Juvox Magazine 16 - februari 2017

nr. 16 Maart 2017

Wet normalisering rechtspositie ambtenaren.
Tijdelijke contracten: een zegen of een vloek?

Inhoud

Inhoud pagina Colofon

Van de redactietafel 2 Justitievakbond Juvox is de
Column, van de voorzitter 3 grootste en meest aanspre-
Interview Richard Keereweer 4 en 5 kende belangenorganisatie
Van onze IB-ers, een lelijke misser bij de Rechtspraak 6 en 7 voor medewerkers binnen het
Tijdelijke contracten: een zegen of een vloek? 8-9 en 10 Justitiewerkveld. Op toegan-
Column, Mustafa Tatar 11 kelijke, specialistische, profes-
Wet Normalisering Rechtspositie Ambtenaren 12-13-14 en 15 sionele en eigentijdse wijze
Freddie Scheltema – Tralies, een kort verhaal 16 en 17 werken Justitievakbond Juvox
Even voorstellen, Nicolette Brazil 18 en 19 en zijn leden voortdurend aan
Onder de hamer 20 positieverbetering. Individuele
en collectieve belangen staan
Van de redactietafel daarbij centraal.

Het nieuwe jaar is al weer een paar maanden oud als Juvox Magazine no. 16 bij onze Redactiecommissie
leden in de bus ligt. Een bewogen jaar achter ons, wordt 2017 anders. Cees Hatzmann
Ik denk het niet, in tegendeel. Want 2017 wordt het jaar van de verkiezingen. Wie gaat Jolanda Jongejan-Wagter
dit land kiezen om te regeren, waar krijgen we als V&J mee te maken. De Cao onder- Hans Koole
handelingen zijn begonnen, ‘onze’ Cao liep af op 01-01-2017. Concentratie leegstand Leontine Sitee
gevangenissen, hoe verder na de verkiezingen? Want de belofte geen sluitingen, is ge- Mustafa Tatar
koppeld aan de verkiezingen, het nieuwe kabinet. De pensioenen, het stelsel moet ver- Henk Kingma
anderen, wat gaat het nieuwe kabinet doen op dit gebied.
De normalisering is een feit, dus worden wij ‘andere ambtenaren’. Oké, dit gaat nog Redactieadres
even duren, er zijn wel enkele wetten die aangepast moeten worden. Overziet men alle [email protected]
consequenties die dit heeft. Zorgt dit voor verbetering of is het gewoon een principe ISSN 2211-5021
kwestie van politici. Hoe dan ook het is een feit. Dit betekend werk aan de winkel, ook
voor de vakbonden, want de ARAR vervalt en de dan afgesproken Cao wordt als het ware Secretariaat Justitievakbond
je nieuwe ARAR. Met andere woorden, dit bied ook mogelijkheden, kansen! Juvox
De criminaliteit in Nederland is groter dan uit de officiële cijfers blijkt, zo concluderen p/a Ambtenarencentrum
politie en Openbaar Ministerie in een vertrouwelijk rapport. In ons vorig magazine nog Ametisthorst 20
een stuk vanuit het PMJ [Prognose Model Justitiële ketens]. Waar wij als Justitievak- Postbus 93037
bond Juvox onze twijfels uitten over de cijfers vanuit deze rapporten. Nu een vertrouwe- 2509 AA Den Haag
lijk rapport van top OM en politie, die deze twijfels ondersteunen. Tel. 070-3155118
Wordt en is Nederland echt veiliger of is dit een geregisseerde papieren tijger. Een
papieren tijger waarop allerlei bezuinigingen zijn gebaseerd, een kleinere overheid, re- Website
organisaties, verdwijnen van banen en sluitingen bij V&J. Wat zegt de staatssecretaris www.juvox.nl
in de 2e kamer, kijk maar naar de cijfers, Nederland wordt veiliger.
Jullie zien het al, na een bewogen jaar 2016 zal 2017 niet anders zijn, veel werk voor Hoofdbestuur
Justitievakbond Juvox. De vakbond die in 2016 groter is geworden. Laten we er met zijn Marcel Smit
allen voor zorgen dat dit doorgaat ook in 2017. Van Leden, Voor Leden. Voorzitter
Veel leesplezier!
Henk Kingma Peter Klostermann
Vicevoorzitter
Foto op voorblad: De vier belangrijkste spelers binnen de Coalitie voor Veiligheid
Boy Rebergen
2 Secretaris

Theo Somers
Penningmeester

Peter van Huijkelom
Hoofdbestuurslid

Henriëtte Kelderman-Makaaij
Hoofdbestuurslid

Henk Kingma
Hoofdbestuurslid

Jolanda Jongejan-Wagter
Hoofdbestuurslid

Ronald Groeneveld
Hoofdbestuurslid

Nicolette Brazil
Aspirant-Hoofdbestuurslid

Vormgeving en druk
Drukkerij Van Rixel BV

Column

Van de voorzitter.....

Het is vandaag 5 februari 2017. Nog ruim vijf weken tot Afgelopen dinsdag
de verkiezing van de leden van de Tweede Kamer. Ik kijk heb ik als voorzitter
terug op een prachtige vakbondsweek: afgelopen dinsdag van onze vakbond al-
stonden wij als vakbonden en belangenorganisaties van vast stilgestaan bij de
werknemers die allemaal zelf werkzaam zijn binnen de almaar voortdurende
veiligheidsketen, verenigd in de Coalitie voor Veiligheid, reorganisatieperikelen
oog in oog met nagenoeg alle lijsttrekkers van de belang- binnen het Openbaar
rijkste Tweede Kamerfracties. Ministerie en de moge-
lijke relatie met – kort
Wij hadden hun aandacht en dat is belangrijk, zeker als gezegd – het vervol-
je als samenwerkingsverband, primair gericht op het in gingstekort, oplopende
politiek Den Haag onder de aandacht brengen van het be- doorlooptijden van strafzaken en sepotcijfers. Het zou mij
lang van voldoende geld voor alle cruciale onderdelen van zelfs niet verbazen als er door die inmiddels ruim drie jaar
de veiligheidsketen, moet concurreren met andere, ook voortslepende en veel onrust en onvrede veroorzakende
zeer wezenlijke en politiek gevoelige overheidsdomeinen reorganisatiebewegingen inmiddels ook strafzaken over
die net als veiligheid veel geld kosten: zorg en onderwijs. de kop zijn gegaan. Het is immers een bekend gegeven
dat langdurige onrust en onvrede op de werkvloer ten
Wij kregen van zowel de uitersten van het politieke spec- koste gaat van de focus van medewerkers. Helaas lijkt de
trum als de partijen die ergens daartussen zweven de inmiddels beruchte ‘Haagse zaak’, het schoolvoorbeeld
mondelinge toezegging dat zij niet alleen voor, maar voor- van hoe vooral niet gereorganiseerd moet worden, na al
al ook na 15 maart 2017 een lans zullen breken voor meer die tijd niet naar tevredenheid van betrokkenen te kun-
geld naar veiligheid. De aanwezige filmploegen, verslag- nen worden opgelost. Op zaaksoplossingsgerichte voor-
gevers van radiozenders en schrijvende pers hebben die stellen reageert de OM-top telkens zeer krampachtig;
beloften van rechts tot links ook haarfijn vastgelegd. Je er zou daarvoor onvoldoende financiering zijn of, en dat
zou toch zeggen dat het daarmee wel goed gaat komen. kan natuurlijk ook, men heeft daar onvoldoende geld voor
over. Het voelt nog steeds goed om voor de gedupeerden
De Coalitie voor Veiligheid blijft ten aanzien van de nu ge- in deze zaak op de bres te staan, maar ik hoop na zo’n
dane financiële beloften een gezonde dosis argwaan hou- lange, vooral voor de betrokken medewerkers slopende
den. Zeker, wij zijn er blij mee, maar juist in die politieke strijd wel van ganser harte dat wij in het belang van alle
arena geldt: eerst zien, dan geloven. betrokken partijen hier eerdaags naar ieders tevreden-
heid met elkaar uit kunnen komen.
Mede daarom zijn wij als vakbond met een uitgebreid onder-
zoek gestart onder voornamelijk alle kaderleden: hoofd- Afgelopen donderdag maakten de goed gevulde agenda’s
bestuurders, sectiebestuurders, afgevaardigden naar en stevig inhoudelijke onderwerpen en discussiepunten
de ledenraad en leden van de commissie Jong Juvox. van zowel het GO DJI als het DGO VenJ mijn geweldige
Zij zijn op dit moment druk bezig om zoveel mogelijk zor- vakbondsweek compleet. Ik heb een prachtbaan!
gelijke effecten van de tekorten binnen alle onderdelen
van Veiligheid en Justitie te inventariseren en analyseren. Marcel Smit,
De uiteindelijke rapportage breng ik in in de Coalitie voor
Veiligheid om zo ook aan alle politieke partijen munitie Voorzitter Justitievakbond Juvox
aan te leveren voor de verkiezingsdebatten die komende
weken op de rol staan en, na de verkiezingsdatum, de in-
formateur en formateur relevante achtergrondinformatie
te verschaffen.

3

Interview

Interview met Richard Keereweer
(Dienst Terugkeer en Vertrek)

De Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) is een professionele terugkeerorganisatie die belast is met handhaving
van het door de regering vastgestelde terugkeerbeleid voor vreemdelingen. Deze Dienst is wellicht voor vele col-
lega’s een nog vrij onbekende organisatie. Tijd dus voor een nadere kennismaking.

In de door de DT&V uitgegeven brochure staat dat de DT&V het vertrek regisseert van vreemdelingen die geen
recht hebben op verblijf in Nederland. Samen met andere overheidsdiensten en maatschappelijke organisaties
streeft de DT&V ernaar dat vreemdelingen zo veel als mogelijk zelfstandig en met perspectief terugkeren. De
medewerkers handelen zorgvuldig en met respect voor de waardigheid van de vreemdeling. Uitgangspunt is dat
de vreemdeling altijd de kans heeft om vrijwillig te vertrekken, met of zonder hulp van de DT&V.

