się, ż e ， w ygląda na to, źe 17
考试 w y d a je s i ę , 之e 23
靠 c e n ić , u w a 之a ć ja k o w a 之n e 27
科学 26
科学家 egzam in, te st 22
棵 o p ie ra ć
颗 nauka
可
naukow iec
可爱
可不是 （k la sy fik a to r) d la ro ślin
可得
胃十令 (k lasy fik ato r) d la m a ły c h rz e c z y ja k z ia rn o , p erły itp
可能
可是 1. m ó c
可惜 2. ale
可以 3. dla podkreślenia czegoś w wypowiedzi
客满
客气 słodko
客随主便
课 c z y 之n ie ta k , w ła ś n ie
亥ij
亥ij苦 m usieć
肯定
空 之a ło s n y ， n ę d z n y
空寂
空儿 m oże
口 ale, je szcze, jednak
哭 szkoda, że...; jaka szkoda!
苦 m óc
w szystko zarezerw ow ane (zajęte)
uprzejm y
g o ść pow inien d o sto so w a ć ubiór do d a n e g o m iejsca
lekcja
w ygraw erow ać napis, wzór, inskrypcję

c ię 之ko p ra c u ją c y , w y trw ały , p ra c o w ity

być pew nym , potw ierdzić
pusty
cichy i o p uszczony
w olny c z a s
u sta
p ła k a ć
gorzki

233

文 化 全 景 （上)

快 1. szybki, szy b k o 24
24
快乐 2 . …了 n ie b a w e m , n ie d łu g o ， w k ró tc e

块 1. szczęśliw y, rad o sn y
宽容
困难 2. szczęście

kaw ałek

to le ra n c y jn y , p o b ła 之liwy， w y ro z u m ia ły

1. tru d n o ść

2. trudny

L

fe ciągnąć

啦 używ ane w na końcu w ypow iedzi w znaczeniu

w ykrzyknienie

蜡烛 św ieca

来 przyjść

来不及 n ie m a w y s ta r c z a ją c o d u ż o c z a s u , z a p ó ź n o n a c o ś 2 7

来g!j przybyć, przyjść

(对)… 来说 je ż e li c h o d z i o ...

蓝 niebieski

朗诵 czytać na głos, recytow ać

劳动 pracow ać

老 stary

老板 szef

老人 o so b a w starszy m w ieku

老师 n a u c z y c ie l

7 u 之y w a n e p o c z a s o w n ik a c h w s k a z u je , t e d a n a c z y n n o ś ć

雷 lub działanie m iało ju ż m iejsce k la sa
泪 grzm ot, uderzenie pioruna
类 łz a ， łzy 23
累 rodzaj, gatunek, kategoria, 24
冷 zm ęczony
zim no, chłód 21
离 w yjść, o d jech ać, opuścić
离开 zostaw ić, opuścić, oddalić
夺L dobre w ychow anie, przyzw oitość
礼貌 uprzejm ość, g rzeczność, m aniery
礼物 prezent
w środku, wewnątrz
M w ew nątrz; w nętrze
里面 pojąć, zrozum ieć
理解 te o ria
理论 ideał
理想 siła
力气 h is to ria
历史 założyć, ustaw ić, w znosić, postaw ić
立

234

•词汇手册

立即 n a tych m ia st 28
立亥ji chwila 16
厉害 gwałtowny, radykalny
używać, korzystać, wykorzystać 19
例子 przykład 29
俩 dwa 24
连 łączyć, połączyć 19
联系 1. nawiązać kontakt, skontaktow ać się
2. kontakty, relacje, znajomości 28
联想 zadawać się z kimś, być związanym z czymś 17
脸 twarz, pysk，buzia 16
练 ć w ic z y ć
练习 ćwiczyć, gim nastykować się 24
量 m ierzyć
两 dwa
两旁 obie strony, po obu stronach
亮 ja s k ra w y
聊天儿 pogawędka, rozmowa
了不起 zdumiewający, straszliwy, nadzwyczajny
了解 rozu m ie ć
邻居 sąsiad
灵 skuteczny
领导 1. prowadzić, przewodzić, zachow yw ać się ja k lider
2. lider
另 inny, kolejny, następny
另外 inny
V® płynąć
流传 udostępniać, przekazać
流行 popularny, m odny
留 pozostać, pozostawać
留下 pozostać
留学生 student studiujący za granicą, studiować za granicą
六 sześć (6)
龙 smok
楼 piętro w budynku
路 droga, ulica
路上 na ulicy, na drodze
露 ukazywać, okazywać, okazać
舌L chaos, bałagan, nieporządek
轮流 po kolei, rotacyjnie, kolejno
落 spadać
旅馆 hotel
旅游 podróżować
绿 zielony

235

文 化 全 景 （上 )

M

吗 u之ywana na końcu zdania jako pytanie

嘛 używany na końcu zdania, wskazuje, że coś oczywiste

妈妈 mama, matka

麻烦 kłopotliwy; przeszkadzać, kłopotać

马 koń

马 到 成 功 (idiom) odnieść niebawem sukces, spodziewać się

sukcesu 16

马上 n a tych m ia st

骂 zrugać, przekląć, zakląć

埋 zakopać 29

买 kupić

卖 sprzedać, sprzedawać

满 pełny; zapełnić

满足 zadowolony

慢 wolny, powolny

慢慢 wolno, powoli

忙 zajęty

猫 kot

毛 włos, sierść

毛衣 sweter 17
矛盾 sprzeczność; sprzeczny 20

帽子 kapelusz, czapka

贸易 handel 18

么 p rz y ro s te k怎么，这么，那么，多 么 itp.

