Bab 4 Pentadbiran Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu

BAB 4
PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI
MELAYU TIDAK BERSEKUTU



Peluasan Kuasa-kuasa British

Negeri-negeri Negeri-negeri Negeri-negeri Melayu
Selat Melayu Bersekutu tidak Bersekutu

a. Pulau Pinang a. Perak a. Perlis
b. Singapura b. Selangor b. Kedah
c. Melaka c. Negeri Sembilan c. Kelantan
d. Pahang d. Terengganu
e. Johor

4.1 Pemerintahan Kesultanan Melayu Di Perlis,
Kedah, Kelantan, Terengganu Dan Johor

• Negeri Perlis, Kedah, Kelantan, Terengganu dan Johor
mengamalkan sistem kesultanan dalam pemerintahan.
→ Tonggak yang sangat penting
→ Sultan sebagai puncak kuasa dan kedaulatan
→ Membawa kemakmuran

Pemerintahan Kesultanan Melayu

Negeri Latar belakang Pentadbiran Hubungan luar Perundangan

Perlis • Wilayah yang • Membentuk pasukan • Menjaga • Berdasarkan
terpisah dengan pentadbiran hubungan baik Undang-undan
Kedah (1842) berwibawa yang dengan Siam g Kesultanan
terdiri daripada Kedah
• Syed Hussin kalangan pembesar
Jamalullail ialah tempatan • Menitikberatkan
Raja Perlis yang kebajikan rakyat
pertama • Melantik Tuan Syed
Abdullah sebagai
• Gelaran: Phya Raja Muda, Dato’
Songkhram Rama Arau (Dato’ Belat
Wichit Willis Paduka Seri Perdana
Asmara Phya Pelit Menteri) sebagai
Perdana Menteri

• Perlis mempunyai
22 buah mukim

Pemerintahan Kesultanan Melayu

Negeri Latar belakang Pentadbiran Hubungan luar Perundangan

Kedah • Bermula sejak abad • Diketuai oleh Sultan • Menjalinkan • Kanun
Undang-undang
ke-12 dan pembesar, hubungan baik Kedah

• Pusat pemerintahan disokong oleh dengan Siam

di Kota Bukit undang-undang • Berlaku dalam

Meriam • Diwujudkan pelbagai cara

• Sultan Mudzaffar pembahagian seperti hubungan

Shah ialah wilayah bagi diplomatik,

pemerintah membolehkan negeri pentadbiran dan

pertama yang ditadbir dengan kewangan

bergelar sultan berkesan dan

diletak-kan di bawah

pengawasan

pembesar daerah

• Kedah mempunyai

128 mukim

- dikendalikan oleh

kalangan penghulu

Pemerintahan Kesultanan Melayu

Negeri Latar belakang Pentadbiran Hubungan luar Perundangan

Kelantan • Wujud sebelum abad • Sistem Jemaah • Menjalinkan • Undang-undang
syarak
ke-17 & disatukan Menteri dibentuk – hubungan

semasa pemerintahan terdiri daripada para dengan Siam,

Long Yunus pembesar bagi Terengganu,

• Perubahan berlaku membantu sultan Kedah dan

pada 1812 akibat • Pentadbiran wilayah: Patani

perbalahan dibahagi kepada

Kelantan-Terengganu jajahan tertentu

& pengaruh Siam • Pentadbiran

• Sultan Muhammad peringkat paling

I membuat bawah dijalankan

persetia-an dengan oleh Tok Kweng

Siam elakkan yang dibantu imam

ancaman

Terengganu

Pemerintahan Kesultanan Melayu

Negeri Latar belakang Pentadbiran Hubungan luar Perundangan

Tereng- • Pengasas • Sultan dibantu oleh • Menjalinkan • Berasaskan
ganu Kesultanan pembesar hubungan prinsip keadilan
Terengganu – dengan Siam, Islam
Sultan Zainal • Sistem penghulu Kelantan,
Abidin I • Pemerintahan Sultan Patani dan • Undang-undang
Johor Bagi Diri
• Merupakan negeri Zainal Abidin III Kerajaan
terakhir menerima dibantu oleh Tengku Terengganu
Penasihat British Musa, Tuan Hitam,
Che Abdul Rahim
• Terdapat pembesar
bergelar Dato’
Mata-mata
• Sistem Jemaah
Mesyuarat Kerajaan
dibentuk
- memutuskan sesuatu

