فلاجرن
127
صلاة سنة ضحى دان صلاة سنة ضرهان
سفيكتروم علمو اونيت 1صلاة سنة ضحى
4.24.1مقصود ،حكوم دان دليل صلاة سنة ضحى
وقتو ضحى اداله سلفس 28
مينيت وقتو شروق سهيغض . 1مقصود دان حكوم صلاة ضحى
ماسوق وقتو ظهر. صلاة سنة يغ دلاكوكن فد وقتو انتارا ناءيق مقصود
(فجابت مفتي ولاية فرسكوتوان) ماتاهاري سلفس شروق هيغض سبلوم
حكوم
ضلينخير ماتاهاري.
سنة موءكد
بيدغ فقـه سفيكتروم علمو .2دليل
مروايتكن دالم أبو َذر الِغَفاِري أبو ُهَرْيَرَة مروايتكن بهاوا رسول الله ﷺ برسبدا:
الله برفرمان: حديث قدسي،
أَْو َصانِي َخِليِلي ﷺ بِثَاَل ٍث اَل أََد ُعُه َّن َحَتّى أَُمو َت
يَا اْب َن آَدَم اْر َك ْع لِي ِم ْن أََّو ِل َص ْوِم ثَاَلثَِة أََيّاٍم ِم ْن ُك ِّل َشْهٍر َو َصاَلِة ال ُّض َحى َونَْوٍم
الَنَّهاِر أَْربَ َع َر َكَعا ٍت أَ ْكِف َك
آ ِخَرُه َعَلى ِوْتٍر.
(رواية التِّْرِم ِذي) مقصود:
(رواية البخاري) مقصود:
واهاي انق آدم ،كرجاكنله ككاسيهكو ﷺ تله موصيتكن كفداكو تيض فركارا
امفت ركعة فد فرمولاءن يغ تيدق اكن فرنه اكو تيغضلكن سهيغض اخير
سياغ (صلاة ضحى) ،فستي حياتكو؛ برفواسا تيض هاري ستياف بولن (هجرة)،
اكو خوكوفكن كفرلوانمو مغرجاكن دوا ركعة صلاة ضحى دان مغرجاكن
صلاة وتر سبلوم تيدور.
سمفاي كفتغ.
143
4.24.3كيفية منونايكن صلاة سنة ضحى
سفيكتروم علمو لفظ نية: نية
أُمقَصِّلصيودُ:سَنََّة ال ُّض َحى َر ْكَعتَْي ِن هلِلِ تََعالَى.
عائشة بركات :سلفس سهاج اكو صلاة سنة ضحى دوا ركعة بيلغن ركعة
رسول الله ﷺ منونايكن صلاة خارا
كران الله تعالى.
ضحى بضيندا ممباخ: ،6 ،4 ،2اتاو 8ركعة فلقساناءن
الَّلُه َّم ا ْغِفْر لِي َوتُ ْب َعَل َّي إَِنّ َك دضالقكن سخارا برسنديرين.
أَْن َت الَتَّّوا ُب اْلَغُفوُر. ركعة كدوا ركعة فرتام
مقصود:
سورة الفاتحة باخاءن دالم
يا الله ،امفونيله اكو ،رحمتيله سورة ال َّش ْمس سورة ال ُّض َحى اتاو صلاة
اكو ،دان فركننكنله توبة كفد
اتاو سورة لاءين سورة لاءين بيدغ فقـه
اكو .سسوغضوهث اغكاو
مها فنريما توبة ،مها فغمفون
(سباثق 100كالي).
(البخاري ،الأدب المفرد)
مثمفورناكن روكون ۲يغ لاءين سهيغض ممبري سلام
(َوْهبَة الُز َحْيلِي ،الِفْقُه اْل َمْنَه ِجي َعلَى َم ْذَه ِب اإْلِمام ال َّشافِِعي)
4.24.4حكمه منونايكن صلاة سنة ضحى
نوتا ضورو 3 2 1
4.24.5بيمبيغ موريد مندافت ممبوقتيكن مندكتكن ديري
ملقساناكن صلاة سنة رحمة دان كطاعتن كفد الله باضي
ضحى سخارا برادب رزقي درفد كفد الله مراءيه كاسيه سايغ
الله . ستياف ماس.
دان استقامة. درفد الله .
144
اكتيؤيتي
بيدغ فقـه عملن .1لقساناكن عملي صلاة سنة ضحى.
.2بينا فتا فميكيرن تنتغ حكمه صلاة سنة ضحى.
عملكن دعاء اين سلفس .3لقساناكن اكتيؤيتي Hot Seatباضي منخريتاكن فغالمن
صلاة سنة ضحى:
موريد ملقساناكن صلاة سنة ضحى.
الَّلُه َّم إ َّن ال ُّض َحاَء َض َحا ُؤ َك
َواْلبََهاَء بََها ُؤ َك . 4حاصيلكن فرسمبهن Powerpointتنتغ كيفية مغرجاكن
صلاة سنة ضحى.
َواْل َج َما َل َج َمالُ َك
َواْلُقَّوَة ُقَّوتُ َك § بنتغكنث ددالم كلس
§ موات ناءيق كأينترنيت
َواْلُق ْدَرَة ُق ْدَرتُ َك
َواْلِع ْص َمَة ِع ْص َمتُ َك. فنيلاين
الَّلُه َّم إ ْن َكا َن ِرْزِقي ِفي
. 1ثاتاكن مقصود صلاة ضحى.
ال َّس َماِء َفأَْنِزْلُه . 2ثاتاكن حكوم صلاة ضحى.
َوإِ ْن َكا َن ِفي اأَْلْر ِض َفأَ ْخِر ْجُه . 3ثاتاكن دليل صلاة ضحى.
.4ترغكن كيفية منونايكن صلاة سنة ضحى.
َوإِ ْن َكا َن َمَع َّسًرا َفيَ ِّس ْرُه .5ترغكن دوا حكمه صلاة سنة ضحى.
َوإِ ْن َكا َن َحَراًما َف َطِّه ْرُه
. 6مشاركت مغغضف صلاة سنة ضحى سماتا-مات
َوإِ ْن َكا َن بَِعي ًدا َفَقِّرْبُه اونتوق منجادي كاي.
بِ َح ِّق ُض َحائِ َك َوبََهائِ َك
َو َج َمالِ َك َوُقَّوتِ َك َوُق ْدَرتِ َك هورايكن حجه اندا اونتوق ممفربتول
آتِنِي َما آتَْي َت ِعبَاَد َك اغضفن ترسبوت.
ال َّصالِ ِحي َن.
(حاشية الجمل)
145
اونيت 2صلاة سنة ضرهان
سفيكتروم علمو 4.24.2مقصود ،حكوم دان دليل صلاة سنة ضرهان
سلفس صلاة ،سنة دباخاكن . 1مقصود دان حكوم صلاة ضرهان
خطبه .دلاكوكن دوا كالي
صلاة يغ دلاكوكن كتيك برلاكو ضرهان مقصود
مغيكوت روكون ٢دان ماتاهاري اتاو ضرهان بولن دغن خارا2
شرط ٢خطبه جمعة. يغ ترتنتو. حكوم
سنة موءكد
(اشلِرإَمحاُمالالمَنّهَوذِوبي) ،ال َم ْج ُموع
سفيكتروم علمو .2دليل بيدغ فقـه
ابلرُمِسغبيَرداة:بن شعبة مروايتكن بهوا رسول الله ﷺ
تاريخ فنشريعتن:
إ َّن ال َّش ْم َس َواْلَق َمَر آيَتَا ِن ِم ْن آيَا ِت اللهِ اَل يَْن َك ِسَفا ِن
§ صلاة سنة ضرهان ماتاهاري لَِم ْو ِت أَ َح ٍد َواَل لِ َحيَاتِِهَ ،فإَِذا َرأَْيتُُموُه َما َفاْد ُعوا اللهَ
فد تاهون كدوا هجرة َو َصُلّوا َحَتّى تَْن َك ِش َف.
(رواية مسلم)
§ صلاة سنة ضرهان بولن فد
مقصود:
تاهون كليم هجرة. سسوغضوهث ماتاهاري دان بولن اياله تندا ككواساءن
الله ،تيدق ترجادي ضرهان ماتاهاري دان بولن كران
سفيكتروم علمو كماتين سساورغ اتاوفون كهيدوفنث .افابيلا كامو
مليهت ضرهان ،مك بردعاءله دان ديريكنله صلاة
انتارا عملن يغ دأنجوركن
كتيك ضرهان ترماسوقله: هيغض ضرهان ترسبوت برلالو.
. iصلاة سنة ضرهان
. iiممفرباثق استغفار
.iiiبردعاء
. ivبرتكبير
. vبرصدقه
146
4.24.4حكمه منونايكن صلاة سنة ضرهان
مغينصافي ككواساءن الله ترهادف
1فنخيفتاءن عالم سمستا اضر سنتياس برشكور
دأتس نعمت يغ دبريكن.
مموهون كأمفونن كفد الله ترهادف سضالا 2
دوسا يغ دلاكوكن سام اد سغاج اتاو تيدق سغاج.
ممبريكن فرايغتن سوفايا ماءنسي تيدق ملاكوكن 3
كروسقن دان كموغكرن.