Richard Keereweer, bestuurslid van de sectie Amsterdam van Justitievakbond Juvox, is werkzaam bij de DT&V.
Een interview ligt dus voor de hand.

Kun je in het kort aangeven wie Richard Keereweer is en Waarom heb je voor deze functie gekozen?
Om een breder beeld te krijgen buiten mijn eigen vakge-
wat je huidige functie is? bied, wat weer enorm handig is als voorzitter van de OR
Ik werk sinds 2007 bij de Dienst Terugkeer en Vertrek. van de DT&V.
In 2007 werd de DT&V opgericht door de toenmalige mi-
nister Verdonk, omdat de politiek van mening was dat Waar maken medewerkers zich momenteel druk over op
toelating en terugkeer niet langer door één organisatie
uitgevoerd diende te worden. de werkvloer?
De medewerkers bij de DT&V zijn bijna allemaal erg druk
Uit de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is dus met hun dagelijkse werkzaamheden die in het teken
de DT&V ontstaan met daaraan toegevoegd een aantal staan van de hoge asielinstroom. Afgewezen aanvragen
medewerkers vanuit de politie en de Koninklijke Mare- en vreemdelingen die aantoonbaar afkomstig zijn uit een
chaussee. In totaal werken er op dit moment ongeveer andere EU lidstaat dienen door de DT&V zo snel mogelijk
500 collega’s bij de DT&V. In de afgelopen tien jaar zijn te worden verwijderd.
de meeste medewerkers van politie en marechaussee
vervangen door vast DT&V personeel. Daarvoor was ik Daarnaast zijn de medewerkers erg benieuwd naar de
vanaf 1994 werkzaam bij de IND en daarvoor ben ik 20 nieuwe status van de ambtenaren in het kader van de
jaar werkzaam geweest bij de Koninklijke Marechaus- Wet Normalisering Rechtspositie Ambtenaren. Als OR
see. Mijn huidige functie is die van senior regievoerder op krijgen wij daar nu al veel vragen over, omdat er door het
de locatie van het Justitieel Complex op Schiphol. Daar- Ministerie van Veiligheid en Justitie op dit moment (nog)
naast ben ik voorzitter van de ondernemingsraad (OR) niet echt duidelijk over wordt gecommuniceerd.
van de DT&V en zojuist weer herkozen voor een periode
van 3 jaar. Ik heb vanuit het Georganiseerd Overleg Rijk (GOR) al-
leen een PowerPoint presentatie van 5 december 2016
Wat is je rol binnen Justitievakbond Juvox? ontvangen met betrekking tot het bovengenoemde on-
Ik ben sinds vorige jaar bestuurslid van de sectie Amster- derwerp. Persoonlijk ben ik benieuwd welke rol wij als
dam. Ik maak deel uit van de genoemde sectie en volg OR van de DT&V krijgen toebedeeld in dit traject. Door
met veel interesse alle zaken die spelen bij vooral Dienst genoemde hoge instroom is het zaak om als OR onder-
Justitiële Inrichtingen (DJI). Gelet op mijn positie binnen werpen als werkdruk en ziekteverzuim nauwlettend te
de sectie vanuit de DT&V vindt er een soort uitwisseling blijven volgen. Ook zijn de medewerkers benieuwd naar
van informatie plaats. Dit laatste kan soms een beter de nieuwe Cao, immers de huidige is op 1 januari 2017
beeld geven van bepaalde voorgenomen besluiten, aan- afgelopen. Alleen is het Van-Werk-Naar-Werk (VWNW)
gezien wij van de DT&V weer op een andere manier naar beleid verlengd tot 1 januari 2018.
zaken kijken en weer andere informatie hebben over be-
paalde onderwerpen die de andere leden van de sectie Welke ondersteuning kun je de leden van Justitievakbond
niet hebben. Wij vullen elkaar dus aan op dit gebied en
het versterkt onze positie. Juvox daarbij geven vanuit jouw functie?
Desgevraagd geven wij de medewerkers duidelijk aan

4

Interview

dat de OR er niet is voor individuele belangenbehartiging. steun en begeleiding van Justitievakbond Juvox, bijeen-
Alleen besluiten die groepen medewerkers treffen zijn komsten te organiseren. Dan bereik je ook de jongere
onderwerpen die de OR kan aanpakken. De OR van de werknemers.
DT&V is wel van mening dat de afdelingen personeels-
zaken van de uitvoerende organisaties er niet echt meer Waar moet Justitievakbond Juvox zich de komende jaren
zijn voor de medewerkers. Veelal wordt verwezen naar hard voor maken?
de P-portal in P-direct. Echter dit laatste geeft niet altijd De vakbond moet zich met name richten op de rechtpo-
direct antwoord op hun vragen dan wel de duidelijkheid sitie en arbeidsvoorwaarden van de medewerkers. Daar-
die door hen wordt gevraagd. De OR probeert hiervoor naast verdient de cultuur binnen sommige organisaties
iedere keer aandacht te vragen bij het management en is en leeftijdsbewust personeelsbeleid ook voldoende aan-
dus voor het personeel vaak een vraagbaak op dit gebied. dacht.

Waarom moeten medewerkers lid worden van een Wat wil je nog meegeven aan de lezers van dit magazine?
Gebruik je stem en invloed binnen je eigen organisatie,
vakbond? enerzijds via de medezeggenschap en anderzijds via je
Om zaken die ik hierboven heb vernoemd, als het daarbij lidmaatschap van een vakbond. Gebundeld vormen deze
gaat om individuele belangenbehartiging, dit zijn expli- twee instrumenten een krachtig instrument dat wel de-
ciet zaken voor een vakbond. Ik probeer de collega’s daar gelijk invloed kan hebben bij besluitvorming binnen een
echt op te wijzen en raad hen aan om lid te worden van organisatie.
een vakbond, die binnen Justitie echt en alleen voor hun
belangen opkomt. Ga dus in een OR namens Justitievakbond Juvox en krijg
zo meer zeggenschap en invloed in je eigen organisatie!
Hoe kun je de vakbond aantrekkelijker maken voor

jongeren?
Je moet het vakbondswerk dichter bij de mensen zien te
krijgen. Dat is mogelijk door vaker vanuit de OR, en met

5

Van onze IB-ers

Een lelijke misser bij de Rechtspraak

De invoering van het programma KEI bij de Rechtspraak heeft grote gevolgen voor de werkgelegenheid in de ad-
ministraties. Administratieve functies in de schalen 4 en 5 worden opgeheven. Medewerkers in die functies zullen
op termijn, als het werk voor hen feitelijk ophoudt, hun baan bij de Rechtspraak verliezen. Administratieve func-
ties in de schalen 6 en 7 blijven bestaan, maar er vindt in die functiegroepen bij de meeste gerechten wel krimp
plaats. Veel medewerkers in die functiegroepen zullen toch hun baan verliezen.

Hoewel het werk nog niet meteen zal verdwijnen maar worden in de nieuwe organisatie en per 1 december
pas later, is ervoor gekozen om de medewerkers die op 2016 zou worden aangewezen als verplicht VWNW-kan-
termijn hun baan zullen verliezen toch al per 1 decem- didaat.
ber 2016 aan te wijzen als verplicht VWN-kandidaat. Die
keuze is zo gemaakt om zeker te stellen dat deze mede- Toen ik de zaak met de betreffende medewerker door-
werkers nog van het VWN-beleid zullen gebruik kunnen nam in een persoonlijk gesprek, bleek dat hij door de
maken, ook als dat beleid niet meer zou zijn verlengd werkgever, zonder dat hij dat wist, was teruggezet van
per 1 januari 2017. senior administratief medewerker in schaal 6 naar ad-
ministratief medewerker in schaal 5. Deze wijziging
De desbetreffende rechtbank heeft in deze bleek door de werkgever in P-Direkt te zijn doorge-
zaak een aantal dingen niet goed gedaan. voerd, waarbij wel was aangegeven dat de medewerker
in schaal 6 betaald zou blijven, dus een persoonlijke
Het proces waarbij alle betreffende medewerkers wer- schaal 6 zou behouden.
den geïnformeerd over hun toekomstige positie en
waarbij degenen die op termijn niet bij de Rechtspraak De medewerker kon zich nog herinneren dat er in fe-
zullen kunnen blijven werken een formele aanwijzing bruari 2016 een gesprek had plaatsgevonden met zijn
als verplicht Van-Werk-Naar-Werk (VWNW)-kandidaat leidinggevende. Bij dit gesprek was er niemand van de
hebben gekregen per 1 december 2016, is, voor zover afdeling P&O aanwezig geweest. Van het gesprek was
mij bekend, over het algemeen goed verlopen. Dit beeld geen verslag opgemaakt. De leidinggevende had tegen
wordt bevestigd doordat slechts een relatief zeer klein de medewerker gezegd dat hij al een poos geen coördi-
aantal medewerkers gebruik heeft gemaakt van de mo- nerende werkzaamheden meer had verricht en kunnen
gelijkheid om bedenkingen in te dienen tegen het voor- verrichten en dat hij daarom de werkzaamheden moest
genomen besluit tot niet-plaatsing in de nieuwe orga- doen van administratief medewerker maar wel gewoon
nisatie en tot aanwijzing als verplicht VWNW-kandidaat schaal 6 zou behouden. De medewerker vroeg toen of
per 1 december 2016. daar nog iets van op papier kwam. De leidinggevende
reageerde op die vraag instemmend. Maar een besluit
Op de zaak van één van de medewerkers die bedenkin- heeft de werknemer nooit ontvangen.
gen heeft ingediend tegen het voorgenomen besluit tot
niet-plaatsing en tot aanwijzing als verplicht VWNW- Voor deze medewerker was het extra zuur dat hij geen
kandidaat zal ik nader ingaan. nieuwe plaats zou krijgen in de organisatie omdat hij,
zonder dat te weten, kennelijk formeel weer adminis-
Het gaat om een medewerker werkzaam bij een van de tratief medewerker in schaal 5 was geworden. Hij wist
gerechten in het land. Deze medewerker wist niet beter echter niet beter of hij was senior administratief me-
of hij was senior administratief medewerker in schaal dewerker in schaal 6 en voor alle senior administratief
6. Bij de indeling in het Functiegebouw Rijk was de for- medewerkers in schaal 6 was er een plaats in de nieuwe
mele functie van deze medewerker geworden: mede- organisatie.
werker verwerken en behandelen in schaal 6.
De betreffende rechtbank heeft in deze zaak een aantal
Tot zijn verbazing ontving deze medewerker van het dingen niet goed gedaan.
gerechtsbestuur een brief waarin stond dat hij als ad-
ministratief medewerker in schaal 5 niet geplaatst zou Allereerst is het niet goed als een leidinggevende met
een medewerker een gesprek aangaat dat gaat over een
te nemen besluit dat grote rechtspositionele gevolgen
heeft of kan hebben in de toekomst. Ook is het niet goed