hukuman atau
perisytiharan negeri

Pemerintahan Kesultanan Melayu

Negeri Latar belakang Pentadbiran Hubungan luar Perundangan

Johor • Kesultanan Johor • Maharaja Abu Bakar • Menjalinkan • Undang-undan
g Tubuh
diperintah oleh mengasaskan sistem hubungan Kerajaan
Johor
keturunan pentadbiran moden dengan

Bendahara pada • Mewujudkan Jemaah Terengganu,

akhir tahun 1699 Diraja Johor, Jemaah Perak, Pahang,

• Konflik politik Menteri dan Selangor,

yang berlaku jabatan-jabatan Eropah dan

membolehkan kerajaan Jepun

keturunan • Pembesar kerajaan –

Temenggung Dato’ Seri Amar Diraja,

Daeng Ibrahim Dato’ Bentara Dalam

menjadi pemerintah • Jawatan Menteri Besar

Johor dan Setiausaha

Kerajaan diwujudkan

bagi melicinkan

pentadbiran

Buku Latihan m/s 48

Sistem pentadbiran yang dilaksanakan di Perlis, Kedah, Kelantan,
Terengganu dan Johor merupakan sistem pentadbiran yang tersusun dan
sistematik di mana raja atau sultan dibantu oleh pembesar tempatan.
Pada pendapat anda, adakah pentadbiran yang sistematik adalah penting
untuk kemajuan sesebuah negara?

• Ya. Pentadbiran yang teratur dan sistematik memberikan kelancaran
dalam urusan pentadbiran sesebuah negara. Kerajaan Perlis, Kedah,
Kelantan, Terengganu dan Johor mengamalkan sistem pembesar empat
lipatan. Melalui sistem ini, setiap pembesar diberi tugas dan
tanggungjawab bagi melicinkan pentadbiran kerajaan. Tanpa sistem
pentadbiran ini, kerajaan akan menjadi lemah.

Buku Latihan m/s 49

Pemerintah negeri-negeri Melayu juga bijak dalam melakukan hubungan
luar terutamanya dengan Siam.
Mengapakah wujudnya hubungan luar tersebut?

• Supaya tidak diganggu gugat oleh kuasa luar seperti Burma
• Kuasa-kuasa luar dapat mengiktiraf kedudukan negeri-negeri Melayu

Buku Latihan m/s 49

Terangkan kepentingan kestabilan politik dalam mewujudkan keamanan
negara.

• Kestabilan politik penting dalam mewujudkan keamanan negara kerana
tanpa politik yang stabil, akan menyebabkan wujudnya keganasan
yang boleh mencetuskan peperangan dan akhirnya merugikan banyak
pihak serta orang awam yang tidak berdosa.

4.2 Perluasan Kuasa British Di Perlis, Kedah,
Kelantan Dan Terengganu

• Sebelum kehadiran British, negeri Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu berhadapan
dengan pengaruh Siam

• Pada abad ke-19, hubungan antara British dengan Siam meninggalkan kesan besar
kepada negeri-negeri ini.

• Kedudukan strategik dan kemakmuran negeri-negeri ini menarik perhatian British.

• British tidak akan mampu untuk meluaskan kuasanya selagi negeri-negeri ini berada di
bawah naungan Siam.

Faktor a. Kedudukan yang • Kedudukan Perlis, Kedah, Kelantan & Terengganu
Peluasan Strategik penting kepada perdagangan British.

Kuasa b.Menghalang • Kelantan & Terengganu strategik di laluan
Kemasukan Kuasa perdagangan di antara Siam dan Singapura
Barat Lain
• Perlis, Kedah, Kelantan & Terengganu menjadi
penampan usaha kuasa Barat lain untuk campur
tangan.

• Kuasa Barat seperti Perancis, Jerman, Amerika
Syarikat & Rusia cuba meluaskan kuasa di sekitar
negeri Melayu Utara.