没 nie

没关系 nic nie szkodzi, nic się nie stało

没面子 stracić twarz 26

没有 nie ma, bez

玫瑰 róża

每 ka之dy

每次 każdy raz

每当 kiedykolwiek, o ka之dym czasie

每个 ka之dy，wszystko, w szyscy

每年 co roku

每天 codziennie

美 piękny, śliczny

美德 cnota, zaleta, m oralny charakter

美好 (o abstrakcyjnych rzeczach) jasny, szczęśliwy

美丽 piękny, pięknie

美妙 wspaniały, świetny

美容 poprawić swój wygląd, poprawić się 19

门 drzw i，brama

门口 wyjście, drzwi

236

词汇手册H M

们 przyrostek do rzeczowników dotyczących wyłącznie osób
lub zaimków, wskazuje na liczbę im iuyq
迷惑
米 skonsternować, wprawić w zakłopotanie
秘密
面 ryż

面前 sekretny, zaufany 21
描绘
描述 1. twarz
庙
民间 2. powierzchnia; strona
民族
名 3. mąka

名称 z przodu, przód, przed
名胜
名言 namalować, przedstawić
名著
明白 opisywać, opisać 20

明天 świątynia 21
命
zwykli ludzie, ludzie, lud; ludowy 16
摸
摩擦 narodowość
朵
母亲 1. imię
目标
2. sława, reputacja
拿
哪 im ię，nazwa 16
哪儿
哪个 miejsce słynące z pięknych krajobrazów, zabytków
明P里
znane powiedzenie 26
那
那儿 arcydzieło
那个
那里 1. jasny, oczywisty
那么
2. mieć świadomość, rozumieć
那时
jutro

1. życie

2. los

poczuć, dotknąć

trzeć, ocierać 18

jakiś

matka

cel 21

N uprzejm ość lub komplem ent)
28
trzymać, brać, nieść, wziąć
k tó ry ，ja k i
gdzie
który, jaki
（u之ywany w odpowiedzi na
Ależ wcale nie!
tamto
tam
tamten
tutaj
1. w taki sposób,
2. mniej więcej tak
wówczas

237

文 化 全 景 （上 )

那那那 奶怪道位人些样 ten/ta (wskazując na osobę)
男男奶
难难难 te
w ten sposób; tego rodzaju

闹南呢闹 babcia
mę之czyzna; sam iec
mą之
trudny, cię之ki

内内能 służy do podkreślenia zdania retorycznego 17
nic d z iw n e g o ,之e ."

你你嗯能能 笑 话 południe, południowy
hałaśliwy; hałasować
zbła之nić się, zrobić z siebie durnia, popełnić głupi błąd 27
cząstka używana na końcu zdań pytających
年年你
年年 力够容 wnętrze, wewnętrzna część
treść, zawartość
您您 鸟念年 móc, móc coś zrobić
być w stanie coś zrobić, być zdolnym do czegoś
umiejętność, zdolność

农农牛 wskazuje na powtórzenie zdania, gdy się nie zrozumiało
za pierwszym razem

女女努弄农 好轻龄纪们 ty
Dzień dobry

wy

女女 rok

暖 wiek (osoby)

人 wiek (okres)
m ło d y

m ło d z ie ż
czytać na głos

和孩儿力业民村好人 ptak
pan, pani
Dzień dobry (do osoby, którą darzmy dużym szacunkiem)
krowa, wół

wieś
chłop, wieśniak, rolnik

ro ln ic tw o 17

robić; zarządzać, kierować
podejm ować wielki wysiłek, w ysilić się
kobieta

córka 17
d z ie w c z y n a
kobieta
ciepło

238

词汇手册

哦 o 22
偶尔 oh, ah 18
偶然 od czasu do czasu, czasami, sporadyczny, sporadycznie

przypadkowy

爬 P 17
怕 16
排 wspinać się 21
排队 bać się 16
排列 układać; szereg 28
派 ustawić się w szeregu, stać jeden za drugim 25
ułożyć
#łJ®T wysłać, wyekspediować; grupa, frakcja, odłam 27
旁边 określać, decydować, ustalać 25
胖 strona, bok 19
（odnosi się do ludzkiego ciała, przeciw ieństw o „chudy,
跑 szczupły”）gruby, pulchny 19
疱 bieg; biegać
佩月艮 pęcherz, bąbel
朋:k podziwiać, zachwycać się
#. przyjaciel
批评 stukać, uderzać
皮肤 skrytykować; krytyka, krytyczna ocena
篇 skóra
便宜 utwór; kartka, arkusz
片 tani; tanio
骗 kawałek, część, płat,
票 nabrać, oszukać, omamić
漂亮 bilet
品德 piękny
平衡 charakter，siła charakteru
平静 równowaga
平时 spokojny, cichy, pokojowy; równowaga
苹果 w zwykłym czasie, normalnie
破 jabłko
破坏 rozbity, złam any
葡萄酒 złamać, zniszczyć, uszkodzić
普通 wino
zwykły; wspólny

七 Q
妻子
其 siedem (7)
其实 żona
jego, jej, ich, swój
w ła ściw ie

239

文 化 全 景 （上 )

其他 inny
其中 pośród

其中之一 jeden z. . .