6

Van onze IB-ers

als er van zo’n gesprek niet een duidelijk verslag wordt matieve organisatie op de feitelijke situatie, dan kan dat
opgemaakt. Eveneens is fout dat de leidinggevende niet via een formele reorganisatie. Ook kan de werkgever
een duidelijke boodschap aan de medewerker heeft ge- iemand met behoud van de eigen functie opdragen om
geven en niet heeft gecontroleerd of de medewerker die tijdelijk andere werkzaamheden te doen. Maar iemand
boodschap ook goed had begrepen. Het gevolg van deze onder die omstandigheden zonder meer zijn functie af-
fouten in deze zaak is dat de medewerker niet een goed nemen en hem herplaatsen in een lagere functie mag
beeld had van zijn eigen positie en van wat er dreigde te niet.
gaan gebeuren en van wat er later ook gebeurd is.
Tijdens de bedenkingenprocedure bleek tot mijn verba-
Als de medewerker zich had gerealiseerd dat hij werd zing dat de werkgever serieus meende dat het in een
teruggezet in functie, namelijk van senior administra- geval als dit niet meer dan normaal en ook rechtmatig
tief medewerker in schaal 6 naar administratief mede- is om iemand die door bepaalde ontwikkelingen in de
werker in schaal 5, dan had hij daar meteen een be- organisatie niet precies meer alle bestanddelen van zijn
zwaarschrift tegen kunnen indienen. functie kan verrichten, op basis van dat enkele feit een-
voudig terug te zetten in functie en dus feitelijk te de-
Maar iemand onder die omstandigheden graderen en dat dan in P-Direkt ook zo door te voeren.
zonder meer zijn functie afnemen en hem Als de werkgever dit inderdaad zou mogen, dan zouden
herplaatsen in een lagere functie mag niet. allerlei regels met betrekking tot reorganisaties over-
bodig zijn. Zo werkt het dus niet!
Zo’n bezwaar had een zeer grote kans van slagen ge- Jammer is dat de werkgever in deze zaak heeft verme-
had. De werkgever mag namelijk buiten het kader van den om dit zeer principiële punt mee te nemen in het
een reorganisatie en met inachtneming van daarvoor besluit dat is gevolgd na het indienen van bedenkingen
geldende regels niet iemand zijn functie afnemen en tegen de voorgenomen niet-plaatsing en de voorgeno-
hem formeel herplaatsen in een lagere functie als de men aanwijzing als verplicht VWNW-kandidaat.
betrokken persoon goed functioneert. Dat is niet anders
als de werkgever vaststelt dat de formatieve organisa- Voor de betreffende medewerker speelt dat laatste ove-
tie niet goed meer aansluit op de werkelijke organisa- rigens geen rol. De terugzetting in functie is namelijk
tie met als gevolg dat bepaalde medewerkers niet alle alsnog ongedaan gemaakt, omdat men achteraf vond
werkzaamheden doen of kunnen doen die zij op basis dat de communicatie met de hem over de terugzetting
van hun functieomschrijving wel zouden moeten doen. niet goed was gelopen. Door het ongedaan maken van
Als de werkgever een betere aansluiting wil van de for- de terugplaatsing in functie kon betrokkene alsnog als
senior administratief medewerker in schaal 6 alsnog
geplaatst worden in de nieuwe organisatie.

Peter Klostermann

7

Tijdelijke contracten

Tijdelijke contracten:
een zegen of een vloek?

Ik kom nog uit de generatie waarbij je na een aanstelling bij een nieuwe werkgever een proeftijdcontract kreeg voor
de duur van een jaar. Na dat jaar werd het tijdelijke contract bij goed functioneren omgezet in een vast dienstverband.
De werkgever was blij dat hij een kwalitatief goede werknemer in dienst had en de werknemer was blij omdat hij de

zekerheid had van een vaste baan.

Vanzelfsprekend veranderen tijden en krijgen mensen Uitzendarbeid
nieuwe inzichten. Werkgevers vonden het steeds lasti- Naast de tijdelijke aanstelling als ambtenaar kan voor
ger worden om werknemers met een vast contract te tijdelijk werk ook gebruik worden gemaakt van uitzend-
ontslaan en ook door de economische crisis ontstond krachten. Het is echter niet de bedoeling dat via uit-
bij werkgevers steeds meer de behoefte om tijdelijke zendarbeid langdurig dezelfde (structurele) werkzaam-
contracten aan te bieden om in tijden van crisis snel- heden worden verricht. Dit geldt ook voor werknemers
ler van hun medewerkers af te kunnen komen. Ook en- van detacheringsbureau’s.
kele politieke partijen gaven aan dat het geven van vaste  
contracten niet meer aansluit bij de wensen van de mo- Payrolling
derne werknemer. Payrolling moet worden afgebouwd en mag niet meer
De moderne werknemer zou meer behoefte hebben aan voorkomen na 1 mei 2016.
tijdelijke/flexibele contracten omdat de moderne werk-
nemer ook steeds vaker en sneller wisselt tussen banen. Is de situatie na 2015 daarmee nu verbeterd voor de
Daarmee werd de weg vrijgemaakt voor het steeds va- werknemer?
ker geven van tijdelijke contracten en vaste contracten Helaas moet ik deze vraag met nee beantwoorden. Het
werden nog nauwelijks gegeven. aantal tijdelijke contracten blijft stijgen en vaste con-
In 2015 werd de Wet Werk en Zekerheid ingevoerd met tracten worden nog steeds sporadisch gegeven.
het doel om het ontslagrecht te vereenvoudigen, de ver-
goeding bij ontslag te beperken en aanwending daarvan Opvallend is dat de politiek zich de afgelopen weken
voor snelle werkhervatting te bevorderen. De wetgever nu ook weer begint te roeren op dit terrein. Ik lees re-
gaf ook aan dat het wenselijk is de rechtspositie van cent in de kranten dat zowel de Partij voor de Arbeid
werknemers met een arbeidsovereenkomst voor be- als D66 zich druk maken over het uitblijven van vaste
paalde tijd en met een arbeidsovereenkomst met wis- contracten.
selende uren te versterken, de doorstroom van flexibele
naar vaste arbeid te bevorderen en de langdurige inzet
van flexibele arbeid te beperken.
In 2015 werden in een circulaire nadere richtlijnen ge-
geven. In hoofdlijnen kwam dat op het volgende neer:
 
Tijdelijke aanstellingen
De tijdelijke aanstelling voor een proeftijd is bedoeld als
een instrument om een nieuw aan te stellen ambtenaar
te beoordelen bij de invulling van structurele werk-
zaamheden. Bij goed functioneren van de ambtenaar
volgt een vaste aanstelling. In het geval deze aanstelling
na de vastgestelde proeftijd stilzwijgend wordt voortge-
zet, ontstaat ook een vaste aanstelling. Bij de overige
gronden voor een tijdelijke aanstelling wordt bij stilzwij-
gende voorzetting, geacht deze tijdelijke aanstelling op
dezelfde voorwaarden en vastgestelde periode, maar
maximaal voor één jaar, te worden voortgezet. Indien
deze tijdelijke aanstellingen niet kunnen worden voort-
gezet, vraagt goed werkgeverschap tijdig (= één maand
voor het aflopen van de duur van de tijdelijke aanstel-
ling) de betrokken ambtenaar hierover te informeren.
 

88

Tijdelijke contracten

De PvdA start zelfs een heuse handtekeningencampag- - De ontslagvergoeding moet op de schop en dat geld
ne richting werkgeversorganisatie VNO-NCW. Tweede moet worden ingezet voor gerichte scholing om de
Kamerlid Gijs van Dijk (afkomstig uit de vakbond) geeft werknemers weer elders aan de slag te krijgen;
aan dat heel veel werknemers juist veel waarde hechten - De arbeidsvoorwaarden moeten minder afhangen
aan een vast contract en hoopt met deze campagne een van iemands leeftijd en van het aantal jaren dat bij
mentaliteitsverandering te bewerkstelligen bij de werk- dezelfde baas is gewerkt;
gevers. Hij geeft aan dat er momenteel zelfs sprake is - De extra vrije dagen voor ouderen komen te vervallen
van zogenaamde wegwerpwerknemers en hij hoopt op ten gunste van persoonlijke keuzepakketten;
eerherstel van het vaste contract. - De onregelmatigheidstoeslagen moeten opnieuw be-
keken worden omdat activiteiten steeds vaker over
Ook D66 leider Pechtold maakt zich druk om de steeds de dag worden verspreid;
maar toenemende groei van tijdelijke contracten en uit- - Cao loonsverhoging is alleen mogelijk bij bedrijven
zendwerk. Volgens Pechtold wordt de tweedeling op de met voldoende financiële draagkracht;
arbeidsmarkt steeds scherper. Vooral 45-minners en - De werkgeversorganisaties geven aan dat met deze
laag opgeleiden krijgen geen vast contract meer. Het maatregelen de werknemer, beter dan nu, zelf de re-
kan volgens hem niet zo zijn dat alleen mensen met een gie in handen kan nemen.
universitaire opleiding een vaste baan kunnen krijgen. Er wordt mij te vaak en te snel geroepen dat de maatre-
Pechtold geeft aan dat uit onderzoek is gebleken dat gelen die de regering of werkgeversorganisaties voor-
het aantal flexbanen onverminderd stijgt: het afgelopen stellen of invoeren “in het belang van de werknemer”
jaar was 83% van het aantal nieuwe banen een uitzend- zouden zijn.
baan of een tijdelijke baan. Het aantal vaste contracten Wanneer ik nu eens onbevangen kijk naar de voor- en
blijft dalen. nadelen van een tijdelijk contract kom ik op het volgen-
D66 wil dat alle werknemers in Nederland zicht hebben de.
op een vaste baan. Nergens in de Westerse wereld is het Voordelen tijdelijk contract:
verschil in regels tussen vaste en tijdelijke contracten - De werkgever kan snel en zonder problemen na afloop
zo groot als in Nederland. van het contract afscheid nemen van de werknemer;
Een tijdelijke baan of een uitzendbaan was vaak een - De werknemer heeft de zekerheid dat hij voor de
tussenstation maar is nu steeds vaker de eindhalte. Als duur van het contract een baan heeft en voelt zich
we dat niet veranderen is de vaste baan straks alleen vrij om na het einde van het contract een andere baan
nog in het museum te bewonderen, aldus Pechtold. te zoeken mocht het werk niet bevallen.

