โครงสร้าง
หลกั ฐาน โลก
การแปร
สณั ฐาน การแปร
สณั ฐาน
ของแผน่
ภูเขาไฟ ธรณี
สนึ ามิ ระเบดิ
แผ่นดนิ
ไหว
เล่มท่ี 5 เร่ือง แผ่นดนิ ไหว
นายสลุ กิฟลี โสพนั ธ์
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะชำนาญการ
กลุม่ สาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
โรงเรียนสตรียะลา อำเภอเมือง จงั หวดั ยะลา
สำนักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษามัธยมศกึ ษา ยะลา
สำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพ้นื ฐาน กระทรวงศกึ ษาธิการ
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) ก
สำหรบั นกั เรยี นชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 5 เรอื่ ง แผ่นดินไหว
คำนำ
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 รหัสวิชา ว30251 สำหรับ
นักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปที ี่ 4 ประกอบไปด้วยชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ ทงั้ หมด 6 เล่ม ดังน้ี
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เล่มท่ี 1 เร่อื ง โครงสร้างโลก
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เลม่ ท่ี 2 เรอื่ ง หลักฐานการแปรสัณฐาน
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เล่มที่ 3 เรอ่ื ง การแปรสัณฐานของแผ่นธรณี
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เลม่ ท่ี 4 เรื่อง ภูเขาไฟระเบิด
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ เล่มที่ 5 เรือ่ ง แผ่นดนิ ไหว
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เล่มที่ 6 เรื่อง สึนามิ
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้น้ี จัดทำขึ้นเพื่อเป็นสื่อการสอนสำหรับครูผู้สอน เป็นสื่อการเรียนรู้
สำหรบั ผู้เรยี น และเปน็ เครือ่ งมือพัฒนาผลสัมฤทธทิ์ างการเรียนของนกั เรียนโดยยึดนกั เรยี นเป็นสำคัญ
มงุ่ เนน้ ให้นกั เรยี นมีส่วนรว่ มในการเรียนรู้ผ่านกิจกรรมและกระบวนการเรียนรู้ทีห่ ลากหลาย สามารถ
สร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเองทั้งรายบุคคลและเป็นกลุ่ม ส่งเสริมกระบวนการคิด การสืบเสาะหา
ความรู้ การแก้ปัญหา ความสามารถในการสื่อสาร การตัดสินใจ การนำความรูไ้ ปใชใ้ นชีวิตประจำวัน
ตลอดจนมีจิตวทิ ยาศาสตร์ คุณธรรมและค่านิยมอนั พงึ ประสงค์ รวมถึงทกั ษะท่จี ำเป็นในศตวรรษที่ 21
บทบาทของครูเป็นผู้ให้คำปรึกษา ชี้แนะ เอื้ออำนวยความสะดวกและกระตุ้นให้นักเรียนประสบ
ความสำเรจ็ ในการเรยี นรู้
ผจู้ ดั ทำหวังเป็นอย่างยง่ิ ว่าชดุ กิจกรรมการเรียนรู้นี้จะช่วยให้นักเรียนเข้าใจเน้ือหาได้ง่ายและ
ชัดเจนข้นึ มผี ลสัมฤทธทิ์ างการเรียนสูงขน้ึ มีเจตคตทิ ่ีดีตอ่ การเรียนวทิ ยาศาสตร์ (โลก ดาราศาสตรแ์ ละ
อวกาศ) เป็นแนวทางหนึ่งให้นักเรียนพัฒนาตนเองได้เต็มศักยภาพ นอกจากจะใช้ประกอบการจัด
กิจกรรมการเรียนรู้ในห้องเรียนแล้ว นักเรียนยังสามารถศึกษาด้วยตนเองเพื่อทบทวนเนื้อหา หรือ
สามารถนำไปใช้ในการเรยี นซ่อมเสริมไดอ้ ีกดว้ ย
สุลกิฟลี โสพนั ธ์
ผจู้ ัดทำ
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา
ชุดกิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) ข
สำหรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 เล่มที่ 5 เรอื่ ง แผ่นดินไหว
สารบญั
เรื่อง หนา้
คำนำ ก
สารบญั ข
สาระและมาตรฐานการเรียนร้/ู ผลการเรียนรู้/สาระการเรยี นร/ู้ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ ค
ส่วนประกอบของชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ 1
คำชี้แจงสำหรับครู 2
คำชี้แจงสำหรบั นกั เรียน 3
ขนั้ ตอนการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ 4
บทบาทของครู 5
บทบาทของนกั เรยี น 6
ส่ิงท่คี รแู ละนกั เรียนตอ้ งเตรยี ม 7
ใบคำสง่ั 8
แบบทดสอบกอ่ นเรียน เรือ่ ง แผน่ ดินไหว 9
ใบความร้ทู ี่ 5 เรื่อง แผ่นดนิ ไหว 12
ใบกิจกรรมการเรยี นร้ทู ี่ 5.1 เร่ือง กลไกการเกดิ แผ่นดินไหว 21
ใบกิจกรรมการเรยี นรทู้ ่ี 5.2 เรื่อง เหตุการณ์แผ่นดินไหวท่สี นใจ 23
ใบกิจกรรมการเรยี นรทู้ ่ี 5.3 เร่ือง โครงสรา้ งตา้ นแผน่ ดินไหว 24
แบบทดสอบหลงั เรียน เรอ่ื ง แผ่นดินไหว 28
บรรณานุกรม 31
ภาคผนวก 33
เฉลยแบบทดสอบกอ่ น – หลงั เรียน
เฉลยใบกิจกรรมการเรียนรู้
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา
ชดุ กิจกรรมการเรียนรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) ค
สำหรบั นกั เรยี นช้ันมธั ยมศึกษาปีท่ี 4 เล่มท่ี 5 เรอ่ื ง แผ่นดินไหว
สาระและมาตรฐานการเรียนรู้/ผลการเรียนร/ู้
สาระการเรยี นรู้/จุดประสงค์การเรียนรู้
สาระและมาตรฐานการเรยี นร/ู้ ผลการเรยี นรู้
สาระโลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ : เขา้ ใจกระบวนการเปลี่ยนแปลงภายในโลก ธรณีพิบัติภัย
และผลต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม การศึกษาลำดับชั้นหิน ทรัพยากรธรณี แผนที่ และการนำใช้
ประโยชน์
ผลการเรียนรู้
ม.4/6 อธิบายสาเหตุ กระบวนการเกิดขนาดและความรุนแรง และผลจากแผ่นดินไหว
รวมท้งั สืบคน้ ขอ้ มลู พ้ืนทเ่ี สี่ยงภยั ออกแบบและนำเสนอแนวทางเฝา้ ระวังและปฏิบตั ติ นใหป้ ลอดภยั
สาระการเรยี นรู้
• สาเหตุการเกิดแผ่นดินไหว
• กระบวนการเกดิ แผ่นดินไหว
• ขนาดและความรนุ แรงของแผ่นดินไหว
• แนวทางการเฝ้าระวงั และการปฏบิ ัติตนให้ปลอดภัยจากแผน่ ดนิ ไหว
จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
1) สามารถอธิบาย กระบวนการเกิด ขนาดและความรุนแรง และผลจากแผ่นดินไหว โดยใช้
แบบจำลองได้
2) สามารถนำความรู้เรื่องคลื่นไหวสะเทือน การสั่นพ้อง สภาพสมดุล รูปทรงเรขาคณิต
กระบวนการวิศวกรรมและการอกแบไปใชใ้ นการสร้างแบบจำลองได้
3) สามารถสบื คน้ ข้อมลู พ้นื ที่เสียง และผลจากแผ่นดินไหวได้
4) สามารถออกแบบ และนำเสนอแนวทางการเฝ้าระวัง และการปฏิบัติตนให้ปลอดภัยจาก
แผ่นดนิ ไหวได้
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพันธ์ กล่มุ สาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 1
สำหรับนักเรยี นชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่มท่ี 5 เรอ่ื ง แผ่นดินไหว
ชุดกิจกรรมการเรียนรโู้ ดยใช้รปู แบบการเรียนรเู้ ชิงรกุ
(Active Learning) รายวิชาโลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ
เลม่ ที่ 5 เร่อื ง แผ่นดนิ ไหว
สว่ นประกอบของชดุ กิจกรรมการเรียนรู้
เนื้อหาภายในชุดกิจกรรมการเรียนรู้ สอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พุทธศักราช 2551 และตรงตามหลักสตู รกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (ปรับปรงุ
ปี 2564) โรงเรียนสตรียะลา รายวิชาวทิ ยาศาสตร์เพ่ิมเติม โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ 1 รหัสวิชา
ว30251 สำหรบั นกั เรยี นช้ันมธั ยมศึกษาปที ี่ 4 ภายในชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ ประกอบดว้ ย
1. คำชแ้ี จงสำหรับครู
2. คำชแี้ จงสำหรับนกั เรียน
3. ขัน้ ตอนการใชช้ ดุ กิจกรรมการเรียนรู้
4. บทบาทของครู
5. บทบาทของนกั เรียน
6. สง่ิ ท่คี รแู ละนักเรยี นตอ้ งเตรียม
7. ใบคำสั่ง
8. แบบทดสอบกอ่ น – หลงั เรยี น
9. ใบความรู้
10. ใบกิจกรรมการเรยี นรู้
11. ภาคผนวก
เฉลยแบบทดสอบกอ่ น – หลังเรยี น
เฉลยใบกิจกรรมการเรยี นรู้
โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชุดกิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 2
สำหรบั นกั เรียนชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 5 เรอ่ื ง แผน่ ดนิ ไหว
คำช้ีแจงสำหรบั ครู
ครผู ู้ใช้ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้จะต้องศึกษาขนั้ ตอนในการใช้ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ให้เขา้ ใจ และ
ควรปฏบิ ตั ิ ดังนี้
1. ครูควรศึกษาการใช้ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ วิธสี อนและวธิ วี ัดผลประเมนิ ผลในแต่ละกิจกรรม
ใหเ้ ข้าใจ และควรค้นควา้ และอ่านเนอ้ื หาที่เกย่ี วขอ้ งเพมิ่ เตมิ
2. ใหน้ ักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรยี น จำนวน 10 ขอ้ เป็นแบบปรนัย 4 ตวั เลอื ก ใช้เวลา 10
นาที
3. ครูอธิบายและชี้แจงวิธีการเรียน บทบาทของตนเองในการดำเนินกิจกรรมในแต่ละชุด
กิจกรรมการเรียนรู้ให้นักเรียนเขา้ ใจ
4. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มเพื่อทำกิจกรรม กลุ่มละ 5–6 คน คละความสามารถ แบ่งหน้าท่ี
