แผนการจัดการเรียนรู้ เล่มที่ 2

เล่มที่ 2


































































251

บันทึกข้อความ

ส่วนราชการ กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม กลุ่มบริหารวิชาการ โรงเรียนโคกโพธิ์ไชยศึกษา

ที่ / 2563 วันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2563
เรื่อง ขออนุมัติใช้แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา ส 23101 สังคมศึกษา


เรียน ผู้อ านวยการโรงเรียนโคกโพธิ์ไชยศึกษา
ตามที่ข้าพเจ้า นายไกรวุฒิ เกรียรัมย์ ต าแหน่ง ครู กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ได้รับ

ั้
มอบหมายให้ปฏิบัติการสอนชนมัธยมศึกษาปีที่ 3 รหัสวิชา ส23101 สังคมศึกษา จ านวน 1.5 หน่วยกิต ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา
2563 นั้น

ข้าพเจ้าจึงได้วิเคราะห์ตัวชวัด/ผลการเรียนรู้ ค าอธิบายรายวิชา โครงสร้างรายวิชา เพื่อจัดท าแผนการจัดการเรียนรู้ราย
ี้
หน่วยการเรียนรู้และรายคาบ ซึ่งสอดคล้องกับหลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนโคกโพธิ์ไชยศึกษา (ปรับปรุง พ.ศ. 2559) ตามหลักสูตา

้
แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 โดยจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญ เพื่อจะได้น าไปใชในการ
จัดการเรียนรู้ ในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนให้บรรลุเป้าหมายของหลักสูตรฯ ต่อไป


จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาอนุญาต

ื่
ลงชอ ........................................................
(นายไกรวุฒิ เกรียรัมย์)

ต าแหน่ง ครู วิทยฐานะ ช านาญการ
ความเห็นหัวหน้ากลุ่มบริหารวิชาการ

.......................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................


ลงชื่อ .......................................................................
(นางพรพิรุณ แจ้งใจ)

หัวหน้ากลุ่มบริหารวิชาการ

ี
ความเห็นของผู้อ านวยการโรงเรยน
.......................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................


ลงชื่อ .......................................................................
(นางลัดดา ผาพันธุ์)

ผู้อ านวยการโรงเรียนโคกโพธไชยศึกษา
ิ์










252

ค าน า


แผนการจัดการเรียนรู้เล่มนี้ จัดท าขึ้นเพื่อใช้ประกอบการจัดการเรียนรู้รายวิชา สังคมศึกษา ส23101

ื้
ภาคเรียนที่ 1 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ตามหลักสูตรสถานศึกษาขั้นพนฐาน พทธศักราช 2551 และใช้เป็นแนวทางจัดการ
ุ
เรียนรู้ ในการจัดท าแผนการจัดการเรียนรู้ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ซึ่งเป็นแผนการ

จัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญ มีการวัดประเมินผลที่หลากหลายตามสภาพจริง มีทั้งหมด 40 แผน ประกอบด้วย

หน่วยการเรียนที่ 1 เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ (แผนจัดการเรียนรู้ที่ 1 – 5)

หน่วยการเรียนที่ 2 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาเหนือ (1) (แผนจัดการเรียนรู้ที่ 6 – 14)

หน่วยการเรียนที่ 3 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาเหนือ (2) (แผนจัดการเรียนรู้ที่ 15 – 22)
หน่วยการเรียนที่ 4 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ (1) (แผนจัดการเรียนรู้ที่ 23 – 30)

หน่วยการเรียนที่ 5 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ (2) (แผนจัดการเรียนรู้ที่ 31 – 40)


อนึ่ง ผู้จัดท าแผนการจัดการเรียนรู้เล่มนี้หวังว่า คงจะมีประโยชน์ต่อครูผู้สอนรายวิชา สังคมศึกษา

หรือรายวิชาอื่น ๆ บ้างไม่มากก็น้อย ในการใช้เป็นแนวทางในการด าเนินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขอขอบคุณทุกท่านที่

ได้ให้ค าปรึกษา แนะน า และให้การสนับสนุน จนส าเร็จลุล่วงด้วยดี


ไกรวุฒิ เกรียรัมย์

ผู้จัดท า





























253

สารบัญ


หน้า


หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ 251

- เรื่องที่ 1 ลักษณะทั่วไปของทวีปอเมริกาใต้ 253

- เรื่องที่ 2 ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้ 254

ื
- เรื่องที่ 3 ภูมิอากาศและพชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ 255
- เรื่องที่ 4 ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ 256

- เรื่องที่ 5 ลักษณะทางประชากรของทวีปอเมริกาใต้ 257

่
- แบบทดสอบกอนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 261
- แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 262


แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 23 เรื่อง ลักษณะทั่วไปของทวีปอเมริกาใต้ 263

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 24 เรื่อง ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้ 270


- ใบงานที่ 4.1 ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ 274

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 25 เรื่อง ภูมิลักษณ์ที่ส าคัญของทวีปอเมริกาใต้ 278

- ใบงานที่ 4.2 แม่น้ าแอมะซอนราชันแห่งสายน้ า 283
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 26 เรื่อง ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ 287

- ใบความรู้ เรื่อง ความร้อนแห่งทะเลทรายอะตากามา 291

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 27 เรื่อง ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ 295

- ใบงานที่ 4.3 ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ 297

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 28 เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ 301

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 29 เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้กับการพัฒนาเศรษฐกิจ 306

- ใบงานที่ 4.4 ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ 309

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 30 เรื่อง ลักษณะทั่วไปของประชากรของทวีปอเมริกาใต้ 313

- ใบความรู้ เรื่อง อินคา ชนเผ่าพื้นเมืองในทวีปอเมริกาใต้ 316
- ใบงานที่ 4.5 ลักษณะทั่วไปทางประชากรของทวีปอเมริกาใต้ 319

ี
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 31 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงประชากรของทวปอเมริกาใต้ 323
- ใบงานที่ 4.6 ลักษณะเด่นของประชากรของทวีปอเมริกาใต้ 327







254

หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ 333

- เรื่องที่ 1 ลักษณะทางสังคมและวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาใต้ 335

- เรื่องที่ 2 ลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้ 336

- เรื่องที่ 3 ปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาใต้ 337

์
- เรื่องที่ 4 ปัญหาเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมและแนวทางการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติ
และสิ่งแวดล้อมของทวีปอเมริกาใต้ 338
- เรื่องที่ 5 ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมของทวีปอเมริกาใต้ต่อประเทศไทย 339

่
- แบบทดสอบกอนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 342
- แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 343

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 32 เรื่อง ลักษณะทางสังคมและวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาใต้ 344

- ใบงานที่ 5.1 ลักษณะทางสังคมและวัฒนธรรมของทวีปอเมริกาใต้ 347

ี
ั
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 33 เรื่อง การเปลี่ยนแปลงลักษณะทางสังคมและวฒนธรรมของทวปอเมริกาใต้ 351
- ใบงานที่ 5.2 เอกลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้ 353
ี
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 34 เรื่อง ลักษณะทั่วไปทางเศรษฐกิจของทวปอเมริกาใต้ 357
- ใบงานที่ 5.3 ลักษณะทางเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้ 360

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 35 เรื่อง ลักษณะทั่วไปทางเศรษฐกิจของทวปอเมริกาใต้ 357
ี
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 36 เรื่อง ปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาใต้ 370

- ใบงานที่ 5.4 การเกิดสิ่งแวดล้อมใหม่ในทวีปอเมริกาใต้ 373

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 37 เรื่อง วิถีชีวิตที่เปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาใต้ 379

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 38 เรื่อง ปัญหาเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมของทวีปอเมริกาใต้ 383

- ใบความรู้ เรื่อง เถ้าถ่านภูเขาไฟชิลีป่วนข้ามแปซิฟิก “ออสเตรเลีย” ระงับเที่ยวบินสู่แดนกีวีหลายสิบ 385

- ใบความรู้ เรื่อง แผ่นดินไหวครั้งรุนแรงที่สุดในโลกที่เมืองวัลดีเปีย ประเทศซิลี 386
- ใบความรู้ เรื่อง ผืนป่าแอมะซอนจะเหลือไม่ถึงครึ่งภายในปี 2030 387

- ใบงานที่ 5.5 ปัญหาเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมของทวีปอเมริกาใต้ 388

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 39 เรื่อง แนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

ของทวีปอเมริกาใต้ 383

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 40 เรื่อง ผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมของทวีปอเมริกาใต้

ต่อประเทศไทย 400

- ใบความรู้ เรื่อง ข่าวเกี่ยวกับน้ าท่วมที่เกิดขึ้นในประเทศไทย 404
- ใบงานที่ 5.6 ผลกระทบจากปราฏการณ์เอลนีโญและลานีญาต่อประเทศไทย 405




255

ค าอธิบายรายวิชา

รายวิชาสังคมศึกษา สาระการเรียนรู้ภูมิศาสตร์

กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 1

รหัสวิชา ส23101 เวลา 30 ชั่วโมง/ปี


ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์และน าเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพและสังคม

ั
ของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ วิเคราะห์ความสัมพนธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริกา
ั
เหนือและอเมริกาใต้ การก่อเกิดสิ่งแวดล้อมใหม่ทางสังคมอนเป็นผลจากการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติและสังคมของ
ทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ ระบุแนวทางการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนือและ
์
อเมริกาใต้ ส ารวจและอภิปรายประเด็นปัญหาเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
วิเคราะห์สาเหตุและผลกระทบต่อการเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้ที่ส่งผลต่อ

ประเทศไทย

โดยใช้กระบวนการคิด กระบวนการสืบค้นข้อมูล กระบวนการทางสังคม กระบวนการเผชิญสถานการณ์และ
แก้ปัญหา กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการกลุ่ม

ื่
ั
เพอให้เกิดความรู้ความเข้าใจสามารถสื่อสารสิ่งที่เรียนรู้ มีความสามารถในการใช้เทคโนโลยี มีคุณลักษณะอนพึง
ประสงค์ในด้านใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการท างาน มีวินัย มีจิตสาธารณะ เห็นคุณค่าและมีจิตส านึก และมีส่วนร่วมในการ
ื่
อนุรักษ์ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมเพอการพัฒนาที่ยั่งยืน


ตัวชี้วัด
ส 5.1 ม.3/1 ม.3/2

ส 5.2 ม.3/1 ม.3/2 ม.3/3 ม.3/4

รวม 6 ตัวชี้วัด















256

หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 9 ชั่วโมง


1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด

ส 5.1 ม.3/1 ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และน าเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพและ
สังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
ม.3/2 วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
ส 5.2 ม.3/1 วิเคราะห์การก่อเกิดสิ่งแวดล้อมใหม่ทางสังคม อันเป็นผลจากการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติ
และทางสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
ม.3/2 ระบุแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้

2. สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด

ลักษณะทางกายภาพ ส่งผลต่อลักษณะทางสังคม และการเปลี่ยนแปลงของประชากร วัฒนธรรม และเศรษฐกิจ
ของทวีปอเมริกาใต้

3. สาระการเรียนรู้

3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง
1) เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
2) ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้

3) การเปลี่ยนแปลงประชากรของทวีปอเมริกาใต้
4) ทรัพยากรธรรมชาติในทวีปอเมริกาใต้
3.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น
(พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา)

4. สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน

4.1 ความสามารถในการสื่อสาร
4.2 ความสามารถในการคิด
้
1) ทักษะการส ารวจค้นหา 2) ทักษะการรวบรวมขอมูล
3) ทักษะการวิเคราะห์ 4) ทักษะการสังเคราะห์

4.3 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต

5. คุณลักษณะอันพึงประสงค์

1. ใฝ่เรียนรู้
2. มุ่งมั่นในการท างาน
3. มีความรับผิดชอบ











257

6. ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)

บทความวิเคราะห์ เรื่อง ลักษณะทางกายภาพและประชากรของทวีปอเมริกาใต้

7. การวัดและการประเมินผล

7.1 การประเมินก่อนเรียน
- ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ (1)
7.2 การประเมินระหว่างการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
1) ตรวจใบงานที่ 4.1 เรื่อง ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้

2) ตรวจใบงานที่ 4.2 เรื่อง แม่น าแอมะซอนราชันแห่งสายน า
3) ตรวจใบงานที่ 4.3 เรื่อง ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้
4) ตรวจใบงานที่ 4.4 เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้
5) ตรวจใบงานที่ 4.5 เรื่อง ลักษณะทั่วไปทางประชากรของทวีปอเมริกาใต้

6) ตรวจใบงานที่ 4.6 เรื่อง ลักษณะเด่นของประชากรในทวีปอเมริกาใต้
7) ตรวจแบบบันทึกการอ่าน
8) ประเมินการน าเสนอผลงาน
9) สังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล

10) สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม
ึ
11) สังเกตคุณลักษณะอันพงประสงค์
7.3 การประเมินหลังเรียน
- ตรวจแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ (1)

7.4 การประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)
- ตรวจบทความวิเคราะห์ เรื่อง ลักษณะทางกายภาพและประชากรของทวีปอเมริกาใต้
8. กิจกรรมการเรียนรู้



นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4





















258

เรื่องที่ 1 ลักษณะทั่วไปของทวีปอเมริกาใต้ เวลาสอน 1 ชั่วโมง


วิธีสอนแบบ บรรยาย

ขั้น น าเข้าสู่บทเรียน

1. ครูน าภาพนักฟุตบอลมาให้นักเรียนดู แล้วให้นักเรียนทายว่า นักฟุตบอลในภาพมาจากประเทศอะไร จากนั นครู

