Juvox Magazine 09 - november 2014

nr 9. November 2014

Interview met voormalig PG Dato Steenhuis
Meld klachten over OM anoniem op www.juvox.nl
Personele gevolgen invoering programma KEI bij de Rechtspraak

Inhoud

Inhoud pagina Colofon

Column… Onder de hamer: Control-Alt-Delete 3 Justitievakbond Juvox is de
Interview met Dato Steenhuis 4 grootste en meest aanspreken-
Personele gevolgen van de invoering van het programma KEI bij de Rechtspraak 8 de belangenorganisatie voor
Belangrijke data 2015 10 medewerkers binnen het Jus-
Onder de leden – Meld klachten over OM anoniem op www.juvox.nl 12 titiewerkveld. Op toegankelijke,
Juvox-woordzoeker 14 specialistische, professionele
Uitruil stimuleringspremie tegen buitengewoon verlof 15 en eigentijdse wijze werken
Beoordelingsvoorschrift is niet waterdicht… 16 Juvox en zijn leden voortdu-
rend aan positieverbetering.
Van de redactietafel Individuele en collectieve be-
langen staan daarbij centraal.
Het heeft enige tijd geduurd, maar hier is dan eindelijk het negende magazine van onze
vakbond. “Is er in de tussentijd dan wel optimaal gecommuniceerd met onze leden?”, Redactiecommissie
hoor ik een aantal van jullie denken. Jazeker! Er is in die periode een nieuw, zeer suc- Cees Hatzmann
cesvol communicatiemiddel ontwikkeld en ingezet, dat naast (en niet in plaats van) ons Hans Koole
vertrouwde magazine uitkomt en dat meer is gericht op snel, kort en goed informeren: Leontine Sitee
het Ju4tje. Dit jaar zijn al ruim twintig Ju4tjes verschenen over allerlei onderwerpen, Marcel Smit (Voorzitter)
zoals de (weg naar een nieuwe) collectieve arbeidsovereenkomst (cao), de nieuwe Vacature
regeling voor de substantieel bezwarende functies (SBF), de resultaten van de web-
site Meld misstanden DJI anoniem, de mobiliteitskaart rijksambtenaren, de nieuwe Redactieadres
ABP-pensioenregeling en het daarop gebaseerde pensioenakkoord, IKAP en vak- [email protected] /
bondscontributie. Daarnaast is fors ingezet op het ontwikkelen en lanceren van onze [email protected]
nieuwe website, nog altijd te vinden op het vertrouwde adres: www.juvox.nl. Niet alleen ISSN 2211-5021
alle vastgestelde verslagen van het Departementaal Georganiseerd Overleg met de
secretaris-generaal van het ministerie van Veiligheid en Justitie (DGO VenJ), het Geor- Secretariaat
ganiseerd Overleg met de hoofddirecteur van DJI (GO DJI), het Georganiseerd Overleg Justitievakbond Juvox
met de voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, alle Ju4tjes, maar ook berichten in p/a Ambtenarencentrum
de andere media (kranten, televisie en radio), de leukste foto’s van bijeenkomsten en Ametisthorst 20
andere gebeurtenissen en (exclusief voor leden) de vernieuwde kennisbank met vraag- Postbus 93037
functie en veel handige links, hebben hierop een goede, voor iedereen toegankelijke 2509 AA Den Haag
plaats gevonden. Ga voor een optimale informatievergaring dus ook regelmatig naar Tel. 070-3155118
onze website: www.juvox.nl.
Rest mij de inmiddels vertrouwde woorden: veel lees-, kijk- en puzzelplezier! Website
www.juvox.nl
Marcel Smit, Ben jij de jonge, slagvaardige,
Voorzitter Justitievakbond Juvox scherpzinnige, tactvolle, ambitieuze Hoofdbestuur
Marcel Smit
en betrokken VenJ-collega die wij Voorzitter
zoeken? Meld je dan aan bij de
commissie Jong Juvox. Peter Klostermann
Mail naar [email protected] Vicevoorzitter
Doen!
Boy Rebergen
Foto op voorblad: Secretaris
Personele gevolgen invoering programma KEI bij de Rechtspraak.
Theo Somers
2 Penningmeester

Peter van Huijkelom
Hoofdbestuurslid

Henriëtte Kelderman-Makaaij
Hoofdbestuurslid

Henk Kingma
Hoofdbestuurslid

Jolanda Jongejan-Wagter
Hoofdbestuurslid

Ronald Groeneveld
Hoofdbestuurslid

Vormgeving en druk
Drukkerij Van Rixel BV

Column

Onder de hamer: Control-Alt-Delete

Voor al uw vastgelopen programma’s: het commando Ctrl-Alt-Del. De reddingsboei voor als er iets fout
gaat. Het betekent zoveel als controle is uit, gedateerd, over z’n houdbaarheidsdatum en moet verwijderd,
uit het systeem. Zijn de geesten daar rijp voor? Ricardo Semler, eerder aangehaald in een column, vond
van wel en bouwde er zijn Semco-imperium op. Hij kwam tot het inzicht dat de op hol geslagen contro-
ledrift, die hij aanvankelijk losliet op zijn medewerkers, door precies te becijferen en vast te leggen in met
kleuren gecodeerde mappen, wat zij zoal deden en presteerden tot in de kleinste absurde details, zoals
de hoeveelheid koffie die ze dronken, niets bracht maar slechts leidde tot demotivatie en moedeloosheid.
Semler schrijft in zijn boek Semco-stijl: “We waren zo onder de indruk van onze statistische expertise dat het
pas laat tot ons doordrong dat we helemaal niet zoveel hadden aan al die cijfers.”

En hij gooide de talloze inperkende regeltjes, rapporta- thuiswerkplekken ingericht? Zijn de functionerings- en be-
geverplichtingen, waar elke bureaucratische organisatie, oordelingssystematieken democratisch van aard, een we-
Rechtspraak incluis, mee besmet is, overboord en gaf de me- derzijdse uitwisseling van indrukken over elkaar ongeacht
dewerkers er vertrouwen voor terug. Geen controle maar ver- rang of stand, of gebaseerd op bevindingen van hoger in de
trouwen, het vertrouwen waardig bevonden worden, dat geeft hiërarchie geplaatsten (rechters, leidinggevend echelon) die
vleugels en leidt tot intrinsieke motivatie. Semler beschrijft de de doorslag geven en bepalen of de medewerker geschikt of
Semco-stijlalsdederdeweg,nietsocialistischofkapitalistisch ongeschikt is? Beoordelen de medewerkers de geschiktheid
maar een eigen derde weg, die elementen vertoont vanuit het van een leidinggevende? Hebben zij een (bepalende) stem bij
socialisme, zoals het beteugelen van de hebzucht, het delen aanstelling? Is er sprake van algehele financiële transparan-
van kennis en informatie, alsook vanuit het kapitalisme, zoals tie, in- en uitgavenstromen, ook qua (secundaire) arbeids-
persoonlijke vrijheid, individualisme en wedijver. En het werkt. voorwaarden van onder meer bestuurders. Wat kosten de
De onderneming is succesvol. De medewerkers gaan graag leuke dingen voor de mens en vindt er verantwoording over
naar het werk. plaats? Wie krijgt wat en waarom? Worden nut en noodzaak

