หน่วยที่ 1 ความรู้เบิ้องต้นเกี่ยวกับโปรแกรมประมวลผลคำ

หนว่ ยท่ี 1 ความรูเ้ บือ้ งต้นเก่ยี วกับโปรแกรมประมวลผลคา

แผนผงั ความคิด 1.ความหมายและความสาคัญของ
โปรแกรมประมวลผลคา
ความรเู้ บอ้ื งตน้
เกี่ยวกับ 2.ประวตั โิ ปรแกรมจัดพมิ พ์เอกสาร
โปรแกรม
3. ววิ ฒั นาการของโปรแกรมประมวลผลคา
ประมวลผลคา
4. คณุ ลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคาทีด่ ี
5.ประโยชนข์ องโปรแกรมประมวลผลคา

หน่วยท่ี 1

ความรู้เบือ้ งตน้ เก่ยี วกบั โปรแกรมประมวลผลคา

สาระสาคัญ

ปัจจบุ ันไมว่ ่าจะเปน็ สถาบนั การศกึ ษา รวมถึงสานักงานท้ังภาครัฐและเอกชน ได้นาโปรแกรม
ประมวลผลคา (Microsoft Word) มาใช้ในการพิมพ์เอกสารและรายงานต่าง ๆ มากข้ึน เนื่องจาก
ความก้าวหนา้ ทางดา้ นเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์มีการพัฒนาอย่างรวดเร็ว เคร่ืองคอมพิวเตอร์มีราคาถูก
ลงและมีประสิทธิภาพสูงขึ้น อีกทั้งโปรแกรมประมวลผลคามีความสามารถในการพิมพ์และตกแต่ง
เอกสารให้มีความสวยงามเหมาะสมกับรูปแบบของเอกสารนั้น ๆ สามารถปรับปรุงแก้ไขเอกสารได้
อย่างสะดวกและรวดเร็ว มีการจดั เกบ็ ข้อมลู อย่างเป็นระบบและมรี ะเบียบ สามารถเรยี กใชง้ านได้งา่ ย

สาระการเรยี นรู้

1. ความหมายและความสาคัญของโปรแกรมประมวลผลคา
2. ประวัตโิ ปรแกรมจัดพิมพเ์ อกสาร
3. ววิ ัฒนาการของโปรแกรมประมวลผลคา
4. คุณลกั ษณะของโปรแกรมประมวลผลคาที่ดี
5. ประโยชนข์ องโปรแกรมประมวลผลคา

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้

1. บอกความหมายของโปรแกรมประมวลผลคาได้
2. บอกประวตั โิ ปรแกรมจดั พิมพเ์ อกสารได้
3. บอกววิ ฒั นาการของโปรแกรมประมวลผลคาได้
4. บอกคุณลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคาท่ดี ไี ด้
5. บอกประโยชนข์ องโปรแกรมประมวลผลคาได้

สมรรถนะประจาหน่วย

แสดงความรู้เบ้ืองต้นเกย่ี วกับโปรแกรมประมวลผลคา

1. ความหมายและความสาคัญของโปรแกรมจดั การด้านเอกสาร

โปรแกรมจัดการด้านเอกสาร หรือที่นิยมเรียกว่า “โปรแกรมเวิร์ดโปรเซสซิ่ง” หมายถึง
โปรแกรมท่ที าหน้าทใี่ นการประมวลผลคา เช่น การจัดการกับคา หรือข้อความต่าง ๆ ให้อยู่ในรูปแบบ
ท่ีผู้ใช้กาหนด ซึ่งการจัดการนั้นเริ่มต้ังแต่การจัดการเก่ียวกับรูปแบบของเอกสาร เช่น การต้ังค่าหน้า
กระดาษ กาหนดขนาดของกระดาษ ระยะขอบ การกาหนดเค้าโครงหน้ากระดาษ การจัดย่อหน้า
การจดั คอลัมน์ การตงั้ แท็บ การจัดการหัวขอ้ หลัก หัวขอ้ ย่อย การจัดเส้นขอบ แสงและเงา การจัดการ
เกี่ยวกับรูปแบบและคุณสมบัติของตัวอักษร เช่น การกาหนดแบบอักษร ลักษณะขนาด สี ลักษณะ
พิเศษของตัวอักษร การกาหนดระยะห่างระหว่างตัวอักษร การสร้างลักษณะพิเศษให้กับข้อความ
การจดั การเกีย่ วกับการพมิ พ์ขอ้ ความ เชน่ การพิมพข์ ้อความ การเปล่ยี นภาษาทใ่ี ช้ในการพิมพ์
การแก้ไขปรับปรุงเปลี่ยนแปลงตัดทอนข้อความ การบันทึกแฟ้มเอกสาร การเปิดแฟ้มเอกสารเพื่อ
การเปลยี่ นแปลงแก้ไข การพิมพเ์ อกสารออกทางเครือ่ งพมิ พ์ ซงึ่ รวมถงึ การเลือกเครื่องพิมพ์ การเลือก
ชว่ งของการพิมพ์ การเลือกจานวนสาเนาการพิมพ์ ซึ่งสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ไม่สามารถทาได้ด้วยดีโดยการ
ใช้เครือ่ งพิมพด์ ีดธรรมดา

