Pembinaan Peradaban Majmuk di Malaysia

MPU21032
PENGHAYATAN ETIKA &
PERADABAN
SESI JUN 2020

Di Malaysia

Pembinaan
Peradaban

Majmuk

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 2

Terlebih dahulu kami mengucapkan terima kasih kepada pihak pentadbir
POLITEKNIK TUANKU SYED SIRAJUDDIN kerana memberi sokongan
dan peluang kepada kami untuk melaksanakan Emajalah ini.

Dalam usaha menjayakan kerja kursus ini, kami ingin mengucapkan
setinggi-tinggi penghargaan kepada Encik Mohammad Zamri Bin Jusoh selaku
pensyarah Penghayatan Etika Dan Peradaban kami. Beliau telah meluangkan
banyak masa dalam memberi tunjuk ajar dan membimbing kami untuk
menyempurnakan E-majalah ini.

Terima kasih juga buat ibu bapa kami yang tercinta, kerana memberi
sokongan moral dan kewangan kepada kami sepanjang masa. Penghargaan
kepada semua ahli kumpulan iaitu Auni Atiyah binti Ahmad Zailaini, Umi
Aishah Binti Halim, Najwa Binti Nordin dan Amni Athirah Binti Ahmad Radzi
atas kesudian membantu dan memberi kerjasama semasa menghasil Emajalah
ini.

Akhir kata, seikhlas tulus kata terima kasih kepada semua pihak yang telah
membantu kami secara langsung dan tidak langsung dalam menjayakan E-
majalah.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 3

NAJWA BINTI NORDIN
18DHF20F2005
DHF1B

AMNI ATHIRAH BINTI AHMAD RADZI
18DHF20F2009
DHF1B

AUNI ‘ATIYAH BINTI AHMAD ZAILAINI
18DHF20F2033
DHF1B

UMI AISHAH BINTI HALIM 4
18DHF20F2007
DHF1B

d

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA

06 Pengenalan
07 Sejarah Sosial Pengaruh Peradaban Dunia Dalam

Pembinaan Negara Bangsa

21 Perkembangan Sejarah
Alam Melayu

25 Peradaban Globalisasi

27 Pembentukan Peradaban
Majmuk

30 Transformasi Sosial Ke arah Peradaban Acuan
Malaysia

31 Pembangunan , Migrasi & Teknologi
32 Impak Kerencaman Sosial Norma Sejagat

33 Konsep Negara
36 Konsep Bangsa
39 Pembinaan Negara Bangsa
44 Kesimpulan

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 5

eradaban majmuk Pembinaan peradaban
di Malaysia adalah yang beridentitikan
gabungan daripada Malaysia bermula dengan
Kemerdekaan 1957
beberapa peradaban melalui usaha
besar dunia yang bergaul mewujudkan Negara-
dan tergarap melalui Bangsa yang didahului
perjalanan sejarah di oleh pembinaan Negara
Alam Melayu. Pembinaan bercirikan satu wilayah,
peradaban didahului oleh satu perlembagaan & satu
peradaban Pribumi Alam kewarganegaraan. Negara
Melayu, diikuti Peradaban mewujudkan beberapa
Asia (India,Cina,Timur institusi utama seperti
Tengah) dan seterusnya sistem birokrasi negara,
peradaban Barat. Pelan Pembangunan Lima
Peradaban ini akhirnya Tahun & sebagainya.
disambut oleh 'peradaban Pembangunan ekonomi
globalisasi' yang mendahului pembinaan
merupakan kacukan Bangsa. Oleh itu,
pelbagai punca peradaban pembinaan bangsa
tanpa sempadan melalui menyusul melalui institusi
jaringan digital yang sistem politik kepartian &
kompleks. pilihan raya.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 6

SEJARAH DI ALAM MELAYU

Peradaban Pribumi Alam Melayu

Secara zahir , Alam Melayu adalah gugusan pulau-pulau
serta Semenanjung Tanah Melayu yang didiami oleh
Rumpun Bangsa Melayu semenjak zaman berzaman.
Kepulauan ini serta lautan dan selat antaranya juga
dikenali sebagai NUSANTARA iaitu 'Nusa-antara-lautan'.

Inilah juga tanah air bagi Rumpun Bangsa Melayu yang
berkongsi satu baka keturunan (DNA) , persamaan adat
resam , satu bahasa yang sama dan budaya yang
dipegang bersama.

Peradaban yang tua inilah yang menjadi teras dan
tunggak kepada negara-negara moden di Alam Melayu
yang ada sekarang.

Peta Alam Melayu

(sempadan Alam Melayu kini)

Alam Melayu adalah tanah ibunda bangsa Melayu , di mana tamadun dan
peradaban Melayu berasal dan menghuni sebagai pribumi. Asalnya, Alam
Melayu juga meliputi pulau-pulau Taiwan dan Hainan, dan wilayah-wilayah di
tengah dan selatan Vietnam sekarang dan juga Kemboja.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 7

Peradaban Asia

Sejarah Asia dapat dilihat sebagai kolektif dari tiga
kawasan pesisir benua Asia iaitu Asia Timur (Cina) ,
Asia Selatan (India) , dan Timur Tengah yang
dihibungkan oleh bentangan stepa yang luas di
pedalaman Eurasia. Kawasan-kawasan pesisiran adalah
tempat lahirnya peradaban- Tembok Besar Cina peradaban
terawal di dunia.

Di setiap kawasan pesisiran ,
peradaban umat manusia tumbuh
dan berkembang di sekitar
lembahlembah sungai yang subur.
Tanah di lembah-lembah sungai yang
subur ini kaya dengan unsur hara
(sumber nutrisi) sehingga dapat
ditanami dengan pelbagai jenis umbi-
umbian.