ุ
ี่
เล่าให้นักเรียนฟังถึงประเทศในทวีปอเมริกาใต้ทมีชื่อเสียงในการแข่งขันฟตบอล
2. ครูให้นักเรียนที่มีความรู้เกี่ยวกับฟุตบอลเล่าถึงความโดดเด่นของกีฬาฟุตบอลในประเทศบราซิล

ขั้น สอน

1. ครูให้นักเรียนศึกษาความรู้เกี่ยวกับท าเลที่ตั งของทวีปอเมริกาใต้ จากหนังสือเรียน

2. ครูให้นักเรียนออกมาชี ต าแหน่งที่ตั งของทวีปอเมริกาใต้ พร้อมทั งบอกละติจูด ลองจิจูด และบอกอาณาเขตติดต่อ

ของทวีปอเมริกาใต้
3. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เกี่ยวกับท าเลที่ตั งของทวีปอเมริกาใต้ว่า มีข้อดีและข้อเสียอย่างไร แล้วช่วยกันบอกชื่อ

ประเทศ เมืองหลวงของประเทศในทวีปอเมริกาใต้ พร้อมทั งออกมาชี แผนที่ให้ถูกต้อง
4. ครูอธิบายความรู้เกี่ยวกับท าเลที่ตั งของทวีปอเมริกาใต้



ขั้น สรุป
ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เกี่ยวกับท าเลที่ตั งของทวีปอเมริกาใต้



























259

เรื่องที่ 2 ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้ เวลาสอน 2 ชั่วโมง



วิธีสอนแบบ สืบเสาะหาความรู้ (Inquiry Method : 5E)


ขั้นที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Engage)

1. ครูน าภาพภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้มาให้นักเรียนดู แล้วให้นักเรียนช่วยกันตั งค าถาม
2. ครูให้นักเรียนดูวีดิทัศน์ความมหัศจรรย์ของป่าแอมะซอน แล้วให้นักเรียนช่วยกันยกตัวอย่างความลี ลับ พร้อมทั ง

ร่วมกันอภิปราย
3. ครูอธิบายให้นักเรียนเข้าใจถึงภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ แล้วให้นักเรียนช่วยกันสรุปประเด็นส าคัญเกี่ยวกับ

ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้


ขั้นที่ 2 ส ารวจค้นหา (Explore)

ครูแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน คละกันตามความสามารถ ให้แต่ละกลุ่มร่วมกันส ารวจค้นหาความรู้
เกี่ยวกับภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้ แล้วร่วมกันสรุปสาระส าคัญ


ขั้นที่ 3 อธิบายความรู้ (Explain)

1. ตัวแทนของแต่ละกลุ่มออกมาอธิบายความรู้จากขอมูลที่กลุ่มของตนได้สืบค้น
้
2. นักเรียนแต่ละกลุ่มน าความรู้ที่ได้มาท าใบงานที่ 4.1 เรื่อง ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ เมื่อท า
เสร็จแล้วครูและนักเรียนช่วยกันตรวจค าตอบในใบงาน



ขั้นที่ 4 ขยายความเข้าใจ (Expand)

1. ครูเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับแม่น าแอมะซอน แล้วแจกใบความรู้ เรื่อง ดินแดนแห่งความหฤโหดและ
ชุกชุมของเหล่าสัตว์นักฆ่า จากนั นให้นักเรียนในแต่ละกลุ่มร่วมกันอภิปราย

2. นักเรียนแต่ละกลุ่มท าใบงานที่ 4.2 เรื่อง แม่น้ าแอมะซอนราชันแห่งสายน้ า เมื่อท าเสร็จแล้วให้ส่งตัวแทนกลุ่ม
ออกมาเฉลยค าตอบในใบงาน



ขั้นที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)
นักเรียนตอบค าถามกับครูเป็นรายบุคคลเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศที่ส าคัญของทวีปอเมริกาใต้ และ

ความสัมพันธ์ระหว่างภูมิประเทศกับการด ารงชีวิตของมนุษย์











260

เรื่องที่ 3 ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ เวลาสอน 2 ชั่วโมง

วิธีสอนแบบ สืบเสาะหาความรู้ (Inquiry Method : 5E)


ขั้นที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Engage)

ี่
1. ครูน าแผนที่ทวีปอเมริกาใต้ทแสดงลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติมาให้นักเรียนดู แล้วให้นักเรียน
ช่วยกันวิเคราะห์ จากนั นให้นักเรียนช่วยกันยกตัวอย่างสัตว์ป่าที่เป็นที่รู้จักกันดี

2. ครูให้นักเรียนบอกชื่อสัตว์ป่ามาคนละ 1 ชนิด พร้อมทั งบอกลักษณะเด่นและแหล่งที่พบ จากนั นครูอธิบายเพิ่มเติม
ให้นักเรียนเข้าใจถึงลักษณะภูมิอากาศ พืชพรรณธรรมชาติ และสัตว์ป่าในทวีปอเมริกาใต้


ขั้นที่ 2 ส ารวจค้นหา (Explore)

1. นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันศึกษาความรู้เกี่ยวกับลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติ ตามที่ครูก าหนด

2. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาความรู้เรื่อง ความร้อนแห่งทะเลทรายอาตากามา จากใบความรู้


ขั้นที่ 3 อธิบายความรู้ (Explain)

นักเรียนแต่ละคนผลัดกันอธิบายความรู้ที่ได้ศึกษามา แล้วสรุปลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีป
อเมริกาเหนือ


ขั้นที่ 4 ขยายความเข้าใจ (Expand)

นักเรียนแต่ละกลุ่มน าความรู้ที่ได้จากการศึกษามาเป็นพื นฐานในการท าใบงานที่ 4.3 เรื่อง ภูมิอากาศ และพืช
พรรณธรรมชาติของทวปอเมริกาใต้
ี

ขั้นที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate)

1. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาน าเสนอค าตอบในใบงานที่ 4.3 หน้าชั นเรียน ครูตรวจสอบความถูกต้อง

2. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง ลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้





























261

เรื่องที่ 4 ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ เวลาสอน 2 ชั่วโมง

ธีสอนตามแนว วัฏจักรการเรียนรู้ (4 MAT)


ขั้นที่ 1 สร้างคุณค่าและประสบการณ์ของสิ่งที่เรียน (พัฒนาสมองซีกขวา)

ครูให้นักเรียนยกตัวอย่างทรัพยากรธรรมชาติที่มีความส าคัญต่อเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้


ขั้นที่ 2 วิเคราะห์ประสบการณ์ (พัฒนาสมองซีกซ้าย)

นักเรียนแสดงเหตุผลที่แสดงถึงความส าคัญของทรัพยากรธรรมชาติที่มีต่อเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้


ขั้นที่ 3 ปรับประสบการณ์เป็นความคิดรวบยอด (พัฒนาสมองซีกขวา)

ครูน าสารคดีเกี่ยวกับทรัพยากรธรรมชาติในทวีปอเมริกาใต้มาให้นักเรียนดู แล้วช่วยกันสรุปประเภททรัพยากรที่
ส าคัญที่น ารายได้ให้แก่ทวีปอเมริกาใต้


ขั้นที่ 4 พัฒนาความคิดรวบยอด (พฒนาสมองซีกซ้าย)
ั
นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาความรู้เกี่ยวกับทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ จากหนังสือเรียน


ื
ขั้นที่ 5 ลงมอปฏิบัติจากกรอบความคิดที่ก าหนด (พัฒนาสมองซีกซ้าย)
นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันท าใบงานที่ 4.4 เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ เสร็จแล้วครูและ
นักเรียนช่วยกันเฉลยค าตอบในใบงาน


ขั้นที่ 6 สร้างชิ้นงานเพื่อสะท้อนความเป็นตนเอง (พัฒนาสมองซีกขวา)

ครูมอบหมายให้นักเรียนแต่ละกลุ่มเขียนบทความสรุปความรู้ในหัวข้อเรื่อง ลักษณะภูมิอากาศของทวีปอเมริกาใต้
มีอิทธิพลต่อพืชพรรณและทรัพยากรธรรมชาติ


ขั้นที่ 7 วิเคราะห์คุณค่าและการประยุกต์ใช้ (พัฒนาสมองซีกซ้าย)

สมาชิกแต่ละกลุ่มช่วยกันตรวจสอบความถูกต้อง เหมาะสม และปรับปรุงผลงานให้เป็นไปตามเกณฑ์ที่ก าหนด


ขั้นที่ 8 แลกเปลี่ยนประสบการณ์เรียนรู้กับผู้อื่น (พัฒนาสมองซีกขวา)

สมาชิกแต่ละกลุ่มน าเสนอผลงานหน้าชั นเรียนหรือส่งผลงานต่อครูผู้สอน เพื่อคัดเลือกผลงานที่มีคุณภาพตาม
เกณฑ์ส าหรับน าไปติดป้ายนิเทศหน้าชั นเรียน












262

เรื่องที่ 5 ลักษณะทางประชากรของทวีปอเมริกาใต้ เวลาสอน 2 ชั่วโมง

วิธีสอนโดยเน้นกระบวนการ : กระบวนการเรียนความรู้ความเข้าใจ


ขั้นที่ 1 สังเกต ตระหนัก

1. ครูให้นักเรียนดูภาพนักฟุตบอล นักร้อง นางงาม พร้อมทั งสนทนากับนักเรียน ถึงลักษณะรูปร่างของคน

ในทวีปอเมริกาใต้ที่มีความเป็นเอกลักษณ ์

2. ครูให้นักเรียนดูวีดิทัศน์สารคดีเมืองโบราณมาชู ปิกชู ของอาณาจักรอินคา ซึ่งเป็นชนพื นเมืองของทวีปอเมริกาใต้
จากนั นครูและนักเรียนร่วมกนอภิปรายเกี่ยวกับอาณาจักรอินคา
ั

ขั้นที่ 2 วางแผนปฏิบัติ

1. ครูมอบหมายให้นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง ลักษณะทั่วไปทางประชากรของทวีปอเมริกาใต้ และ

การเปลี่ยนแปลงประชากรของทวีปอเมริกาใต้ พร้อมกับศึกษาความรู้เพิ่มเติมจากใบความรู้ เรื่อง อินคา ชนเผ่า

พื นเมืองในทวีปอเมริกาใต้
2. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวางแผนและแบ่งหน้าที่กันในการศึกษาความรู้ โดยก าหนดประเด็นในการศึกษาให้

สมาชิกแต่ละคนตามความเหมาะสม


ขั้นที่ 3 ลงมอปฏิบัติ
ื
นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง ลักษณะทั่วไปทางประชากรของทวีปอเมริกาใต้ และการเปลี่ยนแปลง
ประชากรของทวีปอเมริกาใต้ จากหนังสือเรียน พร้อมกับศกษาความรู้เพิ่มเติมจากใบความรู้ ตามแผนที่ได้วางไว้
ึ
ในขั นที่ 2 แล้วร่วมกันสรุปสาระส าคัญ


ขั้นที่ 4 พัฒนาความรู้ ความเข้าใจ

1. นักเรียนแต่ละกลุ่มจับคู่กัน แล้วน าความรู้ที่ได้จากการศึกษามาท าใบงานที่ 4.5 เรื่อง ลักษณะทั่วไป
ทางประชากรของทวีปอเมริกาใต้

2. ครูและนักเรียนช่วยกันเฉลยค าตอบในใบงานที่ 4.5 จากนั นครูอธิบายความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับลักษณะทั่วไปทาง

ประชากร และการเปลี่ยนแปลงประชากรในทวีปอเมริกาใต้
3. ครูให้นักเรียนท าใบงานที่ 4.6 เรื่อง ลักษณะเด่นของประชากรในทวีปอเมริกาใต้ แล้วให้นักเรียนช่วยกันเฉลย

ค าตอบ


ขั้นที่ 5 สรุป

นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง ลักษณะทั่วไปทางประชากรของทวีปอเมริกาใต้ และการเปลี่ยนแปลง
ประชากรของทวีปอเมริกาใต้










263

ี
์
 ครูมอบหมายให้นักเรียนแต่ละคนเขียนบทความวิเคราะห เรื่อง ลักษณะทางกายภาพและ ประชากรของทวป
อเมริกาใต้ โดยให้ครอบคลุมประเด็นตามที่ก าหนด


นักเรียนท าแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4


9. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้

9.1 สื่อการเรียนรู้
1) หนังสือเรียน ภูมิศาสตร์ ม.3
2) แบบวัดและบันทึกผลการเรียนรู้ ภูมิศาสตร์ ม.3

3) หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม
(1) DENIS WOOD และคณะ. (2554). มองโลกผ่านแผนที่ : ร้อยแผ่นร้อยเรื่องราว (SEEING
THROUGH MAPS : MANY WAYS TO SEE THE WORLD).

