แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๙

กลุม่ สาระการเรยี นร้ภู าษาไทย ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี ๑

หนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี ๓ เร่อื ง กาพย์พระไชยสรุ ยิ า จำนวน ๑๘ ช่ัวโมง

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี ๙ เร่อื ง เรียนรูเ้ รื่องเสยี งในภาษาไทย เวลา ๑ ชั่วโมง

มาตรฐานการเรยี นร้แู ละตัวชีว้ ัด

มาตรฐานการเรยี นรู้

มาตรฐาน ท ๔.๑ เขา้ ใจธรรมชาตขิ องภาษาและหลกั ภาษาไทย การเปล่ียนแปลงของภาษา และ

พลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไวเ้ ปน็ สมบตั ขิ องชาติ

ตวั ชว้ี ัด

ท ๔.๑ ม. ๑/๑ อธิบายลักษณะของเสียงในภาษาไทย

สาระสำคัญ
เสียงสระ เสียงพยญั ชนะ และเสยี งวรรณยุกต์ สามารถนำมาประกอบใหเ้ กิดคำท่ีมีความหมายเพอ่ื ใช้

ในภาษาไทย

จุดประสงค์การเรียนรู้
๑. อธิบายลักษณะของเสียงสระ เสยี งพยัญชนะ และเสียงวรรณยกุ ตไ์ ด้ (K)
๒. จำแนกเสยี งพยัญชนะต้นของคำทีเ่ ปน็ อักษรนำ อกั ษรควบแท้ และอกั ษรควบไมแ่ ทไ้ ด้ (P)
๓. อ่านคำที่เป็นอักษรนำ อักษรควบแท้ และอักษรควบไม่แทไ้ ด้ (P)
๔. เหน็ ความสำคญั ของเสียงในภาษาไทยที่ใช้ประกอบคำได้ (A)

สาระการเรยี นรู้
๑. ความรู้
เสียงในภาษาไทย
๒. ทักษะ/กระบวนการ/กระบวนการคดิ
การจำแนก การจดั ระบบความคดิ เปน็ แผนภาพ การสรุปความรู้
๓. คุณลักษณะอันพึงประสงค์
ใฝเ่ รยี นรู้ ม่งุ ม่นั ในการทำงาน รกั ความเป็นไทย

การบรู ณาการสู่อาเซียน
การศกึ ษาหลักภาษาและการใช้ภาษาไม่ใช่การศกึ ษาในเชงิ ภาษาศาสตร์เท่านั้น แต่เป็นการวเิ คราะห์

ภาษาในฐานะเปน็ มรดกของชาติ ตวั บททางวัฒนธรรมที่มคี วามเป็นมาที่เกี่ยวเนอื่ งกบั ภาษาอื่น โดยศึกษาใน
ลกั ษณะสหวทิ ยาการ และการใชบ้ ริบททางสังคมมาช่วยอธิบาย สามารถแสดงถงึ ความสัมพันธข์ องภาษากับ
วัฒนธรรมของโลกไดเ้ ป็นอยา่ งดี

ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด)
- ใบงาน เรื่อง เสยี งในภาษาไทย (เสียงพยญั ชนะ)

กิจกรรมการเรียนรู้
ขน้ั นำ
๑. ครูแจง้ จดุ ประสงค์เชิงพฤตกิ รรมนกั เรียนทราบว่า ในการเรยี นรซู้ ง่ึ นกั เรยี น

จะต้องทำดว้ ยตนเองดว้ ยความตงั้ ใจ สนใจ เอาใจใส่ มีสมาธิ จะทำให้ประสบความสำเรจ็ ทกุ กิจกรรม วิธี
วัดผลประเมินผล เกณฑใ์ นการวัดผลประเมนิ ผล

๒. นักเรยี นทบทวนเนือ้ หาเร่ืองกาพย์พระไชยสุรยิ า โดยชว่ ยกนั เล่าเรอื่ งยอ่
ข้นั สอน