โปรแกรมจดั การด้านเอกสารทีน่ ิยมใชใ้ นปัจจุบนั มดี งั นี้
1.1 โปรแกรม Notepad เป็นโปรแกรมจัดการด้านเอกสารท่ีมีมาให้กับ Windows ทุกรุ่น
เป็นโปรแกรมที่มีความสามารถในการจัดการด้านเอกสารค่อนข้างน้อยเมื่อเทียบกับโปรแกรมจัดการ
ด้านเอกสารตัวอื่น ๆ ที่มีใช้อยู่ในปัจจุบัน แต่จุดเด่นของ โปรแกรม Notepad อยู่ท่ีความเร็วในการ
เปิดดูข้อความท่ีเป็นแฟ้มเอกสารท่ีมีขนาดไม่ใหญ่นัก สามารถเปล่ียนแปลงแก้ไขเอกสารได้รวดเร็ว
และคุณสมบัติที่ดีอีกอย่างก็คือ สามารถบันทึกเอกสารเป็นแบบ Text Documents ได้ ตัวอย่าง
โปรแกรม Notepad ดังแสดงในรูปที่ 1.1

รูปท่ี 1.1 หน้าต่างของโปรแกรม Notepad

1.2 โปรแกรม PageMaker เปน็ โปรแกรมทีม่ ีความสามารถในการจัดการเอกสารด้านการ
ทาสอ่ื สงิ่ พิมพ์ การทาสอ่ื โฆษณาประชาสมั พนั ธ์ การทานิตยสาร วารสาร จลุ สาร แผน่ พบั โบว์ชัวร์
ใบปลิว โปสเตอร์ นามบัตร หนังสอื พอกต์เก็ตบุ๊ค สามารถทางานร่วมกับโปรแกรม Photoshop
และ Illustrator ซึ่งเป็นของบริษัทเดียวกันได้เป็นอย่างดี และความสามารถอย่างหนึ่งท่ีถูกนามาใช้
อยา่ งแพร่หลายก็คอื การบันทกึ แฟม้ เอกสารเป็น PDF ไฟล์ ทาให้การเคล่ือนย้ายไฟล์ทางอินเตอร์เน็ต
สามารถทาได้อยา่ งรวดเรว็ แตก่ ็มีขอ้ เสยี คอื เมอ่ื ทาการแปลงไฟล์เอกสารเป็น PDF ไฟล์แล้วการแก้ไข
ข้อความหรือรูปภาพในเอกสารจะทาไม่ได้ ต้องคัดลอกออกมาถึงจะจัดรูปแบบ หรือแก้ไขใหม่ได้ ซึ่ง
ตัวอย่างโปรแกรม PageMaker ดงั แสดงในรปู ที่ 1.2

รูปที่ 1.2 หนา้ ตา่ งของโปรแกรม PageMaker
1.3 โปรแกรมไมโครซอฟตเ์ วิร์ด (Microsoft Word) เป็นโปรแกรมจัดการด้านเอกสารที่
มีความสามารถและเป็นท่ีนิยมใช้มากท่ีสุดโปรแกรมหนึ่งในปัจจุบัน เนื่องจากเป็นโปรแกรมท่ีง่ายใน
การใชง้ าน มีความสามารถในการจัดการกับเอกสารในด้านการสร้างเอกสาร การบันทึก การเปลี่ยน
แปลงแกไ้ ข การแทรกรูปภาพ กราฟ ตาราง การพิมพ์เอกสาร การพิมพ์จดหมายเวียน โปรแกรม
Microsoft Word 2010 เปน็ โปรแกรมหนึง่ ในชดุ โปรแกรม Microsoft Office โปรแกรม Microsoft
Word 2010 ถูกพัฒนาขึ้นมาจากโปรแกรมเวิร์ดโปรเซสซิ่ง ในเวอร์ชันเก่า ของบริษัทไมโครซอฟต์
โดยปรับปรุงให้มีความสามารถ และมีประสิทธิภาพท่ีสูงขึ้น ในด้านต่าง ๆ เช่น การติดต่อกับผู้ใช้
การจัดการเก่ียวกับแฟ้มข้อมูล การปรับเปลี่ยนมุมมองใหม่ ทาให้การจัดการเอกสารกลายเป็นเร่ือง
ง่าย สะดวก รวดเรว็ ตวั อย่างของหนา้ ตา่ งโปรแกรม Microsoft Word 2010 ดังแสดงในรูปท่ี 1.3