(อรวรรณ คูหเจริญ นาวายุทธ, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
(2) EDWARD R. RICCIUTI. (2554). ภูเขา ทะเลทรายและทุ่งหญ้า : ชุด LIVING
GREENMOUNTAINS, DESERTS, AND GRASSLANDS. (จินตนา เวชสวัสดิ์, ผู้แปล).
กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
(3) สุรภี อิงคากุล. (2548). การวเคราะห์ข้อมลระยะไกล (REMOTE SENSING ANALYSIS).
ิ
ู
กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
4) ใบความรู้ เรื่อง ดินแดนแห่งความหฤโหดและชุกชุมของเหล่าสัตว์นักฆ่า
5) ใบความรู้ เรื่อง ความร้อนแห่งทะเลทรายอาตากามา

6) ใบความรู้ เรื่อง อินคา ชนเผ่าพื นเมืองในทวีปอเมริกาใต้
7) แผนที่ทวีปอเมริกาใต้
8) บัตรภาพ
9) วีดิทัศน์หรือสารคดี

10) ใบงานที่ 4.1 เรื่อง ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
11) ใบงานที่ 4.2 เรื่อง แม่น าแอมะซอนราชันแห่งสายน า
12) ใบงานที่ 4.3 เรื่อง ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้
13) ใบงานที่ 4.4 เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้

14) ใบงานที่ 4.5 เรื่อง ลักษณะทั่วไปทางประชากรของทวีปอเมริกาใต้
15) ใบงานที่ 4.6 เรื่อง ลักษณะเด่นของประชากรในทวีปอเมริกาใต้




















264

9.2 แหล่งการเรียนรู้
1) ห้องสมุด
2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ

- http://www.kullwat.net/south_america/geo.htm
- http://www.baanjomyut.com/library/global-community/01_2_4.html
- http://bbc07geo.ob.tc/103.htm

- http://www.kwc.ac.th/21SAmerica.htm
- http://reocities.com/Athens/crete/4710/sumeri2.htm
- http://www.thaigoodview.com/library/teachershow/nongkhai/thanagorn_n/

thanagorn02/sec03p06.html


































































265

การประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)


แบบประเมินบทความวิเคราะห์ เรื่อง ลักษณะทางกายภาพและประชากร

ของทวีปอเมริกาใต้


ค าอธิบายระดับคุณภาพ / ระดับคะแนน
รายการประเมิน
ดีมาก (4) ดี (3) พอใช้ (2) ปรับปรุง (1)


1. การวิเคราะห์ วิเคราะห์ความสัมพันธ ์ วิเคราะห์ความสัมพันธ์ วิเคราะห์ความสัมพันธ ์ วิเคราะห์ความสัมพันธ ์
ความสัมพันธ์ ระหว่างท าเลที่ตั ง ระหว่างท าเลที่ตั ง ระหว่างท าเลที่ตั ง ระหว่างท าเลที่ตั ง
ระหว่างท าเลที่ตั้ง ภูมิอากาศ ภูมิลักษณ์ ภูมิอากาศ ภูมิลักษณ์ ภูมิอากาศ ภูมิลักษณ์ ภูมิอากาศ ภูมิลักษณ์
ภูมิลักษณ์ และพืชพรรณธรรมชาติ และพืชพรรณธรรมชาติ และพืชพรรณธรรมชาติ และพืชพรรณธรรมชาติ
ภูมิอากาศ และ พืช ของทวีปอเมริกาใต้ได้ ของทวีปอเมริกาใต้ได้ ของทวีปอเมริกาใต้ได้ ของทวีปอเมริกาใต้ได้
พรรณธรรมชาติของ อย่างมีเหตุผลถูกต้อง 6 อย่างมีเหตุผลถูกต้อง 4- อย่างมีเหตุผลถูกต้อง 2- อย่างมีเหตุผลถูกต้อง 1
ทวีปอเมริกาใต ้ ประเด็นขึ นไป 5 ประเด็น 3 ประเด็น ประเด็น

2. การอธิบายลักษณะ อธิบายลักษณะทาง อธิบายลักษณะทาง อธิบายลักษณะทาง อธิบายลักษณะทาง
ทางประชากร และ ประชากร และการ ประชากร และการ ประชากร และการ ประชากร และการ
การเปลี่ยนแปลง เปลี่ยนแปลงประชากร เปลี่ยนแปลงประชากร เปลี่ยนแปลงประชากร เปลี่ยนแปลงประชากร

ประชากรของทวีป ของทวีปอเมริกาใต้ ได้ ของทวีปอเมริกาใต้ ของทวีปอเมริกาใต้ ได้ ของทวีปอเมริกาใต้ ได้
อเมริกาใต ้ ถูกต้องสมบูรณ์ ได้ถูกต้องเป็นส่วนใหญ่ ถูกต้องเป็นบางส่วน ถูกต้องเป็นส่วนน้อย

3. การวิเคราะห์ วิเคราะห์ความสัมพันธ ์ วิเคราะห์ความสัมพันธ ์ วิเคราะห์ความสัมพันธ ์ วิเคราะห์ความสัมพันธ ์
ความสัมพันธ์ ระหว่างลักษณะทาง ระหว่างลักษณะทาง ระหว่างลักษณะทาง ระหว่างลักษณะทาง
ระหว่างลักษณะทาง กายภาพกับการตั ง ถิ่น กายภาพกับการตั ง ถิ่น กายภาพกับการตั ง กายภาพกับการตั ง ถิ่น
กายภาพกับการตั้ง ฐานของประชากร ใน ฐานของประชากร ใน ถิ่นฐานของประชากร ใน ฐานของประชากร ใน
ถิ่นฐานของ ทวีปอเมริกาใต้ได้ อย่าง ทวีปอเมริกาใต้ได้ อย่าง ทวีปอเมริกาใต้ได้ อย่าง ทวีปอเมริกาใต้ได้ อย่าง
ประชากรในทวีป มีเหตุผลถูกต้อง 4 มีเหตุผลถูกต้อง 3 มีเหตุผลถูกต้อง 2 มีเหตุผลถูกต้อง 1
อเมริกาใต ้ ประเด็น ประเด็น ประเด็น ประเด็น

4. การใช้เครื่องมือทาง ใช้เครื่องมือทาง ใช้เครื่องมือทาง ใช้เครื่องมือทาง ใช้เครื่องมือทาง
ภูมิศาสตร์ ใน ภูมิศาสตร์น าเสนอข้อมูล ภูมิศาสตร์น าเสนอข้อมูล ภูมิศาสตร์น าเสนอข้อมูล ภูมิศาสตร์น าเสนอข้อมูล
การน าเสนอข้อมูล ในบทความได้เหมาะสม ในบทความได้เหมาะสม ในบทความได้เหมาะสม ในบทความได้เหมาะสม

4 ชนิดขึ นไป 3 ชนิด 2 ชนิด 1 ชนิด




เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ


ช่วงคะแนน 14 - 16 11 - 13 8 - 10 ต่ ากว่า 8

ระดับคุณภาพ ดีมาก ดี พอใช้ ปรับปรุง







266

แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4


ค าชี้แจง ให้นักเรียนเลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว

1. ข้อใดกล่าวถูกต้องเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศทส าคัญ ของ 6. ลักษณะภูมิอากาศแบบใดที่ไม่พบในทวีปอเมริกาใต้
ี่
ประเทศบราซิล 1. ภูมิอากาศแบบอุ่นชื น
1. ที่สูงกายอานา - ที่ราบสูงโบลิเวีย 2. ภูมิอากาศแบบไทกา
2. ที่สูงบราซิล - ที่ราบลุ่มแม่น าแอมะซอน 3. ภูมิอากาศแบบป่าดิบชื นเขตร้อน
3. ที่ราบลุ่มแม่น าโอริโนโก - ที่สูงกายอานา 4. ภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน
4. ที่สูงปาตาโกเนีย - ที่ราบลุ่มแม่น าแอมะซอน 7. แหล่งปลูกข้าวสาลีและเลี ยงสัตว์ที่ส าคัญของประเทศ
2. ในทวีปอเมริกาใต้ลักษณะชายฝั่งแบบฟีออร์ดจะพบได้ใน อาร์เจนตินามีลักษณะภูมิอากาศแบบใด
บริเวณใด 1. อบอุ่นชื น
1. ตอนเหนือของทวีป 2. ทุ่งหญ้าเมืองร้อน
2. ชายฝั่งตะวันตกของทวีป 3. ทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย
3. ชายฝั่งตะวันตกเฉียงใต้ของทวีป 4. ภาคพื นสมุทรชายฝั่งตะวันตก
4. ชายฝั่งตะวันออกของประเทศบราซิล 8. พืชเศรษฐกิจที่ส าคัญของประเทศบราซิล คือข้อใด
3. เพราะเหตุใด เทือกเขาแอนดีสในประเทศเอกวาดอร์ซึ่งมีเส้น 1. อ้อย กล้วย โกโก้
ศูนย์สูตรพาดผ่านจึงมีหิมะปกคลุมอยู่ตลอดปี 2. กาแฟ โกโก้ อ้อย
1. ได้รับลมประจ าตะวันตก 3. กาแฟ อ้อย ข้าวสาลี
2. อิทธิพลของกระแสน าเย็นเปรู 4. ข้าวโพด ข้าวสาลี ฝ้าย
3. มีภูมิอากาศแบบภาคพื นสมุทร 9. กลุ่มชนพวกใดที่มีมากที่สุดในทวีปอเมริกาใต้
4. อุณหภูมิลดลงตามความสูงของพื นท ี่ 1. ชาวผิวขาว
4. ข้อใดกล่าวไม่ถูกต้องเกี่ยวกับแม่น าแอมะซอน 2. ชาวเมสติโซ
1. มีปากแม่น ากว้างมากที่สุด 3. ชาวมูแลตโต
2. เป็นที่ราบลุ่มแม่น าขนาดใหญ่ที่สุด 4. ชาวอินเดียน
3. เป็นแม่น าสายยาวของทวีปอเมริกาใต้ 10. บุตรเลือดผสมระหว่างชาวอินเดียนกับชาวผิวด า
4. มีเส้นทรอปิกออฟแครปริคอนพาดผ่าน มีชื่อเรียกว่าอะไร
5. จอห์นท่องเที่ยวอยู่ในทวีปอเมริกาใต้ และพบลักษณะ ภูมิ 1. ซัมโบ
ประเทศแบบทะเลทราย มีอากาศแห้ง นักเรียนคิดว่าน่าจะ 2. เมสติโซ
อยู่ในอาณาเขตประเทศใด 3. เอสกิโม
1. ชิลี 4. มูแลตโต
2. โบลิเวีย
3. ปารากวัย
4. โคลอมเบีย











เฉลย

1. 2 2. 3 3. 4 4. 4 5. 1 6. 2 7. 1 8. 2 9. 2 10. 1




267

แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4



ค าชี้แจง ให้นักเรียนเลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว


1. เพราะเหตุใด เทือกเขาแอนดีสในประเทศเอกวาดอร์ซึ่งมีเส้น 6. ข้อใดกล่าวไม่ถูกต้องเกี่ยวกับแม่น าแอมะซอน
ศูนย์สูตรพาดผ่านจึงมีหิมะปกคลุมอยู่ตลอดปี 1. มีปากแม่น ากว้างมากที่สุด
1. อุณหภูมิลดลงตามความสูงของพื นท ี่ 2. เป็นที่ราบลุ่มแม่น าขนาดใหญ่ที่สุด
2. มีภูมิอากาศแบบภาคพื นสมุทร 3. มีเส้นทรอปิกออฟแครปริคอนพาดผ่าน
3. อิทธิพลของกระแสน าเย็นเปรู 4. เป็นแม่น าสายยาวของทวีปอเมริกาใต้
ี่
4. ได้รับลมประจ าตะวันตก 7. ข้อใดกล่าวถูกต้องเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศทส าคัญ ของ
2. ลักษณะภูมิอากาศแบบใดที่ไม่พบในทวีปอเมริกาใต้ ประเทศบราซิล
1. ภูมิอากาศแบบไทกา 1. ที่สูงกายอานา - ที่ราบสูงโบลิเวีย
2. ภูมิอากาศแบบอุ่นชื น 2. ที่ราบลุ่มแม่น าโอริโนโก - ที่สูงกายอานา
3. ภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน 3. ที่สูงบราซิล - ที่ราบลุ่มแม่น าแอมะซอน
4. ภูมิอากาศแบบป่าดิบชื นเขตร้อน 4. ที่สูงปาตาโกเนีย - ที่ราบลุ่มแม่น าแอมะซอน
3. พืชเศรษฐกิจที่ส าคัญของประเทศบราซิล คือข้อใด 8. จอห์นท่องเที่ยวอยู่ในทวีปอเมริกาใต้ และพบลักษณะ ภูมิ
1. อ้อย กล้วย โกโก้ ประเทศแบบทะเลทราย มีอากาศแห้ง นักเรียนคิดว่าน่าจะ
2. กาแฟ โกโก้ อ้อย อยู่ในอาณาเขตประเทศใด
3. กาแฟ อ้อย ข้าวสาลี 1. โคลอมเบีย
4. ข้าวโพด ข้าวสาลี ฝ้าย 2. ปารากวัย
ี
4. ในทวปอเมริกาใต้ลักษณะชายฝั่งแบบฟีออร์ดจะพบได้ใน 3. โบลิเวีย
บริเวณใด 4. ชิลี
1. ชายฝั่งตะวันออกของประเทศบราซิล 9. บุตรเลือดผสมระหว่างชาวอินเดียนกับชาวผิวด า
2. ชายฝั่งตะวันตกเฉียงใต้ของทวีป มีชื่อเรียกว่าอะไร
3. ชายฝั่งตะวันตกของทวีป 1. เอสกิโม
4. ตอนเหนือของทวีป 2. ซัมโบ
5. แหล่งปลูกข้าวสาลีและเลี ยงสัตว์ที่ส าคัญของประเทศ 3. เมสติโซ
อาร์เจนตินามีลักษณะภูมิอากาศแบบใด 4. มูแลตโต
1. ภาคพื นสมุทรชายฝั่งตะวันตก 10. กลุ่มชนพวกใดที่มีมากที่สุดในทวีปอเมริกาใต้
2. ทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย 1. ชาวผิวขาว
3. ทุ่งหญ้าเมืองร้อน 2. ชาวอินเดียน
4. อบอุ่นชื น 3. ชาวมูแลตโต
4. ชาวเมสติโซ












