วิชาเหมือนสินค้า

วิชา
เหมอื น
สนิ ค้า

เน้ือเรอื่ ง

บางวันชาลอี ยากไปโรงเรยี น แต่บางวันเขากอ็ ยากอยบู่ ้าน
บางครั้งชาลีรสู้ กึ ว่าทบ่ี ้านน่าอยกู่ วา่ ท่โี รงเรียนเปน็ ไหน ๆ ที่บา้ นมี
เกมคอมพวิ เตอรใ์ ห้เลน่ มขี นมอรอ่ ย ๆ ท่แี มเ่ ตรียมไว้ให้กิน แตท่ ี่
โรงเรยี นของชาลมี ีแต่เรยี นหนังสือและต้องทาแบบฝึกหดั แถมยังมี
การบา้ นตอ้ งกลบั มาทาอกี ด้วย

บางครงั้ ชาลไี มอ่ ยากทาการบา้ น การบา้ นทาให้เขา
ไม่มีความสขุ ไมเ่ หมอื นเลน่ เกม
คอมพิวเตอร์

เนอื้ เรือ่ ง

หลายวนั ท่ีเขาไม่ได้เลน่ เกม ชาลีรู้สกึ วา่ เหมอื นขาดอะไรไป
บางอย่าง “เด็ก ๆ ควรจะเลน่ เกมบา้ ง” ชาลคี ิด “เล่นเกมสนกุ กวา่
เรยี นหนังสอื เด็ก ๆ เขาเล่นเกมกนั ทงั้ นนั้ ” ชาลเี ดินไปเปดิ
คอมพิวเตอร์ เขา้ เว็บไซต์ทช่ี อบเขา้ ไปเล่น

“สวัสดีจะ้ ชาลี” ทนั ทีที่เว็บไซตเ์ ปดิ ข้นึ ชาลีก็ไดย้ ินเสยี ง
ทกั ทายที่คุน้ หู ชาลีหวั เสยี เม่อื เห็นเดก็ ชายผมแกละ

หนา้ ทะเลน้ แทนท่จี ะเป็นเกม
ทเ่ี ขาอยากเล่น

เนื้อเรอ่ื ง

“เขา้ มาไดอ้ ย่างไร” เขาถามอย่างแปลกใจ “ฉนั ไม่ไดต้ ง้ั ใจจะ
มาหาเธอสักหน่อย” “แตเ่ ธอก็เข้ามาแล้ว” ผมแกละหัวเราะ “เธอคง
คดิ ถึงฉนั ใชไ่ หมละ่ คงอยากมาท่องโลกวรรณคดกี ับฉนั จรงิ ไหม”

“ไม่ ตอนนฉ้ี นั อยากจะเลน่ เกมเท่านน้ั ” ชาลีรู้สึกหงดุ หงิด
ทถี่ ูกขัดจงั หวะ เดก็ ชายผมแกละไมต่ ่อล้อตอ่ เถียง แตท่ อ่ งคา
ประพันธใ์ ห้ฟงั แทน

วิชาเหมอื นสินคา้ อันมีค่าอยู่เมอื งไกล
ตอ้ งยากลาบากไป จงึ จะได้สินค้ามา

เสียงของเดก็ ชายผมู้ าจากโลกวรรณคดีดังเจอ้ื ยแจว้
ชาลแี กลง้ ทาเปน็ หทู วนลม เขายงั น่ังเฉยอยู่ กระท่ัง
ผมแกละวา่ ต่อไปอกี

วิชาเหมือนสินค้า อันมีค่าอย่เู มืองไกล
ตอ้ งยากลาบากไป จงึ จะได้สนิ คา้ มา

เนอ้ื เร่อื ง

เด็กชายนกั เล่นเกมคอมพิวเตอร์เงยหน้าขนึ้ มาจ้อง
จอคอมพวิ เตอรอ์ ีกครง้ั คราวน้ีเขาเห็นเพ่อื นจากโลกวรรณคดี ส่งย้มิ

อ่อนโยนมาให้ ชาลรยิ้มตอบ ทา่ ทางแจม่ ใสข้ึนกวา่ เดิม
“เธอท่องอะไรใหฉ้ ันฟังอีกล่ะ ผมแกละ” เขาถาม “ฉันไม่