รูปที่ 1.3 หนา้ ต่างของโปรแกรมไมโครซอฟต์เวิรด์ 2003

ปจั จุบันโปรแกรม Microsoft Word 2010 ไดม้ ีการพัฒนาเครื่องมือท่ีใช้ในการอานวยความ
สะดวกให้กบั ผู้ใชส้ ามารถใชง้ านได้งา่ ยขึน้ พร้อมท้ังได้มีการปรับเปล่ียนคุณลักษณะการใช้งานในด้าน
ต่าง ๆ ข้ึนมาใหม่ เช่น มีระบบขอความช่วยเหลือ (Help) มีระบบอัตโนมัติ มีการใช้งานร่วมกับ
โปรแกรมอื่น ๆ ได้ สามารถเรยี นรกู้ ารใช้งานไดง้ ่าย มรี ะบบการค้นหาและแทนที่คา ทาให้จัดรูปแบบ
เอกสารไดส้ ะดวก กาหนดรูปแบบตวั อักษรได้หลายแบบหลายขนาด ด้วยความคุณลักษณะและความ
สามารถต่างๆ เหล่านขี้ องโปรแกรม Microsoft Word 2010 จึงทาให้สานักงานท้ังภาครัฐและเอกชน
นาโปรแกรมประมวลผลคามาใช้ในการพิมพ์เอกสารและรายงานต่าง ๆ ทั้งยังสามารถบันทึกเอกสาร
ตลอดจนการเรียกใช้งานแฟม้ ข้อมลู ที่ได้เก็บบนั ทึกไวม้ าใชง้ านในภายหลังได้อยา่ งรวดเรว็

2. ประวัติของโปรแกรมประมวลผลคา

ในปี พ.ศ.2524 ไมโครซอฟต์ได้จ้าง Charles Simonyi นักพัฒนาหลักของ Bravo เพ่ือสร้าง
โปรแกรมประมวลผลคาให้มี GUI (Graphical User Interface) อ่านวา่ จยี ูไอ หรอื กยุ หมายถึง
การออกแบบส่วนของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ให้มีการโต้ตอบกับผู้ใช้ โดยการใช้ Icon, รูปภาพ และ
สัญลกั ษณ์อ่ืนๆ เพ่ือแทนลักษณะต่างๆ ของโปรแกรม แทนการพิมพ์คาส่ังต่างๆ ในการทางานช่วยให้
ผู้ใชท้ างานได้ง่ายและรวดเร็วขึ้น ไม่จาเป็นต้องจดจาคาส่ังของโปรแกรมมากนัก ซึ่งพัฒนาบน Xerox
PARC Simonyi เริ่มสร้างโปรแกรมประมวลผลคาและต่อมาได้จ้าง Richard Brodie อดีตพนักงาน
ฝึกหดั บริษัท Xerox เพ่ือมาเป็น Software Engineer หลกั ของไมโครซอฟต์เวริ ์ด

และในปี พ.ศ. 2526 ได้เปิดตัวโปรแกรมจัดพิมพ์เอกสารคร้ังแรกภายใต้ช่ือ “มัลติทูลเวิร์ด
(Multi-tool Word)” ท่ีทางานบนระบบปฏิบัติการ Xenix ดังแสดงในรูปที่ 1.4 โดยมีเวอร์ชันอ่ืนๆ

ออกมาอีกภายหลังเพื่อทางานเขียนสาหรับ แพลตฟอร์มอื่นๆ เช่น ไอบีเอ็มพีซีรันบนดอส (พ.ศ.
2526), แอบเป้ิล แมคอินทอช (พ.ศ. 2527), AT&T Unix Pc (พ.ศ. 2528),Atari St (พ.ศ. 2529),
SCO UNIX, OS/2, และไมโครซอฟต์วินโดวส์ (พ.ศ.2532) โดยเป็นองค์ประกอบหน่ึงของซอฟต์แวร์
ระบบไมโครซอฟต์ออฟฟิศ ซ่ึงเป็นผลิตภัณฑ์ที่ขายแยกต่างหาก และรวมอยู่ในไมโครซอฟต์เวิร์ดสูท
เวอร์ชันปัจจุบัน คือ ไมโครซอฟต์เวิร์ด 2013 ดังแสดงในรูปที่ 1.5 สาหรับวินโดว์และแมคอินทอช
ดังแสดงในรปู ที่ 1.6