Ander aansprekend voorbeeld. Van een van de oprichters van Controledrift is uit. Vertrouwen is in. Dat
Facebook: Give Directly. Geen bemoeizucht of bevoogdende maakt een organisatie toekomstbesten-
controle komt er aan te pas. Met behulp van Google Earth dig. Is de Rechtspraak al zo ver?
wordt bekeken waar de armoede in Afrika het grootst is en
wie er in aanmerking komt voor een cheque van $ 1.000,--. van bepaalde uitgaven kritisch tegen het licht gehouden?
Dat bedrag wordt ter vrije besteding gegeven vanuit de ge- Hebben wij een ongebreideld aantal externe adviseurs nodig,
dachte dat de ontvangers in kwestie zelf het beste in staat en rapporten van diverse commissies die jaar in jaar uit in de
zijn te bepalen op welke wijze het besteed moet worden. bekende la verdwijnen?
In 2 jaar tijd is er op die manier zo’n 6 miljoen dollar gege-
ven. Onderzoek wijst uit dat het werkt en dat slechts in min- KEI interessant, dat is het wel.
der dan 2% van de gevallen de besteding verkeerd uitpakt.
Waarvan akte!
Controledrift is uit. Vertrouwen is in. Dat maakt een organi-
satie toekomstbestendig. Is de Rechtspraak al zo ver? Het Catharina Keizer
Nieuwe Werken, enthousiast omgedoopt in Ons Nieuwe Wer-
ken, stond in de jaren 2011, 2012 in de schijnwerpers, maar
leeft het nog in de gelederen van de Rechtspraak? Is er al
een cultuuromslag waarneembaar? Een ander type leiding-
gevende opgestaan? Worden de controleteugels al wat ge-
vierd? Is er al meer vrijheid voor de medewerker te bespeu-
ren om zelf naar eigen goeddunken het werk in te richten en
uit te voeren? Is p-portal, het geldverslindende en tijdrovende
personeelsregistratiesysteem al uit de ether? Worden er al

3

Interview met Dato Steenhuis

Interview met Dato Steenhuis

Dato Steenhuis is van 1982 tot juni 2006 werkzaam geweest voor het Openbaar Ministerie. Van 1992 tot juni 2006 was hij
procureur-generaal en lid van het College van procureurs-generaal. Hij schrijft prikkelende blogs over het werk van de
rechter en de officier van justitie voor Ivoren Toga. Die blogs zijn voor Justitievakbond Juvox de aanleiding om eens nader
kennis te maken met Dato Steenhuis en hem te vragen hoe hij de rol van het strafrecht ziet.

U bent al enige tijd geen procureur-generaal meer. je 500 MK-zaken minder hebt en je hebt er als OM en ZM
Wat mist u het meest? wel flink geld bij gekregen, dan vraag ik me af waar het
Wat ik het meest mis in het werk zijn de contacten met in is gestopt. Er zijn rechtbanken waar het wel goed loopt
de collega’s en de spanning die er bij het OM altijd is. En en worden doorlooptijden vrolijk gehaald. Dus het kan wel.
als je het altijd druk hebt gehad, dan moet je opnieuw je Ik heb geen zicht op hoe het is bij de hoger beroep zaken.
dag leren indelen. Tijdens mijn werk was ik veel minder Zo goed als de eerste aanleg gedocumenteerd is, zo slecht
thuis. Ik moest een nieuw evenwicht vinden. Ik schrijf mo- is het hoger beroep gedocumenteerd. Ik kan geen jaarver-
menteel columns voor de Ivoren Toga en heb er inmiddels slagen van het Gerechtshof vinden waarin het heel duide-
19 geschreven. Ik ben vlak na mijn pensionering nog wel lijk staat.
gevraagd voor een aantal klussen voor het OM. Nu zit ik
nog in de raad van toezicht voor Slachtofferhulp Neder- Het strafrechtelijk bedrijf lijkt steeds minder greep te krij-
land en ben voorzitter van de raad van toezicht van de gen op wat er strafrechtelijk aan de hand is. Als je dek-
fraudehelpdesk. Ik verveel me in ieder geval niet. Verder kingsgraad ten opzichte van de criminaliteit die er is,
doe ik vrijwilligerswerk. Ik zit in de raad van advies van een steeds kleiner wordt, dan is dat niet oké. Je kan wel zeg-
kunstacademie in Groningen en ben voorzitter van Musica gen, de criminaliteit neemt af, maar met 9 of 10 miljoen
Antiqua Nova. Musica Antiqua Nova organiseert klassieke aangiftes per jaar is er genoeg potentieel om uit te putten.
concerten in de Lutherse kerk in Groningen. De politie haalt echter steeds minder zaken binnen, het
OM brengt minder dagvaardingen uit en de rechter doet
Wat is uw beeld van de Rechtspraak op dit moment? minder zaken af. Dan kan ik als burger toch niet denken
Ik vind dat de Rechtspraak er niet zo goed voor staat. Als je dat het goed gaat.
mijn columns leest, waarin ik op basis van cijfers kijk naar
de Rechtspraak, dan is sinds 2005 niet alleen het aantal Het ophelderingspercentage daalt nog sneller dan het
zaken dat het OM afdoet, maar ook het aantal zaken dat aantal ingeschreven zaken. Overigens daalt ook het aantal
de rechter afdoet, stevig ingezakt. In 2005 waren er nog opgehelderde zaken. Indien het aantal onderzoeken daalt
132595 vonnissen en in 2012 nog maar 95910. Het aan- zou het ophelderingspercentage feitelijk moeten stijgen.
tal MK-zaken is redelijk op peil gebleven, maar het aantal Over het geheel genomen ben ik er dus somber over.
politierechterzaken, 34000 minder dan in 2005, is flink ge-
daald. Met 15 zaken op de zitting zijn dat dus 2000 zittingen
minder. Tegen die achtergrond snap ik dus niet zo goed de
klacht over de hoge werkdruk bij de rechters.
Het OM heeft natuurlijk een heleboel andere taken, maar
die zijn voor een groot deel wel gekoppeld aan zaken. En
die zaken worden ook bij het OM minder.

De rechters roepen in koor: de zaken worden steeds zwaarder.
Als je de cijfers bekijkt, dan klopt dat toch niet. Kwantitatief
daalt het aantal zaken, maar hoe het kwalitatief zit daar
heb ik geen goed zicht op. Gezien de hoogte van de uit-
eindelijk opgelegde straffen lijken de zaken niet heel veel
zwaarder te worden. Ik geloof wel dat de advocaten lasti-
ger worden en steeds meer verweren aanvoeren, maar als

