กิจกรรมการค้นหา และประเมินอันตราย COMPLETELY CHECK COMPLETELY FIND-OUT (CCCF ACTIVITY) ปลอดภัย ไว้ก่อน SAFETY FIRST By Ms.Puttha Thepsing Safety Senior Officer บริษัท แอดโคแมท (สยาม) จา กดั ADCOMAT (SIAM) LTD.
หัวข้อในการอบรม ➢ 1. วัตถุประสงค์ ➢ 2. ขอบเขตของกิจกรรม ➢ 3. ข ั ้ นตอนการดา เน ิ นก ิ จกรรม ➢ 4. การแบ่งประเภทของอันตราย ➢ 5. ระดับความรุนแรงของอันตราย ➢ 6. การแก้ไขและป้องกัน ➢ 7. การจัดท าบอร์ด Visual Control
CCCF Activity กิจกรรมการค้นหา และประเมินอันตราย CCCF = Completely Check Completely Find out เพ ื ่ อรณรงค ์ ด ้ านความปลอดภย ัให ้ กบ ั พน ั กงานท ุ กระดบ ั โดยเปิ ด โอกาสให้แสดงความคิดเห็น ค้นหาอันตรายและประเมินอันตราย จากงานหรือสถานที่ท างานของตนเอง
1.วต ั ถ ุ ประสงค ์ 1.ตรวจสอบสถานท ี ่ และงานท ้ ง ั หมดซ ่ ึ งอาจจะเก ิ ดอน ั ตรายอยาง ่ ครบถว ้ นครอบคล ุ มท ้ ง ั หมด และแกไ้ ขใหอ ้ น ั ตรายหมดไป 2.สร้างจิตส านึกด้านความปลอดภัย โดยยึดหลักการ “GenchiGenbutsu”คือการไปดูและวิเคราะห์ปัญหาที่สถานที่ท างานจริง 3. ปร ั บเปล ี ่ ยนวฒ ั นธรรมดา ้ นความปลอดภย ั จากการป้ องกน ั เชิงรับ ใหเ ้ป็ นการป้ องกน ั เช ิ งร ุ ก(ป้ องกน ั ท ี ่ สาเหต ุ ก ่ อนเก ิดอุบัติเหตุ)
กิจกรรม CCCF น ้ ั นม ่ ุ งหวง ัให ้ พน ั กงานท ุ กคน ส ั งเกต และค ้ นหาอน ั ตรายจากงานที่ ตนเองปฏิบัติ ซึ่งงานที่กระท านั้นอาจมีหลายๆงานด้วยกันในแต่ละวันรวมถึงงานใน วน ั หย ุ ด โดยให ้ พจ ิ ารณาให ้ ครอบคล ุ มงานด ั งต ่ อไปน ี ้ 1. งานประจ า (Routine ) เป็ นงานตามสายการผลิตที่กระท าเป็ นประจ าอย่างสม ่าเสมอ 2. งาน ( Low frequency job ) คือ งานที่นานๆ จะท าสักครั้ง เช่น งานทดสอบ เครื่องจักร, งานจัดเก็บสารเคมี, งานติดตั้งหรือปรับแต่งเครื่องจักร 3. งาน Abnormal ทเ ี่กด ิในงานประจ า ค ื อ ขณะปฏ ิ บ ั ตง ิ านอย ่ ู และพบว ่ ามปีัญหาเกิด ความผิดปกติจากมาตรฐานที่ก าหนด ไม่ได้คาดหมายไว้ 4. งาน Maintenance ค ื องานซ ่ อมบ าร ุ งร ั กษาเคร ื่องจ ั กรและอ ุ ปกรณ ์ 2.ขอบเขตของการค้นหาและประเมินอันตราย
หลักเกณฑ์พิจารณาในการค้นหาอันตราย 1. ม ีโอกาสในการเก ิ ดอ ุ บต ัิ เหต ุ หร ื อไม ่ 2. ความร ุ นแรง หากปล ่ อยท ิ ้ งไว ้ จะเก ิ ดอ ุ บต ัิ เหต ุ ท ี่ร ุ นแรงหร ื อไม ่
3. ขั้นตอนการด าเนินกิจกรรม