เคยไดย้ ินมากอ่ น มาจากหนังสืออะไรหรือ”
“จากหนังสือแบบเรียนภาษาไทยสมยั กอ่ น เขาให้

นักเรยี นทอ่ งเป็นบทอาขยาน ฉนั กเ็ คย
ท่องจนจาได”้ ผมแกละชแี้ จง

เน้ือเรอื่ ง

“เธอสอนให้ฉนั ท่องบ้างสิ” ชาลพี ูด เขาลมื เร่ืองเกม
คอมพวิ เตอร์ไปชว่ั ขณะ ผมแกละยมิ้ พอใจ ภาพขอเขาหายไปจาก
จอคอมพวิ เตอรอ์ กี คร้งั กอ่ นจะมีภาพเรอื สาเภาลาใหญ่ปรากฏขนึ้ มา
แทน เรอื ลาน้ันกางใบระโยงรยางค์บนเรือ มลี ูกเรอื อยูห่ ลายคน ต่าง

คนต่างช่วยกนั ทางาน เสียงกู่ตะโกนดังโหวกเหวก พวกเขากาลงั
ลาเลยี งสนิ ค้าขึน้ บนเรือ มองออกไปรอบ ๆ เหน็ ทอ้ งทะเลสีคราม

กว้างไกลสุดลูกหูลกู ตา นกนางนวลฝงู
ใหญ่บนิ ร่อนไปมาอยู่บนท้องฟา้

เนอ้ื เรอื่ ง

ชาลีต่ืนเตน้ อยา่ งบอกไมถ่ กู อีกคร้ัง
หน่ึงท่เี ดก็ ชายรู้สึกราวกบั ว่าหลดุ เขา้ ไปอยู่ใน
เหตกุ ารณ์น้ันจรงิ ๆ เขาเหน็ เดก็ ชายผมแกละ
เล่นอยบู่ นเรืออย่างสนุกสนาน แต่คราวน้ีเขา
ไมไ่ ด้เอาม้ากา้ นกล้วยมาด้วย

“ขึน้ มาสิ ชาล”ี ผมแกละยื่นหน้ามา
ตะโกนเรยี ก “เรือกาลงั จะออกจากทา่ เราจะ
ออกเดนิ ทางไกลกันแล้ว”

เนอ้ื เร่ือง

เสียงเปา่ สัญญาณดงั มาจากเรือลาใหญ่
ส่งเสยี งเตอื นว่าเรือกาลังจะออกจากทา่ ลกู เรือ
กาลงั ช่วยกันถอนเสมอและกางใบเรือ ชาลี
กระโดดตวั ลอยขน้ึ ไปบนเรอื ลานน้ั ผมแกละรีบ
วิ่งเขา้ มาจงู แขนของเขาออกไปยนื ท่ีกราบเรือ
ด้านหนง่ึ มองลงไปขา้ งลา่ ง เห็นคลน่ื ทยอยเขา้
กระแทกลาเรือเปน็ ระลอก ๆ กลิ่นคาวน้าเคม็
โชยเข้ามาแตะจมูก

เน้อื เร่อื ง “เราจะไปไหนกันหรือ” ชาลีถามอย่าง

ต่ืนเตน้
“ไปหาวชิ า” เดก็ ชายโบราณบอก “แต่

เราต้องเดนิ ทางไกลและยากลาบาก”
“มอี นั ตรายไหม” ชาลียงั ไม่มน่ั ใจ
“ไมห่ รอกจะ้ ” ผมแกละพูด
“การออกไปหาวชิ าไมใ่ ชส่ ่งิ ทีเ่ ปน็

อนั ตราย แตเ่ ราต้องมีความเพียร” ผมแกละพดู

ยังไมท่ ันจบ เสียงเปา่ สญั ญาณกด็ งั ขึน้ อกี ครั้ง

พร้อม ๆ กับชาลีร้สู กึ ว่า เรือลานน้ั คอ่ ย ๆ หนั

หวั และเคล่อื นออกจากท่าอย่างช้า ๆ

เนือ้ เร่ือง

“เธอได้ยินอะไรไหม” เดก็ ชายผมแกละ
หนั มาถาม

“ไม”่ ชาลีบอก
“ลองต้งั ใจฟงั สิ หากเธอตงั้ ใจก็จะได้
ยนิ เสียงน้ัน” ชาลีทาตามท่เี พ่ือนจากโลก
วรรณคดีบอก และแล้วเขาร้สู ึกคล้ายกบั วา่ ได้
ยินเสียงใครบางคนกาลังทอ่ งบทร้อยกรองดังมา
จากทีไ่ กล ๆ