๑. ครยู กตัวอยา่ งช่ือของนกั เรียนเขยี นบนกระดาน แลว้ นักเรยี นชว่ ยกนั จำแนกส่วนประกอบของคำ
๒. นกั เรียนศกึ ษาความร้เู รือ่ ง เสียงในภาษาไทย แลว้ ร่วมกันสนทนาเพื่อสรปุ ความเข้าใจในประเดน็
ตอ่ ไปน้ี

เสยี งในภาษาไทยแบง่ ได้เป็นก่ีประเภท อะไรบ้าง
เสียงสระมกี ห่ี น่วยเสียง และมีการจำแนกหนว่ ยเสียงอย่างไร
เสยี งพยญั ชนะมีการแบ่งเป็นกปี่ ระเภท แตล่ ะประเภทมลี ักษณะอยา่ งไร
เสยี งวรรณยกุ ตม์ ีกีเ่ สียง แต่ละเสยี งมีลกั ษณะอยา่ งไร
การวิเคราะหเ์ สยี งวรรณยุกต์ของคำมีหลักสำคญั อย่างไร
๓. นักเรียนร่วมกนั บันทึกสาระสำคัญสรปุ ความร้เู ป็นแผนภาพความคดิ
๔. ครแู จกบตั รคำทเี่ ตรยี มไวน้ กั เรยี นคนละ ๑ ใบ ซงึ่ คำทีเ่ ตรียมไว้เปน็ คำท่มี ีอักษรนำ อักษรควบแท้
และอกั ษรควบไม่แทท้ ม่ี าจากเร่ืองกาพย์พระไชยสรุ ิยา เชน่

ไหว้ พระ ศรี ไตร ครู อยู่ หน้า ไพร่
คว้า หมู่ เศร้า เปล่า
ใคร ปลา เหลา่ ใหญ่ โพล้เพล้ ไซร้ ใกล้ ไกล
เคลอ่ื น เกรน่ิ คลี่ คลอ
เพลา แกล คลำ่ ใคร่ ครืน้ ครนั่ สงวน ขวัญ
กร่าง เขย้อื น หง่าง หญงิ
สมอ ปรุ ไทร ไพร พลาง สนทิ พลอง ครนั้
โปรด จริง สวรรค์ พร้อม
ตรู่ กวาง โขลง สรา่ ง กล่ิน โคลน

คลงึ หยอ่ น ทรวง ไกร

เกลื่อน จมูก ทรง สวัสดิ์

จริต ผลาญ กลอง เพลง

เสร็จ แตร อย่า ครั่ง

๕. นักเรียนที่มีบตั รคำซง่ึ ตรงกับลกั ษณะทคี่ รูบอก นำบัตรคำออกมาตดิ บนกระดาน เช่นครบู อกอกั ษรนำ
นกั เรยี นท่มี บี ตั รคำเปน็ อักษรนำทกุ คนนำบตั รคำออกมาติดบนกระดาน จากนนั้ นกั เรียนทุกคนอา่ นคำจากบัตร
คำ แล้วแต่ละคนก็เกบ็ บัตรคำของตนเองกลับไป ครจู ึงบอกคำชุดใหม่ กิจกรรมจะดำเนนิ เช่นนจ้ี นครบ ๓ ชดุ
คอื อักษรนำ อกั ษรควบแท้ และอกั ษรควบไมแ่ ท้

๖. นักเรียนแบ่งกลมุ่ เปน็ ๓ กล่มุ ตามประเภทของคำ คือ นกั เรียนทม่ี บี ตั รคำเป็นคำ ชนดิ เดียวกนั ให้
อยู่กลมุ่ เดียวกัน จากนั้นนกั เรยี นจำแนกคำในกลมุ่ ของตนเองตามใบสั่งทีไ่ ด้รับ ดงั น้ี

 กลุ่มอักษรนำ
 ออกเสียง ๑ พยางค์ โดยออกเสยี งพยัญชนะต้นตัวที่ ๒ เทา่ นน้ั
 ออกเสียง ๒ พยางค์ โดยพยางค์แรกออกเสียงเหมือนมสี ระอะประสมอยู่
และพยางค์หลงั ออกเสียงเหมอื นมี “ห” นำ