奇怪 d z iw n y

骑 jeździć, jechać (na rowerze, na koniu) 82
齐 staranny, uporządkowany 0

起 podnieść się, wstać 2
起来 wstać 21
8
起源 pochodzenie; pochodzić 1

启发 oświecić 7
7
启示 oświecenie, wskazówki, wyjaśnienie; oświecić
祈求 prosić, m odlić się, żywić nadzieję 1
2
气 1. powietrze; gaz; oddech
20
2. zły, rozgniewany
气 rozłościć się, rozgniewać się 28

气候 klim a t 21
26
气氛 a tm o sfe ra
24
气人 zirytow ać się, rozłościć, być złym na kogoś się 24
27
气温 temperatura powietrza
汽车 samochód, auto 22
19
千 tysiąc

千变万化 stale zm ieniający się

牵 trzymać (np. się za ręce), prowadzić (np. psa

na smyczy)
前 przód, front

前面 przed, na przodzie; ponad

钱 pieniądze

钱包 portfel

强 potę之ny, silny

弓虽调 podkreślić, zaakcentować
墙 _h na murze

桥 most

巧 przypadkowo, przypadkiem

切 kroić, pokroić
亲十青 więź emocjonalna

亲自 osobiście; się
青菜 ogólne określenie na zielone warzywa; zielenina

清 czysty, klarowny
清楚 jasny

清静 cisza i spokój
清热 (w tradycyjnej chińskiej medycynie) zmniejszyć

wewnętrzną gorączkę

夕青亲斤 świeży i czysty
情况 sytuacja, okoliczności, warunki

i青 prosić, poprosić

240

请 教求假典问 poprosić o np. jeden dzień wolny; urlop 29
请 poprosić o radę; skonsultować 30
穷 请 prosić, poprosić, błagać 18
请 25
庆
19
求 Przepraszam, czy mogę zapytać...球
取 16
uroczystość, obchody 24
29
去去 biedny, ubogi 24
去
błagać, prosić

全 piłka
全
全 brać
拳
权 1• iść, opuszczać

权确 家国世实利力年 2. dać ulgę, usunąć, pozbyć się
却 w zeszłym roku, ubiegły rok

群 umierać, umrzeć

pełny; cały; całość, wszystko

ogólnokrajowy, w całym kraju

ogólno rodzinny, cała rodzina

chiński boks; pięść

władza

prawo, władza
ale, chocia之

pewny, niezawodny

stado, gromada, grupa

然 后烧 R
齡
让 potem, wtedy
热
płonąć 26

咖 niech...
热
热 们类民情闹爱生物为真爱识心 gorący, ciepły
热
namiętna miłość, głęboka miłość, bardzo (kogoś lub coś)

kochać 25

żywy, tętniący życiem

entuzjazm, zapał; entuzjastyczny

serdeczny, o czułym sercu 24

A^人人 ludzkość
ludzie

V lud, naród
życie
认认认日日仁人 postać
dobroć, życzliwość
znać, poznać

rozwa 之ać
powa之ny，sumienny, rzetelny

1. dzień

历 2. słońce 17

kalendarz

241

文 化 全 景 （上 )

日子 data, dzień

容易 łatwy; łatwo

肉 mięso

如 tak jak

如此 więc, w tym przypadku, tak jak

如果 jeśli

$口果...，就 ... je ś li...., to pow inineś...

如何 jak, co 23
24
儒家 konfucjanizm, szkoła konfucjańska 30
27
入 wejść, wchodzić 1390
28
若 jeśli; jakby, jak gdyby 18
24
三 S
三十 3o
散 trzy (3)
S林 trzydzieści (30) 8
r o z p r o s z y ć ，r o z p ę d z ić 1
傻 las
山 zabić, wymordować, uśmiercić
山上 głupi
善良 góra, góry
伤害 na górze, w górach
商量 dobry i u czciw y,之yczliwy
赏 zranić się, skaleczyć się
上 poradzić się, zasięgnąć rady
_hi果 docenić, zachwycić się
上火 w górę, na
uczestniczyć w lekcji, być na lekcji
上来 (w tradycyjnej chińskiej m edycynie) cierpieć na
上面 nadmierną wewnętrzną gorączkę
上去 wejść na górę
上学 ponad, nad, na szczycie
iść w górę
烧 iść do szkoły
少 nocna zmiana, pracować na nocnej zmianie
蛇 palić
社会 niewiele, kilka
射 wąż
谁 społeczeństwo
身 strzelić, wystrzelić
身上 kto, ktoś
身体 ciało
M na ciele
、深厚 zdrowie, kondycja
głęboki, głęboko
głęboki, gruntowny, przenikliwy