4

Interview met Dato Steenhuis

Het OM heeft steeds meer bevoegdheden gekregen om zelf- de zaken door het OM zelfstandig kunnen worden afge-
standig, buiten de rechtbank om, zaken zelf af te handelen. daan. En dat zou niet zo slecht zijn, want dan kan de rech-
Hoe kijkt u tegen deze ontwikkeling aan? ter meer tijd besteden aan de zaken die er echt toe doen.
Dat proces is al heel lang gaande. Het OM is onderdeel van
de rechterlijke macht, dus dat zou geen bezwaar moeten Een heel ander punt is dat de waarborgen rond een ver-
zijn. Je kan het van twee kanten benaderen. Laat ik een dachte soms groter zijn dan de waarborgen van een
voorbeeld geven. Onderstaande passage komt uit mijn slachtoffer. Je kunt een vergelijking maken met een zie-
nieuwe column. kenhuis.
Eigenlijk heeft in verhouding tot de relatie patiënt-arts
Wat doet de rechter eigenlijk? Hij laat zich door het OM een de arts meer waarborgen dan de patiënt, terwijl jaarlijks
feitencomplex voorleggen dat door het OM is ontworpen op 1700 patiënten overlijden aan vermijdbare fouten van art-
grond van door de politie geconstateerde feiten waarvoor vol-
gens het OM voldoende bewijs voorhanden is. Na de zitting Als je de Wet OM-afdoening leest en ziet
besluit de rechter of en in welke mate hij de mening van het welke straffen de strafrechter oplegt,
OM deelt en bepaalt dan welke straf daarvoor moet worden dan zou in mijn optiek zelfs 70% van de
opgelegd. Ook bij dat laatste wijst het OM, via de strafeis aan zaken door het OM zelfstandig kunnen
het eind van het requisitoir, hem de weg. worden afgedaan.
Een rechter moet veel en mag betrekkelijk weinig. Praktisch
door de keuze van het OM die de zaak aanbrengt, theoretisch sen. Dat doet eigenlijk geen recht aan het beginsel dat het
door het procesrecht, jurisprudentie en de gewoonte. leven het grootste goed is.
Tegen deze achtergrond is het werk van de rechter in poli- De waarborgen voor de verdachte zijn zeer groot, rechters
tierechterzaken niet zo ingewikkeld en ook gezien de tijd die zijn aan meer regels gebonden, terwijl er in het gros van
er voor een zaak staat, zo’n 20 minuten, is er weinig tijd voor de gevallen niet eens een vrijheidsbenemende straf wordt
juridische diepgang. Dat is ook niet nodig, want aan de hand opgelegd.
van een eenvoudig beslissingsmodel zijn deze zaken betrek-
kelijk eenvoudig af te doen. De beginselen in het recht zijn wel belangrijk maar ko-
men voort uit een samenleving waarin je een overmachtig
Ik vind dus dat de rechter het niet zo moeilijk heeft wan- staatsapparaat had en een onmachtige verdachte. Tegen-
neer het gaat om de behandeling van politierechterzaken. woordig is de verdachte niet bepaald meer onmachtig. De
En als je kijkt hoe lang er toch nog over een zaak wordt officier van justitie staat vaak tegenover meerdere advoca-
gedaan, binnen de hele strafrechtketen, dan is het dus niet ten op de zitting. In mijn ogen zijn die waarborgen dus niet
zo vreemd dat het OM die taak overneemt. Dan haal je in meegegaan met de ontwikkelingen in de samenleving.
ieder geval een schakel weg, in de tijd dan.
In uw column laat u zich nogal negatief uit over de rol van
Als je de Wet OM-afdoening leest en ziet welke straffen de de rechter. U geeft aan dat veel zaken op het niveau van een
strafrechter oplegt, dan zou in mijn optiek zelfs 70% van gerechtssecretaris kunnen worden afgedaan. Waarom dit
standpunt?
Je moet focussen vanuit je functie op de dingen die ertoe
doen. Als je teveel bezig bent met de kleine dingen dan
verlies je de focus. Je moet iedereen inzetten op dat werk
waarvoor men is opgeleid, dat werkt motiverender dan dat
je rechters en officieren van justitie inzet op de lichtere za-
ken die je ook door junior rechters en junior officieren zou
kunnen laten afdoen.
Nadeel van professionals is dat ze het werk bijzonder wil-
len maken. Er is nu eenmaal werk dat valt in het stan-
daard werk en er is werk dat is gespecialiseerd waar een

5

Interview met Dato Steenhuis

professional zich op zou moeten concentreren. Dat geldt Het OM staat onder een behoorlijke druk. De afgelopen pe-
voor zowel ZM als OM. Als dat dus gaat om kleine feiten, riode hebben rechtbanken openlijk kritiek geuit op het func-
dan hoeven die misschien niet worden voorgelegd aan een tioneren van het OM. Er is zelfs een taskforce OM/ZM in het
dure rechter. Het strafrecht is er om de onaantastbare aan leven geroepen en die is inmiddels met verbetervoorstellen
te pakken, grote criminelen, fraudeurs, artsen. Strafrecht gekomen. Hebben de rechtbanken gelijk?
moet laten zien dat de samenleving dit niet pikt. Daarvoor Dat kan ik op zich niet beoordelen. Maar ik vind dat de
heb je ook goede opsporing nodig. rechter aanspraak heeft op een goed geordend dossier,
Die rechter moet zich gaan bezighouden met de grote za- want dat scheelt in de doorstroom van de zaak. Als een
ken of zaken die maatschappelijk onrust geven of maat- dossier terug moet dan levert dat allerlei achterstanden
schappelijk relevant zijn. en blokkades op in het systeem en dat doet de snelheid
In het stuk Criminaliteit en rechtshandhaving over het jaar van de zaak geen goed.
2012 staat dat 90% van de zaken door een politierechter Overigens zit de doorlooptijd niet in de tijd die een parket-
worden behandeld. Van die uitspraken zit 33% onder de secretaris of een gerechtssecretaris in een zaak steekt. De
Muldergrens en 50% zit onder de 500 euro. Ga je naar de meeste tijd gaat verloren met wachttijd en transporttijd,
taakstraffen, dan wordt 90% onder de 120 uur opgelegd en vooral bij de schakels, de overdracht van de ene keten-
het OM mag zelf tot 120 uur opleggen. partner naar de andere ketenpartner.
Al die eenvoudige zaken zouden prima op het niveau van
een gerechtssecretaris kunnen worden afgedaan. Dus Je moet mensen sturen op basis van
zoals de officier van justitie enkelvoudige zaken, zou een ambitie, niet op basis van controle.
junior rechter al die zaken die niet in een vrijheidsstraf ein-
digen kunnen afdoen. Om te sturen op de doorlooptijden moet je dat niet doen
door het openzetten van kasten waardoor de zaakvoorraad
Het OM is gebonden aan richtlijnen (Bos Polaris) waar- zichtbaar is. Je moet mensen sturen op basis van ambitie,
bij bij elke zaak bepaalde factoren worden gewogen en de niet op basis van controle. Er zou weer meer aandacht
officier van justitie moet motiveren als hij wil afwijken van moeten komen voor de logistieke kant van het proces. Dat
de richtlijn. Dat systeem van oriëntatiepunten bij de ZM is lijkt er met ZSM weer te komen.
veel minder eenduidig, je moet daar eerst op zoek naar een
zelfde soort zaak. Dat is de cirkel waar je niet in wilt zitten.

6

Interview met Dato Steenhuis

Iedereen in de strafrechtketen zit daar met een eigen Het slachtoffer heeft een stem gekregen, ook via Slachtof-
doelstelling. De rechter is niet bezig met de veiligheid in ferhulp Nederland.
de samenleving. Die is heel erg gejuridiseerd bezig en kijkt Verder is de generale preventie als doel van de straf wel
of het OM het goed of fout doet. Als de politie als doel heeft een beetje vergeten. Kijk, er zijn vier groepen: daders,
dat het OM zo veel mogelijk zaken zo snel mogelijk met zo potentiële daders, de slachtoffers en de samenleving: de
hoog mogelijke straf af moet doen en het OM zit er niet zo nette burgers.
in, dan zit iedereen in die keten in een ander format qua Je moet de populatie nette burgers zo groot mogelijk
doelstelling. En dan is ook nog niemand geïnteresseerd in houden en het slachtoffer moet tevreden worden gesteld,
de executie van een opgelegde straf. De officier van justitie want daar komt de eerste en de meeste onrust vandaan
niet, de rechter niet, maar de politie ook niet. als het te lang duurt.
Het aantal zaken moet weer omhoog en de kwaliteit van Strafrecht moet laten zien dat de niet nette burgers flink
de zaken moet ook verbeteren. De digitale informatie- worden aangepakt. En ik ben geen voorstander van streng
uitwisseling moet ook verder worden ingevoerd. Wat mij straffen, maar wel van snel straffen en veel straffen.
betreft is de minister in zijn brief erg optimistisch over de Tien miljoen misdrijven, dan houdt ZM en OM zich bezig
automatisering, zoals de digitale aangifte. De automatise- met slechts 2%. Is dat genoeg? De greep op de crimina-
ring kost veel meer tijd dan men in gedachten heeft.
Strafrecht, waar is uw prikkel? Wat on-
Minister Opstelten en staatssecretaris Teeven komen met derscheidt het strafrecht van al die an-
regelmaat met enthousiaste plannen (bezuinigingen rechts- dere sanctiesystemen?
bijstand, straf uitzitten met enkelbanden, bezuinigingen ge-
vangeniswezen, rol slachtoffer in het strafproces etc.). Moet liteit wordt nu zo klein dat mensen gaan denken, wat heb
de burger blij zijn met deze minister en staatssecretaris? ik daar nu aan? En als dat lang duurt dan gaat het een
Mijn gevoel is dat de minister en de staatssecretaris wel verkeerde kant op.
willen maar dat de complexiteit van de organisaties niet
altijd voldoende op waarde wordt geschat. Strafrecht, waar is uw prikkel? Wat onderscheidt het straf-
Neem de rol van het slachtoffer. Het slachtoffer is lange recht van al die andere sanctiesystemen? Strafrecht al-
tijd niet goed behandeld in de strafrechtketen, maar ik vind leen voor de zaken waarin je vrijheidsstraffen oplegt en
andere zaken moet je anders afdoen, wel met impact,
Je moet iedereen inzetten op dat werk maar anders.
waarvoor men is opgeleid, dat werkt mo-
tiverender dan dat je rechters en officie- Gezocht: lid van de redactiecommissie!
ren van justitie inzet op de lichtere zaken
die je ook door junior rechters en junior Vanwege het vertrek van één van onze leden zijn wij
officieren zou kunnen laten afdoen. op zoek naar een nieuw lid van de redactiecommis-
sie van dit magazine. De redactiecommissie vergadert
niet dat de rol van het slachtoffer nog prominenter moet. driemaal per jaar en bestaat uit vijf leden. Wij streven
Hij moet zich niet kunnen uitlaten over wat er als straf naar een evenwichte samenstelling van de commissie
moet worden opgelegd. Wat er, aan de hand van richtlij- en hopen dat met name collega’s van de Dienst Justi-
nen en oriëntatiepunten, als straf moet worden geëist en tiële Inrichtingen, het CJIB of de Raad voor de Kinder-
opgelegd, moet bij de officier van justitie en bij de rechter bescherming reageren. Ben je creatief, beheers je op
blijven. Zeker als je wilt komen tot een eenduidige wijze uitstekende wijze de Nederlandse taal en ben je een
van afdoen van zaken moet je het slachtoffer daar geen goede teamspeler, dan ben jij de geschikte kandidaat.
stem in geven en drijf je weer af van een meer eenduidige Reageer vòòr 12 december 2014 en stuur je sollicita-
wijze van afdoen van de zaak. tiebrief en cv naar [email protected].
In geval van nadere vragen kun je contact opnemen
Waar moet het heen met het strafrecht? met Marcel Smit (06-55414368).
Als doel van het strafrecht is eigenlijk het slachtoffer en de
samenleving vergeten.