Gijs van Dijk (Tweede Kamerlid) geeft
aan dat er momenteel zelfs sprake is
van zogenaamde wegwerpwerknemers
en hij hoopt op eerherstel van het vaste
contract.

D66 wil het aantal vaste banen doen toenemen door het
makkelijker te maken werknemers te ontslaan en de
kosten voor langdurig zieke werknemers niet meer bij
werkgevers in rekening te brengen.

Het doet mij goed dat de enkele politieke partijen zich
nu ook druk maken over het uitblijven van vaste con-
tracten. Of moet ik de uitlatingen alleen maar zien als
gebakken lucht in verband met de komende verkiezin-
gen op 15 maart? D66 brengt al wisselgeld in door te
stellen dat het opnieuw eenvoudiger moet worden om
medewerkers te ontslaan.

Die laatste opmerking sluit aan bij een recent artikel in
de krant waarbij de werkgeversorganisaties aangeven
opnieuw de rechten van de werknemers te willen in-
perken. Kort samengevat stellen deze organisaties het
volgende voor:

9

Tijdelijke contracten

Nadelen tijdelijk contract: Ik durf ook te stellen dat een medewerker met een tij-
- De werkgever moet bij het niet verlengen van het tij- delijk contract zich vaak minder kritisch durft uit te la-
delijke contract opnieuw een vacature openstellen ten over de werkgever omdat hij bang is dat het tijdelijke
en een nieuwe medewerker inwerken. Dat kost geld contract niet wordt verlengd.
en energie;
- De werknemer heeft geen enkele zekerheid over be- Waarom luisteren de politieke partijen
houd van zijn werk; en de werkgeversorganisaties ook niet
De werknemer krijgt te maken met praktische bezwa- eens naar de wensen van de werknemer
ren, zoals het moeilijk krijgen van een hypotheek, maar zelf?
indien het werk verder buiten de woonplaats van de
werknemer is gelegen krijgt de werknemer ook te ma- Nu de werknemer nog steeds geen luisterend oor krijgt
ken met simpele vragen als “moet ik verhuizen”, “moe- bij de politiek en de werkgeversorganisaties, wordt de
ten de kinderen naar een andere school”, “moet ik van rol van de vakbond steeds belangrijker.
sportclub veranderen” etc. De vakbond kent immers wel de belangen van de werk-
nemers en de vakbond zit aan tafel wanneer er weer
gesproken wordt over een nieuwe Cao.
Die gesprekken voor onze Cao zijn weer van start gegaan.
Ik roep de onderhandelaars dan ook op om achter de
belangen van de werknemer te gaan staan. Die werk-
nemer hecht waarde aan een vast contract. Dat is mijn
stellige overtuiging.
Dat moet dan ook een belangrijke inzet zijn voor de Cao
onderhandelingen.
U begrijpt dat ik maar tot één conclusie kan komen: een
tijdelijk contract is een vloek.

Cees Hatzmann

Vanuit de gedachte van de werknemer zijn de nadelen VERGEET NIET …
vele malen groter dan de voordelen.
Samenvattend kan ik stellen dat het de komende  een wijziging van je huisadres of e-mail door te
tijd weer een strijd over tijdelijke of vaste contracten, geven. Doe dit door in te loggen op www.juvox.nl
versoepeling van het ontslagrecht en secundaire ar- met je persoonlijke wachtwoord en username en
beidsvoorwaarden, gaat worden tussen de politiek, de dan je gegevens te wijzigen bij [persoonsgegevens].
werkgeversorganisaties en de vakbonden met de werk-
nemer als lijdend voorwerp. Waarom luisteren de po- WIST JE DAT…
litieke partijen en de werkgeversorganisaties ook niet
eens naar de wensen van de werknemer zelf? Ik heb  je op onze website kunt aangeven dat je via
de overtuiging dat ook de moderne werknemer toch be- de e-mail op de hoogte wilt worden gehouden van
lang heeft bij een vast contract. Heel veel medewerkers alle recente ontwikkelingen? Dit doe je eenvou-
willen namelijk de zekerheid van een vaste baan om dig door op www.juvox.nl in te loggen en bij [per-
vanuit dat perspectief een goede toekomst op te kunnen soonsgegevens] de keuze [nieuwsbrief] op ‘ja’ te
bouwen. En zoals hiervoor aangegeven geeft een vast zetten. Je ontvangt dan in het vervolg via de e-mail
contract meer mogelijkheden om een hypotheek van de onze Ju4tjes met informatie over actuele zaken
bank te krijgen voor de aanschaf van een huis. (controleer dan ook direct je adresgegevens en
e-mailadres).

 Justitievakbond Juvox in de afgelopen twee en een
half jaar met ruim 300 leden (!) is gegroeid?

10

Column

De betekenis van een baan

Recentelijk overwoog ik minder te gaan werken en meer tijd te besteden aan mijn hobby’s.
De aantrekkingskracht om minder te werken is bij mij op de een of andere manier toegenomen.  Of ik ben het zat
om naar de grijze muren van mijn werkplek te kijken.

Ik hoor af en toe van sommige collega’s dat zij minder BALANS IN JE LEVEN
gaan werken, en meer tijd besteden aan andere activitei-
ten. Er is ook een ander leven, buiten het werk. Werk is natuurlijk heel belangrijk maar niet alles: zorg
Mensen die meer tijd steken in sociale activiteiten en rei- dat je een balans hebt tussen werk en andere activiteiten.
zen vermijden werkdruk en stress. “Ik heb zoveel euro Hoe lang gaat een mens tijd verliezen op de werkplek?
nodig voor mijn levensbehoeften, meer niet...’ zei een Een derde van ons leven!
collega onlangs. Toch heeft niet iedereen een gezellige werksfeer, waar
men rust en energie van krijgt. Nederland zit qua deel-
Natuurlijk is werk heel belangrijk voor ons. De laatste tijdwerk in de wereldtop. De werktijd van Nederlanders
tijd zocht ik antwoord op twee vragen. Ten eerste, wat is ook relatief weinig in vergelijking met andere Europese
is werk? Veel verschillende bezigheden kunnen worden landen. Dat is goed nieuws, maar het leven is duurder
verstaan onder arbeid en werk. Als menselijke bezigheid, geworden, ons basisbehoeften zijn divers en toegeno-
zoals een bepaalde inspanning. Gebruik van je capacitei- men.  Wij moeten nog langer blijven werken.
ten, behulp van gereedschappen, machines etc..., maat-
schappelijke behoefte, het doel een product of een dienst Ondanks dat zijn we ons er van bewust dat een mens ook
te leveren. Als aan een van deze punten wordt voldaan tijd nodig heeft voor sociale activiteiten, sporten en rei-
kun je zeggen dat je bezig bent met werken ofwel arbeid zen. Daarom is het zo belangrijk om individuele arbeids-
te verrichten. overeenkomsten te hebben. Zelf je rooster maken, een
maand wat minder werken, een andere maand wat meer,
En dan de tweede vraag; waarom werken wij eigenlijk? je eigen werktijden bepalen als het kan. De toekomst van
Wij werken om geld te verdienen of om iets zinvols of nut- onze arbeidsmarkt zal meer en meer flexibiliteit bieden
tigs te doen. Maar werk is niet alleen zodat men inko- dan die wij nu hebben.
men heeft om in het eigen gezins- en levensonderhoud
te kunnen voorzien, het kent ook sociale aspecten met Maar voorlopig genieten wij van ons werk en zoeken wij
bijhorende contacten. Met werk heb je meer zekerheid naar een nóg beter leven.
en het gevoel dat je ergens bij hoort, dat je een positieve
bijdrage levert aan de maatschappij. Een betaalde baan Mustafa Tatar
is daarom voor veel mensen een belangrijke meerwaar-
de in het leven.

Behalve dat biedt werk namelijk een bepaalde sociale
status. Er wordt van je verwacht dat je een baan hebt.
Ook is er via het werk de mogelijkheid om nieuwe sociale
contacten te onderhouden. Je leert omgaan met diverse
mensen en kunt hier vriendschap aan overhouden.

De Amerikaanse psycholoog Abraham Maslow heeft ooit
een piramide bedacht. Volgens hem is één van de vijf ba-
sisbehoeften dat een mens gaat werken. Daarnaast zijn
er de lichamelijke behoeften, veiligheid en zekerheid, de
behoefte aan sociaal contact, erkenning en waardering
en zelfrealisatie.

11

WNRA

De Wet Normalisering Rechtspositie
Ambtenaren

Op 3 oktober 2010 hebben de Tweede Kamerleden Koser Kaya (D’66) en Van Hijum (CDA) een initiatiefwetsvoorstel
ingediend tot wijziging van de Ambtenarenwet en enige andere wetten in verband met het in overeenstemming
brengen van de rechtspositie van ambtenaren met die van werknemers met een arbeidsovereenkomst naar bur-
gerlijk recht (Wet Normalisering Rechtspositie Ambtenaren). Deze wet wordt verder in dit artikel WNRA genoemd.