รบั ผิดชอบภายในกลุ่ม และสลับกันทำหน้าที่ในทกุ ครง้ั ท่เี ข้าเรียน
5. ครูดำเนินการจัดกิจกรรมตามที่กำหนดไว้ในแผนการจัดการเรยี นรู้ เพื่อกระตุ้นให้นักเรียน
เกิดความสนใจในเนือ้ หาทก่ี ำลังเรียนโดยคำนงึ ถึงความสามารถในการรับรู้ของนักเรียน และ
เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ให้นักเรียนได้ปฏิบัติตามกิจกรรมที่กำหนดไว้ ด้วยกระบวนการสืบ
เสาะหาความรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 5 ข้นั (5E) ดงั น้ี
5.1 ขนั้ สร้างความสนใจ (Engagement)
5.2 ขน้ั สำรวจและค้นหา (Exploration)
5.3 ขั้นอธบิ ายและลงขอ้ สรปุ (Explanation)
5.4 ขน้ั ขยายความรู้ (Elaboration)
5.5 ขนั้ ประเมนิ (Evaluation)
6. ขณะปฏิบัติกิจกรรมครูพร้อมที่จะให้ความช่วยเหลือได้ทันที และควรให้คำแนะนำนักเรียน
อย่างใกลช้ ิด
7. ครูและนักเรียนร่วมกนั สรุปสง่ิ ที่ไดเ้ รยี นมาโดยใหน้ กั เรียนอภิปรายและครคู อยชแี้ นะ
8. ให้นกั เรยี นทำแบบทดสอบหลังเรยี น
9. หากมีนักเรียนไม่ผ่านเกณฑ์ ครูควรให้นกั เรียนนำชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ชุดท่ีไมผ่ ่าน เกณฑ์
ไปศกึ ษาเองเพม่ิ เติมนอกเวลาเรียน
10.ครูควรสรุปผลการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ สภาพปัญหาและข้อเสนอแนะหลังจากใช้ชุด
กิจกรรมการเรียนรู้แตล่ ะครงั้ เพอื่ นำไปปรับปรุงในการใช้ครง้ั ต่อไป
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา
ชุดกิจกรรมการเรียนรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 3
สำหรบั นกั เรยี นชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี 4 เลม่ ท่ี 5 เรอ่ื ง แผน่ ดินไหว
คำชแ้ี จงสำหรบั นักเรยี น
1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ 1 รหัสวิชา ว30251 สำหรับ
นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ประกอบด้วย 6 เล่ม ชุดกิจกรรมการเรียนรู้นี้ เป็นชุดกิจกรรม
การเรียนรู้ เลม่ ท่ี 5 เรอื่ ง แผน่ ดินไหว มสี ว่ นประกอบดังน้ี
1.1 ใบคำสัง่
1.2 แบบทดสอบกอ่ นเรยี น เรือ่ ง แผน่ ดนิ ไหว
1.3 กระดาษคำตอบก่อนเรียน
1.4 ใบความรู้ท่ี 5 เรอ่ื ง แผน่ ดินไหว
1.5 ใบกจิ กรรมการเรยี นรู้ที่ 5.1 เรอ่ื ง กลไกการเกิดแผน่ ดนิ ไหว
1.6 ใบกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 5.2 เรอ่ื ง เหตกุ ารณแ์ ผ่นดนิ ไหวท่สี นใจ
1.7 ใบกิจกรรมการเรยี นรู้ท่ี 5.3 เรอ่ื ง โครงสร้างต้านแผน่ ดินไหว
1.8 แบบทดสอบหลงั เรยี น เร่ือง แผ่นดนิ ไหว
1.9 กระดาษคำตอบหลังเรยี น
2. การทำกิจกรรมโดยใชช้ ดุ กิจกรรมการเรยี นรูแ้ ตล่ ะชุดใหป้ ฏิบัติ ดงั น้ี
2.1 ศกึ ษาเนอื้ หาวิธกี าร ใหเ้ ข้าใจหากไม่เข้าใจใหข้ อคำแนะนำจากครูก่อนจะทำชุดกิจกรรม
การเรยี นรู้
2.2 ทำกิจกรรมโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ให้เสร็จ แล้วจึงเปิดดูเฉลยชุดกิจกรรม หาก
กิจกรรมใดนักเรียนไม่ผ่านเกณฑ์ ร้อยละ 60 ควรกลับไปศึกษา เนื้อหานั้นซ้ำอีกรอบ
หากยังไม่เข้าใจให้ขอคำแนะนำจากครู
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา
ชุดกจิ กรรมการเรียนรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 4
สำหรับนักเรียนชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 4 เล่มที่ 5 เรอ่ื ง แผน่ ดนิ ไหว
ข้นั ตอนการใช้ชดุ กรรมการเรยี นรู้
ศกึ ษาคำชีแ้ จงสำหรบั ครูและนักเรยี นในการใชช้ ุดกิจกรรมการเรียนรู้
ทำความเข้าใจในบทบาทของครแู ละนกั เรยี น
ศึกษาส่งิ ทีค่ รแู ละนักเรียนตอ้ งเตรียม
ทดสอบกอ่ นเรียน
ศกึ ษาชุดกจิ กรรมการเรียนรู้
ทดสอบหลังเรียน ไมผ่ ่าน
ผ่าน
ศึกษาชุดกิจกรรมการเรยี นรู้เล่มต่อไป
ถา้ ไมผ่ า่ น..ต้องกลับไปทบทวน
ใหมอ่ กี ครั้งนะครบั
โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพันธ์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 5
สำหรับนกั เรยี นชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 4 เลม่ ท่ี 5 เรอื่ ง แผ่นดินไหว
บทบาทของครู
1. ครูแจ้งจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ให้นักเรยี นทราบ
2. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน เพ่ือประเมนิ ความรู้เดิมของนักเรียน ก่อนเริม่ เรยี นใน
แตล่ ะชดุ
3. เม่ือนักเรยี นทำแบบทดสอบก่อนเรียนเสร็จ ครูควรตรวจคำตอบแล้วแจง้ คะแนนให้นักเรียน
ทราบทนั ที
4. แบ่งนักเรียนเป็น 5 กลุ่มๆ ละ 5-6 คน คละผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ดังนี้ เรียนเก่ง 2 คน
ปานกลาง 2 คน และเรียนอ่อน 1-2 คน และเป็นกลุ่มตลอดการใช้ชุดกิจกรรม ตามความ
เหมาะสม
5. ครแู นะนำวธิ ีใชช้ ุดกิจกรรมการเรยี นรูเ้ พื่อใหน้ ักเรยี นปฏิบัตไิ ดอ้ ยา่ งถูกตอ้ ง
6. ในขณะที่นักเรียนปฏิบัติกิจกรรม ครูควรให้การดูแลอย่างทั่วถึง และให้คำแนะนำกรณีที่
นักเรียนไม่เข้าใจในกิจกรรมต่างๆ เป็นรายบุคคล และต้องพยายามกระตุ้น ให้นักเรียน
ปฏิบัตกิ ิจกรรมด้วยตนเองให้มากทสี่ ดุ
7. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน หลังจากที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้เสร็จ
เรียบรอ้ ยในแต่ละชดุ
8. ครูตรวจคำตอบแบบทดสอบหลังเรียนแล้วแจ้งคะแนนให้นักเรียนทราบ อีกครั้งเพ่ือดู
ความก้าวหน้าของตนเอง
9. กรอกคะแนนในแตล่ ะกลุ่มชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ ทงั้ คะแนนก่อนเรียน ระหว่างกิจกรรมการ
เรยี น และหลงั เรียนลงในแบบประเมินประสทิ ธภิ าพของชดุ กิจกรรมการเรียนรู้
10. ครูควรยำ้ ให้นกั เรียนเกบ็ ชุดกิจกรรมการเรียนรแู้ ละวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ ให้เรียบร้อยหลังเสร็จ
สิน้ การจดั การเรียนรูแ้ ต่ละครัง้
11. ครูควรสรุปผลการใชช้ ุดกิจกรรมการเรยี นรู้ทกุ ครั้ง ตลอดจนปญั หาและข้อเสนอแนะไว้ด้วย
หลังจากทไี่ ด้ประเมนิ ประสทิ ธภิ าพของชดุ กิจกรรมการเรียนรู้
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา
ชุดกจิ กรรมการเรียนรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 6
สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 4 เลม่ ที่ 5 เรอ่ื ง แผน่ ดนิ ไหว
บทบาทของนกั เรยี น
1. อ่านคำชแี้ จง ศึกษาวธิ กี ารใชช้ ดุ กจิ กรรมการเรยี นรูแ้ ละบทบาทของนักเรียนให้เข้าใจก่อนลง
มือศึกษาชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้
2. ทำแบบทดสอบก่อนเรียนจำนวน 10 ขอ้ โดยใช้เวลา 10 นาที เพื่อตรวจสอบความรเู้ ดมิ ของ
นักเรยี น
3. นักเรียนศึกษาชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ตามขัน้ ตอนทร่ี ะบุไว้ในใบคำสงั่
4. ขณะปฏิบตั กิ จิ กรรมหากมีขอ้ สงสัยใหข้ อคำแนะนำจากครู
5. นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน หลังจากที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้เสร็จ
เรียบรอ้ ยในแต่ละชดุ
6. หลังจากทำกิจกรรมเสร็จเรียบร้อยแล้ว ให้นักเรียนเก็บวัสดุอุปกรณ์ประกอบ ชุดกิจกรรม
การเรียนรู้ใหเ้ รียบรอ้ ย
7. ในการทำกิจกรรมตามชุดกิจกรรมการเรียนรู้ทุกเล่ม ขอให้นักเรียนทำด้วยความตั้งใจให้
ความร่วมมือ และมีความซื่อสัตย์ต่อตนเองให้มากที่สุด โดยไม่ดูเฉลยก่อนทำกิจกรรมและ
แบบทดสอบ
8. หากนักเรียนคนใดเรียนไม่ทันหรือเรียนยังไม่เข้าใจ ให้นำชุดกิจกรรมการเรียนรู้ไปศึกษา
เพิ่มเตมิ นอกเวลาเรยี น เพอื่ ใหเ้ ข้าใจมากยงิ่ ข้ึน
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชุดกิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 7
สำหรบั นกั เรยี นชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 4 เล่มที่ 5 เรอ่ื ง แผ่นดินไหว
ส่ิงทค่ี รูและนกั เรยี นตอ้ งเตรยี ม
ส่งิ ที่ครูตอ้ งเตรียม
1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ 1 รหัสวิชา ว30251 สำหรับ
นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 5 เรื่อง แผ่นดินไหว
2. ศึกษาคู่มอื ครู แผนการจัดการเรยี นรโู้ ดยละเอียด และปฏบิ ตั กิ จิ กรรมตามแผนการจดั การเรียนรู้
ใหค้ รบทุกขัน้ ตอน
3. ศึกษาเนื้อหา วิธีการจัดกิจกรรม การวัดและประเมินผลของชดุ กิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก
ดาราศาสตร์ และอวกาศ 1 รหัสวิชา ว30251 สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่มท่ี 5
เร่ือง แผ่นดนิ ไหว โดยละเอยี ด
4. ควรเตรยี มส่อื วัสดอุ ปุ กรณต์ า่ งๆ ใหพ้ รอ้ มใช้งาน
ส่งิ ท่ีนกั เรียนต้องเตรยี ม
1. หนงั สอื เรียนวิทยาศาสตร์เพ่มิ เติมรายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เลม่ 1 (สสวท.)