• British perlu menguasai negeri² ini untuk menghalang
kemaraan kuasa Barat tersebut.

• Kemaraan kuasa Barat yang ingin menguasai bahan
mentah mencabar penguasaan British di NNM

• JERMAN → Pulau Langkawi
• AMERIKA SYARIKAT → Terengganu
• PERANCIS → Segenting Kra
• RUSIA → Ujung Salang

•Amerika Syarikat inginkan konsesi tanah
perlombongan di Terengganu.

•Perancis merancang membuat sebuah terusan
melintasi Segenting Kra dengan matlamat
mengancamkan perdagangan dan Kedudukan
Singapura sebagai pelabuhan antarabangsa.

•Rusia ingin membuka petempatan di Ujung
Salang

•Jerman cuba menguasai Pulau Langkawi.

Faktor c. Kemakmuran dan • Kedah & Perlis → Hasil pertanian & penternakan
Peluasan Kekayaan Sumber menjadi sumber makanan yang diperlukan bagi
Hasil memenuhi permintaan penduduk Pulau Pinang.
Kuasa
d. Menghubungkan • Kelantan & Terengganu:
Burma dengan Pulau → Aktiviti pembuatan seperti pertukangan &
Pinang pembinaan kapal menjadi sangat penting.
→ Pembekal barang dagangan kepada pedagang
e. Beban Orang Singapura.
Putih
• British berhasrat menghubungkan Burma dengan
Pulau Pinang & Singapura.

• Pembinaan jalan raya, kereta api & telegraf di
antara Burma & P. Pinang membolehkan British
mempunyai rangkaian terus perhubungan dgn India

• Penting bagi perdagangan & keselamatan British.

• Siam melakukan kekejaman terhadap negeri
Perlis, Kedah, Kelantan & Terengganu.

• Bagi mewajarkan tindakannya, British
menggunakan slogan “Beban Orang Putih” dalam
usaha meluaskan kuasanya.

Strategi Peluasan Kuasa British Di Perlis, Kedah,
Kelantan Dan Terengganu

• British meluaskan kuasa di Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu secara
berperingkat-peringkat.

• Negeri-negeri ini berada di berada di bawah naungan Siam, tindakan agresif akan
menimbulkan masalah.

• British menggunakan strategi perjanjian untuk memastikan kejayaannya.

Ke Arah Perjanjian Bangkok 1909

1. Perlis, Kedah, Kelantan 2. Negeri-negeri ini adalah 3. Siam menganggap
& Terengganu mempunyai di bawah naungan Siam hantaran bunga emas &
hubungan rapat dengan
& dikehendaki perak sebagai tanda
Siam menghantar bunga emas ketaatan serta kepatuhan

& perak setiap 3 tahun kepada Siam
sekali

4. Negeri-negeri ini 5. Pengaruh Siam ke atas
menganggap penghantaran negeri-negeri ini kurang

bunga emas & perak menyenangkan pihak
sebagai tanda British.
persahabatan

Ke Arah Perjanjian Bangkok 1909

6. Matlamat utama British 7. British menggunakan
→ memastikan laluan strategi perjanjian untuk
perdagangan di antara
India & China selamat meluaskan kuasa

- konfrontasi secara
bersemuka akan
merugikannya

8. Sejak 1826, terdapat 9. Melalui Perjanjian
beberapa perjanjian Bangkok 1909, British
berjaya meluaskan kuasa
melibatkan British-Siam di Perlis, Kedah, Kelantan
yang menyentuh hal ehwal
& Terengganu
negeri Melayu

Siri Perjanjian British-siam yang Melibatkan
Negeri-negeri Melayu Utara

Perjanjian • Ditandatangani pada 6 April 1897.
Sulit 1897 • British mahu memastikan tidak ada kuasa lain meluaskan

pengaruhnya ke atas Kedah, Kelantan & Terengganu.

• British mengakui hak pertuanan Siam ke atas negeri tersebut.

Perjanjian • Ditandatangani pada 29 November 1899.
Sempadan
• Menetapkan sempadan di antara sempadan negeri Perak, Kelantan,
1899 Terengganu, Pahang & Kedah.

