5ส กับจริยธรรมในการทํางาน
ิ
สมต สัชฌุกร
ั
้
ี
่
“สงคมไทยในระยะไมกีปมานไดปรบมือ แซซองสดุดีกับคนเกงมาโดยลําดับ
จนทําใหบางคนเหลิงและไมใสใจในเรืองจริยธรรม”
่
ั
ปจจุบนนีเปนยุคของการแขงขนทีถือวาตองชวงชิงความไดเปรียบในการแขงขน (Competitive-edge)
ั
่
ั
้
ุ
่
แมแตองคการทีไมมงแสวงหาผลกําไร (Not for profit organization) หรือองคการทีประกาศตนเปนองคการกศล
่
ุ
็
่
(Non-profit organization) กยังตองมีการแกงแยงชิงดี ชนิดทีวาใครดีใครอยู โดยไมไดคํานึงถึงจริยธรรม การ
่
ี
่
ประเมินคาของคนทีอยูภายใตรัฐธรรมนูญทีใหคํานึงถึงคาความเปนมนุษยทีมอยูเปนตัวหนังสือในรัฐธรรมนญ แต
ู
่
็
แนวทางปฏิบติทีไดรับการยอมรับวาดีทีสุด (Best Practice) กยังใหนาหนักกับการเปนบุคคลหรือองคการทีมี
่
่
ํ
่
้
ั
ี
สมรรถนะ หรือความเกงมากกวาความเปนผูมจริยธรรมหรือคนดี เพราะจุดหมายปลายทาง คือ ตองการบรรลุ
เปาหมายเปนความชนะในการแขงขน สังคมไทยจึงตอบรับการเปนองคการบนพืนฐานของสมรรถนะ
ั
้
(Competency-base organization) อยางเกรียวกราวไมลืมหูลืมตา
ั
้
่
ี
สังคมไทยในระยะไมกปมานีไดปรบมือแซซองสดุดีกบคนเกงมาโดยลําดับ จนทําใหบางคนเหลิงและไมใส
็
ใจในเรืองจริยธรรม และคนจํานวนไมนอยกเพลิดเพลินยกยองสรรเสริญคนเกง จนไมไดพจารณาถึงดานจริยธรรม
ิ
่
่
ํ
่
ิ
็
ละครทีวีบางชองกชักนาใหคนระเริงหลงชืนชมกับคนร่ารวย ในทางธุรกจทีมมลคามากมายมหาศาล ชืนชมกับการ
่
ี
ู
ํ
้
กวาดเศษเนือขางเขียงไปยาไสประทังความทุกขยากแรนแคนของผูดอยโอกาส
่
จริยธรรม (Ethics) หมายถึง ธรรมทีเปนขอประพฤติปฏิบติ ศีลธรรม กฎศีลธรรม หลักเกณฑหรือกฎทีสังคม
่
ั
ั
้
่
่
ั
่
ใชตัดสินวา การกระทําใดเปนสิงทีถูกตอง ดีงาม ควรปฏิบติ และการกระทําใดเปนสิงทีไมควรปฏิบติทังตอตนเอง
่
่
ื
และตอผูอน
การยกยองคนดีมความสามารถ เปนพนฐานของสังคมไทยมาชานาน แตเมือระบอบทุนนิยมเขามาครอบงํา
่
ี
้
ื
้
สังคมไทยมากขึนทุกวัน ทังดานเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง ทุกคนพดและหายใจเปนเงนจึงไมสนใจจริยธรรม
ู
ิ
้
็
ิ
หายใจเขากกลับกลอก หายใจออกก็โกงกน
ํ
่
ในสังคมทีถือความรูคูคุณธรรม จะไมยกยองผูทีมความรู แตนาความรูไปรับใช รับจาง หรือสยบใหแกฝาย
ี
่
อธรรม การตอบรับความสามารถทีขาดคุณธรรมเปนความงมงายไมลืมหูลืมตา
่
ู
ในความคิดของคนมีอวิชชา จะพดวา “ทําธุรกิจใหประสบความสําเร็จก็อยาไปคิดถึงจริยธรรม” แตถามอง
่
ี
ุ
ํ
ิ
ถึงธรกจทีประสบความสําเร็จ และเติบโตอยางยังยืน ลวนยึดถือจริยธรรมเปนหลัก จึงมความคิดทีจะคืนกาไรใหแก
่
่
สังคม มโครงการทีจะทําประโยชน และนําความเจริญสูชุมชนอยางจริงจัง อนเปนสวนหนึงซึงสําคัญในการบริหาร
่
ั
่
่
ี
ั
่
จัดการทีดี (Good Governance) หรือทีเรียกกนวา “ธรรมาภิบาล”
่
ั
้
่
ิ
บทความนีจะเสนอใหสังคมชาว 5ส ใสใจในการนํากจกรรม 5ส ทีพฒนาจนเปนระบบ และเปนสวนหนึงซึง