2. สมุดบนั ทึก
3. เครือ่ งเขียน
โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพันธ์ กลุม่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา
ชุดกจิ กรรมการเรียนรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 8
สำหรบั นักเรียนช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4 เล่มที่ 5 เรอื่ ง แผ่นดนิ ไหว
ใบคำส่ัง
คำชแ้ี จง ใหน้ ักเรียนแตล่ ะคนปฏบิ ตั ติ ามขนั้ ตอนต่อไปนี้
กิจกรรมชวั่ โมงท่ี 1
1. ทำแบบทดสอบก่อนเรียน เรื่อง แผน่ ดนิ ไหว (10 นาท)ี
2. ศึกษาใบความรู้ท่ี 5 เร่อื ง แผน่ ดนิ ไหว (10 นาท)ี
3. ทำใบกิจกรรมการเรยี นรู้ท่ี 5.1 เรื่อง กลไกการเกิดแผ่นดินไหว (20 นาที)
4. นำเสนอกิจกรรมการเรียนรูท้ ี่ 5.1 เรอื่ ง กลไกการเกิดแผ่นดนิ ไหว (20 นาท)ี
กิจกรรมชั่วโมงท่ี 2
5. ศึกษาใบความรู้ที่ 5 เรื่อง แผ่นดินไหว (เพิ่มเติม) / หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์เพิ่มเติม
รายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เล่ม 1 (สสวท.) / สื่อจากอินเตอร์เน็ต และทำใบ
กจิ กรรมการเรยี นรทู้ ี่ 5.2 เรอ่ื ง เหตกุ ารณ์แผน่ ดนิ ไหวท่ีสนใจ พร้อมนำเสนอ (30 นาท)ี
6. ทำกจิ กรรมออกแบบสร้างอาคารหรอื สิง่ ปลูกสรา้ งจากสถานการณ์ทีก่ ำหนดโดยวาดภาพร่าง
การก่อสร้างอย่างสร้างสรรค์จากใบกิจกรรมการเรียนรทู้ ่ี 5.3 เรื่อง โครงสรา้ งต้านแผน่ ดนิ ไหว
(30 นาที)
กจิ กรรมชว่ั โมงท่ี 3
7. ทบทวนความรู้จากใบกิจกรรมการเรียนรู้ท่ี 5.3 เร่อื ง โครงสรา้ งต้านแผน่ ดินไหว (จากการ
พูดคยุ แลกเปลย่ี นและแชร์ความรู้) (10 นาที)
8. ทำกิจกรรมจากใบกิจกรรมการเรยี นรทู้ ่ี 5.3 เร่อื ง โครงสรา้ งต้านแผ่นดินไหว (30 นาท)ี
9. นำเสนอกจิ กรรมการเรยี นรูท้ ี่ 5.3 เรื่อง โครงสร้างต้านแผน่ ดินไหว (10 นาที)
10. ทำแบบทดสอบหลงั เรยี น เรื่อง แผ่นดนิ ไหว (10 นาที)
เวลาทใ่ี ช้ 3 ชวั่ โมง
มาเรมิ่ กันเลยจ้า...
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา
ชดุ กิจกรรมการเรียนรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 9
สำหรบั นกั เรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 5 เรอ่ื ง แผน่ ดินไหว
แบบทดสอบก่อนเรยี น
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เล่มท่ี 5 เรอื่ ง แผน่ ดนิ ไหว
คำชี้แจง 1. แบบทดสอบชดุ น้ี เป็นแบบทดสอบแบบปรนัย 4 ตัวเลอื ก จำนวน 10 ขอ้
2. ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วทำเครื่องหมาย X ลงใน
กระดาษคำตอบ (ใชเ้ วลา 10 นาท)ี
1. ธรณพี ิบัตภิ ัยในขอ้ ใด ไม่มีน้ำมาเกีย่ วขอ้ ง 5. ตำแหน่งที่เป็นจุดกำเนิดคลื่นไหวสะเทือน
เรียกว่าอะไร
ก. สึนามิ ข. อุทกภัย
ก. ศนู ย์เกดิ แผ่นดินไหว
ค. โคลนถล่ม ง. แผน่ ดนิ ไหว ข. จดุ เหนือศนู ย์เกิด
ค. คาบอุบตั ิซำ้
2. ขอ้ ใดไม่ใชส่ าเหตุของการเกดิ แผ่นดนิ ไหว ง. แผ่นดนิ ไหวหลกั
ก. การสร้างเข่ือนหรืออ่างเกบ็ นำ้
ข. การสรา้ งบา้ นในทร่ี าบลมุ่ 6. เครื่องมือในการตรวจจับแผ่นดินไหวคือ
ค. การเคลอ่ื นท่ขี องเปลือกโลก อปุ กรณ์ใด
ง. การสูบน้ำใต้ดนิ มาใช้
ก. เทอร์โมมเิ ตอร์ ข. ไฮกรอมเิ ตอร์
3. ศูนย์กลางแผน่ ดนิ ไหวทเ่ี กิดข้ึนในประเทศ ค. ไซโมกราฟ ง. แอนิมอมิเตอร์
ไทย ส่วนใหญเ่ กิดบริเวณภาคใด
7. มาตราที่ใช้บอกความเสียหายเนื่องจาก
ก. ภาคใต้
ข. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือ แผน่ ดินไหวคอื ข้อใด
ค. ภาคเหนือ
ง. ภาคตะวันออก ก. รกิ เตอร์ ข. เมอรค์ ลั ลี
ค. โมห์ ง. เวนส์เวอร์ด
4. การเกดิ แผน่ ดินไหวแต่ละคร้ังที่เกิดความ 8. ใครต่อไปนี้ที่ปฏิบัติไม่ถูกต้องหากเกิด
เสียหายมากจะเปน็ บริเวณใด แผ่นดินไหวขณะทีอ่ ยู่บนอาคารสงู
ก. บรเิ วณทเ่ี หนอื จุดศูนย์เกิด ก. ฮยอนซอกใช้ลิฟตเ์ พ่ือลงไปชั้นล่าง
ข. บริเวณใกลจ้ ดุ ศนู ย์ ข. ฮารูโตะควบคุมสตไิ มใ่ ห้ต่ืนตกใจ
ค. บริเวณจดุ ศูนย์กลางโลก ค. แจฮยอกหมอบแอบอย่ใู ต้โตะ๊ ทีแ่ ข็งแรง
ง. ตามผวิ โลก ง. โดยองรบี หาทางออกจากอาคารทันที
โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพนั ธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา
ชุดกิจกรรมการเรียนรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 10
สำหรบั นักเรียนชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มที่ 5 เรอ่ื ง แผ่นดินไหว
9. ข้อใดกลา่ วถกู ต้อง 10. การวัดขนาดและความรุนแรงของ
ก. คลื่นทตุ ิยภมู ิเปน็ คลน่ื ตามยาว แผ่นดินไหวตามหน่วยเมอร์คัลลี ใช้หลักเกณฑ์
ข. คลืน่ พื้นผวิ เป็นคลื่นท่ีเดนิ ทางผ่านศูนย์ ใดในการวัด
เกิดแผน่ ดนิ ไหว ก. ความเสียหาย และความรสู้ กึ ของคน
ค. คลื่นปฐมภูมิสามารถเดินทางผ่าน ข. เปรยี บเทียบพลังงานกับการระเบิดปรมาณู
ค. ปริมาณความร้อนทีแ่ ผอ่ อกมาจากใต้ผวิ โลก
ตัวกลางไดท้ กุ สถานะ ง. ความถกี่ ารสน่ั สะเทอื นของแผ่นเปลอื กโลก
ง. คลื่นในตัวกลางจะแผ่ออกจากจุดเหนอื
ศนู ย์เกดิ แผ่นดินไหว
ทำได้กนั ใชไ่ หม พวกเราสดุ
ยอดกนั อยู่แลว้ ...
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กลุม่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา
ชุดกิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 11
สำหรับนักเรยี นชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ 4 เลม่ ที่ 5 เรอื่ ง แผ่นดนิ ไหว
กระดาษคำตอบแบบทดสอบก่อนเรียน
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เลม่ ท่ี 5 เรอ่ื ง แผ่นดนิ ไหว
ช่อื ............................................................................................ ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 4/....... เลขที่.........
ข้อท่ี ก ข ค ง
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
คะแนนทไ่ี ด้………... ลงช่อื .....................................................ผู้ตรวจ
ผ่าน (.....................................................)
ไมผ่ ่าน ........./.............../............