In de Memorie van Toelichting geven de indieners van Eerste Kamer tot en met de tweede plenaire behan-
het wetsvoorstel aan dat hun voorstel beoogt een zo deling vrij kritisch was. Maar ja, je kan niet tegen een
groot mogelijke eenvormigheid tussen de rechtspositie voorstel van jezelf stemmen. De tegenstemmende par-
van ambtenaren en werknemers tot stand te brengen. tijen hadden met name zorgen over de kosten van deze
In het verleden zijn daartoe al vele en grote stappen ge- wetsoperatie. Zij achtten het voordeel van deze nieuwe
zet. Uitgangspunt bij dit alles is, dat de arbeidsverhou- wet tegenover de kosten daarvan niet aangetoond. Een
dingen bij de overheid uiteindelijk gelijk zouden moeten belangrijk punt van de tegenstemmers was ook dat de
zijn aan de verhoudingen in het private bedrijfsleven, rol van de vakbonden in het gedrang kwam en de con-
met uitzondering van die gevallen waarin er zwaarwe- statering dat de vakbonden niet positief stonden tegen-
gende argumenten zijn om dit niet te doen. Met name over de WNRA. Er was volgens de tegenstemmers bij
mw. Koser Kaya was een groot pleitbezorger voor het een belangrijk deel van de mensen om wie het gaat dus
zo veel mogelijk afschaffen van de ambtenarenstatus geen draagvlak. Dit is een juiste gedachtengang, maar
en dan weten we wel uit welke hoek de wind waaide. kennelijk hadden de VVD en PVV daar geen boodschap
D’66 dus. aan. Goed om te weten zo vlak voor 15 maart 2017.
De Raad van State was zeer kritisch over het wetsvoor-
stel. De Raad vroeg zich af vraagt zich af welk klem- Voordeel tegenover de kosten niet aan-
mend probleem met het wetsvoorstel wordt opgelost. getoond
Een vraag die toen al goed was en ook thans nog kan
worden gesteld.

Raad van State zeer kritisch over het De bonden
wetsvoorstel De vakbonden konden zich inderdaad niet vinden in
de WNRA en hebben tegen de invoering van die wet in
Op 4 februari 2014 is het wetsvoorstel, na diverse wijzi- kort geding geprocedeer. Zowel bij de President van de
gingen en amendementen, goedgekeurd door de Tweede Rechtbank Den Haag als bij het Gerechtshof Den Haag
Kamer en het wetsvoorstel lag daarna ter goedkeuring kregen de bonden echter het deksel op de neus. Het Ge-
bij de Eerste Kamer. De verwachting was in die tijd dat rechtshof overwoog in het arrest van 23 december 2016
de WNRA moest ingaan per 1 januari 2017. Niets is min- daarbij dat toewijzing van de vorderingen van de bonden
der waar. De Eerste Kamer heeft flink tegengesputterd een ingreep van een rechter in een wetgevingsproces
en vele kritische vragen gesteld. De vragen gingen met zal betekenen en dat dat niet de (grondwettelijke) taak
name over de vraag of de beoogde nieuwe wet nog wel van een rechter is. Ten overvloede heeft het Gerechtshof
nodig was, gelet op het tijdverloop sedert de indienining wel nog overwogen dat de bonden ten onrechte hebben
van het voorstel in 2010 en de vele kosten en moeite
(heel veel wijziging van wetgeving) die met het voorstel
gepaard zullen gaan. Ook het feit dat bepaalde groepen
van ambtenaren, hierna daarover meer, niet onder de
wet zulllen vallen, leverde gefronste wenkbrauwen op.
Het wetsvoorstel is driemaal plenair behandeld en op 8
november 2016 is er over het voorstel gestemd. Tegen
het voorstel stemden de fracties van de PvdA, Groen
Links, SGP, Christenunie, SP, PvdD en OSF. Het voorstel
behaalde toch een meerderheid, omdat naast de indien-
dende partijen D’66 en CDA, ook VVD, PVV en 50PLUS
voorstemden. Opvallend is wel dat de CDA fractie in de

12

WNRA

gesteld dat zij buiten spel zijn gezet dan wel worden ge- uitgezonderd van de WNRA. Een meerderheid van de Ka-
zet. Dit zei het Gerechtshof: mer vond dat het onderscheid tussen het uitvoerende en
“Naar de Staat onvoldoende weersproken heeft gesteld ondersteunende deel van de politie geen recht doet aan de
hebben de initiatiefnemers het Wetsvoorstel ter consul- praktijk op de werkvloer.
tatie voorgelegd aan de Samenwerkende Centrales van Er ontstaan dus verschillende soorten ambtenaren,
Overheidspersoneel, heeft de minister met hen gesproken waarop een diversiteit van regels van toepassing zal zijn.
en de toen naar voren gebrachte zorgpunten aan de Twee- Kijk bijvoorbeeld naar de Tweede Kamer. De mensen
de Kamer overgebracht, waarna dit heeft geleid tot een van de Koninklijke Marechaussee en de politie die het
aanpassing van het overgangsrecht. Daarbij is voorts van gebouw en de orde en rust bewaken vallen niet onder
belang dat de thans voor ambtenaren geldende primaire de nieuwe wet en de beveiligers (en het overige perso-
arbeidsvoorwaarden zoals loon, vakantie(geld) en dergelij- neel) in dienst van de Tweede Kamer wel. Dit is eigenlijk
ke niet door het Wetsvoorstel worden gewijzigd. Daarover te gek voor woorden en bevestigt dat het wetsvoorstel
zal na invoering van de wet kunnen worden onderhandeld van Koser Kaya en Van Hijum van destijds gewoon een
zoals dat thans ook voor werknemers in de private sector populistisch voorstel was.
geldt. Voorts staat als onvoldoende weersproken vast dat De indieners van het voorstel hebben zich verder, zo
de minister bereid is met de Ambtenarencentrales te over- lijkt het tenminste, onvoldoende verdiept in het feno-
leggen over de wijze van in- en uitvoering van de wet.“ meen “ambtenaar”. De functie van een ambtenaar, een
Het Gerechtshof vertrouwt dus op de blauwe ogen van overheidsdienaar, is principieel, zowel naar zijn of haar
de minister. Het verleden heeft ons, mensen werkzaam baas als naar het publiek toe, anders van karakter en
bij de rijksoverheid, echter geleerd dat onze werkgever inhoud dan die van een werknemer in het bedrijfsleven.
niet altijd betrouwbaar is. Er is wel hoop. De betrokken Dit blijkt ook uit het feit dat in de nieuwe Ambtenaren-
minister, Plasterk, heeft in zijn brief van 20 januari 2017 wet bepaalde regelingen/verplichtingen blijven bestaan
aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Ge- voor de ambtenaar. Ik noem er een paar:
neraal over de implementatie van de WNRA diverse ma- - afleggen eed of belofte;
len het noodzakelijke overleg met de vakbonden aange- - melden nevenwerkzaamheden;
kaart. Nu maar hopen dat de opvolger van Plasterk dat - geheimhoudingsplicht; beperking vrije meningsuiting;
overleg ook waar gaat maken. Maar we gaan er vanuit - verbod giften aan te nemen;
dat de bonden (en de Tweede Kamer?) de vinger aan de - verplicht melden misstanden.
pols zullen houden. Ook hier is dus de ambtenaar die onder de WNRA valt
WNRA voor alle ambtenaren? niet gelijk aan de werknemer uit het bedrijfsleven. Was
Geldt de nieuwe wet nu voor alle ambtenaren? Het ant- die gelijkschakeling toch eigenlijk niet de bedoeling van
woord op die vraag is ontkennend. De volgende groepen de indieners van het wetsvoorstel?
ambtenaren worden uitgezonderd van de WNRA:
- politiekeambtsdragers:bijvoorbeeldministers,staats- Functie ambtenaar principieel anders
secretarissen,gedeputeerden,burgemeestersenwet-
houders; Er komen overigens nieuwe ambtenaren bij. Dit zijn me-
- leden van de Hoge Colleges van Staat: leden van de dewerkers van overheidswerkgevers die nu al op basis
Eerste en Tweede Kamer, de Raad van State, de Alge- van een arbeidsovereenkomst werken. Dit zijn bijvoor-
mene Rekenkamer en de Nationale ombudsman; beeld medewerkers van De Nederlandsche Bank, de
- leden van adviescolleges en zelfstandige bestuurs- Sociale Verzekeringsbank en het UWV.
organen; De gevolgen van de WNRA
- de rechterlijke macht: rechters, officieren van justitie De belangrijkste gevolgen van de nieuwe wet zullen
en procureurs-generaal; nu de revue passeren. De eenzijdige (namelijk door de
- alle defensieambtenaren: zowel militair als burger- overheidswerkgever) aanstelling verdwijnt. In de plaats
personeel; daarvan komt een tweezijdige arbeidsovereenkomst
- alle politieambtenaren: politieagenten, rechercheurs tussen de werknemer en de werkgever. Het begin van
en administratief en technisch personeel; de arbeidsovereenkomst zal in de praktijk niet veel af-
- notarissen en gerechtsdeurwaarders. wijken van wat nu gebeurt. Men solliciteert, komt in
Militaire ambtenaren worden uitgezonderd gelet op hun aanmerking voor de functie en er wordt verder onder-
specifieke taak en een meerderheid van de Tweede Ka- handeld over salaris, etc. Indien men het dan eens is,
mer wilde dat ook het burgerlijk personeel bij defensie wordt de arbeidsovereenkomst gesloten.
werd uitgezonderd, omdat het namelijk onwenselijk is Bij de invoering van de nieuwe wet zal er ook niet veel
als er binnen één organisatie twee verschillende rechts- veranderen. De aanstelling van de ambtenaar wordt
positieregimes zouden gelden. De Tweede Kamer heeft er
ook voor gezorgd dat het volledige politiepersoneel wordt

