. . .บทละครเรอ่ื ง เ ห็ น แ ก่ ล กู
ผ้สู อน : ครวู ิวฒั น์ ทศั วา
ตวั ละคร
- พระยาภกั ดนี ฤนาถ
- นายลา้ (ทพิ เดชะ)
- อา้ ยคา (บา่ วพระยาภกั ดนี ฤนาถ)
- แมล่ ออ
เรอ่ื งย่อ
นายลา้ มาทบ่ี า้ นพระยาภกั ดนี ฤนาถ มอี า้ ยคาซง่ึ เป็นคนรบั ใชข้ อง
พระยาภกั ดใี หก้ ารตอ้ นรบั และนงั่ คอยดูอยู่ห่างๆเน่อื งจากไมไ่ วใ้ จ
เพราะเหน็ สภาพของนายลา้ ทแ่ี ต่งตวั ปอนๆ ทา่ ทางดม่ื เหลา้ จดั เจน
เมอ่ื พระยาภกั ดกี ลบั มาบา้ นไดพ้ บนายลา้ จงึ ทาใหท้ ราบเรอ่ื งราวของ
คนทง้ั สอง
เร่อื งยอ่
จากการสนทนาโตต้ อบกนั วา่ เดมิ นายลา้ เป็นเพอ่ื นกบั พระยาภกั ดี
ซง่ึ มตี าแหน่งเป็นหลวงกาธร ส่วน นายลา้ เป็นทพิ เดชะ นายลา้ มี
ภรรยา คอื แมน่ วล มลี ูกสาวคอื แมล่ ออ เมอ่ื แมล่ ออมอี ายุ 2 ขวบ
เศษ นายลา้ กถ็ กู จาคกุ เพราะทจุ รติ ต่อหนา้ ท่ี แมน่ วลเล้ยี งดูลูกสาว
มาตามลาพงั ก่อนตายจงึ ยก ลูกสาวใหเ้ป็นลูกบญุ ธรรมของพระยา
ภกั ดี
เรอ่ื งย่อ
นายลา้ จาคกุ อยู่ 10 ปี ก็ออกจากคุกไปร่วมคา้ ฝ่ินอยู่ กบั จนี กมิ จนี
เงก็ ทพ่ี ษิ ณุโลก พอถกู ตารวจจบั ไดก้ ็แกข้ อ้ กลา่ วหาเอาตวั รอดฝ่าย
เดยี ว ต่อมาก็ ตกอยู่ในสภาพส้นิ เน้อื ประดาตวั จงึ ตงั้ ใจจะมาอยู่กบั
แมล่ ออ ซง่ึ มอี ายุ 17 ปี กาลงั จะแต่งงาน กบั นายทองคา
เร่อื งย่อ
แต่พระยาภกั ดพี ยายามช้แี จงใหน้ ายลา้ เหน็ แก่ลูกสาวไมต่ อ้ งการให้
ถกู คนอน่ื รงั เกยี จวา่ มพี อ่ เป็นคนข้คี กุ และฉอ้ โกง จนในทส่ี ดุ เสนอ
เงนิ ให้ 100 ชงั่ แต่นายลา้ กไ็ มย่ อม
เร่อื งย่อ
เมอ่ื แมล่ ออกลบั มาถงึ นายลา้ จงึ ไดร้ ูจ้ กั กบั แมล่ ออและไดเ้หน็
ประจกั ษว์ า่ ตนเลวเกนิ กวา่ จะเป็นพอ่ ของแมล่ ออ ซง่ึ หล่อนไดว้ าด
ภาพพอ่ ไวใ้ นใจวา่ พ่อเป็นคนดที ห่ี าทต่ี ไิ มไ่ ดเ้ลย
ฉากหอ้ งหนงั สอื ในบา้ นพระยาภกั ดนี ฤนาถ มปี ระตูขา้ งซา้ ยเขา้ ไป
ในหอ้ งนอน ขา้ งขวาออกไปเฉลยี งทางข้นึ ลง หลงั มหี นา้ ต่าง เครอ่ื งประดบั
ประดาไมเ่ ป็นของมรี าคา แต่ใชไ้ ดด้ ี ๆ
พอเปิดมา่ นอา้ ยคาพานายลา้ (ทพิ เดชะ) เขา้ มาทางประตูขวา นายลา้
นน้ั เป็นคนอายุราว ๔๐ ปี แต่หนา้ ตาแก่ ผมหงอกหนา้ ย่นมาก แลจมกู ออก
จะแดงๆ เหน็ ไดว้ า่ เป็นคนกนิ เหลา้ จดั แต่งกายค่อนขา้ งจะปอนๆ แต่ยงั เหน็
ไดว้ า่ ไดเ้คยเป็นผูด้ มี าครง้ั หน่งึ แลว้
นายล้า กแ็ ลว้ เจา้ คณุ เมอ่ื ไหร่จะกลบั ?
อา้ ยคา เหน็ จะไม่ชา้ แลว้ ครบั ท่านเคยกลบั จากออฟฟิศราวบ่าย 5
โมงทกุ วนั .
