E BOOK พิมพ์พิศา37

E BOOK

รายวิชา ว 33285 คอมพิวเตอร์และเทคโนโลยี 3

เสนอ

อาจารย์ สุกัญญา ทิพย์รักษ์

จัดทำโดย

นางสาว พิมพ์พิศา สงสุรพันธ์
ม.6/3 เลขที่37

CHAT
BOT



CHA
อ

คือ ซอฟแวรท์ ีพฒั
ขอ้ ความหร

AT BOT คือ
อะไร???

ฒนามาเพอื ชว่ ยตอบกลับการสนทนาผา่ น
รอื เสยี งแบบอัตโนมตั ิเเละรวดเรว็

การออกแบบองค์ปร

1.คณุ ค่าหรอื คณุ ประโยชนข์ องแชทบอท
2.บุคลิกผใู้ ช้
3.บุคลิกของเเชทบอท
4.เจตนาหรอื เปาหมายในการสนทนาของผใู้ ช
5.งานของระบบทีจะประมวลผลอยูเ่ บอื งหลัง
6.วธิ กี ารสอื สาร
7.แพรตฟอรม์ ทีใชใ้ นการพฒั นาเเชทบอท
8.แพลตฟอรม์ หรอื ชอ่ งทางทีใหใ้ ชบ้ รกิ าร
9.บรกิ ารหรอื ขอ้ มูลทีเปนองค์ความรขู้ องแช
10.แผนการหรอื กลยุทธใ์ นการทําใหเ้ เชทบอท
11.แผนการวเิ คราะหข์ อ้ มูลมไี ดร้ บั จากการใชง้

ระกอบของแชทบอท

(Value Proposition)

( Persona)

(Botsona)

ช้ (Intent/Conversational Tasks)

ง (Background Tasks)

(Modalities)

(Deployment Platform)

(Deployment Platform)

ชทบอท (Services)

ทเปนทีรจู้ กั (Marketing)

งานของแชทบอท (Analytics)

ค
ปร

-สรา้ งข
เปนตัวช
พูดคยุ ห
เชน่
การเเนะ
หรอื อยา
อยากได

คณุ ค่าหรอื คณุ
ระโยชนข์ องแชท

ขนึ เพราะเปนความต้องการสว่ นตัวของเรา
ชว่ ยในการหาขอ้ มูลของเราเพอื เปนเพอื ย
หรอื เพอื จดจาํ ขอ้ มูล

ะนาํ เพลงคนทีรสู้ กึ วา่ เบอื เพลงทีฟงทกุ วนั
ากลองเปลียนแนวเพลงในการฟงหรอื
ดเ้ พลงเหมอื นในอารมรใ์ นตอนนี

บุคลิกข

คือคนทีใชเ้ เชทบอทแชทบอททีเราสรา้ งขนึ
เราจะกําหนดบุคลิกผใู้ ชม้ าก่อนเพอื ตอบ
เชน่
-ผใู้ ชน้ นั อยากไดเ้ พลงฟงแนวใหมห่ รอิ

ของผใู้ ช้

นมามบี ุคลิกเปนอยา่ งไรบา้ งไรบา้ งการที
บสนองความต้องการของผใู้ ชก้ ล่มุ นัน
น
ออยากไดเ้ พลงตามอารมณใ์ นตอนนี

บุคลิกของเเชทบ

คือ เราต้องออกแบบแชทบอทใหม้ บี ุคลิกล
สอดคล้องกับผใู้ ช้
เชน่ ถ้าเราจะสรง้ แชทบอททีเกียวกับการเเ
ตอนทีอยากเปลียนเพลงหรอื อยากฟงเพล
อารมณน์ นั
-บุคลิกของแชทบอทก็จะเปนรา่ เรงิ ไมเ่ คร
การพูดคยุ แบบเปนกันเอง

บอท

ลักษณที

เนะนาํ เพลง
ลงตาม

รยี ดเเละมี

เจทตนาหรอื เปาหม
สนทนาของ

คือ การทีเราตังเปาหมายหรอื เจนตนาวา่ ผใู้ ช
เชน่ -การทีเปนเเชทบอทเเนะนําเพลงก็ต้อง
ไหนแบบไหน

มายในการ
งผใู้ ช้

ชต้ ้องการอะไร
งรวู้ า่ ผใู้ ชต้ ้องการเพลงเเนว

การออกแบบองค์ปร

5.งานของระบบทีจะประมวลผลอยู่เบืองหลัง (Bac
- ระบบการทํางานแบบไม่สนทนาโดยตรงเเต่เปนกา
6.วิธีการสือสาร (Modalities)
-เปนการเลือกวิธีทีจะสือสารกับเเชทบอท
7.แพรตฟอร์มทีใช้ในการพัฒนาเเชทบอท (Deploy
-การเลือกเเพรตฟอร์มในการใช้พัฒนาเเชทบอท
8.แพลตฟอร์มหรือช่องทางทีให้ใช้บริการ (Deploy
- การเลือกช่องทางในการให้บริการแชทบอท
9.บริการหรือข้อมูลทีเปนองค์ความรู้ของแชทบอท
-การทบทวนข้อมูลทีใช้ในการสร้างแชทบอท
10.แผนการหรือกลยุทธ์ในการทําให้เเชทบอทเปนทีร
-การทีให้เเชทเเบทของเราเปนทีรู้จักในคนหมู่มาก
11.แผนการวิเคราะห์ข้อมูลมีได้รับจากการใช้งานของ
-การวางแผนในการพัฒนาระบบต่างๆของแชทบอท

