บทละครพูดเรื่องเห็นแก่ลูก

บทละครพูดเร่ือง
เห็นแกล่ กู

นางสาวอรณี มูลปอ้ ม โรงเรยี นสีชมพศู กึ ษา

แวะตอบคาถามก่อนนะคะ

หญิงสาวที่นั่งอยู่ทพ่ี ื้นมีลักษณะอย่างไร?
ชายคนทีน่ ง่ั บนเกา้ อีน้ ่าจะเป็นใครสงั เกตจากอะไร?
ชายทย่ี นื อยกู่ าลงั รสู้ กึ อยา่ งไร ?
นักเรยี นคิดว่าตวั ละครใดในภาพเปน็ เจา้ ของบา้ น และ
ตวั ละครตวั ใดเป็นแขก ?

ความเป็นมา

ละครพดู เป็นการแสดงละครที่
มีการจัดฉาก แสง สี เสียง ให้
เหมือนธรรมชาติ มีการพูดการ
สนทนาโต้ตอบกัน ซ่ึงในบทจะบอก
ด้ ว ย ว่ า ตั ว ล ะ ค ร ต้ อ ง แ ส ด ง ก ริ ย า
อาการอย่างไร และพูดอยา่ งไร

ความเปน็ มา

ละครพูด นอกจากจะใช้เพื่อ
การแสดงแล้วยังสามารถใช้อ่าน
เพ่ือความบันเทิง และส่ิงท่ีสาคัญ
ที่ สุ ด ข อ ง บ ท ล ะ ค ร พู ด คื อ
บทสนทนาของตวั ละครทุกตวั ท่ีจะ
นาไปสู่การดาเนนิ เรือ่ ง

ความเป็นมา

ละครพูด เริ่มขึ้นในสมัยรัชกาลท่ี 5
โดยมีการดัดแปลงเน้ือเรื่องมาจากละครรา
แต่ยุคทองของบทละครพูดน้ันอยู่ในรัชกาล
ที่ 6 ได้รับอิทธิพลมาจากตะวันตก บท
ละครพดู เรื่อง เห็นแก่ลูก ได้รับการแปลเป็น
ภาษาต่าง ๆ เชน่ เกาหลี จีน ญ่ปี นุ่
เปน็ ต้น

ลักษณะคาประพนั ธ์

บทละครพูดเร่ืองเหน็ แก่ลูก
เป็นบทละครพูดขนาดส้นั ท่ีมคี วาม
ยาวเพียงองก์เดยี วและมีฉากเดียว

มลี กั ษณะคาประพันธ์

เปน็ ร้อยแกว้

องกเ์ ดยี ว
ตอนหนึง่ ๆ ในบทละคร แต่ละตอน
อาจมีเพยี งฉากเดียวหรือหลายฉากกไ็ ด้

ฉากเดยี ว
ฉากในห้องน่งั เล่นบ้านเจ้าพระยา

ภักดนี ฤนาถ

บ ท ล ะ ค ร พู ด เ รื่ อ ง เ ห็ น แ ก่ ลู ก
แม้จะเป็นเร่ืองส้ันๆ มีเพียงองก์เดียวแต่
นับได้ว่าเป็นบทละครท่ีแสดงคุณธรรม
ประการสาคัญ คือ ความรักอันย่ิงใหญ่
ของบิดาที่มีต่อบุตรของตน ไม่ว่าจะต้อง
ลาบากเพียงใด จะยอมทนเพื่อให้ลูกได้มี
ความสุขกาย สบายใจเป็นความรักที่ไม่มี
สง่ิ ใดเสมอเหมือน

ผู้แต่ง

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ ัว

เปน็ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จ
พระปรมนิ ทรมหาจฬุ าลงกรณ์

พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยหู่ ัวกับสมเดจ็
พระศรพี ัชรินทราบรมราชินนี ารถ

พระราชสมภพเมอ่ื
วนั ท่ี 1 มกราคม พ.ศ.