นายล้า ถา้ ยงั งน้ั ฉนั คอยอยู่ทน่ี ่กี ไ็ ด.้
อา้ ยคา ครบั . (ลงนงั่ กบั พ้นื ทร่ี มิ ประตูขวา.)
นายล้า (ดูอา้ ยคาแลว้ จงึ พูด.) แกไมต่ อ้ งนงั่ คอยอยู่กบั ฉนั หรอก
มธี ุระอะไรก็ไปทาเสยี เถอะ.
อา้ ยคา ครบั . (นงั่ น่งิ ไมล่ กุ ไป.)
นายล้า ฮอื ! (มองดูอา้ ยคาครู่หน่งึ แลว้ ไปยนื มองดูอะไรเลน่ ท่ี
หนา้ ต่างสกั ครู่หน่งึ อา้ ยคากย็ งั นงั่ น่งิ อยู่เฉย ๆ จงึ หนั ไป
พูดอกี .) แกจะคอยอะไรอกี ละ่ ?
อา้ ยคา เปลา่ ครบั .
นายลา้ ถา้ จะตอ้ งคอยอยู่เพราะฉนั ละก็ ฉนั ขอบอกวา่ ไมจ่ าเป็น
แกจะไปก็ได.้
อา้ ยคา ครบั . (นงั่ น่งิ ไมล่ กุ ไป.)
นายล้า (ดูอา้ ยคาอกี ครู่หน่งึ แลว้ ก็หวั เราะ.) ฮะๆ ฮะๆ แก
เหน็ ท่าทางฉนั มนั ไมไ่ ดก้ ารกระมงั แต่ทจ่ี รงิ ฉนั น่ะเป็นผูด้ ี
เหมอื นกนั มตี ระกูลไมต่ า่ ไมเ่ ลวไปกวา่ เจา้ คณุ ภกั ดเี ลย.
อา้ ยคา (ออกไมใ่ คร่เช่อื .) ครบั .
นายล้า ฮอื ! แกไมเ่ ช่อื ! ทจ่ี รงิ แกกไ็ มน่ ่าเชอ่ื รูปร่างฉนั มนั โทรม
เตม็ ที เคร่อื งแต่งตวั หรอื ก็ปอนเตม็ ทยี งั ง้ี แต่ฉนั สาบานได้
เทยี ววา่ ฉนั จะไมแ่ ตะตอ้ งสง่ิ ของอะไรของเจา้ คณุ ภกั ดกี ่อนท่ี
จะไดร้ บั อนุญาต เขา้ ใจไหม?
อา้ ยคา ครบั .
นายล้า (ดูอา้ ยคาอกี ครู่หน่งึ แลว้ ก็หวั เราะ.) ฮะๆ ฮะๆ แก
เหน็ ท่าทางฉนั มนั ไมไ่ ดก้ ารกระมงั แต่ทจ่ี รงิ ฉนั น่ะเป็นผูด้ ี
เหมอื นกนั มตี ระกูลไมต่ า่ ไมเ่ ลวไปกวา่ เจา้ คณุ ภกั ดเี ลย.
อา้ ยคา (ออกไมใ่ คร่เช่อื .) ครบั .
นายล้า ฮอื ! แกไมเ่ ช่อื ! ทจ่ี รงิ แกกไ็ มน่ ่าเชอ่ื รูปร่างฉนั มนั โทรม
เตม็ ที เคร่อื งแต่งตวั หรอื ก็ปอนเตม็ ทยี งั ง้ี แต่ฉนั สาบานได้
เทยี ววา่ ฉนั จะไมแ่ ตะตอ้ งสง่ิ ของอะไรของเจา้ คณุ ภกั ดกี ่อนท่ี
จะไดร้ บั อนุญาต เขา้ ใจไหม?
อา้ ยคา ครบั .
นายลา้ มองดูอา้ ยคา เหน็ จะไมไ่ ปแน่แลว้ กถ็ อนใจใหญ่ แลว้ ไปหยบิ
หนงั สอื เลม่ หน่งึ มานงั่ อ่านทเ่ี กา้ อ้ี เงยี บอยู่ครู่หนง่ึ
(พระยาภกั ดนี ฤนาถเขา้ มาทางประตูขวา พระยาภกั ดอี ายุราวนายลา้ หรอื จะแก่
กวา่ นดิ หน่อย กริ ยิ าท่าทางเป็นขนุ นางผูใ้ หญ่ ฝ่ายอา้ ยคา พอนายเขา้ มาก็
ยกมอื ไหว้ แลว้ ตง้ั ท่าจะพดู .)
พระยาภกั ดี อะไรวะ ?
อา้ ยคา รบั ประทานโทษขอรบั ! (บยุ้ ปากไปทางนายลา้ .)
พระยาภกั ดี ใครวะ ?
อา้ ยคา อา้ งวา่ เป็นเกลอเก่าของใตเ้ทา้ ผมบอกวา่ ใตเ้ทา้ ยงั ไมก่ ลบั
จากออฟฟิศก็ไมย่ อมไปเดนิ เร่อื ยข้นึ มาทน่ี ่วี ่าจะมาคอยพบ
พระยาภกั ดี ใตเ้ทา้ .