Pusat peradaban India

Peradaban-peradaban yang tumbuh
di Mesopotamia , Lembah Sungai
Indus dan Tiongkok memiliki banyak
persamaan dan agaknya saling
bertukar teknologi serta gagasan ,
misalnya matematik dan roda. Hasil b
u d aya l a i n s e p e r t i t u l i s a n
berkembang secara tersendiri di
kawasan masing-masing. Kota-kota ,
negara-negara dan empayar- Peta Asia empayar
berkembang di lembahlembah sungai yang subur d
kawasan persisiran tanah ini

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 8

4 Penemuan Terbesar di Tiongkok

Kawasan pedalaman dan kawasan persisiran dipisahkan oleh
gunung-gunung dan gurun-gurun. Pergunungan Kaukasus,
Pergunungan Himalaya, Gurun Karakum dan Gurun Gobi
merupakan rintangan alam yang hanya dapat dilanggar oleh
para pengembara dari stepa dengan bersusah-payah.
Walaupun sudah jauh lebih maju di bidang teknologi dan
budaya, penduduk bandar tidak mampu berbuat banyak utuk
mempertahankan diri terhadap serangan gerombolan
berkuda dari stepa. Tetapi, kawasan persisiran tidak memiliki
bentangan rumput yang cukup luas untuk menampung
pasukan berkuda dalam jumlah yang besar. Setelah
menakluki negeri-negeri di Timur Tengah , para pengembara
berkuda terpaksa menyesuaikan diri dengan cara hidup
masyarakat setempat.

Penemuan serbuk mesiu (serbuk letupan) di Tiongkok pada
Abad Pertengahan menjadi perintis kemajuan dalam cara-
cara berperang melalui penggunaan senjata api.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 9

Peradaban Barat

Sebelum sistem perpaipan K ebudayaan Barat kadang-
rumah diguna pakai secara kadang disamakan dengan
meluas, orang dulu – dulu tamadun Barat atau
jadikan amalan membuang tamadun Eropah yang bermaksud
najis ke luar tingkap sebagai kebudayaan yang berasal dari
perkara biasa. Eropah. Istilah budaya dalam budaya
Barat digunakan secara umumnya
untuk memaksudkan warisan norma
sosial, nilai-nilai etika, adat resam,
kepercayaan agama, sistem politik,
dan artifak-artifak dan teknologi-
teknologi tertentu.

Konsep kebudayaan Barat adalah
l e b i h m e n o n j o l ka n a s p e k
pencapaian kebendaan sebagai
ukuran bagi menentukan sesebuah
masyarakat itu bertamadun atau
sebaliknya.

Istilah “budaya Barat”
j u ga b e r ke n a a n
dengan ngara-negara
yang kuat dipengaruhi
oleh penghijrahan dan
pendudukan kaum-
kaum Eropah dalam
sejarah, iaitu benua
Amerika dan
Australasia.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 10

Konsep Tamadun (Peradaban) Barat

Kebudayaan Eropah berkembang dengan beraneka
ragam falsafah, skolastisime dan kebatinan zaman
pertengahan, dan humanisme Kristian mahupun
sekular. Pemikiran rasional berkembang sepanjang satu
zaman perubahan dan pembentukan yang lama dengan
eksperimen-eksperimen kesedaran, naturalisme,
romantisisme, sains, demokrasi, dan sosialisme.
Kebudayaan Eropah berkembang maju dengan
dorongan yang menyeluruh untuk menerima,
menyesuaikan, dan yang penting sekali ialah
mempengaruhi arah aliran budaya lain . Perkembangan
ini didorong oleh perhubungan globalnya.

Kecenderungan yang telah menakrifkan masyarakat
Barat moden ialah kewujudan kemajmukan politik,
budaya saingan yang menonjol seperti gerakan Zaman
Baru , peningkatan sinkretisme budaya yang timbul
daripada globalisasi dan penghijrahan insan.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 11

Peradaban Globalisasi

G lobalisasi adalah Kebanyakan tekanan dan
disebabkan oleh ke ko m p l e ks a n ya n g
pergerakan empat dihadapi adalah dalam hal
b e nt u k m o d a l d a l a m ehwal makro negara,
ekonomi global. masyarakat dan interaksi
antara mereka boleh
Modal dalam ekonomi didasarkan kepada empat
global : pergerakan tersebut.
i. Modal pekerja (Imigrasi, P e r hu b u n g a n y a n g
dipermudah dengan kos
Migrasi, Emigrasi, telekom u n ikasi d a n
Penghantaran Pulang, perjalanan yang lebih
dll.) rendah mungkin
ii. M o d a l k e w a n g a n mewujudkan lebih ramai
(Bantuan, Ekuiti, Hutang, bilangan manusia kini
Miutang, Pinjaman, dll.) yang berinteraksi dengan
iii. Modal sumber (Tenaga, situasi yang tidak pernah
Besi, Mineral, Kayu, dll.) dipertanding dalam
iv. M o d a l k u a s a sejarah.
(Ketenteraan, Perikatan,
Pakatan, dll.)

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 12

Pengaruh Globalisasi Terhadap Peradaban

Menurut Chandra Muzaffar , Menurut Chandra Muzaffar,

kesan positif globalisasi ialah: kesan negatif globalisasi ialah:

- Peranan pelaburan asing - Kualiti alam sekitar
(FDI) dalam mewujudkan p e semakin merosot.
kerjaandan
mengurangkan kemiskinan - Pembangunantida
di sebilangan negara. k seimbang & jurang perbezaan
ekonomi semakin melebar.

