หนังสืออารยธรรมจีน(G.KPX3)

CN 302
3 - 01

learn

อารยธรรม

จีน

vol.1

Kapukkapik-kapukkapik-kapukkapik

คำน
ำ

หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) เล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชา
CN3023 อารยธรรมจีน โดยจุดประสงค์ที่ได้จัดทำหนังสือ
อิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) เล่มนี้ขึ้นมาเพื่อเป็นสื่อการเรียนการเรียนรู้
ให้กับผู้ที่สนใจในอารยธรรมจีน ทั้งนี้ในหนังสืออิเล็กทรอนิกส์
เล่มนี้ประกอบไปด้วย ความรู้เกี่ยวกับอารยธรรมจีน ราชวงค์ของจีน
การขุดคลองใหญ่ในราขวงส์สุย และ จุดสำคัญที่เกิดขึ้นในสมัยต่างๆ

คณะผู้จัดทำได้เลือกหัวข้อนี้ในการทำหนังสืออิเล็กทรอนิกส์
เนื่องมาจากเป็นเรื่องราวที่น่าสนใจและสามารถให้ความรู้กับที่สนใจ ใน
อารยธรรมจีน

คณะผู้จัดทำต้องขอขอบคุณอาจารย์ ธนดล จิรสันติวงศ์
ผู้ให้ความรู้ และแนวทางการศึกษาคณะผู้จัดทำหวังว่าหนังสือ
อิเล็กทรอนิกส์(E-Book)เล่มนี้จะให้ความรู้ และ เป็นประโยชน์แก่ผู้ที่
อ่านทุกๆท่าน หากมีข้อข้อเสนอแนะประการใดคณะผู้จัดทำขอรับไว้
ด้วยความขอบพระคุณอย่างยิ่ง

คณะผู้จัดทำ

สารบัญ 1
2
ความเป็นมา 3
สมัยก่อนประวัติศาสตร์ 4
สมัยประวัติศาสตร์
อารยธรรมจีนในสมัยราชวงศ์ 5
-ราชวงศ์เซี่ย 6
-ราชวงศ์ชาง 7
-ราชวงศ์โจว 8
-ราชวงศ์จิ๋นหรือฉิน 13
-ราชวงศ์ฮั่น 14
-ราชวงศ์สุย 15
-ราชวงศ์ถัง
-ราชวงศ์ซ่ง 16
-ราชวงศ์หยวน 17
-ราชวงศ์เหม็งหรือหมิง
-ราชวงศ์ชิงหรือเช็ง 18
ศิลปะวัฒนธรรมของจีน 21
-จิตรกรรม 22
-ประติมากรรม 23
-สถาปัตยกรรม 24
-วรรณกรรม 25
-ลัทธิขงจื๊อ
-ลัทธิเต๋า
เกมทบทวนความรู้

ความเ
ป็ นมา


1

ประเทศจีนเป็นประเทศที่มีอารยธรรมยาวนานที่สุด
ประเทศหนึ่ง โดยหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่สามารถ
ค้นคว้าได้บ่งชี้ว่า อารยธรรม 5000ปี รากฐานที่
สำคัญของอารยธรรมจีน คือ การสร้างระบบภาษา
เขียน และการพัฒนาแนวคิดลัทธิขงจื๊อ เมื่อประมาณ
ศตวรรษที่ 2 ก่อน ค.ศ. ประวัติศาสตร์จีน มีทั้งช่วงที่
เป็นปึกแผ่นและแตกเป็นหลายอาณาจักรสลับกันไปใน
บางครั้งก็ถูกปกครองโดยชนชาติอื่นวัฒนธรรมของ
จีนมีอิทธิพลอย่างสูงต่อชาติอื่นๆ ในทวีปเอเชีย ซึ่
ถ่ายทอดไปทั้งการอพยพ การค้า และการยึดครอง

สมัย
ก่อน

ประวัติศาสตร์
2

อารยธรรมจีนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ มีแหล่ง
อารยธรรมที่สำคัญ 2 แหล่ง คือ