242

词汇手册

深夜 późno wieczorem 22
深远
什么 głęboki, dalekosiężny，daleko idący 23
什 么 ...都
co
神 f t •么 u ty te przed 都 w s k a z u je ,之e w zakreślonym
神话
神秘 zakresie nie ma wyjątków np. Jeśli będziesz sum iennie
神奇
神仙 się uczył to będziesz wiele wiedział.
甚至
生 bóg; bóstwo; duch
生产
生存 m it
生动
生活 tajemniczy, zagadkowy
生命
生命力 magiczny, m istyczny
生气
niebiańska istota 21
生日
生肖 nawet
生长
声 urodzić, powić
声音
升 produkcja; produkować
省
przetrwać, utrzymywać 23
剩下
ożywić
失去
诗 tycie; ty ć ; środki do życia
诗人
狮子 życie
十
十二 w ita ln o ść
十分
石头 być złym na coś lub kogoś, rozgniewać się
时
时代 zapał, witalność
时fi灵
时间 urodziny
时期
实践 chiński zodiak 16

rosnąć

dźwięk

głos

wznieść, unieść 30

1. prowincja

2. zaoszczędzić, oszczędzić 25

pozostawić, zostawić 30

słynny krajobraz, wspaniały widok

zgubić, stracić

w ie rs z

poeta

lew

dziesięć (10)

dwanaście (12)

całkowiecie, zupełnie, w pełni

kamień

czas
e ra，epoka, czas, okres

czas (w znaczeniu, te coś trwa)

czas (konkretna jednostka, np. 9.30)

okres

praktyka; zastosow ać coś w praktyce 18

243

文 化 全 景 （上 )

实 的现在品用纪场应情物集获里 zrealizować, doprowadzić 30
实
食 rz e c z y w is ty
使
使 jedzenie
世
市是 spowodować, um otliw ić

适 stosować

事事 wiek, stulecie

事 rynek

试似 tak, poprawnie; jest, być

收 dostosować

收手 sprawa

手首 sprawa, kwestia

受 rzecz, sprawa

próbować, testować

(wskazuje porównanie) wydaje się, że, raczej
zbierać, zebrać p lo n y ;之niwa

zbierać, gromadzić, zebrać 30

ręka

w ręce

pierwszy; głowa; lider, szef, wódz; klasyfikator dla w ierszy

i piosenek

1. przyjąć, otrzym ać

2. ponieść, cierpieć

受书书书书涮束数数树数鼠属属熟输舒熟 柜到店法 3. wytrzymać, wytrzymywać
食服悉
相 o trzym a ć
k s ią 之ka
学
244 księgarnia

kaligrafia

biblioteczka 25

(przeciwieństwo zwycięstwa 赢 ying) przegrać, zostać

pokonanym 26

p rzyjem n y

przygotowane jedzenie, gotowe jedzenie 27 4

znać coś lub kogoś dobrze, być dobrze obeznanym 6w

czymś 6

jeden rok z dwunastorocznego cyklu w chińskim 6111
zodiaku

chiński zodiak

mysz, szczur

być uw a lan ym za wyjątkowo (dobry lub zły itp.), 2
w porównaniu z

drzewo

cyfra, liczba

m ate m atyka

rodzajnik dla bukiet czegoś (np. kwiatów) 22

płukać, opłukać, wypłukać

双 podwójny; para •词汇手册丨
7jc woda 28
7_K面 powierzchnia wody 26
水墨画 tradycyjne chińskie malarstwo tuszem 26
水平 poziom ，standard 22
水龙头 kran 22
睡 spać 27
睡觉 spać
stracić, utracić 27
说 m ów ić
说话 mówić, rozmawiać 245
i兑明 wyjaśniać, wytłumaczyć, zilustrować
司机 kierowca
丝绸 jedwab, jedwabny m ateriał
思、考 dogłębnie rozm yślać, rozw a之ać
思想 m yśl，idea, ideologia
思维 myśl, idea
思想家 m yśliciel
死 umrzeć, zginąć
死了 umrzeć
死板 sztywny, nieelastyczny
四 cztery (4)
送 dostarczyć, wysłać; dać jako prezent
wysłać; dać
俗话 powiedzenie
宿舍 a kad em ik
% 1. kalkulować, ocenić, obliczyć
2. uwa之ać kogoś/coś za,
虽然 chocia之，mimo że
虽然. . . 但 是 / 可 是 pomimo że...
随便 przypadkowy，na chybił trafił
岁 lata，w iek np. m ieć lat 23
所以 dlatego，w ięc
所有 wszystko

划侧她瀬台太別它他 们 to
们 (o rzeczach) te, one
们 on
oni
ona

one

rodzajnik dla maszyn

阳 za, zbyt

słońce

女 花 圣 景 （上)