بيدغ فقـه ممندو ماءنسي منتوحيدكن الله كران 4
منيغضلكن عملن خرافة سماس ضرهان.
نوتا ضورو
مندافت ضنجرن فهالا ملقساناكن كطاعتن كفد 5
4.24.5بيمبيغ موريد الله كران مغيكوت سنة نبي محمد ﷺ.
ملقساناكن صلاة سنة
ضرهان سخارا برادب
دان استقامة.
147
4.24.3كيفية منونايكن صلاة سنة ضرهان
ضرهان بولن نية
أُمقَصِّلصيودُ:سَنَّة اْل ُخ ُسو ِف َر ْكَعتَْي ِن إَِماًماَ/مْأُموًما هلِلِ تََعالَى.
سهاج اكو صلاة سنة ضرهان بولن دوا ركعة منجادي امام/مأموم كران
الله تعالى.
ضرهان ماتاهاري
أُمقَصِّلصيودُ:سَنَّة اْل ُك ُسو ِف َر ْكَعتَْي ِن إَِماًماَ/مْأُموًما هلِلِ تََعالَى.
سهاج اكو صلاة سنة ضرهان ماتاهاري دوا ركعة منجادي امام/مأموم
كران الله تعالى.
بيلغن ركعة 2ركعة بيدغ فقـه
دلاكوكن كتيك برلاكو ضرهان ماتاهاري اتاو ضرهان بولن وقتو
دضالقكن سخارا برجماعه خارا
فلقساناءن
148
ركعة كدوا ركعة فرتام باخاءن دالم
صلاة
سورة الفاتحة دان سورة لاءين
سباءيق-باءيقث ممنجغكن قدر سباءيق-باءيقث ممنجغكن قدر ركوع
روكوع سفرتي قدر فنجغ باخاءن روكوع سفرتي قدر فنجغ فرتام
سورة فد ركعة كدوا باخاءن سورة فد ركعة فرتام
سورة الفاتحة دان سورة لاءين قيام
سباءيق-باءيقث فنجغ روكوع سفرتي سباءيق-باءيقث فنجغ روكوع ركوع
قدر فنجغ باخاءن فد ركعة كدوا سفرتي قدر فنجغ باخاءن فد كدوا
اونتوق كالي كدوا ركعة فرتام اونتوق كالي كدوا
بيدغ فقـه مثمفورناكن روكون ۲يغ لاءين سهيغض ممبري سلام
149
اكتيؤيتي بيدغ فقـه
. 1لقساناكن عملي صلاة سنة ضرهان.
.2بينا فتا فميكيرن فربنديغن صلاة سنة ضرهان دان صلاة سنة ضحى.
. 3لقساناكن اكتيؤيتي .Flipped Classroom
.iسنارايكن تيض ايسي خطبه.
.iiبينخغكن ددالم كلس حاصيل توضسن اندا.
.4لقساناكن اكتيؤيتي لاوتن كفلانيتاريوم نضارا اونتوق مندغر تعليمت تنتغ
ضرهان .موريد دمينتا منوليس لافورن .كمودين ممبنتغكنث ددالم كلس.
.5بينخغكن تنتغ كفرخاياءن خرافة يغ بركاءيتن دغن ضرهان.
بنتغكنث ددالم كلس.
فنيلاين
.1ثاتاكن مقصود صلاة ضرهان.
.2ثاتاكن حكوم صلاة ضرهان.
.3ثاتاكن دليل صلاة ضرهان.
. 4جلسكن كيفية منونايكن صلاة سنة ضرهان.
.5ترغكن دوا حكمه صلاة سنة ضرهان.
.6
افاكه تيندقن اندا افابيلا فينومينا ترسبوت برلاكو؟
150
َقا َل الَنّبِ ُّي ﷺ: تمدسويرنةإدسالانم
َخْيُر ُك ْم َق ْرنِي ،ثَُّم اَلِّذي َن
يَُلونَُه ْم ،ثَُّم اَلِّذي َن يَُلونَُه ْم. کاندوغن بيدغ سيرة
دان تمدون إسلام
(رواية البخاري)
مقصود: فلاجرن 18
كراجاءن خلفاء ال راشدين 154
رسول الله ﷺ برسبدا:
سباءيق-باءيق كالين اياله فلاجرن 19
قرونكو ،كمودين اومت سلفس كراجاءن أمية 163
ايت دان اومت سلفس ايت.
فلاجرن 20
كراجاءن عباسية 171
فلاجرن 21
كأوغضولن توكوه امفت مذهب 179
❘ Masjid Quba', Madinah 151
5.10.1ايرا فمرينتهن
كراجاءن إسلام
زمان 1
رسول الله ﷺ
§ فوست فمرينتهن :مدينة
1H – 11H § فيمفينن رسول الله ﷺ
()622M – 632M
Baghdad IRAN
IRAQ زمان 2 بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
خلفاء الراشدين
ARAB SAUDI § فوست فمرينتهن :مدينة
11H – 40H § خليفة:
()632M – 661M
-أبو بكر الصديق
-عمر بن الخطاب
-عثمان بن عفان
-علي بن أبي طالب
كراجاءن إسلام برجاي مغواساءي دنيا سلاما 1400تاهون لاماث.
152
5 Istanbul
§ فوست فمرينتهن :أيسطنبول زمان TURKI
§ سلطان يغ تركنل: كراجاءن عثمانية SYRIA
اُرتُو ْغ ُرل أُُعرث ََمخاانن -
()Ertughrul - 698H – 1341H
()1299M – 1924M
-محمد الَفاتِح
ُ -سلَْي َمان الَقانُونِي
4 Damsyik
Amman
§ فوست فمرينتهن :بغداد زمان Kaherah
§ خليفة يغ تركنل: كراجاءن عباسية JORDAN
أأأَبببهَُُُاوووُراولََججَعْْنععبَاََففالررَّرساالِلاشليََممَْنْأّدسُمَُّفصاوونحر -
- 132H – 656H Madinah
- ()750M – 1258M
-
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام MESIR
3
سفيكتروم علمو § فوست فمرينتهن :دمشق زمان Jeddah
§ خليفة يغ تركنل: كراجاءن أمية Mekah
انتارا تاهون 656هجرة اُمَُلععبَعَوَمالُِديرِوياَدبلةَبمنبلِننَعبكعأَُببِدبداينْلاَعلَُمِسزَمْيرِفلِيََزوااكنن - Taif
هيغض 698هجرة سلفس - 41H – 132H
كجاتوهن كراجاءن عباسية - ()661M – 750M
دبغداد ،كراجاءن عباسية -
دتروسكن دمصر.
153
فلاجرن
18
كراجاءن خلفاء الراشدين
5.10.2خيري كفيمفينن خلفاء الراشدين
دان رصويايفتت برفندغن جاءوه تضس
هيدوف ممغغتاوراءهكي انوَزْيسدهابمنغثَهايبِمفتونكن تضس دالم ممرغي
خلفاء الراشدين توليسن اية القرءان يغ تردافت ضولوغن مرتد ،نبي فلسو
دان ضولوغن يغ اغضن
http://bukuteks. فد كفيغن ۲باتو ،تولغ،
dbp.gov.my/media. فلفه تمر دان كوليت حيوان ممباير زكاة.
كران راماي القرءان
php?id=2003 ترقربان دالم ففرغن يََمامة.
سفيكتروم علمو مغملكن شورى أبو بكر
مغمبيل كيرا فندغن فارا الصديق
اوخفن سيدنا أبو بكر صحابت دالم مننتوكن
سلفس دلانتيق منجادي ستراتيضي ففرغن مننتغ تنترا ستيا دغن ارهن بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
خليفة: روم ،دغن ستراتيضي فمبهاضين رسول الله ﷺ
“...سكيراث اكو دجالن امفت فاسوقن تنترا سهيغض
يغ بنر ،بريله بنتوان. برجاي مناون نضري شام. منروسكن تيندقن رسول الله ﷺ
سكيراث اكو مثيمفغ، فمغغليهامناتارغأُكتَسانَمتنةتبرا إنسَزليادم اونتوق
) (Ghassan سباضاي
تضورله .كبنرن اياله امانة، اوتوسن ككفرادنكترالهجاءمنمبَغ َوّنساونه
فندوستاءن اياله خيانة. رسول الله ﷺ.
طاعتيله كفداكو سلاما
اكو منطاعتي الله
دان رسولث دان سكيراث
اكو ايغكركفد الله
دان رسول ،مك لوفوتله
كطاعتنمو كفداكو”.
154
برفيكيرن تربوك تضس
برسديا دتضور رسول الله ﷺ مغضنتيكن كفيمفينن
دان منريما فندافت درفد فَخغاللِيدمابانغ الكتَولِنيدتنترساباإضسالايم
صحابتث أبو بكر الصديق دسغمان أسبوفرُعبغيََيدةمابمنة.ال َجَّراح
تنتغ فمبيبسن تاونن فرغ
بدر كران مغحرمتي
كفوتوسن مشوارت.
عمر بن
الخطاب
سفيكتروم علمو خكف عاديل
ممستيكن كباجيقن
اوخفن عمر بن الخطاب § منوبوهكن مجليس شورى رعيت ترفليهارا دغن
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام سلفس دلانتيق منجادي خليفة: دان ببراف جابتن بهارو منينجاو سنديري كأداءن
“ ...دالم منونايكن توضس، (اكلينِدييَوابين)ت اسلرمتاالمغبامضسي رعيتث ترماسوق مثامر
مليخينكن فنتدبيرن نضارا. سباضاي رعيت بياسا.