- Peningkatan mobiliti sosial - Pengabaian keperluan
asas hidup di kalangan rakyat
dan pengukuhan kelas termiskin.
menengah.
- Banyak modal jangka
- Mudah untuk mendapatkan pendek yang keluar masuk
pasaran.
maklumat dan
- Pengangguran semakin
menyebarkan ilmu memburuk .

pengetahuan berkat - Penyebaran budaya yang
bertentangan dengan tuntutan
teknologi baru komunikasi nilai-nilai kerohanian dan
moral.
dan maklumat.

- Komunikasi yang lebih
mudah dan murah.

- Mudah untuk manusia dari - Kecenderungan ke arah
berbagai kumpulan etnik, b pembentukan suatu budaya
udayadanagama global yang homogen.
berinteraksi.
- Penyebaran budaya pop

- Mudah untuk menzahirkan Amerika.

simpatidanrasa - Kecenderungan pusat-
keperimanusiaan mereka
terhadap mangsa-mangsa pusat p e n ga j i a n t i n g g i u
pelbagai jenis bencana alam
dan tragedi buatan manusia n t u k memberi keutamaan
di seluruh dunia.
kepada kursus-kursus ilmu
- Penonjolan idea-idea
dan amalan pemerinahan pengurusan & teknik dengan
yang baik.
mengabaikan
Penonjolan hak-hak asasi
kaum wanita. kursus-kursusilmuke

manusiaan&

kemasyarakatan. -

Pembanjiran maklumat yang

tidak berguna.

- Amerika Syarikat & beberapa

negaraEropah

memanipulasikan isu-isu

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 13

demokrasi & hak asasi Sebelumpemasyhuran
manusia untuk mendominasi kemerdekaan Tanah Melayu
politik dunia. dibuat, pada 30 Ogos 1957 pukul
12 tengah malam di Padang Kelab
- Pengantarabangsaan Selangor, Kuala Lumpur, t e l a h d i
jenayah yang menyukarkan a d a k a n u p a c a r a menurunkan
jenayah dibendung. bendera Union Jack bagi

- Pengantarabangsaan menandakan berakhirnya
penyakit.
penjajahan British di Tanah Melayu

PERADABAN BERIDENTITIKAN
MALAYSIA

Kemerdekaan 1957 dan lahirnya sebuah negara baru
yang berdaulat, setaraf dan

Pemasyhuran Kemerdekaan setimpal dengan semua negara-
negara yang berdaulat di dunia.
Tanah Melayu
Bendera PersekutuanTanah
Pengisytiharan kemerdekaan Melayu telah dinaikkan oleh
Tanah Melayu merupakan p e r i anggota Tentera Laut Diraja M a
stiwapengumuman l ay s i a ( T L D M ) s a m b i l
kemerdekaan Tanah Melayu disaksikan sendiri oleh Tunku
pada 31 Ogos 1957. Tarikh ini Abdul Rahman.
dipilih dalam mesyuarat antara

Ketua Pemuda UMNO Tun

Sardon Jubir dan timbalannya Upacara Pengisytiharan

Haji Ahmad Badawi (bapa Pada 31 Ogos 1957 bertempat di

Perdana Menteri Malaysia ke-5) stadium yang baru dirasmikan
di Kepala Batas, Pulau Pinang
pada 1956. Mufti Pulau Pinang , iaitu Stadium Merdeka, Kuala
Haji Abdullah Fahim (bapa Haji
Ahmad Badawi) turut ikut serta Lumpur telah menyaksikan
dalam perbincangan tersebut.
peristiwa bersejarah bagi Tanah

Melayu iaitu secara rasminya

penyerahan pemerintahan

British kepada warganegara

Malam Merdeka Tanah Melayu.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 14

Suasana Kemerdekaan 1957

TLDM menaikkan 15
bendera Malaysia

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA

Kandungan Pemasyhuran Kemerdekaan

Versi Rumi Bahasa Melayu

Dengan nama Allah yang Maha Pemurah lagi
Mengasihani, segala puji bagi Allah yang Maha Berkuasa
dan selawat dan salam ke atas sekalian RasulNya.

Bahawasanya kerana telah tibalah masanya bagi umat
Persekutuan Tanah Melayu ini mencapai taraf suatu
bangsa yang merdeka lagi berdaulat sama setimpal
kedudukannya dengan segala bangsa seluruh dunia.

Dan bahawasanya kerana dengan perjanjian yang
disebut namanya Perjanjian Tanah Melayu tahun 1957
yang diperbuat antara Duli Yang Maha Mulia Baginda
Queen dengan Duli-Duli Yang Maha Mulia Raja-Raja
Melayu, maka, telah dipersetujui bahawa Negeri-negeri
Melayu, iaitu Johor, Pahang, Negeri Sembilan, Selangor,
Kedah, Perlis, Kelantan, Terengganu, dan Perak serta
negeri yang dahulunya dinamakan Negeri Selat, iaitu
Melaka dan Pulau Pinang, mulai 31 hari bulan Ogos
tahun 1957, hendaklah menjadi sebuah Persekutuan
baharu bagi negeri-negeri yang bernama Persekutuan
Tanah Melayu.