13

WNRA

van rechtswege (dus automatisch) omgezet in een gezegd: de privaatrechtrechtelijke rechtsbescherming
arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht. Deze ar- en het private ontslagstelsel). Dit lijkt meer zekerheid
beidsovereenkomst bevat de op dat tijdstip ten aanzien en bescherming voor de ambtenaar te brengen. Een
van de individuele ambtenaar bestaande beslissingen, overheidswerkgever die afscheid wil nemen van een
afspraken en toezeggingen betreffende zijn arbeids- ambtenaar die valt onder de WNRA moet daarvoor een
voorwaarden. Hieronder zijn in elk geval begrepen: redelijke grond hebben.
de duur van het dienstverband, de bezoldiging (loon), Als redelijke grond noemt de wet in artikel 669 van
werktijden, rooster, verlof, faciliteiten voor de uitoefe- boek 7 BW:
ning van de functie en studiefaciliteiten. Ook met be- a. het vervallen van arbeidsplaatsen wegens bedrijfs-
trekking tot het pensioen verandert er niets. Er gaat economische omstandigheden;
voor de ambtenaar dus niets verloren zodra de nieuwe b. ziekte of gebreken van de werknemer waardoor hij
wet ingaat.
niet meer in staat is de bedongen arbeid te verrichten
Arbeidsvoorwaarden en pensioen ver- (mits de ziekte ten minste twee jaar heeft geduurd
anderen niet en aannemelijk is dat binnen 26 weken geen herstel
zal optreden en dat binnen die periode de bedongen
Wat wel een belangrijke verandering is dat onder ande- arbeid niet in aangepaste vorm kan worden verricht);
re de Wet op de Collectieve arbeidsovereenkomst (Cao) c. het bij regelmaat niet kunnen verrichten van de be-
van toepassing wordt. Binnen een Cao worden afspra- dongen arbeid als gevolg van ziekte of gebreken van
ken over arbeidsvoorwaarden vastgelegd. Bijvoorbeeld de werknemer met voor de bedrijfsvoering onaan-
over loon, toeslagen, betaling van overwerk, werktij- vaardbare gevolgen;
den, proeftijd, opzegtermijn en pensioen. Ook zaken als d. ongeschiktheid van de werknemer tot het verrichten
scholing, kinderopvang en vervroegd pensioen kunnen van de bedongen arbeid, anders dan ten gevolge van
in een Cao worden geregeld. Een Cao wordt afgesloten ziekte of gebreken van de werknemer;
tussen (verenigingen van) werkgevers en vakbonden. e. dusdanig verwijtbaar handelen of nalaten van de
Ik hoor u al opmerken dat we als ambtenaar toch nu werknemer, dat van de werkgever in redelijkheid niet
ook al een Cao hebben. Dat klopt, maar dat is niet op gevergd kan worden de arbeidsovereenkomst te
basis van de Wet Cao. Nu geldt in het Ambtenarenrecht laten voortduren;
het overeenstemmings- of meerderheidsvereiste. Dit f. het weigeren van de werknemer de bedongen arbeid
vereiste houdt in dat een akkoord met een meerder- te verrichten wegens een ernstig gewetensbezwaar,
heid van de vakcentrales moet worden gesloten om een mits aannemelijk is dat de bedongen arbeid niet in
regeling met arbeidsvoorwaardelijke rechten of ver- aangepaste vorm kan worden verricht;
plichtingen voor individuele ambtenaren in te kunnen g. een dusdanig verstoorde arbeidsverhouding dat van
voeren. Dit vervalt en daarvoor in de plaats komt het de werkgever in redelijkheid niet kan worden gevergd
Cao-recht met de contractsvrijheid. Voortaan wordt al- de arbeidsovereenkomst te laten voortduren;
leen nog op centraal niveau over de arbeidsvoorwaar- h. andere dan de hiervoor genoemde omstandigheden
den onderhandeld. Een paar belangrijke gevolgen door die zodanig zijn dat van de werkgever in redelijkheid
het van toepassing worden van de Wet Cao zijn ook dat niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te
werkgevers die gebonden zijn aan een Cao, verplicht laten voortduren.
zijn om de Cao ook toe te passen op werknemers die
niet gebonden zijn aan de Cao (bijvoorbeeld omdat zij
geen vakbondslid zijn of lid zijn van een vakbond die
geen Cao-partij is). Dit geldt volgens de wet, tenzij in
de Cao anders is bepaald. Ook zijn afspraken in indivi-
duele arbeidsovereenkomsten die in strijd zijn met de
Cao nietig. Dat betekent dat die individuele afspraken
niet gelden, maar dat in plaats daarvan de bepalingen
van de Cao gelden. Maar de belangrijkste wijziging is
toch dat de bonden echte Cao-onderhandelingen moe-
ten gaan voeren. De bonden zullen zich hierop moeten
gaan oriënteren en zullen tijdig stekken moeten gaat
steken.

De belangrijkste wijziging die de invoering van de
WNRA met zich meebrengt is dat het ontslagrecht uit
het Burgerlijk Wetboek (BW) zal gaan gelden (of netjes

14

WNRA

Indien een werkgever denkt een reden te hebben zoals beginsel recht op een financiële vergoeding. Dit heet
hiervoor genoemd, kan hij niet zomaar een brief naar de transitievergoeding. Voorwaarde is dat men 2 jaar of
de werknemer zenden met de mededeling dat hij is ont- langer in dienst is geweest. Daarbij ligt het initiatief om
slagen om een reden als opgenomen in de wet. Er geldt het dienstverband te beëindigen of niet voort te zetten
een preventieve toets. Bij de gronden a. en b. moet de bij de werkgever. Dit geldt voor zowel vaste als tijde-
werkgever toestemming voor opzegging van de arbeids- lijke werknemers. De vergoeding wordt berekend aan
overeenkomst aan het UWV vragen. Bij ontslaggrond a. de hand van het aantal dienstjaren en het salaris. Op
komt ook het afspiegelingsbeginsel aan de orde. Indien internet zijn vele rekentools te vinden. De transitiever-
het UWV geen toestemming verleent voor ontslag op de goeding bedraagt op dit moment maximaal € 77.000 of
a. of b. grond kan de werkgever zich tot de kantonrech- in sommige gevallen een jaarsalaris.
ter wenden. Indien het UWV de toestemming wel ver- Hoe nu verder?
leent en de werkgever de arbeidsovereenkomst opzegt, De WNRA moet worden ingevoerd. Dat betekent dat
kan de werknemer in bepaalde gevallen vragen aan de vele wetten moeten worden gewijzigd. De nieuwe wet
kantonrechter die opzegging te vernietigen. zal zo’n 500.000 ambtenaren aangaan. Minister Plas-
Voor de gronden c. tot en met h moet de werkgever terk spreekt in zijn brief aan de Tweede Kamer van 20
direct naar de kantonrechter met een verzoek om de januari 2017 over een wijziging van wel 100 wetten. Er
arbeidsovereenkomst te ontbinden. Zowel bij het UWV zullen meerdere wetgevingstrajecten moeten worden
als bij de kantonrechter vindt altijd hoor en wederhoor gevolgd, omdat er ook (rijks)wetten bij zijn die slechts
plaats. Tegen de uitspraak van de kantonrechter is ho- met twee/derde meerderheid van de Tweede Kamer ge-
ger beroep en cassatie mogelijk. Op zich lijkt er dus wijzigd kunnen worden.
voldoende ontslagbescherming voor de ambtenaar die
straks onder de WNRA valt. Grappig is natuurlijk wel de Moet ambtenaar kosten dragen?
vraag of indien het UWV straks moet bezuinigen en/of
reorganiseren waarbij arbeidsplaatsen zullen vervallen, Daarnaast moeten ook nog lagere regelgeving worden
zich tot zichzelf moet wenden voor een ontslagtoestem- aangepast. De kosten zullen meer dan
ming. € 100 miljoen gaan bedragen. Wel heel erg veel geld
Niet altijd geldt in het civiele recht de preventieve toets. voor iets waarvan menigeen zich afvraagt of het in deze
Een arbeidsovereenkomst kan natuurlijk met weder- tijd nog wel nodig en actueel is. We zijn immers zeven
zijds goedvinden worden beëindigd. De werknemer jaren verder! Wie gaat het betalen?
heeft dan nog wel 14 dagen bedenktijd. Waar in het amb- Volgens Plasterk is de minister van BZK in beginsel
tenarenrecht sprake is van strafontslag bestaat er in het verantwoordelijk voor aanpassingen van de wet- en re-
civiele recht het ontslag op staande voet. Een werkgever gelgeving. De overheidswerkgevers staan aan de lat om
kan een werknemer met onmiddellijke ingang ontslaan deze wet- en regelgeving te implementeren. De baten
indien er sprake is van een dringende reden voor dat van de nieuwe wet slaan neer bij de overheidswerkge-
ontslag en hij die reden onverwijld mededeelt. In art. vers en daarom is het logisch en verdedigbaar dat zij
678 van boek 7 BW worden een aantal dringende rede- ook zelf de kosten van de invoering dragen. De Minis-
nen opgesomd. Denk bijvoorbeeld aan het tonen van ter gaat er daarbij van uit dat de baten uiteindelijk de
valse diploma’s, diefstal, verduistering of geweld. Maar kosten zullen overtreffen. De kosten slaan daarom neer
ook hier geldt een vorm van ontslagbescherming, want bij de overheidswerkgevers. Zou het einde van het liedje
de werknemer die het niet eens is met het ontslag op niet zijn dat wij als ambtenaar het zelf moeten gaan be-
staande voet kan aan de kantonrechter vragen het ont- talen? Weer een sigaar uit eigen doos?
slag te vernietigen. Misschien moet er nog maar eens worden nagedacht
De ontslagbescherming lijkt dus beter straks na de in- of deze wet wel moet worden ingevoerd. Misschien vol-
voering van de WNRA. maar er is een addertje onder staat om het ontslagrecht mee te nemen in de aan te
het gras. De WWZ lijkt in de praktijk zeer moeizaam te passen WWZ. Daarbij heb ik ook in mijn achterhoofd dat
werken. Vele deskundigen, zoals advocaten en rechters, er veel op ICT gebied moet veranderen door de nieuwe
noemen de wet een gedrocht. Te verwachten valt dat er wet en ICT is duidelijk niet besteed aan de overheid.
aan gesleuteld gaat worden door het nieuwe kabinet. Daarvan zijn voorbeelden genoeg.
Het kindje van Asscher blijkt toch niet zo mooi als bij de Overigens, de streefdatum voor invoering is 1 januari
geboorte werd gedacht. Afwachten dus wat de toekomst 2020. Wedden dat die datum niet gehaald wordt?
breng.
Sinds de invoering van de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) Hans Koole
per 1 juli 2015 is de transitievergoeding in het arbeids-
recht opgenomen. Deze vergoeding is in de plaats geko-
men van de kantonrechtersformule, zoals we die jaren
hebben gekend. Bij een ontslag heeft de werknemer in

15

Kort verhaal

Kort verhaal van Freddie Scheltema:
Renze, bassist, vriend en gedetineerde

Ik zit in de auto. Het is ver na middernacht en ik rij over de verlaten wegen van Friesland. Naast mij zit Renze, onze
bassist, half te slapen. Het was een lange dag. We waren vanmorgen om tien uur al in de studio en dik twaalf uren
later hadden we zes nummers op band staan. We zijn moe, praten niet en de radio is uit. We hebben genoeg herrie
gehoord vandaag. De stilte wordt af en toe onderbroken door het monotone geluid van de ruitenwissers. We zoeven
door het desolate landschap richting Franeker. Dan schiet mij iets te binnen.