مك القرءان اياله فندوانكو § بلياو جوض ممبهاضيكن
دان اكو اكن مغيكوتي ججق ولاية إسلام كفد ببراف
لغكه رسول الله ﷺ دان أبو بهاضين فنتدبيرن دباوه
كواس سأورغ ضابنور يغ
بكر .سكيراث اكو دجالن داسنفرتَع ْيمُرُموَعابِونيةالبَعان أبص.و خكف
يغ بنر ،ايكوتيله اكو ،دان ُسفيان
سكيراث اكو مثيمفغ دري
جالن يغ بنر ،مك فربتولكنله
اكو اضر تيدق كهيلغن اره”.
155
برفيكيرن تربوك برفندغن جاءوه
§ فغملضوونغاءضنرهكرتنا بيشرت اطلمال. منوبوهكن جاواتنكواس
§ بملكيلمابونوارركجدونريضص تحكلاهوبتاتمدينة. خاص فمبوكوان القرءان يغ
مدغكتضووانءايك انولليههجَزةيدعبرنبثَابِت
قريش يغ دكنلي سباضاي
مصحف عثماني دمي
ممليهارا كسوخين القرءان.
عثمان بن
عفان
سفيكتروم علمو اينوؤاتيف فريهاتين بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
منوبوهكن اغكتن تنترا § فكرمتثاكواهيمنابءغننثنك انضاونرهتارو.تاقدان
اوخفن عثمان بن عفان لاءوت إسلام سهيغض § امبكولفسميارلجوتوداإنجنبسولودااميضن.اموكمنبتسولسيرقسكاءنن
سلفس دلانتيق منجادي برجاي ملواسكن ايمفاير
إسلام خصوصث دشام
خليفة:
“...سسوغضوهث كهيدوفن دان مصر.
ددنيا اين هاثاله مروفاكن
فرماءينن يغ ملالايكن .دأخيرة
كلق سيقساءن يغ فديه باضي
يغ مغيغكري سرتا كريضاءن
الله باضي يغ طاعة”.
156
برفندغن جاءوه تضس
منغضوهكن حكومن ممخت ببراف ضابنور
قصاص ترهادف فمبونوه يغ دلانتيق اوليه خليفة
خليفة عثمان بن عفان عثمان سفرتي معاوية بن
كران كاداءن نضارا يغ أبي سفيان دان أبو موسى
ماسيه هورو-هارا دان الأشعري اونتوق مرداكن
دكواساءي اوليه فواق كمارهن فواق فمبرونتق.
فمبرونتق.
سفيكتروم علمو براني علي بن أبي
طالب
اوخفن علي بن أبي § مثرتاءي همفير كسموا
طالب سلفس دلانتيق ففرغن سفرتي فرغ بدر برعلمو
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام فدرباغري َخسْيبَنرهاسدرفتان. دان مميليقي كتيغضين علمو
منجادي خليفة: براد
“سأورغ إسلام يغ سجاتي § سغضوف منريما جاوتن دالم فلباضاي بيدغ
اداله يغ مغضوناكن ليده دان خليفة والاوفون مغتاهوءي سهيغض دلانتيق سباضاي
ببنن يغ باكل دهادفي.
ا غضوتاث كاءره كبنرن حاكيم ديمن.
دان برلومبا-لومبا ممبوات
كباءيقن .طاعتيله الله
دان جاءوهي لارغنث.
جك مليهت كباءيقن،
مك سمفورناكنله دان
جك مليهت كجاهتن،
تيغضلكنله”.
157
5.10.3فنخافاين فمرينتهن خلفاء الراشدين
فنخافاين فمرينتهن
ايكونومي فوليتيك اضام
خليفة عمر بن الخطاب: خليفة أبو بكر الصديق: خليفة أبو بكر الصديق:
فمبوكاءن ولاية بهارو برجاي ممرغي
§ ممفركنلكن فلباضاي إسلام دسبهاضين ولاية
خوكاي بهارو سفرتي عراق دان شام. ضولوغن مرتد ،نبي
خراج. مخمواكجاويكنِجزيَسيْةسدتامن فلسو دان ضولوغن يغ
فغاءيرن § خليفة عمر بن الخطاب:
منوبوهكن مجليس اغضن ممباير زكاة.
دان ساليرن ملالوءي فمبيناءن شورى ،جابتن تنترا،
ال ُمْؤِمنِين دمصر تدارون اسينمفأَغِمينُر خليفة عمر بن الخطاب:
أبُو موسى دبصرة. جابتن فوليس ،جابتن مثيبركن دعوه إسلام
فرخوكاين دان جابتن
§ مغمس كيني اينستيتوسي سهيغض ترسيبر دولاية بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
بيت المال دان منروك فربنداهاراءن نضارا. مصر ،فرسي دان روم.
تانه بهارو اونتوق ممفرباثق خليفة عثمان بن عفان:
حاصيل فرتانين. برجاي مماتهكن فمبرونتقن
دان فنعلوقن سرتا ملواسكن
خليفة علي بن أبو طالب: كواس ولاية إسلام هيغض
مدنكرناوكسنكتنرهاكدوتيففنضوِلجْوزيَغةني ِذغِّمي.
كروم ،مصر دان افريكا
اوتارا سرتا مناون فولاو
سيفريس (.)Cyprus
158
خلفاء الراشدين
فنديديقن كتنتراءن سوسيال
خليفة أبو بكر الصديق: خليفة عمر بن الخطاب: خليفة عمر بن الخطاب:
مغومفول دان منوليس § منروسكن فمبيبسن § مغاساسكن تقويم
سمولا نسخه القرءان نضري دولايه عراق. إسلام سباضاي
§ ممبوك بيت المقدس، اساس فرمولاءن
سوسولن 70اورغ فلسطين دان مصر. فغيراءن تاهون
القرءان شهيد هجرة.
خليفة عثمان بن عفان: § ممفركنل اوندغ2
دالم ففرغن يََماَمة. منوبوهكن اغكتن تنترا فنتدبيرن تانه
لاءوت إسلام يغ فرتام اونتوق مغحرمتي
خليفة عمر بن الخطاب: باضي توجوان كسلامتن حق سوسيال دان
منجاض كباجيقن
منوبوهكن سكوله ،ياءيت دان فلواسن كواس. رعيت.
يغ دخصوصكن االوُنكَتتّاوبق § ممبينا كمودهن
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام كانق.2 عوام سفرتي
تالي اءير اونتوق
خليفة عثمان بن عفان: كمودهن فرتانين.
مثلارسكن باخاءن (قراءة)
دان فنوليسن مصحف
القرءان مغضوناكن
بهاس قريش دغن نام
مصحف عثماني.
159
5.10.4اعتبار فمرينتهن خلفاء الراشدين
سباضاي اومت إسلام،
2كيت هندقله 1كيت هندقله
مغضياتكن اوسها دعوه منخونتوهي كفيمفينن
خليفة دغن مغوتاماكن
اضر كبنرن إسلام
دافت دسيبركن. كسجهتراءن اضام،
رعيت دان نضارا.
4كيت هندقله مثومبغ 3كيت هندقله
كفاكرن اونتوق مغوكوهكن فرفادوان
فمباغونن دان
كماجوان نضارا. اومت إسلام دغن
ممليهارا حق انتارا
ساتو سام لاءين.
نوتا ضورو 6كيت هندقله مثوكوغ 5كيت هندقله بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
كضياتن ايكونومي مغعملكن اخلاق يغ
5.10.5بيمبيغ موريد اونتوق اومت إسلام سوفايا ترفوجي اضر منجادي
براينتيضريتي دالم خونتوه تلادن يغ باءيق.
كفيمفينن سخارا اومت إسلام دحرمتي.
برادب دان استقامة.
160
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام اكتيؤيتي
.1اندا تله دفيليه اونتوق ممبريكن اوخفن دسودوت فيداتو .Speaker Corner
بينا تيك س اوخفن برتيماكن “فميمفين يغ بركواليتي”.
. 2حاصيلكن فتا فميكيرن اونتوق منجلسكن تنتغ فنخافاين كراجاءن خلفاء الراشدين.
. 3برداسركن خارين دأينترنيت سخارا بركومفولن ،خاتتكن تنتغ:
.iفغومفولن القرءان.
.iiفمبوكوان القرءان.
كمودين ،بنتغكنث دهادفن كلس.
161
. 4لقساناكن اكتيؤيتي GoldfishBowlاونتوق منرغكن فنخافاين فمرينتهن خلفاء الراشدين. بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
❘ اكتيؤيتي .Goldfish Bowl
فنيلاين
. 1ثاتاكن ايرا فمرينتهن كراجاءن إسلام سخارا ريغكس.
.2جلسكن دوا خيري كفيمفينن خلفاء الراشدين.
. 3ترغكن دوا فنخافاين فمرينتهن خلفاء الراشدين.
.4هورايكن اعتبار يغ بوليه دأمبيل درفد فمرينتهن خلفاء الراشدين.
. 5كفيمفينن خلفاء الراشدين اياله خونتوه ترباءيق سفنجغ زمان.