Dan bahawasanya kerana telah bersetuju pula antara
kedua-dua pihak dalam perjanjian tersebut, iaitu
Melaka dan Pulau Pinang hendaklah daripada tarikh
tersebut itu tamat daripada menjadi sebahagian
daripada jajahan takluk Baginda Queen, dan Duli Yang
Maha Mulia Baginda Queen tidak lagi berhak

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 16

menjalankan apa-apa kedaulatan baginda ke atas
kedua-dua buah negeri yang tersebut itu.
Dan bahawasanya kerana telah bersetuju pula antara
kedua-dua pihak yang tersebut, iaitu Perjanjian
Persekutuan Tanah Melayu tahun 1948, dan segala
perjanjian yang lain yang ada sekarang antara Duli Yang
Maha Mulia Baginda Queen dengan Duli-Duli Yang
Maha Mulia Raja-Raja ataupun salah seorang daripada
baginda itu sebelum tarikh yang tersebut hendaklah
dibatalkan mulai daripada tarikh itu, dan semua kuat
kuasa dan hak Duli Yang Maha Mulia Baginda Queen
ataupun Parlimen Negeri United Kingdom dalam
Negeri-Negeri Selat ataupun Persekutuan Tanah
Melayu seluruhannya adalah tamat dengan sendirinya.

Dan bahawasanya kerana Duli Yang Maha Mulia
Baginda Queen, Duli-Duli Yang Maha Mulia Raja-Raja
Melayu, Parlimen Negeri United Kingdom dan
MajlisMajlis Undangan Persekutuan dan Negeri-Negeri
Melayu telah meluluskannya, Perjanjian Persekutuan
Tanah Melayu tahun 1957 itu berjalan kuat kuasanya.

Dan bahawasanya kerana suatu perlembagaan bagi
kerajaan Persekutuan Tanah Melayu telah ditentukan
menjadi suatu kanun yang muktamad baginya.

Dan bahawasanya kerana Perlembagaan Persekutuan
yang tersebut itu, maka, ada disediakan syarat untuk
menjaga keselamatan hak-hak dan keutamaan DuliDuli
Yang Maha Mulia Raja-Raja serta hak-hak asasi dan
kebebasan sekalian rakyat dan untuk memajukan
Persekutuan Tanah Melayu dengan aman dan damai
serta teratur sebagai sebuah kerajaan yang mempunyai
Raja yang Berperlembagaan yang berdasarkan
demokrasi cara Parlimen.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 17

Dan bahawasanya kerana Perlembagaan Persekutuan
yang diadakan oleh Majlis Undangan Persekutuan yang
tersebut itu telah diluluskan oleh suatu undangundang
yang diadakah oleh Majlis Undangan Persekutuan serta
dengan undang-undang yang diadakan oleh negeri-
negeri Melayu dan dengan ketetapan-ketetapan dalam
Majlis Undangan Negeri Melaka dan Pulau Pinang,
dengan demikian Perlembagaan itu telah berjalan kuat
kuasanya pada 31 hari bulan Ogos tahun 1957.

Maka, dengan nama Allah yang Maha Pemurah lagi
Maha Mengasihani, saya Tunku Abdul Rahman Putra
ibni Almarhum Sultan Abdul Hamid Halim Shah,
Perdana Menteri bagi Persekutuan Tanah Melayu,
dengan persetujuan dan perkenan Duli-Duli Yang Maha
Mulia Raja-Raja negeri-Negeri Melayu dengan ini
memasyhurkan dan mengisytiharkan bagi pihak umat
Persekutuan Tanah Melayu bahawa mulai Tiga Puluh
Satu hari bulan Ogos Tahun Seribu Sembilan Ratus
Lima Puluh Tujuh, maka Persekutuan Tanah Melayu
yang mengandungi Negeri Johor, Pahang, Negeri
Sembilan, Selangor, Kedah, Perlis, Kelantan,
Terengganu, Perak, Melaka dan Pulau Pinang dengan
limpah rahmat Allah subhanahu wa ta'ala akan kekal
menjadi sebuah negara yang merdeka dan berdaulat
serta berdasarkan kebebasan dan keadilan dan
sentiasa menjaga dan mengutamakan kesejahteraan
dan kesentosaan rakyatnya dan mengekalkan
keamanan antara segala bangsa.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 18

Pemasyhuran Kemerdekaan 1957

Bukti bertulis mengenai Pengisytiharan Kemerdekaan 1957

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 19

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 20

Pembinaan Negara Pembinaan Bangsa

Pembinaan negara Tu j u a n p e m b i n a a
merujuk kepada institusi n bangsa adalah untuk
pemerintahan tersusun melahirkan perasaan
dan bertanggungjawab
membuatdan taat setia dan perpaduan
melaksanakan politik terhadapsesuatu
serta menguatkuasakan pertubuhan (bangsa) itu.
undang-undang dan Idea bangsa digunakan u
peraturan kerajaan. ntukmelahirkan
perasaan bersatu padu d
Pembinaan negara emimembentuk
merupakan sebuah w i l bangsa Malaysia yang
ayahyang kukuh.
mempunyai penduduk,
sempadan kawasan y a Bangsa merupakan
ngjelas,danpem
erintahyang sekumpulan manusia
berwibawa. Negara t e r
diridaripada yang menetap di sebuah
Persekutuan Tanah
Melayu, Sarawak dan wilayah atau kawasan
Sabah.
dan mempunyai ikatan k

etatanegaraan.M

asyarakatinimeru

p a k a n w a r g a negara

sesebuah negara.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 21

a) Zaman Prasejarah 4 Zaman Prasejarah
i. Zaman Paleolitik
Zaman prasejarah secara
harfiah bermaksud ii. Zaman Mesolitik
“sebelum sejarah” . iii. Zaman Neolitik
Prasejarah manusia
adalah tempoh dari iv. Zaman Logam /
masa tingkah laku dan Gangsa Besi
anatomi manusia moden
pertama kali muncul
sehingga kemunculan
sejarah bertulis
berikutan ciptaan sistem
tulisan. Memandangkan
kedua-dua masa
penempatan manusia
moden dan evolusi
tamadun manusia
berbeza dari kawasan ke
kawasan , bermula dan
berakhir prasejarah pada
detik-detik yang berbeza
dalam alur masa,
bergantung kepada
kawasan berkenaan.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 22