เกณฑก์ ารประเมิน บนั ทกึ คะแนนเอาไว้
คะแนนเตม็ 10 คะแนน เปรียบเทยี บ กบั หลังเรียน
8 – 10 คะแนน = ดีเยย่ี ม ดว้ ยนะครัช...และพยายาม
5 – 7 คะแนน = ดีมาก
3 – 4 คะแนน = พอใช้ ตอ่ ไปนะ่ สู้ สู้
0 – 2 คะแนน = ปรบั ปรุง
โดย ครสู ุลกิฟลี โสพันธ์ กลุม่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 12
สำหรบั นักเรียนช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4 เล่มท่ี 5 เรอ่ื ง แผ่นดนิ ไหว
ใบความรู้ท่ี 5 เรือ่ ง แผน่ ดินไหว
แผ่นดินไหว เป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกดิ ขึ้น เนื่องจากการเคลื่อนตัวของชั้นหินใน
เปลือกโลก ทำใหห้ นิ เปลี่ยนลักษณะ เลอื่ นตวั แตกหัก และถา่ ยโอนพลังงานอยา่ งรวดเรว็ ให้กับช้ันหิน
ทอี่ ยตู่ ดิ กันในรปู ของคล่ืนไหวสะเทือน สง่ ผลทำให้เกิดการสั่นสะเทือนของแผ่นดนิ ที่รูส้ ึกได้ ณ บริเวณ
ใดบริเวณหนึ่งบนผิวโลก ซึ่งเป็นผลมาจากการปลดปล่อยพลังงานที่สะสมไว้อย่างฉับพลัน เพื่อปรับ
สมดุลของเปลือกโลก จะอยูใ่ นรูปของคลืน่ ไหวสะเทือน หรอื คลนื่ แผน่ ดนิ ไหว
สาเหตุของการเกดิ แผน่ ดินไหว
O สาเหตจุ ากธรรมชาติ เช่น กระบวนการธรณแี ปรสณั ฐาน ภูเขาไฟระเบิด เปน็ ตน้ ซ่ึงสง่ ผล
ทำใหช้ ั้นหินทีอ่ ยู่ในเปลอื กโลกเกดิ การเคลอื่ นตวั
O สาเหตุจากมนุษย์ เช่น การทดลองระเบิดนิวเคลียร์ การกักเก็บน้ำในเขื่อน เป็นต้น ซ่ึง
ส่งผลทำใหช้ ้นั หินท่ีอยู่ในเปลือกโลกเกดิ การแตกหัก
ภาพท่ี 5.1 การปะทขุ องภูเขาไฟ ภาพที่ 5.2 การทดลองระเบิดนวิ เคลยี ร์
ทมี่ า : www.leza.biz ท่มี า : www.leza.biz
ว้ายยย มนุษยเ์ ราก็มีส่วนทีท่ ำให้
เกดิ แผน่ ดนิ ไหวดว้ ยหรอื เนี่ยย
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา
ชุดกิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 13
สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ ที่ 5 เรอ่ื ง แผน่ ดินไหว
กระบวนการเกิดแผน่ ดนิ ไหว
การเกิดแผน่ ดนิ ไหวมักเกดิ บรเิ วณรอยแตกของแผน่ ธรณที ่มี ีการเคลอ่ื นตัวเมื่อเกิดแผ่นดินไหว
คล่ืนไหวสะเทือนจะแผก่ ระจายจากจุดกำเนิดท่ี เรียกวา่ ศูนย์เกิดแผ่นดินไหว ไปทกุ ทศิ ทุกทาง และ
สามารถเคลื่อนที่ผา่ นตวั กลางต่าง ๆ ภายในโลกข้นึ มาบนผิวโลก จดุ บนผวิ โลกท่ีอยู่ในตำแหน่งตรงกับ
ศูนย์เกิดแผ่นไหว เรียกว่า จุดเหนือศูนย์เกิดแผ่นดินไหว ซึ่งมักใช้อ้างอิงด้วยพกิ ัดละติจูด/ลองจิจูด
เมื่อเกดิ แผ่นดินไหวจะเกดิ คลื่นไหวสะเทือน 2 แบบ คือ คลนื่ ในตัวกลาง และคลืน่ พนื้ ผิว
ภาพที่ 5.3 กระบวนการเกิดแผ่นดนิ ไหว
ที่มา : www.leza.biz
จากการแปรสัณฐานของแผ่นธรณี ทำให้ทราบว่าแผ่นธรณีมีหลายแผ่น แต่ละแผ่นมีทิศ
ทางการเคลื่อนที่และอัตราเร็วในการเคลื่อนที่แตกต่างกัน เมื่อแผ่นธรณีเคลื่อนที่จะเกิดการเสียดสี
หรือชนกนั ทำให้เกิดความเคน้ กระทำต่อหินในแผน่ ธรณอี อกเปน็ 3 แบบ
รปู แบบความเค้น ลักษณะความเคน้ คำอธบิ าย
ความเค้นดึง (แรงดึง) แรงดึงต่อหน่วยพื้นที่หน้าตัดของ
วัตถุ
แรงอัดหรือความเค้นที่มากระทำ
ความเคน้ อดั (แรงอัด) ต่อวัตถุในทิศที่ตั้งฉากกับพื้นท่ี
ตดั ขวาง ทำใหว้ ตั ถหุ ดส้ันลง
แรงที่กระทำให้วัตถุฉีกขาดออก
ความเคน้ เฉือน (แรงเฉือน) จากกันตามแนวระนาบที่ขนานไป
กับทิศทางของแรง
ภาพท่ี 5.4 ความเค้น (แรงเค้น) ; ทีม่ า : www.leza.biz
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา
ชดุ กิจกรรมการเรียนรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 14
สำหรบั นกั เรยี นชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 5 เรอ่ื ง แผ่นดนิ ไหว
คล่ืนไหวสะเทือน
คลืน่ ไหวสะเทอื น หรอื คลื่นแผน่ ดนิ ไหว เป็นคล่นื ทมี่ ีความถ่ตี ำ่ ซ่ึงถ่ายทอดพลังงานผ่านชั้นหิน
ภายในโลก แบ่งตามลักษณะการเคล่ือนที่ของคลืน่ ออกเป็น 2 ประเภท คือ คลื่นในตัวกลางและคลนื่
พน้ื ผวิ
1. คลืน่ ในตวั กลาง (Body wave) เดินทางจากศนู ยเ์ กดิ แผ่นดนิ ไหว ผา่ นเข้าไปในเนื้อโลกใน
ทุกทิศทาง ในลักษณะเช่นเดียวกับคล่ืนเสียงซึง่ เดนิ ทางผ่านอากาศในทุกทิศทาง คลื่นในตัวกลางมี 2
ชนดิ ไดแ้ ก่ คลืน่ ปฐมภูมิ (P wave) และ คลนื่ ทตุ ิยภมู ิ (S wave) ดังภาพที่ 2.5
คลื่นปฐมภมู ิ (P wave)
เป็นคลื่นตามยาวที่เกิดจากความไหวสะเทือนในตัวกลาง โดยอนุภาคของตัวกลางนั้นเกิด
การเคลื่อนไหวแบบอัดขยายในแนวเดยี วกับท่ีคล่ืนสง่ ผา่ นไป คลนื่ นส้ี ามารถเคล่ือนท่ีผ่านตัวกลางท่ี
เป็นของแขง็ ของเหลว และแกส๊ เป็นคลื่นทสี่ ถานวี ัดแรงสัน่ สะเทอื นสามารถรับไดก้ อ่ นชนิดอ่ืน โดย
มีความเรว็ ประมาณ 6 – 7 กิโลเมตร/วนิ าที
คล่ืนทุตยิ ภมู ิ (S wave)
เป็นคลื่นตามขวางที่เกิดจากความไหวสะเทือนในตัวกลางโดยอนุภาคของตัวกลาง
เคลือ่ นไหวต้งั ฉากกับทศิ ทางท่คี ลนื่ ผ่าน มที ง้ั แนวตง้ั และแนวนอน คล่นื ชนิดนีผ้ ่านได้เฉพาะตวั กลางท่ี
เป็นของแข็งเท่านั้น ไม่สามารถเดินทางผ่านของเหลว คลื่นทุติยภูมิมีความเร็วประมาณ
3 – 4 กิโลเมตร/วนิ าที
ภาพที่ 5.5 คล่ืนปฐมภูมิ (P wave)
และคลนื่ ทตุ ิยภมู ิ (S wave)
ท่มี า : www.leza.biz
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา
ชุดกจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 15
สำหรบั นกั เรยี นชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ ที่ 5 เรอื่ ง แผน่ ดนิ ไหว
2. คลื่นพื้นผิว (Surface wave) เดินทางจากจุดเหนือศูนย์กลางแผ่นดินไหว
(Epicenter) ไปทางบนพื้นผิวโลก ในลักษณะเดียวกับการโยนหินลงไปในน้ำแล้วเกิดระลอกคลื่นบน
ผิวน้ำ คลื่นพื้นผิวเคลื่อนที่ช้ากว่าคลื่นในตัวกลาง คลื่นพื้นผิวมี 2 ชนิด คือ คลื่นเลิฟ (L wave) และ
คล่นื เรยล์ ี (R wave)
คล่ืนเลิฟ (L wave) เป็นคลื่นท่ีทำ
ให้อนุภาคของตัวกลางสั่นในแนวราบ โดย
มีทิศทางตั้งฉากกับการเคลื่อนที่ของคลื่น
ดังภาพทางขวามือ สามารถทำให้ถนนขาด
หรอื แม่นำ้ เปลี่ยนทศิ ทางการไหล
คลนื่ เรย์ลี (R wave) เป็นคล่ืนที่ทำให้
อนุภาคตัวกลางสั่นม้วนตัวขึ้นลงเป็นรูปวงรีใน
แนวดิ่งโดยมีทิศทางเดียวกับการเคลื่อนที่ของ
คลื่น ดังภาพทางซ้ายมือ สามารถทำให้พื้นผิว
แตกร้าวและเกดิ เนินเขา ทำให้อาคารทีป่ ลูกอยู่
ด้านบนเกดิ ความเสยี หาย
ภาพท่ี 5.6 คล่นื พื้นผิว
ทม่ี า : www.lesa.biz
แผ่นดินไหวก่อให้เกิดคลืน่ ไหวสะเทือนหลายชนิด ซึ่งนักวทิ ยาศาสตร์สามารถใช้ผลต่างของ
ระยะเวลาทีค่ ล่นื ใชเ้ ดนิ ทางมายังเครื่องรบั เพอื่ ระบุพิกดั ของการเกดิ ศนู ยก์ ลางแผ่นดินไหวได้ ในขณะ
ท่ีนักธรณฟี สิ ิกสใ์ ช้สมบัตกิ ารหักเหของคล่ืน เพื่อวเิ คราะห์โครงสร้างภายในโลก แตอ่ ย่างไรก็ตาม ก็จะ
มีบริเวณที่ไม่มคี ลื่นไหวสะเทือนจากแผ่นดินไหว ซึ่งเป็นบรเิ วณระวา่ งมุม 100-140 องศา วัดจากจุด
เหนือศูนย์เกิดแผ่นดนิ ไหวตามเสน้ รอบวงของโลก โดยบริเวณน้เี รียกวา่ เขตอบั คลื่น (shadow zone)
หรือเขตปลอดคล่ืน S หรอื คลื่น P
โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรูว้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 16
สำหรับนกั เรียนช้นั มธั ยมศึกษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 5 เรอื่ ง แผน่ ดนิ ไหว
ขนาดและความรนุ แรงของแผน่ ดินไหว
ขนาดแผน่ ดนิ ไหว กำหนดจากปรมิ าณพลังงาน ความรุนแรงของแผ่นดินไหว กำหนด
ที่ปลดปล่อยออกมาจากศูนย์เกิดแผ่นดินไหว จากผลกระทบ หรือความเสียหายจาก
สามารถตรวจวัดได้ด้วยเครื่องมือที่เรียกว่า แผน่ ดนิ ไหวท่เี กิดบนผวิ โลก ณ จดุ สงั เกต ซ่งึ
เครื่องวัดความไหวสะเทือน (seismograph) โดย มาตราที่ใช้บอกความรุนแรงของแผ่นดินไหว
ชาร์ล เอฟ ริกเตอร์ นักวิทยาศาสตร์ชาวอเมริกัน วเิ คราะหจ์ ากความเสยี หายทเี่ กิดข้ึน กำหนด
