ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เล่มที่ 2 เรื่อง หลักฐานการแปรสัณฐาน

โครงสรา้ ง

หลักฐาน โลก
การแปร การแปร
สัณฐาน สณั ฐานของ
แผน่ ธรณี

ภเู ขาไฟ
สนึ ามิ ระเบดิ

แผ่นดนิ

ไหว

เลม่ ท่ี 2 เรอื่ ง หลักฐานการแปรสัณฐาน

นายสุลกฟิ ลี โสพันธ์
ตำแหนง่ ครู วทิ ยฐานะชำนาญการ
กล่มุ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
โรงเรยี นสตรยี ะลา อำเภอเมอื ง จงั หวัดยะลา
สำนกั งานเขตพ้ืนที่การศกึ ษามัธยมศกึ ษา ยะลา
สำนกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) ก
สำหรบั นักเรียนช้นั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 2 เรื่อง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

คำนำ

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 รหัสวิชา ว30251 สำหรับ
นกั เรียนชนั้ มัธยมศึกษาปที ี่ 4 ประกอบไปด้วยชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ ท้ังหมด 6 เล่ม ดงั น้ี

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เล่มท่ี 1 เรื่อง โครงสร้างโลก
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ เล่มท่ี 2 เรื่อง หลักฐานการแปรสัณฐาน
ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เลม่ ที่ 3 เรอ่ื ง การแปรสัณฐานของแผน่ ธรณี
ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เล่มท่ี 4 เรอื่ ง ภเู ขาไฟระเบิด
ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เลม่ ที่ 5 เรอื่ ง แผ่นดินไหว
ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ เลม่ ที่ 6 เร่ือง สนึ ามิ

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้นี้ จัดทำขึ้นเพื่อเป็นสื่อการสอนสำหรับครูผู้สอน เป็นสื่อการเรียนรู้
สำหรับผู้เรียน และเป็นเคร่อื งมอื พฒั นาผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนของนักเรียนโดยยึดนักเรียนเป็นสำคัญ
มุง่ เนน้ ให้นกั เรยี นมีส่วนรว่ มในการเรียนรู้ผ่านกิจกรรมและกระบวนการเรียนรู้ทีห่ ลากหลาย สามารถ
สร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเองทั้งรายบุคคลและเป็นกลุ่ม ส่งเสริมกระบวนการคิด การสืบเสาะหา
ความรู้ การแก้ปัญหา ความสามารถในการสื่อสาร การตัดสินใจ การนำความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำวัน
ตลอดจนมจี ิตวทิ ยาศาสตร์ คุณธรรมและค่านยิ มอนั พึงประสงค์ รวมถึงทักษะทจี่ ำเปน็ ในศตวรรษท่ี 21
บทบาทของครูเป็นผู้ให้คำปรึกษา ชี้แนะ เอื้ออำนวยความสะดวกและกระตุ้นให้นักเรียนประสบ
ความสำเรจ็ ในการเรียนรู้

ผูจ้ ัดทำหวงั เป็นอย่างย่ิงว่าชดุ กิจกรรมการเรียนรูน้ ี้จะช่วยให้นักเรียนเข้าใจเน้ือหาได้ง่ายและ
ชดั เจนข้ึน มผี ลสัมฤทธ์ิทางการเรียนสูงขึ้น มเี จตคตทิ ด่ี ตี ่อการเรียนวทิ ยาศาสตร์ (โลก ดาราศาสตร์และ
อวกาศ) เป็นแนวทางหนึ่งให้นักเรียนพัฒนาตนเองได้เต็มศักยภาพ นอกจากจะใช้ประกอบการจัด
กิจกรรมการเรียนรู้ในห้องเรียนแล้ว นักเรียนยังสามารถศึกษาด้วยตนเองเพื่อทบทวนเนื้อหา หรือ
สามารถนำไปใชใ้ นการเรยี นซ่อมเสริมไดอ้ ีกดว้ ย

สลุ กฟิ ลี โสพนั ธ์
ผจู้ ัดทำ

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) ข
สำหรบั นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 4 เล่มที่ 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

สารบญั

เรอื่ ง หน้า

คำนำ ก
สารบญั ข
สาระและมาตรฐานการเรียนรู้/ผลการเรียนรู้/สาระการเรยี นร/ู้ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ ค
ส่วนประกอบของชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ 1
คำชแ้ี จงสำหรบั ครู 2
คำชี้แจงสำหรบั นกั เรยี น 3
ขนั้ ตอนการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ 4
บทบาทของครู 5
บทบาทของนกั เรยี น 6
สิ่งที่ครูและนกั เรยี นต้องเตรยี ม 7
ใบคำส่ัง 8
แบบทดสอบก่อนเรยี น เร่ือง หลักฐานการแปรสัณฐาน 9
ใบความรูท้ ี่ 2.1 เรือ่ ง แนวคดิ ทฤษฎีทวีปเล่อื นและหลักฐานสนับสนนุ 12
ใบกจิ กรรมการเรยี นรูท้ ่ี 2.1 เรือ่ ง การสำรวจหลักฐานสนับสนุนว่าทวีปเคยอยตู่ ิดกันมากอ่ น 14
ใบความรู้ที่ 2.2 เรือ่ ง แนวคิดทฤษฎีการแผ่ขยายพ้นื มหาสมุทรและหลักฐานสนบั สนุน 19
ใบกจิ กรรมการเรยี นร้ทู ี่ 2.2 เร่อื ง แบบจำลองการแผข่ ยายของพื้นมหาสมุทร 21
แบบทดสอบหลังเรียน เร่ือง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน 23
บรรณานุกรม 26
ภาคผนวก 28

เฉลยแบบทดสอบกอ่ น – หลังเรียน

เฉลยใบกิจกรรมการเรยี นรู้

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) ค
สำหรับนักเรยี นช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 4 เลม่ ที่ 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

สาระและมาตรฐานการเรยี นรู้/ผลการเรยี นร/ู้
สาระการเรยี นร้/ู จดุ ประสงค์การเรียนรู้

สาระและมาตรฐานการเรียนรู้/ผลการเรยี นรู้

สาระโลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ : เขา้ ใจกระบวนการเปลี่ยนแปลงภายในโลก ธรณีพิบัติภัย
และผลต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม การศึกษาลำดับชั้นหิน ทรัพยากรธรณี แผนที่ และการนำใช้
ประโยชน์

ผลการเรียนรู้
ม.4/2 อธิบายหลักฐานทางธรณวี ิทยาที่สนบั สนนุ การเคลอื่ นทข่ี องแผ่นธรณี

สาระการเรยี นรู้

• แนวคดิ ทฤษฎีทวีปเล่ือนและหลักฐานสนบั สนุน
• แนวคิดทฤษฎแี ผข่ ยายพื้นมหาสมทุ ร

จุดประสงค์การเรยี นรู้

1) นกั เรียนสามารถอธบิ ายแนวคิดทฤษฎีเก่ยี วกับการเคล่ือนท่ขี องแผ่นธรณีได้
2) นักเรียนสามารถอธิบายและวิเคราะห์หลักฐานทางธรณีวิทยาที่สนับสนุนการเคลื่อนที่ของ

แผน่ ธรณไี ด้
3) นักเรียนสามารถสืบค้น และรวบรวมข้อมูลจากหลักฐานทางธรณีวิทยาที่สนับสนุนการ

เคลอ่ื นที่ของแผ่นธรณไี ด้
4) นกั เรยี นสามารถสรา้ งแบบจำลองเพอ่ื อธบิ ายกระบวนการแผ่ขยายของพืน้ มหาสมุทรได้

โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 1
สำหรับนักเรยี นชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 4 เลม่ ที่ 2 เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ 1
(ว30251) สำหรับนกั เรยี นช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 4

เล่มที่ 2 เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

ส่วนประกอบของชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้

เนื้อหาภายในชุดกิจกรรมการเรียนรู้ สอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน
พุทธศักราช 2551 และตรงตามหลักสูตรกลุม่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี (ปรับปรงุ
ปี 2564) โรงเรียนสตรียะลา รายวิชาวิทยาศาสตร์เพ่ิมเติม โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ 1 รหัสวิชา
ว30251 สำหรบั นักเรยี นชนั้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 4 ภายในชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ ประกอบดว้ ย

1. คำช้แี จงสำหรับครู
2. คำช้แี จงสำหรับนักเรียน
3. ขน้ั ตอนการใช้ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้
4. บทบาทของครู
5. บทบาทของนกั เรยี น
6. ส่งิ ที่ครูและนกั เรยี นต้องเตรยี ม
7. ใบคำสัง่
8. แบบทดสอบก่อน – หลังเรยี น
9. ใบความรู้
10. ใบกิจกรรมการเรียนรู้
11. ภาคผนวก

เฉลยแบบทดสอบกอ่ น – หลงั เรียน
เฉลยใบกจิ กรรมการเรยี นรู้

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 2
สำหรบั นักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่มที่ 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

