หลักการและทฤษฎีทางการบริหาร Balanced Scorecard

เคร่อื งมอื การบริหารจัดการสถานศึกษาสมัยใหม่
Balanced Scorecard

…แนวคิด ทฤษฎี
จดั ทาโดย การบริหารการศึกษา

นางสาวสินนี าฏ เมืองนอน

รหสั นกั ศึกษา 6419050057

เสนอ
ดร.เชาวนีย์ แก้วมโน

หนังสืออเิ ลก็ ทรอนิกส์เล่มนเี้ ป็ นส่วนหนึง่ ของการเรียน
วชิ า 905-502 หลกั การและทฤษฎที างการบริหาร

คณะศึกษาศาสตร์และศิลปศาสตร์
สาขาวชิ าการบริหารการศึกษา
มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่



คานา

หนังสืออิเล็กทรอนิกส์เล่มนี้เป็ นส่วนหน่ึงของการเรียน วิชา 905-502 หลักการ
และทฤษฎีทางการบริหาร ผู้จัดทาได้ทาการศึกษาเร่ือง เครื่องมือการบริหารจัดการ
สถานศึกษาสมยั ใหม่ โดยมีวัตถปุ ระสงค์เพื่อศึกษา เคร่ืองมือการบริหารจัดการสถานศึกษา
สมัยใหม่ Balanced Scorecard

ผู้จดั ทาหวงั ว่าหนังสืออิเลก็ ทรอนิกส์เล่มนี้จะให้ความรู้และเป็ นประโยชน์แก่ผู้อ่าน
ทุกๆท่าน หากมีข้อผิดพลาดประการใด ผู้จดั ทาต้องขออภัยมา ณ ทน่ี ีด้ ้วย

ผจู้ ัดทำ
นำงสำวสินีนำฏ เมืองนอน



สารบัญ

เร่ือง หน้า

ความหมายของทฤษฎแี ละทฤษฎที างการบริหารการศึกษา 1

การบริหารสถานศึกษาสมยั ใหม่ 2

บทบาทของผู้บริหารในการบริหารสถานศึกษา 3

กระบวนการบริหารการศึกษา 6

ทฤษฎบี ริหารการศึกษา 7

เครื่องมือการบริหารสมัยใหม่ Balanced Scorecard 8

การนาหลักการบริหาร Balanced Scorecard มาใช้กบั โรงเรียน 12

กระบวนการพฒั นา Balanced Scorecard เพื่อประยกุ ต์ใช้ในโรงเรียน 14

กระบวนการจัดทา Balanced Scorecard 15

การนาแนวคดิ หลกั การ Balanced Scorecard มาประยกุ ต์ใช้ในการบริหารสถานศึกษา 16

สรุป 24

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

ความหมายของทฤษฎีและทฤษฎีทางการบริหารการศึกษา

ทฤษฎี หมายถึง

แนวความคิดหรือความเช่ือที่เกิดข้ึนอย่างมีหลกั เกณฑ์ มีการทดสอบและ
การสังเกตุจนเป็ นที่แน่ใจ ทฤษฎีเป็ นเซท (Set) ของมโนทัศน์ท่ีเชื่อมโยงซ่ึงกันและกัน
เป็นขอ้ สรุปอยา่ งกวา้ งที่พรรณนาและอธิบายพฤติกรรมการบริหารองค์กรทางศึกษาอย่างเป็ น
ระบบ ถ้าทฤษฎีไดร้ ับการพิสูจน์บ่อย ๆ ก็จะกลายเป็ นกฎเกณฑ์ ทฤษฎีเป็ นแนวความคิดที่มี
เหตุผลและสามารถนาไปประยกุ ต์ และปฏิบตั ิได้ ทฤษฎีมีบทบาทในการให้คาอธิบายเกี่ยวกับ
ปรากฏทวั่ ไปและช้ีแนะการวิจยั

ทฤษฎกี ารบริหารการศึกษา

การบริหารสถานศึกษา ผูบ้ ริหารควรมีหลักและกระบวนการบริหาร
การบริหารการศกึ ษา หลกั การแนวคิดในการบริหาร

1

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

การบริหารสถานศึกษาสมยั ใหม่

ผู้ ควรมีหลกั การบริหารการศึกษา และ
บริ กระบวนการบริหาร รวมถึงหลกั การ
หาร แนวคิดในการบริหารภาพรวม ท้งั น้ี
เพอ่ื ให้การจดั การบริหารสถานศึกษา
มีความเหมาะสม