 กลุม่ อกั ษรควบไม่แท้
 ออกเสยี ง ๑ พยางค์ โดยออกเสียงพยัญชนะต้นตัวท่ี ๑ เทา่ น้ัน
 ออกเสยี ง ๑ พยางค์ โดยออกเสยี ง “ทร” เปน็ “ซ”

 กลุ่มอกั ษรควบแท้
 จำแนกหน่วยเสียงพยญั ชนะต้นควบกลำ้ ตอ่ ไปน้ี
/กร/ /กล/ /กว/ /ขล/ /ขว/
/คร/ /คล/ /คว/ /ตร/ /ปร/
/ปล/ /ผล/ /พร/ /พล/

๗. นักเรยี นแตล่ ะกลุม่ ออกมานำเสนอหนา้ ชัน้ เรยี นทุกคน เพอ่ื อ่านคำของตนเอง ครแู ละนักเรยี น
รว่ มกันตรวจสอบความถูกต้อง

ขั้นสรปุ
๑. นักเรยี นและครูร่วมกันสรปุ ความรู้ ดังนีเ้ สยี งสระ เสียงพยัญชนะ และเสยี งวรรณยุกต์ สามารถนำมา
ประกอบใหเ้ กิดคำทมี่ ีความหมายเพื่อใช้ในภาษาไทย
๒. นกั เรียนร่วมกนั แสดงความคิดเหน็ โดยครูใชค้ ำถามทา้ ทาย ดังน้ี

 การออกเสียงภาษาไทยทถ่ี กู ตอ้ งมีประโยชนอ์ ยา่ งไร
ส่ือ / แหล่งเรียนรู้

๑. บัตรคำ
๒. หนงั สอื เรยี นวรรณคดีวิจักษ์ ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี ๑
๓. หนังสอื เรยี นหลักและการใชภ้ าษาไทย ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ ๑
๔. Powerpoint เร่อื ง เสยี งในภาษาไทย

การวดั และประเมนิ ผล
๑. วธิ กี ารวัดและประเมนิ ผล
๑.๑ สงั เกตพฤตกิ รรมการเรยี น
๑.๒ การตอบคำถาม
๑.๓ การตรวจผลงาน
๒. เคร่ืองมือวดั และประเมนิ ผล
๒.๑ แบบสังเกตพฤตกิ รรมเรียน
๒.๒ ผลงานนักเรียน
๓. เกณฑ์การวดั และประเมนิ ผล
นกั เรียนผ่านเกณฑ์การวดั และประเมินผลเฉลีย่ ร้อยละ ๘๐

กจิ กรรมเสนอแนะ

นักเรียนเรียนรู้และฝึกฝนด้วยตนเอง และร่วมกันทำกจิ กรรมกลุ่ม เพื่อแลกเปลี่ยนประสบการณ์การ
เรยี นรู้

ความเหน็ /ข้อเสนอแนะของหัวหนา้ กลุ่มสาระหรอื ผู้ท่ไี ดร้ ับมอบหมาย
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................

...........................................................
(นางเปรมยดุ า คลังแสง)

หวั หน้ากลุ่มสาระการเรยี นรู้ภาษาไทย
…………../………………/………………

ความคิดเห็นของผ้บู รหิ ารสถานศึกษา / หรอื ผ้ทู ่ไี ดร้ บั มอบหมาย
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................

ลงชือ่ …………………………..
(………………………………)
วนั ที่…….. เดอื น…………………. พ.ศ. ……

บันทกึ ผลการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้

ผลการจดั การเรียนรู้

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ปัญหา/อุปสรรค
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….0.
ขอ้ เสนอแนะ/แนวทางแกไ้ ข
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…

(ลงชอ่ื ) ผู้บนั ทึก
(นางสภุ าพ ทองนุช)

…………./…………../………….