คำชแี้ จงสำหรับครู

ครผู ู้ใชช้ ุดกจิ กรรมการเรียนรู้จะตอ้ งศกึ ษาขั้นตอนในการใช้ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ให้เข้าใจ และ
ควรปฏบิ ัติ ดังน้ี

1. ครคู วรศึกษาการใช้ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ วธิ สี อนและวิธีวดั ผลประเมนิ ผลในแต่ละกิจกรรม
ใหเ้ ข้าใจ และควรค้นควา้ และอ่านเน้ือหาท่ีเก่ยี วขอ้ งเพ่มิ เตมิ

2. ใหน้ กั เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรยี น จำนวน 10 ขอ้ เปน็ แบบปรนยั 4 ตวั เลือก ใชเ้ วลา 10
นาที

3. ครูอธิบายและชี้แจงวิธีการเรียน บทบาทของตนเองในการดำเนินกิจกรรมในแต่ละชุด
กิจกรรมการเรยี นรู้ใหน้ ักเรยี นเข้าใจ

4. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มเพื่อทำกิจกรรม กลุ่มละ 5–6 คน คละความสามารถ แบ่งหน้าท่ี
รบั ผดิ ชอบภายในกลมุ่ และสลับกันทำหน้าทใี่ นทุกครั้งทเ่ี ข้าเรยี น

5. ครูดำเนินการจัดกิจกรรมตามที่กำหนดไว้ในแผนการจัดการเรยี นรู้ เพื่อกระตุ้นให้นักเรียน
เกิดความสนใจในเนอื้ หาท่กี ำลงั เรยี นโดยคำนงึ ถึงความสามารถในการรับรู้ของนักเรียน และ
เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ให้นักเรียนได้ปฏิบัติตามกิจกรรมที่กำหนดไว้ ด้วยกระบวนการสืบ
เสาะหาความรู้แบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 5 ขนั้ (5E) ดงั นี้
5.1 ขน้ั สรา้ งความสนใจ (Engagement)
5.2 ขั้นสำรวจและค้นหา (Exploration)
5.3 ขน้ั อธบิ ายและลงขอ้ สรปุ (Explanation)
5.4 ข้นั ขยายความรู้ (Elaboration)
5.5 ขั้นประเมนิ (Evaluation)

6. ขณะปฏิบัติกิจกรรมครูพร้อมที่จะให้ความช่วยเหลือได้ทันที และควรให้คำแนะนำนักเรียน
อย่างใกลช้ ิด

7. ครูและนักเรยี นร่วมกันสรปุ ส่ิงทไ่ี ด้เรียนมาโดยให้นักเรยี นอภิปรายและครคู อยชแี้ นะ
8. ให้นักเรยี นทำแบบทดสอบหลังเรียน
9. หากมีนักเรียนไม่ผา่ นเกณฑ์ ครูควรให้นกั เรียนนำชุดกิจกรรมการเรียนรู้ชุดที่ไม่ผ่าน เกณฑ์

ไปศกึ ษาเองเพิ่มเตมิ นอกเวลาเรยี น
10.ครูควรสรุปผลการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ สภาพปัญหาและข้อเสนอแนะหลังจากใช้ชุด

กิจกรรมการเรยี นรู้แตล่ ะคร้งั เพ่อื นำไปปรบั ปรงุ ในการใชค้ รงั้ ต่อไป

โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพนั ธ์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 3
สำหรับนักเรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เลม่ ท่ี 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

คำชแี้ จงสำหรับนกั เรยี น

1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ 1 รหัสวิชา ว30251 สำหรับ
นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 4 ประกอบด้วย 6 เล่ม ชุดกิจกรรมการเรียนรู้นี้ เป็นชุดกิจกรรม
การเรยี นรู้ เลม่ ท่ี 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน มสี ่วนประกอบดงั นี้
1.1 ใบคำสัง่
1.2 แบบทดสอบก่อนเรียน เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน
1.3 กระดาษคำตอบก่อนเรียน
1.4 ใบความรู้ท่ี 2.1 เร่อื ง แนวคิดทฤษฎที วปี เลอื่ นและหลักฐานสนบั สนนุ
1.5 ใบกิจกรรมการเรียนรทู้ ่ี 2.1 เรอื่ ง การสำรวจหลักฐานสนับสนุนว่าทวีปเคยอยู่ติดกันมา
ก่อน
1.6 ใบความร้ทู ่ี 2.2 เรอ่ื ง แนวคดิ ทฤษฎีการแผ่ขยายพ้ืนมหาสมุทรและหลักฐานสนบั สนนุ
1.7 ใบกจิ กรรมการเรยี นรู้ท่ี 2.2 เร่อื ง แบบจำลองการแผข่ ยายของพนื้ มหาสมทุ ร
1.8 แบบทดสอบหลังเรยี น เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน
1.9 กระดาษคำตอบหลังเรียน

1. การทำกิจกรรมโดยใชช้ ุดกจิ กรรมการเรียนรู้แต่ละชดุ ใหป้ ฏบิ ัติ ดังน้ี
1.1 ศึกษาเน้อื หาวิธีการ ให้เขา้ ใจหากไม่เข้าใจให้ขอคำแนะนำจากครกู ่อนจะทำชุดกิจกรรม
การเรยี นรู้
1.2 ทำกิจกรรมโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ให้เสร็จ แล้วจึงเปิดดูเฉลยชุดกิจกรรม หาก
กิจกรรมใดนักเรียนไม่ผ่านเกณฑ์ ร้อยละ 60 ควรกลับไปศึกษา เนื้อหานั้นซ้ำอีกรอบ
หากยังไมเ่ ข้าใจให้ขอคำแนะนำจากครู

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กล่มุ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 4
สำหรบั นักเรียนชนั้ มัธยมศึกษาปที ่ี 4 เลม่ ที่ 2 เรื่อง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

ข้ันตอนการใช้ชดุ กรรมการเรียนรู้

ศึกษาคำชแ้ี จงสำหรบั ครแู ละนักเรียนในการใชช้ ุดกิจกรรมการเรยี นรู้

ทำความเข้าใจในบทบาทของครูและนักเรียน

ศึกษาสง่ิ ท่คี รแู ละนักเรียนตอ้ งเตรยี ม
ทดสอบก่อนเรยี น

ศกึ ษาชดุ กิจกรรมการเรียนรู้

ทดสอบหลงั เรียน ไม่ผ่าน

ผา่ น

ศึกษาชุดกิจกรรมการเรยี นรู้เลม่ ตอ่ ไป

ถา้ ไม่ผา่ น..ตอ้ งกลับไปทบทวน
ใหม่อกี ครง้ั นะครบั

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 5
สำหรับนกั เรียนชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 2 เรือ่ ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

บทบาทของครู

1. ครแู จ้งจดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ให้นักเรียนทราบ
2. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน เพ่ือประเมนิ ความรู้เดิมของนักเรียน ก่อนเริ่มเรยี นใน

แตล่ ะชุด
3. เม่อื นักเรียนทำแบบทดสอบกอ่ นเรียนเสร็จ ครคู วรตรวจคำตอบแลว้ แจง้ คะแนนให้นักเรียน

ทราบทนั ที
4. แบ่งนักเรียนเป็น 5 กลุ่มๆ ละ 5-6 คน คละผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ดังนี้ เรียนเก่ง 2 คน

ปานกลาง 2 คน และเรียนอ่อน 1-2 คน และเป็นกลุ่มตลอดการใช้ชุดกิจกรรม ตามความ
เหมาะสม
5. ครแู นะนำวธิ ใี ชช้ ุดกิจกรรมการเรยี นรเู้ พื่อให้นกั เรยี นปฏิบัติไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง
6. ในขณะที่นักเรียนปฏิบัติกิจกรรม ครูควรให้การดูแลอย่างทั่วถึง และให้คำแนะนำกรณีท่ี
นักเรียนไม่เข้าใจในกิจกรรมต่างๆ เป็นรายบุคคล และต้องพยายามกระตุ้น ให้นักเรียน
ปฏบิ ัตกิ จิ กรรมด้วยตนเองให้มากทสี่ ุด
7. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน หลังจากที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้เสร็จ
เรยี บร้อยในแต่ละชุด
8. ครูตรวจคำตอบแบบทดสอบหลังเรียนแล้วแจ้งคะแนนให้นักเรียนทราบ อีกครั้งเพ่ือดู
ความกา้ วหนา้ ของตนเอง
9. กรอกคะแนนในแต่ละกลุ่มชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ ท้ังคะแนนก่อนเรียน ระหว่างกิจกรรมการ
เรยี น และหลังเรียนลงในแบบประเมินประสิทธิภาพของชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้
10. ครูควรยำ้ ให้นกั เรียนเก็บชุดกิจกรรมการเรียนร้แู ละวัสดอุ ุปกรณ์ต่างๆ ให้เรยี บร้อยหลังเสร็จ
สนิ้ การจดั การเรียนรูแ้ ต่ละคร้ัง
11. ครคู วรสรุปผลการใช้ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ทกุ ครงั้ ตลอดจนปญั หาและข้อเสนอแนะไว้ด้วย
หลงั จากทไี่ ด้ประเมินประสิทธภิ าพของชุดกจิ กรรมการเรียนรู้

โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 6
สำหรบั นักเรียนช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เลม่ ท่ี 2 เรื่อง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

บทบาทของนกั เรยี น

1. อ่านคำช้แี จง ศึกษาวธิ กี ารใชช้ ดุ กิจกรรมการเรยี นรแู้ ละบทบาทของนกั เรียนให้เข้าใจก่อนลง
มือศกึ ษาชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้

2. ทำแบบทดสอบก่อนเรียนจำนวน 10 ข้อ โดยใช้เวลา 10 นาที เพื่อตรวจสอบความร้เู ดิมของ
นกั เรยี น

3. นกั เรยี นศึกษาชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ตามขน้ั ตอนทร่ี ะบไุ ว้ในใบคำสง่ั
4. ขณะปฏิบตั ิกจิ กรรมหากมขี ้อสงสยั ให้ขอคำแนะนำจากครู
5. นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน หลังจากที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้เสร็จ

เรยี บรอ้ ยในแตล่ ะชุด
6. หลังจากทำกิจกรรมเสร็จเรียบร้อยแล้ว ให้นักเรียนเก็บวัสดุอุปกรณ์ประกอบ ชุดกิจกรรม

การเรียนรู้ใหเ้ รียบร้อย
7. ในการทำกิจกรรมตามชุดกิจกรรมการเรียนรู้ทุกเล่ม ขอให้นักเรียนทำด้วยความตั้งใจให้

ความร่วมมือ และมีความซื่อสัตย์ต่อตนเองให้มากที่สุด โดยไม่ดูเฉลยก่อนทำกิจกรรมและ
แบบทดสอบ
8. หากนักเรียนคนใดเรียนไม่ทันหรือเรียนยังไม่เข้าใจ ให้นำชุดกิจกรรมการเรียนรู้ไปศึกษา
เพ่ิมเติมนอกเวลาเรียน เพื่อใหเ้ ข้าใจมากย่ิงขน้ึ

โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นร้วู ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 7
สำหรับนกั เรยี นชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 4 เล่มท่ี 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

สงิ่ ท่ีครแู ละนักเรยี นต้องเตรยี ม

สิ่งท่ีครูต้องเตรยี ม

1. ชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ 1 รหัสวิชา ว30251 สำหรับ
นักเรียนชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 2 เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

2. ศึกษาคูม่ อื ครู แผนการจดั การเรยี นรโู้ ดยละเอียด และปฏบิ ัตกิ ิจกรรมตามแผนการจัดการเรียนรู้
ใหค้ รบทกุ ขั้นตอน

3. ศึกษาเน้ือหา วิธีการจัดกิจกรรม การวัดและประเมินผลของชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก
ดาราศาสตร์ และอวกาศ 1 รหัสวิชา ว30251 สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ชุดท่ี 2
เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

4. ควรเตรยี มส่อื วสั ดอุ ุปกรณต์ ่างๆ ใหพ้ รอ้ มใชง้ าน

สิ่งที่นกั เรยี นต้องเตรียม

1. หนงั สอื เรยี นวิทยาศาสตร์เพิม่ เตมิ รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ เล่ม 1 (สสวท.)
2. สมดุ บนั ทึก
3. เครอื่ งเขียน

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพันธ์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 8
สำหรับนกั เรียนชน้ั มัธยมศึกษาปที ่ี 4 เลม่ ที่ 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

ใบคำสั่ง

คำชแี้ จง ใหน้ ักเรียนแตล่ ะคนปฏบิ ตั ิตามขนั้ ตอนต่อไปนี้

กิจกรรมชวั่ โมงที่ 1
1. ทำแบบทดสอบก่อนเรียน เรื่อง หลักฐานการแปรสัฐาน/ หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์

เพิ่มเติมรายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เล่ม 1 (สสวท.) / สื่อจากอินเตอร์เน็ต (10
นาที)
2. ศึกษาใบความรทู้ ่ี 2.1 เร่อื ง แนวคดิ ทฤษฎที วีปเลอื่ นและหลักฐานสนับสนนุ (10 นาท)ี
3. ทำใบกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 2.1 เรื่อง การสำรวจหลักฐานสนับสนุนว่าทวีปเคยอยู่ติดกันมา
กอ่ น (40 นาท)ี
กิจกรรมชั่วโมงท่ี 2-3
4. ศึกษาใบความรู้ที่ 2.2 เรื่อง แนวคิดทฤษฎีการแผ่ขยายพื้นมหาสมุทรและหลักฐาน
สนับสนนุ / หนังสือเรียนวทิ ยาศาสตร์เพิ่มเติมรายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ เลม่ 1
(สสวท.) / สื่อจากอินเตอร์เนต็ (20 นาท)ี
5. ทำใบกิจกรรมการเรียนร้ทู ี่ 2.2 เรอื่ ง แบบจำลองการแผข่ ยายของพื้นมหาสมุทร (50 นาที)
6. นำเสนอแบบจำลองการขยายของพื้นมหาสมุทร (30 นาท)ี
7. ทำแบบทดสอบหลงั เรียน เรอ่ื ง โครงสร้างโลก (20 นาที)

เวลาที่ใช้ 3 ช่ัวโมง

มาเรมิ่ กันเลยจ้า...

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 9
สำหรบั นักเรยี นชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เลม่ ที่ 2 เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

แบบทดสอบก่อนเรยี น

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ เลม่ ที่ 1 เร่ือง หลักฐานการแปรสณั ฐาน
คำชีแ้ จง 1. แบบทดสอบชุดน้ี เป็นแบบทดสอบแบบปรนยั 4 ตวั เลือก จำนวน 10 ขอ้

2. ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วทำเครื่องหมาย X ลงใน
กระดาษคำตอบ (ใชเ้ วลา 10 นาที)

1. การเคลื่อนที่ของแผ่นธรณีอธิบายได้ตาม 4. มหาสมุทรตามข้อใด เป็นมหาสมุทรที่อยู่
ทฤษฎีทีส่ ำคัญและเป็นทย่ี อมรับในปัจจุบันคือ รอบพันเจยี
ทฤษฎตี ามข้อใด
ก. ลอเรเซีย
ก. ทฤษฎีธรณีแปรสัณฐาน ข. พันทาลัส
ข. ทฤษฎีการเคล่อื นที่ของทวีป ค. กอนวานา
ค. ทฤษฎกี ารแผ่ขยายของทวีป ง. ยูเรเซยี
ง. ทฤษฎีธรณเี คลื่อนท่ี
5. ขอ้ ใดไมใ่ ชห่ ลักฐานท่ีสนับสนุนทฤษฎีทวปี
2. นักวิทยาศาสตร์ตามข้อใดที่ให้เหตุผลที่ว่า เลอ่ื น
“เดิมแผ่นดินทั้งหมดบนโลกเป็นผืนแผ่น
เดยี วกนั ” ก. ซากดึกดำบรรพก์ ลอสโซพเทรีส
ข. รูปร่างของขอบทวีป
ก. กาลิเลโอ กาลเิ ลอิ ค. กล่มุ หนิ และแนวเทอื กเขา
ข. อลั เฟรด เวเกเนอร์ ง. ซากดึกดำบรรพฟ์ ิวซลู ินดิ
ค. รัทเทอฟอรด์
ง. ทอมสนั 6. พนั เจยี สามารถแบ่งมหาทวีปได้ 2 มหาทวปี
ไดแ้ ก่ตามขอ้ ใด
3. เดิมแผ่นดินทั้งหมดบนโลกเป็นผืนแผ่น
ก. ลอเรเซีย กบั ยเู รเซีย
เดียวกัน แผน่ ดินดงั กลา่ วมชี ื่อว่าตามขอ้ ใด ข. กอนวานา กับ ยูเรเซยี
ค. ลอเรเซยี กับ พันทาลัส
ก. ลอเรเซยี ข. พนั ทาลัส ง. กอนวานา และ ลอเรเซีย

ค. พันเจยี ง. ยูเรเซยี

โดย ครสู ุลกิฟลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 10
สำหรบั นักเรยี นชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี 4 เลม่ ที่ 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

7. จากทฤษฎีทวปี เลือ่ น ทวปี ใดเคยอย่ตู ิดกัน 9. ขอ้ ใดเปน็ ข้อมูลที่สนับสนุนว่ามหาสมุทรมี
มาก่อน การแผ่ขยายออก

ก. อเมรกิ าใต้กับออสเตรเลีย ก. ซากดึกดำบรรพ์
ข. อเมริกาเหนือกบั ยโุ รป ข. แนวภเู ขาไฟบรเิ วณขอบทวีป
ค. ยุโรปกบั แอนตรากตกิ า ค. กลมุ่ หนิ และแนวเทือกเขา
ง. ออสเตรเลียกับอเมรกิ าเหนือ ง. อายุหินบนพืน้ มหาสมทุ ร

8. กอนวานา คือ สว่ นที่อยู่ใต้เสน้ ศูนย์สูตร ขอ้ 10. มหาสมทุ รมีการแยกตวั ออกจากกนั ที่
ใดมิได้อยใู่ นมหาทวปี กอนวานา บริเวณใด

ก. อนิ เดยี ก. รอ่ งลกึ กน้ สมุทร
ข. แอฟริกา ข. หม่เู กาะภูเขาไฟรูปโค้ง
ค. ยเู รเซีย ค. สันเขากลางสมุทร
ง. ออสเตเลยี ง. แนวภูเขาไฟบริเวณขอบทวีป

โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กลุ่มสาระการเรียนรูว้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 11
สำหรบั นกั เรียนชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

กระดาษคำตอบแบบทดสอบกอ่ นเรยี น

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เลม่ ท่ี 2 เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

ช่อื ............................................................................................ ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 4/....... เลขที่.........