ระกอบของแชทบอท

ckground Tasks)
ารทํางานงานของตัวเเชทบอบเอง

yment Platform)

yment Platform)

(Services)

รู้จัก (Marketing)
งแชทบอท (Analytics)
ท

จดั ทํา

นางสาว พมิ พพ์
ม.6/3 เ

าโดย

พศิ า สงสรุ พนั ธ์
เลขที 37











Research Journal Rajamangala University of Technology Thanyaburi, Vol 19, Issue 2, 2020 85
ISSN: 1686-8420 (Print), 2651-2289 (Online)

การพัฒนาแอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงานบริการนักศึกษา กรณีศึกษากองพัฒนา
นกั ศึกษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลสวุ รรณภูมิ

Development of Chatbot Application for Student Services Case Study: Division

of Student Development Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi

สุมนา บษุ บก* ณฐั พร เพ็ชรพงษ์ และ จรี นุช สงิ ห์โตแก้ว
Sumana Budsabok*, Nattaporn Pechpong and Chiranut Singtokaeo
สาขาระบบสารสนเทศและคอมพิวเตอร์ธุรกิจ คณะบริหารธุรกิจและเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยเทคโนโ ลยี
ราชมงคลสวุ รรณภมู ิ ศูนย์พระนครศรอี ยธุ ยาหันตรา ต.หันตรา อ.พระนครศรีอยธุ ยา จ.พระนครศรอี ยุธยา 13000
Computing and Information Technology, Business Administration and Information Technology,
Rajamangala University of Technology, Suvarnabhumi Phra Nakhon Si Ayutthaya Hantra Center,
Hantra Sub-district, Phra Nakhon Si Ayutthaya Province 13000, THAILAND
*Corresponding author e-mail: [email protected]

ARTICLE INFO ABSTRACT

Article history: The Development of Chatbot Application for Student Services

Received: 1 June, 2020 Case Study of Student Development Division, Rajamangala University of

Revised: 29 June, 2020 Technology Suvarnabhumi has objectives to 1) develop Chatbot

Accepted: 6 August, 2020 application for student services in the case study of Student

Available online: 20 October, 2020 Development Division, Rajamangala University of Technology

DOI: 10.14456/rj-rmutt.2020.20 Suvarnabhumi 2) find out the effectiveness of the Chatbot application

Keywords: applications, chat for student services in the case study of the Student Development

bots, division of student Division, Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi 3) study

development the satisfaction of employees and students in using Chatbot application

for student service work in case studies of Student Development

Division, Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi. The tools

used in this research were Chatbot application which was passed the

evaluation by 2 IT experts, and Chatbot application development model

and the user satisfaction evaluation form for student service jobs in the

case study of Student Development Division, Rajamangala University of

86 Research Journal Rajamangala University of Technology Thanyaburi, Vol 19, Issue 2, 2020

ISSN: 1686-8420 (Print), 2651-2289 (Online)

Technology Suvarnabhumi along with mean and standard deviation
used for data analysis. The results revealed that Chatbot application for
student services in the case study of the Student Development Division,
Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi got the highest
efficiency level in development, with the average value of 4.50, and
standard deviation of 0.20. The satisfaction of users of Chatbot
application for student services in the case study of Student
Development Division, Rajamangala University of Technology
Suvarnabhumi was at the high level, with the average of 4.46, and the
standard deviation of 0.03, which means that the developed Chatbot
application can effectively reduce the questionnaire answering time of
student development staff and students at Rajamangala University of
Technology Suvarnabhumi.

บทคัดย่อ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า
แอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงานบริการนักศึกษา
การพัฒนาแอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงาน กรณีศึกษา กองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี
บริการนักศึกษา กรณีศึกษา กองพัฒนานักศึกษา ราชมงคลสุวรรณภูมิ ที่พัฒนาขึ้นอยู่ในเกณฑ์ระดับ
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ มี ประสิทธิภาพมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ยรวมเท่ากับ 4.50
วัตถุประสงค์ดังน้ี 1) เพื่อพัฒนาแอปพลิเคชัน Chatbot ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.20 และความพึงพอใจของผู้ใช้
สำหรับงานบริการนักศึกษา กรณีศึกษา กองพัฒนา แอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงานบริการนักศึกษา
นักศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ กรณีศึกษา กองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี
2) เพื่อหาประสิทธิภาพของแอปพลิเคชัน Chatbot ราชมงคลสุวรรณภูมิ อยู่ในเกณฑ์ระดับมาก ค่าเฉล่ีย
สำหรับงานบริการนักศึกษา กรณีศึกษา กองพัฒนา เทา่ กบั 4.46 ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐานเทา่ กบั 0.03 แสดงวา่
นักศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ แอปพลิเคชัน Chatbot ที่พัฒนาขึน้ สามารถลดระยะเวลา
3) เพ่ือศกึ ษาความพงึ พอใจของพนักงาน และนักศึกษาที่มี การตอบคำถามของเจ้าหน้าที่งานพัฒนานักศึกษาและ
ต่อแอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงานบริการนักศึกษา นักศึกษามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิได้
กรณีศึกษา กองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี อย่างมปี ระสิทธภิ าพ
ราชมงคลสุวรรณภูมิ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยในครั้งนคี้ ือ
แอปพลิเคชัน Chatbot ที่ผ่านการประเมินผลจาก คำสำคญั : แอปพลิเคชัน แชทบอท กองพัฒนานักศกึ ษา
ผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีสารสนเทศจำนวน 2 คน
แบบประเมินรูปแบบการพัฒนาแอปพลิเคชัน Chatbot บทนำ
และแบบประเมินความพึงพอใจของผู้ใช้งานที่มีต่อ
แอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงานบริการนักศึกษา กองพัฒนานักศึกษา (สำนักงานอธิการบดี)
กรณีศึกษา กองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ได้รับการจัดตั้งให้เป็นส่วนราชการ หน่วยงานหนึ่งภายใต้
ราชมงคลสุวรรณภูมิ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลคือ การจดั ตั้งสว่ นราชการในมหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคล

Research Journal Rajamangala University of Technology Thanyaburi, Vol 19, Issue 2, 2020 87
ISSN: 1686-8420 (Print), 2651-2289 (Online)

สุวรรณภูมิ กระทรวงศึกษาธิการ เพื่อให้เป็นหน่วยงาน บริษัทใหญ่ ๆ ที่มักจะมีลูกค้าเข้ามาถามคำถามเดิม ๆ
ดำเนินงานเกี่ยวกับการพัฒนาคุณภาพนักศึกษา โดยการ หรอื ติดตอ่ ปญั หาเร่อื งซ้ำ ๆ เดิม ๆ จะช่วยเบาแรงและทำ
ให้บริการและจัดสวัสดิการด้านต่าง ๆ แก่นักศึกษา เช่น ให้สามารถให้บริการแก่ลูกค้าได้อย่างทั่วถึงภายในเวลา
จัดกิจกรรมเสริมหลักสูตร กิจกรรมกีฬา จัดหา อันรวดเร็ว (2) จากคุณสมบัติของ Chatbot ผู้วิจัยจึงคิด
ทุนการศึกษา แนะแนวอาชีพและจัดหางาน ให้บริการ ที่จะพัฒนาแอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงานบริการ
ด้านหอพักนักศึกษา บริการให้คำปรึกษาแก้ปัญหาแก่ นักศึกษา กรณีศึกษา กองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัย
นักศึกษา จัดอบรมให้ความรู้ต่าง ๆ แก่นักศึกษาเพ่ือ เทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิขึน้ โดยมีกรอบแนวคิดใน
ส่งเสริมและสนับสนุน การผลิตบัณฑิตให้สมบูรณ์ท้ัง การทำวิจัยดงั น้ี
ร่างกายและจิตใจ มีอำนาจและหน้าที่ความรับผิดชอบ กรอบแนวคดิ ในการวจิ ัย
เกี่ยวกับการบริหารงานด้านการส่งเสริมและพัฒนา
นกั ศึกษา งานดา้ นกิจกรรมนักศึกษา การพัฒนาแอปพลเิ คชัน Chatbot สำหรบั งาน
บริการนกั ศึกษา กรณศี กึ ษา กองพัฒนานักศึกษา
กองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี
ราชมงคลสุวรรณภูมิ ให้ความสำคัญต่อการพัฒนา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสวุ รรณภมู ิ
นักศึกษา กิจกรรมนักศึกษา คือ งาน หรือ กิจกรรม
ทั้งหมดที่กระทำอย่างเป็นระบบเพื่อกระตุ้นและส่งเสริม - พัฒนาแอปพลิเคชนั Chatbot สำหรับงาน
ให้นักศึกษาได้พัฒนาตนเองทั้งด้านร่างกาย จิตใจ บริการนกั ศึกษา
อารมณ์ สังคม และบุคลิกภาพได้อย่างเต็มตามศักยภาพ
ในการทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ ควบคู่ไปกับงานด้าน - ทดลองใช้แอปพลเิ คชัน Chatbot สำหรบั
วชิ าการ (1) งานบรกิ ารนักศึกษา