ลุ่มแม่น้ำฮวงโห พบความเจริญที่เรียกว่า
วัฒนธรรมหยางเชา พบหลักฐานที่เป็น
เครื่องปั้ นดินเผามีลักษณะสำคัญคือ เครื่องปั้ นดินเผา
เป็นลายเขียนสี มักเป็นลายเรขาคณิต พืช นก สัตว์
ต่างๆและพบใบหน้ามนุษย์ สีที่ใช้เป็นสีดำหรือสีม่วงเข้ม
นอกจากนี้ยังมีการพิมพ์ลายหรือขูดสลักลายเป็นรูป
ลายจักสาน ลายเชือกทาบ

ลุ่มน้ำแยงซี บริเวณมณฑลชานตุงพบ
วัฒนธรรมหลงซาน พบหลักฐานที่เป็นเครื่องปั้ นดินเผา
มีลักษณะสำคัญคือ เครื่องปั้ นดินเผามีเนื้อละเอียดสีดำ
ขัดมันเงา คุณภาพดีเนื้อบางและแกร่ง เป็นภาชนะ 3
ขา

สม
ัย

ประวัติศาสตร์
3

สมัยประวัติศาสตร์ของจีนแบ่งได้ 4 ยุค

- ประวัติศาสตร์สมัยโบราณ เริ่มตั้งแต่สมัยราช
วงศ์ชาง สิ้นสุดสมัยราชวงศ์โจว

- ประวัติศาสตร์สมัยจักรวรรดิ เริ่มตั้งแต่สมัยราช
วงศ์จิ๋น จนถึงปลายราชวงศ์ชิงหรือเช็ง

- ประวัติศาสตร์สมัยใหม่ เริ่มปลายราชวงศ์เช็ง
จนถึงการปฏิวัติเข้าสู่ระบอบสังคมนิยม

- ประวัติศาสตร์ร่วมสมัย เริ่มตั้งแต่จีนปฏิวัติ
เปลี่ยนแปลงการปกครองเข้าสู่ระบอบสังคมนิยม หรือ
คอมมิวนิสต์จนถึงปัจจุบัน

อารยธร
รมจีน

ในสมัยราชวงศ์
4

1. ราชวงศ์เซี่ย
- ราชวงศ์แรกในประวัติศาสตร์ประเทศจีน และ

เริ่มต้นยุคราชวงศ์โบราณ
- มีอาณาเขตปกครองอยู่แถบลุ่มแม่น้ำเหลือง

ของมณฑลชานสีในปัจจุบัน
- ขุดค้นพบแหล่งวัฒนธรรมเอ้อหลี่โถว คาดว่า

เป็นวัฒนธรรมราชวงศ์เซี่ย
- มีรากฐานอำนาจจากการยึดทรัพย์สินต่าง ๆ

มาเป็นของส่วนตัว

2. ราชวงศ์ชาง

- มีการปกครองแบบนครรัฐ

- มีการประดิษฐ์ตัวอักษรขึ้นใช้เป็นครั้งแรก พบ

จารึกบนกระดองเต่า และกระดูกวัว เรื่องที่จารึกส่วน

甲骨文ใหญ่เป็นการทำนายโชคชะตาจึงเรียกว่า“กระดูก)”
เสี่ยงทาย(

- มีความเชื่อเรื่องการบูชาบรรพบุรุษ

甲

骨
文

3.ราชวงศ์โจว


5

- แนวความคิดด้านการปกครอง เชื่อเรื่องกษัตริย์
เป็น “โอรสแห่งสวรรค์”สวรรค์มอบอำนาจให้มาปก
ครองมนุษย์เรียกว่า “อาณัตแห่งสวรรค์”

- เริ่มต้นยุคศักดินาของจีน
- เกิดลัทธิขงจื๊อ ที่มีแนวทาง
- เป็นแนวคิดแบบอนุรักษ์นิยม
- เน้นความสัมพันธ์และการทำหน้าที่ของผู้คนใน
สังคม ระหว่างจักรพรรดิกับราษฎร บิดากับบุตร พี่
ชายกับน้องชาย สามีกับภรรยา เพื่อนกับเพื่อน
- เน้นความกตัญญู เคารพผู้อาวุโส ให้ความ
สำคัญกับครอบครัว
- เน้นความสำคัญของการศึกษา
- เกิดลัทธิเต๋า โดยเล่าจื๊อ ที่มีแนวทาง
- เน้นการดำเนินชีวิตที่เรียบง่าย ไม่ต้องมีระเบียบ
แบบแผนพิธีรีตองใดใด
- เน้นปรับตัวเข้าหาธรรมชาติ
- ลัทธินี้มีอิทธิพลต่อศิลปิน กวี และจิตรกรจีน
- คำสอนทั้งสองลัทธิเป็นที่พึ่งทางใจของผู้คน