b) Zaman Proto Sejarah 2. Kerajaan Kedah Tua

Zaman Proto Sejarah Tapak Kerajaan Kedah Tua
ialah zaman di mana
masyarakatnya sudah 3. Kerajaan Gangga Negara
mengenali tulisan dalam
bentuk aksara kuno Penemuan Patung
seperti aksara India Avalokitesvara sebagai bukti
Selatan, Pali, Pallava & kewujudan kerajaan ini
Kawi dan ditulis dalam
bahasa kuno seperti 4. Chih-Tu
Sanskrit, Melayu Kuno
dan lain-lain. Zaman
Proto Sejarah ini
bermula sejak awal abad
Masihi sehinggalah
ketika Melaka dibuka
oleh Parameswara.

Kewujudan kerajaan
purba / kerajaan awal :

1.Langkasuka

Peta Kerajaan Chih-Tu

5. Kerajaan Lo-Yueh
6. Kerajaan Tan-Tan

Peta Kerajaan Langkasuka

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 23

c) Zaman Pensejarahan

Zaman Pensejarahan ialah zaman di mana masyarakat
sudah mengenali tulisan. Zaman Pensejarahan di
Malaysia bermula dengan pembentukan Kesultanan
Melayu Melaka dan negeri-negeri lain. Kesultanan
Melayu Melaka merupakan institusi terawal di Tanah
Melayu. Institusi ini muncul setelah berakhirnya
empayar Majapahit dan dibuka oleh Parameswara pada
sekitar tahun 1400 Masihi. Parameswara berasal dari
Palembang tetapi melarikan diri ke Temasik dan
bertapak di Muar sebelum berpindah ke Melaka. Dari
perkampungan nelayan yang kecil, Melaka berkembang
menjadi kerajaan yang kuat.

Kerajaan Kesultanan Melayu Melaka penting dalam
sejarah awal Malaysia kerana :

i. kerajaan-kerajaan yang wujud selepas Melaka
mewarisi tradisi institusi beraja ini.

ii. terdapat Undang-Undang Laut Melaka dan Hukum
Kanun Melaka yang menggambarkan ketamadunan
Melaka.

Kedatangan kuasa penjajah semasa Zaman
Pensejarahan :

1) Portugis

2) Belanda

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 24

3) British

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 25

d) Zaman Sejarah Moden

Pada Zaman Sejarah
M o d e n , M a l ay s i a
mencapai kemerdekaan
pada tahun 1957.
Perpaduan antara kaum
diwujudkan melalui
penyatuan berbagai dan
bangsa di Malaysia.
Perpaduan antara
m a s y a ra k a t a m a t
penting bagi sesebuah
negara supaya keamanan
dan keharmonian negara
dapat dikekalkan.

Pada zaman ini, kerajaan
dan masyarakat menuju
ke arah pembinaan
negara-bangsa Malaysia.

Kemerdekaan 1957 26

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA

“ Era dunia tanpa sempadan “

telah memungkinkan berlaku interaksi dan jaringan
peradaban merentasi benua dan sempadan negara
menerusi pemodenan dalam pelbagai bidang
kehidupan, perkembangan teknologi maklumat &
informasi seperti Internet, Komputer, SmartPhone ,
dan penggunaan media sosial yang berleluasa seperti
Facebook, WhatsApp, Instagram, Twitter, Telegram dan
lain-lain.

Peradaban globalisasi membawa pengaruh yang besar
dalam pelbagai aspek kehidupan merentasi bidang
politik, ekonomi, sosio-budaya termasuklah
perkembangan bidang ilmu dan pemikiran.
Perkembangan peradaban globalisasi ini turut menjadi
penyumbang kepada pembentukan peradaban majmuk
di Malaysia.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 27

Kata-kata Tokoh Terhadap
Peradaban Globalisasi

“ Sama ada sesuatu kumpulan manusia itu
beragama Hindu, Buddha, Kristian atau Islam,
sama ada dari Barat, Timur, Utara atau
Selatan, sama ada berkulit hitam, putih,
coklat atau kuning, jelaslah bahawa dalam
zaman teknologi maklumat ini, sesiapa pun
tidak boleh menafikan keperluan
“peradaban” oleh dunia. Peradaban harus
diiktiraf sebagai idealisme matlamat dan
objektif kebahagiaan hidup masyarakat
dunia dan tidak ada pihak yang boleh
menafikan sumbangan peradaban yang
membina kemajuan dan kesejahteraan umat
manusia keseluruhan.. “

Tan Sri Dato' Musa Hitam

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 28

Pembentukan peradaban majmuk ialah gabungan
atau campuran beberapa peradaban yang
membentuk peradaban beridentitikan Malaysia.
Peradaban Melayu menjadi teras kepada peradaban
majmuk Malaysia. Setelah kemasukan para
pedagang dari India, China dan Timur Tengah telah
membuka ruang interaksi dan jaringan peradaban
yang lebih luas di Tanah Melayu. Kemudian, ia
disusuli dengan kemasukan kuasa penjajah Barat
seperti Portugis, Belanda dan Inggeris yang telah
membawa kepada berlakunya interaksi dan jaringan
peradaban yang lebih rencam. Episod penjajahan
Inggeris telah membawa lebih ramai pekerja asing
dari India dan China telah memungkinkan berlakunya
pengukuhan peradaban India dan China.