การบริหาร หมายถงึ กิจกรรมต่างๆ ทีบ่ ุคคลหลายคน

หมายถงึ กิจกรรมต่างๆ ที่บุคคลต้งั แต่สองคน ร่ ว มกันดาเ นิ นก าร เ พ่ือ พัฒนาสมาชิ ก
ของสังคมในทุกๆ ด้าน นับแต่ บุคลิกภาพ
ข้ึนไป ร่ วมมือกันดาเนิ นการ เพื่อให้บรรลุ ความรู้ ความสามารถ เจตคติ พฤติกรรม
วตั ถุประสงค์อยา่ งหน่ึงอยา่ งใดหรือหลายๆอย่าง คุณธรรม เพื่อให้มีค่านิยมตรงกันกับความ
ท่ีบุคคลร่วมกันกาหนดโดยใช้กระบวนอยา่ งมี ตอ้ งการของสังคม โดยกระบวนการต่างๆ
ระบบ และให้ทรัพยากรตลอดจนเทคนิคต่างๆ ท่ีอาศยั ควบคุมสิ่งแวดล้อมให้มีผลต่อบุคคล
อยา่ งเหมาะสม และอาศยั ทรัพยากร ตลอดจนเทคนิคต่างๆ
อย่างเหมาะสม เพ่ือให้บุคคลพฒั นาไปตรง
การบริหารการศึกษา ตามเป้าหมายของสังคมที่ตนดาเนินชีวิตอยู่

2

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

สถานศึกษา 

หมายความว่า 

สถานพฒั นาเดก็ ปฐมวยั โรงเรียน ศนู ยก์ ารศกึ ษาพิเศษ ศูนย์
การศึกษานอกระบบ ตามอธั ยาศยั ศูนยก์ ารเรียน วิทยาลยั วิทยาลัย
ชุมชน สถาบนั หรือสถานศึกษาที่เรียกช่ืออย่างอื่นของรัฐท่ีมีอานาจ
หน้าที่หรือมีวตั ถุประสงค์ในการจัดการศึกษาตามกฎหมาย ว่าดว้ ย
การศกึ ษาแห่งชาติและตามประกาศกระทรวง
(พระราชบญั ญตั ิระเบียบขา้ ราชการครูและบคุ ลากรทางการศกึ ษา)

บทบาทของผบู้ ริหารในการบริหารสถานศึกษา

มีภารกิจขอบข่าย และการจดั การศกึ ษาตามโครงสร้างสายงานทเี่ ปล่ียนแปลงใหม่
เป็นบทบาทท่ผี บู้ ริหารตอ้ งนาไปใชห้ รือนาไปปฏิบตั ิ ในภารกิจ 4 ดา้ น ดงั น้ี

การ การบริหาร การบริหารงาน การบริหารงาน
บริหารงาน งบประมาณ บุคคล ทว่ั ไป
วชิ าการ

3

การบริหารงานวชิ าการ มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

การบริหารงบประมาณ

เป็นภารกิจงานในการบริหารงานวิชาการไดโ้ ดย เป็นภารกิจงานในการบริหารงบประมาณ มุ่งเน้น
อิสระ คล่องตัว รวดเร็ว สอดคล้องกับความ ความคล่องตัว โปร่งใส ตรวจสอบได้ ยึดหลัก
ต้องการของผูเ้ รียน โดยยึดผูเ้ รี ยนเป็ นสาคัญ บริหารมุ่งเนน้ ผลสัมฤทธ์ิและบริหารงบประมาณ
ประสานความร่ วมมือกับครอบครัว องค์กร แบบมุ่งเน้นผลงาน จดั ภารกิจให้ครอบคลุมการ
หน่วยงานและสถาบนั อื่น ๆ จัดภารกิจงานให้ เสนอของงบประมาณ การจัดสรรงบประมาณ
ครอบคลุมการพัฒนาหลักสู ตรสถานศึกษา บริ หารงานการเงิน บัญชี พัสดุและสิ นทรัพย์
การพัฒนากระบวนการเรี ยนรู้ การวัดผล การตรวจสอบติดตามและประเมนิ ผล
ประเมินผล การวิจัย การพัฒนาสื่อนวตั กรรม
เทคโนโลยีทางการศึกษา แหล่งเรียนรู้ และการ การบริหารงานทว่ั ไป
พฒั นาระบบประกนั คุณภาพภายในสถานศึกษา
เป็ นภารกิจงานในการบริหารงานทวั่ ไป เก่ียวข้อง
การบริหารงานบุคคล กบั การจัดระบบการบริหารองคก์ รให้บรรลุผลตาม
มาตรฐาน มุ่งเ น้นการมีส่ ว นร่ ว มข องบุค ค ล
เป็ นภารกิจงานในการบริ หารงานบุคคล จัดการศึกษาให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิ ผล
มุ่งส่ งเสริ มให้สถานศึกษาสามารถปฏิบัติงาน จัดภารกิ จงานให้ครอ บคลุ ม งานส านัก งาน
เพ่ือตอบสนองภารกิจของสถานศกึ ษา บุคลากร การพัฒนาระบบเครื อข่าย ข้อมูลสารสนเทศ
ทางการศึกษา ให้ขวญั กาลังใจ ยกย่องเชิดชู เครือข่ายการศึกษา งานอาคารสถานที่ การระดม
เกียรติ ความก้าวหนา้ งานในอาชีพ จัดภารกิจ ทรัพยากรเพ่อื การศึกษา การจดั ระบบควบคุมภายใน
ให้ค ร อ บค ลุ ม ก า ร ว า งแผนอัตร า ก า ลัง และประสานงานราชการกบั เขตพ้ืนท่ีการศึกษาและ
การบรรจุแต่งต้งั การเสริมสร้างประสิทธิภาพ หน่วยงานอื่น
ในการปฏิบตั ิงาน ตลอดจนการมีวินัยและ
การรักษาวนิ ยั 4