4. ราชวงศ์จิ๋นหรือฉิน


6

- จักรพรรดิที่ยิ่งใหญ่สามารถรวมดินแดนของจีน
ให้เป็นจักรวรรดิ เป็นครั้งแรกคือ พระเจ้าชิวั่งตี่ หรือ
จิ๋นซีฮ่องเต้ เป็นผู้ให้สร้าง กำแพงเมืองจีน

- มีการใช้เหรียญกษาปณ์ มาตราชั่ง ตวง วัด


ที่ตวง商
鞅
方
升

เหรียญกษาปณ์
秦
半
两



ที่ชั่ง
秦
铜
权

5. ราชวงศ์ฮั่น


7

- เป็นยุคทองด้านการค้าของจีน มีการค้าขายกับ
อาณาจักรโรมัน อาหรับ และอินเดีย โดยเส้นทางการ
ค้าที่เรียกว่า เส้นทางสายไหม( Silk Rood )

- ลัทธิขงจื้อ คำสอนถูกนำมาใช้เป็นหลักในการ
ปกครองประเทศ

- มีการสอบคัดเลือกบุคคลเข้ารับราชการ
เรียกว่า จอหงวน




科
举
制
度

科举制度ภาษาจีนเรียกการสอบจอหงวนว่า " "แปลเป็ น

ไทยว่า ระบบการสอบคัดเลือกขุนนาง (เข้ารับราชการ)

จริงๆแล้ว “จอหงวน” เป็ นตำแหน่งของคนที่ได้คะแนน

การสอบสูงที่สุด

状元状 ภาษาจีนกลางออกเสียงว่า [Zhuàngyuán]
เข้าใจว่าภาษาไทยเรียกเลียนเสียงมาจากภาษาจีนแต้จิ๋ว
元 ว่า “จ่อง้วง” ถือว่าเป็ นชื่อเรียกตำแหน่งของคนที่สอบ

ได้คะแนนสูงสุด

6.ราชวงศ์สุย


8

- เป็นยุคแตกแยกแบ่งเป็นสามก๊ก
- มีการขุดคลองเชื่อมแม่น้ำฮวงโหกับแม่น้ำแยงซี
เพื่อประโยชน์ในด้านการคมนาคม


大
运

河

大运河


9

大运河คลองใหญ่ (dàyùnhé) เป็นคลองที่คนขุดขึ้นนสมัยราชวงศ์สุย

เริ่มขุดตั้งแต่ปี ค.ศ. 587 โดยใช้คนขุดร่วม 6 ล้านคน กินเวลาร่วม 30 ปี

คลองที่ขุดแบ่งย่อยลงไปอีกเป็น 4 คลอง เชื่อมแม่น้ำทั้งหมด 5 สาย
ได้แก่ แม่น้ำไห่เหอ แม่น้ำฮวงโห แม่น้ำหวยเหอ แม่น้ำแยงซี และแม่น้ำเฉียน
ถังเจียง มีความยาวกว่า 2,500 กิโลเมตร จุดประสงค์เพื่อการขนส่งสินค้า
การท่องเที่ยวดินแดน เจียงหนาน (ภาคใต้บริเวณปาก แม่น้ำแยงซี)
และเพื่อเชื่อมต่อดินแดนภาคเหนือและใต้เข้าด้วยกัน
โดยให้ ลั่วหยาง เป็น ศูนย์กลาง

ภาคเหนือจาก จัวจวิ้น (นครปักกิ่งในปัจจุบัน) ภาคใต้ไปถึงหยูหาง
(เมืองหังโจว ในปัจจุบัน) ได้ทําให้แม่น้ำไหเหอ แม่น้ำเหลือง แม่น้ำหวยเรือ
แม่น้ำแยงซีเกียง และแม่น้ำเฉียนถึงเจียงเชื่อมต่อกัน และไหลผ่านมณฑลเห
อเป่ย ซานตง เหอหนาน อันฮุย เจียงซู และเจ้อเจียง คลองขุดสายนี้เป็น
โครงการอันยิ่งใหญ่โครงการหนึ่งในประวัติศาสตร์ของจีน และ นับเป็น
คลองขุดแรงงานมนุษย์ที่มีความยาวที่สุดในโลก