كموكاكن حجه اندا باضي مثوكوغ فثاتاءن دأتس.
162
فلاجرن
129
كراجاءن أمية
5.11.1سجاره كراجاءن أمية
سجاره كراجاءن أمية
برسمفنا نام أمية بن عبد الشمس اصل فنوبوهن
بن عبد المناف ،ياءيت ساله سأورغ
درفد فميمفين كتورونن قريش.
معاوية بن أبي سفيان فغاساس
سفيكتروم علمو تيمفوه ممرينته تاهون 41هجرة هيغض 132هجرة
فمرينتهن كراجاءن أمية افريكا، بنوا بسر سبهاضين مليفوتي كلواسن كراجاءن
ترديري درفد دوا تاهف: ايروفه. اسيا دان
. 1تاهف فرتام برفوست
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام 14اورغ خليفة بيلغن خليفة
ددمشق ) (41-132H
مغضوناكن ضلرن خليفة. .1معاوية بن أبي سفيان خليفة يغ تركنل
. 2عبد الملك بن مروان
. 2تاهف كدوا برفوست . 3الوليد بن عبد الملك خليفة فرتام
دكوردوؤا ) (138-422H خليفة ترأخير
مغضوناكن ضلرن أمير .4عمر بن عبد العزيز
دان خليفة. معاوية بن أبي سفيان
مروان بن محمد
سناراي نام 14اورغ
خليفة فوست فمرينتهن دمشق ،سيريا
http://bukuteks.dbp.gov.
my/media.php?id=1933
163
5.11.2خليفة كراجاءن أمية يغ تركنل
معاوية بن أبي سفيان (خليفة فرتام)
19تاهون 3بولن ()41H - 60H
. 1منجاديكن دمشق سباضاي فوست فمرينتهن إسلام يغ تركنل.
.2موجودكن فرخدمتن فوس بركودا (ديوان البَِريد).
. 3ممفركنلكن خف موهور راسمي كراجاءن أمية (ديوان ال َخاتِم).
خليفة دان خوكاي جابتن الَر َسائِل)، منوبوهكن جابتن ستياءوسها .4
أمية (ديوان جابتن اوروسن عوام.
. 5ممفركاساكن ارمادا لاءوت.
عبد الملك بن مروان (خليفة كليم) بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
21تاهون ()65H - 86H
. 1منتفكن بهاس عرب سباضاي بهاس راسمي دالم اوروسن فنتدبيرن نضارا.
.2منخيتق مات واغ دينار إسلام فرتام برتوليسن عرب دان برتيكس القرءان.
. 3مناءيق طرف فرخدمتن فوس دان سيستيم فغغكوتن عوام.
نضارا. مغوروس فرتاهنن ممنغاوبروههككننفدميبيونااءننالقَُُبّجُةْن ادل اَّصونْتخوَرةق .4
دبيت المقدس. . 5
164
الوليد بن عبد الملك (خليفة كأنم)
9تاهون 7بولن ()86H - 96H
. 1فمبوكاءن ولاية بهارو إسلام سفرتي اَْن َدلُس دان اينديا.
. 2ممفرباءيق دان منخنتيقكن سني بينا مسجد النبوي.
سني برخيريكن يغ ددمشق أَُموي مسجد سفرتي بهارو مسجد ممبينا باثق . 3
بينا إسلام.
. 4ممبريكن فرهاتين كفد رعيت يغ بركفرلوان خاص سفرتي ضولوغن
ورض امس دان اورغ بوتا دغن منوبوهكن جابتن خاص. كراجاءن
. 5مغضالقكن فمبيناءن باغونن بهارو برخيريكن سني بينا إسلام. يغ تركنل
. 6ممفرباءيق جالن راي منوجو كنضري حجاز باضي ممودهكن فرجالنن
جماعة حج كبيت الله الحرام.
عمر بن عبد العزيز (خليفة كلافن)
2تاهون 5بولن ()99H - 101H
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام يغ راماي سهيغض ِذِّمي كافير ترهادف ِج ْزيَة خوكاي مغخواليكن بايرن . 1
مملوق إسلام.
ممبوكوكن اونتوق الُّز ْهِري ِش َهاب ابن كفد مغلواركن ارهن راسمي . 2
حديث رسول الله ﷺ.
. 3ممبينا رومه ترنسيت ( )transitاونتوق فارا فداضغ.
. 4مناءيق طرف اينفراستروكتور اونتوق كمودهن رعيت سفرتي هوسفيتل،
جمبتن ،فريضي ،جالن راي دان سيستم فغغكوتن عوام.
. 5مغاساسكن ديوان فنصيحت يغ دأغضوتاءي اوليه فارا علماء اونتوق
ممبريكن نصيحت كفد خليفة.
165
5.11.3فكتور كضميلغن دان كمروسوتن كراجاءن أمية
فكتور كضميلغن كراجاءن أمية
§ خليفة عمر بن عبد العزيز تله مثمارقكن
اكتيؤيتي كعلموان سفرتي فغاجين القرءان دان
فمبوكوان حديث.
§ خليفة الوليد بن عبد الملك تله مناءيق طراف
دان ممبينا اينستيتوسي مسجد سفرتي مسجد
اضام نبوي اونتوق مرنخقكن اكتيؤيتي كأضاماءن.
فوليتيك فكتور § فميليهن دمشق يغ ستراتيضيك سباضاي بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
كراجاءن فوست فمرينتهن اوليه خليفة معاوية بن أبي
سفيان تله برجاي مغوكوهكن فنتدبيرن نضارا.
ايكونومي
§ فلانتيقن ضابنور يغ برويباوا برجاي
مغهافوسكن فمبرونتقن اوليه فواق خوارج
دان شيعة.
§ برجاي ملواسكن ولاية إسلام دروم ،خينا،
اينديا ،افريكا اوتارا دان ايروفه.
§ فغوروسن بيت المال يغ خكف سهيغض
حاصيل فندافتن نضارا ملبيهي كفرلوان خونتوهث
فد زمان خليفة الوليد بن عبد الملك.
§ كراجاءن برجاي ممنفعتكن حاصيل درفد
فرتانين دان فرداضغن اونتوق ممباغونكن نضارا.
166
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام § فنجاضاءن كباجيقن رعيت منروسي بنتوان سوسيال
كفد ضولوغن يغ ممرلوكن دان فثدياءن
كضميلغن كتنتراءن
كمودهن اساس سفرتي مسجد ،جالن راي دان أمية
هوسفيتل.
فنديديقن
§ هوبوغن ارت انتارا فميمفين دان رعيت
موجودكن سواسان فرفادوان دان هرموني دالم
مشاركت.
§ فاسوقن اغكتن تنترا يغ برديسيفلين دان برسماغت
جهاد دالم ممفرتاهنكن اضام دان نضارا.
§ كمودهن فغكلن تنترا دان كافل فرغ يغ دلغكافي
دغن فرالاتن فرغ يغ خغضيه.
§ ادفتاسي ستراتيضي ففرغن دغن منيرو خورق
ضرقن درفد فرسي دالم كتنتراءن.
§ منجاديكن مسجد دان ايستان سباضاي فوست
فركمبغن علمو فغتاهوان.
§ ضالقن درفد خليفة عبد الملك بن مروان دان
عمر بن عبد العزيز اضر رعيت مغواساءي
فلباضاي علمو نقلي سفرتي القرءان ،تفسير،
حديث دان نحو.
167
فكتور كمروسوتن كراجاءن أمية
§ سيستم لانتيقن خليفة سخارا مونركي 1
منيمبولكن فربوتن كواس دان فرساءيغن
فوليتيك
دالم كالغن اغضوتا كلوارض.
§ فمبرونتقن اوليه فواق شيعة دان خوارج
سرتا ضولوغن يغ تيدق برفواس هاتي
دغن فنوبوهن كراجاءن أمية.
§ سيكف تعصوب انتارا قبيلة عرب 2
اوتارا دان سلاتن سهيغض منختوسكن
سوسيال
فرفخهن دان ضرقن سوليت اونتوق
منومبغكن كراجاءن. بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
§ سيكف ديسكريميناسي سبهاضين
بغجخلوياستفاةنفتررضسبهنايودردا.فن بَضاوْرلبَواْرغندالَممَوالِفمييليسهفيرتني
سفيكتروم علمو § خليفة مغعملكن خارا هيدوف ميوه دان 3
بوروس دالم فربلنجاءن هيغض منيمبولكن
َم َوالِي: اخلاق
اورغ بوكن عرب يغ مملوق راس تيدق فواس هاتي رعيت.
§ كرونتوهن مورل دالم كالغن خليفة
اضام إسلام دان مميليقي
كأيستيميواءن يغ سام دغن اورغ كران خندروغ كفد هيبورن دان
ككجمن.
عرب مسلم تتافي دكهندقي
ممباير خوكاي تمبهن.
168
5.11.4اعتبار درفد فمرينتهن كراجاءن أمية
سباضاي اومت إسلام،
سفيكتروم علمو 2كيت هندقله 1كيت هندقله
منخونتوهي صيفت2 ممرتابتكن اجرن
امفت فريغكت جهاد اياله: موليا يغ اد فد خليفة القرءان دان السنة دالم
إتسضلاسم ،بسرفعرتلميوُزدُهادن، اوروسن كفيمفينن
§ جهاد ممفرباءيق ديري. اضر شريعة إسلام
بيجقسان. دافت دتضقكن.