谈态 度 postawa, nastawienie
叹谈 话 rozmawiać, dyskutować
rozmawiać; rozmowa
趟躺汤 westchnąć, wzdychać
zupa
特讨特特 leżeć, położyć
czas (np. dla podnóży)
提疼天题 论别点征 dyskutować, przedyskutować; dyskusja 29
提提 specjalnie, szczególnie 19
cecha (charakterystyczna)
天天天天 cecha 25
条甜 boleć
跳条 高醒 nieść 27
podnieść, zwiększyć, wzmocnić, spotęgować, 20
听贴听听 przypominać, przypomnieć 21
temat; przedmiot; problem
听停 天空气上 1. niebo
停挺 2. dzień
niebo
件 pogoda
na niebie
到 ka之dego dnia, codziennie
见 słodki
说 rodzajnik dla długich i cienkich rzeczy
止 w arunek, czynnik，elem ent
skoczyć
通过 wkleić, przykleić
通知 słuchać
usłyszeć
同同同统统痛同 学 słyszeć
样 słyszeć o (kimś/czymś)
意 przerwać, zatrzymać, stanąć
stanąć, zatrzymać, zahamować
一苦治 1. w yprostow ać się (np.plecy)
2. raczej
przez
powiadomić, zawiadomić, zgłosić, poinformować;
ogłoszenie, zawiadomienie
taki sam ，tern sam, podobny; z, oraz
kolega (kole之anka) z klasy
identyczny, podobny
ten sam, identyczny
zjednoczyć, połączyć, zintegrować
rządzić, dom inować
cierpienia, ból, męka

240

词汇手册I

头偷 kraść
1. głowa
头免图图图 艮 2. rodzajnik dla zw ierząt takich jak: wół, byk, 28
钱 Świnia itp.
włos (-y) 25
案 nagły, niespodziewany; nagle, niespodziew anie 23
obrazek; mapa; wykres, diagram 17
dr wzór
®推--朽悖 馆 obrazek; fotografia
t fr biblioteka
polecić, zarekom endować
腿脱 wprowadzić w tycie, wdrożyć, zrealizować
noga
zrzucić, zdjąć (buty, ubranie)

W

夕卜 zewnętrzny
夕卜国 zagraniczny kraj

夕卜面 na zewnątrz

外语 język obcy 28
完 zakończyć
21
完全 osiągnąć, zakończyć
zupełny, w pełni, kompletny 18
23
玩 grać, bawić się 16
玩笑 d o w c ip ,之art

晚饭 kolacja

晚上 w ie c z ó r

碗 misa, miska, miseczka

75 dziesięć tysięcy
万物 wszystkie rzeczy na ziemi
往 1. w kierunku, do, ku

往来 2. poprzedni, wcześniejszy
kontakty, stosunki

网 sieć, siatka
网上 w sieci，online

忘 zapomnieć

忘记 zapomnieć, przeoczyć

望 子 龙 spodziewać się (oczekiwać) dobrego (na dobre)

微笑 uśmiechnąć się, uśmiechać się

伟大 potężny

为 dla, a b y ,之eby

4了 dla
为什么 dlaczego
未 nie, nie m ieć

位 rodzajnik dla osób

247

文 化 全 景 （上 )

位置 pozycja, miejsce ... 5
味道 smak
喂 hej, halo 17
温 ciepło, ciepły
温度 te m p era tura 7
温_ ciepły (-o) 91
文 literatura, język
文化 kultura 1
文明 c y w iliz a c ja 2
文学 literatura
文章 artykuł, esej, wypracowanie 27
文字 napis 21
闻 zwęszyć; wąchać
问 pytać, zapytać 26
问题 pytanie, problem, kwestia
我 ja, mnie
我家 mój dom
我们 my
无 nic, nie, bez
无论 niezale之nie o d ..., nie w ażne co, jak
五 pięć
五十 pięćdziesiąt
捂 zakryć (np. usta), ukryć (np. prawdę)

X

西 zachód

1吸耳又 wyciągnąć z czegoś naukę

希望 nadzieja, życzenie; tyczyć, spodziewać się

习惯 zwyczaj

习俗 zwyczaj, konwencja, obyczaj

洗 myć, prać

喜欢 lubić

喜庆 pełen radości, cieszyć się, radosny

下 pod, poni之ej

下凡 (o boskiej istocie) zejście do świata

下来 przyjść na dół

下面 poni之e j，pod

下棋 grać w szachy

下-去 zejść na dół

下午 popołudnie

吓 przerazić się, wystraszyć się

夏天 lato

先 pierwszy, przed

先 …然 后 ，再 Pierw szy... następnie... oraz...

先生 pan

248

鱼羊花 świeży kwiat, kwiat 23
wydawać się, zdawać się 21
M# współczesny 23
现代 fenomen, zjawisko
现象 teraz, obecnie 20
现在 （w rysunku) linia 28
线条 nawzajem, wzajemnie 27
相 żyć w zgodzie 19
相处 według legendy
相传 identyczny, taki sam 22
相同 wierzyć, ufać 249
相信 pachnący, wonny
香 korzystać
享受 korzystać z (praw, przywilejów itp.)
享有 dzwonić
响 m yśle ć
想 myśleć o
想到 pamiętać, przypom inać sobie
w yobra之ać; w yobraźnia
MM ku, do, w
向 stojąc/patrząc w jakim ś kierunku
向(着 ） symbolizować; symbol
象征 być podobnym, przypominać
像 tak... jak...
奋 …一样 zniknąć, znikać
消失 wiadom ość (-ści), informacja (-je)
消息 mały; młody
小 m ały nó之，scyzoryk
小刀 chłopak
小伙子 panna, dziewczyna
小姐 d z ie c iń s tw o
小时候 być ostro之nym ，uwa之ać
efekt, rezultat jakiegoś działania lub czynnika
效果 śmiać się
笑 dowcip, k a w a ł,之art
笑话 okazywać posłuszeństwo
孝 （o rzeczach) kilka
些 buty
鞋 pisać
写 d z ię k o w a ć
谢 D z ię k u ję
i沿谢 serce
心 w sercu
心里 duch, dusza
心灵
心满意足 być w pełni zadowolonym