วิชาเหมือนสนิ ค้า

วิชาเหมือนสินค้า อนั มีค่าอยเู่ มืองไกล
ต้องยากลาบากไป จึงจะไดส้ นิ ค้ามา
จงตงั้ เอากายเจา้ เป็นสาเภาอนั โสภา
ความเพยี รเปน็ โยธา แขนซา้ ยขวาเปน็ เสาใบ
นิว้ เปน็ สายระยาง สองเทา้ ตา่ งสมอใหญ่
ปากเป็นนายงานไป อัชฌาสัยเป็นเสบียง
สตเิ ปน็ หางเสอื ถือท้ายเรอื ไว้ใหเ้ ท่ยี ง
ถอื ไวอ้ ยา่ ใหเ้ อียง ตดั แล่นเลี่ยงข้ามคงคา

ต่อ...

ปญั ญาเปน็ กลอ้ งแก้ว ส่องดูแถวแนวหินผา
เจ้าจงเอาหตู า เปน็ ล้าต้าฟังดลู ม
ขเ้ี กียจคือปลารา้ ย จะทาลายใหเ้ รอื จม
เอาใจเป็นปืนคม ยงิ ระดมใหจ้ มไป
จงึ จะได้สนิ ค้ามา คอื วิชาอนั พสิ มัย
จงหม่นั มั่นหมายใจ อย่าได้คร้านการวชิ า*

ของเกา่

เนื้อเรือ่ ง

เสียงท่องบทอาขยานนน้ั กอ้ งกังวาน ไพเราะ มจี งั หวะและ
ทว่ งทานองน่าฟงั ชาลีรสู้ ึกเคลิบเคล้ิมไปกับเสยี งน้นั เหมอื นว่าเขา
กาลังงนง่ั อยบู่ นเรือที่กาลงั แลน่ ไปกลางท้องทะเลจริง ๆ

เด็กชายคิดตามถอ้ ยคาในบทรอ้ ยกรอง ผแู้ ตง่ เปรียบเทยี บ
การเรยี นวิชาวา่ เหมือนกบั การออกไปหาสนิ ค้ามคี า่ ท่อี ย่ใู น
แดนไกล ตอ้ งใชค้ วามพยายามอย่างมาก เพือ่ จะได้สินค้ามา

เนอ้ื เร่ือง

ผู้แตง่ ยงั เปรียบอีกวา่ รา่ งกายของเราเปน็ เหมือนเรอื สาเภาลา
ใหญ่ท่ีมสี ว่ นตา่ ง ๆ ของร่างกาย เหมือนส่วนประกอบของเรือ และ
ทาให้เรือลานน้ั แลน่ ไปในท้องทะเลอันกว้างใหญ่ได้

ขีเ้ กยี จคือปลารา้ ย
จะทาลายใหเ้ รอื จม
เอาใจเปน็ ปืนคม
ยิงระดมให้จมไป

เนือ้ เร่อื ง

นึกถึงบทร้อยกรองท่อนน้ี ชาลีก็ยม้ิ อยา่ งเขิน ๆ เมอื่ หนั ไปมอง

ในจอคอมพิวเตอรอ์ ีกที ก็เหน็ ผมแกละยน่ื หนา้ ทะเล้นย้มิ ให้ก่อนแล้ว
“กาลังคิดอะไรอยหู่ รือจ้ะ ชาลี” ผมแกละถาม
“ไมบ่ อก” ชาลีตอบ
“ถึงเธอไม่บอก แตฉ่ นั ก็รูน้ ะวา่ เธอคดิ อะไรอยู่”
“ฉนั คิดอะไรหรอื ” ชาลีถามยอ้ นกลบั ไปบา้ ง
“ไมบ่ อก” ผมแกละพดู ก่อนจะหายกลบั

ไปสูโ่ ลกวรรณคดขี องเขาอกี ครัง้ ...