2423

ผู้แต่ง

UNESCO ประกาศยกยอ่ ง ทรงเชี่ยวชาญวิชาทหาร
พระองค์ให้ทรงเป็น วชิ าพลเรือน และภาษา
นักปราชญ์ของโลก
ฝรัง่ เศส

พระราชกรณียกิจของ เปน็ นักปราชญข์ องไทย
พระองคท์ มี่ ีหลายด้าน เช่น สมดังพระนามว่า

การเมอื งการปกครอง “สมเดจ็ พระมหาธรี ราชเจ้า”
การศกึ ษา ศิลปะ
อกั ษรศาสตร์

ผแู้ ต่ง

ทรงพระราชนพิ นธผ์ ลงานไว้เปน็ จานวนมาก เชน่
โคลนติดล้อ ยวิ แห่งบรู พาทศิ บทเสภาสามัคคเี สวก

ศกนุ ตะลา มทั นะพาธา

ในบทละครพดู เรือ่ งเห็นแกล่ กู
ทรงใช้พระนามแฝงวา่
พระขรรค์เพชร

ทรงมีพระนามแฝงทใี่ ชใ้ น
พระราชนิพนธ์ เช่น อคั วพาหุ

รามจติ ติ Yong Tommy

จุดประสงคใ์ นการแตง่

มีจุดประสงค์เพื่อใช้เป็น บท
สาหรับแสดงละครและใช้สาหรับอ่าน
เพื่อความเพลิดเพลิน และมีพระราช
ประสงค์เพ่ือหาพระราชทรัพย์สาหรับ
สรา้ งสาธารณสมบตั ิของชาติ

การอ่านบทละครพดู

นักเรยี นจะต้องอ่านอยา่ ง
พนิ ิจพเิ คราะห์จากคาพูด และ

กริ ิยาอาการของตัวละคร
โดยพยายามสร้างจติ นาภาพ

การอ่านบทละครพดู

➢ ทาความเขา้ ใจ ความร้สู กึ นกึ คดิ ของ
ตัวละครท่ีต้องแสดงพฤตกิ รรมต่าง ๆ

➢ บทสนทนาของตัวละครทกุ ตัวจะ
นาไปสสู่ าระสาคัญของเรอื่ ง

เรือ่ งยอ่

นายลา้ (ทพิ เดชะ) และพระยาภกั ดี เปน็ เพอื่ น
รกั กันมากอ่ น นายล้าเคยรับราชการจนได้
ตาแหนง่ ทพิ เดชะ สว่ นพระยาภักดนี ฤนาถ
มีตาแหนง่ หลวงกาธร ท้ังสองหลงรกั หญิง

คนเดียวกัน คอื แม่นวล

ซ่ึงนายลา้ ไดแ้ ตง่ งานกับแม่นวลและ
มีบุตรสาวคนหน่ึงชื่อแม่ลออ แต่ได้ล้า
ตอ้ งโทษจาคุก 10 ปี ฐานประพฤติทจุ ริต
ต่อมาแม่นวลเสียชีวิต ขณะน้ันแม่ลออ
อายุได้เพียง 2 ปี พระยาภักดีนฤนาถจึง
อุปการะแม่ลออโดยบอกว่าบิดามารดาท่ี
เสียชวี ิตไปแล้วเป็นคนดี

เม่ือนายล้าออกมาจากคุก เขาหมด
หนทางทามาหากิน และได้ทราบว่าแม่ลออ
กาลังจะแต่งงานกับบุตรพระยารณชิตผู้
ร่ารวยจึงคิดจะมาพึ่งพา ส่วนพระยา
ภกั ดีนฤนาถแม้จะเป็นเพียงบิดาบุญธรรมแต่
ก็รักแม่ลออเหมือนลูกแท้ ๆ ของตนจึง
พยายามไม่ให้นายล้าเข้ามายุ่งเก่ียวกับแม่
ลออเพราะกลัวสังคมรงั เกยี จ