สุยเหวินตี้



隋文
帝





จักรพรรดิสุยหยาง

10

การขุดคลองนี้จึงเหมือนการสร้ารทางด่วน สร้างทางรถไฟ ขยายระบบ
โลจิสติกส์ครั้งใหญ่ของประเทศ คลองนี้เสร็จ ทุกละติจูดของจีนจะมีกิน
ฮ่องเต้สุยหยางตี้บัญชาให้เกณฑ์คน 3 ล้าน 6 แสนคน เพื่อขุดคลองนี้
พร้อมทั้งสั่งให้แต่ละ 5 ครัวเรือน ต้องส่งคน 1 คนเข้ามาเป็นคนครัวจัดหา
อาหารให้กับคนงาน ทั้งหมดนี้คุมด้วยทหาร 5 หมื่นนาย
กติการเกณฑ์คนของราชการจีนสมัยนั้น ระบุให้เกณฑ์คนที่มีอายุ 16-45 ปี
มาใช้งาน สุยหยางตี้ต้องการแรงงานจำนวนมาก จึงบัญชาแก้กติกาให้ขยาย
ช่วงอายุเกณฑ์เป็น 15-50 ปี
ฮ่องเต้สุยหยางตี้รักอภิมหาโครงการนี้มาก ทรงลงมาตรวจตราโครงการนี้
ด้วยตนเอง มีคลองขุดช่วงหนึ่งขุดไม่ได้ความลึกเท่าที่ต้องการ จึงสั่งให้ฝัง
คนงานแถบนั้นทั้งเป็น นับ 5 หมื่นราย

11

โดยแบ่งการขุดเป็น 4 ส่วน ได้แก่ คลองทงจี้ คลองหาน คลองหย่งจี้
และลำน้ำเจียงหนาน

คลองทงจี้ เริ่มจากนคร ลั่วหยางเข้าสู่แม่น้ำฮวงโห ไปเชื่อมแม่น้ำหวยเหอที่
ไหลผ่านซันหยาง (หวยอานปัจจุบัน)

คลองหาน เชื่อมลำน้ำหวยเหอกับ แม่น้ำแยงซี ที่เมืองเจียงตู (หยางโจว
ปัจจุบัน) รวมระยะทางกว่า 1,000 กิโลเมตร จากทางตอนใต้ของแม่น้ำแยง
ซีเกียง

คลองหย่งจี้ เริ่มจากลั่วโข่วใกล้เมืองลั่วหยางขึ้นเหนือสู่จั๋วจวิน(ปักกิ่ง
ปัจจุบัน) ระยะทาง 1,000 กิโลเมตร

ลำน้ำเจียงหนาน ถึงเมืองอู๋หาง(หางโจวปัจจุบัน)ระยะทางกว่า500กิโลเมตร
รวมกับลำคลองเล็กๆอีกมากมายเชื่อมโยงเข้าด้วยกันหมดเป็นเครือข่าย
ครอบคลุมทั้งเหนือใต้ ภาษีผ่านด่านตามคลอง อิฐ และไม้สำหรับสร้าง
พระราชวังก็ถูกส่งไปยัง เมืองหลวง ตามคลองสายนี้

12

การเริ่มเปิดให้สัญจรไปมาของคลองขุดใหญ่สายนี้ทําให้ธัญญาหารและ
เครื่องอุปโภคบริโภคของภาคใต้สามารถขนส่งไป ถึงภาคเหนืออย่างต่อเนื่อง
จึงได้มีบทบาทสําคัญต่อการส่งเสริมการแลกเปลี่ยนและการพัฒนาเศรษฐกิจ
และวัฒนธรรมระหว่างภาค เหนือกับภาคใต้ รวมทั้งการรักษาความเป็นอัน
หนึ่งอันเดียวกันของประเทศด้วย