文 化 全 景 （上 )

心情 nastrój, samopoczucie, humor
>已、事
mieć ciężką głowę z powodu czegoś, problem który drąży
' 已、态
七、中 myśli; niepokój

辛苦 m entalność, nastawienie, punkt widzenia 22
亲斤
新年 w myślach, mieć czymś zaprzątnięte myśli
信
星期 docenić, doceniać 25
星期六 p ra c o w ity ;之m udny，m ozolny
行
开诚 nowy; nowość
形容
开多象 nowy rok
醒
兴*趣 list
性质
姓 tydzień
幸福
凶猛 sobota
休肩、
k o m p e te n tn y 26
修建
修理 k s z ta łto w a ć
修养
虚心 opis

口虛 w ize ru n e k
需要
许多 obudzić, zbudzić 22
学
学会 z a in te re s o w a n ie
学生
学说 natura, charakter, właściwość 19
学问
学习 nazwisko
学校
雪 szczęście
循环
d z ik i，gwałtow ny 29

odpocząć, odpoczywać, wypoczywać; odpoczynek

naprawić, zreperować

zbudować, wybudować 26

naprawiać, reperować 24

opanowanie, przytomność umysłu 22

otwarty, wolny od uprzedzeń; skromny

i bezpretensjonalny 26

(wtrącenie) ciiii; cisza

wymagać, potrzebować; potrzeba
w iele ，znacznie, dużo

uczyć się, studiować

uczyć się; opanować, posiąść

uczeń, student

teoria, doktryna 23

w ie d z a 25

uczyć się, studiować

szkoła

śnieg

krążyć (ruch lub zmiana w cyklu) 16

Y

呀 ach, och
牙齿 z ą b ，zęby

250

词汇手册j : .

烟 1. dym

2. tytoń; papieros

烟火 fajerwerk (tak samo: yanhuó 焰火） 24
严格 surowy, rygorystyczny 26
研究 studiować, badać
22
研宄生 magistrant 22
26
言行 słowa i uczynki 19
24
眼 1. oko 30
23
2. mała dziura
19
眼睛 oko, oczy
眼泪 łzy 22

B艮前 1. przed oczam i, na oczach

2. obecnie
演 grać, przedstawiać, występować

演讲 wygłaszać, wykładać

演员 aktor, aktorka

厌烦 mieć kogoś/czegoś dość
羊 owca, baran

baranina

阳 yang (w chińskiej starożytnej filozofii przeciwieństwo

yin), aktywny, męski, element pozytywny w naturze

światło słoneczne

养 hodować

样子 kształt, forma
要求 dom agać s ię ,之ądać
邀请 zaproszenie; zaprosić
摇 potrząsać

摇晃 kołysać, zakołysać

摇 头 晃 脑 kiwać głową

要 chcieć; prosić; tyczyć

要不 w przeciwnym razie; albo też
要么 albo... albo

要是 jeśli; w przypadku

药 lek, lekarstwo
药方 recepta

爷爷 dziadek; dziadziuś

也 też, tak之e ，rów nie之
也许 (być) może; prawdopodobnie
夜 noc

夜景 nocny widok
夜深 pó之na noc, głęboka noc
一
jeden (1)

—般 przeciętny, średni, zwykły

一辈子 życie

一边. .•一 边 jednocześnie, w tym samym czasie

251

文 化 全 景 （上 )

—部分 część z

一点儿 trochę, nieco
一定 na pewno, z pewnością

一动(也)不动 nieruchomy, w bezruchu 27
24
一个 rodzajnik nie określony w sensie coś jednego
17
一共 razem ，w szystko 21

一会儿 chwila, moment
一家 rodzajnik dla sklepów, hoteli itp.

■■就 ... nie w cześniej... ni之•••；ja k ty lk o ... to ...

一句话 jednym słowem
一块 kawałek

—块儿 razem

一面 jedna strona; jeden aspekt

一起 razem, wszyscy

一切 w s zy stko

一生 całe życie

—下 używane po czasownikach wskazuje krótkie w czasie

一下子 działanie
nagle

一些 trochę, kilka

一言为定 Obiecuję! Jesteśmy umówieni!