แตเ่ มือ่ นายลา้ ไดเ้ จอกับแมล่ ออและได้
พูดคยุ นายล้าจึงตดั สนิ ใจไม่บอกความ
จรงิ วา่ ตนเองเปน็ พ่อ เพราะแมล่ ออไดเ้ ลา่
ถงึ พ่อแท้ๆ ของตนวา่ เปน็ คนท่มี จี ติ ใจดี
นา่ เคารพเลื่อมใส ความเหน็ แกต่ ัวของ
นายล้าจงึ หมดไปและมแี ตค่ วามปรารถนา

ที่จะให้แม่ลออมคี วามสุข

ตัวละคร

นายล้า(ทพิ เดชะ)

เป็นคนโลภ ทจุ ริต ค้าฝิน่ ติดสุรา
เห็นแก่ตวั รักลูก สดุ ท้ายยอมลม้ เลกิ
ความเห็นแกต่ วั กลบั ใจไปประกอบอาชพี

สจุ รติ เพราะเหน็ แกล่ ูก

ตัวละคร

พระยาภกั ดนี ฤนาถ

เปน็ คนร้จู กั ใชเ้ หตุผล มคี วามหนกั แน่น
ไม่โกรธงา่ ย ใหอ้ ภัยเพ่อื นเหน็ แกค่ วามสขุ

ของลกู บุญธรรมคอื แม่ลออ เสียสละ
โอบออ้ มอารีแกเ่ พอื่ น

ตัวละคร

แมล่ ออ

มีความกตญั ญตู อ่ บดิ าบงั เกดิ เกล้าและ
บดิ าบญุ ธรรม มีกิริยามารยาทเรียบรอ้ ย

วาจาออ่ นหวาน ไมถ่ ือตวั

ตัวละคร

อ้ายคา

ซ่อื สตั ยแ์ ละจงรักภักดตี อ่ เจ้านาย เถรตรง
ไม่รู้จกั ผ่อนสัน้ ผ่อนยาว
ไม่มปี ฏิภาณไหวพรบิ

คุณค่าดา้ นเนอ้ื หา

คณุ ค่าทางด้านเนื้อหาแสดงใหเ้ ห็นถึง
ความเสียสละและความรักของพ่อทงั้

สองคนทีม่ ตี ่อลูก โดยท้งั สองมี
จดุ ประสงคเ์ ดียวกันคอื อยากเห็นแม่

ลออมีความสุข

คุณคา่ ดา้ นวรรณศิลป์

1 . ก า ร ใ ช้ บ ท ส น า ที่
เหมาะสมกับสถานภาพของ
ตัวละคร เช่น มีการใช้สรรพ
น า ม แ ท น ต น เ อ ง แ ล ะ ผู้ อื่ น
ไดแ้ ก่คาวา่ ท่านและแก ทาให้
เห็นว่ามีการใช้สรรพนามท่ี
แตกต่างกัน

คณุ คา่ ด้านวรรณศลิ ป์

2 . ก า ร ใ ช้ บ ท ส น ท น า ที่
สอดคลอ้ งกบั ลักษณะนิสัยและอารมณ์
ความรู้สึกของตัวละคร เช่น เม่ือมี
ปากเสียงกันใช้สรรพนามว่า ท่าน กับ
แก เมื่อเรื่องราวคล่ีคลายสรรพนามก็
เปลีย่ น เจา้ คุณ กับ พอ่ ลา้

คณุ ค่าด้านวรรณศิลป์

3. การใชถ้ ้อยคาที่สอื่ ความหมายลึกซ้ึง เช่น
“ทา่ นเจา้ คุณขอรบั ใตเ้ ท้าพดุ ถูก, เดก็ คนนด้ี ีเกนิ
กว่าจะเป็นลูกของผม ผมมันเลวทรามเกนิ กว่าท่ี
จะเป็นพอ่ ของเขา...”