ในสมัยราชวงศ์หยวนได้ขุดคลองซานตงกับคลองทงหุ้ยจากพื้นคลอง
เดิม ขยายเป็นคลองขุดขนาดใหญ่โดยภาค เหนือเริ่มจากนครปักกิ่งและภาค
ใต้ไปถึงเมืองหังโจวและทำให้คลองสายนี้เป็นหนทางทางน้ำ ที่สําคัญระหว่าง
ภาคเหนือกับภาคใ สายหนึ่งของจีน

ปัจจุบัน ประเทศจีนได้ออกแผนการฟื้ นฟูบูรณะคลองขุดใหญ่สายนี้
โดยจุดมุ่งหมายคือการให้ความสะดวกในการติดต่อ สัมพันธ์กันระหว่างภาค
เหนือกับภาคใต้ และการย้ายน้ำภาคใต้ไปสู่ภาคเหนือเพื่อแก้ไขปัญหาการ
ขาดแคลนน้ำของทางภาคเหนือ

7.ราชวงศ์ถัง


13

- ได้ชื่อว่าเป็นยุคทองของอารยธรรมจีน นครฉาง-
อานเป็นศูนย์กลางของซีกโลกตะวันออกในสมัยนั้น

- พระพุทธศาสนามีความเจริญรุ่งเรือง พระภิกษุ
(ถังซำจั๋ง) เดินทางไปศึกษาพระไตรปิฎก ในชมพูทวีป

- เป็นยุคทองของกวีนิพนธ์จีน กวีคนสำคัญ เช่น
หวางเหว่ย หลี่ไป๋ ตู้ฝู้

- ศิลปะแขนงต่าง ๆ มีความรุ่งเรือง




李
白

李白 (Lǐ Bái) เป็นกวีจีนที่ยิ่งใหญ่แห่งราชวงศ์ถัง ได้รับยกย่องเป็น

กวีผู้ยิ่งใหญ่คนหนึ่งที่ปรากฏในประวัติศาสตร์งานประพันธ์ของจีน

บทกวีของหลี่ไป๋ได้รับอิทธิพลจากจินตภาพของเต๋า และการนิยมชม

ชอบการดื่มสุรา

8. ราชวงศ์ซ่ง


- มีความก้าวหน้าด้านการเดินเรือสำเภา 14
- รู้จักการใช้เข็มทิศ
- รู้จักการใช้ลูกคิด
- ประดิษฐ์แท่นพิมพ์หนังสือ
- รักษาโรคด้วยการฝังเข็ม

算 ลูก
盘 คิด

罗 เข็ม แท่น 印
盘 ทิศ พิ มพ์ 刷

术

针 ฝั ง
灸 เข็ม

**ภาพหุ่นจำลองตำแหน่งการฝังเข็ม**

9. ราชวงศ์หยวน


15

- เป็นราชวงศ์ชาวมองโกลที่เข้ามาปกครองจีน
ฮ่องเต้องค์แรกคือ กุบไลข่าน หรือ หงวนสีโจ๊วฮ่องเต้

- ชาวตะวันตกเข้ามาติดต่อค้าขายมาก เช่น มาร์โค-
โปโล พ่อค้าชาวเมืองเวนีส อิตาลี

10. ราชวงศ์หมิงหรือเหม็ง

- วรรณกรรม นิยมการเขียนนวนิยายที่ใช้ภาษา
พูดมากกว่าการใช้ภาษาเขียน มีนวนิยายที่สำคัญ ได้แก่
สามก๊ก ไซอิ๋ว

- ส่งเสริมการสำรวจเส้นทางเดินเรือทางทะเล
- สร้างพระราชวังหลวงปักกิ่ง (วังต้องห้าม)

故紫

禁

宫城



故宫พระราชวังเดิม หรือ ในภาษาจีนคือชื่อที่เรียกกันในสมัยนี้
* * 紫禁城 * *ส่วนในสมัยของราชวงศ์ เรียกว่า พระราชวังต้องห้าม หรือ

11. ราชวงศ์ชิงหรือเช็ง


16

- เป็นราชวงศ์เผ่าแมนจู เป็นยุคที่จีนเสื่อมถอย
ความเจริญทุกด้าน

- เริ่มถูกรุกรานจากชาติตะวันตก เช่น สงครามฝิ่ น
ซึ่งจีนรบแพ้อังกฤษ ทำให้ต้องลงนามในสนธิสัญญา
นานกิง