‘Heb jij nog straffen openstaan?’ ‘Ik ga ratten fokken en daar bontjassen van maken.’
De persoon naast mij ligt, diep weggedoken in zijn lange Renze, die al jaren een tamme rat in zijn leren jas heeft
leren jas, met zijn hoofd tegen het portier. wonen, kijkt mij hoopvol aan.
‘Volgens mij moet ik nog eenentwintig dagen zitten.’ ‘Goed plan’, zeg ik sarcastisch. ‘Bontjassen van ratten,
daar is enorm vraag naar. Echt een gat in de markt.’
Renze is het broertje van onze gitarist en ik ken hem ‘Dat denk ik ook’, zegt hij, mijn spot negerend.
al vanaf mijn jeugd. Nadat er weer een bassist uit onze Renze gaat aan de slag met zijn rattenfokkerij en al snel
band stapt, biedt hij spontaan aan om de vacature in te heeft hij een kolonie in zijn etagewoning. De ratten neu-
vullen. Dat hij op dat moment geen bas kan spelen is ken als de raven en planten zich voort met de snelheid
voor ons geen probleem: we zijn punk! Toch krijgt hij het van het licht. Renze, dierenvriend, vindt het houden van
instrument snel onder de knie en is hij bij vlagen een beesten in hokken misdadig dus laat hij ze vrij in zijn wo-
geweldige muzikant. Ook zijn er dagen dat hij dwars en ning leven.
onhandelbaar is. Dan komt hij uren te laat op repetitie- In no time ziet zijn appartement zwart van de ratten.
avonden en maakt hij tijdens optredens ruzie met ge- Ze zitten werkelijk overal. In het meubilair, in de keu-
luidtechnici. Het komt ook voor dat hij op het podium in- kenkastjes, in zijn bed, op de tafel. Het sterft er van de
eens bepaalde nummers weigert te spelen. Als wij hem knaagdieren. Je kunt zeggen dat de rattenfokkerij een
dan vertwijfelt vragen, gadegeslagen door een verbijs- enorm succes is.
terd publiek, waarom hij een fabelachtig catchy, zelfge-
schreven song niet wil spelen, zegt hij: ‘‘Ik vind het een Maar het fokken van deze beestjes is één, het slachten
kutnummer’’. Een redelijk gênante vertoning voor de van de ratten is twee. Het slachten is een cruciaal onder-
altijd stijf uitverkochte zalen. Toch blijven we nooit lang deel voor het fabriceren van bontjassen en daar zit Renze
kwaad op hem: het is gewoon een aardige jongen. Een zijn probleem. Hij kan de dieren niet doodmaken. En om-
paradijsvogel. dat er dus geen dieren worden geslacht neemt het aantal
ratten met de dag toe.
Ook heeft Renze de meest dwaze plannen. Zo deelt hij, op Renze zit reddeloos tussen zijn beesten en zoekt naarstig
een oefenavond, ons plompverloren mede: naar een oplossing. Op een dag vindt hij die. De uitweg is
‘Ik stap uit de band’. dood simpel maar adequaat: hij vlucht. Renze pakt zijn
‘Waarom?’ vragen wij geschrokken. summiere biezen en neemt de benen. De ratten hebben
‘Ik word straatmuzikant in Portugal’, is het antwoord. nu helemaal vrij spel.
‘Straatmuzikant?’ Nu wil het geval dat Renze woont in een etage boven een
‘Ja, ik ga naar Lissabon. Beetje spelen op die pleinen. Het motorclub. De stoere bikers hebben in het centrum van
is er altijd mooi weer en je hebt daar weinig geld nodig.’ Sneek een clubhuis annex garage. De uitdijende hordes
Als wij voorzichtig opperen dat je daar waarschijnlijk wel ratten boven het motorhome zoeken naarstig naar een
een werkvergunning voor nodig bent, maar zeker een groter leefgebied en het duurt maar even of zij vinden een
paspoort, spat deze droom al snel uiteen. nieuw domein. De knaagdieren verkassen naar het club-
huis. De motorboys kunnen geen kast opentrekken of er
Werken doet Renze niet maar op een dag komt hij en- zitten ratten. Ze zitten in de bar, in gereedschapskisten,
thousiast bij mij. zelfs in motoren. De mannen zijn razend en zoeken de
‘Fred, ik heb een geweldig idee om grof geld te verdienen.’ verantwoordelijke voor deze plaag. Renze is, heel ver-
‘Verras me, Renze. Hoe ga je rijk worden?’ standig, ondergedoken en is zelfs voor ons en voor zijn

16

Kort verhaal

familie onvindbaar. Een jaar later, als de storm is geluwd, ‘Ja, en?’
duikt hij zomaar op. Als of er niets gebeurd is. ‘Dan moet jij voor mij uit de kleren.’
Hij doet één oog open.
Renze: never a dull moment. ‘Boeie.’
‘En dan moet ik de heer Renze verzoeken om drie knie-
Onze bassist is een kleurrijk mens maar heeft ook één buigingen te maken.’
lang slepend probleem: hij kan niet van de verboden mid- Ik hoor een diepe zucht.
delen afblijven. Roken wij nog weleens een stickje, hij zit ‘En dan moet ik in jouw bruine ster loeren of er ook drugs
aan de zwaardere spullen. Deze levensstijl brengt hem in zit’, roep ik.
vaak in moeilijkheden. Hij krijgt nogal eens boetes voor ‘Ik heb daar totaal geen problemen mee’, klinkt het naast
kleine vergrijpen zoals winkeldiefstallen en zwart rijden mij.
in de trein. Renze, eigenwijs en meestal in de financiële ‘Maar ik wel, verdomme’, schreeuw ik, ‘Ik wel. Begrijp je
problemen, betaalt deze geldstraffen niet en reageert dat niet?’
niet op aanmaningen. En als je, zoals Renze, blijft weige- ‘Man, doe een beetje rustig’ en hij rolt zich op.
ren boetes te betalen wordt dat omgezet in gevangenis- Het wordt stil in de auto.
straf. ‘Goed’, begin ik na een tijdje. ‘We doen het zo. Ik ga mor-
gen naar onze bevolkingsadministratie en laat jou op
‘En waar denk jij die drie weken uit te gaan zitten?’ de zwarte lijst zetten. Dat betekent dat jij je straf niet in
‘Bij jou in Leeuwarden, natuurlijk’, bromt mijn passagier. Leeuwarden uit gaat zitten. Jij bent dan persona non gra-
‘Daar ben ik niet zo blij mee’, zeg ik. ta wat betreft de Blokhuispoort. Capiche?’
‘Wat dan?’ ‘Jezus, waar maak jij je druk om?’ mompelt Renze geïr-
‘Nou, ik vind het niet prettig dat ik jou moet opsluiten. Je riteerd.
bent een maat van mij.’ ‘Waar maak ik mij druk om?’ brul ik. ‘Ik wil het goddom-
‘Joh, daar heb ik toch geen problemen mee.’ Renze duikt me niet hebben!’
nog dieper in zijn jas. Zijn tamme rat zit op zijn hoofd. De rest van de nachtelijke rit blijft het ijzig stil.
‘Maar ik wel’, zeg ik. ‘En er zijn dan ook momenten dat ik
jou moet fouilleren.’ Renze meldt zich bij de politie en zit zijn drie weken straf
‘Wat kan mij dat schelen’, mompelt hij, ‘Het is je werk.’ uit in Almere.
‘En’, ga ik verder, ‘als er een vermoeden is dat jij drugs bij
je hebt moet ik je visiteren.’ De cd wordt niet de doorbraak die wij verwachtten.

17

Even voorstellen

Even voorstellen....

Binnen het hoofdbestuur en secties van Justitievakbond Juvox streven we ernaar om alle dienstonderdelen van
het Ministerie van Veiligheid en Justitie vertegenwoordigd te hebben. Nicolette Brazil is werkzaam bij de Raad
voor de Kinderbescherming en sinds kort aspirant Hoofdbestuurslid van Justitievakbond Juvox. We stellen haar
even voor.

Vertel eens wat over jezelf….
Mijn naam is Nicolette Brazil, (net) 50 jaar, getrouwd met
Edwin. Samen hebben we twee leuke dochters van 17 en
13 jaar oud. We wonen al bijna 23 jaar met veel plezier in
de Meern maar ik ben geboren en getogen in Utreg!
Ik hou van lezen, dansen en Scandinavische thrillers/se-
ries. In het weekend sta ik regelmatig als vrijwilliger ach-
ter de bar van het sociaal-cultureel centrum in ons dorp.

Wat heb je zoal gedaan en waar werk je nu?
Na mijn studie ben ik bij de Nederlandse Spoorwegen
gaan werken. Na 17 jaar waarin ik veel heb geleerd en
met fijne collega’s heb samen gewerkt ben ik bij de NS
weggegaan om bij de Raad voor de Kinderbescherming
(RvdK) te gaan werken.
Dat was in 2006 dus ik werk er nu ruim 10 jaar. Ik ben be-
gonnen als adviseur Planning en Control bij het Landelijk
Bureau in Utrecht. Op 1 april 2013 is het Landelijk Bureau
verhuisd naar de Turfmarkt in Den Haag en zijn wij een
Landelijke Staf Organisatie (LSO) geworden. Daar werk ik
nog steeds, nu als adviseur bedrijfsvoering. In deze func-
tie ondersteun ik, vanuit control perspectief, landelijke
projecten en portfolio-management.. Denk hierbij aan
het opstellen van businesscases, voortgangsrapporta-
ges, risicoanalyses/-beheersing e.d.