一样 jednakowy, jednakowo
一阵 wybuch, łoskot, grzomt

一直 w zdłu之，prosto

衣月艮 ubranie, strój
医生 doktor, lekarz
医院 szpital

依然 jak dawniej, jak przedtem

移 przesunąć
仪式 obrzęd, ceremonia

已经 już
以 z ，po
以后 potem, później
以前 przed, poprzednio, kiedyś

以夕卜 poza, ponad
以为 myśleć, rozważać, wierzyć, brać pod uwagę
椅子 krzesło

艺术 sztuka

意见 opinia, pogląd

竟、％ sens, znaczenie
因 znaczenie, waga
因此 z powodu, na skutek, efekcie,
dlatego

E l为 dlatego, że; gdyż, poniewa之，bo，i之

252

词汇手册

阴 1. yin (w chińskiej staro之ytnej filozofii przeciw ieństw o
y a n g ),之eński，kobiecy, elem ent ujem ny w naturze
于于幼又音引有有有有有有有有有有有有友友游游由由尤幽悠优用用用永硬影赢英英英应应营印 乐 2. cień, miejsce osłonięte przed promieniami słońca 19
起 muzyka 19
象 spowodować, wywołać, doprowadzić 26
养 w ra ż e n ie
该 wartości odżywcze 22
文 powinien 29
雄 powinien 18
语 język angielski 18
响 bohater
远 język angielski 29
好意些时时人趣名空关点的谊戏客：于其静久美：处 z w y c ię 之y ć ，p o k o n a ć 28
wpływ; wpływać
做 sztywny
组 na zawsze, wiecznie
używać, stosować
儿 zaleta, atut, przewaga
coś zrobione z ...
候 pełen gracji, pełen wdzięku, piękny
思 długoletni, wieloletni; stary jak świat
cichy i ustronny
是 szczególnie
dzięki czemuś/komuś, na skutek
składać się z ..., być zło之onym z...
turysta, zwiedzający
gra
przyjazny, przyjacielski
p rz y ja 之ń
mieć, posiadać
jakieś
trochę, jakieś
dotyczyć, być związanym
na spokojnie, bez pośpiechu
znany, sławny
ciekawy, interesujący
ktoś, jakaś osoba
czasami, czasem
czasami
coś, jakaś rzecz
interesujący; przyjemny, miły
znów
młody, dziecko, poni之ej wieku
w, na, przy
zaraz potem, po czym, odtąd, w rezultacie

253

文 化 全 景 （上 )

鱼
与
宇 ryba
雨 因始来习到测宙言绒 服 i, oraz 13
语 w s z e c h ś w ia t
羽 deszcz 721
预 język (np. polski) 2
预 kurtka puchowa
遇 przewidywać, prognozować 25
原 przygotować lekcje 22
原 spotkać
原 pierwotny, oryginalny 25
圆 p rym ityw ny
远 przyczyna, powód 30
院 okrągły 21
愿 daleko, daleki 17
愿 podwórko 25
约 pragnienie, życzenie 27
月 ochota, chęć, pragnienie
月 1. um ówić się, zaprosić
月 2. około, z grubsza
月 子 1. miesiąc
越 望 2. księżyc
m ie sią c
越 światło księżyca
越 księżyc
阅 1. przewyższać, przekraczać
云 2. im bardziej coś ... tym bardziej coś
运 im bardziej coś ... tym bardziej coś
运 coraz więcej, coraz bardziej
czytać (gazetę, ksią之kę)
光亮份 obłok, chmura; chmury
sport, ruch
：来 越越 szczęście, fortuna, przeznaczenie
读
动
气

Z

砸 rozbić

灾年 katastrofa, klęska żywiołowa

在 w, na

在家 w domu

在 …基础 上 na podstawie...

在 …之间 （po)m iędzy… a ...

胃 znów, znowu

口Ś们 my

赞美 wychwalać, wysławiać, wychwalać pod niebiosa

糟糕 straszny, okropny, a to pech

早 wcześnie, wczesny

254

词汇手册^ ■

早晨 ranek

早就 od dawna
早上 rano

早已 dawno temu

造成 spowodować, wywołać, doprowadzić do
贝！J zasada, reguła, norma, standard
怎么 jak, co

怎么办 jak to jest zrobione
怎么_ jak

怎样 jak
增加 z w ię k s z y ć ，podnie ść

增弓虽 wzmocnić, umocnić 19

展览 wystawiać się, pokazywać; wystawa, pokaz;
展5见 pokazać, odsłonić, odkryć

占 zająć, zajmować

站 1. wstać

2. przystanek, stacja

战争 wojna

张 1. rodzajnik dla papieru, arkuszy, kartek, łó之ka itp.

2. chińskie nazwisko szef
长 1. starszy, strasza osoba, senior;

丈夫 2. rosnąć
mąż

招儿 m etoda，sposób 18

着火 zapalić się, płonąć 30

着急 odczuwać niepokój, niepokoić się

找 szukać

找到 znaleźć

照 1. oświetlić

2. odbić, odzwierciedlić

3. zrobić zdjęcie

照顾 opiekować się

照、亮 rozjaśnić, oświetlić, rozświetlić 26

照片 zdjęcie

照相馆 fotograf, zakład fotograficzny 24
哲理 filozofia

哲学家 filozof
者 przyrostek użwany po czasownikach lub przymiotnikach,

wskazujący na pewną grupę rzeczy lub osób

这 ten, ta, to, taki,
这次 tym razem

这那倒是 Dokładnie! Właśnie! 16

这jL tu, tutaj
这个 to
这里 tu, tutaj

255

文 化 全 景 （上 )