อา้ ยคา แลว้ ยงั ไงละ่ ?
เกลา้ ผมกต็ ามข้นึ มาดว้ ย มานงั่ คมุ อยู่น่ี.
พระยาภกั ดี เออ! ดลี ะวะ! เอง็ ออกไปนงั่ คอยอยู่ขา้ งนอกกไ็ ด.้
อา้ ยคา ขอรบั ผม.
พระยาภกั ดี คอยอยู่ใกลๆ้ เผอ่ื ขา้ จะเรยี ก แลว้ ก็ถา้ คณุ ลออมา
บอกขา้ ดว้ ยนะ.
อา้ ยคา ขอรบั ผม. (ออกไปทางประตูขวา.)
พระยาภกั ดี (แลดูนายลา้ อยู่ครู่หน่งึ แลว้ กระแอม.) ฮะแอม!
นายลา้ (เหลยี วมาเหน็ .) ออ้ ใตเ้ทา้ กรณุ า ผมไหว้ (ยกมอื ไหวแ้ ลว้ ลกุ
ข้นึ ยนื .) ใตเ้ทา้ เหน็ จะจาผมไมไ่ ด.้
พระยาภกั ดี (มองดู.) ฉนั ไมส่ ูแ้ น่ใจ ดูเหมอื นจะจาไดค้ ลบั คลา้ ยคลบั คลา.
นายล้า กย็ งั งน้ั ซคิ รบั ใตเ้ทา้ มบี ญุ ข้นึ แลว้ จะมาจดมาจาคนเช่นผม
ยงั ไงได.้
พระยาภกั ดี ฮอื ! พศิ ๆ ไปกอ็ อกจะจาได้ นายลา้ ใช่ไหม?
นายล้า ขอรบั นายลา้ ทพิ เดชะ.
พระยาภกั ดี ออ้ ๆ นงั่ เสยี ก่อนซ,ิ (นงั่ ทงั้ สองคนดว้ ยกนั .)
เป็นยงั ไง สบายดอี ยู่ดอกหรอื ?
นายล้า ขอรบั ผมกไ็ มเ่ จบ็ ไขม้ อี าการถงึ จะลม้ จะตายอะไร.
พระยาภกั ดี แกแปลกไปมาก ดูแก่ไป.
นายลา้ ขอรบั ผมกร็ ูส้ กึ ตวั วา่ ผมแก่ไปมาก.
พระยาภกั ดี ฉนั ยงั ไมไ่ ดพ้ บแกเลยตงั้ แต่...
นายลา้ จรงิ ขอรบั หลายปีมาแลว้ สบิ หา้ ปีไดแ้ ลว้ .
พระยาภกั ดี แหม! ยงั งน้ั เทยี วหรอื ?
นายลา้ แน่ละซคี รบั เมอ่ื ...เมอ่ื เกดิ ความข้นึ น่ะ ใตเ้ทา้ กบั ผมยงั หนุ่มอยู่
ดว้ ยกนั น่คี รบั ผมเป็นทพิ เดชะ ใตเ้ทา้ ยงั เป็นหลวงกาธรอยู่
ยงั ไงละ่ .
พระยาภกั ดี ถกู ละ่ ๆ.
นายล้า แลว้ กผ็ มยงั ตอ้ งไป...เออ้ ...ไปเป็นโทษเสยี สบิ ปียงั ไงละ่ ครบั .
พระยาภกั ดี ออื ๆ! สูบบหุ รไ่ี หมละ่ ?
นายลา้ ขอบพระเดชพระคณุ . (รบั บหุ ร่ไี ปจดุ สูบ.)
พระยาภกั ดี แลว้ แกไปทาอะไร เหน็ หายไป.
นายล้า ผมข้นึ ไปอยู่พษิ ณุโลกครบั พอพน้ โทษแลว้ ผมกเ็ ลยเปิดไป
ใหพ้ น้ บางกอกจะอยู่ดูหนา้ พวกพอ้ งยงั ไงได.้
พระยาภกั ดี ถกู แลว้ , ถกู แลว้ , ทามาหากนิ ยงั ไงทพ่ี ษิ ณุโลก ?
นายลา้ แต่แรก ผมพยายามหางานทาทางเสมยี นบาญชี
กไ็ มส่ าเรจ็ .(หวั เราะ.)
พระยาภกั ดี ฮอื ! ในชน้ั ตน้ ๆ เหน็ จะลาบากจรงิ แลว้ ยงั ไงละ่ ?
นายล้า แลว้ ผมก็เขา้ หนุ้ คา้ ขายกบั เจก๊ สองสามคนดว้ ยกนั .
พระยาภกั ดี แลว้ เป็นยงั ไง?
นายล้า กด็ หี รอกครบั พอไถๆ ไปได้ ไมส่ ูฝ้ ืดเคอื งนกั แต่ภายหลงั
อา้ ยผโี ลภมนั ก็เขา้ ดลใจผมอกี .
พระยาภกั ดี เอะ๊ ! อะไร เลน่ อยา่ งเก่าอกี หรอื ?