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

ö การบริหาร ศาสตร์

ศิลป์

❑
การบริหาร เป็ นสาขาวิชาท่ีมีการจัดการระเบียบอย่างเป็ นระบบ คือ
มีหลักเกณฑ์และทฤษฎีท่ีพึงเช่ือถือได้ อันเกิดจาการค้นคว้าเชิงวิทยาศาสตร์
เพื่อประโยชน์ในการบริหาร โดยลักษณะน้ีการบริหารจึงเป็นศาสตร์ (Science)
เป็นศาสตร์สังคม ซ่ึงอยกู่ ลุ่มเดียวกบั วิชาจิตวิทยา สังคมวิทยา และรัฐศาสตร์แต่ถา้
พิจารณาการบริหารในลกั ษณะของการปฏิบตั ิที่ต้องอาศยั ความรู้ ความสามารถ
ประสบการณ์และทกั ษะของผูบ้ ริหารแต่ละคน ที่จะทางานให้บรรลุเป้าหมาย
ซ่ึงเป็นการประยกุ ตเ์ อาความรู้ หลกั การและทฤษฎีไปรับใชใ้ นการปฏิบตั ิงานเพ่อื ให้
เหมาะสมกบั สถานการณ์ และส่ิงแวดลอ้ ม การบริหารก็จะมลี กั ษณะเป็นศลิ ป์ (Arts)
ปัจจยั สาคญั การบริหารท่ีสาคญั มี 4 อยา่ ง ทเี่ รียกว่า 4Ms ไดแ้ ก่

5

กระบวนการบริหารการศึกษา มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่
Luther Gulick

ระยะท่ี 1 ทฤษฎี ทางการบริหารและววิ ฒั นาการการบริหารการศึกษา
ระยะท่ี 2
ยคุ นกั ทฤษฎกี ารบริหารสมยั ด้ังเดิม (The Classical organization theory)
ยุคทฤษฎมี นุษยสัมพันธ์ (Human Relation )

ระยะที่ 3 ยคุ การใช้ทฤษฎกี ารบริหาร (Administrative Theory) หรือ
การศึกษาเชิงพฤตกิ รรมศาสตร์ (Behavioral Science Approach)

6

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

ทฤษฎี บรหิ ำรกำรศึกษำ

 ทฤษฎบี ริหารการศึกษา มบี ทบาทสาคญั คอื

1. ทาหน้าทใ่ี ห้ข้อยุตทิ ว่ั ไป (Generalization)

2. ก่อให้เกดิ การวจิ ยั ทางด้านบริหารการศึกษา มกี ารทดสอบความเป็ นไปได้ของทฤษฏี และ
เมื่อต้งั เป็ นทฤษฎขี นึ้ มาได้แล้ว จะเป็ นเคร่ืองช่วยชี้นาในการปฏบิ ตั งิ าน หรือก่อให้เกดิ การพัฒนา
งานใหม่ ๆ ขนึ้ มา