7

Personele gevolgen KEI bij de Rechtspraak

Personele gevolgen van de invoering van
het programma KEI bij de Rechtspraak

De Rechtspraak zal zich de komende jaren gaan ontwikkelen van een papieren wereld naar een digitale wereld. Papieren
dossiers zullen digitale dossiers worden. Civielrechtelijke procedures en bestuursrechtelijke procedures zijn nu nog zeer
verschillend van elkaar maar zullen hetzelfde worden. Het gaat hier om het programma Kennis en Innovatie (KEI) en de
invoering ervan. In het Juvox Magazine van november 2013 kon je al het een en ander lezen over wat KEI inhoudt. Dat ma-
gazine is in pdf-formaat te vinden op de website van Justitievakbond Juvox, www.juvox.nl. In dit artikel zal ik nader ingaan
op de personele gevolgen van de invoering van KEI.

Gevolgen van digitaal werken en stroomlijning van proce- na de invoering van de grotere releases die het meest van
dures en werkprocessen zijn tijdswinst en verandering van invloed zijn op de hoeveelheid te verzetten werkzaamheden.
werkzaamheden en van functies. Werkzaamheden die nu De Raad voor de rechtspraak verwacht de eerste op krimp
zijn ondergebracht in administratieve functies in de scha- gerichte reorganisaties die als gevolg van de invoering van
len 4 en 5 zullen op termijn niet meer gedaan hoeven te KEI zullen plaatsvinden op zijn vroegst vanaf de tweede
worden. Functies in de schalen 6 en 7 zullen deels gaan helft van 2016. Deze verwachting is erg ambitieus. Voordat
veranderen en de vereiste competenties om die functies te KEI kan worden uitgerold zal er namelijk nog het nodige
kunnen vervullen zullen op een hoger niveau komen te lig- moeten gebeuren op ICT-gebied. Ervaringen in het verle-
den hebben telkens weer laten zien dat implementatie van
KEI wordt niet in één klap helemaal in- nieuwe ICT-projecten een uiterst moeizame zaak is en dat
gevoerd, maar in gedeelten, in zoge- het veel langer duurt dan men denkt voor nieuwe toepas-
naamde releases. singen ook echt goed werken en bruikbaar zijn. De nog te
klaren ICT-klus kan dus zomaar voor een flinke vertra-
gen. Het aantal benodigde FTE om het werk in de schalen ging zorgen bij de uitrol van KEI. Ook het wetgevingstra-
6 en 7 uit te voeren zal kleiner worden. Ook voor het werk ject dat nodig is om bijvoorbeeld juridische procedures in
van de juridische ondersteuning zal de invoering van KEI bestuursrecht en in civiel recht tot een nieuwe procedure
gevolgen hebben, zij het veel minder ingrijpend dan voor om te bouwen, kan tot vertraging leiden. Of er dus in de
de administratie. tweede helft van 2016 al werk zal verdwijnen is daarom
Wat betekent dit concreet? Circa 43 % van de administra- nog heel onzeker.
tieve taken zal komen te vervallen. Administratieve func- Voor medewerkers die op termijn te maken zullen krijgen
ties in de schalen 4 en 5 gaan helemaal verdwijnen. Dit met opheffing van hun functie of met boventalligheid is
kan niet worden opgelost met natuurlijk verloop. Er zal het volgende van groot belang. Het huidige VWNW-beleid
hier verplichte mobiliteit nodig zijn. eindigt per 1 januari 2016. Degenen die door de op krimp
Administratieve functies in de schalen 6 en 7 zullen deels gerichte reorganisaties bij de Rechtspraak zullen worden
vervallen. Bij gerechten met een relatief grote flexibele
schil van tijdelijke krachten en die betrekkelijk weinig Justitievakbond Juvox vindt het van groot
functies in de schalen 6 en 7 in de administraties kennen, belang dat het VWNW-beleid wordt ver-
kan de krimp mogelijk met natuurlijk verloop worden op- lengd of dat er voor dat beleid een goed
gelost. Er zijn echter ook gerechten die over een minder alternatief pakket aan sociaal flankeren-
grote flexibele schil beschikken en bij die gerechten zal de maatregelen zal worden vastgesteld.
ook voor die schalen verplichte mobiliteit nodig zijn.
Bij de juridische ondersteuning zal ongeveer 7 % van de getroffen zullen dus op dat beleid geen aanspraak kunnen
functies vervallen. Dit zal naar verwachting met natuurlijk maken, tenzij het wordt verlengd. Zonder verlenging van
verloop kunnen worden opgevangen. het VWNW-beleid en zonder een alternatief pakket aan so-
De impact van de invoering van KEI op functies bij bedrijfs- ciaal flankerende maatregelen, kunnen medewerkers die
voering is nog niet duidelijk. na 1 januari 2016 in een reorganisatie worden betrokken
KEI wordt niet in één klap helemaal ingevoerd, maar in alleen een beroep doen op enkele faciliteiten die van ouds-
gedeelten, in zogenaamde releases. De releases worden her in het Algemeen rijksambtenarenreglement (hierna:
niet bij alle gerechten gelijktijdig uitgerold, maar op ver- ARAR) zijn vermeld. Belangrijker nog is het feit dat na het
schillende momenten en volgens een daarvoor gemaakte verstrijken van de geldigheidsduur van het VWNW-beleid
planning. Niet alle releases hebben een even grote impact en zonder andere afspraken, boventalligheid niet zal wor-
op de hoeveelheid te verzetten werk. De op krimp gerichte den bepaald op basis van het afspiegelingsbeginsel, maar
reorganisaties zullen per gerecht plaatsvinden, enige tijd op basis van het ‘lifo-principe’, last in first out. Zo is dat