รูปที่ 1.4 ระบบปฏบิ ัติการ Xenix
ทม่ี า : https://en.wikipedia.org/wiki/Xenix

รปู ที่ 1.5 หน้าจอไมโครซอฟต์เวิร์ด 2013
ท่มี า : https://www.google.co.th/ไมโครซอฟตเ์ วริ ์ด 2013

รูปที่ 1.6 หน้าจอ Microsoft Word for Apple
ท่มี า : https://www.macheat.com

3. วิวฒั นาการของโปรแกรมประมวลผลคา

โปรแกรมประมวลผลคาทีม่ ีใชใ้ นประเทศไทยในยุคแรกน้ันเป็นโปรแกรมของต่างประเทศ คือ
โปรแกรม WORDSTAR ของบริษัทไมโครโปร จากัด ซึ่งสามารถพิมพ์ข้อความได้เฉพาะภาษาอังกฤษ
เท่านนั้ จึงทาใหไ้ มไ่ ดร้ ับความนิยมจากผใู้ ช้ชาวไทยมากนกั ดังแสดงในรูปที่ 1.7

รปู ท่ี 1.7 โปรแกรม WORDSTAR
ท่มี า : https://www.winworldpc.com

ตอ่ มาในปี พ.ศ. 2529 โปรแกรมประมวลผลคาท่ีชอื่ วา่ ราชวิถี (Rachavitee Word PC Version1.0)
ที่พัฒนาโดยนายแพทย์ชษุ ณะ มะกรสาร ซง่ึ โปรแกรมนี้เขียนขึ้นดว้ ยภาษา Assembly ท้ังหมดการใช้
งานโปรแกรมมลี ักษณะเหมือนกับโปรแกรม WORDSTAR แต่สามารถพิมพ์ข้อความภาษาไทยได้
จากนนั้ พฒั นาปรบั ปรุงเป็นรนุ่ 1.1, 1.2 และ 2.0 ดงั แสดงในรปู ท่ี 1.8

รปู ที่ 1.8 เวริ ์ดราชวถิ ี
https://th.wikipedia.org/wikiราชวถิ ีเวริ ด์ พีซี
ตอ่ มาในปี พ.ศ.2532 สถาบันบริการคอมพิวเตอร์ และภาควิชาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ คณะ
วศิ วกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย ไดร้ ่วมมอื กันพฒั นาโปรแกรมประมวลผลคาภาษาไทยและ
ภาษาอังกฤษโดยออกแบบให้ง่ายต่อการใช้งาน มีความสามารถในการทางานเช่นเดียวกับโปรแกรม
ประมวลผลคาอื่น ๆ โดยตั้งช่ือว่า ซียูไรต์เตอร์ (CU Writer) และประกาศใช้เป็นโปรแกรมสาธารณะ
(Public Domain) ในรุ่น 1.1 และได้ทาการพัฒนาอย่างต่อเน่ืองเป็นรุ่น 1.2, 1.3, 1.41, 1.51, 1.52
และ 1.6 โดยจะทางานภายใตร้ ะบบปฏิบัติ MS-Dos ซึ่งเปน็ ระบบปฏิบัติการแบบเทก็ ซโ์ หมด
(Text Mode) โปรแกรมซียไู รต์เตอรจ์ ะมีลักษณะคล้าย WORDSTAR โดยจะมีเมนูคาส่ังต่าง ๆ ท่ีช่วย
ให้ผู้ใช้สามารถเลือกใช้คาสั่งได้ด้วยการเลื่อนแถบสว่าง (โดยใช้ปุ่มลูกศรบนแป้นพิมพ์ ) ไปยังคาสั่งท่ี
ตอ้ งการใช้ และกดปุ่ม <Enter> ทกุ คาสั่งสามารถมองเห็นได้บนหน้าจอโดยไม่จาเป็นต้องอาศัยความ
จาเป็นในการจดจาคาสั่งใช้งานตา่ ง ๆ ดังแสดงในรปู ท่ี 1.9 และ 1.10

รูปท่ี 1.9 ระบบปฏิบตั ิการ MS-DOS
ทม่ี า : https://www.it24hrs.com

รปู ท่ี 1.10 ซยี ูไรต์เตอร์ (CU Writer)
ทีม่ า : https://th.wikipedia.org/wiki/ซยี ูไรต์เตอร์