- ปลายยุคราชวงศ์ชิง พระนางซูสีไทเฮาเข้ามามี
อิทธิพลในการบริหารประเทศมาก

鸦 สง

片 คราม

战 ฝิ่ น
争

南 สนธิ

สัญ-

京 ญา
条 นาน-

约 กิง

南京条约สนธิสัญญานานกิง ( )

เป็นสนธิสัญญาที่ได้รับการลงนาม เมื่อวันที่ 29 สิงหาคม ค.ศ. 1842

เป็นจุดสิ้นสุดของสงครามฝิ่ นครั้งที่หนึ่งระหว่างสหราช-อาณาจักรบริเตนใหญ่

ไอร์แลนด์ และ จีนราชวงศ์ชิง เป็นครั้งแรกที่จีนใช้คำว่า"สนธิสัญญาอันไม่เป็นธรรม"

เนื่องจากอังกฤษไม่มีพันธกรณีเป็นการตอบแทน

ศิล
ปะ

วัฒนธรรมของจีน
17



จิตรกรรม

มีวิวัฒนาการมาจากการเขียนตัวอักษรจีนจารึก
บนกระดูกเสี่ยงทาย เพราะตัวอักษรจีนมีลักษณะเหมือน
รูปภาพ งานจิตรกรรมจีนรุ่งเรืองมากในสมัยราชวงศ์ฮั่น
มีการเขียนภาพและแกะสลักบนแผ่นหิน ที่นิยมมาก คือ
การเขียนภาพบนผ้าไหม ภาพวาดเป็นเรื่องเล่าในตำราขงจื๊อ
พระพุทธศาสนา และภาพธรรมชาติ สมัยราชวงศ์ถังมีการ
พัฒนาการใช้พู่กันสีและกระดาษภาพส่วนใหญ่ได้รับอิทธิพล
จากพุ ทธศาสนาและลัทธิเต๋า

ภาพเขียนฝีมือจิตรกรเอกจางเซวียน ยุคสมัยนี้นิยมวาดภาพคนและการดำเนินชีวิตประจำวัน

ประติม
ากรรม


18

ส่วนใหญ่เป็นเครื่องปั้ นดินเผามีอายุเก่าแก่ตั้งแต่ก่อน
ประวัติศาสตร์ ทำจากดินสีแดง มีลวดลาย แดง ดำ
และขาวเป็นลวดลายเรขาคณิต

สมัยราชวงศ์ชาง มีการแกะสลักงาช้าง หินอ่อน และ
หยกตามความเชื่อและความนิยมของชาวจีน ที่เชื่อว่า หยก
ทำให้เกิดความเป็นสิริมงคล ความสุขสงบ ความรอบรู้
ความ กล้าหาญ ภาชนะสำริดเป็นหม้อสามขา

鼎

19
สมัยราชวงศ์ถัง มีการพัฒนาเครื่องเคลือบดินเผาเป็น
เคลือบ 3 สีคือ เหลือง น้ำเงิน เขียว ส่วนสีเขียวไข่กามีชื่อ
เสียงมากในสมัยราชวงศ์ซ่ง ส่วนพระพุทธรูปนิยมสร้างใน
สมัยราชวงศ์ถัง ทั้งงานหล่อสำริดและแกะสลักจากหิน
ซึ่งมีสัดส่วนงดงาม เป็นการผสมผสานระหว่างศิลปะอินเดีย
และจีนที่มีลักษณะเป็นมนุษย์มากกว่าเทพเจ้า นอกจากนี้มี
การปั้ นรูปพระโพธิสัตว์กวนอิม

唐 代 石 雕 观 世
音 菩 萨 像

พระโพธิสัตว์กวนอิม สมัยราชวงศ์ถัง

20
สมัยราชวงศ์หมิงหรือเหม็ง เครื่องเคลือบได้พัฒนา
จนกลายเป็นสินค้าออก คือ เครื่องลายครามและลายสีแดง
ถึงราชวงศ์ชิง เครื่องเคลือบจะนิยมสีสันสดใส เช่น เขียว
แดง ชมพู