3. การมที ฤษฎบี ริหารการศึกษาขึน้ มาใช้ ช่วยอานวยความสะดวกให้แก่ผู้ศึกษา

การนาทฤษฏีการบริหารมาใช้

สาหรับผู้บริหารที่เป็ นผู้นาการเปล่ียนแปลง จาเป็ นต้อง
พัฒนาอยู่เสมอไม่ หยุดนิ่ง ตามหลักวงจรเดมม่ิง คือ วางแผน ปฏิบัติ
ตรวจสอบ และพัฒนาอย่างต่อเน่ือง ไม่มีทฤษฏีใดดีท่ีสุด แต่ละทฤษฏี
เหมาะสมในแต่ละสถานการณ์ ดังคนโบราณกล่าวว่าไฟไหม้ ในป่ า ให้ใช้ ก่ิงไม้
สดดับไฟ ไฟไหม้กลางทะเลทรายให้ใช้ทรายดับไฟ ไฟไหม้ริมแม่น้าให้ ใช้
นา้ ดับไฟ

7

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

การนาทฤษฏบี ริหารมาใช้ในการบริหารโรงเรียน

ในแต่ละโรงเรียนจะมบี ริบทหรือสิ่งแวดล้อมภายในภายนอกท่ี
แตกต่างกนั การนาทฤษฏบี ริหารมาเปรีบบ เสมือนการเลือกวธิ ีการหรือ
กลยุทธ์ในการทางาน ที่เหมาะสมกับสภาพของโรงเรียนน้ัน ซ่ึง
จาเป็ นต้องเข้าใจว่าทฤษฏใี ดเหมาะสมกับโรงเรียน อย่างไรกต็ ามยงั คง
ต้องคานึงถึงนโยบายการศึกษาชาติ กฎหมายท่ีเก่ียวกับการศึกษาเป็ น
หลกั

เครื่องมือการบริหารสมยั ใหม่

Balanced Scorecard

Balanced Scorecard

เป็ นผลงานวจิ ยั ของ แคปแลน็ และนอร์ตนั (Kaplan & Norton) เมื่อปี ค.ศ.1990 เพื่อ
หาวิธีการวัดผลงานขององค์กร ซึ่งนับว่าได้รับความสนใจจากผู้บริหารธุรกิจ เป็ น
อย่างมาก และขณะนี้องค์กรภาครัฐได้นาแนวคิดนี้มาใช้เพื่อเพ่ิมคุณค่าขององค์กร
โดยการ Balanced Scorecard มาประยุกต์ใช้ ในการบริหารงานและการประเมนิ ผลงาน
มากขนึ้

8

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

Balance Scorecard (BSC)

?Balanced Scorecard

คือระบบการบริหารงานและประเมนิ ผลทวั่ ท้งั องค์กร และไม่ใช่เฉพาะเป็ นระบบการวัดผลเพียงอย่าง

เดียว แต่จะเป็ นการกาหนดวสิ ัยทศั น์ (vision) และแผนกลยุทธ์ (strategic plan) แล้วแปลผลลงไปสู่ทุกจุดของ
องค์กรเพ่ือใช้เป็ นแนวทางในการ ดาเนินงานของแต่ละฝ่ ายงานและแต่ละคนโดยระบบของ Balanced
Scorecard จะเป็ นการจัดหาแนวทางแก้ไขและปรับปรุงการดาเนินงาน โดยพิจารณาจากผลที่เกิดขึ้นของ
กระบวนการทางานภายในองค์กร และผลกระทบจากลกู ค้าภายนอกองค์กร มานามาปรับปรุงสร้างกลยุทธ์ให้มี
ประสิทธภิ าพและประสิทธิผลดยี ง่ิ ขึน้ เมื่อองค์กรได้ปรับเปลยี่ นเข้าสู่ระบบ Balanced Scorecard เตม็ ระบบแล้ว
จะช่วยปรับเปลี่ยนแผนกลยุทธ์ขององค์กรจากระบบ “การทางานตามคาสั่งหรือสิ่งทีไ่ ด้เรียนรู้สืบทอดกันมา
(academic exercise)” ไปสู่ระบบ “การร่วมใจเป็ นหน่ึงเดียวขององค์กร (nerve center of an enterprise)

ได้รับการพัฒนามาโดยตลอด ทาให้ภาพของ BSC จากเพียงเคร่ืองมือท่ีถูกใช้เพ่ือวัดและประเมนิ ผล
องค์กร ไปสู่การเป็ นเคร่ืองมือเชิงระบบสาหรับการวางแผนและบริหารยุทธศาสตร์ (Strategic Planning) ในการ
พฒั นาองค์กรน้นั สามารถวดั และประเมนิ ได้จากการมองผ่านมุมมองของระบบการวัดและประเมินผลใน 4 ด้าน
หลกั คือ