• Menyelesaikan masalah sempada antara Perak (British) & Reman
(Siam).

Siri Perjanjian British-siam yang Melibatkan
Negeri-negeri Melayu Utara

Perjanjian • Ditandatangani pada 6 Oktober 1902.
1902 • Siam akan mengawal hubungan luar negeri Kelantan & Terengganu.
• Negeri-negeri ini tidak boleh menyerahkan konsesi kepada kuasa asing

tanpa izin Siam.
• Merupakan langkah penting bagi peluasan kuasa British di NNMU.

Perjanjian • Ditandatangani pada 10 Mac 1909.
Bangkok
• Memberi kesan besar kepada negeri-negeri Melayu Perlis, Kedah, Kelantan
1909 & Terengganu.

• Membuka laluan kepada British untuk menguasai negara kita tanpa
gangguan daripada kuasa luar yang lain.

Rentetan Peristiwa Perjanjian Bangkok 1909

April 1907 Jun 1907 13 September 1907

Selepas Perjanjian Perancis-Siam, Pejabat Tanah Jajahan Strobel menemui Menteri
British mula mengadakan membenarkan usaha Dalam Negeri Kerajaan Siam,
rundingan dgn Siam. perundingan ini. iaitu Putera Damrong bagi
menyampaikan hasrat British.
Perjanjian diusahakan oleh
Penasihat Am bagi kerajaan Siam,
E. H. Strobel dgn Ralph Paget,
wakil British di Bangkok.

November 1907 Januari 1908 – Januari 1909 10 Mac 1909

Hasrat tersebut Draf perjanjian dirangka pada Perjanjian ditandatangani antara
disampaikan kepada Raja Januari 1908 & dipersetujui pada wakil British, Ralph Paget dgn
Siam. bulan Januari 1909. wakil Siam, Putera Dewawongse
Varaprakar, iaitu Menteri Hal
Ehwal Luar Kerajaan Siam.

Kesan Perjanjian Bangkok 1909

• Melalui Perjanjian Bangkok 1909, negeri Perlis, Kedah, Kelantan dan
Terengganu diserahkan oleh Siam kepada British.

• Negeri-negeri tersebut menerima seorang Penasihat British.

• Pada peringkat awal, Kelantan dan Terengganu menolak kehadiran penasihat ini.

• Menampan usaha dan cita-cita kuasa Barat lain untuk bertapak di Tanah
Melayu.

• Memperlengkapkan cita-cita British untuk menguasai seluruh Tanah Melayu.

Negeri Melayu Raja/Sultan yang memerintah Penasihat

Perlis Raja Syed Alwi Kapten Meadowe Frost

Kedah Sultan Abdul Hamid Halim Shah George Maxwell

Kelantan Raja Muhammad IV J. S. Mason

Terengganu Raja Muhammad II J. L. Humphreys

Beberapa siri perjanjian yang melibatkan Negeri-negeri Melayu Utara
dilakukan antara British dengan Siam.
Apakah kesan daripada perjanjian-perjanjian tersebut?

• Menampan usaha dan cita-cita kuasa Barat lain untuk bertapak di Tanah
Melayu.
• Memperlengkapkan cita-cita British untuk menguasai seluruh Tanah
Melayu.

Sebagai seorang murid, apakah iktibar yang boleh diperoleh daripada
peluasan kuasa British ke atas negeri-negeri Melayu?

Kita haruslah mempunyai semangat untuk berusaha
bersungguh-sungguh dalam mencapai matlamat walaupun kadangkala
ia agak mustahil untuk dicapai seperti mana yang dilakukan oleh British
untuk menguasai negeri-negeri Melayu daripada naungan Siam.

4.3 Peluasan Kuasa British di Johor

• Sebelum campur tangan British, Johor sudah mempunyai sistem pemerintahan dan
pentadbiran yang teratur.

• Johor telah mencapai tahap kemakmuran yang tinggi.

• Keadaan ini didorong oleh kebijaksanaan Johor membangunkan negeri sehingga British
tidak mempunyai sebarang alasan meluaskan kuasa ke Johor.