8

Personele gevolgen KEI bij de Rechtspraak

namelijk in het ARAR geregeld. In het bijzonder voor me- voor- en nadelen van wel of niet kiezen voor die vrijwillige
dewerkers met veel dienstjaren kan dat veel uitmaken. mobiliteit. Medewerkers die kiezen voor vrijwillige mobi-
Justitievakbond Juvox vindt het van groot belang dat het liteit zouden daarbij naar de mening van Justitievakbond
VWNW-beleid wordt verlengd of dat er voor dat beleid een Juvox door de werkgever ruimhartig moeten worden on-
goed alternatief pakket aan sociaal flankerende maatre-
gelen zal worden vastgesteld. Mocht dit rijksbreed niet Justitievakbond Juvox vindt dat mede-
lukken, dan wil Justitievakbond Juvox met de Raad voor de werkers die in zichzelf investeren door
rechtspraak in gesprek over een pakket sociaal flankeren- bijvoorbeeld een hbo-diploma rechten te
de maatregelen voor medewerkers van de Rechtspraak in behalen, de kans moeten krijgen om door
verband met het programma KEI. te stromen naar de juridische onder-
Eveneens vindt Justitievakbond Juvox het van belang dat steuning.
medewerkers die het aangaat in een vroeg stadium zorg-
vuldig en volledig zullen worden voorgelicht over de din-
gen die komen gaan, over de mogelijkheid van vrijwillige

Medewerkers die kiezen voor vrijwil- dersteund en gefaciliteerd, ook voorafgaand aan de fase
lige mobiliteit zouden daarbij naar de waarin formeel aanspraak bestaat op sociaal flankerende
mening van Justitievakbond Juvox door maatregelen. Om afhankelijkheid van de goodwill van in-
de werkgever ruimhartig moeten wor- dividuele leidinggevenden en willekeur daarbij zoveel mo-
den ondersteund en gefaciliteerd, ook gelijk te beperken, bepleit Justitievakbond Juvox dat ook
voorafgaand aan de fase waarin formeel voor die voorfase een beleid zal worden bepaald.
aanspraak bestaat op sociaal flankeren- Justitievakbond Juvox vindt ook dat medewerkers die in
de maatregelen. zichzelf investeren door bijvoorbeeld een hbo-diploma
rechten te behalen, de kans moeten krijgen om door te
mobiliteit voorafgaand aan de fase waarin er op krimp stromen naar de juridische ondersteuning en dat het geen
gerichte reorganisaties zullen plaatsvinden en over de automatisme mag zijn dat zij voor zo’n functie worden
afgewezen omdat er een academisch geschoolde jurist
wordt aangenomen.
Peter Klostermann

9

Belangrijke data 2015

Belangrijke data 2015

Noteer onderstaande belangrijke data alvast in je nieuwe Belangrijke interne overleggen en
Justitievakbond Juvox-agenda! bijeenkomsten

Januari 7 Hoofdbestuursvergadering (1) De hoofdbestuursvergadering is het overleg van
Januari 14 Informatieoverleg - met alle het orgaan van Justitievakbond Juvox dat leiding
afgevaardigden naar de ledenraad (1) geeft aan de vereniging en verantwoording af-
Januari 22 Agendaoverleg DGO VenJ – GO DJI (1) legt aan de ledenraad.
Januari 23 Platform Sectoroverleg Rijk (1)
Januari 28 Afstemmingsoverleg (1) Het afstemmingsoverleg is het periodiek overleg
Februari 9/10 GO Raad voor de rechtspraak (1) van het hoofdbestuur met de voorzitters, secre-
Februari 11 DGO VenJ (1) tarissen en penningmeesters van de secties en
Februari 12 GO DJI (1) andere door het hoofdbestuur uitgenodigde leden.
Februari 13 Platform Sectoroverleg Rijk (2)
Februari 18 Hoofdbestuursvergadering (2) Het informatieoverleg is het periodiek overleg
Maart 5 Agendaoverleg DGO VenJ – GO DJI (2) van het hoofdbestuur met een delegatie van de
Maart 13 Afstemmingsoverleg (2) afgevaardigden en andere door het hoofdbe-
Maart 18 Benen op tafel-bijeenkomst (1) stuur uitgenodigde leden.
Maart 19 Sectievergadering Leeuwarden
Maart 20 Platform Sectoroverleg Rijk (3) Justitievakbond Juvox organiseert regelmatig
Maart 25 DGO VenJ (2) bijeenkomsten voor OR-leden. Jaarlijks is er
Maart 25 Sectievergadering Den Bosch de landelijke Medezeggenschapsdag. Tevens or-
Maart 26 GO DJI (2) ganiseert Justitievakbond Juvox met regelmaat
April 1 Informatieoverleg (2) informele Benen op tafel-bijeenkomsten, waar
April 8 Sectievergadering Arnhem altijd interessante onderwerpen de revue pas-
April 14 Sectievergadering Amsterdam seren en waar je kunt netwerken met andere
April 14/21 GO Raad voor de rechtspraak (2) OR-leden.
April 15 Hoofdbestuursvergadering (3)
April 17 Platform Sectoroverleg Rijk (4)
April 22 Sectievergadering Den Haag
Mei 20 Ledenraad
Mei 21 Agendaoverleg DGO VenJ – GO DJI (3)
Mei 22 Platform Sectoroverleg Rijk (5)
Mei 27 Afstemmingsoverleg (3)
Juni 3 DGO VenJ (3)
Juni 4 GO DJI (3)
Juni 9/15 GO Raad voor de rechtspraak (3)
Juni 17 Hoofdbestuursvergadering (4)
Juni 19 Platform Sectoroverleg Rijk (6)

10

Belangrijke data 2015

Juli 1 Benen op tafel-bijeenkomst (2) Belangrijke externe overleggen
Juli 8 Informatieoverleg (3)
Juli 17 Afstemmingsoverleg (4) In het Platform Sectoroverleg Rijk van het Ambte-
Augustus 21 Platform Sectoroverleg Rijk (7) narencentrum werkt Justitievakbond Juvox nauw
Augustus 26 Hoofdbestuursvergadering (5) samen met de overige ‘AC-Rijksvakbonden’, de
September 3 Agendaoverleg DGO VenJ – GO DJI (4) Nederlandse Categorale vakvereniging Financiën
September 7/8 GO Raad voor de rechtspraak (4) (NCF), vakorganisatie van medewerkers werk-
September 9 Afstemmingsoverleg (5) zaam bij het ministerie van Infrastructuur en Mi-
September 18 Platform Sectoroverleg Rijk (8) lieu (VPW) en de Interdepartementale vakorgani-
September 23 DGO VenJ (4) satie VCPS. Besluiten, standpunten en ideeën van
September 24 GO DJI (4) het platform worden ingebracht in het Sectorover-
Oktober 7 Informatieoverleg (4) leg Rijk, het overleg van de minister voor de Rijks-
Oktober 9 Platform Sectoroverleg Rijk (9) dienst (BZK) met de Samenwerkende Centrales
Oktober 12/13 GO Raad voor de rechtspraak (5) van Overheidspersoneel.
Oktober 14 Hoofdbestuursvergadering (6) In het Departementaal Georganiseerd Overleg van
Oktober 30 Afstemmingsoverleg (6) het ministerie van Veiligheid en Justitie (DGO VenJ)
November 12 Agendaoverleg DGO VenJ – GO DJI (5) bespreekt Justitievakbond Juvox met de secreta-
November 18 Landelijke Medezeggenschapsdag ris-generaal en zijn plaatsvervanger de arbeids-
November 20 Platform Sectoroverleg Rijk (10) voorwaarden en reorganisaties van alle onderde-
November 25 Hoofdbestuursvergadering (7) len van dat ministerie.
December 2 DGO VenJ (5) In het Georganiseerd Overleg Dienst Justitiële
December 3 GO DJI (5) Inrichtingen (GO DJI) bespreekt Justitievakbond
December 8/14/15 GO Raad voor de rechtspraak (6) Juvox met de hoofddirecteur van DJI de arbeids-
December 16 Afstemmingsoverleg (7) voorwaarden en reorganisaties van alle onderde-
len van die dienst.
Vanwege het principe dat de rechtspraak onaf-
hankelijk en zelfstandig moet zijn, is er hiervoor
een afzonderlijk georganiseerd overleg in het le-
ven geroepen. In dat GO Raad voor de rechtspraak
bespreekt Justitievakbond Juvox met de voorzitter
van die raad de arbeidsvoorwaarden en reorgani-
saties van alle onderdelen van de Rechtspraak.