โปรแกรมประมวลผลคาในปัจจบุ นั ใช้ชดุ ซอฟต์แวร์ (Software Suites) ซึ่งเปน็ โปรแกรม
สาเร็จรปู (Package) ชุดซอฟต์แวร์นี้บางทเี รยี กวา่ โปรแกรมชดุ สานักงาน (Office Programs) โดย
บริษัทไมโครซอฟต์คอร์เปอเรชัน จากดั (Microsoft Office) ออกสู่ตลาดครง้ั แรกมชี ื่อว่า ไมโครซอฟต์
ออฟฟิศรนุ่ 4.3 ประกอบด้วย

1) เวิร์ด (Word) เปน็ ซอฟตแ์ วรป์ ระมวลผลคา (Word Processing)
2) เอกซ์เซล (Excel) เปน็ ซอฟต์แวรต์ ารางจัดการ (Spreadsheet)
3) แอ็กเซส (Access) เปน็ ซอฟตแ์ วร์ดา้ นฐานข้อมูล (Database) และ
4) พาวเวอร์พอยต์ (PowerPoint) เป็นซอฟตแ์ วรน์ าเสนอภาพกราฟิก (Presentation
graphics)
โดยบริษัทไมโครซอฟต์ได้พัฒนาโปรแกรมไมโครซอฟต์เวิร์ด 2.0 ออกสู่ตลาดมาก่อนโดย
โปรแกรมไมโครซอฟต์เวิร์ดรุ่น 2.0 และ 6.0 น้ี เป็นโปรแกรมท่ีทางานบนระบบปฏิบัติการวินโดวส์
3.1 ต่อมาบริษทั ไมโครซอฟต์ไดท้ าการปรบั ปรุงพฒั นาโปรแกรมไมโครซอฟต์เวิร์ดอย่างต่อเน่ืองมาโดย
ตลอด ได้ปรับปรุงแก้ไขข้อบกพร่องต่างๆ แล้วพัฒนาเป็นโปรแกรมไมโครซอฟต์เวิร์ด 7.0 หรือ
ไมโครซอฟต์เวริ ์ด 95 หลงั จากนนั้ ได้พัฒนาโปรแกรมชุดสานักงานมาโดยตลอดอย่างต่อเนื่อง โดยผลิต
โปรแกรมไมโครซอฟต์ออฟฟิศ 97 โปรแกรมไมโครซอฟต์ออฟฟิศ 2000 โปรแกรมไมโครซอฟต์
ออฟฟิศ XP และไมโครซอฟต์ออฟฟิศ 2003 ซึ่งในแต่ละชุดจะมีโปรแกรมไมโครซอฟต์เวิร์ด 97
ไมโครซอฟต์เวิร์ด 2000 ไมโครซอฟต์เวิร์ด 2002 และไมโครซอฟต์ออฟฟิศ 2003 เป็นโปรแกรม
ประมวลผลคา ตามลาดบั
ชุดซอฟต์แวร์ (Software Suites) ต่างๆ ท่ีได้กล่าวมาข้างต้นส่วนมากจะเป็นโปรแกรมท่ี
ทางานบนระบบปฏบิ ัติการวนิ โดวส์ (Windows) ของบรษิ ัทไมโครซอฟตแ์ ละเป็นซอฟต์แวร์ท่ีมีลิขสิทธ์ิ
(License) หนว่ ยงานหรอื องค์กรต่างๆ ตลอดจนผใู้ ช้งานตามบา้ น (Home User) จะตอ้ งเสียค่าใช้จ่าย
เพ่อื ซอื้ ชุดซอฟตแ์ วร์ดังกล่าวก่อนนามาใช้งาน ซ่ึงราคาของชุดซอฟต์แวร์ดังกล่าวจะมีราคาแพง จึงทา
ให้เกิดการละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ โดยนาชุดซอฟต์แวร์ดังกล่าวมาใช้งานโดยไม่ถูกต้องหรือไม่ได้รับ
อนุญาตจากบรษิ ัทผผู้ ลติ โปรแกรม ตัวอย่างโปรแกรม ดังแสดงในรูปที่ 1.11 และ 1.12

รปู ที่ 1.11 ผลติ ภณั ฑ์ Word 2003 และ Word 2007

รปู ที่ 1.12 ผลติ ภณั ฑ์ Word 2010 และ Word 2013

4. คุณลักษณะของโปรแกรมประมวลผลคาที่ดี

โปรแกรมประมวลผลคาที่ดี ควรมีคณุ ลกั ษณะดังนี้
4.1 มรี ะบบขอความชว่ ยเหลอื (Help)