• Penguasaan British terhadap Singapura menyebabkan kedudukan Johor terancam.

Kemajuan dan Kemakmuran Johor

Faktor Perkembangan pesat dalam ekonomi komersial terutamanya dalam
Kemajuan sektor pertanian.
Johor
Kebijaksanaan dan kecekapan pemerintah.

Pemodenan Johor dalam pelbagai bidang seperti pentadbiran,
infrastruktur dan sosial yang membawa kemajuan dan kemakmuran
yang menyeluruh.

Kemunculan golongan pentadbir yang komited dan menjalankan tugas
dengan berkesan bagi memakmurkan ekonomi Johor.

Kemajuan dan Kemakmuran Johor

Kesan British tidak mempunyai alasan untuk campur tangan di Johor.
Kemajuan dan
Kemakmuran
Johor

Kedaulatan Johor kekal sehingga tahun 1914.

Strategi British Menguasai Johor

• British mula merangka strategi untuk menguasai Johor apabila ekonomi Johor kian
berkembang maju.

• British bimbang kerana sebagai sebuah negeri bebas, Johor menjalinkan hubungan
dengan kuasa-kuasa Barat yang lain.

• British meluaskan kuasa ke atas Johor melalui perjanjian dan manipulasi.

Strategi British Menguasai Johor

Perjanjian • Ditandatangani antara Sultan Ali dengan Temenggung Ibrahim.
1855 • Menyatakan sekiranya jajahan Kesang hendak dijual oleh sultan,
Kesang hendaklah terlebih dahulu ditawarkan kepada British.

Perjanjian • Ditandatangani antara Johor dengan British.
Setia 1855
• Menyebut bahawa Johor hanya akan menerima seorang ejen
yang peranannya menyamai seorang pegawai Konsul dan lebih
rendah daripada Penasihat.

• Hal ehwal luar dikawal oleh British.

Strategi British Menguasai Johor

Manipulasi • Pada 1879, Gabenor Negeri-negeri Selat mencadangkan kepada
British British untuk menempatkan Residen di Johor.

• Secara terancang, British berusaha memanipulasi kedudukan kewangan
Johor dengan menawarkan pinjaman sebanyak 200 000 dolar kepada
Johor bagi membiayai pembinaan kereta api.

• Usaha ini tidak berjaya apabila cadangan tersebut tidak diterima kerana
kesannya akan menjejaskan ekonomi Johor.

Perjanjian • Sultan Ibrahim menandatangani perjanjian dengan Sir Arthur
12 Mei Henderson Young, Gabenor Negeri-negeri Selat.
1914
• Jawatan Konsul yang sebelumnya ditempatkan di Johor ditukarkan
kepada Penasihat Am British.

Strategi British Menguasai Johor

Kesan

Douglas Graham Taraf Johor ditukar Perkembangan ini Pihak British
Campbell dilantik daripada negeri tidak menjejaskan masih mengakui
sebagai Penasihat yang bebas dan kedudukan Sultan kedudukan dan
berdaulat kepada kedaulatan sultan
Am British sebuah negeri Johor
pertama di Johor naungan British

Strategi British Menguasai Johor

Pengajaran Sikap jujur dalam menjalankan
atau iktibar tugas dan tanggungjawab oleh
pembesar Johor sangat penting
dalam memastikan kedaulatan

Johor terus terjamin

Kewibawaan pemimpin amat
penting dalam memperjuangkan

maruah bangsa

Strategi British Menguasai Johor

Mengapakah kewibawaan pemimpin penting dalam memperjuangkan maruah
bangsa?
Berikan rumusan anda.

• Pemimpin yang berwibawa mampu menjadikan sebuah negara
makmur sekali gus mengekalkan kedaulatan negara tersebut.
Hal ini akan menjadi contoh kepada rakyat dan memberi semangat
kepada rakyat untuk berkorban demi mempertahankan negara
daripada penjajahan.

4.4 Sistem Pentadbiran Negeri-negeri Melayu
Tidak Bersekutu

• Perjanjian Bangkok 1909 membawa perubahan penting dalam sejarah di negeri-negeri
Perlis, Kedah, Kelantan dan Terengganu.