เฉลย

1. 1 2. 1 3. 2 4. 2 5. 4 6. 3 7. 3 8. 4 9. 2 10. 1






268

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 23

ี่
วิชา ส23101 สังคมศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีท 3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 1 ชั่วโมง
ี
เรื่อง ลักษณะทั่วไปของทวปอเมริกาใต้ ผู้สอน นายไกรวุฒิ เกรียรัมย์
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1 สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด

ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้ ส่งผลต่อการด าเนินชีวิตของประชากรในทวีป


2 ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนร
ู้

2.1 ตัวชี้วัด
ส 5.1 ม.3/1 ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และน าเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพ
และสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
2.2 จุดประสงค์การเรียนรู้
1) เลือกใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการศึกษาท าเลที่ตั งของทวีปอเมริกาใต้ได้
2) บอกลักษณะทั่วไปของทวีปอเมริกาใต้ได้


3 สาระการเรียนรู้

3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง
- เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
3.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น
(พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา)


4 สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน

4.1 ความสามารถในการคิด
- ทักษะการวิเคราะห์
4.2 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต


5 คุณลักษณะอันพึงประสงค์

1. ใฝ่เรียนรู้
2. มุ่งมั่นในการท างาน



















333

6 กิจกรรมการเรียนรู้

1. นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4

2. ครูน าภาพนักฟุตบอลมาให้นักเรียนดู แล้วให้นักเรียนทายว่า นักฟุตบอลในภาพมาจากประเทศอะไร ในทวีป
อเมริกาใต้
3. ครูเล่าให้นักเรียนฟังเกี่ยวกับประเทศบราซิลซึ่งเป็นประเทศที่มีชื่อเสียงในการแข่งขันฟุตบอล พร้อมทั งสุ่ม

นักเรียนออกมาชี ต าแหน่งของประเทศบราซิล
4. ครูให้นักเรียนที่มีความรู้เกี่ยวกับฟุตบอลเล่าถึงความโดดเด่นหรือเอกลักษณ์ของทีมชาติบราซิล พร้อมทั ง
ยกตัวอย่างนักฟุตบอลที่มีชื่อเสียงในประเทศบราซิล ทั งในอดีตที่เป็นต านานนักฟุตบอลและนักฟตบอลที่มี
ุ
ชื่อเสียงในปัจจุบัน
5. ครูให้นักเรียนศึกษาความรู้เรื่อง ลักษณะทั่วไปของทวีปอเมริกาใต้ จากหนังสือเรียน แล้วบันทึกความรู้ที่ได้ลง

ในแบบบันทึกการอ่าน
6. ครูให้นักเรียนออกมาชี ต าแหน่งที่ตั งของทวีปอเมริกาใต้ พร้อมทั งบอกละติจูด ลองจิจูด และบอก อาณาเขต
ติดต่อของทวีปอเมริกาใต้ จากแผนที่ทวีปอเมริกาใต้

7. ครูให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ว่า ลักษณะทั่วไปของทวีปอเมริกาใต้ว่ามีข้อดีและข้อเสียอย่างไร จากนั นให้
นักเรียนช่วยกันบอกชื่อประเทศ และชื่อเมืองหลวงของประเทศต่างๆ ในทวีปอเมริกาใต้
พร้อมกับออกมาชี แผนที่บอกต าแหน่งที่ตั งให้ถูกต้อง
8. ครูอธิบายความรู้เกี่ยวกับลักษณะทั่วไปของทวีปอเมริกาใต้

9. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง ลักษณะทั่วไปของทวีปอเมริกาใต้ จากนั นให้นักเรียนตอบค าถาม
กระตุ้นความคิด
นักเรียนคิดว่า ทวีปอเมริกาใต้มีท าเลที่ตั้งเหมาะสมหรือไม ่

(พิจารณาตามคาตอบของนักเรียน โดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน)

10. ครูให้นักเรียนแต่ละคนท าแบบฝึกกิจกรรมฝึกทกษะกิจกรรมที่ 1-2 จากแบบวัดฯ เป็นการบ้าน
ั

7 การวัดและประเมินผล


วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์
ตรวจแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 (ประเมินตามสภาพจริง)

ตรวจแบบบันทึกการอ่าน แบบบันทึกการอ่าน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

สังเกตการใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่นในการท างาน แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์


















334

8 สื่อ/แหล่งการเรียนรู้


8.1 สื่อการเรียนรู้
1) หนังสือเรียน ภูมิศาสตร์ ม.3
2) แบบวัดและบันทึกผลการเรียนรู้ ภูมิศาสตร์ ม.3

3) แผนที่ทวีปอเมริกาใต้
4) บัตรภาพ
8.2 แหล่งการเรียนรู้
—





































































335

เอกสารประกอบการสอน



แผนที่ทวีปอเมริกาใต ้


































































ี่
ั
ทมา : วิโรจน เอียมเจริญ และอภิสิทธิ์ เอียมหนอ [ม.ป.ป.]. หนงสอเรยน รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์
ี
ื
่
่
่
์
ี่
ชั้นมัธยมศึกษาปท 3. พิมพ์ครั้งที 7. กรุงเทพมหานคร : อักษรเจริญทัศน.
ี
่
์

336

บัตรภาพ













ภาพโรนัลโด ้ ภาพลีโอเนล เมสซี













ภาพนักฟุตบอลทีมชาติปารากวัย ภาพนักฟุตบอลทีมชาติชิลี















ี่
่
ทมา : ภาพที 1 http://www.rimanews.com/sites/dafault/files/imagecache/article/Ronaldo_10.jpg
่
1 2 ภาพที 2 http://www.muslimvoicetv.com/news/asset/newsimages/_tmp_1302155633index.jpg
่
3 4 ภาพที 3 http://img634.imageshack.us/img684/5100/paraguayviapan2010fifawh.jpg
่
ภาพที 4 http://www.fourfourtwo.hu/admin/ckfinder/userfiles/images/600(20).jpg


337

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 24

ี่
วิชา ส23101 สังคมศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีท 3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 1 ชั่วโมง
เรื่อง ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้ ผู้สอน นายไกรวุฒิ เกรียรัมย์

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1 สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด

ทวีปอเมริกาใต้มพื นที่ส่วนใหญ่อยู่ทางซีกโลกใต้ มีลักษณะภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสูง ที่ราบกว้างใหญ่ และมี
ี
ชายฝั่งทะเล

2 ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนรู้


2.1 ตัวชี้วัด
ส 5.1 ม.3/1 ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และน าเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพ
และสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
2.2 จุดประสงค์การเรียนรู้
1) เลือกใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการศึกษาลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้ได้
2) อธิบายลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ในแต่ละเขตได้


3 สาระการเรียนรู้

3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง
- เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
3.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น
(พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา)


4 สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน

4.1 ความสามารถในการคิด
- ทักษะการวิเคราะห์
4.2 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต


5 คุณลักษณะอันพึงประสงค์

1. ใฝ่เรียนรู้

2. มุ่งมั่นในการท างาน
3. มีความรับผิดชอบ














338

6 กิจกรรมการเรียนรู้

1. ครูน าภาพภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้มาให้นักเรียนดู เช่น ป่าแอมะซอน เทือกเขาแอนดีส ทะเลทรายอา

ตากามา ทุ่งหญ้าปัมปัส เป็นต้น แล้วให้นักเรียนช่วยกันตั งคาถาม โดยในภาพแรกครูจะเป็นผู้ตั งค าถามน า

เพื่อเป็นตัวอย่าง เช่น
- ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้เป็นแบบใด

- ทวีปอเมริกาใต้เกิดขึ นได้อย่างไร
- บริเวณเหล่านี มีลักษณะภูมิประเทศแบบใด
- บริเวณนี น่าจะมีประชากรอาศัยอยู่หรือไม่
2. ครูเปิดวีดิทัศน์สารคดีเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ในเรื่อง ความมหัศจรรย์ของป่าแอมะ
ซอน

3. นักเรียนช่วยกันยกตัวอย่างความลี ลับ ความมหัศจรรย์ของธรรมชาติ ความทุรกันดารของทวีปอเมริกาใต้ และ
ร่วมกันอภิปรายเพื่อน าไปสู่ความเข้าใจเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
4. ครูอธิบายให้นักเรียนเข้าใจว่า ทวีปอเมริกาใต้มีลักษณะภูมิประเทศหลากหลาย จากนั นครูให้นักเรียนช่วยกัน

สรุปประเด็นส าคัญเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
5. ครูแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน คละกันตามความสามารถ คือ เก่ง ปานกลางค่อนข้างเก่ง ปาน
่
่
กลางคอนข้างออน และอ่อน แล้วให้แต่ละกลุ่มร่วมกันส ารวจค้นหาความรู้เรื่อง ภูมิลักษณ์ของ ทวีปอเมริกา
ใต้ จากหนังสือเรียน หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม ห้องสมุด หรือแหล่งข้อมูลสารสนเทศ จากนั นสมาชิกแต่ละกลุ่ม
ร่วมกันสรุปสาระส าคัญจากความรู้ที่ได้ส ารวจค้นหา
6. นักเรียนแต่ละคนน าความรู้ที่ได้จากการศึกษามาบันทึกลงในแบบบันทึกการอาน
่
7. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคด ข้อ 1-2
ิ
1) ท าไมบริเวณตอนใต้ของทวีปอเมริกาใต้จึงมีลักษณะภูมิประเทศแบบฟยอร์ด

(เพราะในอดีตมีธารน าแข็งไหลกัดเซาะชายฝั่งทะเล)
2) ลักษณะเด่นของเทือกเขาสูงทางด้านตะวันตกของทวีปอเมริกาใต้ คืออะไร
(เทือกเขาแอนดีสเป็นเทือกเขาที่ยาวที่สุดในโลก)
8. ครูน าแผนที่แสดงลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้มาให้นักเรียนใช้ประกอบในการน าเสนอข้อมูล

จากนั นให้ตัวแทนของแต่ละกลุ่มออกมาอธิบายความรู้จากข้อมูลตามที่กลุ่มของตนได้สืบค้นมา
9. นักเรียนแต่ละกลุ่มน าความรู้ที่ได้มาท าใบงานที่ 4.1 เรื่อง ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
10. ครูและนักเรียนช่วยกันตรวจค าตอบในใบงานที่ 4.1

11. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคิด
ภูมิลักษณ์ของทวีปอเมริกาใต้ส่วนใหญ่มีลักษณะเป็นอย่างไร

(เทือกเขาสูง ที่สูง ที่ราบลุ่มแม่น า)
12. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้











339

7 การวัดและประเมินผล


วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์
ตรวจใบงานที่ 4.1 ใบงานที่ 4.1 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

ตรวจแบบบันทึกการอ่าน แบบบันทึกการอ่าน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
ประเมินการน าเสนอผลงาน แบบประเมินการน าเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตการใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการท างาน แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
และมีความรับผิดชอบ


8 สื่อ/แหล่งการเรียนรู้

8.1 สื่อการเรียนรู้
1) หนังสือเรียน ภูมิศาสตร์ ม.3

2) หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม
(1) DENIS WOOD และคณะ. (2554). มองโลกผ่านแผนที่ : ร้อยแผ่นร้อยเรื่องราว (SEEING
THROUGH MAPS : MANY WAYS TO SEE THE WORLD).
(อรวรรณ คูหเจริญ นาวายุทธ, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ู
(2) สุรภี อิงคากุล. (2548). การวเคราะห์ข้อมลระยะไกล (REMOTE SENSING ANALYSIS).
ิ
กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
3) บัตรภาพ

4) วีดิทัศน์สารคดีลักษณะภูมิประเทศทวีปอเมริกาใต้
5) ใบงานที่ 4.1 เรื่อง ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้
8.2 แหล่งการเรียนรู้
1) ห้องสมุด
2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ

- http://www.kullwat.net/south_america/geo.htm
- http://www.baanjomyut.com/library/global-community/01_2_4.html


























340

บัตรภาพ













ภาพเทือกเขาแอนดีส ภาพป่าแอมะซอน











ภาพทุ่งหญ้าปัมปัส ภาพทะเลทรายอาตากามา

















ทมา : ภาพที 1 http://img824.imageshack.us/img824/5396/titicaca.jpg
่
ี่
่
ภาพที 2 http://img.xcitefun.net/users/2011/07/257237,xcitefun-amazon-rainforest-1.jpg
1 2 ภาพที 3 http://conservacionpatagonica.files.wordpress.com/2011/03/k1.jpg
่
3 4
่
ภาพที 4 http://d262lib51hltx0.cloudfront.net/max/800/1*0AYeolSsjOqpz4UpxeE9sw.jpeg








341

ใบงานที่ 4.1


ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้



ค าชี้แจง ให้นักเรียนสรุปลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ แล้วเขียนค าตอบในกรอบที่ก าหนด



1. เขตเทอกเขาสูงทางตะวันตก
ื

ลักษณะภูมิประเทศ








่
ตัวอย่างบริเวณทีมีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ









ี่
ี่
2. เขตทสูงทางตะวันออก 3. เขตทราบ
ลักษณะภูมิประเทศ ลักษณะภูมิประเทศ








่
่
ตัวอย่างบริเวณทีมีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ ตัวอย่างบริเวณทีมีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ















342

ใบงานที่


4.1 ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้


ค าชี้แจง ให้นักเรียนสรุปลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ แล้วเขียนค าตอบในกรอบที่ก าหนด


1. เขตเทอกเขาสูงทางตะวันตก
ื

ลักษณะภูมิประเทศ มีเทือกเขาแอนดีส

ั
็
ทอดเปนแนวยาวขนานกับชายฝ่งมหาสมุทร
ิ
แปซิฟกจากเหนือสุดลงมาใต้สุด เปนต้นก าเนิด
็

แม่นาแอมะซอน มีที่ราบสูงหลายแห่งที่เหมาะ
้
ในการท าการเกษตร


ตัวอย่างบริเวณทีมีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ
่
ที่ราบสูงโบลิเวียทางตอนกลางของทวีป ทะเลทราย

ั
อาตากามา บริเวณชายฝ่งตอนกลางประเทศเปรู
กับชิลี





ี่
ี่
2. เขตทสูงทางตะวันออก 3. เขตทราบ

ลักษณะภูมิประเทศ บริเวณที่สูงกิอานา ลักษณะภูมิประเทศ เกิดจากดินตะกอนที่แม่นา
้
่
้
็
ตอนบนของทวีปเปนต้นก าเนิดแม่นาหลายสาย สายตางๆ พัดพามาทับถมกันอยู่ พืนที่อุดมสมบูรณ
้

์
เช่น แม่นาโอรีโนโก สาขาของแม่นาแอมะซอน เปนแหล่งเกษตรกรรมที่ส าคัญ ได้แก่ ที่ราบลุ่ม
้

็

้
บริเวณที่ราบสูงบราซิล เปนแหล่งก าเนิดของ โอรีโนโกบางส่วนของประเทศโคลอมเบียและ
็
้
แม่นาแอมะซอน เวเนซุเอลา เหมาะแก่การเลียงสัตว์

้

ตัวอย่างบริเวณทีมีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ ตัวอย่างบริเวณทีมีลักษณะภูมิประเทศเด่นๆ
่
่
ที่สูงปาตาโกเนย ประเทศอาร์เจนตินา ที่สูงบราซิล ที่ราบลุ่มแอมะซอนในประเทศโคลอมเบีย เปรู
ี
็
ประเทศบราซิล บราซิล เปนปาดิบชืนที่มีความหลากหลายทาง
้
่
ชีวภาพมากที่สุดของโลก




343

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 25

ี่
วิชา ส23101 สังคมศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีท 3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 1 ชั่วโมง

เรื่อง ภูมิลักษณ์ที่ส าคัญของทวีปอเมริกาใต้ ผู้สอน นายไกรวุฒิ เกรียรัมย์
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


1 สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด

ี
ทวีปอเมริกาใต้มพื นที่ส่วนใหญ่อยู่ทางซีกโลกใต้ มีลักษณะภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสูง ที่ราบกว้างใหญ่ และมี
ชายฝั่งทะเล ซึ่งลักษณะภูมิประเทศดังกล่าวส่งผลต่อวิถีการด าเนินชีวิตของประชากร


2 ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนร
ู้
2.1 ตัวชี้วัด
ส 5.1 ม.3/2 วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
2.2 จุดประสงค์การเรียนรู้
1) บอกลักษณะภูมิประเทศที่ส าคัญต่อการด ารงชีวิตของคนในทวีปอเมริกาใต้ได้
2) วิเคราะห์ความสัมพันธ์ของลักษณะทางกายภาพต่อความเป็นอยู่ของประชากรในทวีปอเมริกาใต้ได้


3 สาระการเรียนรู้

3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง
- ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
3.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น

(พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา)

ั
4 สมรรถนะส าคญของผู้เรียน

4.1 ความสามารถในการคิด
- ทักษะการวิเคราะห์
4.2 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต

5 คุณลักษณะอันพึงประสงค์


1. ใฝ่เรียนรู้
2. มุ่งมั่นในการท างาน
3. มีความรับผิดชอบ















344

6 กิจกรรมการเรียนรู้

1. ครูให้นักเรียนแข่งขันกันเขียนชื่อแหล่งทรัพยากรธรรมชาติที่ส าคัญของทวีปอเมริกาใต้ ลงบนกระดาน แล้ว

ร่วมกันอภิปรายเพิ่มเติม เพื่อเป็นการทบทวนความรู้
ี่
2. นักเรียนร่วมกันยกตัวอย่างลักษณะภูมิประเทศทมีความส าคัญต่อการด ารงชีวิตของคนในทวีปอเมริกาใต้
ี่
3. ครูเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับแม่น าแอมะซอน แม่น าที่ยาวที่สุดในโลก ซึ่งเป็นแม่น าทมีต้นก าเนิดในประเทศเปรู
ไหลออกมหาสมุทรที่ประเทศบราซิล
4. ครูให้นักเรียนศึกษาใบความรู้ เรื่อง ดินแดนแห่งความหฤโหดและชุกชุมของเหล่าสัตว์นักฆ่า แล้วให้นักเรียน
ร่วมกันอภิปรายถึงลักษณะเด่นของสถานที่เหล่านั น และบันทึกความรู้ที่ได้ลงในแบบบันทึกการอ่าน
5. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันท าใบงานที่ 4.2 เรื่อง แม่น้ าแอมะซอนราชันแห่งสายน้ า
6. ครูและนักเรียนร่วมกันเฉลยค าตอบในใบงานที่ 4.2

7. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคด
ิ
ถ้านักเรียนมีโอกาสไปท่องเที่ยวในดินแดนอเมริกาใต้จะเลือกไปเที่ยวบริเวณใด เพราะอะไร


(พิจารณาตามคาตอบของนักเรียน โดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน)
8. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของลักษณะทางกายภาพต่อความเป็นอยู่ของคนในทวีป
อเมริกาใต้ แล้วสรุปเป็นแผนผังความคิด จากนั นส่งตัวแทนกลุ่มออกมาน าเสนอผลงาน
9. ครูตั งค าถามให้นักเรียนตอบเป็นรายบุคคลเกี่ยวกับลักษณะภูมิประเทศที่ส าคัญของทวีปอเมริกาใต้ และ
ความสัมพันธ์ระหว่างภูมิประเทศกับการด ารงชีวิตของมนุษย์


7 การวัดและประเมินผล


วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์
ตรวจใบงานที่ 4.2 ใบงานที่ 4.2 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

ตรวจแบบบันทึกการอ่าน แบบบันทึกการอ่าน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
ประเมินการน าเสนอผลงาน แบบประเมินการน าเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

สังเกตการใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการท างาน แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
และมีความรับผิดชอบ

8 สื่อ/แหล่งการเรียนรู้


8.1 สื่อการเรียนรู้
1) ใบความรู้ เรื่อง ดินแดนแห่งความหฤโหดและชุกชุมของเหล่าสัตว์นักฆ่า
2) ใบงานที่ 4.2 เรื่อง แม่น าแอมะซอนราชันแห่งสายน า

8.2 แหล่งการเรียนรู้
—









345

ู
ใบความร้

ดินแดนแห่งความหฤโหดและชุกชุมของเหล่าสัตว์นักฆ่า


ทวีปอเมริกาใต้เป็นดินแดนที่มีความหลากหลาย มีทั งความสวยงาม อันตราย และความหฤโหดจากลักษณะ ภูมิประเทศอัน
เลวร้ายและสัตว์จอมขย า และนักล่าอย่างจระเข้เคแมนเพชฌฆาตในลุ่มน า งูอะนาคอนดาแสนร้ายกาจ เป็นต้น
10 สุดยอดการจัดอันดับสถานที่อันตรายที่สุดในทวีปอเมริกาใต้ ดังนี

อันดับ 10 : หมู่เกาะฟอล์กแลนด์ (FALKLANDS)
ที่หมู่เกาะฟอล์กแลนด์ ทะเลโหด คือ กฎเหล็ก แต่ดูเหมือนสัตว์เจ้าประจ าที่อาศัยอยู่ที่นี่จะ ไม่รู้สึก
สะทกสะท้าน ท่ามกลางเกลียวคลื่นยังมีสิ่งมีชีวิต โลดแล่นอยู่ในนั น นกอัลบาทรอสบินร่อนลม นก
เพนกวินร็อก ฮอปเปอร์ (ROCK-HOPPER) กับความทรหดเย็นสุดขั ว แต่อะไรก็เกิดขึ นได้กับ
เพนกวินเจ็นตู (GENTOO PENGUIN) ที่พยายามหนีการตามล่าของปลาวาฬออร์กา (ORCA)
เพชฌฆาตใต้น าซึ่งน้อยครั งนักที่เหยื่อจะรอดเงื อมมือราชาแห่งหมู่เกาะฟอล์กแลนด์ไปได้


อันดับ 9 : ป่าแพนทานัล (PANTANAL) ประเทศบราซิล
เข้าไปในป่าลึกกับการยากที่จะคาดเดาของธรรมชาติ ที่ป่าแพนทานัลจะได้พบกับสัตว์ หายาก
และไม่เคยเห็นที่ไหน อย่างเจ้าจระเข้เคแมนตัวร้าย หนูยักษ์คาปีบาร่า และ งูอะนาคอนดา กับ
ช่วงฤดูน าหลาก และฤดูแล้งที่น าขึ นและลงอย่างน่าใจหาย แต่ไม่ยากส าหรับเพชฌฆาตแห่งนี ทุก
ตัว รวมทั งเสือจากัวร์ที่ไม่ต้องคิดเผื่อมันว่าจะใช้ชีวิตอยู่ได้อย่างไร



อันดับ 8 : ทะเลทรายอาตากามา (DESERT OF THE ATACAMA) ประเทศชิลี
ข้ามเข้าสู่ความร้อนกันบ้าง ที่นี่ให้ทั งความประหลาด และความมหัศจรรย์อย่างไม่น่าเชื่อ มี
ความร้อนพุ่งสูงถึง 50 องศา แล้วสิ่งมีชีวิตในทะเลทรายอาตากามาไม่ร้อนบ้างหรือ คงไม่
เพราะเพนกวินฮัมโบลด์ (HUMBOLDT PENGUIN) ยังหนีความเย็นมาอยู่ในที่ร้อน แล้วสัตว์ที่ทน
ู
แดดทนฝนอย่างอฐกัวนาโคจะขอยอมแพ้ไปได้อย่างไร ท่ามกลางแหล่งอาหารที่สมบูรณ์
เพนกวินฮัมโบลด์ก็มีเพื่อนบ้านที่ฉลาดเป็นกรด ปลาแอนโชวี่ โลมาดัสกี สิงโตทะเล
























346

อันดับ 7 : แม่น้ าแอมะซอน (AMAZON RIVER)
เมื่อความยิ่งใหญ่ ความดุร้าย ความอันตรายรวมไว้ด้วยกัน แม่น าแอมะซอน คือ แหล่ง ผจญภัย
ที่ตื่นเต้นและน่ากลัวได้เป็นอย่างดี ความยาวของสายน ากับฝนตกชุกตลอดทั งปี ไม่มีที่ใดอุดม
สมบูรณ์ที่สุดเท่า สัตว์น าพันกว่าชนิดกับความดุร้ายสไตล์สัตว์ป่าของนากยักษ์ หรือโลโบ้ เดล ริโอ,
ปิรันยาจอมโฉด, เจ้าจระเข้เคแมนยักษ์, แมงมุมทารันทูลา, มดคันไฟ ไม่มีที่ใดมากเท่าที่นี่ แล้ว
ี่
พวกมันก็รู้ตัวด้วยว่า อย่างเดียวทจะให้มันรอดก็คือ หาเหยื่อท พวกมันพอจะจัดการได้
ี่


อันดับ 6 : ที่ราบสูงอัลทิพลาโน (ALTIPLANO)
เหนือขึ นไปอากาศยิ่งลดต่ าลง ส าหรับสัตว์ป่าเรื่องอาหารไม่ต้องห่วง แต่เรื่องรักษาชีวิตส าคัญกว่า
เรามาไกลถึงที่ราบสูง อากาศเย็น ยิ่งดึกก็ยิ่งหนาว ถ้านกฟลามิงโกไม่ดูแลลูกนกให้ดีคงไม่แคล้ว
ต้องแข็งตาย เพราะที่นี่สภาพอากาศก าหนดทุกสิ่ง




อันดับ 5 : ป่าบนภูเขา (CLOUD FOREST)
ภูเขาสูงใหญ่ปกคลุมด้วยเมฆหมอก สูงสุดขอบฟ้าที่นี่ คือ บ้านของสัตว์ป่า หมีแว่น
(SPECTACLED BEAR) เดินลอยชาย พ่วงด้วยนกฮัมมิงเบิร์ดที่ตัวเล็ก แต่ส่งเสียงเจื อยแจ้ว ทั่วป่า
พิศวง บางทีคุณอาจจะเคยเห็นทุกอย่างเป็นครั งแรก อย่างนกดูดเลือด แวมไพร์ ฟินซ์, นกกาน า,
อิกวานาทะเล, นกบู๊บบี ตีนฟ้า ที่คุณจะเห็นได้ในป่าลึกๆ และมีความเป็นธรรมชาติอย่างที่ป่าใน
อเมริกาใต้มีเท่านั น