ขั้นที่ 1 : ค้นหาอันตรายด้วยหลัก Genchi-genbutsu ผ ู้ทเ ี่กย ี่วข ้ อง : พนักงานทุกระดบั 4. ผ ู้ปฏ ิ บตัิ งานทา การเสนอแนะเพ ื่อปรับปรุง 3. ระบุอนัตรายทเ ี่กด ิ และอวยัวะทจ ี่ะได ้ รับอนัตราย (จ าแนกตามอุบตัิ เหตุท้งั6 ประเภท: STOP 6 TYPE) 2.ระบุเคร ื่องจักร/ อุปกรณ ์ ทท ี่า ให ้เกิดอันตราย 1.ระบุพ ื น้ท/ี่กิจกรรม
4. การแบ่งประเภทของอันตราย (STOP 6) 1. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากอ ุ ปกรณ ์ /เครื่องจักร (STOP 1) 2. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากวต ั ถ ุ หน ั กตกใส ่ (STOP 2) 3. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากยานพาหนะ(STOP 3) 4. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากการตกจากทส ี ่ ู ง(STOP 4) 5. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากกระแสไฟฟ้ า (STOP 5) 6. อื่นๆ (ไฟไหม้,ของมีคม,วต ั ถ ุ ร ้ อน,สารเคมี) (STOP 6)
1. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากอ ุ ปกรณ ์ /เครื่องจักร (STOP 1) ต้องแน่ใจว่ามีการป้องกันคนไม่ให้สัมผัสเครื่องจักรได้อย่างสมบ ู รณ ์ ขณะเครื่องจักรท างาน “คน กับ เครื่องจักร ต้องแยกจากกัน” เม ื ่ อคนต ้ องเข ้ าไปย ่ ุ งเกย ี ่ วกบ ั เครื่องจักร “ต ้ องหย ุ ดการทา งานของเคร ื ่ องจ ั กรก่อน ท ุ กคร ้ ั ง”
อ ุ ปกรณ ์ เคร ื ่ องจ ั กรทอ ี ่ าจเกด ิ อน ั ตรายได ้ แก ่ : Robot เครื่องปั๊มโลหะ อื่น ๆ เช่น เครื่องกลึง เครื่องเจียร เครื่องตัด สายพานล าลียง , ชุดเพลาขบั 1. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากอ ุ ปกรณ ์ /เครื่องจักร (STOP 1)
ไม่มีครอบป้องกันอันตรายที่เครื่องจักร จ ุ ดอน ั ตราย: มีครอบป้องกันอันตรายที่ไม่เหมาะสม ไม ่ปิ ดพลงังานก ่ อนซ ่ อมบา รุงหร ื อปรับแต ่งเครื่องจักร ถอดครอบป้องกันอันตรายออกจากเครื่องจักร 1. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากอ ุ ปกรณ ์ /เครื่องจักร (STOP 1)
การตระหนักถึงอันตรายของมักจะลดน้อยลง จากความค ุ้นเคยกบังาน การระมัดระวังมักจะลดน้อยลง เมื่อปฏิบัติงานด้วยความช านาญ การแก้ไข - ต้องมีการฝึ กอบรมเพื่อเพิ่มความช านาญ - ต้องเพิ่มความระมัดระวังในงานประจ า 2. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากวต ั ถ ุ หน ั กตกใส ่(STOP 2) จ ุ ดส าคญ ั ค ื อ“เน ้ นการปร ั บปร ุ ง ความสามารถและเพม ิ่ระดบ ั การเต ื อนอน ั ตราย”