ขอ้ คิดท่ีไดจ้ ากเร่อื ง

ใหต้ ง้ั ใจเรียนหนังสอื พากเพยี ร
เขยี นอา่ นใหม้ วี ิชาความร้ตู ิดตวั
ใช้ร่างกายของเราเองให้เกดิ ประโยชน์
ในทางท่ีดี เพือ่ นาไปสูเ้ สน้ ทาง
เปา้ หมายและประสบความสาเรจ็

ในอนาคต

อธบิ ายเพ่มิ เติมความรู้

บทรอ้ ยกรอง วชิ าเหมือนสนิ ค้า แผนผังกาพยย์ านี ๑๑

แตง่ ดว้ ยกาพยย์ านี ๑๑ เคยเป็น

แบบเรียนภาษาไทยในอดตี การอ่าน
บทรอ้ ยกรองนนั้ ตอ้ งอา่ นถูกทานอง
และจงั หวะ ทง้ั ตอ้ งพจิ ารณา
ความหมายของบทร้อยกรอง จงึ จะได้
ประโยชน์เข้าถึงความงามและคณุ ค่า

อธิบายเพมิ่ เติมความรู้

ด้านความดีเด่นหลายประการ ตัวอย่าง

ชใี้ หเ้ หน็ ถงึ ความสาคญั ของ จงตง้ั เอากายเจา้
การศกึ ษา วา่ เป็นเหมือนการแสวงหาสินคา้ เป็นสาเภาอนั โสภา
ท่ีอยแู่ ดนไกล ต้องยากลาบาก และใช้ ความเพียรเปน็ โยธา
ความพยายามในการเดินทางไปเพื่อให้ได้ แขนซา้ ยขวาเปน็ เสาใบ
สนิ ค้า เปรียบเทียบส่วนต่าง ๆ ในรา่ งกาย
ของเราเหมือนกบั ส่วนต่าง ๆ ของเรือ

อธบิ ายเพิ่ม เตมิ ความรู้

ใช้คาเปรยี บเทียบสิง่ หนึง่ ใหเ้ ปน็ เหมือนกบั สิ่งหน่ึง
เพ่อื ใหผ้ ู้อ่านเหน็ ภาพและเข้าใจชดั ข้ึน

สตเิ ปน็ หางเสอื ถือทา้ ยเรอื ไว้ใหเ้ ที่ยง
ถือไวอ้ ยา่ ใหเ้ อียง ตัดแล่นเลย่ี งขา้ มคงคา
ปญั ญาเปน็ กล้องแก้ว ส่องดูแถวแนวหนิ ผา
เจ้าจงเอาหตู า เปน็ ลา้ ตา้ ฟังดลู ม
ขี้เกียจคือปลาร้าย จะทาลายให้เรือจม
เอาใจเปน็ ปนื คม ยิงระดมให้จมไป

อธิบายเพิม่ เติมความรู้

การเปรียบเทยี บที่ใหข้ ้อคิด

บทรอ้ ยกรอง วิชาเหมือนสนิ ค้า เชน่ เปรยี บเทียบชีวิต
เปน็ เรอื เปรียบสติเปน็ หางเสือ เป็นการเปรยี บเทยี บที่มีมาชา้ นา
และนิยมกนั อย่างแพร่หลาย เพราสมั พนั ธก์ บั วิถชี ีวิตไทยและ
หลกั ธรรมคาสอน จึงทาให้เข้าใจง่ายและนึกเห็นภาพได้ทันที

อธบิ ายเพ่มิ เติมความรู้

การเปรยี บเทียบท่ใี ห้ขอ้ คิด

บทรอ้ ยกรอง วชิ าเหมือนสินค้า เช่น เปรียบเทยี บชีวิต
เป็นเรอื เปรยี บสตเิ ป็นหางเสือ เป็นการเปรยี บเทยี บที่มีมาช้านา
และนิยมกนั อย่างแพรห่ ลาย เพราสมั พันธก์ ับวิถชี วี ิตไทยและ
หลกั ธรรมคาสอน จึงทาให้เข้าใจงา่ ยและนึกเห็นภาพได้ทนั ที
ดังตัวอยา่ ง บทดอกสร้อยบทนี้ (ถัดไป...)

อธิบายเพิ่ม เติมความรู้

หางเสือ

หางเอ๋ยหางเสอื มปี ระจาท้ายเรือถือใหเ้ ทีย่ ง
ขาดหางเสอื อาจทาลาเรอื เอยี ง ดเู หมอื นเยี่ยงเทียบเปรยี บใจคน
ขาดสตชิ ว่ ยได้ไมอ่ บั จน พาชวี ติ ร่อนเรร่ ะเหระหน
มีสตชิ ว่ ยไดไ้ ม่อบั จน จะพาพน้ ภัยพบิ ตั สิ วสั ดเิ์ อย

(ฐะปะนีย์ นาครทรรพ, ศกึ ษาภาษิตและร้อยกรอง, ๒๕๓๔.)

คาศัพทน์ า่ รู้

สัญญาณ เครอ่ื งหมายเพ่ือใช้ตดิ ต่อหรือสื่อสารระหวา่ งกนั
กราบเรอื ส่วนประกอบของเรือ เป็นไม้เสริมส่วนรมิ ท้งั สองขา้ งของเรอื
ทยอย ตาม ๆ กันไปไม่ขาดระยะ
ระลอก คล่ืนขนาดเลก็
ชื่อเรอื เดนิ ทะเลแบบจีน
สาเภา

คาศพั ทน์ ่ารู้

โสภา งาม
โยธา พลรบ ทหาร
เสบยี ง (สะ-เบยี ง) อาหารท่นี าไปกนิ ระหวา่ งเดินทางไกล
หางเสอื เครอื่ งถอื ทา้ ยเรือ หรือ ตวั บังคบั ทศิ ทางของเรือ
ล้าตา้ คนถือบัญชีเรือสาเภา

ฝกึ ทา
แบบฝึกหัด
กันนะคะ

ใหน้ ักเรียนตอบคาถามเกี่ยวกับเรือ่ ง วชิ าเหมอื นสนิ คา้

๑. ชาลีชอบเล่นอะไรในคอมพิวเตอร์
๒. ผมแกละทอ่ งคาประพนั ธ์เร่อื งอะไรให้ชาลฟี ัง
๓. การออกไปหาวชิ าไม่ใชส่ ง่ิ ที่เป็นอันตราย แต่เราควรมสี ง่ิ ใด
๔. ผู้แต่งเปรยี บรา่ งกายของเราให้เป็นเหมือนกบั อะไร
๕. การศกึ ษาหาความรูส้ ง่ิ ท่เี ปน็ อปุ สรรคคืออะไร

ให้นักเรียนฝึกท่องบทอาขยาน วชิ าเหมอื นสนิ คา้

วิชา/เหมือนสินค้า อนั มีค่า/อย่เู มอื งไกล
ตอ้ งยาก/ลาบากไป จึงจะได้/สนิ คา้ มา
จงตง้ั /เอากายเจา้ เปน็ สาเภา/อันโสภา
ความเพยี ร/เป็นโยธา แขนซ้ายขวา/เป็นเสาใบ
นิ้วเป็น/สายระยาง สองเท้าตา่ ง/สมอใหญ่
ปากเปน็ /นายงานไป อชั ฌาสัย/เป็นเสบยี ง
สติ/เปน็ หางเสอื ถือทา้ ยเรอื /ไว้ให้เที่ยง
ถือไว/้ อยา่ ให้เอียง ตดั แล่นเลยี่ ง/ขา้ มคงคา

ปญั ญา/เปน็ กล้องแก้ว ส่องดแู ถว/แนวหนิ ผา
เจ้าจง/เอาหูตา เปน็ ล้าต้า/ฟงั ดูลม
ข้ีเกยี จ/คือปลาร้าย จะทาลาย/ให้เรอื จม
เอาใจ/เป็นปนื คม ยงิ ระดม/ใหจ้ มไป
จงึ จะได้/สินคา้ มา คอื วชิ า/อนั พิสมัย
จงหมั่น/ม่ันหมายใจ อย่าไดค้ รา้ น/การวชิ า*

จ บ แ ล้ ว คะ่