§ جهاد ملاون شيطان.
§ جهاد ملاون كافير حربي 4كيت هندقله 3كيت هندقله منجاض
منجاض كباجيقن هوبوغن باءيق انتارا
دان منافق. سسام راكن اضر فميمفين دغن رعيت
§ جهاد مغهافوسكن مغرتكن كاسيه سايغ. اضر هيدوف هرموني.
كظاليمن دان كموغكرن.
(الإمام شمس الدين محمد
بن أبو بكر الزرعي)
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام نوتا ضورو 6كيت هندقله براوسها 5كيت هندقله مميليقي
منيغكتكن علمو سماغت جهاد يغ
5.11.5بيمبيغ موريد
برتيندق دغن فغتاهوان اضر دافت تيغضي دالم ممفرتاهنكن
بيجقسان سخارا ممبري سومبغن كفد كداولتن نضارا.
برادب دان استقامة.
اومت إسلام.
169
اكتيؤيتي بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
. 1بينا فتا فميكيرن اونتوق منرغكن فكتوركضميلغن دان كمروسوتن كراجاءن أمية.
. 2خاري معلومت ملالوءي اينترنيت تنتغ فنوبوهن كراجاءن أمية ،كمودين كوغسي
معلومت ملالوءي اكتيؤيتي .Expert Group
.3لقساناكن اكتيؤيتي .Role Playموريد اكن ملاكونكن واتق سأورغ درفد خليفة
كراجاءن أمية سخارا بركومفولن.
فنيلاين
.1جلسكن سجاره كراجاءن أمية سخارا ريغكس.
.2جلسكن دوا سومبغن يغ دبريكن اوليه خليفة برايكوت:
. iمعاوية بن أبي سفيان
.iiعبد الملك بن مروان
. iiiالوليد بن عبد الملك
. ivعمر بن عبد العزيز
. 3ترغكن دوا فكتور كضميلغن دان كمروسوتن كراجاءن أمية.
. 4هورايكن اعتبار يغ بوليه دأمبيل درفد فمرينتهن كراجاءن أمية.
. 5كفيمفينن عمر بن عبد العزيز تله برجاي منخافاي كخمرلغن يغ ممبغضاكن اومت
إسلام سهيغض كهاري اين.
هورايكن خارا اندا منخونتوهي كفيمفينن توكوه دأتس.
170
فلاجرن
220
كراجاءن عباسية
5.12.1سجاره كراجاءن عباسية
سجاره كراجاءن عباسية
أصل فنوبوهن برسمفنا نام باف ساودارا رسول الله ﷺ ،ياءيت العباس بن عبدالمطلب.
أبو العباس عبد الله بن محمد بن علي ال َّسَّفاح. فغاساس
سلاما 524تاهون ،ياءيت برمولا دري تاهون 132هجرة هيغض تيمفوه ممرينته
تاهون 656هجرة.
كلواسن كراجاءن مليفوتي سبهاضين بسر بنوا افريكا ،اسيا دان ايروفه.
37اورغ خليفة. بيلغن خليفة
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام علي ال َّسَّفاح. العباس عبدالله بن محمد بن أبو .1 خليفة يغ تركنل
المنصور. جعفر عبدالله محمد بن علي أبي .2
خليفة تراول
. 3هارون الرشيد بن محمد المهدي بن المنصور العباسي. خليفة تراخير
.4المأمون بن هارون الرشيد بن محمد المهدي. فوست فمرينتهن
أبو العباس عبدالله بن محمد بن علي ال َّسَّفاح.
أبو إسماعيل محمد المستعصم بن هارون الرشيد.
بغداد ،عراق.
سناراي نام 37اورغ
خليفة
http://bukuteks.dbp.gov.
my/media.php?id=1934
171
خليفة 5.12.2خليفة كراجاءن عباسية يغ تركنل
عباسية
أبو العباس عبدالله بن محمد بن علي ال َّسَّفاح
(خليفة فرتام)
4تاهون 9بولن ()132H - 136H
. 1مغاساسكن كراجاءن عباسية.
. 2مغمباليكن كأمانن دغن مماتهكن سرغن لوار دري فرسي دان البيزنطي
(.)Byzantin
. 3منستابيلكن كأمانن دالم نضارا دغن مماتهكن فمبرونتقن اوليه ضولوغن
شيعة دان خوارج.
أبو جعفر عبدالله بن محمد بن علي المنصور بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
(خليفة كدوا)
22تاهون ()136H - 158H
. 1مميندهكن فوست فنتدبيرن دري دمشق كبغداد.
. 2مناءيق طرف سيستم خوكاي.
. 3ممبينا سيستم فغاءيرن دان ساليرن.
دعوه. اكتيؤيتي فوست مهوسسجفيدت الل َّشدْبرقغَِيّدةاد.سباضاي ممبينا . 4
ممبينا . 5
. 6ممفركوكوه ككواساءن ترهادف ولاية البيزنطي (.)Byzantin
172
هارون الرشيد بن محمد المهدي بن المنصور العباسي كراجاءن
يغ تركنل
(خليفة كليم)
23تاهون ()170H - 192H
. 1ممفركمس سيستم فرخوكاين إسلام برفندوكن كتاب الخراج.
. 2موجودكن جواتن كتوا حاكيم نضارا (قَا ِضي الُق َضاة).
. 3ممبينا بيت الحكمة (فرفوستاكاءن اضوغ).
. 4منجاديكن بغداد سباضاي فوست تومفوان فرداضغن ،كعلموان
دان كبوداياءن.
. 5ممبينا كمودهن عوام سفرتي فرماسي دان فوست فغاجين.
. 6منوبوهكن مجليس ال ُمنَا َظَرة سباضاي فوست فثليديقن علمو اضام.
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام سفيكتروم علمو أبو جعفر عبدالله المأمون بن هارون الرشيد
يغ اياله بَفْيرفُتو اسْلتاِحكْاكءَمنة (خليفة كتوجوه)
تراولوغ 20تاهون ()198H - 218H
منمفتكن ترجمهن فلباضاي .1ممفرضيات اوسها فنترجمهن كريا درفد بهاس أسيغ
كريا اسيغ سفرتي بهاس سفرتي يوناني دان روم كدالم بهاس عرب.
يوناني ،فرسي ،خينا دان . 2منجاديكن بيت الحكمة سباضاي فوست فنترجمهن
اينديا كدالم بهاس عرب.
نضارا.
. 3ممبينا بالاي خرف سباضاي فوست فثليديقن علمو.
. 4مثدياكن بياسيسوا كفد فلاجر 2خمرلغ.
173
5.12.3فكتوركضميلغن دان كمروسوتن كراجاءن عباسية
فكتور
3 2 1
ايكونومي فوليتيك اضام
كدودوقن بغداد دتغه-تغه § § كبيجقساناءن خليفة § ضالقن خليفة يغ
لالوان فرداضغن دري تيمور أبو جعفر المنصور ممبريكن فرونتوقن
دان بارت منجاديكنث خاص ملالوءي بيت
سباضاي فوست تومفوان منجاديكن بغداد المال اونتوق فارا
اكتيؤيتي فرداضغن. سباضاي فوست
§ سيكتور فرتانين، فنتدبيرن نضارا. علماء منجالنكن
فرايندوسترين دان فرداضغن § فمبرونتقن دان اكتيؤيتي دعوه. بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
برجاي مندوميناسي فاسرن § سماغت جهاد يغ
انتارابغسا كران براوفاي فربالهن درفد تيغضي دالم مغواساءي
ممنوهي فرمينتاءن فاسرن ضولوغن شيعة دبغداد فلباضاي بيدغ علمو
سفرتي علمو بهاس،
سماس. دان ضولوغن اوتارا سأين س ،كجوروتراءن
§ انيسياتيف خليفة ممبينا دان سلاتن سيريا دان فروباتن برجاي
امفغن ،فوست 2فرنياضاءن برجاي دهافوسكن. ممرتبتكن تمدون إسلام.
§ كستابيلن فوليتيك § فرانن اينستيتوسي
دان رومه افي سباضاي كراجاءن عباسية فنديديقن سفرتي
فراساران فرتانين دان مندوروغ خليفة مسجد دان ايستان
مماجوكن نضارا. خليفة سباضاي فوست
فرداضغن. فغاجين علمو إسلام دان
§ سومبر دان فغوروسن
بيت المال يغ سيستماتيك فثيبرن دعوه.
مثببكن كراجاءن دافت
مثدياكن فراساران دان فلواغ
فكرجاءن اونتوق رعيت.
174
كضميلغن
6 5 4
فنديديقن كتنتراءن سوسيال
§ اكتيؤيتي فنترجمهن § ستراتيضي ففرغن يغ § لاينن يغ عاديل
بهاس اسيغ كدالم منتف سفرتي ستراتيضي درفد خليفة دغن
بهاس عرب مغضالقكن املغَكالَراهِدْيكنس تسلرهغبنر مجاويسوه.
فغواساءن دان كماهيرن § اينوؤاسي فرالتن ففرغن مغهافوسكن
فلباضاي ديسيفلين علمو. فنيندسن دان
§ فركمبغن فلباضاي بيدغ يغ مودن دان خغضيه
علمو برجاي ملاهيركن كتيك ايت سفرتي فرهمباءن.