Betaaldata 2015

23 januari
24 februari
24 maart
24 april
22 mei (incl. vakantie-uitkering)
24 juni
24 juli
24 augustus
24 september
23 oktober
24 november (incl. eindejaarsuitkering)
22 december

11

Onder de leden

Onder de leden

Meld klachten over OM anoniem op www.juvox.nl

Veel van de leden van Justitievakbond Juvox zijn werkzaam bij het Openbaar Ministerie, veelal als administratief
juridisch medewerker of als parketsecretaris. Een aanzienlijk deel van die leden heeft ons in de afgelopen periode
benaderd met vragen, maar ook met klachten over leidinggevenden. Veel vragen en klachten gaan over de voorfase
van de zoveelste officiële reorganisatie van het Openbaar Ministerie (taakstelling/’verplichte krimp’ & Programma
OM2020) en het hierin soms wel ‘zeer ongelukkig opereren’ van vooral midden-managers tijdens de zogenoemde
transitiegesprekken en reguliere functioneringsgesprekken. Een bloemlezing van die vragen en klachten is te lezen
op www.juvox.nl.

Met toestemming van de betreffende leden heeft het start van) de vrijwillige fase van groot belang. De
hoofdbestuur van Justitievakbond Juvox inmiddels bedoeling van de vrijwillige fase is om boventalligheid
een fors deel daarvan besproken met het College van te voorkomen door vrijwillige mobiliteit te bevorderen.
procureurs-generaal en de directeur HRM van het Deze fase biedt de medewerkers die werkzaam zijn
Openbaar Ministerie. Dit heeft gelukkig geleid tot een in functies die met krimp en/of standplaatswijziging
aantal broodnodige individuele oplossingen. Het is te maken krijgen, de kans om op vrijwillige basis en
volgens Justitievakbond Juvox nu echt de hoogste tijd gefaciliteerd door de werkgever te onderzoeken welke
dat er ook collectieve maatregelen worden genomen mogelijkheden zij hebben op de arbeidsmarkt. Voor
ten gunste van alle medewerkers van het Openbaar die medewerkers is er een fors aantal voorzieningen
Ministerie die voorzienbaar in de komende periode voorhanden, zoals salarisgarantie en -suppletie (aan-
slachtoffer worden van de taakstelling/’verplichte vulling in de nieuwe baan tot 100 % van het oude salaris),
krimp’, maar daar wil de leiding van het Openbaar vergoeding van extra reistijd, flexibel werken, vrijstel-
Ministerie niet aan! Justitievakbond Juvox kan ling terugbetalingsverplichting voor vergoede studie-
zich hierin niet vinden en zal er bij het College van kosten, betaald ouderschapsverlof, bijdrage pensioen-
procureurs-generaal, de directeur HRM van het opbouw enz. (zie ook de artikelen 49ee e.v. ARAR).
Openbaar Ministerie en in het Departementaal Los van deze voorzieningen kan de medewerker in
Georganiseerd Overleg met de secretaris-generaal die fase ook kiezen voor een stimuleringspremie
van het ministerie van Veiligheid en Justitie op (maximaal € 75.000,-) in combinatie met een ontslag
(blijven) hameren dat er op korte termijn voor die op eigen verzoek. In dat verband kan ook zelfs worden
medewerkers van het Openbaar Ministerie een gekozen voor het uitruilen van de stimuleringspremie
collectieve oplossing komt. voor een periode van buitengewoon verlof met behoud
Het Openbaar Ministerie is op dit moment zeer druk van salaris en pensioenopbouw. Verwezen wordt
bezig met het Programma OM2020. Er is daarover hier naar het interessante artikel in dit magazine op
veel te lezen op het intranet van het Openbaar pagina 15.
Ministerie (ZoOM). In dit artikel gaan wij daarom daar
niet nader op in. Parallel aan dit programma loopt de
taakstelling, de ‘verplichte krimp’, die het Openbaar
Ministerie vanuit de politiek voor zijn kiezen heeft
gekregen. Hierover is in het vorige Juvox Magazine
al het nodige geschreven (nr. 8, pagina 12-13). Wij
gaan ervan uit dat de lezers van ons magazine dat ook
hebben gelezen.
Voor alle rijksambtenaren, dus ook die werkzaam zijn
bij het Openbaar Ministerie, geldt het Van Werk Naar
Werk-beleid. Dit beleid is van toepassing wanneer
sprake is van krimp (taakstelling) in een of meer
functiegroepen of een locatiewijziging die leidt tot
een verlenging van de reistijd met meer dan een
half uur. In het verandertraject worden twee fasen
onderscheiden:
1. de vrijwillige fase;
2. de verplichte fase.
Voor alle medewerkers van het Openbaar Ministerie
die voorzienbaar in de komende periode slachtoffer
worden van de taakstelling/’verplichte krimp’ is (de

12

Onder de leden

Justitievakbond Juvox constateert al enige tijd dat van het Van Werk Naar Werk-beleid, dan verwacht
het College van procureurs-generaal en de directeur Justitievakbond Juvox dat de onrust onder de medewer-
HRM van het Openbaar Ministerie exact weten welke kers van het Openbaar Ministerie alleen maar verder
functiegroepen zullen worden geraakt door de taak- zal toenemen. De willekeur van lokale managers zal
stelling/’verplichte krimp’ en het Programma OM2020. de boventoon blijven voeren en dat kan op termijn het
Immers, in de Strategische personeelsplanning van het echte OM-werk serieus schade toebrengen.

