ร ำวงมำตรฐำน มีวิวัฒนำกำรมำจำกกำรร ำโทน ซ่ึงเป็ น กำรละเล่นพ้ืนบ ้ ำนของภำคกลำง เน่ืองจำกกำรฟอ ้ นร ำชนิดนี้จะใช ้โทน ตีประกอบจังหวะเป็ นหลัก จึงเรียกว่ำ “ร ำโทน” ในสมัยจอมพล ป. พิบ ู ลสงครำม เป็ นนำยกรัฐมนตรีต่อมำได ้ มีกำรประพันธ ์ เพลงข้นึ ใหม่อีก ๔ เพลง พร้อมทั้งมีกำรปรับปรุงดนตรี เป็ นวงป่ีพำทย ์ และวงดนตรีสำกลบรรเลงประกอบ ส่วนท่ำร ำไดก ้ ำหนด ท่ำร ำแบบมำตรฐำนมีท่ำร ำเฉพำะเพลงแต่ละเพลง เช่น เพลงชำวไทย ใช ้ ท่ำร ำชักแปง ้ ผัดหนำ ้ เพลงดอกไม ้ ของชำติใช ้ ท่ำร ำยวั่
ต่อมำท่ำนผู้หญิงละเอียด พิบูลสงครำม ได้ประพ ั นธ ์ เพลงเพ ่ ิ มข ้ น ึ อก ี 6 เพลง ปรับปรุง ท ำนองเพลงและใช ้ เคร ่ ื องดนตร ี เข ้ ำมำบรรเลง ประกอบกำรขับร้อง จัดท่ำร ำวงให้งดงำมถูกต้อง เป็ นแบบฉบบ ั ทำ ่ ร ำมำตรฐำน และเปล ี ่ ยนช ่ ื อร ำ โทนมำเป็ นร ำวง ต ่ อมำกรมศ ิ ลปำกรได ้ เร ี ยกกำร ร ำวงท ี ่ ม ี แบบแผนเด ี ยวกน ั น ี ้ ว ่ ำ “ร ำวงมำตรฐำน”
ร ำวงมำตรฐำน ประกอบด้วยเพลงทั้งหมด 10 เพลง กรมศิลปำกรแต่งเน้ือร้องจ ำนวน 4 เพลงคือ - เพลงงำมแสงเดือน (เพลงที่ 1) - เพลงชำวไทย (เพลงที่2) - เพลงร ำมำซิมำร ำ (เพลงที่3) - เพลงคืนเดือนหงำย (เพลงที่4) ท่ำนผู้หญิงละเอียด พิบูลสงครำม แต่งเน้ือร้อง เพ่ิมอีก 6 เพลง คือ - เพลงดวงจันทร์วันเพ็ญ (เพลงที่5) - เพลงดอกไม้ของชำติ (เพลงที่6) - เพลงหญิงไทยใจงำม (เพลงที่7) - เพลงดวงจันทร์ขวัญฟำ้ (เพลงที่8) - เพลงยอดชำยใจหำญ (เพลงที่9) - เพลงบูชำนักรบ (เพลงที่ 10) ส่วนท ำนองเพลง ทั้ง 10 เพลง กรมศิลปกรและกรมประชำสัมพันธ์เป็ นผู้แต่ง
1. ร ำเป็ นคู่ชำย – หญิง 2. เดิ นเป็ นวงกลมทวนเข็ มนำฬิ กำ 3. ท ำควำมเคำรพกันโดยกำรไหว้ก่อน 4. มีกำรก ำหนดท่ำร ำประจ ำเพลง คลิปวิดีโอร ำวงมำตรฐำน
กำรร ำแบ ่ งเป็ นข ั ้ นตอนต ่ ำง ๆ ได ้ ด ั งน ี ้ ขั้นตอนที่ 1 ผู้แสดงชำย และหญิงเดินออกมำเป็ นแถวตรงสองแถวหันหนำ้เข้ำหำกัน ต่ำงฝำ่ยท ำควำม เคำรพด้วยกำรไหว้ ขั้นตอนที่2 ร ำแปรแถวเป็ นวงกลมตำมท ำนองเพลง และร ำตำมบทร้องรวม 10 เพลง โดยเปลี่ยนท่ำร ำไป ตำมเพลงต่ำง ๆ เร่ิมตั้งแต่เพลงงำมแสงเดือน เพลงชำวไทย เพลงร ำซิมำร ำ เพลงคืนเดือน หงำย เพลงดวงจันทร์วันเพ็ญ เพลงดอกไม้ของชำติ เพลงหญิงไทยใจงำม เพลงดวงจันทร์ขวัญ ฟำ้เพลงยอดชำยใจหำญ และเพลงบุชำนักรบ ขั้นตอนที่3 เม่ือร ำจบบทร้องในเพลงที่ 10 ผู้แสดงร ำเข้ำเวที ทีละคู่ตำมท ำนองเพลงจนจบ
เคร ่ อ ื งแตง ่ กำย เคร่ื องแต ่ งกำยของร ำวงมำตรฐำน ประกอบด ้ วย 4 แบบด ั งน ี ้ แบบท ี่ 1 แบบชำวบ้ำน แบบท ี่ 2 แบบร ั ชกำลท ี่ 5 (ไทยรำชน ิ ยม) แบบท ี่3 แบบสำกลน ิ ยม แบบท ี่4 รำตรีสโมสร
ใช ้ วงป่ี พำทย ์ เคร่ื องห ้ ำไม ้ นวม - ป่ีใน - ระนำดเอก - ฆ้องวงใหญ่ - กลองทัด - ตะโพน - ฉ่ิ ง # ในอดีตจะใช้เคร่ืองดนตรี แค่ 3 ประเภท คือ โทน กรับ ฉ่ิง
เพลงชำวไทย
ค ำร้อง : จมื่นมานิตย์นเรศ (นายเฉลิม เศวตนันท์) หัวหน้ากองการสังคีต กรมศิลปากร (ประพันธ์ในนามกรมศิลปากร) ท ำนอง : อาจารย์มนตรี ตราโมท ชำวไทยเจ้ำเอ๋ย ขออย่ำละเลยในกำรท ำหน้ำที่ กำรท ี่เรำได ้ เล ่ นสน ุ ก เปล ื ้ องท ุ กข ์ สบำยอย่ำงนี้ เพรำะชำติเรำได้เสรี มีเอกรำชสมบ ู รณ ์ เรำจง ึ ควรช ่ วยช ู ชำต ิ ให ้ เก ่ งกำจเจด ิ จำ ร ูญ เพื่อควำมส ุ ขเพม ิ่พ ู น ของชำวไทยเรำ เอย ควำมหมำย : หนา ้ ที่ที่ชาวไทยพึงมีต่อประเทศชาติน้นัเป็ นสิ่งที่ทุกคนควรกระทา อยา่ ไดล ้ ะเลยไปเสีย ในการที่เราไดม ้ าเล่นรา วงกนัอยา่ง สนุกสนาน ปราศจากทุกขโ์ ศกท้งัปวงน้ีกเ ็ พราะวา่ ประเทศไทยเรามีเอกราช ประชาชนมีเสรีในการคิดจะทา สิ่งใดๆ ดงัน้นัเราจึงควรช่วยกนัเชิดชูชาติ ไทยใหเ ้ จริญรุ่งเรืองต่อไป เพื่อความสุขยงิ่ๆ ข้ึนของไทยเราตลอดไป