วิธีการจัดทำคู่มือปฏิบัติงาน

1ตวั อยา่ ง

1ตวั อยา่ ง

1ตวั อยา่ ง

1ตวั อยา่ ง

1ตวั อยา่ ง

1ตวั อยา่ ง

การเขยี นบรรณานกุ รม

แยกบรรณานุกรมส่งิ พมิ พ์ภาษาไทยและบรรณานุกรม สงิ่ พิมพ์ภาษาต่างประเทศ และแต่ละภาษาน้ันใหเ้ รยี งตามลาดับ
อักษร แบบพจนานุกรมฉบบั ราชบัณฑิตสถาน และ พจนานุกรมภาษาองั กฤษท่วั ไป

การจดั ทาบรรณานกุ รม ใหย้ ึดแนวทางตามค่มู อื การจัดทาปรญิ ญาวิทยานิพนธ์ ของแตล่ ะมหาวิทยาลัย

ภาคผนวก

ภาคผนวก หมายถึง ส่วนท่ีเก่ียวข้องกับงานท่ีเขียน แต่ไม่ใช่เน้ือหาของงาน เป็นส่วนท่ีนามาเพ่ิมขึ้นในตอนท้าย
เพื่อช่วยให้ผู้ศึกษาค้นคว้าได้เข้าใจแจ่มแจ้งยิ่งขึ้น จะมีภาคผนวกหรือไม่ แล้วแต่ความจาเป็น ถ้าจะมีควรจัดไว้ในหน้า
ต่อจากบรรณานกุ รม

ในภาคนวก ของเอกสารทางวิชาการ เชน่ งานวจิ ัยงานวิเคราะห์ งานเขยี นคู่มือการปฏิบัติงาน ฯลฯ ส่วนใหญแ่ ลว้
มกั จะประกอบไปดว้ ย...

۰ แบบสอบถาม
۰ แบบสัมภาษณ์
۰ แบบเกบ็ ขอ้ มลู
۰ รูปภาพ
۰ รายละเอยี ดการวิเคราะห์

1ตวั อยา่ ง

1ตวั อยา่ ง

เทคนคิ การเขียนคมู่ ือการปฏบิ ัติงานใหเ้ ขา้ ใจงา่ ย

• การใช้ภาพถา่ ย

• การใชภ้ าพการต์ ูน

• การใช้แบบฟอร์มบนั ทกึ
• การใช้ Multi Media

60

• การใช้ภาพถา่ ยอา้ งอิง
• การใชภ้ าพการ์ตูน
• การใช้แบบฟอร์มบนั ทึก
• การใช้ Multi Media

การใช้ภาพถ่ายอ้างอิง

• ขอ้ ดี

• เข้าใจไดง้ ่าย ประหยดั เนื้อท่ี
• เปน็ รูปธรรม จงู ใจให้เกดิ การปฏบิ ัตติ ามได้ง่าย

• ข้อดอ้ ย

• การหาภาพทเ่ี หมาะสมอาจหาไดย้ าก
• ความพร้อมของอุปกรณแ์ ละความสามารถในการถา่ ยภาพ
• ไฟล์ภาพมขี นาดใหญ่ในการจัดเก็บในคอมพวิ เตอร์

ตัวอยา่ งการใชภ้ าพจรงิ อ้างองิ

63

ตวั อย่างการใชภ้ าพการต์ ูน

64

65

66

ตัวอย่างการใช้ภาพการ์ตูน

• ค่มู อื การดูแลโรคปวดหลงั จากการทางาน

การใช้ภาพการต์ นู

• ขอ้ ดี
• มีสีสนั สะดดุ ตา นา่ สนใจ
• เข้าใจได้งา่ ยสาหรับผู้อ่านทกุ ระดบั

• ขอ้ ดอ้ ย
• ดูไมเ่ ป็นทางการ
• หาคนที่มฝี มี ือได้ยาก
• ลงรายละเอยี ดได้ไม่ครบถ้วน

คู่มอื การป้องกนั โรคปวดหลังจากการทางาน

1. จดั ทา่ ทางในการปฏบิ ัตงิ านท่ีถูกต้อง 2. การนัง่

3. การยกของ 4. การนอน

การใชแ้ บบฟอร์ม

• ขอ้ ดี
• มคี วามชัดเจนในการปฏบิ ตั งิ านไดต้ ามขั้นตอน
• เกบ็ รายละเอียดได้ครบ
• มีความยืดหยุ่นในการแก้ไข

• ขอ้ ดอ้ ย
• ไม่มีรายละเอยี ดวิธีการบนั ทึกข้อมูล
• หากไม่มกี ารฝึกอบรมวิธกี ารใช้ อาจผดิ พลาดได้
• แกไ้ ขได้ยากหากส่ังพมิ พ์จากโรงพมิ พ์
• สาเนาแบบฟอร์มท่ีไมช่ ดั เจน

การใช้ Multi Media

• ข้อดี
• มีความทันสมัยทั้งภาพและเสียง นา่ ตดิ ตาม
• มีประสทิ ธภิ าพในการสร้างทาความเขา้ ใจ
• สะดวกในการเผยแพร่ จดั เกบ็ หรือบันทึก