อันดับ 4 : ปาตาโกเนีย ประเทศอาร์เจนตินา (PATAGONIA)
ที่ซึ่งภูมิอากาศเลวร้ายหนาวเย็นสุดขั ว แต่สัตว์ที่จะกล่าวต่อไปนี สามารถอยู่ได้ มองฝ่าละอองหิมะ
จิ งจอกเทา (GREY FOX) เดินมาแต่ไกล มันต้องทนความหนาวเหน็บ เพื่ออาหารอันโอชะ ส่วน
เพนกวินแจ็คแอสกับสิงโตทะเลใช้พื นที่แห่งนี เป็นสมรภูมิขับเคี่ยวระหว่างกัน พวกมันต้องใช้ความ
เหนือกว่าเพื่อเอาชนะคู่แข่งของตนเอง


























347

อันดับ 3 : ทุ่งหญ้าเซอราโด (CERRADO) ประเทศบราซิล
ทุ่งหญ้าขนาดใหญ่ที่สุดที่มีสัตว์มากมายหลายชนิด ทุ่งหญ้าเซอราโด คือ ที่เหมาะที่เราจะ พบกับ
เจ้าผู้ครองพื นที่ หมาป่าเมนด์ (MANED WOLF) ชีวิตของสัตว์ตัวเล็กๆ อย่างปลวก ตัวกินมด





อันดับ 2 : เทือกเขาแอนดีส (ANDES)
แอนดีส คือ เทือกเขาที่ยิ่งใหญ่ที่สุด เป็นร่องรอยอารยธรรมของชาวอินคาโบราณที่สร้างเมืองมาชู
ปิกชู และสัตว์โบราณอย่างลามะและอัลปากา (Llamas & Alpaca) ผู้คนที่นี่ยังส านึกบุญคุณ และ
ด ารงไว้ซึ่งจิตวิญญาณที่เข้มแข็ง ไม่เฉพาะกับสัตว์ยุคโบราณอย่างเดียว ที่นี่เป็นที่อยู่ของแร้ง
คอนดอร์ นกยักษ์บินร่อนทั่วท้องฟ้า ปีกของมันกว้างเป็นพิเศษพร้อมกวาดตาดูทั่วอาณาจักรว่า
พอจะมีอะไรที่จะเป็นเหยื่อได้บ้าง



อันดับ 1 : ป่าแอมะซอน (AMAZON)
เป็นสุดยอดแห่งป่า สุดยอดแห่งสัตว์หลากหลาย สุดยอดของโลก นี่คือสถานที่ที่ป่า คือธรรมชาติ
แท้จริงมีพืช 3,000 ชนิด นก 530 ชนิด ลิง 11 ชนิด และสัตว์อีกมากมาย ป่าแอมะซอนแห่งนี
ต้นไม้ใบหญ้าขึ นอัดแน่น เสียงนกร้อง สัตว์เดินเพ่นพ่าน แต่ไม่ใช่ที่นี่ จะปลอดภัย เพราะทุกชีวิต
ในป่าแอมะซอนอยู่ในเกมที่ชื่อว่า “เกมเอาตัวรอด”



ที่มา : http://www.toptenthailand.com/display.php?id=180



































348

ใบงานที่ 4.2


แม่น้ าแอมะซอนราชันแห่งสายน้ า



ค าชี้แจง ให้นักเรียนดูภาพ แล้วเขียนค าตอบตามประเด็นที่ก าหนด


1. ชื่อ

ลักษณะพิเศษ





2. ชื่อ

ลักษณะพิเศษ






3. ชื่อ
ลักษณะพิเศษ






4. ชื่อ
ลักษณะพิเศษ






5. ชื่อ
ลักษณะพิเศษ














349

ใบงานที่ 4.2 แม่น้ าแอมะซอนราชันแห่งสายน้ า








ค าชี้แจง ให้นักเรียนดูภาพ แล้วเขียนค าตอบตามประเด็นที่ก าหนด


1. ชื่อ ป่าดิบชื น

ลักษณะพิเศษ มีความหลากหลายทางชีวภาพ เป็นแหล่งสายพันธุ์
สิ่งมีชีวิต 1 ใน 10 ที่พบทั่วโลก เป็นป่าดิบชื นที่อุดมสมบูรณ์ที่สุดในโลก





2. ชื่อ จระเข้เคแมน
ลักษณะพิเศษ มีถิ่นก าเนิดในอเมริกาใต้ และอเมริกากลาง เป็นสัตว์ที่มี

ความสามารถในการปรับตัว และสามารถทนต่อน าเค็มได้
เมื่อสภาพแวดล้อมแห้งแล้ง มันจะขุดหลุมจ าศีลอยู่ใต้โคลน



3. ชื่อ งูยักษ์อะนาคอนดา
ลักษณะพิเศษ เป็นงูหลามที่อยู่ในหนองบึง และแม่น าในป่าดิบชน
ื
ในทวีปอเมริกาใต้ มีหัวและล าคอที่ใหญ่ สามารถหายใจและมองเห็นเหยื่อ
ขณะที่อยู่ใต้น าได้ ฆ่าเหยื่อโดยใช้ล าตัวบีบรัด



4. ชื่อ ปลาปิรันยา

ลักษณะพิเศษ เป็นปลาน าจืด กินเนื อเป็นอาหาร มักอยู่รวมกันเป็นฝูง
พบในแม่น าแอมะซอนในทวีปอเมริกาใต้ มีฟันแหลมคม เป็นปลาอันตราย

ชนิดหนึ่ง


5. ชื่อ นกฮัมมิงเบิร์ด

ลักษณะพิเศษ มีล าตัวเล็กน่ารัก ปากยาวเรียวแหลม กินน าหวานจาก
ดอกไม้เป็นอาหารหลัก โดยกินถึง 1,500 ดอกต่อวัน เพื่อใช้เป็นพลังงาน

ในการกระพือปีก







350

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 26

ี่
วิชา ส23101 สังคมศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีท 3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 1 ชั่วโมง

ิ
เรื่อง ภูมอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวปอเมริกาใต้ๆ ผู้สอน นายไกรวุฒิ เกรียรัมย์
ี
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------


1 สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด

ภูมิอากาศส่งผลต่อพืชพรรณธรรมชาติ การด ารงชีวิตของสัตว์ป่า และการด าเนินชีวิตของประชากรในทวีปอเมริกา
ใต้


ู้
2 ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนร
2.1 ตัวชี้วัด
ส 5.1 ม.3/1 ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และน าเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพ
และสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
ม.3/2 วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
2.2 จุดประสงค์การเรียนรู้
1) เลือกใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการศึกษาลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกา
ใต้ได้

2) อธิบายลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ได้
3) วิเคราะห์ความสัมพันธ์ของลักษณะทางภูมิอากาศต่อความเป็นอยู่ของประชากรในทวีปอเมริกาใต้ได้


3 สาระการเรียนรู้

3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง
1) เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
2) ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
3.2 สาระการเรยนรู้ท้องถิ่น
ี
(พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา)


4 สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน

4.1 ความสามารถในการคิด
- ทักษะการวิเคราะห์
4.2 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต















351

5 คุณลักษณะอันพึงประสงค์

1. ใฝ่เรียนรู้

2. มุ่งมั่นในการท างาน

6 กิจกรรมการเรียนรู้


ี่
1. ครูน าแผนที่ทวีปอเมริกาใต้ทแสดงลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติมาให้นักเรียนดู แล้วให้นักเรียน
ช่วยกันวิเคราะห์ลักษณะภูมิอากาศจากแผนที่ที่ครูเตรียมมาให้
ั
2. นักเรียนช่วยกันยกตัวอย่างสัตว์ป่าที่เป็นที่รู้จักกนดีในทวีปอเมริกาใต้ เช่น ปลาปิรันยา อนาคอนดา โลมาสี
ี
ชมพ พร้อมทั งช่วยกันบอกลักษณะเด่น เช่น ปลาปิรันยา เป็นปลานักล่าและมฟันอันแหลมคม เป็นต้น
ู
3. ครูให้นักเรียนเขียนชื่อสัตว์ป่าในทวีปอเมริกาใต้ที่ตนเองสนใจลงในกระดาษมาคนละ 1 ชนิด แล้วเขียน
ลักษณะเด่น และแหล่งที่พบของสัตว์ชนิดนั น จากนั นครูสุ่มตัวแทนนักเรียนออกมาบอกชื่อสัตว์ป่าในทวีป
อเมริกาใต้ที่ตนเองสนใจ และบอกลักษณะเด่นและแหล่งที่พบให้เพื่อนในห้องฟัง

4. ครูอธิบายเพิ่มเติมให้นักเรียนเข้าใจถึงลักษณะภูมิอากาศ พชพรรณธรรมชาติ และสัตว์ป่าในทวีปอเมริกาใต้
ื
5. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคด
ิ
นักเรียนรู้จักทวีปอเมริกาใต้ในเรื่องใดบ้าง

(พิจารณาตามคาตอบของนักเรียน โดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน)

6. นักเรียนกลุ่มเดิม (จากแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2) ร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง ลักษณะภูมิอากาศ
และพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ จากหนังสือเรียน หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม ห้องสมุด
หรือแหล่งข้อมูลสารสนเทศ ดังนี

- กลุ่มที่ 1 ศึกษาความรู้เรื่อง ลักษณะภูมิอากาศแบบเขตร้อนและแบบสะวันนา
- กลุ่มที่ 2 ศึกษาความรู้เรื่อง ลักษณะภูมิอากาศแบบอบอุ่นชื นและแบบกึ่งแห้งแล้ง
- กลุ่มที่ 3 ศึกษาความรู้เรื่อง ลักษณะภูมิอากาศแบบทะเลทรายและแบบเมดิเตอร์เรเนียน
- กลุ่มที่ 4 ศึกษาความรู้เรื่อง ลักษณะภูมิอากาศแบบภาคพื นสมุทรชายฝั่งตะวันตกและแบบที่สูง
7. นักเรียนน าความรู้ที่ได้จากการศึกษาบันทึกลงในแบบบันทึกการอ่าน

8. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาจากใบความรู้ เรื่อง ความร้อนแห่งทะเลทรายอาตากามา แล้วบันทึกความรู้ที่ได้
ลงในแบบบันทึกการอ่าน
ิ
9. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคด
ิ
์
นักเรียนคิดว่าภูมิอากาศมีอทธิพลต่อพืชพรรณธรรมชาติ และสภาพการด ารงชีวิตของมนุษยอย่างไร


(พิจารณาตามคาตอบของนักเรียน โดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน)

10. สมาชิกแต่ละคนในกลุ่มผลัดกันอธิบายผลการศึกษาเรื่อง ลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีป
อเมริกาใต้
ิ
11. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคด
เหตุใดบริเวณภูมิอากาศแบบเขตร้อนจึงจัดได้ว่าเป็นแหล่งผลิตออกซิเจนที่ส าคัญของโลก

(เพราะมีพืชพรรณธรรมชาติเป็นป่าดิบชื น มีต้นไม้หนาทึบ มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง)
12. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของภูมิอากาศที่มีต่อประชากรในทวีปอเมริกาใต้ และร่วมกันอภิปราย
สรุปความรู้เกี่ยวกับลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้




352

7 การวัดและประเมินผล


วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์

ตรวจแบบบันทึกการอ่าน แบบบันทึกการอ่าน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
ประเมินการน าเสนอผลงาน แบบประเมินการน าเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตการใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่นในการท างาน แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์


8 สื่อ/แหล่งการเรียนรู้


8.1 สื่อการเรียนรู้
1) หนังสือเรียน ภูมิศาสตร์ ม.3
2) หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม
(1) DENIS WOOD และคณะ. (2554). มองโลกผ่านแผนที่ : ร้อยแผ่นร้อยเรื่องราว (SEEING
THROUGH MAPS : MANY WAYS TO SEE THE WORLD).

(อรวรรณ คูหเจริญ นาวายุทธ, ผู้แปล). กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
(2) EDWARD R. RICCIUTI. (2554). ภูเขา ทะเลทรายและทุ่งหญ้า : ชุด LIVING
GREENMOUNTAINS, DESERTS, AND GRASSLANDS. (จินตนา เวชสวัสดิ์, ผู้แปล).

กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
3) ใบความรู้ เรื่อง ความร้อนแห่งทะเลทรายอาตากามา
4) แผนที่ทวีปอเมริกาใต้แสดงลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติ

8.2 แหล่งการเรียนรู้
1) ห้องสมุด

2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ
- http://bbc07geo.ob.tc/103.htm

- http://www.kwc.ac.th/21SAmerica.htm
- http://reocities.com/Athens/crete/4710/sumeri2.htm














353

เอกสารประกอบการสอน

แผนที่ทวีปอเมริกาใต้แสดงลักษณะภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาต ิ


































































ั
ทมา : วิโรจน เอียมเจริญ และอภิสิทธิ์ เอียมหนอ [ม.ป.ป.]. หนงสอเรยน รายวิชาพื้นฐาน ภูมิศาสตร์
ื
ี่
ี
่
่
่
์
ี
์
่
ี่
ชั้นมัธยมศึกษาปท 3. พิมพ์ครั้งที 7. กรุงเทพมหานคร : อักษรเจริญทัศน.