9

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

Balanced Scorecard จึงเป็ นแนวทางช่วยในการแปลงวิสัยทัศน์ กลยุทธ์ ไปสู่การปฏิบัติโดยมีการ
พิจารณาความสมดุลของมุมมองต่างๆ 4 มุมมอง ได้แก่ มุมมองด้านนักเรียน มุมมองด้านการเงิน/ทรัพยากร
มุมมองด้านกระบวนการภายใน และมมุ มองด้านการเรียนรู้และเติบโต แทนทีจ่ ะให้ความสาคัญกบั เฉพาะผลกาไร
หรือมมุ มองด้านการเงินเพยี งมมุ มองเดยี วเหมือนแต่ก่อน นอกจากนีย้ งั สามารถตดิ ตามและประเมินผลกลยุทธ์ที่
ได้จดั วางไว้ว่าในแต่ละช่วงเวลาทไี่ ด้ปฏบิ ัตไิ ปน้นั ได้ผลเป็ นทน่ี ่าพอใจหรือไม่อย่างไร หากไม่เป็ นไปตามทก่ี าหนด
ไว้สามารถทาการวเิ คราะห์และพจิ ารณาหาแนวทางแก้ไขหรือปรับปรุงกลยุทธ์ได้อย่างตลอดเวลา อีกท้ังรูปแบบท่ี
ใช้ยงั มคี วามยืดหย่นุ และสะดวกต่อการนาไปใช้งาน โดยเฉพาะโรงเรียนประถมศึกษาขนาดเลก็ ซึ่งเป็ นโรงเรียนที่
อยู่ท่ามกลางความขาดแคลนในทุกๆด้าน หากผู้บริหารสถานศึกษามีมุมมองของการบริหารแบบ Balanced
Scorecard จะสามารถนาพาโรงเรียนขนาดเลก็ ไปสู่คณุ ภาพตามทม่ี ุ่งหวงั ไว้ได้

ส่ วนประกอบ

ของมมุ มองท้งั สี่ด้านของ

Balanced Scorecard แคปแลน็ และนอร์ตัน (Kaplan & Norton)

ได้เสนอว่า ในแต่ละมุมมองจะต้องกาหนดรายละเอยี ดย่อยจานวน 4 ประเด็นเป็ นองค์ประกอบ คือ
1) วัตถุประสงค์ (Objectives) ที่สาคัญของแต่ละมุมมอง 2) ตัวชี้วัด (Measures หรือ Performance
Indicators) ได้แก่ ตวั ชีว้ ดั ทจี่ ะเป็ นเคร่ืองมือของแต่ละด้านในการบอกว่าองค์กรบรรลุวตั ถุประสงค์ในแต่
ละด้านหรือไม่ 3) เป้าหมาย (Target) ได้แก่ ลักษณะเชิงปริมาณหรือคุณภาพท่ีองค์กรจะบรรลุของ
ตวั ชี้วดั แต่ละประการ 4) แผนงานโครงการหรือกจิ กรรม (Initiatives) ทีอ่ งค์กรจัดทาขึ้นในแต่ละมุมมอง
เช่ือมโยงเข้าด้วยวิสัยทัศน์(Vision) และกลยุทธ์ เป็ นจุดศูนย์กลาง การบริหารจัดการในองค์กรตาม
หลกั การ Balanced scorecard ของแคปแลน็ และนอร์ตัน (Kaplan & Norton) มีความสมดุลซึ่งกนั และ
กนั ในการกาหนดมุมมอง 4 มมุ มอง โดยทกุ มุมมองจะต้องเร่ิมต้นจากการวเิ คราะห์วิสัยทศั น์และกลยุทธ์
ขององค์กร มุมมองด้านการเงินจะมีความสัมพันธ์และมคี วามสมดุล(Balanced) กบั มุมมองด้านลูกค้า
และมุมมองด้านกระบวนการภายใน มุมมองด้านการเรียนรู้และพัฒนา จะมคี วามสัมพันธ์และมีความ
สมดุล (Balanced) กบั มมุ มองด้านลกู ค้า และมมุ มองด้านกระบวนการภายใน และในแต่ละมมุ มองจะต้อง
กาหนดกรอบการประเมนิ

10

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

…สรุป

ในแต่ละมุมมองตามหลักการของ Balanced Scorecard มรี ายละเอียดย่อย 4 ส่วนเป็ น
องค์ประกอบ ได้แก่ วัตถุประสงค์ (Objectives) การวัด (Measures) เป้าหมาย (Target) และกล
ยุทธ์ริเริ่ม (Initiatives) ในทางปฏิบัติเพิ่มช่องข้อมูลฐาน (Baseline Data) ท่แี สดงถึงข้อมูลใน
ปัจจุบัน หรือข้อมูลปี ฐานของตัวชี้วัดแต่ละตวั ซ่ึงการหาข้อมูลในปัจจุบันจะเป็ นตวั ช่วยในการ
กาหนดเป้าหมายของตวั ชี้วัดแต่ละตัวให้มคี วามชัดเจนและสอดคล้องกับความเป็ นจริงมากขึ้น
และทสี่ าคญั มมุ มองท้งั 4 มุมมอง จะต้องมคี วามสัมพันธ์ต่อกนั ในเชิงเหตุและผล
(Cause and effect Relationship) และมคี วามสมดุล (Balanced) ต่อกนั