เป็นคนแรกที่คิดค้นสูตรการวัดขนาดของ จากความรู้สึก หรืออาการตอบสนองของ
แผ่นดินไหว ซึ่งมาตราวัดขนาดแผ่นดินไหวที่นิยม ผู้คน คือ มาตราเมอร์คัลลี มี 12 ระดับด้วย
ใช้ ไดแ้ ก่ มาตรารกิ เตอร์ เลขโรมัน
มาตราริกเตอร์ มาตราเมอร์คลั ลี คำอธิบาย (ผลกระทบ)
นอ้ ยกว่า 3.5
I ไมร่ ู้สกึ สน่ั ไหว แต่สามารถวัดไดด้ ว้ ยเร่อื งมอื
3.5
II รู้สึกได้เป็นบางคน โดยเฉพาะผู้ที่อยู่บนอาคารสูง สิ่งของแกว่ง
4.2 ไกว
4.3 III ผู้ที่อยู่ในอาคารรู้สึกได้ โดยเฉพาะผู้ที่อยู่บนอาคารสูง แต่ผู้คน
4.8 ส่วนใหญ่ยงั ไม่รสู้ ึก
4.9-5.4
5.5-6.1 IV ผู้ที่อยู่ในอาคารรู้สึกไดม้ าก แต่ผู้ที่อยู่นอกอาคารรูส้ ึกไดเ้ ป็นบาง
คน หน้าตา่ งประตสู ่ัน มีความร้สู กึ เหมือนรถบรรทกุ วงิ่ ผ่านอาคาร
6.2
V ผู้คนเกือบทั้งหมดรู้สกึ ได้ วตั ถุทไ่ี มม่ ่นั คงลม้ คว่ำ ตน้ ไมแ้ กว่งไกว
6.9
7.0-7.3 VI ผู้คนทั้งหมดร้สู กึ ได้ เกดิ ความเสยี หายเลก็ น้อยกบั อาคาร
VII ผ้ทู ขี่ บั รถยนต์จะรู้สึกได้ อาคารทีไ่ มแ่ ขง็ แรงจะเสียหายมาก ส่วน
อาคารทแ่ี ขง็ แรงจะไมเ่ สียหาย หรอื เสียหายเลก็ น้อย
อาคารทไ่ี ม่แข็งแรงจะเสียหายมาก ผนังอาคารหลดุ บางสว่ นของ
VIII อาคารพังทลาย สว่ นอาคารที่แขง็ แรงจะไมเ่ สียหาย หรอื เสียหาย
เล็กน้อย
IX อาคารท่ีแขง็ แรงจะเสียหาย พื้นดินแตก ทอ่ ใตด้ นิ แตกหัก
X อาคารที่แข็งแรงจะเสียหายมาก โครงสร้างอาคารพังทลาย ราง
รถไฟบิด พ้นื ดนิ แตก แผน่ ดินถล่ม ทรายและโคลนพงุ่ จากพื้นดิน
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กลุม่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา
ชุดกจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 17
สำหรบั นกั เรียนชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 5 เรอื่ ง แผ่นดนิ ไหว
มาตรารกิ เตอร์ มาตราเมอรค์ ลั ลี คำอธิบาย (ผลกระทบ)
7.4-8.1
XI สิ่งก่อสร้างเสียหาย พื้นดินมีรอยแยกกว้าง ท่อใต้ดินเสียหาย
มากกว่า 8.1 ทั้งหมด รงรถไฟบดิ งอ
XII สิ่งก่อสร้างเสียหายทัง้ หมด เห็นคลื่นบนพืน้ ดิน เส้นแนวระดับ
สายตาบิดเบน วตั ถสุ ่งิ ของกระเดน็ ในอากาศ
ความเสยี หาย ผลกระทบจากแผ่นดินไหวมีทั้งทางตรงและทางอ้อม
หรือผลกระทบ เช่น ทำให้เกิดพื้นดินแตกแยก อาคารสิ่งก่อสร้างพังทลาย
จากแผ่นดนิ ไหว เกิดโรคระบาด ปัญหาด้านสุขภาพจิต และมีผู้เสียชีวิตเป็น
จำนวนมาก
ถ้าแผ่นดินไหวเกิดขึ้นใต้ทะเล จะทำให้เกิดคลื่นขาดใหญ่
ทเ่ี รียกว่า สึนามิ
รอยเลอื่ น
รอยเล่ือน หมายถึง รอยแตกในหนิ และมีการเลือ่ นตัวของหินผ่านรอยแตกนั้นๆ เกิดขึ้นเม่ือหิน
ไม่สามารถทนต่อแรงเค้นที่มากระทำ ทำให้เกิดการแตกหัก และมีการเลื่อนตัวของหินตามรอยแตก
สามารถแยกไดเ้ ปน็ 3 ประเภท โดยพิจารณาจากการเล่ือนตัวของหนิ ตามรอยแตก
1) รอยเลื่อนปกติ (Normal Fault) หมายถึง รอยเลื่อนที่มีทศิ ทางการเคลื่อนที่เสมือนหรือไป
ในทิศทางตามแรงดึงดดู ของโลก (รูปที่ 15.3) ถ้ากำหนดใหห้ ินทีร่ องรับอยู่ด้านลางของรอยเลอื่ น เป็น
Foot Wall และหินที่วางตัวอยู่ด้านบนรอยเลื่อนเป็น Hanging Wall ส่วนของ Hanging Wall จะมี
การเลอ่ื นตวั ลงตามรอยเลอื่ นไปในทศิ ทางเดียวกนั กับแรงดึงดูดของโลก
ภาพที่ 5.7 รอยเล่ือนปกติ
ที่มา : www.dmr.go.th/main.php?filename=case_eq
โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพนั ธ์ กลุม่ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 18
สำหรบั นกั เรียนช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 4 เล่มท่ี 5 เรอ่ื ง แผน่ ดินไหว
2) รอยเลอ่ื นย้อน (Reverse Fault) หมายถงึ รอยเลือ่ นท่ี Hanging Wall จะเลือ่ นตัวขน้ึ ตาม
รอยเลอื่ นไปในทิศทางท่ีตรงกนั ข้ามกบั แรงดงึ ดูดของโลก
ภาพที่ 5.8 รอยเลือ่ นยอ้ น
ท่มี า : www.dmr.go.th/main.php?filename=case_eq
3) รอยเลื่อนแนวราบ (Strike-slip (Transform) Fault) หมายถึง รอยเลื่อนที่หนิ ท้ัง 2 ด้าน
ของรอยเลื่อน จะเคลื่อนที่ผ่านซึ่งกันและกันไปตามรอยเลื่อน ไม่มีการเลื่อนขึ้นหรือเลื่อนลง แต่จะ
เล่อื นตามแนวระนาบ
ภาพที่ 5.9 รอยเลอ่ื นแนวราบ
ทมี่ า : www.dmr.go.th/main.php?filename=case_eq
ใ น ภ ู ม ิ ภ า ค เ อ เ ช ี ย ต ะ ว ั น อ อ ก แ ล ะ เ อ เ ช ี ย ต ะ ว ั น อ อ ก เ ฉ ี ย ง ใ ต ้ ม ี ห ล า ย ป ร ะ เ ท ศ ท ี ่ เ ป็ น
ศูนย์เกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ตามแนวรอยต่อของแผ่นธรณี เช่น จีน เมียนมา อินโดนีเซีย ส่งผล
ทำใหป้ ระเทศไทยได้รับแรงสน่ั สะเทอื นจากแผน่ ดนิ ไหวทเี่ กิดขึน้ จากบรเิ วณดังกลา่ ว
แม้ว่าประเทศไทยไม่ได้ตั้งอยู่บริเวณแนวรอยต่อของแผ่นธรณี แต่ยังมีโอกาสเป็น
ศูนย์เกิดแผ่นดินไหวขนาดเล็ก เนื่องจากการเคลื่อนตัวของรอยเลื่อนมีพลังภายในประเทศที่มี
การสะสมพลงั งานจากกการเคลอ่ื นทข่ี องแผน่ ธรณี
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กล่มุ สาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชุดกิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 19
สำหรบั นกั เรียนชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เลม่ ท่ี 5 เรอื่ ง แผ่นดนิ ไหว
แนวรอยเลอื่ นมพี ลงั คืออะไร
ภาพท่ี 5.10 รอยเลอ่ื นมพี ลังในไทย
ท่ีมา : https://twitter.com/kapookdotcom/status/463543349430214656?lang=bg
แผ่นดินไหวทเี่ กดิ จากแนวรอยเลื่อนมีพลัง (active fault) ซง่ึ เป็นรอยเลอื่ นท่ีมีหลักฐานทาง
ธรณวี ิทยาว่ายังคงมกี ารเคลอ่ื นตวั ในปจั จุบนั และอาจเลื่อนตัวอีกในอนาคต ในประเทศไทยมีแนวรอย
เลอื่ นเหล่านสี้ ว่ นมากอย่ใู นภาคเหนือและภาคตะวันตกของประเทศ
โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา
ชุดกิจกรรมการเรียนรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 20
สำหรบั นักเรยี นชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่ 4 เล่มท่ี 5 เรอ่ื ง แผน่ ดนิ ไหว
ใบกจิ กรรมการเรียนร้ทู ี่ 5.1
เร่ือง กลไกการเกดิ แผน่ ดนิ ไหว
จุดประสงค์การเรียนรู้
สงั เกต อธิบายผลที่เกิดกบั แผน่ ไม้ เม่อื มแี รงมากระทำ
วสั ด-ุ อปุ กรณ์
ไม้บัลซาร์ ขนาดประมาณ กว้าง เซนติเมตร ยาว 30 เซนติเมตร หนา 0.3 เซนติเมตร 1 แผ่น
(ใช้ไม้ไอศกรีมล้าง และตากใหแ้ ห้งแทนได้)
วธิ กี ารทำกิจกรรม
1. เตรยี มตวั ดันปลายไม้ โดยวางมือและแผ่นไม้ ดงั รูป
ภาพที่ 5.11 รอยเลือ่ นมพี ลงั ในไทย
ทมี่ า : https://www.youtube.com/watch?v=W0MvmJ6rgv4
2. ใช้มือสองขา้ งดนั ปลายไมเ้ ข้าหากันอย่างชา้ ๆ พรอ้ มสังเกตการเปลีย่ นแปลงลกั ษณะของแผ่น
ไม้ เสียง และการสั่นสะเทือนของแผ่นไม้ ตั้งแต่เริ่มดันแผ่นไม้จนกระทั่งแผ่นไม้หัก และบันทึกสิ่งที่
สงั เกตไดล้ งในตาราง
3. เปรยี บเทยี บการเปล่ียนแปลงลกั ษณะของไม้ในแต่ละขั้นตอน
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 21
สำหรบั นักเรยี นชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 เล่มท่ี 5 เรอ่ื ง แผ่นดินไหว
ตารางบันทกึ ผล การเปลย่ี นลกั ษณะของไม้ การ เสียงไม้หกั
สัน่ สะเทือน มี/ไม่มี
ช้นั ตอน
มี/ไม่มี
1. กอ่ นดนั แผ่นไม้
2. ขณะดันแผ่นไม้
3. ขณะทแ่ี ผน่ ไม้หัก
4. หลงั จากแผน่ ไมห้ ัก
สรุปผลการทำกจิ กรรม
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…..…..…………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
คำถามทา้ ยกจิ กรรม
1. การท่แี ผน่ ไม้มกี ารโค้งงอจนกระท่งั หกั นนั้ เนอื่ งมาจากสาเหตุใด
ตอบ .......................................................................................................................................................