จากที่ได้กลา่ วมาข้างตน้ จะเห็นได้ว่ากองพัฒนา ผลผลิตท่ตี อ้ งการ
นักศึกษาเป็นกลุ่มงานที่เน้นการให้บริการนักศึกษา ซ่ึง
บริบทในการทำงาน ก็จะเป็นไปในรูปแบบของการ แอปพลเิ คชัน Chatbot สำหรับงานบรกิ าร
ถาม-ตอบ ชี้แจงข้อมูลต่าง ๆ ให้กับนักศึกษา ซึ่งใน นกั ศกึ ษา กรณศี ึกษา กองพัฒนานกั ศกึ ษา
บางครั้งไม่สามารถตอบคำถามได้ครบทุกคำถาม หรือ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ
ใหบ้ รกิ ารไดไ้ ม่ทว่ั ถึงในแตล่ ะวัน และในแต่ละวันก็จะเป็น ท่ีมปี ระสทิ ธภิ าพ
คำถามเดิมๆ ที่จะต้องชี้แจงให้นักศึกษาทราบ ทำให้
พนักงานเสียเวลาในการใหข้ อ้ มูลทซ่ี ำ้ ๆ บอ่ ยครง้ั พนกั งานและนกั ศึกษามีความพึงพอใจตอ่ ใช้
แอปพลเิ คชัน Chatbot สำหรับงานบรกิ าร
จากปัญหาดงั กล่าว ผวู้ ิจยั จงึ ไดน้ ำ แอปพลิเคชัน นกั ศกึ ษามหาวิทยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคล
Chatbot มาช่วยในการตอบคำถามแทนพนักงาน ซึ่ง สวุ รรณภูมิที่มปี ระสทิ ธิภาพ
Chatbot คอื โปรแกรมอยา่ งหนึง่ ท่ีถูกสร้างมาเพื่ออำนวย
ความสะดวกในการช่วยตอบ คือ จะช่วยตอบข้อความ รปู ท่ี 1 กรอบแนวคิดในการวิจยั
ตอบคำถาม ให้ข้อมูล ให้ความช่วยเหลือ ให้ความบันเทิง
และอนื่ ๆ อีกมากมาย ซ่ึงข้ึนอยู่กับการตั้งคา่ ของผู้พัฒนา
ว่าต้องการให้ทำสิ่งใดได้บ้าง Chatbot จะทำให้การ
ทำงานสะดวกสบายมากขึ้น ยิ่งโดยเฉพาะกับธุรกิจหรือ

88 Research Journal Rajamangala University of Technology Thanyaburi, Vol 19, Issue 2, 2020

ISSN: 1686-8420 (Print), 2651-2289 (Online)

วิธีดำเนินการวจิ ยั ซึ่งในการวิจัยครั้งนี้ ผู้วิจัยได้พัฒนาระบบโต้ตอบการ
สนทนาอตั โนมัติโดยมเี คร่อื งมอื ดงั นี้
การศกึ ษาข้อมลู เบ้อื งตน้
1. Dialogflow
ผู้วิจยั ได้ทำการศกึ ษาและรวบรวมข้อมูลจากการ 2. แอปพลเิ คชนั LINE
สอบถามผู้อำนวยการกองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัย 3. LINE Developer
เทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ ศูนย์พื้นที่หันตรา พบว่า ออกแบบและพฒั นาระบบ
ระบบการทำงานภายในองค์กร มีการบันทึกข้อมูลของ การออกแบบภาพรวมของระบบ ในการนีผ้ วู้ จิ ัย
นักศึกษา และบุคคลภายนอกที่เข้ามาติดต่อในแต่ละวัน เลือกใช้แอปพลิเคชัน Line เป็นตัวกลางในการสนทนา
เช่นข้อมูลกิจกรรมของนักศึกษา แนะแนว งานหอพัก และ ระหวา่ ง ผูใ้ ชง้ านกบั ระบบโตต้ อบการสนทนาอัตโนมัติ ซ่ึง
งานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับนักศึกษาซึ่งเป็นคำถามเดิม ๆ ใช้ Web hook ของ Line เป็นตัวกลางในการช่วยติดต่อ
บ่อยครั้ง เพื่อนำไปวิเคราะห์ข้อคำถามและคำตอบที่จะ กับแอปพลิเคชันซึ่งแอปพลิเคชันสามารถเชื่อมต่อกับ
ปอ้ นขอ้ มลู เขา้ สู่ระบบ Chatbot ฐานข้อมูล เพื่อจัดเก็บ ข้อมูลคำถาม โดยมีกระบวนการ
ทำงานในภาพรวมดังตอ่ ไปนี้ (3)
ผู้วิจัยได้รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการให้บริการ
นกั ศึกษาของกองพฒั นา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยรี าชมงคล รูปท่ี 2 ภาพรวมของระบบ Chatbot
สวุ รรณภูมิ ศนู ย์พืน้ ทีห่ นั ตราสามารถแบง่ ข้อมูลไดด้ ังนี้ จากรูปที่ 2 ส่วนที่ (1) ผู้ใช้งานนำเข้าข้อมูลเข้า

1. ประวตั ิความเป็นมา ระบบผ่านทางเครื่องคอมพิวเตอร์หรือสมาร์ทโฟนและ
2. แผนทมี่ หาลัย แสดงผลข้อมูล (2) DialogFlow ทำความเขา้ ใจคำถามของ
3. ปฏิทินการศกึ ษา ผู้ใช้งานตาม Inten ของระบบ Chatbot ท่พี ฒั นาข้ึน และ
4. หลักสตู รการศกึ ษา ตัดสินใจความต้องการของผู้ใช้และส่งต่อไปให้กับ
5. การลงทะเบียน Backend Server ซ ึ ่ งเชื ่ อมต ่ อกั บ Database โดย
6. ระเบยี บนกั ศกึ ษา Backend จะทำหนา้ ทีต่ ดั สินใจและสง่ ข้อมลู กลบั ไปใหผ้ ู้ใช้
7. ทนุ การศึกษา
8. กิจกรรมกีฬา ผู้วิจัยสามารถออกแบบสถาปัตยกรรมระบบ
9. บรกิ ารด้านหอพกั แอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงานบริการนักศึกษา
กรณีศึกษา กองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี
ด้านซอฟต์แวรท์ ใ่ี ช้ในการพัฒนาระบบ ราชมงคลสวุ รรณภมู ิ ดงั รูปท่ี 3