这么 tak, w ten sposób
这时候
这些 na tę chwilę, w tej chwili
这样
这种 （o rzeczach) te
着
tak, jak to, w ten sposób
真
真是 tego rodzaju
M iE
针 wskazuje na kontynuację działania lub stanu, te coś jes
珍个昔
trwa, np. idę, spotkanie trwa
争
整个 prawdziwy, realny; naprawdę
整齐
正 naprawdę
正确
正在 prawdziwy, autentyczny, faktyczny, rzeczywisty
症状
iiH igła, szpilka 18
之
przechowywać pieczołowicie, pielęgnować, wysoko
之后
之间 cenić 25
之前
之一 zm agać się, usiłować, walczyć
之中
支 cały

知 w dobrym stanie, porządny, schludny 29
知道
知识 prosty
知音
poprawny, właściwy 17
直
直至丨J coś trwa, jest w toku
值得
植物 objaw 19
只
只好 cerfyficat, zaświadczenie, świadectwo 21
只能
只是 1. zaimek
只要
只有 2. forma dopełniacza, np.老人之家 dom starych ludzi
po, potem, pó之niej

między, pom iędzy

przed, uprzednio, temu

jeden z

wśród

1. rodzajnik dla pióra, długopisu itp.

2. oddział, wydział

znać, wiedzieć

w ie d z ie ć

wiedza

przyjaciel (przyjaciółka od serca); osoba, która jest pełna

zachwytu dla czyjegoś talentu

prosty

do, np. do teraz

być wartościowym

roślina

tylko

musieć, być zmuszonym coś zrobić

nie m ieć innego wyboru

jedynie, tylko, po prostu

tak długo jak

tylko, samotnie

258

纸 papier 25
纸箱 k a r to n ，p u d e łk o 16
指 1• palec
2. wskazać, pokazać (palcem) 29
至少 co najmniej, przynajmniej 18
至于 co, co się tyczy 27
治 leczyć 28
制造 w ytw o rz yć
制作 produkować, wytwarzać 19
智慧 m ądrość
智者 mądry człowiek, mędrzec 17
中 centrum, środek, środkowy, w, wśród 28
中间 (p o )m ięd zy
中文 język chiński
中药 tradycyjna chińska medycyna
中医 tradycyjna chińska medycyna
钟 zegarek
终于 wreszcie, w końcu
种 rodzaj, gatunek
种地 uprawiać ziemię
重 ciężki
Mm waga, cię之ar
MM przywiązywać (uwagę, znaczenie), zwracać uwagę na

重要 w a之ny，znaczący 12
周末 weekend 21
周围 wokół 30
周游 (w sensie do punktu A do punktu A) podróżować, np.,
23
主要 podrób dokoła świata
主意 g łó w n y 20
主张 idea, plan, zamiar, decyzja 21
住 popierać, poprzeć
1. m ieszkać
ił意 2. używane po niektórych czasownikach dla wskazuje
祝 zatrzymanie działania
być ostro之nym, zw racać uwagę na, uważać
著作 życzyć
}jH znany, sławny
专门 dzieła, utwory, pisma
转 trzymać, łapać, chwytać
转叛 specjalny, wyspecjalizowany
转交 obrócić
转 przełączyć, zm ienić
przekazywać
obrócić

257

文 化 全 景 （上 )

装 1. odzie之，strój

装饰 2. załadować (np. statek, samochód) 2
壮观 dekorować, ozdabiać 113 8
壮举 wspaniały, spektakularny
状态 wyczyn, akt heroizmu, wielkie przedsięwzięcie 8
撞
stan
ii.
追求 wpaść, uderzyć o
准备
捉 gonić, podążać, śledzić 1
桌子 dą之y ć ，gonić za
资料
子 przygotować, przygotowywać, planować
仔细
字 złapać, schwytać, uchwycić, aresztować
自己
自然 biurko
自然界
自行车 dane, informacje, materiały 23
白由
宗教 syn
总 u w a 之n y
总是
走 litera, znak
组
组成 siebie, się
组织
祖国 natura
袓先
嘴 natura 20
嘴里
最 rower
最初
最好 wolność, swoboda
最后
最近 religia
最终
尊敬 zawsze
尊重
昨天 zawsze
...左右
作 spacerować, chodzić
作家
作品 grupa

składać się na (coś lub z czegoś)

z o rg a n iz o w a ć

ojczyzna 392
przodek o6
usta

w ustach 7
najbardziej, naj- 2
na początku, najpierw

najlepszy

na końcu

ostatnio, niedawno 2
najwyższy, ostateczny (np. wynik, zwycięstwo, cel) 2
szanować 2
szacunek, estyma

wczoraj

około

napisać, skomponować

pisarz, autor

(w literaturze i sztuce) prace, twórczość, dorobek

258

作为 posłużyć się 词汇手册^
作用 reakcja, działanie
坐 siadać, usiąść 18
usiąść
座 m ie jsce
f故 robić; wykonywać, produkować
做、法 praktyka, sposób załatwiania spraw

259