โปรแกรมจดั พิมพเ์ อกสารทด่ี ีควรมีระบบขอความชว่ ยเหลอื ทจี่ ะคอยชว่ ยให้คาแนะนา
ชว่ ยเหลือให้ผใู้ ช้สามารถทางานไดอ้ ย่างสะดวกและรวดเรว็ เช่น หากเกิดปัญหากับการใช้งาน หรือ
สงสยั เก่ียวกบั วิธีการใช้งาน แทนท่ีจะเปดิ หาในหนงั สอื คู่มือการใช้งานของโปรแกรมก็สามารถขอความ
ช่วยเหลอื จากโปรแกรมไดท้ ันที

4.2 มรี ะบบอัตโนมัติ
โปรแกรมจัดพิมพ์เอกสารทีด่ ีควรมีระบบอตั โนมตั ิ ทชี่ ว่ ยใหผ้ ใู้ ช้สามารถทางานกบั

เอกสารได้อย่างสะดวกสบายมากข้ึน เช่น การตรวจสอบคาผิดอตั โนมัติ (Spell) การจัดรปู แบบ
อัตโนมัติ (Auto Format) การแกไ้ ขอัตโนมัติ (Auto Correct) มรี ะบบใส่ข้อความอตั โนมัติ ตรวจสอบ
การสะกดคาผดิ ไดท้ ง้ั ภาษาไทยและภาษาอังกฤษ เปน็ ตน้

4.3 การใช้โปรแกรมร่วมกันกับโปรแกรมอ่นื ๆ ได้
โปรแกรมจัดพิมพ์เอกสารที่ดีควรมีความสามารถในการนางานท่ีสร้างด้วยโปรแกรมอื่นๆ

มาใช้งานร่วมกันได้ เช่น การแทรกภาพอักษรศิลป์ สัญลักษณ์ ผังองค์กร กราฟ เป็นต้น นอกจากน้ี
ควรมคี วามสามารถในการดงึ เอกสารจากโปรแกรม Word Processing อน่ื ๆ มาใชง้ านในโปรแกรมได้

4.4 เรียนรกู้ ารใชง้ านได้งา่ ย
โปรแกรมจัดพิมพเ์ อกสารท่ีดี ไม่ควรใชเ้ วลานานเกินไปสาหรบั การเรยี นรโู้ ปรแกรม ควรมี

บทเรียนช่วยสอนหรือสาธิต (Demonstrate) เก่ียวกับข้ันตอนต่าง ๆ ในการใช้งานโปรแกรม เพื่อให้
สามารถเรียนรู้การใชง้ านโปรแกรมไดอ้ ยา่ งรวดเรว็

4.5 มรี ะบบการคน้ หาและแทนทีค่ า
โปรแกรมจัดพิมพ์เอกสารที่ดีควรมีระบบค้นหาและการแทนท่ีคา เพื่อให้ผู้ใช้สามารถทา

การแทนท่ีคาเพอ่ื การแก้ไข หรือทาการแทนทีค่ าได้อย่างสะดวกและรวดเรว็ ยง่ิ ขึ้น
4.6 จัดรูปแบบเอกสารไดส้ ะดวก
โปรแกรมจัดพิมพ์เอกสารท่ีดีควรมีเคร่ืองมือท่ีช่วยให้การจัดรูปแบบของเอกสารได้

สะดวกและรวดเร็ว มขี นั้ ตอนในการจัดรปู แบบเอกสารที่ไมย่ ุ่งยาก
4.7 กาหนดรปู แบบตวั อักษรได้หลายแบบหลายขนาด
โปรแกรมจดั พิมพ์เอกสารทด่ี คี วรมีคุณสมบตั ิในการเปลี่ยนแปลง และกาหนดรูปแบบของ

ตัวอักษร ขนาดตวั อกั ษรไดห้ ลายรปู แบบ รวมทั้งตวั อกั ษรพเิ ศษตา่ ง ๆ ทีไ่ ม่มบี นแป้นพมิ พด์ ว้ ย

5. ประโยชน์ของโปรแกรมประมวลผลคา

5.1 มีระบบอตั โนมตั ติ ่างๆ ท่ีช่วยในการทางานสะดวกข้ึน เช่น การตรวจคาสะกด การ
ตรวจสอบไวยากรณ์ การใส่ข้อความอตั โนมตั ิ เป็นต้น