354

ู
ใบความร้

ื่
เรอง ความร้อนแห่งทะเลทรายอาตากามา

ทะเลทรายอาตากามา (Atacama Desert) ได้ชื่อว่า เป็นทะเลทรายที่แห้งแล้งที่สุดในโลก ตั งอยู่ทางตอนใต้ของประเทศ
เปรูครอบคลุมพื นที่ในภาคเหนือของประเทศชิลี ทะเลทรายแห่งนี มีขนาดกว้างใหญ่ราว 180,000 ตารางกิโลเมตร มีความสูงโดย
เฉลี่ยประมาณ 610 เมตร จากระดับน าทะเล พื นที่อันกว้างใหญ่ของทะเลทรายอาตากามา แทบจะไม่มีพืชปกคลุมอยู่เลย
ื
ในอดีตทะเลทรายแห่งนี เคยกลายเป็นชนวนเหตุของการก่อสงครามระหว่าง โบลิเวียกับชิลี ซึ่งเดิมทีพนที่แห่งนี อยู่ภายใต้
การปกครองของโบลิเวีย แต่ด้วยความอุดมสมบูรณ์ของแร่ธาตุ ท าให้ชิลีได้ท าสงครามยึดครองทะเลทราย อันกว้างใหญ่และ
เมืองท่าอันโตฟากัสตา (Antofagasta) ส่วนโบลิเวียก็ต้องถอยร่นไปยังที่ตั งอันสูงชันอย่างเช่นในปัจจุบัน สงครามแย่งชิง
ทะเลทรายในครั งนั นถูกเรียกขานว่า สงครามแปซิฟิก
พื นที่โดยทั่วไปของทะเลทรายอาตากามา ถูกปกคลุมไปด้วยแอ่งดินสลับกับผืนทรายราบเรียบ ดูเวิ งว้างและทอดยาวสุดลูกหู
ี่
ลูกตา สภาพทางภูมิศาสตร์ของทะเลทรายถูกรายล้อมไปด้วย เทือกเขาแอนดีสอันเป็นเทือกเขาสูงตระหง่านท ทอดยาวไปตาม
ไหล่ทวีปอเมริกาใต้ ส่วนอีกฟากหนึ่งติดกับมหาสมุทรแปซิฟิก พื นที่โดยทั่วไปของทะเลทรายเต็มไปด้วยพื นที่ที่แห้งผาก มีปริมาณ
น าฝนต่อปีเพียง 1 มิลลิเมตรเท่านั น ในขณะที่บางพื นที่ของทะเลทรายกลายเป็นพื นที่ที่ไม่เคยมีฝนตกลงเลย การที่มีปริมาณฝนตก
ลงในพื นที่ดังกล่าวเพียงจ านวนน้อยท าให้ ทะเลทรายอาตากามา กลายเป็นทะเลทรายที่แห้งแล้งและร้อนระอุที่สุดของโลกเรา
ลักษณะทางภูมิศาสตร์ของทะเลทรายเป็นที่ราบสูงที่ลาดชันขนานไปกับเทือกเขาแอนดีส ซึ่งทะเลทรายดังกล่าวตั งอยู่ทาง
ทิศตะวันตกของเทือกเขาแอนดีส ส่วนอีกด้านติดกับมหาสมุทรแปซิฟิกมีละติจูดอยู่ที่ 30°
ความแห้งแล้งและความร้อนระอุที่เกิดขึ นกับทะเลทรายอาตากามา เกิดจากปัจจัยส าคัญสองประการ คือ การที่มี เงื อมเขา
สูงตระหง่านของยอดเขาแอนดีสที่มีความสูงถึง 6,885 เมตร (22,590 ฟุต) ขวางกั นอยู่ทางทิศตะวันออก ท าให้ลมและฝนไม่
สามารถฝ่าปราการธรรมชาติเข้ามาถึงดินแดนแห่งนี ได้ แม้อีกฟากจะติดกับมหาสมุทรแปซิฟิกแต่พื นที่ดังกล่าวกลับถูกจัดให้เป็น
พื นที่ที่เรียกว่า anticyclone แทบจะไม่มีพายุไซโคลนพัดผ่านในบริเวณแถบนี เลย ปัจจัยส าคัญทั งสองประการเสริมให้ทะเลทราย
อาตากามา กลายเป็นพื นที่ที่แห้งแล้งและร้อนระอุมากที่สุดในโลกเรา ความร้อนระอุที่ถูกทับถมลงบนพื นทรายโดยไม่มีปัจจัยให้
ผ่อนคลายหรือระบายออกเลย แต่กระนั นทะเลทรายอาตากามาก็ใชว่าจะขาดความชุ่มชื นเอาเสียเลย เพราะสายลมตะวันตกยังได้
่
พัดพาไอระเหยจากมหาสมุทรแปซิฟิกพัดผ่านเข้ามาสู่ทะเลทรายบ้างเป็นครั งคราว แม้จะเป็นเพียงไอระเหยชุ่มฉ่ าเพียงเล็กน้อยแต่
ก็มากพอให้สิ่งมีชีวิตบางชนิดสามารถด ารงชีวิตอยู่ได้บนพื นทรายอันแห้งผากแห่งนี
ดินแดนทุรกันดารแห่งนี ยังมีมนุษย์ที่ไปตั งรกรากอยู่บ้างเหมือนกัน ในปี ค.ศ. 1577 จักรวรรดิสเปน ได้ตั งหมู่บ้าน ชาวคริสต์
ขึ น หมู่บ้านแห่งนี ถูกขนานนามว่า San Pedro de Atacama จนกระทั่งในระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 16-18 จักรวรรดิสเปนก็
ขยายอาณาบริเวณของหมู่บ้านให้กว้างขึ นโดยขยายไปตามแนวชายฝั่ง และมีการก่อสร้างท่าเรือขึ น โดยใช้เป็นแหล่งขน
แร่เงินจากเหมืองในแถบนั น
























355

สเปนครอบครองดินแดนแถบทะเลทรายอากาตามาอยู่ได้ระยะหนึ่งจนกระทั่งในคริสต์ศตวรรษท 19 โบลิเวียก็เข้า
ี่
ครอบครองแทนแต่ด้วยความอุดมสมบูรณ์ของธาตุนานาชนิดเป็นชนวนเหตุให้เกิดสงครามแปซิฟิกระหว่างชิลีกับโบลิเวียดังที่ได้
กล่าวมาแล้ว
แร่ธาตุหลากหลายชนิดที่มีกระจายอยู่ทั่วทะเลทรายอาตากามา เกิดจาการที่กระแสลมพัดเอาละอองทะเลจากมหาสมุทร
ิ
แปซิฟกและเก็บสะสมเอาไว้ การที่มีปริมาณน าฝนตกเพียงเล็กน้อยในทะเลทรายท าให้แร่ธาตุเหล่านั นไม่ได้ละลายกลืนหายไปจน
หมด ยังคงเก็บสะสมเอาไว้บนพื นทรายที่ร้อนระอุและปริมาณน าฝนที่มีอยู่เพียงน้อยนิดกลับยิ่งท าให้แร่ธาตุตกตะกอนได้ดีว่าเดิม
ประโยชน์ที่เด่นชัดอีกประการของความแห้งแล้งแห่งทะเลทรายอาตากามา คือ สภาพภูมิประเทศมีลักษณะที่คล้ายกับพื นท ี่
ซึ่งส ารวจพบในดาวอังคาร โดยเฉพาะในบริเวณทางทิศใต้ของอันโตฟากัสตา ที่มีสภาวะคล้ายคลึงกับดาวอังคารเป็นอย่างมาก
นาซาเองก็ได้ใช้ประโยชน์ในการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับดาวอังคาร โดยใช้การทดสอบจากทะเลทรายอาตากามา เครื่องไม้
เครื่องมือต่างๆ ที่เตรียมเอาไว้ส าหรับการศึกษาดาวอังคารถูกน ามาทดสอบก่อนในทะเลทรายแห่งนี เพื่อหาจุดบกพร่อง และท า
การแก้ไขก่อนจะน าไปใช้งานจริงในการส ารวจดาวอังคาร ความเหมือนของทะเลทรายอาตากามากับดาวอังคารท าให้สถานที่แห่ง
นี ถูกน าไปใช้เป็นฉากดาวอังคารในภาพยนตร์เรื่องดังหลายต่อหลายเรื่อง
หากใครได้ยินกิตติศัพท์ความร้อนระอุของ Death Valley หรือแปลเป็นไทยได้ในท านองว่า หุบเขาแห่งความตายใน รัฐ
แคลิฟอร์เนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา ที่มีชื่อเสียงในเรื่องภูมิอากาศที่ร้อนระอุจนท าให้ผู้คนต้องจบชีวิตลงใน Death Valley มานัก
ต่อนักแล้ว แต่เมื่อน ามาเทียบกับทะเลทรายอาตากามาแห่งนี กลับพบว่า Death Valley มีฝนตกมากครั งกว่าทะเลทรายถึง 50 ครั ง
ี่
ต่อปี นี่ย่อมเป็นข้อยืนยันได้เป็นอย่างดีโดยไม่มีข้อโต้แย้งว่าทะเลทรายแห่งนี คือที่ที่แห้งแล้งและร้อนทสุดในพื นโลกเรา มีการ
คาดการณ์กันว่า คนเราสามารถอยู่ในทะเลทรายอาตากามา ได้โดยไม่รู้สึกอึดอัด และเป็นปกติสุขได้เพียง 15 นาทีเท่านั น ก่อนท ี่
ื
ทะเลทรายจะท าให้เรารู้สึกกระสับกระส่ายกระหายน าด้วยพิษความร้อนที่สูงถึง 50 องศา-เซลเซียส พนที่แห่งนี แล้งร้อนเกินกว่า
ี่
มนุษย์เราจะสามารถด ารงชีวิตได้อย่างสุขสบาย กับปริมาณฝนทตกลงมาเพียง น้อยนิด แต่หากย้อนไปในระหว่างปี ค.ศ. 1570-
1971 ไม่มีสายฝนโปรยปรายลงในทะเลทรายแห่งนี เลย ตลอด 400 ปีเต็ม ที่ผืนทรายของอาตากามาไม่เคยพานพบกับความชุ่มฉ่ า
ของสายฝนเลย
เสน่ห์ของทะเลทรายอาตากามา อาจจะไม่ใช่แหล่งท่องเที่ยวที่ยิ่งใหญ่และน่าตื่นตาตื่นใจ แต่มันเป็นความแปลกประหลาด
ุ
ในความที่เป็นพื นที่ติดทะเลแต่กลับกลายเป็นพื นที่ซึ่งมีอณหภูมิสูงที่สุดในโลก ทั งยังอุดมไปด้วยแร่ธาตุที่ถูกหมักหมมมานานหลาย
ร้อยปี ทะเลทรายอาตากามา เป็นภาพจ าลองของดาวอังคารที่ถูกธรรมชาติสร้างสรรค์ขึ นบนพื นโลก สิ่งเหล่านี ล้วนเป็นเสน่ห์และ
เป็นเอกลักษณ์ของทะเลทรายอาตากามาที่ไม่เหมือนสถานที่แห่งใดๆ ในโลกใบนี

ที่มา : บทความเรื่อง ความร้อนแล้งแห่งทะเลทรายอาตากามา โดย วิรุฬ หกกลับ

































356

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 27

ี่
วิชา ส23101 สังคมศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีท 3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 1 ชั่วโมง
ิ
เรื่อง ภูมอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ๆ ผู้สอน นายไกรวุฒิ เกรียรัมย์
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1 สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด

ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติที่ส าคัญของทวีปอเมริกาใต้ มีอิทธิพลต่อการด ารงชีวิตของประชากร

2 ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนร
ู้

2.1 ตัวชี้วัด
ส 5.1 ม.3/1 ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และน าเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพ
และสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
ม.3/2 วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางกายภาพและสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
2.2 จุดประสงค์การเรียนรู้
1) อธิบายพืชพรรณธรรมชาติที่ส าคัญของทวีปอเมริกาใต้ได้

2) วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางภูมิอากาศและพชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ได้
ื

3 สาระการเรียนรู้

3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง
1) เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
2) ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
3.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น
(พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา)


4 สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน

4.1 ความสามารถในการคิด
- ทักษะการวิเคราะห์

4.2 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต

5 คุณลักษณะอันพึงประสงค์

1. ใฝ่เรียนรู้

2. มุ่งมั่นในการท างาน
















357

6 กิจกรรมการเรียนรู้

ี่
1. ครูให้นักเรียนยกตัวอย่างพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ พร้อมทั งบอกลักษณะภูมิอากาศทพบใน
บริเวณนี เพื่อเป็นการทบทวนความรู้
2. นักเรียนกลุ่มเดิม (จากแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2) ร่วมกันอภิปรายความสัมพันธ์ระหว่างภูมิอากาศและพืช
พรรณธรรมชาติในทวีปอเมริกาใต้

3. นักเรียนแต่ละกลุ่มน าความรู้ที่ได้จากการศึกษามาเป็นพื นฐานในการท าใบงานที่ 4.3 เรื่อง ภูมิอากาศและ
พืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้
4. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องของค าตอบในใบงานที่ 4.3 แล้วส่งตัวแทนกลุ่มออกมา
น าเสนอค าตอบหน้าชั นเรียน ครูตรวจสอบความถูกต้อง
5. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติในทวีปอเมริกาใต้ แล้วให้นักเรียน

ตอบค าถามกระตุ้นความคิด
นักเรียนคิดว่าพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ ส่งผลต่อการด ารงชีวิตของประชากรในทวีป

อย่างไร

(พจารณาตามค าตอบของนักเรียน โดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน)
ิ

7 การวัดและประเมินผล

วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์

ตรวจใบงานที่ 4.3 ใบงานที่ 4.3 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
ประเมินการน าเสนอผลงาน แบบประเมินการน าเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตการใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่นในการท างาน แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

8 สื่อ/แหล่งการเรียนรู้


8.1 สื่อการเรียนรู้
- ใบงานที่ 4.3 เรื่อง ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้
8.2 แหล่งการเรียนรู้
—
