11

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

การนาหลกั การบริหารแบบสมดลุ (Balanced Scorecard) มาใช้กบั โรงเรียน

การนาแนวคดิ การบริหารแบบสมดุล (Balanced Scorecard) มาประยุกต์ใช้ในการบริหารโรงเรียน กรณี
หน่วยงานทางการศึกษาทเี่ ป็ นองค์กรของรัฐ จัดการศึกษาเพ่ือบริการประชาชนโดยไม่หวงั ผลกาไร การนาระบบ
Balanced Scorecard มาใช้ในหน่วยงานราชการของรัฐ สามารถยืดหยุ่นโดยไม่ยึดติดกบั แนวคิดด้ังเดิม โดยอาจ
ปรับมุมมองที่มากกว่าหรือน้อยกว่าส่ีมุมมองก็ได้ เช่น กรณีการพัฒนาระบบการบริหารมุ่งผลสัมฤทธ์ิ(Result-
Based Management) ของทาง ก.พ. ได้ปรับมุมมองด้งั เดมิ ของ Balanced Scorecard ให้เหมาะสมกบั องค์กร โดยมี
มุมมองด้านผู้มีส่ วนเกี่ยวข้องภายนอกองค์กร(External Stakeholders Perspective) มุมมองด้านองค์ประกอบ
ภายในองค์กร(Internal Perspective) มุมมองด้านนวัตกรรม (Innovation Perspective) และมุมมองด้านการเงิน
(Financial Perspective) สาหรับหน่วยงานระดบั กรมของกระทรวงศึกษาธิการ มกี ารปรับเปล่ียนช่ือมุมมองต่างๆ
ให้เข้ากับการดาเนินงานของหน่วยงานน้ัน โดยจากมุมมองด้านลูกค้า เป็ นมุมมองด้านนักเรียน (Student
Perspective) และเปล่ียนจากมุมมองด้านการเงิน เป็ นมุมมองด้านงบประมาณและทรัพยากร (Budget and
Resources Perspective)

สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน (สพฐ.) เป็ นหน่วยงานทรี่ ับผดิ ชอบด้านการศึกษาของประเทศ
เป็ นกรมทใ่ี หญ่ทส่ี ุดและได้รับงบประมาณมากทีส่ ุด ได้นาแนวคิดของ Balanced Scorecard มาใช้หลังจากท่ีได้จัดทา
แผนกลยุทธ์เสร็จสิ้นแล้ว โดยแบ่งมุมมองด้านการจดั การศึกษาออกเป็ น 4 ด้าน ดังนี้
1. มุมมองด้านนกั เรียน(Student Perspective) มขี อบข่ายเกยี่ วกบั การให้ผ้เู รียนได้มโี อกาสด้านการรับบริการการศึกษา
การจบหลกั สูตร คณุ ภาพตามหลกั สูตรและการเป็ นบุคคลแห่งการเรียนรู้

2. มมุ มองด้านกระบวนการภายใน(Internal Perspective) มขี อบข่ายเกีย่ วกับรูปแบบการจัดการศึกษา เครือข่ายท่เี ข้า
มา มสี ่วนร่วม การพฒั นาหลกั สูตรและเทคนิควธิ กี ารสอน

3. มมุ มองด้านการเรียนรู้และการเจริญเตบิ โต(Learning and Growth Perspective) มขี อบข่ายเก่ยี วกับความสามารถ
ของบุคลากรตามมาตรฐานวชิ าชีพ ระบบ ICT เพื่อการบริหาร และวฒั นธรรมค่านยิ ม

4. มุมมองด้านงบประมาณและทรัพยากร(Budget & Resource Perspective) มีขอบข่ายเกยี่ วกับการมที รัพยากรท่ี
เพยี งพอและเหมาะสม และการบริหารทรัพยากรทมี่ ปี ระสิทธิภาพ