§ كبيبسن مغعملكن
راماي سرجان دان َمْن َجنِيقَ ،دَبّابَة دان بَاُرود. اضام موجودكن
علموان إسلام سفرتي § كفريهاتينن فميمفين سواسان هرموني
ال َحَيّان اسليإندا،ري َسجابِير. ابن دالم كالغن
دان منجاض كباجيقن تنترا مشاركت.
§ ضالقن خليفة سفرتي دأوتاماكن ملالوءي
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام المأمون دغن ممبري فمبرين ضاجي دان § اورغ بوكن إسلام
بياسيسوا كفد فلاجر2 بونوس. خصوصث اورغ
§ داسر كتربوكاءن دبريكن ففلرواسغي
خمرلغ. كأغضوتاءن تنترا كفد ممضغ جواتن
§ كمودهن اينستيتوسي
فنديديقن سفرتي اورغ بوكن عرب سفرتي اوتام دالم فنتدبيرن
فرسي دان توركي نضارا سفرتي جواتن
مسجد ،ايستان خليفة، برجاي مغوكوهكن فردان منتري.
فرفوستاكاءن دان كقواتن فاسوقن.
فوست فغاجين يغ
برفرانن سباضاي فوست
فركمبغن علمو.
175
فكتور كمروسوتن كراجاءن عباسية
§ خمفور تاغن فضاواي بربغسا فرسي دان توركي دالم 1فوليتيك
فمرينتهن.
§ فربوتن كواس انتارا خليفة سفرتي المنتصر دان المعتز
مثببكن اينستيتوسي خليفة منجادي سماكين لمه.
§ فرفخهن ببراف ولاية سهيغض ممبري فلواغ كفد
فمبنتوقن كراجاءن كخيل سفرتي سلجوق ()Saljuk
دان بَُوْيه (.)Buwaih
§ كباجيقن رعيت تراباي عاقبة كلمهن فنتدبيرن خليفة. 2سوسيال
§ فمبرونتقن دالم كالغن فواق شيعة دان خوارج
سهيغض مغضغضو كتنترمن عوام.
§ روسوهن دان فمبرونتقن سريغ برلاكو مثببكن فداضغ 3ايكونومي بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
لوار تيدق داتغ كبغداد .حال اين مثببكن دانا بيت
المال مروسوت.
§ سيكتور فرتانين مروسوت كران سيستم فغاءيرن
تيدق دافت دباءيقي ايكورن مسئله كواغن.
§ فرتاهنن كتنتراءن يغ لمه ممودهكن سرغن درفد 4كتنتراءن
فيهق موسوه سفرتي اورغ جورجيا ( )Geogiaدان
ارمينيا (.)Armenia
§ سرغن درفد تنترا موغضول (هالاضو خان) تله
مرونتوهكن كقواتن كراجاءن عباسية.
176
5.12.4اعتبار درفد فمرينتهن كراجاءن عباسية
سباضاي اومت إسلام،
2كيت هندقله 1كيت هندقله مميليه
منخونتوهي دان فميمفين يغ برويباوا
ممفركتيككن خيري2
كفيمفينن إسلام دالم اونتوق منراجوءي
فنتدبيرن اضر منجادي كفيمفينن سوفايا
خونتوه ايكوتن ترباءيق. اوروسن فنتدبيرن
برجالن لنخر.
4كيت هندقله مميليقي 3كيت هندقله
فراساءن خينتا اكن ممنفعتكن سومبر
يغ اد دغن بيجق
نضارا دغن منيغكتكن اضر ممفو برساءيغ
عملن فاتريوتيسمى دفريغكت ضلوبل.
دالم ديري.
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام نوتا ضورو 6كيت هندقله 5كيت هندقله مغرتكن
ممفرباثق فنروكاءن فرفادوان انتارا قوم
5.12.5بيمبيغ موريد ممبينا علمو اضر كضميلغن اضر كهرمونين
كترمفيلن ديري تمدون إسلام تروس ترفليهارا.
سخارا برادب دان ترجامين.
استقامة.
177
اكتيؤيتي بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
. 1بينا فتا فميكيرن تنتغ فكتور كضميلغن دان كمروسوتن كراجاءن عباسية.
.2لقساناكن اكتيؤيتي Think-Pair-Shareاونتوق ممبينخغكن اعتبار درفد كمروسوتن
كراجاءن عباسية.
. 3خاري معلومت ملالوءي اينترنيت ،كمودين لقساناكن اكتيؤيتي Roam the Roomتنتغ
فركارا برايكوت:
. iفرانن بيت الحكمة فد زمان كراجاءن عباسية.
. iiكماجوان ساءين س دان تيكنولوضي فد زمان عباسية.
فنيلاين
.1ثاتاكن سجاره كراجاءن عباسية سخارا ريغكس.
. 2جلسكن دوا سومبغن يغ دبريكن اوليه توكوه 2برايكوت:
.iأبو العباس السفا ح .iiأبو جعفر المنصور
.iiiهارون الرشيد .ivالمأمون
.3ترغكن دوا فكتور كضميلغن دان كمروسوتن كراجاءن عباسية.
. 4هورايكن اعتبار يغ بوليه دأمبيل درفد كجاتوهن كراجاءن عباسية.
.5فرانن ضينراسي ماس كيني امت فنتيغ دالم مغمباليكن كضميلغن إسلام
سباضايمان يغ تله دخافاي اوليه كراجاءن عباسية.
بريكن حجه اندا خارا سيتواسي دأتس دافت درياليساسيكن.
178
فلاجرن
221
كأوغضولن توكوه امفت مذهب
5.13.1روايت هيدوف توكوه امفت مذهب
سفيكتروم علمو الإمام أبو حنيفة
توكوه ٢مذهب حنفي: نام فنوه النُع َمان بن ثَابِت ال ُكوفِي
أَبُو اْل َح َسن ال َكْر ِخي تاريخ لاهير 80هجرة دكوفة
َ علَاُء ال ِّدين ال َكا َسانِي
تاريخ وفاة 150هجرة
اب ُن َعابِِدين
م َُح َّمد ال َسْر َخ ِسي أبو حنيفة ُكنِيَة
َ ج َما ُل ال ِّدين الَزْيلَِعي . 1ساغت ممولياكن علمو فغتاهوان. كفريبادين
. 2قوات برعبادة سفرتي سنتياس ملاكوكن قيام
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام سفيكتروم علمو الليل ،برفواسا سنة دان سلالو ختم القرءان.
كسوغضوهن الإمام أبو حنيفة . 3سأورغ يغ فموره دان فثايغ.
دالم منونتوت علمو: . 4تيدق ترفغاروه دغن تاورن فغكت دان
مندالمي علمو فقه كران كدودوقن.
برفندافت علمو فقه ممرلوكن
كماهيرن دان فرتيمبغن عقل أَِيدَبِيَنَيسااررُسلَْي َمان بن َحَعَّمَطاادء انتارا ضورو
بن َع ْمُرو يغ ترسوهور
يغ مندالم دالم مغواساءي بن
سسواتو حكوم دغن باءيق.
179
الإمام مالِك
سفيكتروم علمو نام فنوه َمالِك بن أَنَس ال َم َدنِي
تاريخ لاهير 93هجرة دمدينة
توكوه ٢مذهب مالكي:
اب ُن الُر ْشد تاريخ وفاة 179هجرة
الإمام الُقْر ُطبِي أبو عبدالله ُكنِيَة
أبو بَ َكر ابن الَعَربِي . 1منخينتاءي رسول الله ﷺ سهيغض كفريبادين
تيدق سغضوف منوغكغ كودا دالم
ابن َعْب ُد اْلبَار كوتا مدينة كران مغحرمتي جسد بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
ال ِّشْيخ ال ُّد ُسوقِي رسول الله ﷺ يغ دمقامكن دسان.
. 2مغحرمتي دان منخينتاءي علمو دغن
سفيكتروم علمو برفضغ تضوه فد فرينسيف “موريد
كسوغضوهن الإمام مالك منخاري ضورو”.
دالم منونتوت علمو: . 3ممولياكن مجليس فغاجين حديث
سغضوف برفانس تريق رسول الله ﷺ دغن مماكاي فاكاين
دان مناهن كسجوقن
يغ برسيه دان واغي-واغين.
دمي منونتوت علمو كران . 4سغضوف برقربان هرتا دمي منونتوت
برفضغ فد فرينسف ياءيت
“سسأورغ ايت تيدق اكن علمو.
سمفاي كفد اف 2يغ انتارا ضورو نَافِع ال َم َدنِي
دحاجتي درفد علموث سهيغض يغ ترسوهور ُ م َح َّمد بن ِشَهاب الُّز ْهِري
يَ ْح َي بن َسِعيد الأَْن َصاِري
دي بنر 2سغضوف برقربان
دالم اف 2جوا كأداءن”.