ผูว้ ิจัยทำการพัฒนาโตต้ อบการสนทนาอัตโนมัติ
ให้อยู่ในลักษณะแอปพลิเคชัน หมายถึง ระบบที่ถูก
พัฒนาขึ้นมานั้นจะสามารถแสดงผลบน Smartphone
ได้ ซึ่งทำให้ระบบสามารถตอบสนอง ความต้องการใน
ด้าน Multi-User กล่าวคือผู้ใช้งานหลาย ๆ คนจะ
สามารถใช้งานฐานข้อมูลเดียวกันได้ แอปพลิเคชันมีขอ้ ดี
ที่สามารถใช้งานได้ง่าย สะดวกและรวดเร็ว เนื่องจากมี
ความต้องการที่ต้องใช้ งานผ่าน Smartphone เท่านั้น

Research Journal Rajamangala University of Technology Thanyaburi, Vol 19, Issue 2, 2020 89
ISSN: 1686-8420 (Print), 2651-2289 (Online)

ส่วนที่ 1 User ในกรณที ่เี ข้า LINE Developers console เป็น
คร้งั แรก ก็จะมใี ห้กรอกชื่อและ Email ของนักพฒั นาก่อน
Input Facebook Line Input ใส่ขอ้ มูลแลว้ กดสมัคร (รปู ที่ 6)

Firebase External/APP - ขั้นที่ 3 การใส่ชื่อ Provider หรือช่ือ
Chatbot ท่ตี อ้ งการสร้าง

ส่วนที่ 2

Dialog Flow Spelling Check
<Python Code>

Input Facebook Line Input

User

สว่ นที่ 3

รปู ที่ 3 สถาปัตยกรรมระบบการพัฒนาแอปพลิเคชัน รูปท่ี 4 การ Log in เขา้ ส่รู ะบบดว้ ย LINE Account

Chatbot ส ำ ห ร ั บ ง า น บ ร ิ ก า ร น ั ก ศ ึ ก ษ า

กรณีศึกษา กองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัย

เทคโนโลยรี าชมงคลสวุ รรณภมู ิ

จากรูปที่ 3 สถาปัตยกรรมระบบแอปพลิเคชัน รูปท่ี 5 การสรา้ ง Provider
Chatbot ในที่นี้ส่วนที่ 1 หมายถึง เจ้าหน้าที่ นักเรียน
นักศึกษาและบุคคลภายนอก คือ USER เข้าระบบผ่าน
Facebook หรือ Line โดยระบบจะเก็บข้อมูลไว้ท่ี
ฐานข้อมูล Firebase ส่วนที่ 2 หมายถึง ฐานข้อมูล
Firebase ส่งข้อมูลไป-กลับที่ Dialog Flow ซึ่งเขียนโคด้
โดย Python และส่งข้อมูลไปยัง External เพื่อสำรอง
ขอ้ มลู ส่วนที่ 3 หลังจากเขียนโค้ดโดย Python แลว้ กส็ ่ง
ข้อมลู กลับไปยัง USER โดยส่งออกผา่ น Facebook หรอื Line

ออกแบบและพฒั นาระบบ

- ขนั้ ตอนท่ี 1 การเปิดการใชง้ าน Massaging API
เข้าสู่เว็บไซต์ https://developers.line.biz
และกดที่ปุ่มเข้าสู่ระบบด้วย LINE account เพื่อทำการ
เรมิ่ สรา้ ง Chatbot รปู ท่ี 4 และ 5
- ขั้นตอนท่ี 2 การสรา้ ง Provider

90 Research Journal Rajamangala University of Technology Thanyaburi, Vol 19, Issue 2, 2020

ISSN: 1686-8420 (Print), 2651-2289 (Online)

โดยท่ี ̅ คือ ค่าเฉลย่ี ในการประเมิน
∑ =1 คือ ผลรวมของคะแนนที่ได้จากการ
ประเมิน
คอื จำนวนผู้ใช้งานท้งั หมดทีใ่ ชใ้ นการประเมนิ

ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน กลุ่มตัวอย่าง (ค่า S.D. ของกลุ่ม
ตัวอย่าง) สามารถคำนวณได้จากสมการ