12

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

ในแต่ละมุมมองตามหลกั การของ Balanced Scorecard มรี ายละเอียดย่อย 4 ช่องเป็ นองค์ประกอบ
ได้แก่ วตั ถุประสงค์ (Objectives) การวดั (Measures) เป้าหมาย (Target) และกลยุทธ์ริเริ่ม (Initiatives) แล้ว
ในทางปฏบิ ตั คิ วรจะเพิม่ ช่อง ข้อมูลฐาน (Baseline Data) ทแ่ี สดงถึงข้อมลู ในปัจจุบัน หรือข้อมูลปี ฐานของ
ตวั ชี้วัดแต่ละตัว ซ่ึงการหาข้อมูลในปัจจุบันจะเป็ นตวั ช่วยในการกาหนดเป้าหมายของตัวชี้วดั แต่ละตวั ให้มี
ความชัดเจนและสอดคล้องกบั ความเป็ นจริงมากขนึ้ และท่สี าคญั มุมมองท้งั 4 มุมมอง จะต้องมคี วามสัมพันธ์
ต่อกนั ในเชิงเหตแุ ละผล (Cause and Effect Relationship) และมคี วามสมดุล (Balanced) ต่อกนั

ซึ่งองค์ประกอบในแต่ละมมุ มองของดชั นีวดั ความสาเร็จแบบสมดุล ประกอบด้วย
1) วตั ถุประสงค์ คือ สิ่งทอี่ งค์กรม่งุ หวงั ทจี่ ะบรรลุในด้านต่าง ๆ
2) ตวั ชีว้ ดั ได้แก่ ตวั ชีว้ ดั ของวตั ถุประสงค์ในแต่ละด้าน
3) เป้าหมาย ได้แก่ เป้าหมายหรือตวั เลขทอี่ งค์กรต้องการจะบรรลุของตวั ชีว้ ดั ในแต่ละประการ และ
4) แผนงาน โครงการ หรือกจิ กรรม ทอี่ งค์กรจะจัดทาเพ่ือให้บรรลเุ ป้าหมายทก่ี าหนดขึน้ โดยในข้ันนีย้ งั ไม่ใช่
แผนปฏิบัติการ ซึ่งจะทาเป็ นเพียงแผนงาน โครงการ หรือกจิ กรรมเบื้องต้นที่ต้องทาเพ่ือ บรรลุเป้าหมายที่
ต้องการ

13

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

กระบวนการพฒั นา Balanced Scorecard เพ่ือประยุกต์ใช้ในโรงเรียน

แรงจูงใจโดยทั่วไปขององค์กรทจ่ี ะพิจารณารับเอาแนวคิดของหลักการบริหารใหม่ๆ เข้ามา
ประยกุ ต์ใช้ในองค์กรมกั เกดิ จากปัญหาการบริหารจัดการทรัพยากรภายในองค์กรท่ีไม่สามารถตอบสนอง
ต่อแรงผลักดันหลายด้านท้งั จากภายนอกและภายในองค์กร หลักการของ BSC เป็ นทางเลือกท่ไี ด้รับ
ความสนใจอย่างมากสาหรับผู้บริหาร ในการนาเข้ามาพัฒนาประยุกต์ใช้ในองค์กรเพื่อแก้ปัญหาต่างๆ ที่
เกดิ ขนึ้ วรี ะเดช เชื้อนาม (2547:47 ) ระบุว่า การนาแนวคิดและหลักการของ Balanced Scorecard (BSC)
มาเพื่อประยุกต์ใช้ในการบริหารจัดการสถานศึกษาข้ันพื้นฐานน้ัน ซ่ึงเป็ นการเตรียมการก่อเร่ิมทา BSC
โดยการนากลยุทธ์ท่ีกาหนดไว้ในแผนกลยุทธ์มาทบทวนเพื่อยืนยันว่า จะไม่มกี ารปรับเปลี่ยนใด ๆ อีก
แต่ถ้าต้องการปรับเปลี่ยนต้องรีบดาเนินการในช่วงนี้โดยการประชุมระดมสมองจากผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ าย
จากน้นั จะเป็ นกระบวนการจัดทา BSC ซ่ึงมขี ้ันตอนทสี่ าคญั 6 ข้นั ตอน ดงั นี้

14

กระบวนการจดั ทา BSC มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

1ข้นั ตอนที่ การจัดทาวตั ถุประสงค์กลยทุ ธ์ โดยนากลยุทธ์ทไ่ี ด้กาหนดไว้ในแผนกลยุทธ์ มา
2ข้นั ตอนท่ี กาหนดผลลพั ธ์ทค่ี าดหวงั ว่าเม่ือดาเนินกลยทุ ธ์แล้วจะก่อให้เกิดผลลพั ธ์อย่างไร
บ้าง