180
الإمام الشافعي
سفيكتروم علمو نام فنوه محمد بن إِدِريس ال َّشافِِعي
توكوه ٢مذهب شافعي: تاريخ لاهير 150هجرة د َغَّزة
تاريخ وفاة 204هجرة
أأََببُُوو َمَحَعاالِِمدي االلَغَُجزاَلوِاْيينِي
اأيََببُُْوحن إَِيَْحسبََجنحارَاشقلْرَاهلْيثََُّفشِمْياَلرَيانَِّزوِويي
أبو عبدالله ُكنِيَة
.1سغضوف تيغضل برساما-سام دغن كفريبادين
قوم عرب بدوي دمي مغواساءي بهاس،
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام سفيكتروم علمو كسوسستراءن دان كبوداياءن عرب.
كسوغضوهن الإمام الشافعي .2سغضوف برمسافر جاءوه دمي
دالم منونتوت علمو: كخينتاءنث ترهادف علمو.
سغضوف برمسافر جاءوه، .3براني منضقكن كبنرن كتيك دفتنه
برضورو دغن راماي توكوه اوليه فواق شيعة دان كتيك بردفن
علموان يغ تركموك دغن خليفة هارون الرشيد.
سهيغض كمدينة ،بغداد . 4ساغت فموره كفد فقير ميسكين
دان مصر دالم ماس يغ لاما
سماتا-مات كران كخينتاءن والاوفون هيدوفث سدرهان.
.5تيغضي صيفت وارع دان قوات برعبادة.
ترهادف علمو.
اُمُمسْاِفسميَلِاْمَمنالَِبخْانلكِدبُعيَانْيلنََزأَةْننَ ِجسي انتارا ضورو
يغ ترسوهور
181
الإمام أحمد بن حنبل
سفيكتروم علمو نام فنوه أَ ْح َمد بن ُم َح َّم ْد بن َحْنبَل
تاريخ لاهير 164هجرة دبغداد
توكوه ٢مذهب حنبلي:
اِْب ُن قُ َداَمة ال َمْق ِد ِسي تاريخ وفاة 241هجرة
َ عْب ُد اْل َحلِيم ابن تَْي ِمَيّة
أبو عبدالله ُكنِيَة
اِْب ُن قَيِّم ال َجْوِزَيّة . 1سنتياس منونتوت علمو والاوفون تله كفريبادين
الَقا ِضي أَبُو يَْعلَىالَفَّراء
أَبُو بَ َكر ُغاَلم ال َخاَلل مندافت ضلرن امام يغ مشهور.
. 2مميليقي صيفت فمعاف يغ ساغت
سفيكتروم علمو تيغضي.
القرءان سجق . 3باثق ممباخ دان
كسوغضوهن الإمام أحمد براوسيا سمبيلن تاهون.
دالم منونتوت علمو: . 4قوات برعبادة نوافل.
. 5سغضوف دفنجاراكن كران
بلياو سغضوف دفوكول دان
دسيقسا دالم فنجارا سماس ممفرتاهنكن عقيدة.
فمرينتهن خليفة المأمون كران
انتارا ضورو الإمام ال َشافِِعي بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
برتضس دان برفضغ تضوه أبَحوَّمايُْدو بُسنفَخااللَِقاد ِضي يغ ترسوهور
ممفرتاهنكن فنديرينث تنتغ
“القرءان بوكن مخلوق”.
182
5.13.2سومبغن توكوه دالم تمدون إسلام
1الإمام أبو حنيفة
.1حاصيل كريا:
الَعالُِم َواْل ُمتََعلُِّم الِفْقُه الأَ ْكبَر الَفَرائِض
.ivا ِج َماع .2مغاساسكن مذهب برداسركن:
ُ .vعُرف
ال َّص َحابَة) (أَْق َوال فتوى فارا صحابت .i
قِإِيَاْستِسْح َسان .ii
.iii
.3موريد يغ تركنل:
محمد بن ال َح َسن ال َشْيبَانِي ُ زفَر بن الُه َذْيل أَبُو يُو ُسف
.4مذهب حنفي ترسيبر :دسلوروه اسيا تغه دان ايروفه
2الإمام مالك
.1حاصيل كريا:
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام كتاب ال ُمَو َطأ
.2مغاساسكن مذهب برداسركن:
.iعملن فندودوق مدينة
قَِيمَاَصاسلِ ُح
اْل ُمْر َسلَة .ii
.iii
.3موريد يغ تركنل:
قَا ِسم بن دان َعاْبفُردايلَّركاْح َمن َعدْبمُدالصلره،باننداَعلْبوُد اسْلَ،حتَوكنيمسيا، ال َّشافِِعي الإمام
مالكي ترسيبر: مذهب
.4
183
3الإمام الشافعي
ال ُم ْسنَد .1حاصيل كريا:
الِّر َسالة الأُم
.2مغاساسكن مذهب برداسركن:
.iاجماع
قِإِيَاستِسدلاَ
ل .ii
.iii
.3موريد يغ تركنل:
أَ ْح َمد بن َحْنبَل أبو يعقوب يُو ُسف بن يَ ْحيَى البَُوْي ِطي
أبو ابراهيم إِ ْس َما ِعيل بن يَ ْحيَى ال ُمْزنِي
.4مذهب شافعي ترسيبر :دمصر ،عراق ،فرسي ،سيريا ،ماليسيا ،خينا ،ايندونيسا،
بروناي ،فاكيستان دان اينديا
4الإمام أحمد
.1حاصيل كريا: بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
الِعَلّة الَتّاِريخ ال ُم ْسنَد
الَولِيد بن ُم ْسلِم
.2مغاساسكن مذهب برداسركن:
.iفتوى صحابت
قِاِيَْاستِسْص َحاب
.ii
.iii
.3موريد يغ تركنل:
الإمام َح َسن بن موسى الإمام َحْنبَل بن إِ ْس َحاق
.4مذهب حنبلي ترسيبر :دبغداد ،مصر ،نجد
184
5.13.3اعتبار درفد كأوغضولن توكوه
سباضاي اومت إسلام،
2كيت هندقله 1كيت هندقله
مغحرمتي فربيذاءن منخونتوهي كضيضيهن
فندغن انتارا مذهب
سوفايا مشاركت دان كصبرن امام
هيدوف هرموني. مذهب دالم منونتوت
علمو سباضاي بوقتي
كخينتاءن ترهادف
علمو.
4كيت هندقله مثيبركن 3كيت هندقله
علمو دان كفاكرن مغعملكن علمو يغ
دفلاجري سوفايا
يغ دميليقي اضر دافت
ممبري منفعت كفد هيدوف دبركتي
ماءنسي سجاضت. الله .
بيدغ سيرة دان تمدون إسلام نوتا ضورو 5كيت هندقله
بروسفادا دالم منليتي
5.12.5بيمبيغ موريد
برسوغضوه-سوغضوه سومبر 2علمو اضر
تيدق ترفيسوغ درفد
مغواساءي علمو
سخارا برادب دان شريعة إسلام.
استقامة.
185
اكتيؤيتي بيدغ سيرة دان تمدون إسلام
. 1بينا فتا فميكيرن تنتغ صيفت فريبادي امفت توكوه امام مذهب يغ بوليه دعملكن
سباضاي سأورغ موريد.
.2لقساناكن اكتيؤيتي Hot Seatتنتغ كمونخولن مذهب فقه دالم إسلام.
. 3خاري معلومت ملالوءي اينترنيت تنتغ كضيضيهن امام مذهب دالم منونتوت علمو.
كمودين ،حاصيلكن بوكو سكرف دان فاميركن دسودوت باخاءن ددالم كلس اندا.
فنيلاين
. 1ثاتاكن سخارا ريغكس روايت هيدوف امفت امام مذهب.
.2جلسكن دوا سومبغن امام مذهب.
.3هورايكن اعتبار يغ بوليه دأمبيل درفد كسوغضوهن امام مذهب.
. 4امام امفت مذهب مميليقي كتيغضين اخلاق يغ بوليه دجاديكن خونتوه تلادن.
باضايماناكه اندا دافت منخونتوهي مريك اونتوق منجادي موريد يغ خمرلغ
ددنيا دان دأخيرة؟
186
ﭑﭒﭓﭔﭕ إ اسلخالمايةق
ﭖﭗﭘﭙﭚ
کاندوغن بيدغ اخلاق إسلامية
ﭛﭜﭝﭞﭟﭠﭡ
ﭢﭣﭤﭥ ﭦﭧ ﭨ فلاجرن 22
برسيكف بنر منجاءوهكن
(سورة البَيِّنَة :98 ،اية )8 كمناف قن 188
مقصود:
فلاجرن 23
بالسن مريك دسيسي توهنث كونسيف َخْوف دان َر َجاء 193
اديباالهوهشثرببرضا َعفْدنس،ويغاغيم؛غاليكركلله
مريك ددالمث سلاما-لاماث؛ الله فلاجرن 24
رضا اكن مريك دان مريك فون اونيت 1ادب ترهادف اورغ ساك يت 199
رضا اكن نعمت فمبرينث .بالسن اونيت 2ادب ترهادف اورغ كورغ اوفاي 201
يغ دمكين ايت اونتوق اورغ يغ
فلاجرن 25
تاكوت (فرينته) توهنث. كونسيف َو َس ِطَيّة 205
❘ Bersikap mahabbah dengan anggota 187
keluarga
فلاجرن
22
برسيكف بنر منجاءوهكن كمنافقن
6.15.1مقصود برسيكف بنر
ايستيل ه تيدق بردوستا دري سضي فركاتاءن ،فرخبرن دان فربواتن.