2. เม่ือเร่ิมต้นดนั แผน่ ไม้จนกระทง่ั แผ่นไม้หกั นกั เรยี นออกแรงเทา่ กนั หรอื ไม่ค
ตอบ .......................................................................................................................................................
3. เมอื่ แผน่ ไม้ไม่สามารถทนตอ่ แรงท่ีมากระทำได้นน้ั มกี ารเปลี่ยนลักษณะไปอยา่ งไร
ตอบ .......................................................................................................................................................
4. ขณะท่แี ผน่ ไมห้ ัก มีส่ิงใดเกดิ ขึ้นบ้าง
ตอบ .......................................................................................................................................................
5. หลังจากแผน่ ไมห้ ักออกจากกนั แล้ว แผ่นไม้ยังคงโคง้ งออยหู่ รือไม่ และมีลกั ษณะอย่างไร
ตอบ .......................................................................................................................................................
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา
ชุดกจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 22
สำหรับนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 4 เลม่ ท่ี 5 เรอ่ื ง แผ่นดนิ ไหว
ใบกิจกรรมการเรยี นรูท้ ี่ 5.2
เร่ือง เหตุการณ์แผน่ ดนิ ไหวท่สี นใจ
คำชี้แจง : ให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับเหตุการณ์แผ่นดนิ ไหวที่นักเรยี นสนใจแล้วสรุปความรู้ใน
ประเดน็ ทกี่ ำหนดใหด้ งั นี้
เหตุการณ์แผน่ ดนิ ไหวเกดิ ข้ึนบริเวณใด และชว่ งเวลาใด
…………………………………………………………………………………………………………………………………….……
……………………………………………………………………………………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………………………………………………….……
..........................................................................................................................................................
.
สาเหตุที่ทำใหเ้ กิดแผ่นดินไหว
……………………………………………………………………………………………………………………….…………..……
…………………………………………………………………………………………………………..….…………………………
…………………………………………………………………………………………………………..….…………………………
…………………………………………………………………………………………………………………..….…………………
….
ผลกระทบทเ่ี กิดจากแผน่ ดินไหว
…………………………………………………………………………………………………………………….....……….………
………………………………………………………………………………………………………………………..……….………
………………………………………………………………………………………………………………………..……….………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
.
ขนาดของแผ่นดินไหวท่ีเกดิ ข้ึนและวัดได้ แหลง่ ข้อมลู ขา่ ว
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา
ชุดกิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 23
สำหรบั นกั เรยี นชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4 เล่มที่ 5 เรอื่ ง แผ่นดนิ ไหว
ใบกจิ กรรมการเรยี นรู้ที่ 5.3
เร่อื ง โครงสรา้ งต้านแผน่ ดนิ ไหว
จุดประสงค์การเรยี นรู้
1. นกั เรยี นสามารถนำความรู้เรอื่ งคลน่ื ไหวสะเทือน การส่ันพ้อง สภาพสมดลุ รปู ทรงเรขาคณิต
กระบวนการวิศวกรรมและการออกแบบไปใชใ้ นการสร้างแบบจำลองได้
2. นักเรียนสามารถออกแบบ นำเสนอแนวทางการเฝ้าระวงั และการปฏิบตั ิตนให้ปลอดภัยจาก
แผ่นดนิ ไหวได้
วัสดุ-อปุ กรณ์
1. หลอดดูดนำ้ พลาสติก 7. ดนิ นำ้ มนั
2. หนังยาง 8. กระดาษ A4
3. ถุงทราย 250 กรัม 9. พลาสตกิ ลกู ฟูก 20 x 20 ซม. (ใช้เปน็ ฐาน)
4. กาวลาเทก็ ซ์ 10. กรรไกร
5. คัตเตอร์ 11. เครอ่ื งจำลองการเกิดแผ่นดินไหว
6. เทปใส
วธิ ีการทำกจิ กรรม
1. ครูกำหนดสถานการณ์ “ให้นักเรียนเป็นวิศวกร ที่ต้องออกแบบและสร้างอาคารหรือส่ิง
ปลูกสร้างที่เป็นแลนด์มาร์กตั้งอยู่ในจงั หวัดยะลา โดยชาวเมืองต้องการให้สร้างสิ่งปลูกสร้างทีม่ ี
ความกว้าง ไม่เกินความกว้างของฐานท่ีกำหนดให้ (พลาสตกิ ลูกฟูกขนาด 20x20 เซนติเมตร) มี
ความสูง 2 ชั้นขึ้นไป แต่ละชั้นจะต้องสูงอย่างน้อย 15 เซนติเมตร และในแต่ละชั้นของสิ่งปลูก
สร้างจะต้องรับน้ำหนักถุงทราย 250 กรัม ได้อย่างน้อย 1 ถุงโดยที่ไม่พังและไม่ให้ถุงทรายหล่น
ขณะทดสอบกับเครื่องจำลองการเกิดแผ่นดินไหว ซึ่งทนต่อคลื่นไหวสะเทือนได้ดี และจะต้อง
สามารถรบั น้ำหนกั ทก่ี ำหนดให้ได้”
2. สร้างสิง่ ปลกู สรา้ ง (โครงสร้างตา้ นแผ่นดินไหว) ให้มคี วามแข็งแรง และมีความมั่นคง โดยใช้
อุปกรณ์ท่ีกำหนดให้
3. เม่อื สรา้ งเสรจ็ แลว้ ใหน้ ำสิง่ ปลูกสร้าง (โครงสรา้ งต้านแผน่ ดนิ ไหว) มาทดสอบความแข็งแรง
โดยใช้เครือ่ งจำลองการเกิดแผน่ ดนิ ไหว ซ่งึ จะใชเ้ วลาการสน่ั อย่างน้อย 1 นาที
4. หากส่ิงปลูกสรา้ ง (โครงสร้างแผน่ ดนิ ไหว) ของกลุ่มใดไมส่ ามารถทนตอ่ แรงส่นั ได้ ให้สามารถ
กลบั ไปแก้แบบได้ จากนนั้ นำมาทดสอบใหม่ภายในเวลา 5 นาที
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 24
สำหรบั นกั เรยี นชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ ที่ 5 เรอื่ ง แผน่ ดนิ ไหว
1. จากสถานการณ์ทีก่ ำหนดให้ จงระบุปญั หาที่นักเรียนจะตอ้ งแก้ไข
ตอบ........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
วิทยาศาสตร์ (S)
(S)
เทคโนโลยี (T)
(S)
(S)
วศิ วกรรม (E)
(S)
(S)
ศิลปะ (A)
(S)
(S)
คณติ ศาสตร์ (M)
(S)
(S)
โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา
ชุดกิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 25
สำหรับนกั เรยี นชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4 เลม่ ท่ี 5 เรอื่ ง แผ่นดินไหว
2. วาดภาพร่าง 3 มิติ ของสิ่งปลูกสร้างอยา่ งสร้างสรรค์ พร้อมทั้งระบุมาตราส่วนและขนาด รวมท้ัง
คำนวณปรมิ าณวัสดุที่จะใชใ้ นการกอ่ สรา้ ง
โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพนั ธ์ กลุม่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 26
สำหรับนกั เรยี นชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่มท่ี 5 เรอ่ื ง แผ่นดนิ ไหว
บันทึกการแกแ้ บบ
ปญั หาทีน่ ำไปสู่การแก้แบบ และแนวทางการแกป้ ัญหา
3. จากกจิ กรรมข้างต้น นกั เรียนสามารถนำไปประยุกตใ์ ชใ้ นชวี ิตประจำวันไดอ้ ยา่ งไร
ตอบ........................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลุม่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา
ชุดกจิ กรรมการเรียนรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 27
สำหรับนักเรียนช้นั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 5 เรอื่ ง แผ่นดินไหว
แบบทดสอบหลงั เรยี น
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เลม่ ท่ี 5 เรื่อง แผน่ ดินไหว
คำช้ีแจง 1. แบบทดสอบชดุ น้ี เปน็ แบบทดสอบแบบปรนัย 4 ตวั เลอื ก จำนวน 10 ข้อ
2. ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วทำเครื่องหมาย X ลงใน
กระดาษคำตอบ (ใช้เวลา 10 นาที)
1. ขอ้ ใดกล่าวถกู ต้อง 5. เครื่องมือในการตรวจจับแผ่นดินไหวคือ
ก. คลน่ื ทตุ ิยภูมเิ ป็นคลืน่ ตามยาว อปุ กรณใ์ ด
ข. คลน่ื พน้ื ผิวเป็นคล่นื ท่ีเดินทางผ่านศูนย์
ก. เทอร์โมมิเตอร์ ข. ไฮกรอมิเตอร์
เกิดแผน่ ดนิ ไหว ค. ไซโมกราฟ ง. แอนมิ อมิเตอร์
ค. คลื่นปฐมภูมิสามารถเดินทางผ่าน
6. การวัดขนาดและความรุนแรงของ
ตัวกลางได้ทุกสถานะ แผ่นดินไหวตามหน่วยเมอร์คัลลี ใช้หลักเกณฑ์
ง. คลื่นในตัวกลางจะแผ่ออกจากจุดเหนอื ใดในการวดั
ศูนย์เกดิ แผน่ ดินไหว ก. ความเสียหาย และความรู้สกึ ของคน
ข. เปรยี บเทยี บพลงั งานกบั การระเบิดปรมาณู
2. การเกิดแผน่ ดินไหวแต่ละครั้งที่เกิดความ ค. ปรมิ าณความร้อนที่แผ่ออกมาจากใตผ้ วิ โลก
เสยี หายมากจะเป็นบรเิ วณใด ง. ความถี่การสั่นสะเทอื นของแผน่ เปลือกโลก
ก. บริเวณท่ีเหนอื จดุ ศูนย์เกิด 7. ตำแหน่งที่เป็นจุดกำเนิดคลื่นไหวสะเทือน
ข. บรเิ วณใกลจ้ ุดศนู ย์ เรียกวา่ อะไร