นายลา้ เปลา่ ขอรบั อา้ ยอย่างเก่าผมเขด็ , แต่ถงึ จะไมเ่ ขด็ มนั กท็ า
อย่างเก่าอกี ไมไ่ ด้ เพราะผมไมไ่ ดเ้ป็นขา้ ราชการแลว้ อย่างทท่ี า
พระยาภกั ดี ครง้ั ก่อน มนั ก็ไมม่ โี อกาสอยู่เอง ถกู ไหมละ่ ครบั ?
นายลา้ ถกู แลว้ เป็นเคราะหด์ ขี องแกทไ่ี มม่ โี อกาส.
ทจ่ี รงิ ถงึ มโี อกาสผมก็ไมเ่ ลน่ อกี ผมก็แก่จนหวั หงอกแลว้ ตอ้ งมี
ความคดิ ดขี ้นึ กวา่ แต่ก่อนสกั หน่อย
นายลา้ การทผ่ี มทาอย่างครง้ั ก่อนน่ะ ผลทไ่ี ดม้ นั ไมม่ นี า้ หนกั เท่าผลท่ี
พระยาภกั ดี เสยี เลย,เพราะฉะนนั้ ผมจงึ ไดค้ ดิ หาหนทางทจ่ี ะทาการใหไ้ ดผ้ ล
มากๆ และใหม้ ที างลาบากนอ้ ยๆ
ฮอื ! แลว้ ก็ทายงั ไงละ่ ฉนั หวงั ใจวา่ การทท่ี านน้ั ไมเ่ ป็นสง่ิ ทผ่ี ดิ
กฎหมาย, แต่ทจ่ี รงิ น่กี ็ไมต่ อ้ งกลา่ วเพราะถา้ ผดิ กฎหมายแกคง
ไมม่ าเลา่ ใหฉ้ นั ฟงั .
นายล้า ออ้ ! เจา้ คณุ น่กี ็ยงั ช่างพูดอยู่เหมอื นหนุ่มๆ น่ะเอง
การทผ่ี มทาน่ะ เป็นการคา้ ขายครบั .
พระยาภกั ดี คา้ อะไร?
นายล้า ฝ่ิน.
พระยาภกั ดี ออื ! ไดก้ าไรดหี รอื ?
นายลา้ ฉิบหายหมดตวั
พระยาภกั ดี อา้ ว! ทาไมยงั งนั้ ?
นายล้า เขาจบั ไดเ้สยี น่ะซิ เคราะหด์ ที ไ่ี มต่ ดิ คกุ เขา้ ไปดว้ ย.
พระยาภกั ดี จรงิ เคราะหด์ .ี
นายลา้ รอดตวั ทห่ี มอความของผมดี แกว้ า่ ผมไมร่ ูไ้ มเ่ หน็ ดว้ ย, จนี กมิ
จนี เงก็ มากูเ้งนิ ผมไป วา่ จะไปทาทนุ ในการคา้ ขายลอ่ งเรือขา้ ว
พระยาภกั ดี หรอื อะไรอนั หน่งึ , ผมก็จาไมไ่ ดถ้ นดั เสยี แลว้ และจีนกมิ จนี เงก็
นายล้า เอาเงนิ นนั้ ไปลงทนุ ซ้อื ฝ่ิน ผมไมร่ ูไ้ มเ่ หน็ ดว้ ย,ทจ่ี รงิ ผมระวงั ตวั
พระยาภกั ดี มาก คอยเลย่ี งไมอ่ อกหนา้ ออกตาเลย เพราะยงั งนั้ ถงึ ไดห้ า
พยานมายนั ผมยากนกั .
ฮอื ! กจ็ นี กมิ จนี เงก็ เลา่ ?
ตดิ ตะรางอยู่ทพ่ี ษิ ณุโลก.
ออ้ !
นายลา้ แหม! วนั น้รี อ้ นจรงิ ทาใหร้ ะหายนา้ พลิ กึ .
พระยาภกั ดี (เรยี ก.) อา้ ยคา! ไปหาโซดามาถว้ ยเถอะ.
นายลา้ โซดาเปลา่ หรอื ครบั ?
พระยาภกั ดี จะเอาครมี โซดากไ็ ด้ หรอื นา้ แดง.
นายล้า นา้ เหลอื งๆ ไมม่ หี รอื ครบั มนั ค่อยชน่ื อกช่นื ใจหน่อยหน่งึ ?
พระยาภกั ดี ไมม่ ี ถงึ จะมฉี นั กไ็ มเ่ หน็ ควรจะกนิ เวลารอ้ นๆ ยงั ง้.ี (อา้ ยคายก
โซดาเขา้ มาทางขวาวางโซดาบนโตะ๊ แลว้ กลบั ออกไป
นายลา้ ยกโซดาข้นึ ดม่ื ทาหนา้ เหยแลว้ วาง.)
นายล้า ทพ่ี ษิ ณุโลกกพ็ อหาอะไรดม่ื ไดพ้ อใชเ้ทยี วครบั .
