งานปูทะเล

ความรู้เกย่ี วกบั ปูทะเล
กดเพื่อเขา้ ไปอา่ น

สารบัญ
หนา้ ท่ี 1 ลกั ษณะของปูทะเล

หนา้ ท่ี 2 การขยายพนั ธ์
หนา้ ท่ี 3 แหลง่ ท่ีอยูอ่ าศยั และการ

แพรก่ ระจาย

หนา้ ท่ี 4 ปูทะเลกินอะไรเป็ น
อาหาร

หนา้ ท่ี 5 การเจรญิ เตบิ โต
หนา้ ท่ี 6 วงจรชีวิตของปูทะเล

ลกั ษณะของปูทะเล

มีลกั ษณะกระดองกลมรเี ป็ นรูปไข่ สดี าปนแดง
หรอื สีน้าตาลเขม้ ขอบระหว่างนยั นต์ ามีหนาม 4
อนั สว่ นดา้ นขา้ งนยั นต์ าแตล่ ะขา้ งมีหนามขา้ งละ
8-9 อนั กา้ มจะมีหนามแหลม สว่ นขาอ่ืน ๆ ไม่
มีหนาม ตวั ผจู้ ะมีกา้ มขนาดใหญแ่ ข็งแรงกว่าตวั
เมียอยา่ งเห็นไดช้ ดั เจริญเตบิ โตดว้ ยวิธีการลอก
คราบ โดยตรงขอบหลงั ของกระดองจะเผยออก
ใหเ้ ห็นกระดองใหม่ยงั เป็ นเน้ ือเยอ่ื บาง ๆ ซ่ึง
เรยี กว่า ปูสองกระดอง ถา้ หากเป็ นตวั เมียที่มี
ความสมบูรณเ์ พศจะมีไข่อยใู่ นกระดอง ซ่ึงพบ
มากในเดือนพฤศจกิ ายน ปลายสุดของขาค่ทู ี่ 2-
4 มีลกั ษณะแหลมเรียกว่า "ขาเดิน" ทาหนา้ ท่ีใน
การเดินเคล่ือนที่ สว่ นขาค่ทู ี่ 5 เป็ นค่สู ุดทา้ ย
เรียกว่า "ขาว่ายน้า"ตอนปลายสุดของขาคู่น้ ีมี
ลกั ษณะแบนคลา้ ยใบพาย ใชส้ าหรบั ว่ายน้า

การขยายพนั ธ์

อยใู่ นช่วงเดอื นกนั ยายน-ธนั วาคม แม่
ปูจะมีไขใ่ นระหว่างเดอื นกนั ยายน-
ตลุ าคม สามารถ วางไขไ่ ดต้ ลอดท้งั ปี
โดยจะวางไขช่ ุกชุมในระหว่างเดอื น
สงิ หาคม-ธนั วาคม ไขข่ องปูทะเลจะมี
สีสม้ แดง เมื่อไขแ่ ก่ข้ ึนจะเป็ นสีน้าตาล
เกือบดา ซึ่งจะถกู ปลอ่ ยออกมานอก

กระดองบรเิ วณใตจ้ บั ป้ ิ ง

แหล่งทีอ่ ยู่ศัยและการ
แพร่กระจายของปูทะเล

ปูทะเลพบกระจายอยูท่ วั ่ ไปในแหลง่ น้ากรอ่ ย
ป่ าชายเลน และปากแม่น้าท่ีมีน้าทะเลท่วมถึง
โดยขดุ รูอยตู่ ามใตร้ ากไมห้ รอื เนินดนิ บรเิ วณ

ชายฝัง่ ทะเลท้งั ฝ่ ายอ่าวไทยและอนั ดามนั
(ภาพท่ี 2) โดยเฉพาะท่ีชุกชุมในบรเิ วณทีเ่ ป็ น
หาดโคลน หรอื เลนทีม่ ีป่ าแสม และโกงกาง
ตง้ั แตอ่ ่าวไทยฝัง่ ตะวนั ออก อนั ไดแ้ ก่ จงั หวดั
จนั ทบุรี ระยอง ตราด ชลบุรี บรเิ วณอา่ วไทย

ตอนใน ไดแ้ ก่ สมุทรปราการ สมุทรสาคร
สมุทรสงคราม และอ่าวไทยฝัง่ ตะวนั ตกมีชุก
ชุมทจ่ี งั หวดั ชุมพร ประจวบคีรขี นั ธ์ สุราษฎร์
ธานี นครศรธี รรมราช สงขลา ตรงั สว่ นทีฝ่ ัง่ อนั
ดามนั มีชุกชุมท่จี งั หวดั ระนอง กระบ่ี พงั งา