ค. บริเวณจดุ ศูนยก์ ลางโลก
ง. ตามผวิ โลก ก. ศูนย์เกดิ แผน่ ดินไหว
ข. จดุ เหนือศูนยเ์ กดิ
3. ขอ้ ใดไม่ใชส่ าเหตุของการเกิดแผน่ ดินไหว ค. คาบอบุ ัตซิ ำ้
ก. การสรา้ งเขือ่ นหรืออ่างเกบ็ น้ำ ง. แผน่ ดนิ ไหวหลกั
ข. การสรา้ งบา้ นในทร่ี าบลุ่ม
ค. การเคลอ่ื นที่ของเปลอื กโลก 8. มาตราที่ใช้บอกความเสียหายเนื่องจาก
ง. การสูบนำ้ ใตด้ นิ มาใช้
4. ธรณพี ิบตั ภิ ยั ในขอ้ ใด ไม่มีนำ้ มาเก่ียวข้อง แผ่นดนิ ไหวคือขอ้ ใด
ก. สึนามิ ข. อุทกภัย ก. ริกเตอร์ ข. เมอรค์ ลั ลี
ค. โคลนถล่ม ง. แผ่นดินไหว ค. โมห์ ง. เวนส์เวอรด์
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชุดกจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 29
สำหรับนักเรยี นชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 4 เล่มที่ 5 เรอ่ื ง แผ่นดนิ ไหว
9. ใครต่อไปนี้ที่ปฏิบัติไม่ถูกต้องหากเกิด 10. ศูนย์กลางแผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นใน
แผ่นดินไหวขณะทอ่ี ยูบ่ นอาคารสงู ประเทศไทย ส่วนใหญ่เกิดบรเิ วณภาคใด
ก. ฮยอนซอกใช้ลฟิ ตเ์ พื่อลงไปช้นั ลา่ ง ก. ภาคใต้
ข. ฮารโู ตะควบคมุ สติไม่ให้ตืน่ ตกใจ ข. ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ค. แจฮยอกหมอบแอบอยู่ใต้โต๊ะที่ ค. ภาคเหนอื
แขง็ แรง ง. ภาคตะวันออก
ง. โดยองรบี หาทางออกจากอาคารทนั ที
ขอใหโ้ ชคดใี นการตอบน่ะครชั ...
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา
ชุดกิจกรรมการเรียนรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 30
สำหรับนักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 5 เรอ่ื ง แผน่ ดินไหว
กระดาษคำตอบแบบทดสอบหลังเรียน
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เลม่ ท่ี 5 เร่ือง แผน่ ดินไหว
ชื่อ............................................................................................ ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 4/....... เลขที.่ ........
ข้อท่ี ก ข ค ง เก่งมากครับ...
1 ไมย่ ากเกินความ
2 พยายามของ
3 นกั เรียนใช่ไหม...
4
5 ผา่ นกนั ไหมเอย.....
6
7
8
9
10
คะแนนท่ไี ด้………... ลงชื่อ.....................................................ผูต้ รวจ
ผ่าน
ไมผ่ า่ น (.....................................................)
........./.............../............
เกณฑก์ ารประเมนิ
คะแนนเต็ม 10 คะแนน สรปุ ผลการทดสอบ
8 – 10 คะแนน = ดีเยีย่ ม
5 – 7 คะแนน = ดมี าก ทดสอบกอ่ นเรยี นได.้ ............คะแนน
3 – 4 คะแนน = พอใช้ ทดสอบหลังเรียน ได้.............คะแนน
0 – 2 คะแนน = ปรับปรุง ผลต่าง..................................คะแนน
ผลการประเมนิ ผ่าน
ไมผ่ ่าน
เกณฑก์ ารประเมนิ
ผ่านเกณฑ์ รอ้ ยละ 60
โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพนั ธ์ กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 31
สำหรบั นกั เรยี นช้นั มธั ยมศึกษาปที ี่ 4 เลม่ ที่ 5 เรอื่ ง แผ่นดนิ ไหว
บรรณานกุ รม
กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้
วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้น
พื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณก์ ารเกษตรแห่ง
ประเทศไทย จำกดั .
สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.). (2560). คู่มือครูหนังสือเรียนกระบวนการเปลี่ยนแปลงของ
โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 กลุ่มสาระการเรียนรู้
วิทยาศาสตร์ ตามหลักสูตรแกนกลางการ ศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.2551.
กรงุ เทพมหานคร: บรษิ ทั พัฒนาคณุ ภาพวิชาการ(พว.).
จุฑาเทพ จิตวิลัย และชัยศาสตร์ คเชนท์สุวรรณ. (2560). สรุปหลักคิด พิชิตข้อสอบ โลก ดารา
ศาสตร์ อวกาศ ฉบับ TCAS มั่นใจเต็ม 100. (พิมพ์ครั้งที่ 1). นนทบุรี: บริษัท ไอดีซี
พรีเมยี ร์ จำกัด.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2551). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน
วิทยาศาสตร์ ดวงดาวและโลกของเรา. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพ: โรงพิมพ์ สกสค.
ลาดพรา้ ว.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2551). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานโลก
ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ (พมิ พค์ ร้ังท่ี 8). กรุงเทพ: โรงพิมพ์ สกสค. ลาดพรา้ ว.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2554). หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม โลก
ดาราศาสตร์ และอวกาศ เล่ม 1 (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพ: โรงพมิ พ์ สกสค. ลาดพร้าว.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. ชุดการอบรมครูผู้ช่วยหรือครูบรรจุใหม่ วิชา
โลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ ระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย. สบื ค้นเม่อื 20 พฤษภาคม
2560, จากช่ือเว็บไซต์ http://pd.ipst.ac.th/?p=1311
สถาบนั ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2561). คู่มือครูรายวิชาเพิม่ เติมวิทยาศาสตร์
โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ ชนั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ 1 (พิมพ์คร้ังที่ 1). กรงุ เทพฯ:
โรงพมิ พ์ สกสค.
โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา
ชุดกจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 32
สำหรบั นกั เรียนชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เลม่ ที่ 5 เรอ่ื ง แผน่ ดินไหว
บรรณานุกรม (ตอ่ )
เว็บไซต์อ้างองิ รปู ภาพ
ภาพท่ี 5.1 การปะทุของภูเขาไฟ ; ทม่ี า : www.leza.biz
ภาพท่ี 5.2 การทดลองระเบิดนิวเคลียร์ ; ท่ีมา : www.leza.biz
ภาพที่ 5.3 กระบวนการเกดิ แผ่นดินไหว ; ทีม่ า : www.leza.biz
ภาพที่ 5.4 ความเคน้ (แรงเค้น) ; ที่มา : www.leza.biz
ภาพท่ี 5.5 คลืน่ ปฐมภมู ิ (P wave) และคลื่นทุติยภมู ิ (S wave) ; ทม่ี า : www.leza.biz
ภาพที่ 5.6 คลืน่ พน้ื ผวิ ; ทม่ี า : www.leza.biz
ภาพที่ 5.7 รอยเล่อื นปกติ ทีม่ า : www.dmr.go.th/main.php?filename=case_eq
ภาพที่ 5.8 รอยเลอ่ื นย้อน ที่มา : www.dmr.go.th/main.php?filename=case_eq
ภาพที่ 5.9 รอยเลือ่ นแนวระนาบ ท่ีมา : www.dmr.go.th/main.php?filename=case_eq
ภาพที่ 5.10 รอยเลอ่ื นมีพลังในไทย
ทม่ี า : twitter.com/kapok.com/status/463543349430214656?lang=bg
ภาพที่ 5.11 รอยเล่อื นมีพลงั ในไทย
ที่มา : https://www.youtube.com/watch?v=W0MvmJ6rgv4
โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพันธ์ กล่มุ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชดุ กิจกรรมการเรียนรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 33
สำหรับนักเรยี นชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ ที่ 5 เรอ่ื ง แผน่ ดินไหว
ภาคผนวก
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพันธ์ กล่มุ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 34
สำหรบั นักเรยี นช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 4 เลม่ ที่ 5 เรอ่ื ง แผ่นดนิ ไหว
เฉลยแบบทดสอบก่อน - หลงั เรยี น
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้
เลม่ ที่ 5 เรื่อง แผ่นดนิ ไหว
แบบทดสอบกอ่ นเรยี น แบบทดสอบหลงั เรยี น
ขอ้ ท่ี เฉลยคำตอบ ข้อที่ เฉลยคำตอบ
1ง 1ค
2ข 2ก
3ค 3ข
4ก 4ง
5ก 5ค
6ค 6ก
7ข 7ก
8ก 8ข
9ค 9ก
10 ก 10 ค
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพันธ์ กลุม่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา
ชุดกจิ กรรมการเรียนรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 35