5.2 ใชส้ รา้ งตารางท่สี ลับซับซ้อนอยา่ งไรก็ได้
5.3 ใช้สร้างจดหมายได้อยา่ งรวดเร็ว โดยสามารถกาหนดให้ผวู้ เิ ศษ (Wizard) ใน Word
สร้างแบบฟอร์มของจดหมายไดห้ ลายรูปแบบตามต้องการ

5.4 ตกแต่งเอกสารได้ง่ายและรวดเร็ว สามารถตกแต่งเอกสารหรือเพื่อความสะดวกจะให้
Word ตกแตง่ ใหก้ ็ได้ โดยทีส่ ามารถเป็นผกู้ าหนดรูปแบบของเอกสารเอง

5.5 แทรกรปู ภาพ กราฟ หรือผังองค์กรลงในเอกสารได้
5.6 เปน็ โปรแกรมทีท่ างานบนวินโดว์และสมบัติต่างๆ ของวินโดว์จะมีอยู่ใน Word ด้วย เช่น
ย่อขยายขนาดหน้าตา่ งได้ เรียกใช้รปู แบบอกั ษรท่ีมอี ยูม่ ากมายในวินโดวไ์ ด้ เปน็ ตน้
5.7 ความสามารถในการเช่ือมต่อกับโปรแกรมอื่นๆ ในชุดโปรแกรม Microsoft Office
สามารถโอนย้ายขอ้ มลู ตา่ งๆ ระหว่างโปรแกรมได้ เช่น สามารถดึงข้อมูลใน Microsoft Office Excel
มาใส่ใน Microsoft Office Word ได้ เป็นตน้
5.8 อยากทราบอะไรเก่ียวกับ Word ถามผู้ช่วยเหลือที่มีช่ือว่า “Office Assistance”
ตลอดเวลาขณะทใ่ี ช้งาน Microsoft Office Word
5.9 สรา้ งเอกสารให้ใชง้ านในอินเทอร์เน็ตได้อยา่ งงา่ ย

สรุปหน่วยการเรยี นที่ 1

โปรแกรมจัดการด้านเอกสาร หรือท่ีนิยมเรียกว่า “โปรแกรมเวิร์ดโปรเซสซ่ิง” หมายถึง
โปรแกรมทท่ี าหนา้ ที่ในการประมวลผลคา เช่น การจดั การกับคา หรือข้อความต่าง ๆ ให้อยู่ในรูปแบบ
ทผี่ ู้ใช้กาหนด