่
่
่
เปนฐานรากของระบบคุณภาพทัวทังองคการ มาปรับใชในเรืองจริยธรรมในการทํางาน ตามแนวคิดและหลักการ
่
้
ิ
ปฏิบติ 5ส ดวยการดําเนินกจกรรมในแตละ ส ดังตอไปนี ้
ั
ํ
ส ที 1 สะสาง พจารณากาหนดสิงทีจําเปนตองมีในการทํางานอยางมีจริยธรรม ไดแก
่
่
่
ิ
่
1. ความจงรักภักดี ใหความเชือ (Belief) และความภักดีตอหนวยงาน ระมัดระวังและหลีกเลียงความ
่
่
ั
ขดแยงในดานผลประโยชนทีจะเกิดตอองคการ
ู
2. ความซือสัตย พดแตความจริง ปฏิบติงานตรงไปตรงมา ไมหลอกลวง ไมขโมย ไมพดจาออมคอม
ู
่
ั
่
3. การแสวงหาคุณความดี ขยันหมันเพียร ปฏิบัติงานอยางเต็มความสามารถ พัฒนาขีดความสามารถ ใฝ
้
เรียนรูทังดวยการศึกษาฝกอบรม และการเรียนรูดวยตนเอง
ื
ี
่
ี
4. ความเคารพตอผูอน มความสุภาพ ใหเกยรติผูสมควรไดรับการยกยอง เปนการสรางเสริมวัฒนธรรม
่
องคการทีควรธารงรักษา
ํ
ี
่
5. ความรับผิดชอบตอผูเกยวของ มีเหตุผลในการคิด และการตัดสินใจ ยอมรับผลจากการกระทําหรือ
ไมไดกระทํา แตอยูในความรับผิดชอบ
่
ส ที 2 สะดวก จัดรูปแบบการทํางานใหสะดวก ดวยความมีจริยธรรม ดวยการทํางานอยางริเริมสรางสรรค
่
ื
่
ไมกนแรงเพือนรวมงาน ทํางานใหงาย ไมปฏิเสธการใหความชวยเหลือเพอนรวมงาน ดวยความรับผิดชอบ ไม
ิ
่
ื
ขดขวางงานของผูอน และไมปลอยใหงานคังคาง
่
่
ั
ิ
ส ที 3 สะอาด ไมทําใหเกดสิงสกปรก รกรุงรัง และไมทําใหเกดความเคลือบแคลงสงสัยในการทํางาน
ิ
่
่
่
ิ
ั
ี
รวมกนเปนทีม ไมปลอยใหเกดความสับสนในการทํางาน ดวยการทํางานทีมเปาหมายชัดเจน ดูแลทีทํางานและ
่
เครืองมือ เครืองใชใหอยูในสภาพพรอมจะทํางาน
่
่
่
่
ั
ํ
ส ที 4 สรางมาตรฐาน นาหลักธรรมทีเปนขอประพฤติปฏิบติ อนเปนการกระทําทีถูกตอง ดีงาม ควร
ั
่
ั
่
่
่
ํ
ปฏิบติใน 3ส แรก มาเปนสิงทีจะใชเทียบวัดพฤติกรรมของตน ดวยการกาหนดเปนมาตรฐานทีชัดเจน ปราศจากอคติ
และการเลือกปฏิบัติ อันจะทําใหเกิด Double Standard โดยยึดหลักการบริหารจัดการทีดี หรือหลักธรรมาภิบาล
่
ั
ี
่
ิ
ั
ิ
ั
่
ํ
ส ที 5 สรางนสย มการฝกฝนตนใหปฏิบติตามมาตรฐานทีกาหนดไว จนบมเพาะเปนนิสัยใหเกดวินยใน
่
่
ตนเอง ไมประพฤติตนลอแหลมตอการทําผิดจริยธรรม อาทิ การกลันแกลง หรือใหรายเพอนรวมงาน การขาด
ื
ํ
่
ระเบียบวินย การทํางานแบบเฉือยชา ปฏิบัติงานต่ากวามาตรฐาน การมองโลกในแงราย การผัดวันประกันพรุง
ั
ี
่
ปฏิบติงานลาชา เนนพธรีตองมากเกินไป การทํางานทีไมจําเปนตองทํา
ั
ิ
็
่
ี
ั
หากไดมพฤติกรรม ปฏิบติตามหลักการ 5ส ทีไดกลาวไปขางตนจนเปนนิสัย กจะชวยใหมีจริยธรรมในการ
ทํางาน สงผลใหไดรับความเคารพรัก ความเลือมใสศรัทธา การยกยองสรรเสริญ ความไววางใจ ความรวมมือ และ
่
้
้
ความสําเร็จในกิจการทังหลายทังปวง
“หากไดมีพฤติกรรม ปฏบัติตามหลักการ 5ส ทีไดกลาวไปขางตนจนเปนนสย
ั
ิ
ิ
่
ก็จะชวยใหมีจริยธรรมในการทํางาน สงผลใหไดรับความเคารพรัก ความเลือมใสศรัทธา”
่