• Pada tahun 1914, kedudukan Johor berubah apabila menerima Penasihat Am British.

• Kelima-lima buah negeri ini dikenal sebagai Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu.

Latar Belakang
Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu

Latar Belakang NNMTB

Pentadbiran bersifat longgar yang tidak ditadbir sebagai satu unit pentadbiran
yang tunggal.

Tidak ada perjanjian khas bagi mewujudkan “gabungan” ini, sebaliknya lebih
bersifat membezakan pentadbiran negeri² ini dengan Negeri-negeri Melayu
Bersekutu (NNMB).

Diletakkan di bawah kawalan Pesuruhjaya Tinggi Negeri-negeri Melayu
Bersekutu selaku Gabenor Negeri-negeri Selat.

Latar Belakang NNMTB

Raja di NNMTB mempunyai kuasa yang lebih besar berbanding
dengan kuasa raja di NNMB.

Kelima-lima buah negeri ini tetap kedudukannya sebagai
negeri-negeri Melayu pemerintahan beraja yang bebas dan
mempunyai kuasa autonomi.

Usaha British untuk menggabungkan kedua-dua sistem pentadbiran
turut gagal kerana adanya tentangan daripada raja Melayu NNMTB.

Pentadbiran NNMTB yang berasingan dengan NNMB berterusan
hingga Perang Dunia Kedua.

Pentadbiran Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu

Penasihat British terlibat secara langsung Majlis Mesyuarat Negeri menjalankan
dalam pentadbiran dan turut melibatkan pentadbiran yang dipengerusikan oleh raja.
pembesar tempatan.

Pentadbiran di
Perlis

Kakitangan awam terdiri daripada orang Setiausaha Kerajaan merupakan pegawai
Melayu. Pada 1931, hanya terdapat 3 tadbir terpenting.
orang pegawai Eropah dalam pentadbiran
di Perlis.

Pentadbiran Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu

Penasihat British terlibat secara langsung Kedah tidak akan diserahkan kepada mana-mana
dalam pentadbiran yang turut melibatkan negeri lain tanpa keizinan bertulis dibuat oleh
pembesar tempatan. sultan dalam Majlis Mesyuarat Negeri. Majlis
Mesyuarat Negeri menjalankan pentadbiran
yang diwujudkan sejak tahun 1905.

Pentadbiran di
Kedah

Kakitangan perkhidmatan awam terdiri Setiausaha Kerajaan merupakan pegawai

daripada orang Melayu yang berkebolehan. tadbir terpenting.

Pentadbiran Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu

Penasihat British terlibat secara langsung Sultan mempengerusikan Majlis
dalam pentadbiran dan turut melibatkan Mesyuarat Negeri dan Penasihat British
pembesar tempatan. merupakan anggota Majlis.

Pentadbiran di
Kelantan

Kakitangan perkhidmatan awam terdiri Menteri Besar memainkan peranan penting
daripada orang Melayu. Pegawai Eropah dalam pentadbiran negeri.
dihadkan memegang jawatan tertentu
sahaja.

Pentadbiran Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu

Pentadbiran di Terengganu

Pentadbiran negeri berlandaskan Undang-undang Bagi Majlis Mesyuarat Negeri
Diri Kerajaan Terengganu yang diluluskan pada tahun dan Jemaah Menteri
diwujudkan bagi
1911.
melaksanakan pentadbiran
Undang-undang ini Penasihat British terlibat kerajaan.
menetapkan bahawa secara langsung dalam
ketetapan atau perundangan pentadbiran dan melibatkan Kakitangan perkhidmatan
yang dilaksanakan tidak awam terdiri daripada
pembesar tempatan.
boleh dipinda. orang Melayu. Penglibatan
pegawai Eropah dihadkan

dalam pentadbiran.

Pentadbiran Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu

Pentadbiran di Johor

Berlandaskan Undang-undang Kerajaan Tubuh Kerajaan Majlis Mesyuarat Menteri
Johor 1895. dan Majlis Mesyuarat
Negeri membantu sultan

menjalankan pentadbiran.