★ มุมของสลง ิได ้ ขนาด 60 องศา หรือ น้อยกว่า หรือไม่ ★มีพื้นที่ว่างมากพอที่จะหลีกเลี่ยงการเกด ิ อุบตัิ เหตุ หรือไม่ ★เล ื่อนวตัถุหลงักดปุ่ม “STOP”แล้ว ใช่หรือไม่ ★Operators do not sling the object in three(X.Y.Z) dimensions at the same time. ★ มือของพนักงานจะต้องไม่จับที่สลิงขณะ ยกหรือเคลื่อนย้ายด้วยเครน ★เกย ี่วคล ้ องสลง ิ อย ู่ทต ี่รงส ่ วนกลางเพ ื่อให ้ สมดุล พอดี หรือไม่ ผ ้ ู ปฏ ิ บ ั ตง ิ านจะต ้ องไม ่ จ ั บสายสลง ิ และต ้ องปฏ ิ บ ั ตต ิ ามกฎอย ่ างเคร ่ งคร ั ด 2. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากวต ั ถ ุ หน ั กตกใส ่(STOP 2)
Crane Forklift Hoist ตัวอย่างเครื่องจักรที่ท าให้เกิดอ ุ บ ั ต ิ เหต ุ : รถยก ชนิดอื่น ๆ 2. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากวต ั ถ ุ หน ั กตกใส ่(STOP 2)
อ ุ ปกรณ ์ ช าร ุ ด จ ุ ดอน ั ตราย: ใช้งานเกินพิกัดน ้าหนัก Safety lock damage ไม่ใช ้ อุปกรณ ์ คา ้ยนัให ้ สมดุล Rope sling damage Weight more than 100 kg. 2. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากวต ั ถ ุ หน ั กตกใส ่(STOP 2)
เคลื่อนย้ายอย่างไม่เหมาะสม พนักงานย ื นอย ู่ในจุดทเ ี่ป็ นอนัตราย Dangerous area Rollers Worker who removes the rollers Control panel จ ุ ดอน ั ตราย: 2. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากวต ั ถ ุ หน ั กตกใส ่ (STOP 2)
1.5t ยกของตามน ้าหนักที่ก าหนด (ขณะยกของ ขึ้น / ลง) มีพื้นที่มากพอ ส าหรับการยกของ ขึ้น / ลง ขนาดของของท ี่บรรทุกต ้ องเหมาะสม มีพื้นที่เฉพาะส าหรับการปฏิบัติงาน มีทัศนวิสัยที่ดีในการขับรถ เช่น ถนนมีความกว้างมากพอ ไม่ออกรถกระชาก / หยุด กระทันหัน ไม่มีสิ่งของอันตรายกีด ขวางทางเดินรถ 3. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากยานพาหนะ(STOP 3)
Forklift Lorry Truck Car Trailer Other vehicle 3. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากยานพาหนะ(STOP 3)
-ไม่แยกแบ่งเขตของการท างาน ระหว่างคนกับยานพาหนะ -ปฏิบัติงานโดยคนที่ไม่ได้รับอนุญาต ใช้ความเร็วเกินที่ก าหนด -มห ี ลุมหร ื อบ ่ อใกล ้ บร ิ เวณยานพาหนะทา งาน 10 กม. จ ุ ดอน ั ตราย: 5 กม. Outdoor Indoor 3. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากยานพาหนะ(STOP 3)