และสตลู เป็ นตน้

ปูทะเลกนิ อะไรเป็ นอาหาร

สาหรบั อาหารท่ตี รวจพบในกระเพาะอาหาร
ของปูทะเลไดแ้ ก่ หอยฝาเดยี ว หอยสองฝา กุง้ ปู
ปลา และเศษพชื ปกตแิ ลว้ ปูทะเลจะไม่กินอาหาร
ทีม่ ีการเคลอ่ื นที่หรอื สามารถหลบหลกี ไดด้ ี เช่น
ปลาและกุง้ เม่ือปูทะเลกินอาหารพบว่า อวยั วะ
สาคญั ทใ่ี ชใ้ นการดกั จบั เหยอื่ และตรวจสอบวสั ดุ
ตา่ งๆว่าเป็ นอาหารหรอื ไม่ คอื สว่ นปลายของขา

เดนิ อาหารจะถูกสง่ เขา้ ไปในปากผ่านไปถึง
กระเพาะแลว้ ออกสูล่ าไสใ้ หญ่ ซ่ึงทอดผ่านจบั ป้ ิ ง
กากอาหารจะถูกถ่ายออกมาทางปลอ้ งปลายสุด

ของจบั ป้ ิ งการเลอื กแหลง่ หากินของปูทะเล

การเจริญเตบิ โต

ปูทะเลเจรญิ เตบิ โตอาศยั การลอกคราบ
เนื่องจากกระดองของปูเป็ น
สารประกอบพวกหินปูนท่ี

มีความแข็งแรงมาก จงึ ไม่สามารถยดื
ขยายตวั ออกไปได เมื่อเจริญเตบิ โต

เตม็ ที่ คือ มีเน้ ือแน่นเตม็
กระดอง ก็จะมีการลอกคราบเพอ่ื ขยาย
ขนาด (การเพ่ิมน้าหนกั และขนาดตวั )

โดยการสรางกระดองใหม่
มาแทนท่ี ระยะเวลาในการลอกคราบ
ของปูจะเพิ่มมากข้ ึนตามอายขุ องปู

วงจรชีวิตของปูทะเล

ปูทะเลเป็ นสตั วน์ ้ากรอ่ ยประเภทหนึ่งทมี่ ีการอพยพยา้ ยถิน่
เพ่ือการแพรพ่ นั ธุ์ โดยปูเพศเมียจะอพยพจากแหล่งหากินใน
บรเิ วณเขตน้ากรอ่ ยออกไปวางไข่ในทะเล ซ่ึงจากการอพยพน้ ี

จะมีข้ ึนภายหลงั จากทีไ่ ดผ้ ่านการจบั คู่ผสมพนั ธุแ์ ลว้ และ
ในขณะทก่ี าลงั เดนิ ทางสู่ทะเล ปูบางตวั อาจจะปล่อยไข่
ออกมาไวท้ ีส่ ่วนทอ้ งแลว้ ก็ได้ ชูชาติ, 2528 ไดอ้ า้ งถึง
การศึกษา Hill ในปี ค.ศ. 1975 และ 1983 จงึ กล่าวว่า
ลกู ปูวยั อ่อนมอี ยู่ 2 ระยะไดแ้ ก่ ระยะ Zoea 1-5 และ
Megalopa 1 ระยะ ในระยะ Zoea เป็ นระยะทรี่ ะยางค์
ว่ายน้ายงั ไม่อยใู่ นสภาพทีจ่ ะใชง้ านได้ จงึ ล่องลอยหากินไป
ตามกระแสน้า เม่ือเขา้ ระยะ Megalopa จะมีการว่ายน้า
สลบั กบั การหยุดเกาะอยูก่ บั ทเ่ี ป็ นครง้ั คราว ซ่ึงถอื ไดว้ ่าระยะ
น้ ีเรม่ิ มีการแพรก่ ระจายเขา้ มาหากินในบรเิ วณน้ากรอ่ ย เม่ือ
ลูกปูลอกคราบจากระยะ Megalopa เป็ นตวั ปูทมี่ ีลกั ษณะ
เหมือนพอ่ แม่ทุกประการ จะท่องเที่ยวหากินอยใู่ นแหล่งน้า
กรอ่ ยไดอ้ ยา่ งอิสระ หลงั จากน้ันปูเพศเมียทสี่ มบูรณเ์ พศและ

ผ่านการจบั คู่ผสมพนั ธุแ์ ลว้ จะอพยพออกไปวางไข่
เชน่ เดยี วกบั แม่ของมนั เป็ นวัฏจกั รเช่นน้ ีสบื ไป

อา้ งองิ https://th.wikipedia.org/

อา้ งอิง
http://www.ptcn.ac.th/digital_library/a
gri/crab/crab.html

อา้ งองิ http://www.eto.ku.ac.th/neweto/e-
book/fish/pootale.pdf