จานลายครามลิงเด็ดลูกท้อ
สมัยจักรพรรดิเซวียนเต๋อราชวงศ์หมิง




ถ้วยลายครามอู๋ไฉ่เป็ ดหงส์
สมัยจักรพรรดิเซวียนเต๋อราชวงศ์หมิง

สถาปั ตยกรรม 21

กำแพงเมืองจีน สร้างในสมัยราชวงศ์จิ๋น
เพื่อป้องกันการรุกรานของมองโกล

เมืองปักกิ่ง สร้างในสมัยราชวงศ์หงวน
โดยกุบไลข่าน ซึ่งได้รับการยกย่องทางด้าน
การวางผังเมือง ส่วนพระราชวังปักกิ่งสร้าง
ในสมัยราชวงศ์หมิง

พระราชวังฤดูร้อน สร้างในสมัยราชวงศ์ชิง
โดยพระนางซูสีไทเฮา ซึ่งเป็นสถาปัตยกรรมที่
ผสมผสานระหว่างยุโรปและจีนโบราณ

พระราชวังฤดูร้อน

颐和园

วรรณกรรม 22

สามก๊ก สันนิษฐานว่าเขียนในคริสต์ศตวรรษที่ 14 เป็น
เรื่องราวของความแตกแยกในจีนตั้งแต่ปลายสมัยราชวงศ์
ฉินจนถึงราชวงศ์ฮั่น

ซ้องกั๋ง เป็นเรื่องประท้วงสังคม เรื่องราวความ-ทุกข์
ของผู้คนในมือชนชั้นผู้ปกครอง สะท้อนความทุกข์ของชาว
จีนภายใต้การปกครองของพวกมองโกล

ไซอิ๋ว เป็นเรื่องการเดินทางไกลไปอัญเชิญพระไตร-
ปิฎกของพระถังซัมจั๋ง สะท้อนความรัก โลภ โกรธ หลง
ของมนุษย์ แฝงคำสอนปรัชญาชีวิตแนวพุทธ

หงโหลวเมิ่ง หรือ ความฝันในหอแดง เด่นที่สุดในคริสต์
ศตวรรษที่ 18 เรื่องราวเต็มไปด้วยการแก่งแย่งชิงดี อิจฉา
ริษยากัน ผู้อ่านจะรู้สึกเศร้าสลดต่อชะตาชีวิตของพระเอก
นางเอกเนื้อเรื่องสะท้อนให้เห็นสังคมศักดินาของจีนที่กำลัง
เสื่อมโทรมก่อนการเปลี่ยนแปลงสังคมเข้าสู่ยุคใหม่

四 大
名 著

สี่ สุ ดยอดวรรณกรรมจีน

ลัทธิขงจื๊อ


ขงจื๊อ — 孔子 23

ผู้วางรากฐานให้กับลัทธิขงจื๊อ

เป็นผู้วางรากฐานให้กับลัทธิขงจื๊อที่มุ่งแก้ไขปัญหา
การเมืองและสังคมของจีนในสมัยจลาจล โดยเน้นให้มนุษย์
อยู่ร่วมกันในสังคมด้วยความสงบสุขเรียบร้อย ทั้งนี้จะถือ
หลักการเรื่องมนุษยธรรมและจารีตประเพณี ซึ่งตั้งอยู่บนพื้น
ฐานของหลักแห่งสัมพันธภาพ 5 ประการ ขงจื๊อสั่งสอนลูก
ศิษย์โดยไม่เลือกชั้นวรรณะ

โดยหวังว่าปัญญาความรู้ความสามารถที่ได้รับ
การอบรมมาจะเป็นประโยชน์ต่อการปกครองบ้านเมืองและยัง
เป็นการสร้างชื่อเสียงและฐานะให้กับตนเอง ครอบครัว วงศ์
ตระกูลอีกด้วย

ปัจจุบันลัทธิขงจื๊อแม้จะหมดบทบาทในด้านการเมือง
แต่ในด้านวัฒนธรรม ลัทธิขงจื๊อยังฝังลึกอยู่ในสังคมจีนนาน
นับเป็นศตวรรษจนกลายเป็นส่วนหนึ่งของ วิถีชีวิตในสังคม
จีน