การใช้ Forklift ใกล ้ กบัผ ู้อ ื่น อาจท าให ้ เกดิของตกใส่ได ้ รับความบาดเจบ็ การต้งัวางของสูงเกนิ Forklift อาจท าให ้ ของหล่นใส่ผ ู้ปฏิบัตงิาน การใช ้ รถหลายคนัในพ ื น้ท ี่เดย ี วกนัอาจท าให ้ เกดิอุบัตเิหตุ การใช้ Forkliftยกแบตเตอรี่ แต่ไม่มัดให้แน่น อาจเกิดอันตราย 3. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากยานพาหนะ(STOP 3)
4. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากการตกจากทส ี ่ ู ง(STOP 4) พนักงานซ ่ อมบา รุง ทต ี่้ องปี นไป ตรวจสอบเครน อาจตกลงมาจากทส ีู่ง ผ ู้รับเหมาก ่ อสร ้ างทต ี่้ องปี นขน ึ้ทส ีู่ง แต่ไม่คาด Safety Belt
อ ุ ปกรณ ์ : ท างานบนนั่งร้าน Scissor Lift ท างานบนหลังคา ทา งานใกล ้ ช ่ องเปิ ด หลุมบ่อ งานใช้บันได ขึ้นไปบนโครงสร้างอาคาร 4. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากการตกจากทส ี ่ ู ง(STOP 4)
อุปกรณ ์ มส ี ภาพช ารุด จ ุ ดอน ั ตราย: เคลื่อนย้ายนั่งร้านขณะที่มีคนอย ู่ด ้ านบน ท างานใกล้ช่องเปิ ด โดยไม่มีราวกันตก หรือเชือกช่วยชีวิต 4. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากการตกจากทส ี ่ ู ง(STOP 4)
-พนักงานไม่ใส่เข็มขัดนิรภัย ขณะปฏ ิ บตัิ งานบนทส ีู่ง -พนักงานใช้เข็มขัดนิรภัยไม่เหมาะสม , ถ้ามีการ เคลื่อนย้ายควรใช้เข็มขัดนิรภัยชนิดมี 2 ห่วง จ ุ ดอน ั ตราย: เข็มขัดนิรภัยชนิด 2 ห่วง 4. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากการตกจากทส ี ่ ู ง(STOP 4)
5. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากกระแสไฟฟ้ า(STOP 5) - ใช ้ อุปกรณ ์ไฟฟ้ าหร ื อสายไฟทช ี่ ารุด - ใช ้ อุปกรณ ์ไฟฟ้ าใกล ้ แหล ่ งน า้หร ื อทชื้นแฉะ ี่ - ทา งานใกล ้ กระแสไฟฟ้ าแรงสูง - สายไฟจัดวางระบบไม่เรียบร้อย
อ ุ ปกรณ ์ ทอ ี ่ าจเป็ นอน ั ตราย:อ ุ ปกรณ ์ไฟฟ้ าท ุ กชน ิ ด จุดอนัตราย ใช ้ อุปกรณ ์ไฟฟ้ าทช ี่ ารุด อุปกรณ ์ไฟฟ้ าไม ่ มร ี ะบบสายกราวน์ ไม ่ ตัดพลงังานก ่ อนการทา งานกบัอุปกรณ ์ไฟฟ้า ทา งานใกล ้ กบัไฟฟ้ าแรงสูง 5. อ ุ บ ั ตเ ิ หต ุ จากกระแสไฟฟ้ า(STOP 5)
6. อื่นๆ (STOP 6) -อนัตรายจากภาชนะบรรจุก ๊ าซความดนัสูง - ไฟไหม ้ จากวตัถุไวไฟ
ไฟไหม้/ ภาชนะบรรจุความดนัก ๊ าซระเบด ิ สายแก๊สช ารุด อาจท าให้ไฟไหม้ สายไฟวางพาดเกิดการเสียดสี เกิด ไฟไหม้ การจดัเกบ็อุปกรณ ์ ชุดเช ื่อมก๊าซไม่รัด ป้องกัน อาจท าให้เลื่อนล้มและเกิดการ ระเบิด 6. อื่นๆ (STOP 6)