Hari ini, di era globalisasi , peradaban majmuk telah
membawa berlakunya kacukan pelbagai punca
peradaban tanpa sempadan melalui jaringan digital
yang kompleks. Kesemua pengaruh peradaban luar
ini telah membentuk peradaban majmuk di Malaysia
hari ini.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 29

Pembentukan Peradaban
Majmuk

Terbahagi kepada 8 :

Peradaban Peradaban Melayu menjadi
Melayu (teras) teras kepada peradaban
Malaysia

Peradaban India

Peradaban
Inggeris

Peradaban
Belanda

Peradaban
Portugis

Peradaban Global
(terkini)

Peradaban Timur
Tengah

Peradaban Cina

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 30

Masyarakat Majmuk

Masyarakat majmuk yang bermaksud masyarakat
pelbagai kaum adalah merujuk kepada suasana
kepelbagaian bangsa yang sama-sama atau berkongsi
hidup dan tinggal dalam sebuah negara sama.
Masyarakat majmuk dalam sesebuah negara seperti
Malaysia pada kebiasaannyaterdiri daripada
beberapa majoriti , disusuli oleh sub-sub etnik lain
yang lebih kecil dan kurang berpengaruh.

Ciri-ciri Masyarakat Majmuk
1. Terdapat pelbagai jenis manusia (bangsa,etnik)

seperti Eropah, Cina, India dan penduduk asli
(bumiputera).

2. Meraka bercampur tetapi tidak bercantum atau
bersatu.

3. Hidup berdekatan tetapi terpisah dalam sistem
unit politik yang sama.

4. Setiap kumpulan bangsa berpegang kepada
agama, kebudayaan, bahasa, idea dan kaedah
sendiri.

5. Bertemu di pasar ketika membeli-belah dan
kemudian balik ke tempat masing-masing.

6. Dalam sektor pekerjaan, terdapat pembahagian
tenaga buruh yang ketara mengikut kaum.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 31

1970-an • Kemiskinan
&
ketidaksam
arataan

1980-90-an • Pembangun
an

• Industri

• Penghijraha
n

2000s • Perbanda
ran

• Kelas
menenga
h

2010-an • Ke arah
negara
maju

Impak dari transformasi ini, dari masyarakat majmuk,
pelbagai etnik ke ketamadunan payung anak watan yang
membina peradaban acuan Malaysia.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 32

A. Kemajuan melahirkan
PERUBAHAN SOSIAL

i. Dari pertanian sara
hidup ke komersial-
industri.

ii. Dari miskin ke kelas
menengah.

iii. Dari perdesaan ke
kosmopolitan.

B. Transformasi Sosial
melahirkan KERENCAMAN
SOSIALberpaksikan
BUDAYA MODERNITI &
KEPELBAGAIAN

i. Perkongsian nilai
sejagat.

ii. Persamaan pendapat
awam.

iii. Batas etnik nipis.
iv. Tingkah laku horizontol

bukan vertikal :
hubungan sosial rentas
etnik dan agama.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 33

• Budaya Politik Baru
i. Kebebasan bersuara
ii. Berpersatuan
iii. Akses Maklumat
iv. Demokrasi
v. Penglibatan

• Nilai Politik
i. Amanah-Integriti
ii. Keadilan
iii. Akauntabiliti
iv. Transparensi
v. Keterangkuman

• Isu
i. Rasuah
ii. Salah guna kuasa
iii. Keterangkuman Jentera

dan Dasar Awam
iv. Tadbir Urus Baik
v. Federalisme

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 34

egara merujuk pada sebuah masyarakat yang

mendiami kawasan tertentu & adanya kerajaan

yang memerintah. Konsep nagara adalah sebuah

kerajaan yang merdeka dan berdaulat yang
mentadbir urus ke atas satu wilayah yang diperakui
oleh negara-negara lain. Rakyat setiap negara diikat
dengan tanah air, perlembagaan dan kerakyatannya.
Penduduk atau rakyat ialah elemen terpenting bagi
negara kerana rakyatlah yang mencorakkan negara.
Bukan itu sahaja, rakyat juga yang akan membentuk
bangsa bagi sesebuah negara.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 35

Definisi Negara

Marx (1818-1883) dan Weber (1864-1920)
memperincikan ciri-ciri utama pembentukan
sesebuah negara merangkumi adanya penduduk,
sempadan, kerajaan dan kedaulatan (Moten & Islam
2006).

Bagi Marx, “.. the state is the product of class
contradictions and class struggle and is controlled by
the economically-diminant class ... ”. Sementara itu ,
bagi Weber, “ .. the state is a human community that
(successfully) claims the monopoly of the legitimate
use of physical violence in a given territory .. “ (Moten
& Islam 2006:64)

Dahl (1983) yang terpengarauh dengan Weber
mendefinisikan negara sebagai satu sistem politik
yang didirikan oleh sekumpulan manusia yang
menetap dalam sesebuah wilayah dan membentuk
kerajaan sah yang memerintah wilayah tersebut.
Giddens (1987) pula mendefinisikan negara sebagai
sebuah organisasi politik yang berkuasa memerintah
sesebuah wilayah tertentu dan boleh menggunakan
pelbagai kaedah termasuk dengan cara kekerasan
bagi mengekalkan sesuatu peraturan.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 36

Rukun Negara Malaysia

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 37

Elemen Negara

Sesebuah negara menurut undang-undang
antarabangsa haruslah mempunyai elemen-elemen
berikut :

Kerajaan

Penduduk Elemen Kedaulatan
(rakyat Negara
atau
populasi)

Wilayah
(sempadan)