รปู ท่ี 6 การใสช่ ือ่ Provider โดยที่ S.D. คือ สว่ นเบ่ียงเบนมาตรฐาน
คือ คะแนนที่ได้จากการประเมนิ
ขนั้ ตอนการทดลองใช้โปรแกรมและการประเมนิ ผล ̅ คือ ค่าเฉลย่ี ของการประเมนิ
คอื จำนวนผใู้ ชง้ านทงั้ หมดท่ีใช้ในการประเมิน
ผวู้ จิ ัยมกี ระบวนการในการทดลองประเมินผลการ
พัฒนาแอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงานบริการนักศึกษา ผลการศกึ ษาและอภิปรายผล
กรณศี กึ ษา กองพัฒนานกั ศึกษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราช
มงคลสวุ รรณภมู ิ ศูนย์พระนครศรีอยธุ ยาดังน้ี ผลการพัฒนาแอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับ
งานบริการนักศึกษา กรณีศึกษา กองพัฒนานักศึกษา
1. ประเมินรูปแบบโดยผู้เชี่ยวชาญด้าน มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ ศูนย์
เทคโนโลยสี ารสนเทศ 1 ครั้ง เพือ่ ปรับปรุงแก้ไข พระนครศรอี ยธุ ยา มีดังนี้

2. ประเมินประสิทธิภาพโดยผู้เชี่ยวชาญด้าน - ขัน้ ตอนท่ี 1 ผใู้ ชง้ านระบบสามารถแสกน QR
เทคโนโลยสี ารสนเทศ จำนวน 2 ทา่ น Code เพอื่ เขา้ สู่ แอปพลิเคชนั

- ผ้อู ำนวยการกองพัฒนานักศึกษา รปู ท่ี 7 QR Code เพือ่ เร่ิมใชง้ านระบบ
- เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงานด้านพัฒนา

นักศึกษา
3. ประเมินความพึงพอใจของพนั กงาน
เจ้าหน้าท่ีและนักศึกษาที่มีต่อแอปพลิเคชัน Chatbot
จำนวน 30 คน
ผู้วิจัยได้ทำการทดสอบประสิทธิภาพของ
แอปพลเิ คชนั Chatbot โดย Blackbox Testing (4) โดย
อาศัยค่าทางสถิติการวัดระดับความคิดเห็นของ
ผู้เชี่ยวชาญที่มีต่อ แอปพลิเคชัน Chatbot ที่พัฒนาข้ึน
คือ การหาค่าเฉลยี่ เลขคณิต
ค่าเฉลี่ยเลขคณิตของข้อมูลที่ไม่ได้แจกแจง
ความถส่ี ามารถคำนวณได้จากสมการ

Research Journal Rajamangala University of Technology Thanyaburi, Vol 19, Issue 2, 2020 91
ISSN: 1686-8420 (Print), 2651-2289 (Online)

9. กรอกใบสมคั รออนไลน์

- ขนั้ ตอนที่ 3 เม่อื กดเลอื กเมนูปฏิทินจะแสดง
หนา้ จอดงั รูปท่ี 10

รปู ท่ี 8 หนา้ จอแรกของระบบ

- ขนั้ ตอนท่ี 2 เลอื กเมนู เม่อื เข้าสู่แอปพลิเคชัน รูปท่ี 10 หนา้ เมนปู ฏทิ ินการศกึ ษา
ระบบจะพาผู้ใช้เข้าสู่หน้าเมนหู ลักโดยมีเมนูย่อยให้เลือก
ดงั รปู ที่ 9 จากรูปเมื่อคลิกเข้าไปที่ link ของ ปฏิทินจะ
แสดงหน้าจอดังรูปที่ 11 หากผู้ใช้ต้องการค้นหาข้อมูล
สามารถดูได้จาก เมนูภายในแอปพลิเคชันที่สร้างขึ้นได้
ตลอดเวลาที่ตอ้ งการคน้ หาข้อมลู

รูปที่ 9 หน้าจอเมนหู ลัก รูปท่ี 11 หนา้ website ปฏทิ ินการศกึ ษา

จากรปู ท่ี 10 หน้าเมนูหลกั จะมี 9 เมนูย่อยดงั น้ี
1. ประวตั ิความเปน็ มา 2. แผนท่มี หาลยั
3. หอพักนักศกึ ษา 4. หลกั สตู รการศึกษา
5. ปฏทิ นิ การศึกษา 6. คมู่ อื นกั ศกึ ษา
7. ระเบยี บนักศึกษา 8. กจิ กรรมนกั ศกึ ษา

92 Research Journal Rajamangala University of Technology Thanyaburi, Vol 19, Issue 2, 2020

ISSN: 1686-8420 (Print), 2651-2289 (Online)

การประเมนิ ประสทิ ธภิ าพของแอปพลเิ คชนั Chatbot ที่สุด ( ̅ = 4.70, S.D. = 0.60) รองลงมาด้านความ
ถูกต้องในการทำงานของระบบและด้านความเหมาะสม
จากตารางท่ี สรุปได้ว่าการพัฒนาแอปพลิเคชัน ในการทำงานของระบบ มีระดับความเหมาะสมเท่ากัน
Chatbot สำหรับงานบริการนักศึกษา กรณีศึกษากอง ( ̅ = 4.60, S.D. = 0.30) ต่อมา ด้านการรักษาความ
พัฒนานกั ศึกษา มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลสวุ รรณ
ภมู ิ มปี ระสิทธิภาพอย่ใู นระดับมากทสี่ ดุ โดยมีคา่ เฉลยี่ รวม ปลอดภัยของระบบ ( ̅ = 4.10, S.D. = 0.50) และด้าน
ทุกด้านเท่ากับ ( ̅ = 4.50, S.D. = 0.70) และเม่ือ ความสะดวกและงา่ ยต่อการใช้งานของระบบ ( ̅ = 4.40,
พิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ผู้เชี่ยวชาญประเมินความ S.D. = 0.00) ตามลำดบั
เหมาะสมด้านความรวดเร็วในการทำงานของระบบมาก

ตารางที่ 1 ผลการประเมินประสิทธิภาพของแอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงานบริการนักศึกษา กรณีศึกษากอง
พัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ (โดยผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ และ
ผูเ้ ชีย่ วชาญดา้ นข้อมูล)

รายการประเมนิ ̅ S.D. การแปลผล

1. ด้านความเหมาะสมในการทำงานของระบบ 4.60 0.30 มากทีส่ ุด
2. ดา้ นความถกู ตอ้ งในการทำงานของระบบ 4.60 0.30 มากทส่ี ดุ
3. ด้านความสะดวกและง่ายต่อการใช้งานของระบบ 4.10 0.50 มาก
4. ด้านความรวดเรว็ ในการทำงานของระบบ 4.70 0.60 มากทีส่ ุด
5. ดา้ นการรกั ษาความปลอดภยั ของระบบ 4.40 0.00 มาก

ค่าเฉลีย่ รวมทุกดา้ น 4.50 0.20 มากท่ีสุด

ตารางที่ 2 ผลการประเมินความพึงพอใจของผู้ใช้งานที่มีต่อแอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงานบริการนักศึกษา
กรณีศกึ ษากองพัฒนานกั ศึกษา มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลสวุ รรณภูมิ (สำหรับพนักงานและนักศึกษา)

รายการประเมิน ̅ S.D. การแปลผล

1. ด้านความน่าสนใจ 4.47 0.07 มาก
2. ด้านชอ่ งทางการเขา้ ใช้งาน 4.48 0.71 มาก
3. ดา้ นความเรว็ ในการเข้าใช้งาน 4.36 0.01 มาก
4. ดา้ นความสะดวกในการใชง้ าน 4.43 0.11 มาก
5. ดา้ นสถานท่แี ละเวลา 4.49 0.05 มาก
6. ด้านความชอบ 4.51 0.10 มากท่สี ดุ

ค่าเฉลย่ี รวมทุกด้าน 4.46 0.27 มาก

การประเมินผลความพึงพอใจของผู้ใช้งานที่มีต่อ Chatbot สำหรับงานบริการนักศึกษา กรณีศึกษากอง
แอปพลิเคชัน Chatbot พฒั นานกั ศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลสวุ รรณ
ภูมิ ผู้ใช้งานมีความพึงพอใจค่าเฉลี่ยรวมทุกด้านเท่ากับ
จากตารางท่ี 2 สรปุ ได้ว่าการพัฒนาแอปพลเิ คชัน

Research Journal Rajamangala University of Technology Thanyaburi, Vol 19, Issue 2, 2020 93
ISSN: 1686-8420 (Print), 2651-2289 (Online)

( ̅ = 4.46, S.D. = 0.27) หากพิจารณาเป็นรายด้าน ไมซใ์ ห้ดขี ้ึนในทกุ ๆ ด้าน
พบว่า ด้านความชอบมีระดับความพึงพอใจมากที่สุด
( ̅ = 4.51, S.D. = 0.27) รองลงมาดา้ นสถานทีแ่ ละเวลา กิตติกรรมประกาศ
( ̅ = 4.49, S.D. = 0.05) ต่อมาด้านช่องทางการเข้าใช้
งาน ( ̅ = 4.48, S.D. = 0.71) ต่อมาด้านความน่าสนใจ ขอกราบขอบพระคุณผู้อำนวยการกองพัฒนา
( ̅ = 4.47, S.D. = 0.07) ต่อมาด้านความสะดวกในการ นักศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลสุวรรณภูมิ ใน
ใช้งาน ( ̅ = 4.43, S.D. = 0.11) และด้านความเร็วใน การให้คำปรึกษา และให้ความอนุเคราะห์ทางด้านข้อมลู
การเข้าใชง้ าน ( ̅ = 4.36, S.D. = 0.01) ตามลำดบั อีกทั้งคอยให้คำแนะนำเสมอมา จนงานวิจัยได้สำเร็จ
ลุลว้ งไปไดด้ ้วยดี
สรุปผล
เอกสารอา้ งองิ
แอปพลิเคชัน Chatbot สำหรับงานบริการ
นักศึกษา กรณีศึกษา กองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัย 1. กองพัฒนานักศึกษา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราช
เทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ โดยการประยุกต์ใช้ มงคลสุวรรณภูม. วิสัยทัศน์ พันธกิจ และการ
โปรแกรม (5) Dialogflow Application Line และ LINE วิเคราะห์ SWOT [อินเทอร์เน็ต]. 2548; [สืบค้นเม่อื
Developer (6) ในการพฒั นา แอปพลิเคชนั ที่พัฒนาขนึ้ มี วันที่ 25 ม.ค. พ.ศ. 2563]. จาก: http://student.
ประสิทธิภาพอยู่ในเกณฑ์ระดับมากจากการประเมินโดย rmutsb.ac.th/sd_we.php
ผู้เชี่ยวชาญทั้งด้านเทคโนโลยี และ ด้านเนื้อหา ผู้วิจัยได้
ทำการทดสอบการใช้งาน โดยมีพนักงานที่เกี่ยวของกับ 2. CIPHER. Chatbot ค ื อ อ ะ ไ ร ส ำ ค ั ญ แ ค ่ ไ ห น
การให้บริการข้อมลู นักศึกษา และ นกั ศึกษาเป็นผู้ทดลอง [อนิ เทอร์เน็ต]. 2560; [สืบคน้ เม่ือวันที่ 25 ม.ค. 2563].
ใช้แอปพลิเคชัน พบว่า กลุ่มผู้ใช้งานมีความพึงพอใจต่อ จาก: https://blogs.cipher.co.th/what-is-chatbot.
แอปพลิเคชันอยู่ในเกณฑ์ระดับมาก เนื่องจากสามารถ
นำไปใช้งานได้จริง และลดภาระงานแก่พนักงาน 3. Kobkrit.com. การพัฒนาระบบหุ่นยนต์โต้ตอบ
ผ้รู ับผดิ ชอบ นักศึกษาสามารถใชแ้ อปพลิเคชันในการถาม สนทนาอัตโนมัติภาษาไทย ( Chatbot) ด้วย
ตอบข้อสงสัยเกี่ยวกับข้อมูลฝ่ายพัฒนานักศึกษาได้อย่าง Dialogflow. [อินเทอร์เน็ต]. 2561; [สืบคน้ เมื่อวันที่
รวดเร็วตลอดเวลาซึ่งสอดคล้องกับงานวิจัย (7) ได้ศึกษา 21 พ.ย. 2562]. จาก: https://bit.ly/3in47Dq.
แนวทางการพฒั นาตน้ แบบแชทบอทสำหรับให้คำแนะนำ
ระบบขอทุนอุดหนุนการวิจัย งบประมาณแผ่นดิน 4. PSU IT Blog. การทดสอบซอฟตแ์ วร์. [อนิ เทอรเ์ นต็ ].
มหาวิทยาลัยราชภฏั นครปฐม พบว่าแชทบอทท่พี ัฒนาขึ้น 2562; [สืบค้นเมื่อวันที่ 27 มี.ค. 2563]. จาก:
ใช้งานได้จริง และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานใน https://bit.ly/2ZtyCjs.
องค์กรได้เป็นอย่างดีและสอดคล้องกับบทความของ (8)
การนำเทคโนโลยี AI มาใช้ในอุตสาหกรรมไมซ์จะช่วย 5. แนะนำ Dialogflow สำหรับการสร้าง Chatbot.
อำนวยความสะดวกให้กับผู้จัดงานและนักเดินทางไมซ์ [อินเทอร์เน็ต]. 2562; [สืบค้นเมื่อวันที่ 15 พ.ย.
พบวา่ เทคโนโลยี AI ได้เข้ามาเพ่ิมประสบการณ์ท่ีดีให้กับ 2562]. จ า ก : http://blog.niwpopkorn.com/
ลูกค้าและสร้างประสิทธิภาพในการดำเนินงานในธุรกิจ 2019/04/dialogflow-chatbot.html.

6. Line messaging api. [อินเทอร์เน็ต]. 2561; [สืบค้น
เมื่อวันที่ 20 พ.ย. 2562]. จาก: mindphp.com/
บทความ/line-application/5317-line-messaging-
api-json.html.

94 Research Journal Rajamangala University of Technology Thanyaburi, Vol 19, Issue 2, 2020

ISSN: 1686-8420 (Print), 2651-2289 (Online)

7. จิรันดร บู๊ฮวดใช้. แนวทางการพัฒนาต้นแบบ
แชทบอทสำหรับให้คำแนะนำระบบขอทุนอุดหนุน
การวิจัย งบประมาณแผ่นดิน มหาวิทยาลัยราชภัฏ
นครปฐม. ใน: เอกสารประกอบการประชุมวิชาการ
ระดับชาติ ครั้งที่ 9 มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม
“พัฒนางานวจิ ยั สรางสรรคอุดมศกึ ษาไทย กาวไกล
สู Thailand 4.0”. ประกอบการประชุมวิชาการ
ระดับชาติ ครั้งที่ 9 มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม
“พัฒนางานวิจัย สรางสรรคอุดมศกึ ษาไทย กาวไกล
สู Thailand 4.0”; 28-29 ก.ย. 2560; มหาวทิ ยาลยั
ราชภัฏนครปฐม. นครปฐม: โรงพิมพมหาวิทยาลัย
ศิลปากร; 2560. น. 1906-13.

8. MICE INTELLIGENCE CENTER. ปัญญาประดิษฐ์ (AI)
คือกุญแจสู่อนาคตสำหรับธุรกิจไมซ์ [อินเทอร์เน็ต].
2561; [สืบค้นเมื่อวันที่ 20 พ.ย. 2562]. จาก:
https://intelligence. businesseventsthailand
.com/th/pdfviews/57315573724821.pdf.