ข้อท่ี ก ข ค ง
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

คะแนนท่ีได้………... ลงชือ่ .....................................................ผู้ตรวจ
ผ่าน
ไมผ่ ่าน (.....................................................)
........./.............../............
เกณฑก์ ารประเมนิ
คะแนนเต็ม 10 คะแนน บันทึกคะแนนเอาไว้
8 – 10 คะแนน = ดีเย่ียม เปรยี บเทียบ กับหลงั เรยี น
5 – 7 คะแนน = ดีมาก ด้วยนะครชั ...และพยายาม
3 – 4 คะแนน = พอใช้
0 – 2 คะแนน = ปรบั ปรงุ ต่อไปนะ่ สู้ สู้

โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 12
สำหรับนักเรยี นชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4 เล่มที่ 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

ใบความรทู้ ี่ 2.1 แนวคิดทฤษฎีทวีปเล่ือนและหลักฐานสนับสนุน

การเคล่ือนทขี่ องแผ่นธรณี อธบิ ายไดต้ ามทฤษฎีที่สำคัญและเป็นท่ียอมรับในปจั จุบัน คอื
ทฤษฎีธรณแี ปรสัณฐาน ซง่ึ มีรากฐานมาจากทวีปเลื่อนของเวเกเนอร์ และทฤษฎกี ารแผ่ขยายพืน้
สมทุ รของเฮส

Dr.Alfred Wegener (1880-1930) ได้ใหเ้ หตุผลวา่
“Dเดr.มิ Aแlfผr่นedดินทWงั้ eหgมeดnบeนr โ(ล18ก8เป0็น-1ผ9ืน3แ0ผ)่นไดเด้ใียหว้เหกตันุผ”ลวา่

“เดิมเรแาผจน่ ะดเรนิ ียทกัง้ วหา่ มพดบันนเจโลียก“เปPaน็ nผgนื aแeผa่น”เดียวกัน”
เราจะเรยี กว่า พันเจีย “Pangaea”

ภาพที่ 2.1 Dr.Alfred Wegener
ทมี่ า : https://www.famousscientists.org/alfred-wegener/
Pangaea เป็นคำมาจากภาษากรีก หมายความว่าแผ่นดินทั้งหมด
ในสมัยก่อนที่เป็นแผ่นดินพันเจียอยู่นั้น โลกของเรามีมหาสมุทรที่อยู่
รอบพันเจีย ชื่อว่า มหาสมุทรพันทาลัสซา ซึ่งแบ่งมหาทวีปออกเปน็
2 ส่วน ส่วนเหนอื เสน้ ศูนย์สูตร คอื ลอเรเซยี และส่วนใต้เส้นศูนย์สูตร
คอื กอนดว์ านา

ลอเรเซีย คือ สว่ นที่อยู่เหนอื เสน้ ศนู ยส์ ตู ร ประกอบด้วยอเมรกิ าเหนือ กรีนแลนด์
ยเู รเซีย (ยโุ รป+เอเชีย) ยกเว้นอนิ เดีย!!!

กอนด์วานา คือ ส่วนที่อยู่ใต้เสน้ ศนู ย์สูตร ประกอบไปด้วยอเมรกิ าใต้ แอฟริกา
ออสเตรเลีย เกาะมาดากสั การ์ อนิ เดยี และแอนตารก์ ติก

โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กล่มุ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 13
สำหรับนักเรียนช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 4 เล่มที่ 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

หลักฐานสนับสนนุ ทฤษฎีทวีปเลอื่ นของเวเกเนอร์

300-200 ล้านปี 200-135 ลา้ นปี 135-65 ล้านปี
พันเจยี ลอเรเซีย ทางตอนเหนอื และ กอนดว์ านาจะแตกและเคลือ่ นแยก
จากกนั เปน็ อินเดีย อเมกิ าใต้ และ
กอนด์วานาทางตอนใต้

ภาพท่ี 2.2 แผน่ ธรณีภาคตามทฤษฎีทวีปเล่อื นของเวเกเนอร์ แอฟริกา 65 ลา้ นปีถึงปัจจบุ ัน
ที่มา : https://www.slideshare.net/pinutchayanakchumroon/2-62734

หลกั ฐานที่ รายละเอยี ด
สนบั สนนุ

หลกั ฐานรอยตอ่ เมื่อนำขอบของทวีปแต่ละทวีปมาตอ่ กนั จะสามารถต่อกันไดเ้ กือบสนิท ส่วนทีไ่ ม่

ของขอบทวีป สนิทคือสว่ นทมี่ กี ารผพุ ังเนอ่ื งมาจากกระแสน้ำตามชายฝง่ั หรือมลี ักษณะของการ

ทบั ถมของตะกอน

หลักฐานความ ลักษณะของหนิ ท่ีมคี วามคล้ายคลงึ กันในพน้ื ท่ีทบี่ ง่ ช้มี ี 2 ประเดน็ หลักๆคอื

คลา้ ยคลงึ กันของ ▪ กลุ่มหนิ ชดุ เดียวกนั คอื อเมริกาใต้ แอนตารก์ ตกิ แอฟรกิ า ออสเตรเลยี และ
กลมุ่ หนิ และแนว อนิ เดีย เน่ืองมาจาก อดตี บริเวณดังกลา่ วอยใู่ นสภาวะท่ีมีความหนาวเยน็
ภเู ขา และมลี ักษณะการระเบดิ ของภเู ขาไฟเหมอื นกัน

▪ กลุม่ หินท่ีเทือกเขา Appalachian ในฝง่ั ตะวนั ออกของอเมริกาเหนอื อายุ

เทา่ กนั กบั เทือกเขาทางตะวันออกของกรนี แลนด์ องั กฤษ นอรเ์ วย์ และ

ไอร์แลนด์

หลักฐานการสะสม ในอดตี แผ่นดินส่วนหน่งึ ของกอนดว์ านาถูกปกคลมุ ด้วยนำ้ แข็ง ซึ่งการเกิด

กันของตะกอนและ ลกั ษณะเช่นนจ้ี ะเรยี กวา่ Karoo Ice Age เกดิ ในสมัยปลายของยุคพาลิโอโซอิก

ธารน้ำแข็ง

หลักฐานการค้นพบ การค้นพบซากดกึ ดำบรรพ์ 4 ชนดิ ในทวีปท่ตี ่างกัน ซง่ึ ประกอบด้วย มีโซซอรัส

ซากดึกดำบรรพ์ ลสี โทรซอรสั ไซโนกาทัส และกลอสโซพเทรีส

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 14
สำหรบั นกั เรยี นชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่ 4 เลม่ ที่ 2 เรื่อง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

ใบกจิ กรรมการเรียนรู้ท่ี 2.1
การสำรวจหลกั ฐานสนบั สนนุ วา่ ทวปี เคยอยตู่ ดิ กันมาก่อน

จดุ ประสงค์กจิ กรรม
อธิบายและสรา้ งแบบจำลองหลักฐานทสี่ นบั สนนุ แนวคดิ วา่ ทวปี เคยอยู่ตดิ กนั มากอ่ น

วัสดุ-อุปกรณ์ 5. รปู แผน่ ทวปี ตา่ งๆ
1. หลักฐานจากซากดกึ ดำบรรพ์ 6. กรรไกร 1 อัน
2. หลักฐานจากกลุ่มหนิ และแนวเทือกเขา 7. ปากกาสี/ดินสอสี 1 ชดุ
3. หลักฐานจากการเคลือ่ นทีข่ องธารน้ำแขง็ บรรพกาล
4. โครงร่างแผนท่ีปัจจบุ นั