โปรแกรมจดั การด้านเอกสารทน่ี ยิ มใช้ในปจั จบุ ันมีดังน้ี
1. โปรแกรม Notepad เป็นโปรแกรมจัดการด้านเอกสารที่มีมาให้กับ Windows ทุกรุ่น
เป็นโปรแกรมที่มีความสามารถในการจัดการด้านเอกสารค่อนข้างน้อยเมื่อเทียบกับโปรแกรมจัดการ
ดา้ นเอกสารตวั อ่ืน ๆ
2. โปรแกรม PageMaker เป็นโปรแกรมทมี่ ีความสามารถในการจัดการเอกสารด้านการทา
สื่อส่ิงพิมพ์ การทาส่ือโฆษณาประชาสัมพันธ์ การทานิตยสาร วารสาร จุลสาร แผ่นพับ โบว์ชัวร์
ใบปลิว โปสเตอร์ นามบตั ร หนังสอื พอกต์เก็ตบุ๊ค สามารถทางานร่วมกับโปรแกรม Photoshop
และ Illustrator
3. โปรแกรมไมโครซอฟต์เวิร์ด (Microsoft Word) เป็นโปรแกรมจัดการด้านเอกสารที่มี
ความสามารถและเป็นท่ีนิยมใช้มากท่ีสุดโปรแกรมหน่ึงในปัจจุบัน เน่ืองจากเป็นโปรแกรมที่ง่ายใน
การใช้งาน มคี วามสามารถในการจัดการกับเอกสารในด้านการสร้างเอกสาร การบันทึก การเปลี่ยน
แปลงแก้ไข การแทรกรูปภาพ กราฟ ตาราง การพิมพ์เอกสาร การพมิ พจ์ ดหมายเวยี น
ปจั จุบนั โปรแกรม Microsoft Word 2010 ได้มีการพัฒนาเคร่ืองมือท่ีใชใ้ นการอานวยความ
สะดวกใหก้ บั ผู้ใชส้ ามารถใช้งานไดง้ า่ ยขนึ้ พร้อมทั้งได้มีการปรบั เปลีย่ นคณุ ลกั ษณะการใชง้ านในด้าน
ต่าง ๆ ข้ึนมาใหม่ จึงทาใหส้ านักงานท้ังภาครฐั และเอกชนนาโปรแกรมประมวลผลคามาใชใ้ นการพิมพ์
เอกสารและรายงานต่าง ๆ ท้ังยงั สามารถบนั ทกึ เอกสาร ตลอดจนการเรียกใช้งานแฟ้มข้อมูลท่ีได้เกบ็
บนั ทึกไว้มาใช้งานในภายหลงั ไดอ้ ยา่ งรวดเร็ว
ความเปน็ มาของโปรแกรมประมวลผลคา
ในปี พ.ศ.2524 ไมโครซอฟต์ได้จ้าง Charles Simonyi นักพัฒนาหลักของ Bravo เพ่ือสร้าง
โปรแกรมประมวลผลคาให้มี GUI (Graphical User Interface) อ่านว่า จียูไอ หรือ กุย คือ การออก
แบบส่วนของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ให้มีการโต้ตอบกับผู้ใช้ โดยการใช้ Icon, รูปภาพ และสัญลักษณ์
อ่นื ๆ เพื่อแทนลกั ษณะตา่ งๆ ของโปรแกรม แทนการพิมพค์ าสัง่ ต่างๆ ในการทางาน ช่วยให้ผู้ใช้ทางาน
ไดง้ า่ ยและรวดเร็วข้ึน
โปรแกรมประมวลผลคาท่มี ใี ช้ในประเทศไทยในยุคแรกนั้นเป็นโปรแกรมของต่างประเทศ คือ
โปรแกรม WORDSTAR ต่อมาในปี พ.ศ. 2529 โปรแกรมประมวลผลคาที่ชื่อว่า ราชวิถี ต่อมาในปี
พ.ศ. 2532 สถาบันบริการคอมพิวเตอร์ และภาควิชาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พัฒนาโปรแกรมประมวลผลคาโดยต้ังช่ือว่า ซียูไรต์เตอร์ โดยจะทางาน
ภายใตร้ ะบบปฏบิ ตั ิ MS-Dos
โปรแกรมประมวลผลคา Microsoft Office Word 2010 เป็นส่วนหน่ึงของชุดโปรแกรม
Microsoft Office ที่สามารถนามาใช้ในการพิมพ์และแก้ไขเอกสาร พิมพ์ตาราง พิมพ์จดหมายเวียน
ซองจดหมาย และสามารถเช่ือมต่อกับโปรแกรมอ่ืน ๆ ในชุดของโปรแกรม Microsoft Office ได้

นอกจากน้ียังสามารถโอนย้ายข้อมูลต่าง ๆ ระหว่างโปรแกรมได้ เช่น การดึงข้อมูลใน
โปรแกรม Microsoft Office Excel มาใส่ใน Microsoft Office Word โปรแกรมประมวลผลคา
Microsoft Office Word 2010 จะเป็นส่วนท่ีช่วยทาให้งานรวดเร็วขึ้น และงานท่ีได้มีประสิทธิภาพ
มากยิง่ ข้นึ

โปรแกรมประมวลผลคาท่ดี ี ควรมคี ุณลักษณะดงั น้ี มีระบบขอความช่วยเหลือ (Help) ระบบ
อตั โนมัติ การใช้โปรแกรมร่วมกันกบั โปรแกรมอืน่ ๆ ได้ เรียนรู้การใช้งานได้ง่ายมีระบบการค้นหาและ
แทนทีค่ า จัดรูปแบบเอกสารไดส้ ะดวก กาหนดรปู แบบตัวอักษรไดห้ ลายแบบหลายขนาด

ประโยชน์ของโปรแกรมประมวลผลคา คือ มีระบบอตั โนมัติต่าง ๆท่ีช่วยในการทางานสะดวก
ข้นึ ใช้สรา้ งตารางทสี่ ลบั ซับซ้อนอย่างไรก็ได้ ใช้สร้างจดหมายได้อย่างรวดเร็ว ตกแต่งเอกสารได้ง่าย
และรวดเรว็ แทรกรปู ภาพ กราฟ หรอื ผงั องคก์ รลงในเอกสารได้ สร้างเอกสารให้ใช้งานในอินเทอร์เน็ต
ได้อย่างง่าย ความสามารถในการเช่ือมต่อกับโปรแกรมอ่ืนๆ อยากทราบอะไรเก่ียวกับ Word ถามผู้
ชว่ ยเหลอื ได้ เป็นโปรแกรมที่ทางานบนวินโดวแ์ ละคุณสมบัติต่าง ๆ ของวนิ โดวจ์ ะมีอยูใ่ น Word ด้วย