Justitievakbond Juvox heeft het College Meld klachten over OM anoniem op www.juvox.nl
van procureurs-generaal en de direc- Justitievakbond Juvox maakt zich grote zorgen over de
teur HRM van het Openbaar Ministerie gevolgen van de reorganisatie voor de medewerkers
geopperd om de voorzieningen van (de van het Openbaar Ministerie. Justitievakbond Juvox
vrijwillige fase van) het Van Werk Naar wil in dit verband de vinger goed aan de pols houden
Werk-beleid nu al, voorafgaand aan de en roept daarom zijn leden die werkzaam zijn bij
daadwerkelijke organisatieverandering, het Openbaar Ministerie op om klachten te melden
collectief voor de drie functiegroepen op www.juvox.nl. Dit mag anoniem, maar als je wilt
beschikbaar te stellen die met name zul- dat het hoofdbestuur van Justitievakbond Juvox
len worden geraakt: administratieve en die klachten ook voorlegt aan het College van
bedrijfsvoeringsfuncties, maar ook de procureurs-generaal en de directeur HRM van het
beoordelaarsfuncties (AJM-ers en par- Openbaar Ministerie, is het natuurlijk goed om jouw
ketsecretarissen). naam, die van degene waarover de klacht gaat en het
betreffende OM-onderdeel te vermelden.
ministerie van Veiligheid en Justitie van 28 augustus Op de website kunnen de leden die werkzaam zijn
2014, die op 4 september 2014 door de secretaris- bij het Openbaar Ministerie tot en met 31 januari
generaal is aangeboden aan de leden van het Departe- 2015 ook cijfers geven (van 0 tot 10) in het kader van
mentaal Georganiseerd Overleg, staat: ‘Het OM voorziet het OM-medewerkerstevredenheidsonderzoek van
in dit stadium dat drie functiegroepen met name zullen Justitievakbond Juvox (Juvox MTO-OM). De uitkomsten
worden geraakt door de beoogde organisatieverandering van dat onderzoek zullen in de eerste week van
(wijzigingen, reductie en/of verval van functies). Het gaat februari 2015 worden voorgelegd aan het College
daarbij om de administratieve en bedrijfsvoeringsfuncties, van procureurs-generaal, de directeur HRM van het
maar ook de beoordelaarsfuncties (AJM-ers en parket- Openbaar Ministerie en de secretaris-generaal van
secretarissen).’ Justitievakbond Juvox heeft het Colle- het ministerie van Veiligheid en Justitie.
ge van procureurs-generaal en de directeur HRM
van het Openbaar Ministerie ook diverse malen Juveltje:
hierop gewezen en geopperd om de voorzieningen
van (de vrijwillige fase van) het Van Werk Naar Werk- “Het is moreel verwerpelijk dat diverse parketbestu-
beleid nu al, voorafgaand aan de daadwerkelijke ren (hoofdofficieren, rechercheofficieren en direc-
organisatieverandering, collectief voor die functie- teuren bedrijfsvoering) in deze tijd van crisis zichzelf
groepen beschikbaar te stellen. ruim 11 % loonsverhoging toekennen door hun aan-
Het College van procureurs-generaal en de directeur stelling van 36 naar 40 uur per week op te krikken,
HRM van het Openbaar Ministerie willen hier echter terwijl de overige medewerkers van het Openbaar
niet aan. Het kostenaspect in relatie tot de omvang van Ministerie al jaren op de nullijn staan en juist in deze
die functiegroepen speelt daarbij een belangrijke rol. fase binnen die organisatie meer onrust ervaren
Justitievakbond Juvox adviseert het College van dan ooit! Hoe geloofwaardig ben je dan nog als je de
procureurs-generaal nogmaals om op zeer korte volgende keer op de zeepkist staat?”
termijn met een duidelijke brief te komen in de richting
van alle medewerkers van het Openbaar Ministerie.
Daarin zou naar het oordeel van Justitievakbond
Juvox een helder beeld moeten worden gegeven van
de gevolgen van de organisatieverandering voor de
drie functiegroepen die daardoor worden geraakt.
Het zou ook goed zijn om daarin de start van de
vrijwillige fase voor die drie functiegroepen aan te
kondigen. Blijft die brief uit en komen er op korte
termijn collectief geen aanspraken op de voorzieningen

13

Juvox-woordzoeker

Juvox-woordzoekerMarcel Smit, Thorbeckelaan 363, 2564 CA Den Haag of [email protected] (vergeet niet je
adres te vermelden).
jAellaellweowodOoraMoodnrdeoddanrreeerunlcsreiehtdtdleedeeSbevntgmewgolrioeometov,tdoereTdennlehddinmeoenlnnrizej,bs)eeb.ten.lczidjLikfjtineneelvdgraeeeaernnnebnov3wraga6aoen3nrn,dtha2itnel5etlhe6ehet4ntoteClorcesfatAdtodevbereDvearesuedltdbnua.touHSanrocamehta.ntwgmerdi.ogveefel.krvl€aeeoadt2otraer5grcz,esti-litewetvezcoeerror@ndlmeoejneomuntvm.izoseAisxnei.lrevnldoelezrer(minevjntek.irneSvgrztaeeuenneuntrgddnjeeeiibneeorgltpuneljioakenstm.sAienlgs
 uMitaerrcleijlkSu3mudOi1toiigdtnt,ogeedTcresehelslroomelordtdbbeteeeeenncnrg.k.2oleo0el1tade4aennniam3na6zer3e:e,n.2d5Li6ne4dgCeeAnn 
wordt een cadeaubon t.w.v. € 25,- verloot. Alleen inzendingen
vDaenn [email protected](evdeargcetieetcnoiemt jme iasdsrieeszteijnvevrmanelddeene)l.name

Onder de goede inzendingen wordt een cadeaubon t.w.v. € 25,- verloot. Alleen inzendingen door leden loten mee. Leden

van het hoofdbestuuGr enAde rRedacOtiecoTmmPissiEe zijNn vanSdeeIlnaOme uEitgeNslotOen. P B O U W W

E BOV ENT A L L I GHE I DAAC E

ZG PA TR EO NT PI BE NA SK UI OI ET NR OU P I BL OO UR WGWR

LE EB NO SV AE NL AT AR LI LS IG GA HR EA IN DT A I A E C C E K

EZ SP GT NE NI TI HB AC KI UL IR TO RO UV IN LO OM R I G P R N
EL EE TN IS EA TL AI RL II SB GO AM RD AE NT TE I R E R C E K L
FE IS VG AN CI AT HT CU RI LE RS OC ON VC NO OC MO I R P A N T
TE TE RT VI AE KT BI OL NI BD OC MO DE ER TU EC RA R A E N L A
IF AI EV LA CC RA TT UE RU EA SP CJ NC CL OE C J OT R I A A T A
JT ST TR IV WA KI VB OO NO DM CA OO EA RS UT CR AE A R N L A D
OODHRCTSOODHRCSJI OGNARREIOGNAARESI WNAABBELWNAABBTEL OAVREFLOIVAREFLLI OOWNVRTEFOONVRCTF MMOOGAAOOGPEAARPI WNNDDVRRKKTTTSSLL OGUNACNGUEEACEE-- OOUBRRRETORRRBRET MNDARPPENIDRKPPEI MAARPSMJJIGARSJJI ONAKKEFJINAKKEEFI WNAABCSSIWNVABSSI VBXPPSSLJVBXPPESJ WOOODARTEWOOODARR ONHVRREJI ONHVRELI WUGAETEELWUGAEEEL NGDVRT-JI NGDVRTJ- A ONUNRPETWNDDAAK-I WNNDAK-I
L
P
N
E
R
U
O
T
IT VR EE TI NE DE WG OE RO KN GT ES VL EA RG LD E ! RO NO NW

SI EV IE VT DN AD G ON OI NV TE SG LL AE GG DE ! R O Z O CWV

IdSee eEn saI meVnstDellinAg: WG ilmNa KIoolV E G L E G E R Z C V

Idee en samenstelling: Wilma Kool
RIJKSPORTAAL BAAN MOBILITEIT
RAAREPIPOBJBKRSGPAONRTISAAATLIES LBLPEEAEEENAFFNSTTIIIOJJDDESNSCCOOOPHHBOOORRUTTW VMVSWOAWNBLANIWLRWITISEGITARANTIE
DRGEOORGANISATIES PKERNIMSIPOENOPBOUW SAVLAACRAISTGUARREASNTIE
PDRGOOCESAFSPRAKEN KDRIEIMNSPTJAREN VAAACACTURES
WPREROKCGESEAVFESRPRAKEN DLOIEONNSTCJOAMREPNONENT ABAUCDGET
RWIJKESRBKRGEEEVDER LUOITORNUCIOL MPONENT BWUDOGRET
ORNIJTKSSLBARGEED UVIETRRVUOILLGTRAJECT WVOWRNW-KANDIDAAT
AORNATRSLAG VEOROVROLLIGCHTRTAINJEGCT VJWUNVOWX-KANDIDAAT
CAORNATROURENPLAN VCOIROCRULLIACHIRTEING JUAVDOVXIES
BCOOVNETNOTUARLELINGPHLEAIND CRIERGCEULLGAEIRVEING ACDOVMIESPENSATIE
LBIFOOVENTALLIGHEID RCEAGOE-LTGAEFVEILNG CKOAMBPINENETSATIE
ZLOIFROG CWAEOR-KTAFEL KVAABIKNBEOTND
LZOOORPGBAAN WDJEI RK VAKBOND
LOOPBAAN DJI