สถานการณ์

ถ้านักเรียนต้องการนำเสนอแนวคิดเรื่อง ในอดีตทวีปท้ังหมดเคยเป็นแผน่ ดินเดียวกนั มาก่อน โดย
ใช้ข้อมูลซากดึกดำบรรพ์ กลมุ่ หินและแนวเทอื กเขา และการเคลือ่ นท่ีของธารน้ำแข็งบรรพกาล ทีพ่ บใน
ทวปี ต่างๆ ทว่ั โลก นักเรียนจะมีวธิ กี ารวิเคราะห์ข้อมูลและนำเสนอให้คนท่ัวไปยอมรับแนวคิดดังกล่าว
ได้อย่างไร

ขน้ั ตอนการทำกจิ กรรม
1. นกั เรียนรว่ มกนั วิเคราะห์ เก่ยี วกบั สถานการณ์และหลักฐานทกี่ ำหนดใหด้ งั ตอ่ ไปนี้
1.1 หลกั ฐานจากซากดกึ ดำบรรพ์
1.2 หลกั ฐานจากกลุม่ หนิ และแนวเทือกเขา
1.3 หลักฐานจากการเคลื่อนท่ขี องธารน้ำแขง็ บรรพกาล
2. สืบค้น และรวบรวมขอ้ มูลจากหลกั ฐานตา่ งๆ นำผลทีไ่ ดม้ าบันทึกลงในตารางท่ีกำหนด
3. วเิ คราะห์ขอ้ มูลจากตารางมาจัดทำแผนที่แสดงการเช่ือมต่อกันของแผน่ ทวีป โดยใช้โครง
ร่างแผนทท่ี ี่กำหนดให้
4. นำเสนอแผนทที่ ่แี สดงการเชอ่ื มตอ่ กนั ของแผน่ ทวีป
5. รวบรวมความคิดเห็นที่ได้จากการนำเสนอและอภิปรายร่วมกันมาปรับปรุงผลงานให้
สมบรู ณ์ยิง่ ข้นึ

โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 15
สำหรบั นักเรียนชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ ที่ 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

สถานการณ์และหลักฐาน

ภาพที่ 2.3 หลักฐานจากซากดึกดำบรรพ์
ทม่ี า : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1.jpg

ภาพท่ี 2.4 หลกั ฐานจากความคล้ายของกล่มุ หินและแนวเทือกเขา
ทมี่ า : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1-2.jpg

ภาพที่ 2.5 หลกั ฐานจากการเคล่อื นท่ีของธารนำ้ แข็งบรรพกาล
ทีม่ า : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1-3.jpg

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 16
สำหรับนกั เรยี นช้นั มัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่มที่ 2 เรือ่ ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

ภาพที่ 2.6 โครงรา่ งแผนท่โี ลกปัจจบุ นั
ทมี่ า : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1-4.jpg

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 17
สำหรับนักเรยี นชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 2 เรือ่ ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

ตารางบนั ทึกขอ้ มลู

คำถามท้ายกิจกรรม
1. จากกจิ กรรมมีทวปี ใดบา้ งทีเ่ คยอยตู่ ิดกนั มากก่อน
คำตอบ………………................................................................................................ ………………………………………………

……..................................................................................................................................................................
……..................................................................................................................................................................

2. มีหลักฐานใดบ้างทีน่ ำมาใช้สนับสนนุ ว่าทวีปเคยตดิ กันมาก่อน
คำตอบ………………................................................................................................ ………………………………………………

……..................................................................................................................................................................
……............................................................................................................................. .....................................

3. หลักฐานใดบ้างที่สามารถนำมาใช้ระบุเวลาที่ทวีปต่างๆ เคยอยู่ติดกันมาก่อน และหลักฐาน
ดังกล่าวนำมาใช้อธบิ ายได้ว่าอยา่ งไร

คำตอบ………………................................................................................................ ………………………………………………

……..................................................................................................................................................................
……............................................................................................................................. .....................................

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กล่มุ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 18
สำหรับนักเรียนชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 4 เล่มท่ี 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

แผนท่แี สดงการเชื่อมต่อกนั ของแผน่ ทวีป

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพันธ์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 19
สำหรับนักเรียนชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

ใบความรทู้ ่ี 2.2
แนวคิดทฤษฎีการแผก่ ระจายพน้ื สมุทรและหลกั ฐานสนบั สนุน

ทฤษฎีการแผข่ ยายพนื้ สมุทรของเฮส

ต่อมามกี ารค้นพบหลกั ฐานเกยี่ วกับอายหุ นิ ของพนื้ สมทุ ร ซ่ึงเป็นท่มี าของ ทฤษฎีการแผ่
ขยายพนื้ สมทุ ร ที่อธบิ ายถงึ สาเหตุทที่ ำใหพ้ ันเจยี แตก และเคลอื่ นทีแ่ ยกออกจากกันได้

เปลือกโลกทวปี โปง่ ตวั ขน้ึ

หุบเขาทรุด
เปลือกโลกมหาสมทุ ร

เทือกสันเขาใต้สมุทร

ภาพท่ี 2.7 ลำดบั การเกิดและแผ่ขยายของพื้นสมุทร
ท่ีมา : https://www.sites.google.com/site/nawasripong/home%2FprhowPrintDialog=1

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 20
สำหรับนักเรยี นช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 4 เลม่ ที่ 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

หลักฐานสนบั สนนุ ทฤษฎกี ารแผ่ขยายพน้ื สมทุ รของเฮส

หลักฐานทีส่ นับสนุน รายละเอียด

ก า ร เ ก ิ ด ส ั น เ ข า ใ ต้ บริเวณสันเขากลางมหาสมุทรแอตแลนติกมีลักษณะเปน็ แนวเทือกเขา
มหาสมุทรและร่องลึกใต้ ยาวขนานไปตามรูปร่างของทวีป โดยขนาบไปกบั ชายฝ่ังของสองทวีป
มหาสมทุ ร คอื ชายฝงั่ ตะวนั ออกของทวปี อเมรกิ าเหนอื และชายฝ่งั ตะวันตกของ
ทวปี ยุโรป และแอฟริกา

หลักฐานนี้กล่าวว่า หินบะซอลต์(ส่วนมากอยู่ที่แผ่นเปลือกโลกใต้

อายหุ นิ ของพืน้ สมทุ ร มหาสมุทร) ที่อยู่ห่างไกลออกไปจากแนวรอยแยกของสันเขาใต้
มหาสมุทร จะมีอายุมากกว่าหินบะซอลต์ที่อยู่ใกล้บริเวณสันเขาใต้

มหาสมทุ ร

หลักฐานข้อนี้มีการค้นพบลักษณะของสนามแม่เหล็กในอดีต โดย

การค้นพบสนามแม่เหล็ก ศกึ ษาจากแร่แมกนไี ทด์(Fe3O4) และยังพบว่าในบางครง้ั แมเ่ หลก็ โลก

เก่าของโลก ในอดตี ขว้ั เหนือของแม่เหลก็ อยู่ใกล้ขว้ั โลกใต้ และข้ัวใต้ของแม่เหล็ก

เดมิ เคลอื่ นท่อี ยูใ่ กลข้ ว้ั โลกเหนอื

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 21
สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 2 เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

ใบกิจกรรมการเรยี นรู้ท่ี 2.2
แบบจำลองกระบวนการแผ่ขยายของพน้ื มหาสมุทร

จดุ ประสงค์กิจกรรม

สร้างแบบจำลองเพื่ออธิบายกระบวนการแผข่ ยายของพื้นมหาสมุทร

วัสดุ-อปุ กรณ์

1. ไม้จ้มิ ฟัน 4. กระดาษแข็งขนาด 8” X 15”

2. มดี คตั เตอร์ กรรไร 5. แผนภาพทวีปอเมริกาใตก้ บั แอฟริกา

3. สไี ม้ 6. กระดาษ A4 ขดี ให้มีความกวา้ งชอ่ งละ 1 เซนตเิ มตร 24 ช่อง

ข้นั ตอนการทำกจิ กรรม

1. ออกแบบโดยวาดภาพร่างแบบจำลองแสดงการแผ่ขยายพ้นื มหาสมุทร และกำหนดวสั ดุ

ตา่ งๆ ทจี่ ะใช้ในแบบจำลอง โดยครูตรวจภาพรา่ งของแบบจำลองเพ่อื ให้ขอ้ เสนอแนะกอ่ น

ให้นกั เรยี นลงมอื สร้างจรงิ

2. สร้างแบบจำลองแสดงการแผ่ขยายพ้นื มหาสมุทร พร้อมทั้งนำเสนอและอธบิ ายการแผ่

ขยายพนื้ มหาสมุทรดว้ ยแบบจำลองทีส่ ร้างขนึ้

3. รวบรวมข้อคดิ เหน็ ทไ่ี ด้จากการนำเสนอมาปรบั ปรงุ แบบจำลองให้ถูกตอ้ งและสมบูรณ์

ตวั อยา่ งผลการทำกจิ กรรม

ภาพท่ี 2.8 ตวั อยา่ งผลการทำกจิ กรรม
ทมี่ า : https://youtu.be/gQ1AiimDAD8

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลุ่มสาระการเรยี นรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 22
สำหรบั นักเรียนชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ 4 เลม่ ท่ี 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

อภิปรายและสรุปผลการทดลอง

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

คำถามท้ายกจิ กรรม
1. องคป์ ระกอบต่างๆ ของแบบจำลองทน่ี กั เรยี นสร้างขึ้น เปรียบได้กับส่ิงใดบ้างในกระบวนการ
การแผ่ขยายพ้ืนมหาสมุทร

คำตอบ………………................................................................................................ ……………………………………………………...........