• ข้อด้อย
• ค่าใช้จา่ ยในการจัดทาสูง
• ข้อจากดั ดา้ นความสามารถของบุคลากรในการใชง้ าน
• ขอ้ จากัดดา้ นความเพียงพอของเครอ่ื งมอื อปุ กรณ์

วงจรความลม้ เหลวของการจดั ทาค่มู ือที่ไม่มีประสิทธภิ าพ

ประกาศใช้ ผเู้ ก่ียวขอ้ ง
คู่มือเล่มใหม่ อ่านไม่เขา้ ใจ

จดั ทา/ปรับปรุง
คู่มือเล่มใหม่

เมื่อใดที่ตอ้ งปรบั ปรงุ คมู่ อื และทาอยา่ งไร

เมือ่ ใด
• เมื่อมกี ารปรบั เปลีย่ นนโยบาย กระบวนการทางาน
• เมื่อมีการปรบั เปลย่ี นผรู้ บั ผิดชอบ แบบฟอร์ม หรือเอกสารอา้ งองิ ตา่ ง ๆ
• ควรมกี ารทบทวนกระบวนการทไี่ มม่ ีการเปล่ียนแปลงอย่างนอ้ ยทุก ๆ 3 ปี เพอ่ื ใหแ้ นใ่ จ

ว่ายังเป็นฉบับปัจจบุ นั (Update) อยู่
อยา่ งไร
• เสนอเร่ืองเพอื่ ขออนมุ ตั จิ ากเจา้ ของเร่ืองเดมิ หรือผู้มีอานาจอนมุ ัติ
• ดาเนนิ การปรับปรงุ ตามความเหมาะสมตอ่ การปฏิบตั งิ าน
• บนั ทกึ ประวตั กิ ารปรับปรุงวา่ ไดเ้ ปลยี่ นแปลงเรือ่ งใด
• ดาเนนิ การแจกจา่ ยเพือ่ ทดแทนเอกสารคมู่ อื ฉบับเดิม
• นาเอกสารค่มู ือฉบับเดิมกลับมาทาลาย
• เก็บเอกสารคู่มือตน้ ฉบบั ของเดิมเพอื่ ใชอ้ า้ งอิง

การปรบั ปรุงคู่มือการปฏิบตั ิงาน

การปรบั ปรุงยอ่ ยควรทาทุกปี
การปรบั ปรงุ ใหญ่ทาทุก 3 ปี

P:Plan = วางแผน
D:Do = ลงมอื ทาตามแผน
C:Check = สรุปบทเรียน
A:Action = ปรับทศิ ทาง

ตัวอยา่ งการใช้แบบฟอร์ม

75

76

ตวั อย่างการใช้ Multi Media

77

78

ตวั อย่าง การใช้ Multi Media

ตวั อยา่ งหวั ขอ้
คู่มอื การปฏบิ ตั งิ าน

ระเบยี บปฏบิ ตั ิหรือคมู่ ือการปฏบิ ตั ิงานสาหรบั กระบวนการท่มี ีการปฏบิ ัตเิ ป็นประจา
ไดแ้ ก่
• การจดั ซือ้ จดั จา้ ง
• การจัดการฝึกอบรม
• การตรวจสอบภายใน
• การนเิ ทศงาน
• การประเมนิ ผลการปฏบิ ัติงาน

บุคลากร/นกั ทรพั ยากรบุคคล

คูม่ ือ : การกาหนดและเข้าสู่ตาแหนง่ ชานาญการ เชย่ี วชาญ เช่ียวชาญพิเศษ ของ
ผ้ปู ฏบิ ัตงิ านตาแหน่งประเภทสนบั สนนุ

นกั วชิ าการเงนิ และบัญชี

คู่มือ : การบรหิ ารงบประมาณ ตามระเบียบวา่ ดว้ ยการบรหิ าร
งบประมาณ พ.ศ. 25......

นักวิชาการพัสดุ

คูม่ ือ : การจดั ซือ้ -จดั จ้าง ตามระเบยี บสานักนายกฯ พ.ศ. 25..

นักวชิ าการศกึ ษา

คู่มอื : การวเิ คราะหก์ ารตกออกซ้าช้ันของนกั ศกึ ษา
ค่มู ือ : การวเิ คราะห์/ประเมินหลกั สูตร
คมู่ ือ : การศกึ ษา/การวเิ คราะห์ ประสิทธภิ าพการผลิตบณั ฑติ

เจ้าหน้าท่บี รหิ ารงานทวั่ ไป

คู่มือ : การจัดประชมุ สมั มนา
คู่มอื : การจดบันทกึ รายงานการประชุม

นกั แนะแนวการศกึ ษา/นกั วิเทศสมั พันธ์

คู่มอื : การนาเสนอผลงานทางวชิ าการในต่างประเทศ

นติ กิ ร

ค่มู อื : การสอบสวน และดาเนนิ การเก่ียวกบั วนิ ยั นักศกึ ษา

นักวิเคราะหน์ โยบายและแผน

คู่มอื : การวิเคราะห์เพอื่ กาหนดตาแหนง่ อาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษา
คูม่ อื : การวเิ คราะหเ์ พ่อื กาหนดตาแหน่งสายสนบั สนนุ