Idee en samenstelling: Wilma Kool

14

Uitruil stimuleringspremie

Uitruil stimuleringspremie tegen
buitengewoon verlof

In het verleden werd de uitstroom van oudere medewer- te voorkomen. De korting kan worden toegepast door
kers in VUT en prepensioen een goed middel gevonden het bedrag dat voor verlof bestemd is te vermenigvuldi-
om werkgelegenheid onder jongeren te bevorderen in gen met 83,7 %. Als het bedrag dat dan overblijft wordt
perioden van verlies van arbeidsplaatsen. Inmiddels gedeeld door het bruto maandsalaris, ziet men hoeveel
waait er een heel andere politieke wind. Praten over eer- maanden buitengewoon verlof genoten kunnen worden.
der stoppen met werken klinkt politici tegenwoordig in Het is mogelijk om de periode van verlof langer te ma-
de oren als vloeken in de kerk. Met allerlei negatieve fi- ken, maar dan wordt het uit te keren maandbedrag lager.
nanciële prikkels proberen zij het eerder afscheid nemen
van de betaalde baan onmogelijk te maken. Toch wordt in Gebruik maken van de mogelijkheid van uitruil kan om
tijden van krimp van werkgelegenheid door leden nogal diverse redenen interessant zijn. Iemand die buitenge-
eens gevraagd naar mogelijkheden voor oudere mede- woon verlof heeft is formeel nog in dienst van de werkge-
werkers om eerder te stoppen met werken. Tot voor kort ver en bouwt dus ook nog pensioen op. Ook fiscaal gezien
was er op dat punt eigenlijk nauwelijks nog iets mogelijk. kan de verlofvariant voordelig uitpakken. Iemand die nog
De komst van het Van Werk Naar Werk (VWNW)-beleid net geen 60 jaar is als hij wil stoppen met werken, kan
heeft hierin echter iets veranderd. de verlofperiode gebruiken om een naadloze aansluiting
naar het ABP KeuzePensioen te verzekeren en zo een
Basis voor de mogelijkheid om toch nog iets eerder te voorwaardelijke ophoging van dat pensioen veilig te stel-
stoppen met werken is de in dat beleid genoemde stimu- len.
leringspremie. De hoogte van deze premie is afhankelijk
van het aantal dienstjaren dat men heeft opgebouwd en De regeling voor uitruil van de stimuleringspremie tegen
van het salaris dat men ontvangt. De maximum stimu- buitengewoon verlof is te vinden op de website van Juvox,
leringspremie van 24 maandsalarissen is beschikbaar www.juvox.nl. In die regeling zijn voorbeeldberekeningen
voor de VWNW-kandidaat die 30 dienstjaren heeft op- opgenomen voor diverse situaties. Die voorbeelden spre-
gebouwd als rijksambtenaar. De stimuleringspremie die ken voor zich.
men maximaal kan ontvangen bedraagt in verreweg de
meeste gevallen € 75.000,-- bruto. Peter Klostermann

In het Departementaal Georganiseerd Overleg van de Wil je alles weten over de (weg naar
vakbonden met het ministerie van Veiligheid en Justitie een nieuwe) collectieve
is afgesproken dat medewerkers die in aanmerking ko-
men voor een stimuleringspremie die premie ook geheel arbeidsovereenkomst (cao)?
of gedeeltelijk mogen uitruilen tegen een periode van Lees dan het Ju4tje op
buitengewoon verlof. De medewerker die in aanmerking www.juvox.nl!
komt voor een stimuleringspremie, kan die premie in
één keer laten uitkeren. Ook kan hij de premie helemaal
inruilen voor een periode van buitengewoon verlof. De
tussenvorm bestaat ook: een deel van de premie in één
keer laten uitkeren en het andere deel omzetten in een
periode van buitengewoon verlof.

De periode van buitengewoon verlof wordt als volgt be-
rekend. Het bruto bedrag dat voor buitengewoon verlof is
bestemd wordt eerst gekort met 16,3 %. Dat is om dub-
bele uitbetaling van vakantiegeld en eindejaarsuitkering

15

Kijk ook eens in de Kennisbank van Juvox: ga naar www.juvox.nl en log in met je toegangscode.

Beoordelingsvoorschrift
is niet waterdicht...

De medewerker die door zijn werkgever beoordeeld de informanten waren. Navraag bij die personen leerde
wordt, heeft er een groot belang bij dat de beoordeling dat het afdelingshoofd niet recentelijk met hen had ge-
een reëel beeld geeft van zijn functioneren. Een negatie- sproken en dat de gesprekken die gevoerd waren hadden
ve beoordeling kan namelijk ernstige gevolgen hebben. plaatsgevonden in het kader van een eerder verbetertra-
Iemand die twee keer na elkaar negatief is beoordeeld ject. Niet controleerbaar was of de beweringen van het
kan zelfs ontslagen worden wegens ongeschiktheid. Het afdelingshoofd over het functioneren van het sectiehoofd
is dan ook niet gek dat bij het opmaken van een beoorde- ook werkelijk zo door één of meer van de informanten
ling bepaalde regels gelden. Voor medewerkers van het waren gedaan. Niet uitgesloten kon worden dat het ging
ministerie van Veiligheid en Justitie zijn die regels te vin- om een persoonlijke invulling of inkleuring van het af-
den in het Beoordelingsvoorschrift ministerie van Justitie delingshoofd van mededelingen die aan hem zouden
2000 (hierna: het beoordelingsvoorschrift). zijn gedaan. Evenmin kon uitgesloten worden dat het
afdelingshoofd bepaalde opmerkingen had aangedikt, of
Als een beoordeling negatieve oordelen bevat die door had ontdaan van nuances. De enige manier om hierover
de beoordeelde worden betwist, dan zal de beoordelaar meer duidelijkheid te krijgen zou zijn om de informanten
moeten kunnen aantonen dat die negatieve oordelen op hierover rechtstreeks vragen te stellen. Waarschijnlijk
voldoende grond berusten. Om tot een goed oordeel van zouden zij zich daardoor echter ernstig in verlegenheid
iemands functioneren te komen, wordt veelal een beroep gebracht voelen. Gevreesd moet bovendien worden dat
gedaan op zogenaamde informanten. Het gaat dan om zij, als zij zouden vaststellen dat hun visie niet juist door
andere medewerkers die de te beoordelen persoon mee- het afdelingshoofd was weergegeven, dat niet zouden
maken in diens functioneren en die dus over dat functio- willen toegeven, uit angst voor de eigen positie.
neren zinnige informatie kunnen verstrekken.
Problemen als deze kunnen worden voorkomen door een
Over de manier waarop de beoordelaar informatie inwint goede, transparante en controleerbare manier van infor-
bij informanten is in het beoordelingsvoorschrift nauwe- matievergaring. Een goede manier zou zijn om concrete
lijks iets geregeld. Heel jammer, zo blijkt bijvoorbeeld uit vragen schriftelijk uit te zetten bij de informanten en hen
een zaak die onlangs bij het Openbaar Ministerie speel- die vragen schriftelijk te laten beantwoorden, vanuit het
de. Het volgende was aan de hand. Een sectiehoofd werd perspectief van het voor de te beoordelen medewerker
negatief beoordeeld. De beoordelaar, het afdelingshoofd, geldend functieprofiel. Daarbij zou van de informanten
beriep zich op informatie die hij tijdens gesprekken met gevraagd moeten worden om de gedane beweringen met
informanten zou hebben gekregen. Wie die informanten concrete voorbeelden te onderbouwen. Wat mij betreft is
waren wilde hij niet zeggen. Op de vraag of er gespreks- het hoog tijd voor een aanpassing van het beoordelings-
verslagen waren opgemaakt van de gesprekken met de voorschrift in deze zin.
informanten wilde hij geen antwoord geven. Het beoor-
deelde sectiehoofd had op enig moment wel een idee wie Peter Klostermann