พระยาภกั ดี (แลดูหนา้ นายลา้ .) ฉนั เช่อื ,เช่อื ทเี ดยี ว เออ! น่แี น่ะ ฉนั ขอถาม
อะไรสกั หน่อยเถอะ แกมาหาฉนั วนั น้นี ่ะมธี ุระอะไร
นายลา้ อย่าเกรงใจเลย เสยี แรงเป็นเกลอกนั มาแต่เก่าแต่แก่.
ผมมาก็ตง้ั ใจมาเยย่ี มเจา้ คณุ นนั่ แหละอย่างหน่งึ อกี อย่างหน่งึ
พระยาภกั ดี ผมนกึ วา่ ถา้ มโี อกาส จะไดพ้ บแมล่ ออบา้ ง.
นายลา้ (หนา้ ตงึ .) ออ้ !
พระยาภกั ดี เขาวา่ เป็นสาวใหญ่แลว้ ไมใ่ ช่หรอื ครบั ?
ก็สาวอายุ ๑๗ แลว้ .
นายล้า ออ้ ! ถกู ครบั แลว้ เขาวา่ เหมอื นแมเ่ ขาไมใ่ ช่หรอื ครบั ?
พระยาภกั ดี ก็เหมอื น.
นายลา้ ผมจะพบสกั ทไี ดไ้ หมครบั ?
พระยาภกั ดี ฉนั บอกไมไ่ ดว้ า่ เมอ่ื ไหร่จะมโี อกาสทจ่ี ะพบแมล่ ออ.
นายลา้ นยั วา่ น่ะ เจา้ คณุ ไมเ่ ตม็ ใจใหผ้ มพบยงั งน้ั หรอื ?
พระยาภกั ดี ถา้ จะใหฉ้ นั ตอบตามใจจรงิ กต็ อ้ งตอบวา่ ถา้ ไมพ่ บไดด้ กี วา่ .
นายล้า (ออกโกรธ.) ทาไม?
พระยาภกั ดี จะใหฉ้ นั ตอ้ งอธบิ ายไปทาไม แกควรจะเขา้ ใจไดเ้องดเี ทยี ว.
นายลา้ เขา้ ใจยงั ไง?
พระยาภกั ดี จะใหฉ้ นั พดู ตามตรงอกี หรอื ?
นายล้า เชญิ .
พระยาภกั ดี ถา้ อย่างงน้ั กเ็ อาซิ ทฉ่ี นั ไมเ่ ตม็ ใจใหแ้ กพบกบั แม่ลออ
ก็เพราะแมล่ ออเป็นผูท้ ไ่ี ดร้ บั ความอบรมอนั ดี
นายลา้ สมควรแก่ผูม้ ตี ระกูล, ควรหรอื ทห่ี ลอ่ นจะคบคา้ สมาคม
พระยาภกั ดี กบั คน...เออ้ ...
คนข้คี กุ ข้ตี ะรางอย่างผมยงั งนั้ หรอื ?
ฉนั เสยี ใจ ทแ่ี กมาบงั คบั ใหฉ้ นั ตอ้ งพูดใหร้ ะคายหูแกเช่นน้.ี
นายล้า ทาไมในโลกม้มี ผี มคนเดยี วหรอื ทเ่ี คยตดิ คกุ ,คนอ่นื ทเ่ี คยตดิ คกุ
พระยาภกั ดี แลว้ มาเทย่ี วลอยหนา้ สมาคมอยู่ในหมผู่ ูล้ ากมากดี
มถี มไปไมใ่ ช่หรอื ?
ทางทจ่ี ะตอ้ งรบั พระราชอาญามหี ลายทาง
บางคนก็พลาดอย่างโนน้ บางคนก็พลาดอย่างน้ี,
ความผดิ ทค่ี นกระทาก็มหี ลายชนั้ .
นายล้า ยงั งน้ั ซิ ถงึ การฉอ้ โกงกม็ หี ลายชนดิ หลายชนั้ เหมอื นกนั
พระยาภกั ดี ถา้ ไมย่ งั งน้ั คณุ เองจะไดม้ าลอยหนา้ เป็นพระยาอยู่หรือ?
ทแ่ี กพดู เช่นน้ี ถา้ เป็นคนอน่ื เขาคงหาวา่ แกหมน่ิ ประมาทเขา
แต่ฉนั น่ะเป็นคนทร่ี ูจ้ กั แกมาชา้ นานแลว้
เพราะฉะนนั้ พอจะใหอ้ ภยั ได.้
นายล้า ยงั งน้ั ซิ ถงึ การฉอ้ โกงกม็ หี ลายชนดิ หลายชนั้ เหมอื นกนั
พระยาภกั ดี ถา้ ไมย่ งั งน้ั คณุ เองจะไดม้ าลอยหนา้ เป็นพระยาอยู่หรือ?