.....................................................................................................................................................................................
…….................................................................................................................................................................................

2. จากรปู กระบวนการใดบ้างทเ่ี กดิ ข้นึ ในบริเวณรอยแยกกลางมหาสมุทร

คำตอบ………………................................................................................................……………………………………………………........

..................................................................................................................................................................................
……............................................................................................................................. ................................................

3. จากรูป หินทพี่ บบนพนื้ มหาสมุทรเป็นหินชนิดใด และอายุของหินแต่ละบริเวณเหมอื นหรอื ต่างกนั
อย่างไร

คำตอบ………………................................................................................................……………………………………………………......

................................................................................................................................................................................
……............................................................................................................................................................................

ส้ๆู น่ะครับ
นกั เรยี น

โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 23
สำหรับนักเรยี นช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 เลม่ ที่ 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

แบบทดสอบหลังเรยี น

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ เลม่ ที่ 1 เรอื่ ง โครงสรา้ งโลก
คำช้แี จง 1. แบบทดสอบชุดนี้ เปน็ แบบทดสอบแบบปรนยั 4 ตวั เลอื ก จำนวน 20 ขอ้

2. ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วทำเครื่องหมาย X ลงใน
กระดาษคำตอบ (ใชเ้ วลา 20 นาที)

1. นักวิทยาศาสตร์ตามข้อใดที่ให้เหตุผลที่ว่า 4. ขอ้ ใดไม่ใชห่ ลกั ฐานที่สนบั สนนุ ทฤษฎีทวปี
“เดิมแผ่นดินทั้งหมดบนโลกเป็นผืนแผ่น เลอื่ น
เดยี วกนั ”
ก. ซากดกึ ดำบรรพ์กลอสโซพเทรีส
ก. กาลเิ ลโอ กาลเิ ลอิ ข. รปู รา่ งของขอบทวปี
ข. อลั เฟรด เวเกเนอร์ ค. กลุ่มหินและแนวเทอื กเขา
ค. รทั เทอฟอรด์ ง. ซากดกึ ดำบรรพ์ฟิวซลู ินิด
ง. ทอมสัน
5. มหาสมุทรตามข้อใด เป็นมหาสมุทรที่อยู่
2. เดิมแผ่นดินทั้งหมดบนโลกเป็นผืนแผ่น รอบพนั เจยี

เดียวกนั แผน่ ดินดงั กล่าวมีชือ่ วา่ ตามขอ้ ใด ก. ลอเรเซยี
ข. พันทาลสั
ก. ลอเรเซีย ข. พนั ทาลัส ค. กอนวานา
ง. ยเู รเซีย
ค. พนั เจีย ง. ยูเรเซยี
6. พนั เจียสามารถแบ่งมหาทวปี ได้ 2 มหาทวปี
3. การเคลื่อนที่ของแผ่นธรณีอธิบายได้ตาม ไดแ้ กต่ ามข้อใด
ทฤษฎีทสี่ ำคญั และเป็นท่ยี อมรับในปัจจุบันคือ
ทฤษฎตี ามข้อใด ก. ลอเรเซีย กบั ยเู รเซยี
ข. กอนวานา กับ ยูเรเซีย
ก. ทฤษฎธี รณีแปรสัณฐาน ค. ลอเรเซีย กบั พนั ทาลสั
ข. ทฤษฎีการเคลื่อนท่ีของทวีป ง. กอนวานา และ ลอเรเซยี
ค. ทฤษฎีการแผข่ ยายของทวปี
ง. ทฤษฎีธรณเี คล่อื นที่

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กล่มุ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 25
สำหรับนกั เรียนช้นั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 4 เลม่ ท่ี 2 เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

7. มหาสมุทรมีการแยกตวั ออกจากกันที่ 9. กอนวานา คือ ส่วนที่อยู่ใต้เส้นศูนย์สูตร
บรเิ วณใด ข้อใดมิไดอ้ ยูใ่ นมหาทวีปกอนวานา

ก. ร่องลึกก้นสมุทร ก. อินเดีย
ข. หมูเ่ กาะภูเขาไฟรปู โคง้
ค. สนั เขากลางสมุทร ข. แอฟรกิ า
ง. แนวภเู ขาไฟบริเวณขอบทวปี
ค. ยเู รเซีย

ง. ออสเตเลยี

8. จากทฤษฎีทวีปเล่ือน ทวปี ใดเคยอยตู่ ิดกนั 10. ข้อใดเป็นขอ้ มูลทีส่ นบั สนนุ วา่ มหาสมทุ รมี
มากอ่ น การแผ่ขยายออก

ก. อเมริกาใต้กับออสเตรเลีย ก. ซากดกึ ดำบรรพ์
ข. อเมริกาเหนอื กบั ยุโรป ข. แนวภูเขาไฟบรเิ วณขอบทวีป
ค. ยุโรปกับแอนตรากติกา ค. กล่มุ หินและแนวเทือกเขา
ง. ออสเตรเลียกับอเมรกิ าเหนอื ง. อายุหินบนพ้ืนมหาสมทุ ร

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 26
สำหรับนกั เรยี นช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มที่ 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

กระดาษคำตอบแบบทดสอบหลงั เรยี น

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ เลม่ ท่ี 2 เรอื่ ง หลักฐานการแปรสัณฐาน

ช่อื ............................................................................................ ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 4/....... เลขท่.ี ........

ข้อท่ี ก ข ค ง เกง่ มากครับ...ไม่
1 ยากเกินความ
2 พยายามของ
3
4 นักเรียนใชไ่ หม...
5 ผา่ นกนั ไหมเอย.....
6
7
8
9
10

คะแนนที่ได้………... ลงชอ่ื .....................................................ผู้ตรวจ
ผ่าน
ไม่ผา่ น (.....................................................)
........./.............../............
เกณฑ์การประเมนิ
คะแนนเตม็ 10 คะแนน สรปุ ผลการทดสอบ
8 – 10 คะแนน = ดีเย่ียม
5 –7 คะแนน = ดมี าก ทดสอบกอ่ นเรียนได้.............คะแนน
3 –4 คะแนน = พอใช้ ทดสอบหลังเรยี น ได.้ ............คะแนน
0 – 2 คะแนน = ปรับปรงุ ผลต่าง...................คะแนน

ผลการประเมนิ ผ่าน

ไม่ผา่ น
เกณฑก์ ารประเมนิ

ผา่ นเกณฑ์ รอ้ ยละ 60

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลุ่มสาระการเรยี นรวู้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 27
สำหรบั นักเรยี นช้นั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 4 เลม่ ที่ 2 เรอื่ ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

บรรณานุกรม

กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้
วิทยาศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ัน
พื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแหง่
ประเทศไทย จำกัด.

สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.). (2560). คู่มือครูหนังสือเรียนกระบวนการเปลี่ยนแปลงของ
โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 กลุ่มสาระการเรียนรู้
วิทยาศาสตร์ ตามหลักสูตรแกนกลางการ ศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.2551.
กรุงเทพมหานคร: บรษิ ทั พฒั นาคุณภาพวชิ าการ(พว.).

จุฑาเทพ จิตวิลัย และชัยศาสตร์ คเชนท์สุวรรณ. (2560). สรุปหลักคิด พิชิตข้อสอบ โลก ดารา
ศาสตร์ อวกาศ ฉบับ TCAS มั่นใจเต็ม 100. (พิมพ์ครั้งที่ 1). นนทบุรี: บริษัท ไอดีซี
พรีเมียร์ จำกัด.

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2551). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน
วิทยาศาสตร์ ดวงดาวและโลกของเรา. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพ: โรงพิมพ์ สกสค.
ลาดพรา้ ว.

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2551). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานโลก
ดาราศาสตร์และอวกาศ (พมิ พ์คร้ังที่ 8). กรงุ เทพ: โรงพิมพ์ สกสค. ลาดพรา้ ว.

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2554). หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติม โลก
ดาราศาสตร์ และอวกาศ เล่ม 1 (พิมพ์ครัง้ ท่ี 1). กรุงเทพ: โรงพิมพ์ สกสค. ลาดพรา้ ว.