ลัทธิเต๋า


24

เล่าจื๊อ — 老子

ผู้ที่ได้รับยกย่องให้เป็นศาสดาแห่งศาสนาเต๋า

ลัทธิเต๋ามีกำเนิดในประเทศจีน ต้นกำเนิดเดิมของลัทธิเต๋า
ไม่ใช่ลัทธิหรือศาสนา แต่เป็นปรัชญาธรรม เพื่อการดำเนินชีวิต
อย่างมีคุณค่า โดยอยู่อย่างกลมกลืนกับธรรมชาติ ตัดสิ่งที่เกิน
ความจำเป็นของชีวิต รวมทั้งขนบธรรมเนียมประเพณีที่ฟุ่มเฟือย
และฝืนกับธรรมชาติ โดยกลับไป มีชีวิตแบบง่าย ๆ ท่ามกลาง
ความสงบของป่าเขาลำเนาไพร

แต่เมื่อเวลาผ่านพ้นไปปรัชญาเต๋าได้ถูกดัดแปลงให้สอดคล้อง
กับความเชื่อดั้งเดิมของจีน ซึ่งบูชาพระเจ้าประจำธรรมชาติ ผสม
กับความเชื่อ ในทางไสยศาสตร์อื่น ๆ
จึงเกิดเป็นลัทธิเต๋า

ปรัชญาเต๋าเป็นระบบความคิดที่โดดเด่นต่างจากปรัชญาอื่น ๆ
ของจีน กล่าวคือ มีแนวคิดที่นอกจากจะเน้นหนักในทาง
จริยศาสตร์แล้ว ยังมีแนวคิดทางด้านปรัชญาการเมืองและทัศนะ
ในทางอภิปรัชญาค้นหาอันติมสัจจ์ที่เป็นรากฐานแห่งสรรพสิ่ง
ตรงจุดนี้เองที่ทำให้ปรัชญาเต๋ายังคงยืนหยัดท่ามกลางกระแส
ปรัชญาอื่น ๆ ของโลกในปัจจุบันแม้นวันเวลาจะผ่านพ้นไปนาน
ก็ตาม ปรัชญาเต๋า ยังคงเป็นสิ่งที่น่าศึกษาค้นคว้าสำหรับผู้รักการ
แสวงหาความจริง

เกมทบทว
นความรู้



25

1. เกมตอบคำถามจากรูปภาพ

：กติกา ผู้เล่นจะได้รับโจทย์

เป็นรูปภาพและต้องตอบคำถามให้
ถูกต้อง

แสกนคิวอาร์โค้ดเพื่อเล่นเกม

2.เกมไล่ล่าเขาวงกต

：กติกา ผู้เล่นจะได้รับโจทย์

และต้องพา วีวี้ (ตัวเดิน) ไปหา
คำตอบที่ถูกต้อง โดยระหว่างทาง
จะมี บูบู้ (มอนสเตอร์) เป็นตัว
กีดขวาง

แสกนคิวอาร์โค้ดเพื่อเล่นเกม

เฉล
ย

เกมทบทวนความรู้
26



1. เกมตอบคำถามจากรูปภาพ

เฉลย
เกมตอบคำถาม

จากรูปภาพ

แสกนคิวอาร์โค้ดเพื่อดูคำตอบ

2.เกมไล่ล่าเขาวงกต

เฉลย
เกมไล่ล่า
เขาวงกต

แสกนคิวอาร์โค้ดเพื่อดูคำตอบ

อ้าง
อิง


27

เครื่องเคลือบเขียนสีเมืองจีน
http://puerthaiblog.blogspot.com/2018/08/1.html

赏析｜唐代佛教造像：石佛、菩萨、力士、华严图像
https://www.sohu.com/a/468161977_121124404

อารยธรรมจีน
https://l3ankdatasocial.wordpress.com

อารยธรรมจีน
https://th.wikibooks.org/wiki

คลองขุด
https://www.posttoday.com/life/healthy/386395
http://www.jiewfudao.com
https://th.m.wikipedia.org/wiki

รูปภาพ
https://twgreatdaily.com
https://www.sohu.com
http://zidian.odict.net
https://bwg.shutcm.edu.cn
http://printhaha.blogspot.com