Daarnaast ben ik sinds 1 januari 2016 de rol van voorzit-
ter van de Ondernemingsraad-Landelijke Staf Organisa-
tie (OR-LSO) gaan vervullen. Dit is een hele afwisselende
en uitdagende klus, mede omdat de RvdK in een enorm
veranderproces zit als gevolg van onze meerjarenvisie
waarin focus op onze kerntaak en het effectief bescher-
men van het kind centraal staan. Er is binnen de Raad
voor gekozen om de veranderopdracht ontwikkelgericht
aan te pakken (in co-creatie zoals dat heet). Daarbij is
het belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven over
de veranderingen omdat deze niet van bovenaf worden
opgelegd maar met de medewerkers en de medezeg-
genschap gezamenlijk worden bedacht. Voor de OR-LSO
betekent dit dat wij al in een vroeg stadium betrokken zijn

18

Even voorstellen

bij de plannen van het managementteam LSO voor de Wat ik bij zowel het hoofdbestuur als de sectiebesturen
nieuwe inrichting van de landelijke staforganisatie (de zie en ervaar is een enorme betrokkenheid en gedre-
staf van de toekomst). Over de ontwikkelingen op dit venheid. Dat vind ik mooi om te zien en om daar deel
gebied praten we regelmatig in diverse overleggen en vanuit te mogen maken ervaar ik als een verrijking, zo-
bijeenkomsten met hen en de medewerkers van de LSO. wel persoonlijk als op mijn werk.
De ervaringen die ik opdoe bij Justitievakbond Juvox
Hoe kwam in je aanraking met Juvox? helpen mij om mijn rol als voorzitter van de OR-LSO be-
Omdat het Landelijk Bureau in 2014 Landelijke Stafor- ter in te vullen. Dat merk ik bijvoorbeeld als medewer-
ganisatie is geworden kregen alle medewerkers van de kers van de LSO bij mij komen met hun vragen/zorgen.
LSO de status vrijwillige Van-Werk-Naar-Werk kandi- Dat is fijn om te mogen doen, zeker in een veranderende
daat (VWNW). Mede op aanraden van de ambtelijk se- organisatie als de onze..
cretaris heeft de OR-LSO Justitievakbond Juvox uitge-
nodigd om de medewerkers van de LSO wat meer te Wat zou je nog willen zeggen/meegeven?
vertellen over het VWNW- beleid binnen het Ministerie Op basis van mijn ervaringen tot nu toe en het feit dat er
van Veiligheid en Justitie (V&J). Op 25 mei 2016 hebben in mei 2019 meerdere hoofdbestuursleden vertrekken
de voorzitter, Marcel Smit en de vicevoorzitter, Peter zou ik leden van Justitievakbond Juvox willen vragen na
Klostermann een presentatie gehouden op de Turf- te denken of zij wellicht geïnteresseerd zijn in de functie
markt in Den Haag waarin zij ons veel nieuwe dingen van (aspirant-)Hoofdbestuurslid.
over dit beleid vertelden.
(Noot van de redactie; We zullen op basis van een nog op te
De medewerkers waren zeer enthousiast over deze pre- stellen profiel via het magazine en de website een oproep
sentatie! Na deze presentatie raakte ik met Marcel en doen voor aspirant-Hoofdbestuursleden. Hou de komende
Peter in gesprek waarbij er meteen een klik was. Na de Juvox magazines dus in de gaten)
tweede presentatie in juni 2016 hebben wij aansluitend
met elkaar gesproken over wat Justitievakbond Juvox Een kind dat ernstige schade dreigt op te lopen
allemaal doet en hoe deze is georganiseerd. In dat ge- heeft recht op een onafhankelijk advies. De Raad
sprek kwam ook ter sprake dat het hoofdbestuur op voor de Kinderbescherming onderzoekt namens
zoek was naar nieuwe, jonge(!), enthousiaste mensen de overheid samen met het kind, gezin en soci-
voor het hoofdbestuur. aal netwerk wat effectief is om het kind veilig te
laten opgroeien. De Raad voor de Kinderbescher-
Daarbij is het van belang dat in het hoofdbestuur alle ming geeft advies en vragen zo nodig aan de rech-
organisaties binnen V&J vertegenwoordigd zijn. Zij heb- ter om in te grijpen. Voor meer informatie over de
ben mij, werkzaam bij de RvdK, toen gevraagd of ik als Raad voor de Kinderbescherming kunt u kijken op
aspirant-Hoofdbestuurslid aan de slag wilde en daar www:kinderbescherming.nl.
heb ik ja op gezegd.

Wanneer ben je begonnen bij Justitievakbond Juvox en

wat vind je ervan?
In september 2016 ben ik als aspirant Hoofdbestuurs-
lid gestart. Op 5 september ben ik meegegaan naar het
Informatie-Overleg waar ik kennis maakte met de afge-
vaardigden van de secties. Op 7 december ben ik aange-
sloten bij het AfstemmingsOverleg waar ik de bestuur-
ders van de secties heb ontmoet. Verder loop ik met een
aantal hoofdbestuursleden mee in hun portefeuilles,
de portefeuille Medezeggenschap (dit sluit ook aan bij
mijn eigen OR-werkzaamheden) en met Henk Kingma
in de portefeuille pensioenen.

19

Onder de hamer: Nep en knettergek

Ik zie ik zie ik zie instituties afbrokkelen en in opperste verdwazing rondtollen op zoek naar hun be-
staansrecht, als ze die nog hebben. Ik zie ik zie dat als Geert Wilders van zich laat horen dat er stee-
vast een reactie in de vorm van een tegenaanval komt, een verontwaardigend geluid, of als dat niet
helpt, een negerende houding in de hoop dat het vanzelf overdrijft. Het is allemaal actie (Wilders) en
reactie (de rest). Dat is wat hij bewerkstelligt, keer op keer, jaar na jaar. Hij legt als het ware gena-
deloos de zwakke plekken van zijn omstanders bloot in de politieke arena. In de politiek weten ze er
over het algemeen geen raad mee.

Hoe gaat de politiek met het verschijnsel Wilders commotie over haar ‘knettergek’ tweet naar aanleiding
om, wat is de beste strategie? Dat vragen ze zich in van de uitverkiezing van Wilders tot politicus van het
Den Haag nu al jaren in vertwijfeling af. Ook de media jaar. Anderzijds plaatst de rechtspraak zich op onbena-
worstelt er zichtbaar mee. Wilders pakt het podium, derbare afstand en is het de vraag of de rechtzoeken-
heeft de aandacht en bepaalt de agenda. den zich in de zittingszalen gehoord en in de uitspraken
begrepen voelen. Uit die spagaat moet de rechtspraak
Wat staat daar tegenover? Wat zegt dat over de zich ontworstelen. Laten zien wat zij waard is en waar
gevestigde partijen? Spreken ze nog de taal van de ze voor staat.
straat? Is er nog verbinding? Weten ze nog wat er
leeft op straat en in de buurten, in de steden en op De vragen stellen is trachten ze te beantwoorden.
het platteland, in de Randstad en in Groningen? Voe- Maatschappelijke instituties in alle soorten en maten
len de mensen zich nog gehoord? Wordt er ook buiten dienen, ter voorkoming van verdere afbrokkeling, er
verkiezingstijd naar ze geluisterd? Of is het wellicht van doordrongen te zijn en er rekenschap van te geven
zo dat de mensen het gevoel hebben dat er over hen dat ze ten dienste staan van de burgers. Daarin schuilt
heen wordt geregeerd en lokt dat als vanzelf misnoe- hun legitimiteit. Het is dus van belang dat instituties
gen uit? zich niet als ondoordringbare regenteske bolwerken
tegenover de burgers plaatsen maar afdalen in klare
Ook de rechterlijke macht is menig maal mikpunt van taal zonder verhullend en onbegrijpelijk vakjargon. En
Wilders spot met misprijzende uitlatingen als ‘nep- verder dat ze waar mogelijk in samenspraak met de
rechtbank’ en ‘pvv hatende rechters’. Over de wijze burgers sprankelende eigentijdse ideeën en vernieu-
waarop daartegen opgetreden moet worden heerst wingen aandragen, en die dan ook uitvoeren, die de
ook binnenskamers verdeeldheid. Wél benoemen, maatschappij vooruit helpen. En laten we wel zijn, er
niet over de kant laten gaan, optreden of schouders zijn thema’s in overvloed die om aandacht schreeuwen
ophalen? Wat is wijsheid? en onverdeelde aandacht verdienen. Zomaar een greep
uit de losse pols: de overstap naar duurzame energie,
de aanpassing van het schoolsysteem van toetsfa-
briek naar leeromgeving, de groeiende ongelijkheid,
de bonussen, de versnippering van de jeugdzorg, de
managementlagen, de vele regeltjes, de verzakelijking
van de zorg, de macht van de farmaceutische industrie,
de kwaliteit van het voedsel, de rubbergranaatkorrels
op de kunstgrasvelden, etc. etc.

Bestuur @rbOverijssel heeft @irechter stevig aangespro- Ter afsluiting nu, als een institutie zich uit het veld
ken op tweet. Misplaatste uitlating. Rechter stopt op eigen laat slaan moet zij zich de vraag stellen of zij wel een
initiatief twitteraccount basispositie verdient of dat zij langzaam maar zeker
thuishoort op de reservebank (van de maatschappij) en
De rechtspraak wil enerzijds laten zien, dat zij niet meer in alle wedstrijden mee mag spelen.
midden in de samenleving staat. Zie de twitterende
rechter, die overigens niet meer twittert. Zij zag zich Waarvan akte!
immers genoodzaakt haar account te beëindigen na
Catharina Keizer