358

ใบงานที่ 4.3


ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติ



ของทวีปอเมริกาใต้


ค าชี้แจง ให้นักเรียนน าหมายเลขหน้าข้อความในกรอบไปใส่ในวงกลมที่มีข้อความสัมพันธ์กัน


1. ภูมิอากาศแบบอบอนชืน 6. ปาเซลวัส
่
้
ุ่
2. ทุ่งหญ้าแคมโปส 7. เขตอากาศร้อน
3. บริเวณทุ่งหญ้าในบราซิล 8. บราซิล

่
4. เขตภูมิอากาศแบบปาฝนเขตร้อน 9. ทุ่งหญ้ายาโนส
ิ
ั
5. บริเวณชายฝ่งมหาสมุทรแปซิฟก 10. ทะเลทรายอาตากามา

แหล่งผลิตกาแฟทีมีชื่อเสียงของโลก ปาดิบเขตร้อนในเขตลุ่มนาแอมะซอน
่

้
่

้
่
ี
ุ
่
ครอบคลุมพืนทีตอนกลางของทวีปแถบ มีอณหภูมิสูงตลอดป เฉลียมากกว่า

้
่
่

้
ลุ่มนาแอมะซอนตอเนืองไปถึงพืนที ่ 18 องศาเซลเซียส ฝนตกชุกในฤดูร้อน
ชายฝ่งตอนบนของทวีปชายฝ่งด้าน ปริมาณนาฝนเฉลียมากกว่า
ั
่
้

ั
ตะวันออกเฉียงใต้ของบราซิล 1,200 มิลลิเมตร/ป ี

ทุ่งหญ้าในประเทศบราซิลมีอณหภูมิสูง ทุ่งหญ้าในแถบลุ่มนาโอรีโนโก ทีสูงกิอานา
ุ
้

่

ี
ตลอดป ฝนตกชุกในฤดูร้อน ในประเทศโคลอมเบีย เวเนซุเอลา กิอานา


่
่
เกือบทุกประเทศในทวีปอเมริกาใต้ พืชพรรณทีพบมาก ได้แก มะกอก ผลไม้
ตั้งอยูในเขตภูมิอากาศแบบนี ้ สกลส้ม องุ่น
่
ุ

บริเวณพืนทีทางตอนใต้ของเปรู ลักษณะภูมิอากาศทีปรากฏในเขตทีสูง
่
่
่
้
้
ุ
่
และตอนเหนือของชิลี อณหภูมิแตกต่างกัน ปาตาโกเนียพืนทีทางตอนใต้ของบราซิล
่
มากระหว่างกลางวันและกลางคืน และพืนทีส่วนใหญของประเทศอุรุกวัย
้
่

359

ใบงานที่ 4.3 ภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้








ค าชี้แจง ให้นักเรียนน าหมายเลขหน้าข้อความในกรอบไปใส่ในวงกลมที่มีข้อความสัมพันธ์กัน


1. ภูมิอากาศแบบอบอุ่นชืน 6. ปาเซลวัส
้
่
2. ทุ่งหญ้าแคมโปส 7. เขตอากาศร้อน
3. บริเวณทุ่งหญ้าในบราซิล 8. บราซิล

่
4. เขตภูมิอากาศแบบปาฝนเขตร้อน 9. ทุ่งหญ้ายาโนส
ิ
ั
5. บริเวณชายฝ่งมหาสมุทรแปซิฟก 10. ทะเลทรายอาตากามา


่
้

่
8 แหล่งผลิตกาแฟทีมีชื่อเสียงของโลก 6 ปาดิบเขตร้อนในเขตลุ่มนาแอมะซอน

ี
ุ
่
่
้
ครอบคลุมพืนทีตอนกลางของทวีปแถบ มีอณหภูมิสูงตลอดป เฉลียมากกว่า


้
่
้
่
ลุ่มนาแอมะซอนตอเนืองไปถึงพืนที ่ 18 องศาเซลเซียส ฝนตกชุกในฤดูร้อน
4
ชายฝ่งตอนบนของทวีปชายฝ่งด้าน ปริมาณนาฝนเฉลียมากกว่า
่
้
ั
ั

4
ตะวันออกเฉียงใต้ของบราซิล 1,200 มิลลิเมตร/ป ี

ทุ่งหญ้าในประเทศบราซิลมีอณหภูมิสูง ทุ่งหญ้าในแถบลุ่มนาโอรีโนโก ทีสูงกิอานา
ุ
้
่


ี
2 ตลอดป ฝนตกชุกในฤดูร้อน 9 ในประเทศโคลอมเบีย เวเนซุเอลา กิอานา


่
เกือบทุกประเทศในทวีปอเมริกาใต้ พืชพรรณทีพบมาก ได้แก มะกอก ผลไม้
่
7 ตั้งอยูในเขตภูมิอากาศแบบนี ้ สกลส้ม องุ่น
่
ุ
5


่
้
่
บริเวณพืนทีทางตอนใต้ของเปรู ลักษณะภูมิอากาศทีปรากฏในเขตทีสูง
่
้
ุ
่
และตอนเหนือของชิลี อณหภูมิแตกต่างกัน ปาตาโกเนียพืนทีทางตอนใต้ของบราซิล
10 มากระหว่างกลางวันและกลางคืน 1 และพืนทีส่วนใหญของประเทศอุรุกวัย
้
่
่

360

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 28

ี่
วิชา ส23101 สังคมศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีท 3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 1 ชั่วโมง
เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ ผู้สอน นายไกรวุฒิ เกรียรัมย์

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1 สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด

ี
ทวีปอเมริกาใต้มความอุดมสมบูรณ์ไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติมากมายหลายชนิด ซึ่งส่งผลต่อเศรษฐกิจ และการพัฒนา
ประเทศ


ู้
2 ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนร
2.1 ตัวชี้วัด
ส 5.1 ม.3/1 ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และน าเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพ
และสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
ส 5.2 ม.3/2 ระบุแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
2.2 จุดประสงค์การเรียนรู้
- อธิบายลักษณะทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ได้

3 สาระการเรียนรู้

3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง

1) เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
2) ทรัพยากรธรรมชาติในทวีปอเมริกาใต้
3.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น
(พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา)


4 สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน

4.1 ความสามารถในการสื่อสาร
4.2 ความสามารถในการคิด
้
1) ทักษะการส ารวจค้นหา 2) ทักษะการรวบรวมขอมูล
3) ทักษะการวิเคราะห์ 4) ทักษะการสังเคราะห์
4.3 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต


5 คุณลักษณะอันพึงประสงค์

1. ใฝ่เรียนรู้
2. มุ่งมั่นในการท างาน
3. มีความรับผิดชอบ












361

6 กิจกรรมการเรียนรู้

1. ครูให้นักเรียนยกตัวอย่างทรัพยากรธรรมชาติที่มีความส าคัญต่อเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้

ิ
2. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคด
เพราะเหตุใด ทวีปอเมริกาใต้จึงมีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์

ิ
(พจารณาตามค าตอบของนักเรียน โดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน)
3. ครูให้นักเรียนตอบค าถามแสดงเหตุผลถึงความส าคัญของทรัพยากรที่มีต่อเศรษฐกิจของทวีป
อเมริกาใต้ เช่น
- ท าไมนักเรียนจึงตอบว่า ป่าไม้มีความส าคัญต่อเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้
- ท าไมนักเรียนจึงตอบว่า แร่ทองแดงมีความส าคัญต่อเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้

4. ครูน าสารคดีเกยวกับทรัพยากรธรรมชาติในทวีปอเมริกาใต้มาให้นักเรียนดู แล้วร่วมกันสรุปประเภทของ
ี่
ทรัพยากรที่มีความส าคัญต่อเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้
ิ
5. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคด
ทรัพยากรธรรมชาติประเภทใดที่น ารายได้มาสู่ทวีปอเมริกาใต้

(ป่าไม้ สัตว์ป่า แร่ธาตุ ฯลฯ)
6. นักเรียนกลุ่มเดิม (จากแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2) ร่วมกันศึกษาความรู้เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวีป
อเมริกาใต้ จากหนังสือเรียน แล้วบันทึกความรู้ที่ได้จากการศึกษาลงในแบบบันทึกการอาน
่
7. นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับความอุดมสมบูรณ์ของแร่ในทวีปอเมริกาใต้ แล้วสรุปผลการ
อภิปรายเป็นแผนผังความคิด จากนั นให้ตัวแทนของแต่ละกลุ่มออกมาน าเสนอผลงานหน้าชั นเรียน
8. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้

7 การวัดและประเมินผล


วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์
ตรวจแบบบันทึกการอ่าน แบบบันทึกการอ่าน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

ประเมินการน าเสนอผลงาน แบบประเมินการน าเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

สังเกตการใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการท างาน แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
และมีความรับผิดชอบ

8 สื่อ/แหล่งการเรียนรู้


8.1 สื่อการเรียนรู้
1) หนังสือเรียน ภูมิศาสตร์ ม.3
2) สารคดีเกี่ยวกับทรัพยากรธรรมชาติในทวีปอเมริกาใต้
8.2 แหล่งการเรียนรู้
—






362

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 29

ี่
วิชา ส23101 สังคมศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีท 3
หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 ภูมิศาสตร์ทวีปอเมริกาใต้ เวลา 1 ชั่วโมง
เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้กับการพัฒนาเศรษฐกิจ ผู้สอน นายไกรวุฒิ เกรียรัมย์

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1 สาระส าคัญ/ความคิดรวบยอด

ทรัพยากรธรรมชาติในทวีปอเมริกาใต้ มีความส าคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของทวีป


ู้
2 ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนร

2.1 ตัวชี้วัด
ส 5.1 ม.3/1 ใช้เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ในการรวบรวม วิเคราะห์ และน าเสนอข้อมูลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพ
และสังคมของทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
ส 5.2 ม.3/2 ระบุแนวทางการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในทวีปอเมริกาเหนือและอเมริกาใต้
2.2 จุดประสงค์การเรียนรู้
- วิเคราะห์ความส าคัญของทรัพยากรธรรมชาติที่มีผลต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้ได้

3 สาระการเรียนรู้

3.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง
1) เครื่องมือทางภูมิศาสตร์ที่แสดงลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมริกาใต้
2) ทรัพยากรธรรมชาติในทวีปอเมริกาใต้
3.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น

-

4 สมรรถนะส าคัญของผู้เรียน


4.1 ความสามารถในการสื่อสาร
4.2 ความสามารถในการคิด
้
1) ทักษะการส ารวจค้นหา 2) ทักษะการรวบรวมขอมูล
3) ทักษะการวิเคราะห์ 4) ทักษะการสังเคราะห์
4.3 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต

5 คุณลักษณะอันพึงประสงค์

1. ใฝ่เรียนรู้

2. มุ่งมั่นในการท างาน
3. มีความรับผิดชอบ











363

6 กิจกรรมการเรียนรู้

1. ครูให้นักเรียนช่วยกันบอกทรัพยากรธรรมชาติในทวีปอเมริกาใต้ ให้ครูบันทึกลงบนกระดาน

แล้วร่วมกันจัดประเภทและความส าคัญของทรัพยากร เพื่อเป็นการทบทวนความรู้
ี่
2. นักเรียนรวมกลุ่มเดิม (จากแผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2) แล้วให้นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันท าใบงาน ท 4.4
เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวปอเมริกาใต้
ี
3. ครูและนักเรียนช่วยกันเฉลยค าตอบในใบงานที่ 4.4
4. นักเรียนตอบค าถามกระตุ้นความคด
ิ
นักเรียนคิดว่าทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ ส่งผลต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ

ี
ของทวปอย่างไร
ิ
(พจารณาตามค าตอบของนักเรียน โดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน)
5. ครูและนักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ความส าคัญของทรัพยากรธรรมชาติที่มีผลต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ ของทวีป
อเมริกาใต้
6. ครูมอบหมายให้นักเรียนแต่ละกลุ่มเขียนบทความสรุปความรู้ในหัวข้อเรื่อง ลักษณะภูมิอากาศของทวีป

อเมริกาใต้มอิทธิพลต่อพืชพรรณและทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้
ี
ู
7. สมาชิกแต่ละกลุ่มช่วยกันตรวจสอบความถกต้อง เหมาะสม และปรับปรุงผลงานให้เป็นไปตามเกณฑ ที่
์
ก าหนด
8. สมาชิกแต่ละกลุ่มน าเสนอผลงานหน้าชั นเรียนหรือส่งผลงานต่อครูผู้สอน เพื่อคัดเลือกผลงานที่มีคุณภาพตาม

เกณฑ์ส าหรับน าไปติดป้ายนิเทศหน้าชั นเรียน
9. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้ และความส าคัญของ
ทรัพยากรธรรมชาติที่มีผลต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของทวีปอเมริกาใต้


7 การวัดและประเมินผล


วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์

ตรวจใบงานที่ 4.4 ใบงานที่ 4.4 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์
ประเมินการน าเสนอผลงาน แบบประเมินการน าเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์

สังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม แบบสังเกตพฤติกรรมการท างานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
สังเกตการใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่นในการท างาน แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์
และมีความรับผิดชอบ

8 สื่อ/แหล่งการเรียนรู้


8.1 สื่อการเรียนรู้
- ใบงานที่ 4.4 เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติของทวีปอเมริกาใต้
8.2 แหล่งการเรียนรู้
—







364