สำหรบั นกั เรยี นชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 4 เลม่ ท่ี 5 เรอ่ื ง แผน่ ดินไหว
เฉลยใบกิจกรรมการเรียนรู้ท่ี 5.1
เรื่อง กลไกการเกิดแผ่นดนิ ไหว
ตารางบนั ทกึ ผล
การ เสียงไมห้ ัก
มี/ไมม่ ี
ช้ันตอน การเปล่ยี นลักษณะของไม้ สัน่ สะเทือน
-
1. กอ่ นดนั แผ่นไม้ มี/ไมม่ ี -
2. ขณะดันแผน่ ไม้ -
3. ขณะทีแ่ ผ่นไมห้ กั --
4. หลงั จากแผน่ ไมห้ กั มี
ไมเ้ กดิ การโคง้ งอ มี
ไมเ้ ปลย่ี นจากโคง้ งอ เป็นแตกหกั ออกจากกนั มี
ไม้แตกหกั ออกจากกนั แตก่ ลบั มาเปน็ แผ่น -
ตรง ไมโ่ คง้ งอเหมอื นขณะทด่ี ันแผ่นไม้
สรุปผลการทำกิจกรรม
เมื่อออกแรงกระทำกับแผ่นไม้ แผ่นไม้เริ่มเกิดการโค้งงอ เมื่อออกแรงกระทำกับแผ่นไม้
เพิ่มขึ้นทำให้แผ่นไม้โค้งงอมากขึ้นและเกิดการหักในที่สุด พลังงานที่สะสมอยู่ในแผ่นไม้จะถูก
ปลดปล่อยออกมาในรูปของการส่ันของแผ่นไม้และเสียงไม้หกั จะเห็นว่าแผ่นไม้มีการปรับสภาพเปน็
แผ่นตรงเหมอื นกอ่ นทจี่ ะมแี รงมากระทำ
คำถามท้ายกจิ กรรม
1. การท่แี ผ่นไม้มกี ารโคง้ งอจนกระทง่ั หักน้ันเนอ่ื งมาจากสาเหตุใด
ตอบ เน่ืองจากมแี รงมากระทำกบั แผน่ ไม้
2. เม่อื เร่มิ ต้นดันแผ่นไม้จนกระทั่งแผน่ ไม้หกั นกั เรียนออกแรงเทา่ กันหรือไม่
ตอบ ไมเ่ ท่ากนั แต่ออกแรงเพ่ิมข้ึนอยา่ งตอ่ เนือ่ ง
3. เมื่อแผน่ ไมไ้ มส่ ามารถทนต่อแรงท่ีมากระทำได้น้นั มีการเปล่ยี นลักษณะไปอยา่ งไร
ตอบ เกดิ การหัก
4. ขณะทแี่ ผน่ ไมห้ กั มีส่ิงใดเกดิ ขึ้นบ้าง
ตอบ เกดิ การส่นั สะเทือนของแผ่นไม้ และเสยี งไม้หัก
5. หลังจากแผ่นไมห้ กั ออกจากกันแลว้ แผ่นไมย้ งั คงโคง้ งออยหู่ รอื ไม่ และมลี กั ษณะอย่างไร
ตอบ เม่ือแผ่นไม้หกั ออกจากกนั แผ่นไม้ทเ่ี คยโคง้ งอจะกลับมาเปน็ แผ่นตรง
โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 36
สำหรบั นักเรียนชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 4 เล่มที่ 5 เรอื่ ง แผ่นดินไหว
เฉลยใบกจิ กรรมการเรียนรู้ท่ี 5.2
เรอื่ ง เหตกุ ารณแ์ ผ่นดนิ ไหวทีส่ นใจ
คำชี้แจง : ให้นักเรียนสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับเหตุการณ์แผ่นดนิ ไหวที่นักเรยี นสนใจแล้วสรุปความรู้ใน
ประเด็นทก่ี ำหนดใหด้ ังน้ี
เหตกุ ารณ์แผ่นดนิ ไหวเกิดขึ้นบริเวณใด และชว่ งเวลาใด
…………………………………………………………………………………………………………………………………….……
…………………………………………………ด…ลุ …ยพ…นิ…ิจ…ข…อ…งผ…ูส้ …อ…น………………………………………………………….…
…………………………………………………………………………………………………………………………………….……
..........................................................................................................................................................
.
สาเหตทุ ท่ี ำใหเ้ กิดแผ่นดนิ ไหว
……………………………………………………………………………………………………………………….…………..……
……………………………………………………ด…ลุ ย…พ…นิ …จิ …ข…อง…ผ…ู้ส…อน……………………………..….…………………………
…………………………………………………………………………………………………………..….…………………………
…………………………………………………………………………………………………………………..….…………………
….
ผลกระทบทเ่ี กดิ จากแผน่ ดนิ ไหว
…………………………………………………………………………………………………………………….....……….………
…………………………………………………ด…ุล…ย…พ…ิน…จิ ข…อ…ง…ผู้ส…อ…น…………………………………………..……….………
………………………………………………………………………………………………………………………..……….………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
.
ขนาดของแผน่ ดนิ ไหวท่ีเกดิ ขึ้นและวดั ได้ แหล่งข้อมลู ข่าว
ดุลยพินิจของผู้สอน ดลุ ยพินิจของผสู้ อน
โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพนั ธ์ กลุม่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา
ชุดกิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 37
สำหรบั นกั เรยี นช้นั มธั ยมศึกษาปีที่ 4 เล่มที่ 5 เรอื่ ง แผน่ ดินไหว
เฉลยใบกิจกรรมการเรียนรู้ท่ี 5.3
เร่อื ง โครงสรา้ งต้านแผ่นดินไหว
1. จากสถานการณท์ ี่กำหนดให้ จงระบุปญั หาทีน่ ักเรยี นจะต้องแกไ้ ข
ตอบ ต้องออกแบบสิ่งปลูกสร้างให้กับเมืองทีอ่ ยูใ่ นพืน้ ที่เสี่ยงภัยแผ่นดนิ ไหว โดยชาวเมืองต้องการให้
สิ่งปลูกสร้างที่มีความสูง 2 ชั้นขึ้นไป ทนต่อคลื่นไหวสะเทือน และจะต้องสามารถรองรับน้ำหนักที่
กำหนดใหไ้ ด้
วทิ ยาศาสตร์ (S) - แผ่นดนิ ไหวและรปู แบบของคล่ืนไหวสะเทือน
(S) - การสน่ั พอ้ ง
- สภาพสมดลุ
เทคโนโลยี (T)
(S) การสืบค้นขอ้ มลู การเลอื กใชว้ สั ดุทเ่ี หมาะสมในการประดิษฐช์ น้ิ งาน
(S) และการวาดภาพร่างสามมติ ิ
วิศวกรรม (E) กระบวนการออกแบบและประดิษฐ์ชิ้นงานเชิงวิศวกรรม
(S)
(S) การออกแบบและวาดแบบจำลอง หรือภาพร่าง 3 มิติ
ศลิ ปะ (A)
(S)
(S)
คณติ ศาสตร์ (M)
(S) การใชป้ ระโยชน์จากรูปเรขาคณิตต่าง ๆ ในการออกแบบช้นิ งาน
(S)
โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรูว้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา
ชุดกิจกรรมการเรยี นรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 38
สำหรับนกั เรียนชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 5 เรอื่ ง แผน่ ดินไหว
2. วาดภาพร่าง 3 มิติ ของสิ่งปลูกสร้างอยา่ งสรา้ งสรรค์ พร้อมทั้งระบุมาตราส่วนและขนาด รวมทั้ง
คำนวณปรมิ าณวัสดทุ จ่ี ะใช้ในการกอ่ สรา้ ง
ดุลยพนิ ิจของผู้สอน
โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา
ชดุ กิจกรรมการเรียนรรู้ ายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 39
สำหรบั นกั เรยี นชน้ั มัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่มท่ี 5 เรอ่ื ง แผน่ ดินไหว
บนั ทึกการแกแ้ บบ
ดุลยพินิจของผู้สอน
ปัญหาท่ีนำไปส่กู ารแก้แบบ และแนวทางการแกป้ ัญหา
ดุลยพนิ ิจของผู้สอน
3. จากกจิ กรรมข้างต้น นกั เรยี นสามารถนำไปประยุกต์ใชใ้ นชวี ิตประจำวนั ได้อย่างไร
ตอบ........................................................................................................................................................
.................................................................ด...ลุ ..ย..พ...ิน...จิ ..ข..อ...ง.ผ...ูส้ ..อ..น...................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพันธ์ กลุม่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรรู้ ายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 40
สำหรับนักเรียนชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 4 เลม่ ที่ 5 เรอื่ ง แผ่นดนิ ไหว
ประวัตยิ อ่ ผู้จัดทำ
ชือ่ – ช่อื สกุล นายสุลกฟิ ลี โสพันธ์
วนั เดือน ปเี กิด 10 มิถุนายน 2528
สถานทเี่ กดิ จงั หวัดยะลา
สถานทอี่ ยปู่ จั จุบนั 56/40 ถนนบ้านเปาะยานิ หมู่ที่ 3 ตำบลสะเตงนอก อำเภอเมือง
จงั หวัดยะลา รหัสไปรษณยี ์ 95000
ตำแหน่งหนา้ ทก่ี ารงานปัจจบุ ัน ครู วิทยฐานะชำนาญการ
สถานทีท่ ำงานปัจจบุ นั โรงเรียนสตรยี ะลา อำเภอเมอื ง จังหวัดยะลา รหัสไปรษณีย์ 95000
ประวตั ริ ับราชการ พนักงานราชการ ตำแหน่งครูผู้สอน โรงเรียนอาลาวียะห์วิทยา
พ.ศ. 2552 อำเภอบันนังสตา จังหวัดยะลา สังกัดสำนักงานการศึกษาเอกชน
จงั หวดั ยะลา
พ.ศ. 2554 ครูผู้ช่วย โรงเรียนนิคมพัฒนวทิ ย์ อำเภอบนั นังสตา จงั หวัดยะลา
พ.ศ. 2557 ครู ค.ศ.1 โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ยะลา
อำเภอเมอื ง จงั หวัดยะลา
พ.ศ. 2560 ครู ค.ศ.2 โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ยะลา
อำเภอเมือง จังหวดั ยะลา
พ.ศ. 2560 – ปจั จุบนั ครู ค.ศ.2 โรงเรยี นสตรยี ะลา อำเภอเมอื ง จงั หวดั ยะลา
ประวัตกิ ารศกึ ษา หลักสูตรวิทยาศาสตร์บัณฑิต (ศึกษาศาสตร์) สาขาวิชาฟิสิกส์
พ.ศ. 2552 มหาวิทยาลัยสงขลานครนิ ทร์ วิทยาเขตปตั ตานี จงั หวดั ปัตตานี
หลักสูตรการศึกษามหาบัณฑิต สาขาการสอนวิทยาศาสตร์
พ.ศ. 2565 คณิตศาสตร์และคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาเขต
สงขลา จงั หวัดสงขลา
โดย ครสู ุลกิฟลี โสพันธ์ กล่มุ สาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา