E-BOOK ภูสำเภา

เส้นทางสู่ธรรมชาติบนป่าภูสำเภา

PHU SUMPHAO

ร่วมเดินทางไปพร้อมกับพวกเรา Let's go !!

ต"ำอบอลนสซาอมนสภูวสนำเภอำาเบภ้าอนบเ้ฮานา แณท่นสาจมังสหววนัด"ชัยภูมิ



สารบัญ

เรื่อง หน้า

1. ข้อมูลทั่วไป 1-2
3
ลักษณะภูมิประเทศ 4

สมุนไพรป่า 5
6
หน่อไม้หวาน 7
8
2.เส้นทางสู่ธรรมชาติที่ยั่งยืน 9
"บนป่าชุมชน
ภูสำเภา" 10
11
ผาหินส่อง
ป่าไม้เบญจพรรณ
ผาลิงหาว
กะไดลิง
หนองหลุม
สามสิบสองส่าง

3.ออนซอนสามสวน

ข้อมูลทั่วไป

ภูสำเภา (ภูตะเภา) เป็นภูเขาลูกเดียวโดดๆ มีเนื้อที่ทั้งหมด 16,691 ไร่ 2 งาน
80 ตารางวา มีพื้นที่ครอบคลุมทั้งหมด 2 อำเภอ 4 ตำบล คือ ตำบลสามสวน อำเภอ
บ้านแท่น(มีเนื้อที่ 9,128 ไร่ 58 ตารางวา), ตำบลบ้านเพชร(มีเนื้อที่ 814 ไร่) ตำบล
กุดยม(มีเนื้อที่ 6,248 ไร่ 2 งาน 32 ตารางวา) และตำบลโอโล(มีเนื้อที่ 500 ไร่ 1 งาน)
อำเภอภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ มีลักษณะคล้ายเรือสำเภาคว่ำสลับกับโขดหินลาดชัน
ด้านบนเป็นพื้นที่ราบ ซึ่งมีลักษณะเป็นป่าเบญจพรรณ ป่าไผ่ และป่าเต็งรัง

เดิมป่าภูสำเภาเป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์ประกอบไปด้วยพรรณไม้นานๆชนิด เช่น ไม้
ตะเคียน มะค่าโมง เต็งรัง ประดู่ แดง ไม้ไผ่ ขึ้นหนาแน่น ต่อมามีการบุกรุกขึ้นไปตัดไม้
ทำลายป่าเพื่อนำมาสร้างที่อยู่อาศัย ตัดไม้มาขายให้นายทุน และมีการทำไร่ทั่วพื้นที่ภู
สำเภา จึงทำให้ป่ามีสภาพเสื่อมโทรมมาก

หน้า1

ข้อมูลทั่วไป

จนต่อมาทางผู้นำชุมชนทั้ง 4 ตำบล ได้เล็งเห็นปัญหาและความสำคัญของป่า
ภูสำเภาจึงได้จัดฝึกอบรม"ราษฎรอาสาสมัครพิทักษ์ป่า"ร่วมกับหน่วยรักษาป่า โดยได้
มีการจัดตั้งฝ่ายต่างๆอย่างจริงจังมีหน้าที่รับผิดชอบที่ชัดเจน และนอกจากนี้ยังมีการ
จัดกิจกรรมเสริมอื่นๆ เช่น การปลูกป่า ปลูกหญ้าแฝก จัดอบรมเพื่อสร้างความเข้าใจ
การปลูกจิตสำนึกการอนุรักษ์และการหวงแหนป่าภูสำเภาให้แก่ประชาชนและเยาวชน
โดยได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากองค์การบริหารส่วนตำบลทั้ง 4 แห่งอย่าง
สม่ำเสมอ

จึงส่งผลให้สภาพป่าภูสำเภาเกิดการฟื้ นฟูให้เขียวขจีขึ้นเป็นลำดับ
จนทำให้ป่าชุมชนภูสำเภากลับมาอุดมสมบูรณ์อีกครั้ง มีพันธุ์ไม้หลากหลายชนิดขึ้น
เป็นจำนวนมาก นอกนี้ยังมีวิวทิวทัศน์ที่สวยงาม จนได้รับพระราชทานธงพิทักษ์ป่า
เพื่อรักษาชีวิต เมื่อปี พ.ศ.2558 และรับรางวัลรองชนะเลิศจากการประกวดป่าชุมชน
ตามโครงการ "คนรักป่า ป่ารักชุมชน"ประจำปี พ.ศ.2560

หน้า2

สมุนไพรป่าภูสำเภา

รากสามสิ บ หนุมานนั่งแท่น ว่านห้าร้อยนาง
(ผักชีป่ารากสามสิ บ) (ว่านโพรงมะพร้าว)

ว่านขุนแผนสกัดทัพ พังคี,ปังคี เกล็ดลิ่น




โด่ไม่รู้ล้ม ว่านช้างผสมโขรง
(พญาเทครัว)

หน้า3

"หน่อไม้หวานภูสำเภา"

พื้นที่ป่าภูตะเภาเป็นพื้นที่ ที่อุดมไปด้วยความหลากหลายทางชีวภาพ
มีต้นไผ่ขึ้นอยู่อย่างหนาแน่นและเป็นบริเวณกว้าง เนื่องจากดินในป่านี้เป็น
ดินดำ ที่มีแร่ธาตุอุดมสมบูรณ์ และมีสภาพอากาศที่ชื้น จึงทำให้หน่อไม้ที่นี่มี
รสชาติที่เป็นเอกลักษณ์ กรอบ และมีกลิ่นหอม ไม่เหมือนที่อื่น

เมื่อถึงช่วงฤดูฝน ซึ่งเป็นฤดูกาลหน่อไม้ องค์การบริหารส่วนตำบลทั้ง 4
แห่ง ร่วมกับคณะกรรมการป่าชุมชนจึงได้มีข้อตกลงกับชาวบ้านโดยกำหนดวัน
เปิดป่าช่วงเดือนสิงหาคม เพื่อให้ชาวบ้านใช้เป็นแหล่งหาอาหาร และกำหนดวัน
ปิดป่าช่วงปลายเดือนตุลาคม เพื่อคืนสมดุลให้แก่ธรรมชาติ

"โดยคำนึงอยู่เสมอว่า เราจะไม่ใช้ประโยชน์จากป่าจนเป็นการทำลาย แต่ใช้
พอควรแก่การดำรงชีวิต ที่อยู่ภายใต้จิตสำนึกการอนุรักษ์ รักษา และหวงแหน
ป่า"
***(ระยะเวลาในการเปิด-ปิดป่า ไม่สามารถกำหนดวันที่แน่นอนได้
เนื่องจากขึ้นอยู่กับการกระจายของฝนในแต่ละปี)

หน้า4



Travel mapน

เส้นทางสู่ธรรมชาติที่ยั่งยื

ป่าภูสำเภา

Are you ready?

START

จุดที่1

ผาหินส่อง

" เป็นจุดชมวิวจุดแรกบนภูสำเภา ที่เมื่อมองลงไปจะ
สามารถเห็นวิวหมู่บ้านแต่ละหมู่บ้านได้อย่างชัดเจน "

ระยะทางประมาณ 1,500 เมตร



"check in จุดชมวิวจุดแรก"

หน้า5

จุดที่2 ป่าเบญจพรรณ

"เป็นป่าที่อุดมสมบูรณ์พบพรรณไม้ที่หลากหลายชนิด เช่น เต็ง
รัง แดง ประดู่ พยุง ตะแบก ต้นมะกอก ไผ่รวก ไผ่ซาง ไผ่เปาะ
หญ้าเพ็ก กระชายป่า ผักกูด ผักหนาม ดอกระเจียว เป็นต้น "

ระยะทางจากจุดที่ 1 ประมาณ 500 เมตร
"อุดมสมบูรณ์สุดๆไปเลย"

หน้า6

จุดที่3 ผาลิงหาว

" เป็นจุดที่มีความสวยงาม มีลมพัดเย็น จนลิงสามารถหลับได้
จึงเรียกว่า "ผาลิงหาว" ถ้าใครขึ้นมาถึงตรงนี้จะต้องประทับใจที่
ความสวยงามของหน้าผาภูสำเภา มองไปข้างล่างจะเห็นวิวชุมชน
ทุกหมู่บ้านจนถึงภูเม็งที่ทอดยาวไกล ถ้าใครมาเที่ยวภูสำเภาแล้ว
ขึ้นมาไม่ถึงตรงนี้ก็ถือว่ามาไม่ถึงภูสำเภา ซึ่งเป็นแลนด์มาร์ค
จุดชมวิวที่สวยที่สุดของภูสำเภา "


"จุดขายของภูสำเภาเลยนะเนี่ย"
ระยะทางจากจุดที่ 2 ประมาณ 200 เมตร คุ้มค่าสุดๆ หายเหนื่อยไปเลย!




หน้า7

จุดที่4

กะไดลิง

" กะไดลิง เป็นพรรณไม้ที่มีความสวยงาน และบ่งบอกถึง
ความอุดมสมบรูณ์ทางธรรมชาติของป่าชุมชนบนภูสำเภา "

ระยะทางจากจุดที่ 3 ประมาณ 30 เมตร

ว้าวว สวยจัง !

หน้า8

จุดที่5 หนองหลุม

"เป็นหลุมขนาดใหญ่ที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ มีน้ำขังตลอดทั้ง
ปี ไว้สำหรับคนเดินป่าเข้ามาพักอาศัยเพื่อได้อาบน้ำและเพื่อให้
สัตว์ป่าได้กินน้ำ "

ระยะทางจากจุดที่ 4 ประมาณ 1,000 เมตร "ธรรมชาติจัดสรรสุดๆ"

หน้า9

จุดที่6

สามสิบสองส่าง

" เป็นอีกจุดหนึ่งที่ธรรมชาติสร้างขึ้น มีลักษณะเป็นพลาญหิน
ขนาดใหญ่ เป็นหลุมที่เกิดจากการกัดเซาะของน้ำเป็นเวลานานจึง
ทำให้เกิดเป็นบ่อมากมายตรงบริเวณนี้ ซึ่งนับได้ประมาณ 32 หลุม
จึงเรียกว่าสามสิบสองบ่อ( ชาวบ้านเรียกว่า 32 ส่าง) "

ระยะทางจากจุดที่ 5 ประมาณ 1,000 เมตร "เดินทางมาถึงจุดสุดท้ายของทริปแล้ววว"

หน้า10

"ออนซอนสามสวน"

ภูสำเภาเด่นสง่า ผืนป่าสีเขียว

คดเคี้ยวลำน้ำพรม เที่ยวชมวัดพระธาตุ

อภิวาทแม่ย่าหลวง บวงสรวงพระยาแถน

ดินเเดนหน่อไม้หวาน นมัสการหลวงปู่อ้น

งามล้นวัดภู เคียงคู่คนสามสวน

ประพันธ์โดย
นางสาวมนัญญา เจ๊กสูงเนิน
นางยุภาพรรณ เจ๊กสูงเนิน

ทำนอง
นายกิตติพงศ์ เจ๊กสูงเนิน

หน้า11

ขอขอบคุณ

สนับสนุนข้อมูลโดย
องค์การบริหารส่วนตำบลสามสวน อำเภอบ้านแท่น จังหวัดชัยภูมิ

ผู้ดำเนินงาน

1.นายสมหมาย ขุ่ยจิ้ม (ผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 13 )

2.นายกิตติพงศ์ เจ๊กสูงเนิน (ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 14 )

3.นายเกษม พลสวัสดิ์ (ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 6)

4.นางสาวมนัญญา เจ๊กสูงเนิน (เจ้าหน้าที่ อว.ตำบลสามสวน)

5.นางสาวอรัญญา ระวิโรจน์ (เจ้าหน้าที่ อว.ตำบลสามสวน)

และเจ้าหน้าที่ อว.ตำบลสามสวนทุกท่าน

"พวกเราชาว U2T ตำบลสามสวนขอเป็นกระบอก
เสียงในการสร้างจิตสำนึกเกี่ยวกับการอนุรักษ์

ธรรมชาติและเผยแพร่แหล่งทรัพยากรธรรมชาติ
ป่าภูสำเภา ซึ่งเป็นป่าผืนสุดท้ายของเรา ให้เป็น

แหล่งต้นน้ำ อาหาร ที่คงความอุดมสมบูรณ์
อยู่คู่พวกเราชาวตำบลสามสวนตลอดไป"

สิ้นสุดการเดินทางท่องเที่ยวธรรมชาติป่าภูสำเภา....