دليل نقلي
.1الله منجلسكن دالم فرمانث:
ﮥﮦﮧﮨﮩﮪﮫﮬﮭ
(سورة الأَ ْحَزاب :33 ،اية )70 مقصود:
واهاي اورغ يغ برايمان ،برتقواله كفد الله ،دان كاتاكنله يغ بنر.
َ .2عب ُد الله بن َم ْسُعود مروايتکن بهاوا رسول الله ﷺ برسبدا:
َعَلْي ُك ْم بِال ِّص ْد ِقَ .فإِ َّن ال ِّص ْد َق يَْه ِدي إِلَى اْلبِِّرَ ،وإِ َّن اْلبَِّر يَْه ِدي إِلَى اْل َجَنِّةَ ،وَما يَزا ُل
الَّر ُج ُل يَ ْص ُد ُقَ ،ويَتَ َحَّرى ال ِّص ْد َقَ ،حَتّى يُ ْكتَ َب ِعن َد اللهِ ِص ِّديًقاَ ،وإِيّاَ ُك ْم َواْل َك ِذ َبَ ،فاِ َّن
اْل َك ِذ َب يَْه ِدي إِلَى اْلُف ُجوِرَ ،وإِ َّن اْلُف ُجوَر يَْه ِدي إِلَى الَنّاِرَ ،وَما يَزا ُل الَّر ُج ُل يَ ْك ِذ ُب،
(رواية مسلم) مَويَقتَ َصحَوّرد:ى اْل َك ِذ َبَ ،حَتّى يُ ْكتَ َب ِعْن َد اللهِ َك َّذابًا.
هندقله كالين سنتياس برسيكف بنر .سسوغضوهث بنر ايت ممباوا كفد كباءيقن ،دان
كباءيقن ايت ممباوا كشرض ،سسأورغ يغ سنتياس برسيكف بنر ،اكن دتوليس دسيسي
الله سباضاي سأورغ يغ بنر .دان اورغ يغ بردوستا ايت ،سسوغضوهث دوستا ايت ممباوا بيدغ اخلاق إسلامية
كفد كجاهتن ،دان كجاهتن ايت ممباوا كنراك .سسأورغ يغ سنتياس برسيكف
دوستا ،اكن دتوليس دسيسي الله سباضاي سأورغ فندوستا.
188
6.15.2تونتوتن برسيكف بنر
حكو م واجب برسيكف بنر
5بنر دالم توضس 1بنر دالم توتور كات
§ ملاكوكن توضسن تنفا § تيدق بربوهوغ افابيلا بركاتا-كات دالم
مغهارفكن بالسن. سموا كأداءن.
§ ملاكوكن توضسن دغن § ممليهارا ديري درفد مغلواركن لفظ يغ
جلس منداتغكن دوسا دان مغليروكن.
خارا يغ ترباءيق.
تونتوتن 2بنر دالم نية دان كماهوان
4بنر دالم منفتي جنجي برسيكف § برنية اخلاص كران الله .
§ برجنجي دغن اف 2يغ
بنر § برنية اونتوق ممبوات
ممفو دتونايكن. كباءيقن سماتا-مات.
§ منونايكن اف 2يغ تله
3بنر دالم كعزمن دان خيتا2
دجنجيكن. § برتيكد منخافاي اف 2يغ
§ ملقساناكنث تفت دغن دخيتا-خيتاكن.
سسواتو يغ تله دجنجيكن.
§ تيندقن يغ دلاكوكن سأيريغ دغن
كعزمن اونتوق منخافاي متلامت.
سفيكتروم علمو
بيدغ اخلاق إسلامية ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶﭷﭸ ﭹﭺ
اية )70 :33 (سورة الَتّْوبَة، برتقواله برايمان! يغ مواقهاصويدا:ورغ2
هندقله دان كامو كفد الله، كامو براد برساما-سام اورغ يغ بنر.
189
6.15.3خونتوه رسول الله ﷺ برسيكف بنر
خونتوه 1
بضيندا تيدق تيبدرقصفمغيتكبنور.ت اومت ماءنسي دغن الله كفد رسول الله ﷺ مثمفايكن وحي
كهندق دان يغ دسيبركن جوض اجرن إسلام منوكوق تمبه اية يغ دسمفايكن.
فندافت فريبادي بضيندا كران ستياف توتور كاتاث برداسركن وحى الله .حال اين دبوقتيكن
دغن فرمان الله :
ﭛﭜﭝﭞﭟﭠﭡﭢ ﭣﭤﭥ
(سورة الَنّ ْجم :53 ،اية )3-4
مقصود:
دان اي تيدق ممفركاتاكن سسواتو منوروت كماهوان دان فندافتث سنديري .سضالا يغ
دفركاتاكنث ايت تيدق لاين هاثاله وحى يغ دوحيوكن كفداث.
خونتوه 2
تردافت سبيلغن اورغ يغ سوك برضوراو تتافي تيدق بركات بنر .مريك براس سرونوق
برضوراو دغن خريتا 2فلسو .رسول الله ﷺ جوض فرنه برضوراو .نامون ،بضيندا سنتياس
برسيكف بنر والاوفون كتيك سدغ برضوراو.
الحسن منخريتاكن بهاوا سأورغ فرمفوان توا تله داتغ برجومفا رسول الله ﷺ سوفايا
بضيندا مندعاءكنث ماسوق كدالم شرض .لالو بضيندا ممبريتاهوث بهاوا اورغ توا تيدق اكن
ماسوق كدالم شرض .وانيتا توا ايت تروس برلالو فرضي سمبيل مناغيس .لالو رسول الله ﷺ
برسبدا:
ﮥﮦﮧ يَُقو ُل: تََعالى َع ُجوٌز .إِ َّن اللهَ أَ ْخبُِرﮨو َهاﮩأََنّهاَ اَﮪل(تَسْدوُخرُلةهااَلَواَوقَِِهعةَى،
(رواية التِّْرِم ِذي) :56اية )36-37 مقصود:
كامو بريتاهوله كفداث بهاوا سسوغضوهث دي تيدق اكن ماسوق شرض دالم كأداءن بيدغ اخلاق إسلامية
توا .سسوغضوهث الله تعالى برفرمان :سسوغضوهث كامي خيفتاكن وانيتا 2فندودوق
شرض ايت سخارا لغسوغ ،دمان كامي جاديكن مريك ضاديس 2يغ فنوه دغن خينتا
(كفد سوامي ماسيغ )2دان سباي عمورث.
190
6.15.4حكمه برسيكف بنر
سفيكتروم علمو ترفليهارا درفد صيفت
منافق يغ دبنخي اوليه
برسيكف بنر ساغت
فنتيغ سوفايا كيت دافت الله .
منجاءوهكن ديري درفد
صيفت منافق .صيفت 2منافق مننغكن هاتي كران 1
تله دجلسكن دالم حديث تيدق ملاكوكن دوسا.
حكمه
برايكوت: 2 برسيكف بنر
درفﷺدتلأَبُهوبرُهَرسيبَرداة :بهاوا نبي
آيَُة ال ُمنَاِفق ثَلاَ َث :إَِذا َح َّد َث ساليغ بكرجاسام 3 4
كران وجود فراساءن
َك َذ َبَ ،وإَِذا َوَع َد أَ ْخَل َف، ساليغ ممفرخاياءي.
َوإَِذا اْؤتُِم َن َخا َن.
منجادي خونتوه
(رواية البخاري) تلادن كفد اورغ
مقصود: لاءين كران مرواهث
دفندغ تيغضي.
تندا اورغ منافق اد تيض،
ياءيت افابيلا بركات-كات
دي اكن بردوستا ،افابيلا
برجنجي دي اكن موغكير
جنجي دان افابيلا دبري
كفرخاياءن دي اكن .
نوتا ضورو
دالم بيمبيغ موريد 6.15.5 كونسيف تَبَُيّن دالم إسلام .سيلا لايري:
برسيكف بنر
بيدغ اخلاق إسلامية ستياف كاداءن http://www.islam.gov.my/e-khutbah/1375-
سخارا برادب دان konsep-tabayyun-dalam-mendepani-ledakan-
استقامة. maklumat
)(Dicapai pada 10 Ogos 2019
191
اكتيؤيتي بيدغ اخلاق إسلامية
.1سنارايكن خونتوه برسيكف بنر دري اسفيك فركاتاءن ،فرخبرن دان فربواتن
دغن مغضوناكن اكتيؤيتي .Gallery Walk
.2لقساناكن اكتيؤيتي Think-Pair-Shareاونتوق ممبينخغكن حكمه برسيكف بنر.
. 3خادغكن تيندقن اندا باضي سيتواسي برايكوت:
. iاندا ترليوات حاضير اكتيؤيتي كو-كوريكولوم.
.iiاندا دتودوه ممولاكن فرضادوهن.
فنيلاين
.1ثاتاكن فغرتين برسيكف بنر.
. 2ثاتاكن دليل نقلي تنتغ كفنتيغن برسيكف بنر.
.3جلسكن خونتوه سيكف بنر يغ دعملكن اوليه رسول الله ﷺ.
. 4ترغكن دوا حكمه برسيكف بنر ترهادف مشاركت.
. 5كيني تردافت باثق فنولرن بريتا فلسو دميديا سوسيال.
هورايكن حجه اندا خارا اونتوق مناغني مسئله دأتس.
192