ทแ่ี กพดู เช่นน้ี ถา้ เป็นคนอน่ื เขาคงหาวา่ แกหมน่ิ ประมาทเขา
แต่ฉนั น่ะเป็นคนทร่ี ูจ้ กั แกมาชา้ นานแลว้
เพราะฉะนนั้ พอจะใหอ้ ภยั ได.้
นายลา้ ขอบพระเดชพระคณุ ผมเขา้ ใจดแี ลว้ ถา้ ฉอ้ โกงเลก็ นอ้ ย
พระยาภกั ดี จ่งึ จะมโี ทษ โกงใหเ้ป็นการใหญ่ไมเ่ ป็นไร.
แกยงั เขา้ ใจผดิ อยู่มาก การทค่ี นไดร้ บั พระราชอาญา
คราวหน่งึ แลว้ ไมใ่ ช่วา่ ใครๆ เขาจะพากนั คอยตดั รอนไม่ใหม้ ี
การผงกหวั ไดอ้ กี ไมใ่ ช่เช่นนนั้ ถา้ ใครสาแดงใหป้ รากฏวา่
รูส้ กึ เขด็ หลาบเกรงพระราชอาญา ละความประพฤตทิ ช่ี วั่
ประพฤตทิ างทด่ี แี ลว้ กค็ งจะตอ้ งมผี ูร้ ูส้ กึ สงสารสกั คราวหน่งึ .
นายล้า เจา้ คณุ จะพูดอย่างไรก็พูดได้ เจา้ คณุ ไมเ่ คยตดิ คกุ
จะมารูย้ งั ไงได้ วา่ อา้ ยคนทต่ี ดิ คกุ ออกมาแลว้ น่ะ
พระยาภกั ดี มนั จะไดร้ บั ความลาบากยงั ไง.
ฉนั ขอถามหน่อยเถอะ วา่ ตงั้ แต่แกพน้ โทษมาแลว้ แกไดพ้ ยายาม
นายลา้ ทจ่ี ะสาแดงใหป้ รากฏอย่างไรบา้ ง วา่ แกน่ะตงั้ ใจจะประพฤตแิ ต่
พระยาภกั ดี ในทางทด่ี ที ค่ี วร?
ผมจะพยายามหรอื มพิ ยายามกไ็ มม่ ใี ครปรารถนาอนิ งั .
ออ้ เพราะฉะนนั้ แกก็เลยปลอ่ ยตวั ไปตามใจของแกยงั งน้ั ซ.ิ
นายล้า (หวั เราะ.) เจา้ คณุ ตอ้ งเขา้ ใจวา่ ผมกร็ กั ชวี ติ ของผมเหมอื นกนั
ทจ่ี ะใหผ้ มอดตายนนั้ เหลอื เกนิ นกั ผมหาไดท้ างไหน
พระยาภกั ดี ผมก็เอาทางนนั้ .
นายลา้ ฮอื ! แกอยากจะพบแมล่ ออทาไม?
พระยาภกั ดี ผมไมไ่ ดเ้หน็ หลอ่ น ตงั้ แต่หลอ่ นอายุได้ 2 ปีเศษเท่านน้ั
ผมกอ็ ยากจะดูวา่ เดยี๋ วน้ี หลอ่ นจะเป็นยงั ไง.
ออ้ ? นนั่ แน่รูปแมล่ ออฉายเมอ่ื เรว็ ๆ น้เี อง, (ลกุ ไปหยบิ รูปมาสง่
ใหน้ ายลา้ .) ดูรูปน่กี เ็ ท่ากบั ดูตวั เหมอื นกนั .
นายล้า (รบั รูปไปดูแลว้ พดู .) ฮอื ! เหมอื นแมจ่ รงิ ขอรบั ผมไดท้ ราบข่าว
วา่ จะแต่งงานกบั นายทองคาลูกเจา้ คณุ รณชติ ไมใ่ ช่หรอื ครบั ?
พระยาภกั ดี ยงั งน้ั .
นายลา้ จะแต่งเมอ่ื ไรครบั ?
พระยาภกั ดี ยงั ไมแ่ น่ เหน็ จะในเรว็ ๆ น้ี.
นายล้า ถา้ กาหนดวนั แน่เมอ่ื ไหร่ ใตเ้ทา้ โปรดบอกใหผ้ มทราบดว้ ยนะครบั .
พระยาภกั ดี จาเป็นหรอื ?
นายลา้ ผมจะไดม้ าช่วยงาน.
พระยาภกั ดี อะไรแกจะมาดว้ ยหรอื ตรติ รองเสยี ใหต้ ลอดหน่อยเถอะ.
นายลา้ ผมเหน็ ควรตวั ผมจะมารดนา้ ดว้ ยนะครบั .
พระยาภกั ดี น่แี กเอาอะไรมานกึ !
นายล้า เอะ๊ ! เจา้ คณุ น่ชี อบกลจรงิ ๆ ก็แมล่ ออน่ะลูกผมแทๆ้ ไม่ใช่หรอื ?
พระยาภกั ดี ออ้ ? น่แี กพง่ึ รูส้ กึ ตวั แหละหรอื วา่ แมล่ ออเป็นลูกแก
ทจ่ี รงิ ฉนั เองกเ็ กอื บจะลมื เสยี แลว้ วา่ แกน่ะเป็นพ่อแมล่ ออ.