จุดส าคญั ในการป้ องกนัอนัตรายขณะทา งานในทอ ี่บัอากาศ 1) ตรวจวัดปริมาณก๊าซออกซิเจนก่อนเริ่มงาน 2)แนะน าและย ้าเตือนพนักงานที่มีหน้าที่ตรวจสอบ ให้ด าเนินการเป็ นระยะ ๆ 3) เตร ี ยมอุปกรณ ์ เคร ื่องช ่ วยช ี วติและเคร ื่องช ่ วยหายใจให ้ พร ้ อมใช ้ งาน และอบรมให ้ กบัผ ู้ที่รับผิดชอบใช้งาน 4) เตรียมทีมช่วยชีวิต ทีมช่วยเหลือและอบรมวิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้น ขาดอากาศหายใจ • หลุมบ่อเคร ื่องปั๊มโลหะ<pit> • ท่อร ้ อยสายไฟ, ท่อระบายน้า , ถังสารเคมี • เตาหลอมโลหะ,รถน้า มนั , ไซโล อื่น ๆ. ระดับออกซิเจน: ต ่ากว่า 18% ระดับ Hydrogen sulfide (ก๊าซไข่เน่า) มากกว่า 10 ppm • Coolant pit • ถังหมัก , บ่อน้า เสีย 6. อื่นๆ (STOP 6)
ขั้นที่ 2 : การประเมินอันตราย เมื่อพนักงานกรอก Form A เสร็จแล้ว Form A Form B พนักงาน หัวหน้างาน ส่งให้หัวหน้าเพื่อท าการสรุป (1)อุบตัิ เหตุจากอุปกรณ ์ /เครื่องจักร (2) อุบตัิ เหตุจากวตัถุหนักตกใส ่ (3) อุบตัิ เหตุจากยานพาหนะ (4)อุบตัิ เหตุจากการตกจากทส ีู่ง (5) อุบตัิ เหตุจากกระแสไฟฟ้ า (6) อื่นๆ (ไฟไหม้,ของมีคม,วตัถุร ้ อน,สารเคมี) 1. ประเภทของอุบตัิ เหตุ(STOP 6) 4.การแบ่งประเภทของอันตราย
ขั้นที่ 2 : การประเมินอันตราย 2. การประเมน ิ ความรุนแรง(แบ่งเป็ น 3ระดับ) เมื่อพนักงานกรอก Form A เสร็จแล้วให้ส่งให้หัวหน้า เพื่อท าการสรุป Form A Form B พนักงาน หัวหน้างาน ส ่ งให ้ หัวหน ้ าเพ ื่อสรุป ระดับ A➔ตาย พก ิ าร หร ื อสูญเส ี ยอวยัวะ ระดับ C➔บาดเจ็บเล็กน้อย (ไม ่ หยุดงาน) หร ื อไม ่ หยุดการผลต ิ ระดับ B➔บาดเจ ็ บ หยุดงาน หร ื อหยุดการผลต ิ 5.ระดบ ั ความร ุ นแรงของอน ั ตราย
Rank A บาดเจ็บร้ายแรง + ตาย + พิการ + สูญเส ี ยอวยัวะ ระดับความ ร ุ นแรง ประเภทของอุบตัิ เหตุ เครื่องจักร วตัถุหนัก ยานพาหนะ ท ี่สูง กระแสไฟฟ้า อื่นๆ ทั้งร่างกาย ร่างกายท่อนบน มือ , แขน,ขา , นิ้วมือ ทั้งร่างกาย ร่างกาย ท่อนบน สูงมากกว่า 2เมตร กระแสไฟฟ้าสลับ มากกว่า25โวลต์ ทุกกระบวนการ ที่อาจเกิดการชน ช่วงล าตัว และศรีษะ 5.ระดบ ั ความร ุ นแรงของอน ั ตราย