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. ชุดการอบรมครูผู้ช่วยหรือครูบรรจุใหม่ วิชา
โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย. สืบค้นเม่ือ 20 พฤษภาคม
2560, จากช่ือเวบ็ ไซต์ http://pd.ipst.ac.th/?p=1311

สถาบนั ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2561). คู่มือครูรายวิชาเพิม่ เติมวิทยาศาสตร์
โลก ดาราศาสตร์ และอวกาศ ชนั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 เลม่ 1 (พมิ พ์ครัง้ ที่ 1). กรงุ เทพฯ:
โรงพมิ พ์ สกสค.

โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กลุ่มสาระการเรียนร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 28
สำหรบั นักเรยี นช้นั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

บรรณานุกรม (ต่อ)

เว็บไซตอ์ ้างอิงรปู ภาพ
ภาพที่ 2.1 Dr.Alfred Wegener

ทม่ี า : https://www.famousscientists.org/alfred-wegener/

ภาพที่ 2.2 แผน่ ธรณีภาคตามทฤษฎีทวีปเลอ่ื นของเวเกเนอร์

ที่มา : https://www.slideshare.net/pinutchayanakchumroon/2-62734

ภาพที่ 2.3 หลกั ฐานจากซากดกึ ดำบรรพ์ (ในใบกิจกรรมการเรยี นรทู้ ี่ 2.1) ;
ที่มา : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1.jpg

ภาพท่ี 2.4 หลักฐานจากความคลา้ ยของกลมุ่ หนิ และแนวเทอื กเขา (ในใบกจิ กรรมการเรียนรู้ที่ 2.1) ;
ทมี่ า : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1-2.jpg

ภาพที่ 2.5 หลกั ฐานจากการเคล่ือนที่ของธารน้ำแข็งบรรพกาล (ในใบกจิ กรรมการเรยี นรทู้ ี่ 2.1) ;
ทม่ี า : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1-3.jpg

ภาพท่ี 2.6 โครงร่างแผนท่ีโลกปัจจุบัน (ในใบกจิ กรรมการเรยี นรูท้ ี่ 2.1) ;
ท่ีมา : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1-4.jpg

ภาพท่ี 2.7 ลำดบั การเกดิ และแผข่ ยายของพ้ืนสมุทร

ทีม่ า : https://www.sites.google.com/site/nawasripong/home%2FprhowPrint
Dialog=1
ภาพที่ 2.8 ตัวอยา่ งผลการทำกิจกรรม (ในใบกจิ กรรมการเรียนรู้ที่ 2.2) ;

ท่มี า : https://youtu.be/gQ1AiimDAD8

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพนั ธ์ กล่มุ สาระการเรยี นรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 29
สำหรับนกั เรยี นช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 2 เรื่อง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

ภาคผนวก

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 30
สำหรบั นักเรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เลม่ ท่ี 2 เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

เฉลยแบบทดสอบกอ่ น - หลงั เรยี น

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้
เล่มที่ 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น แบบทดสอบหลังเรยี น

ขอ้ ที่ เฉลยคำตอบ ข้อท่ี เฉลยคำตอบ
1ก 1ข
2ข 2ค
3ค 3ก
4ข 4ง
5ง 5ข
6ง 6ง
7ข 7ค
8ค 8ข
9ง 9ค
10 ค 10 ง

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพนั ธ์ กล่มุ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 31
สำหรับนกั เรยี นชนั้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 4 เลม่ ที่ 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

เฉลยใบกิจกรรมการเรียนรู้ท่ี 2.1

ใบกจิ กรรมการเรยี นรู้ท่ี 2.1
การสำรวจหลักฐานสนบั สนนุ วา่ ทวีปเคยอยูต่ ดิ กันมากอ่ น

จดุ ประสงค์กิจกรรม

อธิบายและสรา้ งแบบจำลองหลกั ฐานที่สนบั สนนุ แนวคดิ ว่าทวปี เคยอยู่ติดกันมาก่อน

วสั ดุ-อุปกรณ์ 5. รปู แผน่ ทวปี ต่างๆ
1. หลักฐานจากซากดกึ ดำบรรพ์

2. หลกั ฐานจากกลุ่มหนิ และแนวเทอื กเขา 6. กรรไกร 1 อัน

3. หลกั ฐานจากการเคลอื่ นทข่ี องธารน้ำแขง็ บรรพกาล 7. ปากกาสี/ดินสอสี 1 ชดุ

4. โครงรา่ งแผนท่ีปจั จบุ นั

สถานการณ์

ถ้านกั เรยี นตอ้ งการนำเสนอแนวคดิ เรื่อง ในอดตี ทวปี ท้งั หมดเคยเป็นแผน่ ดินเดียวกัน
มาก่อน โดยใช้ข้อมูลซากดึกดำบรรพ์ กลุ่มหินและแนวเทือกเขา และการเคลื่อนที่ของ
ธารน้ำแข็งบรรพกาล ที่พบในทวีปต่างๆทัว่ โลก นักเรียนจะมีวิธกี ารวิเคราะห์ข้อมูลและ
นำเสนอใหค้ นท่ัวไปยอมรบั แนวคดิ ดังกลา่ วไดอ้ ย่างไร

ขั้นตอนการทำกจิ กรรม
1. นกั เรยี นรว่ มกนั วเิ คราะห์ เกย่ี วกับสถานการณ์และหลกั ฐานท่ีกำหนดให้ดังตอ่ ไปนี้
1. หลกั ฐานจากซากดกึ ดำบรรพ์
2. หลกั ฐานจากกลุ่มหินและแนวเทือกเขา
3. หลกั ฐานจากการเคลือ่ นทีข่ องธารน้ำแข็งบรรพกาล
2. สบื ค้น และรวบรวมข้อมลู จากหลักฐานต่างๆ นำผลท่ีไดม้ าบันทกึ ลงในตารางทก่ี ำหนด
3. วิเคราะห์ข้อมูลจากตารางมาจดั ทำแผนท่แี สดงการเชอ่ื มตอ่ กนั ของแผน่ ทวีป โดยใช้โครง
ร่างแผนทีท่ ี่กำหนดให้
4. นำเสนอแผนที่ที่แสดงการเช่อื มต่อกันของแผ่นทวีป
5. รวบรวมความคดิ เห็นทีไ่ ด้จากการนำเสนอและอภิปรายรว่ มกนั มาปรับปรุงผลงานให้
สมบรู ณย์ ิง่ ขึ้น

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 32
สำหรับนักเรยี นช้ันมธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 เลม่ ที่ 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

สถานการณ์และหลักฐาน

ภาพที่ 2.3 หลักฐานจากซากดึกดำบรรพ์
ทีม่ า : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1.jpg

ภาพที่ 2.4 หลกั ฐานจากความคล้ายของกล่มุ หินและแนวเทือกเขา
ทม่ี า : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1-2.jpg

ภาพที่ 2.5 หลกั ฐานจากการเคล่อื นท่ีของธารนำ้ แข็งบรรพกาล
ท่ีมา : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1-3.jpg

โดย ครสู ุลกิฟลี โสพนั ธ์ กล่มุ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 33
สำหรับนกั เรยี นช้นั มัธยมศึกษาปีที่ 4 เล่มที่ 2 เรือ่ ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

ภาพที่ 2.6 โครงรา่ งแผนท่โี ลกปัจจบุ นั
ทมี่ า : https://www.scimath.org/images/resources/earthscience/2.1-4.jpg

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพันธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 34
สำหรับนกั เรียนชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เล่มท่ี 2 เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

ตารางบันทกึ ข้อมูล

คำถามทา้ ยกิจกรรม

1. จากกจิ กรรมมที วปี ใดบ้างที่เคยอยตู่ ิดกันมากก่อน

คำตอบ ทวีปเอเชีย ทวีปยุโรป ทวีปอเมริกาเหนือ ทวปี อเมรกิ าใต้ ทวีปออสเตเลีย ทวีปแอฟริกา และทวีป

แอนตารก์ ติกา .

..

2. มหี ลกั ฐานใดบ้างท่ีนำมาใชส้ นับสนนุ วา่ ทวปี เคยติดกันมากอ่ น
คำตอบ รปู ร่างของทวปี ซากดกึ ดำบรรพ์ ความคล้ายกนั ของกลมุ่ หินและแนวเทือกเขาการเคลอ่ื นที่ของ

ธารนำ้ แขง็ บรรพกาล .

..

3.หลักฐานใดบ้างที่สามารถนำมาใช้ระบุเวลาท่ีทวีปตา่ งๆ เคยอยตู่ ดิ กันมาก่อน และหลักฐานดังกล่าว
นำมาใชอ้ ธบิ ายได้ว่าอยา่ งไร

คำตอบ หลกั ฐานกลุ่มหินและแนวเทือกเขา โดยสามารถนำมาอธิบายใชห้ ลักฐานทางด้านธรณีวิทยาและ

ธรณีกาล ศึกษาชนิดหินและกลุ่มหินตามแนวเทือกเขาแอปพาลาเชียนในทวีปอเมริกาเหนือ และแนว

เทือกเขาคาเลโดเนียนในประเทศนอรเ์ วย์ ไอซแ์ ลนด์ และอังกฤษ ซึ่งอย่บู นฝ่งั ของมหาสมุทรแอตแลนติก

พบว่าแนวเทือกเขาทัง้ สองมีกลุ่มหนิ เดียวกันและมีช่วงอายุเดียวกันประมาณ 200 ล้านปี และเมื่อนำขอบ

ของลาดทวปี มาเชอื่ มต่อกนั พบวา่ ในอดตี เทอื กเขาทงั้ สองวางตัวอย่เู ป็นแนวเทอื กเขาเดียวกนั .

โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพนั ธ์ กลุม่ สาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้รายวิชาโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 35
สำหรบั นกั เรยี นช้นั มธั ยมศึกษาปีที่ 4 เล่มที่ 2 เรอ่ื ง หลกั ฐานการแปรสณั ฐาน

แผนทแ่ี สดงการเชอ่ื มตอ่ กันของแผ่นทวปี

โดย ครสู ลุ กฟิ ลี โสพนั ธ์ กลมุ่ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรียะลา

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตรแ์ ละอวกาศ 1 (ว30251) 36
สำหรับนักเรียนชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เลม่ ที่ 2 เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

เฉลยใบกิจกรรมการเรียนรู้ท่ี 2.2

ใบกิจกรรมการเรียนรู้ท่ี 2.2
แบบจำลองกระบวนการแผข่ ยายของพนื้ มหาสมทุ ร

จุดประสงค์กจิ กรรม

สรา้ งแบบจำลองเพ่ืออธบิ ายกระบวนการแผ่ขยายของพ้นื มหาสมทุ ร
วัสดุ-อุปกรณ์

1. ไม้จิ้มฟัน 4. กระดาษแข็งขนาด 8” X 15”

2. มดี คัตเตอร์ กรรไร 5. แผนภาพทวปี อเมรกิ าใต้กบั แอฟรกิ า

3. สไี ม้ 6. กระดาษ A4 ขดี ใหม้ คี วามกวา้ งชอ่ งละ 1 เซนติเมตร 24 ชอ่ ง
ขั้นตอนการทำกจิ กรรม

1. ออกแบบโดยวาดภาพร่างแบบจำลองแสดงการแผข่ ยายพนื้ มหาสมุทร และกำหนดวสั ดุ

ต่าง ๆ ทีจ่ ะใชใ้ นแบบจำลอง โดยครูตรวจภาพร่างของแบบจำลองเพือ่ ให้ขอ้ เสนอแนะกอ่ น

ใหน้ กั เรียนลงมอื สรา้ งจรงิ

2. สร้างแบบจำลองแสดงการแผ่ขยายพน้ื มหาสมุทร พร้อมทงั้ นำเสนอและอธบิ ายการแผ่

ขยายพืน้ มหาสมทุ รดว้ ยแบบจำลองท่สี ร้างข้ึน

3. รวบรวมข้อคดิ เห็นที่ได้จากการนำเสนอมาปรบั ปรุงแบบจำลองให้ถูกต้องและสมบูรณ์

ตัวอยา่ งผลการทำกิจกรรม

ภาพที่ 2.8 ตัวอย่างผลการทำกิจกรรม
ทีม่ า : https://youtu.be/gQ1AiimDAD8

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กลุ่มสาระการเรียนรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรยี ะลา

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 37
สำหรับนักเรยี นชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 4 เลม่ ท่ี 2 เร่อื ง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

อภิปรายและสรปุ ผลการทดลอง

แบบจำลองการแผ่ขยายพื้นมหาสมุทรที่สร้างขึ้นควรจะแสดงบริเวณรอยแยกกลาง
มหาสมุทรและสันเขากลางมหาสมุทร รวมทั้งอธิบายได้วา่ หินบะซอลต์ที่อยู่ใกล้รอยแยกทัง้
สองข้างเป็นหินบะซอลต์เกิดใหม่ที่มีอายุน้อยกว่าหินบะซอลต์ที่อยู่ไกลรอย แยกออกไป
และจากการท่พี ืน้ มหาสมุทรขยายตวั ทำให้ทวปี ที่เคยอยูต่ ิดกันเคลื่อนที่แยกออกจากกัน

คำถามท้ายกิจกรรม

1. องค์ประกอบตา่ ง ๆ ของแบบจำลองที่นกั เรียนสร้างขนึ้ เปรียบไดก้ ับสง่ิ ใดบ้างในกระบวนการ
การแผ่ขยายพืน้ มหาสมุทร

คำตอบ อธบิ ายแบบจำลองขอกล่มุ ตนตามทไ่ี ด้ออกแบบไว้ เช่น ใช้แผน่ พลาสติกลูกฟูกแทนพน้ื

มหาสมทุ ร ใช้แถบกระดาษแทนการแทรกดนั ของแมกมา .

……............................................................................................................................. ..........................................

2. จากรปู กระบวนการใดบา้ งท่ีเกิดขนึ้ ในบริเวณรอยแยกกลางมหาสมุทร

คำตอบ การแทรกดันของแมกมาขน้ึ มาตามรอยแยกและการเคลือ่ นที่แยกออกจากกันของพืน้

มหาสมุทร .

…….......................................................................................................................................................................

3. จากรปู หินทีพ่ บบนพื้นมหาสมุทรเปน็ หินชนิดใด และอายุของหนิ แต่ละบรเิ วณเหมือนหรือต่างกนั

อยา่ งไร

คำตอบ หินบะซอลต์ แตกต่างกันถ้าหากพิจารณาเพียงด้านใดด้านหนึ่งของรอยแยกจะพบว่า

หินบะซอลต์ท่อี ยู่ใกล้รอยแยกจะมีอายอุ ่อนกว่าท่อี ยูไ่ กลรอยแยกออกไป แตถ่ า้ พิจารณาทัง้ สองฝ่ัง

ของรอยแยกจะพบว่าอายุของหนิ บะซอลต์ท้งั สองฝัง่ สมมาตรกนั .

โดย ครสู ลุ กิฟลี โสพนั ธ์ กลุ่มสาระการเรยี นร้วู ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรยี นสตรยี ะลา

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้รายวชิ าโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ 1 (ว30251) 38
สำหรับนักเรยี นชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 เลม่ ท่ี 2 เร่ือง หลกั ฐานการแปรสัณฐาน

ประวัตยิ อ่ ผู้จัดทำ

ชอื่ – ช่อื สกุล นายสลุ กิฟลี โสพนั ธ์

วัน เดอื น ปเี กิด 10 มิถุนายน 2528

สถานทีเ่ กิด จังหวัดยะลา

สถานท่อี ยูป่ ัจจุบัน 56/40 ถนนบ้านเปาะยานิ หมู่ที่ 3 ตำบลสะเตงนอก อำเภอเมือง

จังหวดั ยะลา รหัสไปรษณีย์ 95000

ตำแหนง่ หน้าทกี่ ารงานปัจจุบนั ครู วทิ ยฐานะชำนาญการ

สถานที่ทำงานปจั จบุ ัน โรงเรียนสตรยี ะลา อำเภอเมอื ง จงั หวดั ยะลา รหัสไปรษณยี ์ 95000

ประวัติรบั ราชการ พนักงานราชการ ตำแหน่งครูผู้สอน โรงเรียนอาลาวียะห์วิทยา
พ.ศ. 2552 อำเภอบันนังสตา จังหวัดยะลา สังกัดสำนักงานการศึกษาเอกชน
จังหวัดยะลา
พ.ศ. 2554 ครูผชู้ ว่ ย โรงเรียนนิคมพัฒนวิทย์ อำเภอบนั นังสตา จงั หวัดยะลา
พ.ศ. 2557 ครู ค.ศ.1 โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ยะลา
อำเภอเมอื ง จงั หวดั ยะลา
พ.ศ. 2560 ครู ค.ศ.2 โรงเรียนเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทร์ ยะลา
อำเภอเมอื ง จังหวัดยะลา
พ.ศ. 2560 – ปจั จุบัน ครู ค.ศ.2 โรงเรยี นสตรยี ะลา อำเภอเมอื ง จังหวดั ยะลา

ประวตั กิ ารศกึ ษา หลักสูตรวิทยาศาสตร์บัณฑิต (ศึกษาศาสตร์) สาขาวิชาฟิสิกส์
พ.ศ. 2552 มหาวิทยาลยั สงขลานครนิ ทร์ วทิ ยาเขตปัตตานี จงั หวดั ปัตตานี
หลักสูตรการศึกษามหาบัณฑิต สาขาการสอนวิทยาศาสตร์
พ.ศ. 2564 คณิตศาสตร์และคอมพิวเตอร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาเขต
สงขลา จงั หวัดสงขลา

โดย ครสู ุลกฟิ ลี โสพนั ธ์ กลุ่มสาระการเรียนรูว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โรงเรียนสตรียะลา