นายล้า จรงิ , ผมมคี วามผดิ ทท่ี ้งิ แมล่ ออไปเสยี นาน น่แี มล่ ออคงไมร่ ู้
เลยละซวิ า่ ผมเป็นพอ่ เหน็ จะนกึ วา่ เจา้ คณุ เป็นพ่อกระมงั .
พระยาภกั ดี เขารูว้ า่ ฉนั เป็นแต่พ่อเล้ยี งเขา ฉนั บอกเขาวา่ พอ่ เขาตายเสยี ตงั้ แต่
เขายงั เลก็ ๆ เขากเ็ ลยนบั ถอื ฉนั เป็นพอ่ .
นายล้า กแ็ มเ่ ขาไมบ่ อกไมเ่ ลา่ อะไรใหล้ ูกเขารูม้ งั่ เลยหรอื ?
พระยาภกั ดี เขาไมไ่ ดบ้ อก.
นายล้า ทาไม?
พระยาภกั ดี แกไมค่ วรจะตอ้ งถามเลย แกรูอ้ ยู่ดแี ลว้ วา่ ตง้ั แต่แรกไดแ้ มน่ วล
มาแลว้ แกไมไ่ ดท้ าใหเ้ขาเป็นทพ่ี อใจเลยสกั ขณะจติ เดยี ว.
นายล้า จรงิ ซ!ิ น่เี จา้ คณุ คงนกึ ละซวิ า่ ถา้ แมน่ วลน่ะไดก้ ะเจา้ คณุ เสยี จะ
พระยาภกั ดี ดกี วา่ .
กห็ รอื มนั ไมจ่ รงิ เช่นนน้ั ละ่ แมน่ วลเลอื กผวั ผดิ แทท้ เี ดยี ว
เมอ่ื จะตายหลอ่ นกร็ ูส้ กึ จงึ ไดม้ อบแมล่ ออไวใ้ หเ้ป็นลูกฉนั
ขอใหฉ้ นั เล้ยี งดูใหเ้สมอลูกในไสฉ้ นั เอง ฉนั ก็ไดต้ ง้ั ใจทะนุถนอม
แมล่ ออเหมอื นลูกในอกฉนั ฉนั ไดก้ ระทาหนา้ ทพ่ี อ่ ตลอดมา
โดยความเตม็ ใจจรงิ ๆ, แมล่ ออเองคงจะเป็นพยานวา่ ฉนั ไมไ่ ด้
กระทาใหเ้สยี วาจา ทฉ่ี นั ใหไ้ วแ้ ก่แมน่ วลเลย.
นายล้า จรงิ ผมน่ะไดป้ ระพฤตไิ มด่ ี บกพร่องในหนา้ ทบ่ี ดิ ามาก,
แต่ต่อไปผมจะตงั้ ใจประพฤตใิ หส้ มควร.
พระยาภกั ดี ดูเกนิ เวลาเสยี แลว้ แมล่ ออกจ็ ะมเี หยา้ มเี รอื นอยู่แลว้ .
นายล้า ผมไมเ่ หน็ จะเกนิ เวลาไปเลย.
พระยาภกั ดี แกคดิ จะทาอะไร ?
นายล้า ผมคดิ วา่ เป็นหนา้ ทจ่ี ะตอ้ งมาอยู่ใกลช้ ดิ ลูกสาวผม
เพอ่ื จะไดช้ ่วยเหลอื เจอื จานในธุระต่าง ๆ ตามเวลาอนั สมควร.
พระยาภกั ดี ฉนั บอกแลว้ วา่ แเขาจะมเี หยา้ มเี รอื นอยู่แลว้ .
นายล้า ทราบแลว้ , เมอ่ื ยงั อยู่ในบา้ นเจา้ คณุ ผมกว็ างใจได้ น่ีจะแยก
ไปมเี หยา้ มเี รอื นของตวั เองแลว้ ผมจะตอ้ งเขา้ มาอยู่กบั เขาเพอ่ื จะ
พระยาภกั ดี ไดเ้ป็นกาลงั แก่เขาบา้ ง.
นายล้า เอะ๊ ! แกน่จี ะเป็นบา้ เสยี แลว้ กระมงั ?
พระยาภกั ดี ทาไม ?
แกจะคดิ ไปอยู่กบั ลูกสาวยงั งนั้ ยงั ไงได.้
นายล้า ทาไมครบั กผ็ ูท้ จ่ี ะมาเป็นลูกเขยผมน่ะ เขาก็มงั่ มพี ออยู่ไมใ่ ช่หรอื
เขาจะเล้ยี งผมไว้ อกี สกั คนไม่ไดเ้ทยี วหรอื ?
พระยาภกั ดี แกจะไปเป็นเจา้ บญุ นายคณุ อะไรเขา เขาจะไดเ้ล้ยี งแก ?
นายล้า ผมเป็นพอ่ แมล่ ออ ดูกม็ บี ญุ คณุ พอแลว้ .
พระยาภกั ดี เอะ๊ ! น่แี กจะขยายข้นึ วา่ แกเป็นพ่อแมล่ ออยงั งนั้ หรือ ?
นายลา้ กย็ งั งน้ั ซขิ อรบั .