ระดับความ ร ุ นแรง ประเภทของอุบตัิ เหตุ เครื่องจักร วตัถุหนัก ยานพาหนะ ท ี่สูง กระแสไฟฟ้า อื่นๆ บาดเจ็บ, หยุดการผลติ บางส่วนของ ร่างกาย ความสูง 1 – 2 เมตร บางส่วน แขน,ขา ของร่างกาย Rank B บาดเจ็บเล็กน้อย, ไม่หยุดการผลติ ปลายนิ้ว ความสูง ต ่ากว่า 1เมตร บาดเจ็บ เล็กน้อย RankC ปัจจัยในการ ตัดสิน -อวัยวะที่บาดเจ็บ - ประเภทของการ บาดเจ็บ -> 100 กก. -อวัยวะที่ บาดเจ็บ สัมผัสกับ ยานพาหนะ ความสูง จากพื้น, ลักษณะ ของพื้น กระแสไฟฟ้า ระดับ ความ รุนแรง - - - - - 5.ระดบ ั ความร ุ นแรงของอน ั ตราย
ผ ู้ทเ ี่กย ี่วข ้ อง : หัวหน้างาน, วศ ิ วกรและ พนักงานระดบัผ ู้บร ิ หาร 1. มาตรการป้องกันแก้ไขชั่วคราว ➔ กั้นเขตพื้นที่อันตราย,ป้ายเตือนอันตราย ➔การแก้ไขด้าน Hardware เช่นท ารั้วกั้น ท าฝาครอบเครื่องจักร ➔การแก้ไขด้าน Software ได ้ แก่ปรับปรุงมาตรฐานการปฏิบัตงิาน ➔จัดอบรมและติดตามผลการปฏิบัติ 2. มาตรการป้องกันแก้ไขถาวร ขั้นที่ 3 : กา หนดแผนแก ้ไขปร ั บปร ุ ง 6. การแก้ไขและป้องกัน
ก าหนดเสร็จ ระดับ Rank A (แกไ้ ขชวั่คราว) จะตอ ้ งร ี บดา เน ิ นการแกไ้ ขใหแ ้ ลว ้ เสร ็ จท ้ งัหมดภายใน 1 สัปดาห์ ระดับ Rank B&C (แกไ้ ขชวั่คราว) จะตอ ้ งร ี บดา เน ิ นการใหแ ้ ลว ้ เสร ็ จท ้ งัหมดภายใน 1 เดือน ระดับ Rank A (แกไ้ ขถาวร) จะตอ ้ งร ี บดา เน ิ นการใหแ ้ ลว ้ เสร ็ จท ้ งัหมดภายใน 1 เดือน ระดับ Rank B&C (แกไ้ ขถาวร) จะตอ ้ งร ี บดา เน ิ นการใหแ ้ ลว ้ เสร ็ จท ้ งัหมดภายใน 7 สัปดาห์ ขั้นที่ 4 : การติดตามความคืบหน้า ผ ู้ทเ ี่กย ี่วข ้ อง : หัวหน้างาน, วิศวกร และ พนักงานระดับผ ู้บร ิ หาร 6. การแก้ไขและป้องกัน
การจด ั ทา บอร ์ ดแสดงจ ุ ดอน ั ตราย(Visual Control Board) ผ ู้ทเ ี่กย ี่วข ้ อง : เจ้าหน้าที่ความปลอดภัย 7.การจัดท าบอร์ด Visual Control
สร ุ ปข ้ น ั ตอนของการดา เน ิ นกจ ิ กรรม CCCF 1.พนก ั งานเข ี ยนส ิ่งท ี่เป็ นอน ั ตรายจากการปฏ ิ บต ัิ งานลงใน From A ปี ละ 2 เรื่องต ่ อ1 คน 2.หัวหน้างาน/ผู้บังคับบัญชา พิจารณา From A พร ้ อมตรวจสอบด ู พ ้ ื นฐานท ี่จริง แล้วระบุ รายละเอียดลงใน From B 3.หัวหน้างาน/ผู้บังคับบัญชา ระบุประเภทของอันตรายและประเมินความรุนแรง ลงใน From B 4.กา หนดมาตรการแกไ้ ขร ่ วมร ่ วมกบ ั แผนกท ี่เก ี่ยวขอ ้ งลงรายละเอ ี ยดใน From B น าข้อมูลใน From B มาจัดท า CCCF Visual Control Board ดา เน ิ นการแกไ้ ขตามท ี่กา หนด พร ้ อม Update ข้อมูลที่บอร์ด OK : เม ื่อการแกไ้ ขแลว ้ เสร ็ จลงบน ั ท ึ กใน From B NG : ไม ่ แลว ้ เสร ็ จใหร ้ ะบ ุ วน ั ท ี่เสร ็ จคร ้ ั งต ่ อไป