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 38

angsa merujuk pada sekumpulan manusia

dalam satu ikatan ketatanegaraan. Bangsa

adalah satu kumpulan manusia yang diikat
dalam satu unit kesedaran kolektif bersepadu
berteraskan perkongsian etnik, budaya dan sejarah.
Seringkali, ikatan bangsa dikaitkan dengan pertalian
darah, kekeluargaan etnik, budaya dan wilayah.
Walaupun wujud pelbagai perspektif, sentimen yang
membentuk bangsa ialah perasaan kebersamaan
atau 'belonging together' . Oleh itu, dapat
dirumuskan bahawa bangsa adalah sekumpulan
besar manusia yang mempunyai keterikatan melalui
perasaan kekitaan bersama dalam sesebuah negara.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 39

Daripada dimensi sejarah, istilah bangsa berasal dari
perkataan Latin yang membawa maksud 'lahir'. Ia
merujuk kepada tempat asal lahirnya seseorang
individu yang membawa kepada pembentukan satu
kumpulan besar manusia. Penggunaan istilah bangsa
ini cukup meluas dan membawa makna yang rencam.
Biasanya istilah bangsa digunakan untuk menjelaskan
tentang sesebuah kumpulan etnik, bahasa dan
kebudayaan komuniti. Sekumpulan besar manusia
membentuk sebuah bangsa biasanya melalui
keterikatan hubungan darah dan keturunan,
penggunaan bahasa yang sama, perkongsian tradisi
dan sejarah.

Ada sesetengah sarjana melihat bangsa itu dalam
konteks yang mempunyai kepentingan kaum dan
etnografi. Mereka berpandangan bahawa bangsa itu
lahir daripada sekumpulan besar manusia yang
bersatu melalui keturunan dan penggunaan bahasa
yang sama, yakni dalam satu kelompok yang sama.
Benedict Anderson pula mentakrifkan bangsa sebagai
sebuah ' imagined political community ' . Penrose
pula mendefinisikan bangsa sebagai “ .. the largest
self-defined collectivity of people whose members
believe that they share some form of territorial
association and that they are
genealogically related ... “

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 40

Bangsa Bidayuh

Bangsa merujuk kepada id entiti budaya dan

etnik.Se sebuah masyarakat yang mempunyai ciri ciri

fizikal di mana semuanya berpegangkan kepada satu

amalan serta kepercayaan.Contoh bangsa yang

terdapat di negara Malaysia ialah Cina,Melayu,India

serta Bumiputera yang terdapat di Sabah dan Sarawak.

Bumiputera di Sabah dan Sarawak mempunyai pecahan
kaum yang amat besar bilangannya membuatkan ramai
negara lain kagum dengan kejayaannya Malaysia hidup
dalam masyarakat yang berbilang kaum tanpa ada
berlaku perselisihan fahaman antara satu sama lain.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 41

Pembinaan negara bangsa
dibina berdasarkan Rukun
Negara melalui strategi
penusunan semula
m a sya ra ka t d a l a m
program Dasar Ekonomi
Baru pada tahun
1970.Bangsa atau “nation”
adalah suatu komponen
penting dalam struktur
ketatanearaan moden
yang dibina atas konsep
negara bansa atau “nation
state”.Dalam bahasa
mudah, negara (state)
adalah “hardware” atau
entiti yang menjalankan
kuasa pentadbiran
te r h a d a p kawa s a n
tertentu dan dan
mempunyai kuasa
kedaulatan ke atas
kawasan tersebut dan
penduduk dalam kawasan
terbabit. Bangsa (nation)
pula, seperti yang
didefinisikan di perenggan
sebelumnya, lebih
menyerupai “software”
yang penting untuk
memastikan sebuah
negara dapat berfungsi
secara optimal.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 42

Konsep “Bangsa Malaysia” mula dibincangkan secara

meluas apabila Mahathir mengetengahkan istilah

tersebut sebagai sebahagian dari usaha Wawasan 2020

untuk mewujudkan identiti kebangsaan yang inklusif

bagi semua penduduk Malaysia.Ia boleh dianggap

sebagai satu penolakan terhadap Dasar Kebudayaan

Kebangsaan yang merupakan polisi utama kerajaan

utama dalam pembentukan identiti nasional pada

tahun 1970-an dan 1980-an.Berbeza dengan Dasar

Kebudayaan Kebangsaan yang tidak bersifat inklusif

dan tidak melambangkan realiti kepelbagaian budaya di

negara ini, konsep Bangsa Malaysia meraikan

kepelbagaian budaya dan tidak menjadikan

kepelbagian sebagai penghalang kepada suatu identiti

nasional, malah identiti nasional berdasarkan

kepelbagian budaya dianggap sebagai sesuatu yang

perlu diraikan.Terdapat perubahan jelas dalam polisi

kebudayaan kerajaan dalam era sebelum dan selepas

konsep Bangsa Malaysia diketengahkan.Contohnya,

pada tahun 1980 ketika Dasar Kebudayaan Kebangsaan

masih menjadi tunggak utama polisi kerajaan, aktiviti

seperti tarian singa telah diharamkan di sekolah dan

tempat-tempat umum.