คณุ คา่ ด้านวรรณศิลป์

4. การใชส้ ่อื ความหมายโดยนยั มกี ารใชค้ า
ท่ีสอ่ื ความหมายโดยไมแ่ สดงออกมาตรง ๆ
แตส่ ่อื คาพูดทสี่ อ่ื เปน็ นยั ให้ทราบ

คณุ ค่าด้านวรรณศิลป์

5. การใช้สานวนเช่น
- มีเหย้ามีเรอื น แตง่ งาน มคี รอบครัว
- เจา้ บญุ นายบุญ เคยทาบุญคุณแกเ่ ขาไวม้ าก
- หมาหัวเนา่ เปน็ คนไมด่ ไี มม่ ีคนคบค้า
สมาคมด้วย

คุณค่าด้านสงั คม

1. สะทอ้ นให้เห็นถงึ ธรรมเนียมการ
ตอ้ นรบั แขก อย่างในเนอ้ื เรอ่ื งจะเห็น
ไดช้ ัดว่าพระยาภักดมี ีการตอ้ นรบั
นายล้าเปน็ อยา่ งดี มีการหาน้าโซดา
มาให้นายล้าเพอ่ื ดบั กระหาย

คุณคา่ ดา้ นสังคม

2.สะท้อนใหเ้ หน็ ถงึ การกาหนดคา่ และ
รปู แบบของเงนิ โดยมกี ารกาหนดคา่
เงนิ คือ 100 สตางค์ เท่ากับ 1 บาท
, 4 บาท เท่ากับ 1 ตาลงึ , 20 ตาลงึ
เท่ากับ 1 ช่ัง

คุณค่าด้านสังคม

3. สะท้อนให้เห็นถึงค่านิยมการ
นั บ ถื อ บุ ค ค ล ท่ี เ พี ย บ พ ร้ อ ม ไ ป ด้ ว ย
ทรัพย์สมบัติ ดังในเรื่องพระยาภักดีไม่
อยากให้แม่ลออรู้ความจริงเรื่องนาย
ล้า เพราะกลัวว่าช่ือเสียงของแม่ลออ
จะเสื่อมเสยี

คุณค่าด้านสังคม

4.สะท้อนให้เห็นถึงสัจธรรมของ
มนุษย์ในที่นี้คือ มนุษย์ย่อมมีความเห็น
แก่ตัวทุกคนแต่คนเป็นพ่อเป็นแม่ย่อม
เสียสละได้เพื่อลูกตัวอย่างเช่น นายล้า
ทีไ่ มย่ อมบอกความจริงว่าตนเองเป็นพ่อ
แท้ ๆ ของแม่ลออ

คณุ ค่าดา้ นสังคม

4.สะทอ้ นใหเ้ ห็นถึงสัจธรรมของมนษุ ย์ใน
ที่น้ีคอื มนษุ ย์ย่อมมคี วามเห็นแกต่ วั ทกุ คน
แต่คนเป็นพ่อเปน็ แมย่ อ่ มเสยี สละไดเ้ พื่อลกู
ตัวอยา่ งเช่น นายลา้ ที่ไมย่ อมบอกความ
จรงิ ว่าตนเองเป็นพ่อแท้ ๆ ของแม่ลออ

ข้อคิด

1. สถานบนั ครอบครวั มีความสาคัญต่อโครงสร้าง
สงั คมไทย ถา้ ครอบครวั ดีสงั คมกจ็ ะดดี ้วย ดงั นั้น
พอ่ แมค่ วรอบรมเล้ียงดูลกู เปน็ อยา่ งดี เปน็ คนดใี ห้
ลกู เห็น เปน็ แบบอย่างเพ่ือเป็นรากฐานของสังคมท่ี
ดีและมีความสขุ

2.คนดียอ่ มผี นู้ บั ถอื หากต้องการใหค้ นอื่น
เคารพนับถอื เราตอ้ งทาตนใหเ้ ป็นคนมี
เกยี รติ เชือ่ ถือได้ ประพฤตดิ ี ซอื่ ตรง จริงใจ
ท้งั ต่อหน้าและลบั หลงั

3. อยา่ ทาตนให้ตกตา่ เพราะการกระทาของตนเอง
ความคดิ และการกระทาเป็นเครื่องกากบั คณุ ภาพและ
เปน็ เครื่องมือตดั สนิ คุณคา่ ของความเป็นคน