Sultan tidak dibenarkan Pentadbiran dijalankan oleh Orang Eropah dan Melayu
menyerahkan negerinya Menteri Besar. Setiausaha dalam perkhidmatan kerajaan
Johor dilayan sama taraf dan
kepada kuasa asing. Negeri terdiri daripada keutamaan diberikan kepada
orang Melayu yang menjadi
orang Melayu yang
jurucakap kerajaan yang berkelayakan bagi memegang
rasmi.
jawatan pentadbiran

Cuti Kesan Langsung Perkembangan Sejarah
Umum Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu

• Selepas mencapai kemerdekaan, ketetapan diambil untuk mengekalkan hujung
minggu pada hari Ahad.

• 5 buah NNMTB mengekalkan hari Jumaat sebagai cuti mereka.
• Pada 1994, kerajaan Perlis dan Johor menukar hari kelepasan amnya daripada

hari Jumaat kepada hari Ahad.
• Pada 2014, kerajaan Johor kembali menjadikan hari Jumaat sebagai cuti umum.

Askar Timbalan • Dikenali dengan nama Johor Military Force (Askar Timbalan Setia
Setia Negeri Negeri).
Johor
• Ditubuhkan pada 1885 sewaktu pemerintahan Sultan Ibrahim ibni Sultan
Abu Bakar. Baginda menerima saranan British agar memiliki sebuah
pasukan tentera sendiri bagi melindungi institusi diraja negeri Johor.

• Memberikan perkhidmatan menjaga keselamatan Sultan dan negeri
Johor, terlibat dalam perbarisan bersempena dengan ulang tahun raja di
England pada tahun 1906.

• Pasukan tentera ini terus kekal relevan hingga hari ini.

Perkembangan Pentadbiran

Pengekalan Kedudukan Sultan

• Perubahan yang berlaku dalam sistem pentadbiran di NNMTB tidak mengubah
kedudukan sultan.

• Sultan masih kekal sebagai puncak kuasa dalam pentadbiran negeri.

• Sultan masih mempunyai kuasa terutama dalam hal berkaitan dengan agama Islam dan
adat istiadat Melayu.

• Kedudukan pembesar turut dikekalkan meskipun bidang tugasnya telah berubah.

• Pembesar tidak lagi mengutip cukai dan pajak seperti sebelum ini, sebaliknya diberikan
elaun dan pencen.

Perkembangan Pentadbiran

Penerusan Sistem Pentadbiran Tradisional

• Sistem pentadbiran tradisional seperti sistem Jemaah Menteri dan Majlis Negeri dan
peraturan yang terdapat dalam Undang-undang Tubuh Kerajaan diteruskan.

• Pembesar Melayu menjadi peneraju sistem pentadbiran negeri.

• Pihak British turut membantu melalui peminjaman pegawai daripada perkhidmatan awam
NNMB dan Negeri-negeri Selat.

• Negeri-negeri ini mempunyai sistem perkhidmatan awamnya sendiri.

• Kerajaan Kedah membuat perjanjian dengan kerajaan British yang menyatakan bahawa
semua jawatan perkhidmatan awam hendaklah diisikan dengan pegawai Melayu Kedah.

Perkembangan Pentadbiran

Pengenalan Birokrasi Barat

• Penasihat British menentukan dasar pentadbiran negeri sehingga mengurangkan kuasa
sultan dan pembesar.

• Jabatan-jabatan baharu diperkenalkan di setiap negeri.

• Pasukan polis diwujudkan.

• Urusan pentadbiran negeri mula mengamalkan cara Barat, mahkamah sivil diperkenalkan
dan pegawai-pegawai Barat turut dibawa masuk sebagai pegawai pentadbiran kerajaan.

Rumusan

Perluasan kuasa British di NNMTB menyebabkan sistem
pentadbiran mengalami perubahan.

Pembentukan Sistem Penasihat British menjadi asas penting
peluasan kuasa British di negeri-negeri ini.

Kuasa sultan semakin terhakis walaupun kedaulatan negeri
masih dipegang oleh sultan.

Pembaharuan dan sistem pentadbiran yang sistematik menjadi
penentu kepada kemajuan dan pembangunan negara.