Bagaimanapun, pada

tahun 1990-an, dengan

konsep Bangsa Malaysia

mula menggantikan D a s

a r Ke b u d aya a n

Kebangsaan dalam

pembentukan identiti

nasional, larangan

terhadap tarian singa

bukan sahaja ditarik

balik malah ia diiktiraf

sebahagian dari budaya

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 43

Malaysia.Sebahagian b e

sartentangan

terhadap konsep Bangsa

Malaysia datang dari

mereka yang tidak
s e t u j u d e n g a n Tentangan terhadap perubahan
fokus ini pembentukan sebuah ya n g m a h u n e ga ra
identiti kebangsaan berpatah balik ke jalan yang
bersandarkan lama di bawah Dasar kepelbagian
budaya ini Kebudayaan Kebangsaan biasanya
bersandarkan yang sudah lapuk. pemikiran “satu
negara, satu budaya” yang menganggap bahawa
pembentukan satu

budaya tunggal adalah
syarat utama dalam
membentuk identiti
nasional sebuah negara
bangsa.Satu dari retorik
utama golongan ini
adalah tuntutan untuk
sekolah vernakular
dimansuhkan.
Bagi mereka, sekolah vernakular dianggap sebagai
suatu halangan utama bagi perpaduan negara dan
pembentukan identiti nasional. Oleh itu sistem
sekolah pelbagai aliran yang ada sekarang perlu d i ga
nt i d e n ga n s i ste m p e n d i d i ka n s at u
aliran.Dakwaan bahawa sekolah vernakular adalah
penyebab perpecahan bukanlah satu perkara baharu.
Ia adalah satu isu yang telah lama dimainkan sebelum
era Malaysia Baharu lagi.Mereka yang berpegang
kepada pendapat sedemikian perlu melihat ke Sabah
dan Sarawak untuk melihat gambaran yang lebih
jelas.Sabah dan Sarawak sering dikatakan sebagai
negeri-negeri yang mempunyai tahap perpaduan

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 44

kaum yang tinggi yang sepatutnya dicontohi oleh
warga Semenanjung Malaysia .Lebih menarik lagi, ini
dicapai walaupun kedua-dua negeri mempunyai
tahap kepelbagaian kaum dan budaya yang jauh lebih
tinggi dari Semenanjung.

Bukan sahaja Sekolah Rendah Jenis Kebangsaan Cina (SJK(C))

wujud di Sabah dan Sarawak, malah SJK(C) di kedua-dua

negeri tersebut mempunyai peratusan tinggi dari kalangan

murid Bumiputra.Malah, banyak SJK(C) di keduadua negeri

tersebut yang mempunyai majoriti murid dari kalangan

masyarakat Bumiputera.

Oleh itu, kewujudan mustahil hanya satu b e l

sekolah vernakular jelas a h s a h a j a y a n g

b u k a n p u n c a menerima

renggangnnya kesannya.Oleh itu, kita

perpaduan kaum di perlu berhenti menuduh

negara ini, kerana kepelbagaian budaya

sekolah vernakular amnya, atau se ko l a h ve

wujud di kedua-dua r n a ku l a r khususnya,

belah Laut China sebagai h a l a n g a n k e

Selatan.Jika ia p a d a perpaduan negara

p u n c a k e p a d a p e r p dan p e m b e n t u k a n s

ecahankaum, a t u i d e n t i t i

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 45

nasional.Kegagalan yang telah dicemari oleh

rakyat Malaysia, ahli-ahli politik y a n g m

terutamanya y a n g b e r e m a i n k a n s e n t i m

adadi e n s e m p i t sebagai

Semenanjung Malaysia, senjata untuk m e n g e k

untuk mencapai tahap a l k a n kuasa.Mereka

perpaduan adalah kerana yang b e r k e r a s m a h

politik toksik perkauman u m e n j a d i k a n i s u

yang dimainkan sekian perkauman sebagai

lama oleh ahli-ahli politik modal politik perlu

terutamanya mereka ditolak sekiranya kita s e

yang memegang tampuk r i u s m a h u m e m b e

kuasa semenjak Malaysia n t u k s a t u

dibentuk. Malaysia Baharu di m a n

Politik perkauman inilah a r a k y a t n y a bersatu-

yang harus dibanteras padu sebagai s a t u b a n

dalam era Malaysia g s a y a n g b ergerak b

Baharu sekiranya kita m ersam a untuk

ah u b e rge ra k ke h a d kepentingan dan

a p a n d a n kesejateraan seluruh

meninggalkan era lama warga Malaysia.

Peradaban majmuk ialah gabungan atau campuran

pelbagai bentuk peradaban yang menyerap masuk ke

dalam peradaban Melayu. Dalam peradaban

majmuk, pastinya ada masyarakat yang berbilang

kaum. Peradaban yang diamalkan pada suatu ketika

dahulu menjadi panduan kepada masyarakat kini

dalam menjalani kehidupan. Selain itu, ia juga

merapatkan hubungan masyarakat pelbagai kaum di

Malaysia dengan berinteraksi antara satu sama lain.

Negara Malaysia semakin maju dari segi

pembangunan negara, ekonomi, teknologi dan

sebagainya.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 46

Negara adalah suatu wilayah yang kekuasaannya
diatur oleh kerajaan yang berada di wilayah/negara
tersebut. Politik negara mempunyai kedaulatan dan
tanggungjawab menjalankan pentadbiran. Terdapat
penduduk yang berbilang kaum dalam suatu negara.
Bangsa pula merupakan satu kelompok manusia yang
mempunyai satu ikatan ketatanegaraan. Semua
bangsa bekerjasama dalam mewujudkan perpaduan
negara.

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 47

1. https://www.lembagaperadabanmelayu.org/
2
2. https://ms.m.wikipedia.org/wiki/Kebudayaan_Barat

3. https://id.m.wikipedia.org/wiki/Sejarah_Asia

4. https://ms.m.wikipedia.org/wiki/Zaman_prasejarah

5. https://ms.m.wikipedia.org/wiki/Globalisasi

6. http://www.ukm.my/atma/publication/zaman-proto-
sejarah-di-malaysia-satu-pengenalan/

7. http://mte3012-aina.blogspot.com/2015/12/zaman-
pensejarahan.html?m=1

PEMBINAAN PERADABAN MAJMUK DI MALAYSIA 48