พระยาภกั ดี พทุ โธ่! น่แี กน่ะไมม่ คี วามเมตตาลูกแกบา้ งเลยเทยี วหรอื ถงึ ได้
คดิ รา้ ยแก่เขาไดย้ งั งนั้ ?
นายลา้ คดิ รา้ ยยงั ไง?
พระยาภกั ดี นายทองคาเขาจะมาแต่งกบั ลูกสาวคนเช่นแกไดอ้ ยู่หรอื ?
นายล้า ถา้ เขารกั แมล่ ออจรงิ ละก็ ถงึ ผมจะเป็นคนเลวกวา่ ทผ่ี มเป็นอยู่น่ี
เขาคงไมร่ งั เกยี จ.
พระยาภกั ดี ถงึ นายทองคาจะไมร่ งั เกยี จ คนอน่ื ๆก็คงตอ้ งรงั เกยี จ ใครเขาจะมา
คบคา้ สมาคมไดอ้ กี ต่อไปไปขา้ งไหนเขากจ็ ะแลดูพูดซบุ ซบิ กนั
ถา้ ใครเขาเลย่ี งไดเ้ขาก็คงเลย่ี ง แกจะมาทาใหแ้ มล่ ออเป็นหมา
หวั เน่าหรอื ?
นายล้า เจา้ คณุ ! ผมจะตอ้ งพูดตามตรง ผมน่ะมนั หมดทางหากนิ แลว้
ไมแ่ ลเหน็ ทางอน่ื นอกจากทจ่ี ะอาศยั ลูกสาวใหเ้ขาเล้ยี ง.
พระยาภกั ดี ออ๋ ! น่นี ่ะ แกตอ้ งการเงนิ ยงั งน้ั หรอื ?
นายล้า กแ็ น่ละ ไมม่ เี งนิ กอ็ ดตายเท่านนั้ เอง.
พระยาภกั ดี กจ็ ะพดู กนั เสยี ตรง ๆ เท่านน้ั ก็จะแลว้ กนั เอาเถอะฉนั ใหแ้ ก
เดยี๋ วน้กี ็ไดเ้ท่าไหร่ถงึ จะพอ เอาไป 10 ชงั่ ก่อนพอไหม?
นายลา้ ไมร่ บั ประทาน.
พระยาภกั ดี 20 ชงั่ !
นายลา้ ไมร่ บั ประทาน.
พระยาภกั ดี 50 ชงั่ !
นายลา้ พทุ โธ่! เจา้ คณุ ! แต่ทผ่ี มฉิบหายไปในเรอ่ื งคา้ ฝ่ินนนั่ กเ็ กอื บรอ้ ยชงั่
เขา้ ไปแลว้ .
พระยาภกั ดี เอา! 100 ชงั่ กเ็ อา!
นายล้า ผมไมอ่ ยากใหเ้จา้ คณุ ฉิบหายหรอก.
พระยาภกั ดี ช่างฉนั เถอะ ขอแต่ใหแ้ กรบั เงนิ 100 ชงั่ แลว้ ก็ไปเสยี ใหพ้ น้ เถอะ.
นายลา้ ถา้ หมดผมจะไปเอาทไ่ี หนอกี ละ่ ? ผมไมโ่ งน่ ะเจา้ คณุ
ถา้ ใหผ้ มไปอยู่เสยี กบั ลูกสาวผม เงนิ กจ็ ะไมเ่ สยี มาก.
พระยาภกั ดี เงนิ น่ะฉนั ไมเ่ สยี ดายหรอก ฉนั เสยี ดายช่อื และเสยี ดายความสุข
ของแมล่ ออมากกวา่ .
นายลา้ คณุ จะใหผ้ มขายลูกผมยงั งน้ั หรอื ?
พระยาภกั ดี จะเรยี กวา่ กระไรก็ตามใจเถอะ แต่ทจ่ี รงิ ฉนั ตงั้ ใจซ้อื ความสุข
ใหแ้ ก่แมล่ ออเท่านน้ั .
นายล้า ทค่ี ณุ จะมาพรากพ่อกบั ลูกเสยี เช่นน้นี ่ะ คณุ เหน็ สมควรแลว้ หรอื ?
พระยาภกั ดี ฉนั เหน็ สมควรแลว้ ฉนั จงึ ไดป้ ระสงคท์ จ่ี ะทา แมล่ ออน่ะดเี กนิ ทจ่ี ะ
เป็นลูกคนเช่นแกยงั ไง!จะตอ้ งการเงนิ เท่าไร วา่ มา! (ลกุ ข้นึ ยนื จอ้ ง
นายลา้ นายลา้ .)
พระยาภกั ดี ผมไมต่ อ้ งการเงนิ ของคณุ ผมจะพบกบั ลูกผม.
นายลา้ ฉนั ไมย่ อมใหแ้ กพบ จะเอาเงนิ เท่าไรจะให.้
พระยาภกั ดี ผมไมเ่ อาเงนิ ของคณุ .
ถา้ ยงั งนั้ ก็ไปใหพ้ น้ บา้ นฉนั , ไป!