การเขียนแผนทกี่ ลยุทธ์ โดยนาวัตถุประสงค์กลยุทธ์มาจัดทาในรูปแผนผงั เพื่อ
แสดงให้เห็นความเชื่อมโยงของกลยุทธ์ไว้ เพื่อนาไปสู่การวดั ความสาเร็จของ
กลยุทธ์โดยใช้ KPI

3ข้นั ตอนที่ การจัดทาและทบทวน KPI โดยนาวัตถุประสงค์กลยุทธ์ในแผนท่ีกลยุทธ์มา
กาหนดตวั บ่งชีค้ วามสาเร็จ ซึ่งต้องเป็ นสิ่งทบี่ ่งบอกความสาเร็จได้อย่างแท้จริง

4ข้นั ตอนท่ี การวเิ คราะห์หน่วยงาน โดยนา KPI ทไี่ ด้กาหนดไว้มาวเิ คราะห์ว่าหน่วยงาน
5ข้นั ตอนที่ ใดควรรับผดิ ชอบหลักท่ีจะทาให้ KPI น้ันบรรลุเป้าหมาย และมีหน่วยงาน
ใดบ้างเป็ นหน่วยงานสนบั สนุน

การจดั ทา Template เป็ นการจัดทารายละเอยี ด KPI ว่ามคี วามหมายว่าอย่างไร
มวี ธิ กี ารวดั อย่างไร มขี ้อมูลใดบ่งชี้บ้าง และหน่วยงานใดเป็ นผู้รับผดิ ชอบ

6ข้นั ตอนท่ี การจดั ทา Strategic Initiative เป็ นการเลือกแผนงาน / โครงการ ทคี่ าดว่า
จะทาให้ตวั ชีว้ ดั บรรลุเป้าหมาย

15

มหมาหวาทิ วยทิ ายลายั ลหยั าหดาใดหใญห่ ญ่

การนาแนวคดิ หลกั การ กระบวนการ ของ Balanced Scorecard (BSC)
มาเพ่ือประยุกต์ใช้ในการบริหารจดั การสถานศึกษาข้นั พื้นฐานของโรงเรียน
เพื่อให้เกดิ ประสิทธิผลน้นั สามารถดาเนนิ การได้ตามข้นั ตอนสาคญั ดังนี้

1ข้นั ตอนที่ กาหนดทศิ ทางขององค์การ โดยการศึกษา ทบทวนวสิ ัยทศั น์ พนั ธกจิ ค่านิยมร่วม
และจุดม่งุ หมายกลยทุ ธ์ด้านต่างๆให้เข้าใจอย่างชัดเจน

2ข้นั ตอนที่ วิเคราะห์และกาหนดมุมมอง ว่าควรมีก่ีมุมมอง แต่ละมุมมองกาหนดผลลัพธ์
3ข้นั ตอนที่ ทค่ี าดหวงั ว่า เมื่อดาเนินการตามกลยุทธ์แล้วจะเกดิ ผลอย่างไร ใช้วธิ ีการระดม
4ข้นั ตอนท่ี สมองจากผ้เู กยี่ วข้องทุกฝ่ าย โดยเน้นความสมดุลและให้ครอบคลมุ ทกุ ด้าน
5ข้นั ตอนที่
จัดทาแผนที่ยุทธศาสตร์ จัดทาแผนที่ทางกลยุทธ์(Strategic Map) ระดับองค์กร
โดยนาวตั ถุประสงค์ทสี่ าคญั ภายใต้แต่ละมุมมองมาทาการเช่ือมโยงเป็ นเหตุและผล
ของวตั ถุประสงค์ต่างๆ ภายใต้มุมมองของ Balanced Scorecard โดยสอดคล้อง
และสนบั สนุนต่อวสิ ัยทศั น์และกลยุทธ์หลกั ขององค์กร

จัดทา Scorecard ระดบั องค์กร โดยการกาหนดเป้าหมายและกจิ กรรมเชิงกลยทุ ธ์
โดยภายใต้วตั ถุประสงค์แต่ละประการ จะต้องกาหนดรายละเอยี ดของวตั ถุประสงค์
น้ันในด้านต่างๆ ท้งั ในด้านตวั ชีว้ ดั ฐานข้อมูลปัจจุบนั เป้าหมายทต่ี ้องบรรลุ รวมท้งั
แผนงาน กจิ กรรม หรือโครงการ(Initiatives) ทจ่ี ะต้องทา

ทา Action Plan

16

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

6ข้นั ตอนท่ี การถ่ายทอดลงสู่ระดบั ปฏบิ ัติ
7ข้นั ตอนท่ี
8ข้นั ตอนที่ ติดตามประเมินผลลัพธ์ 4 มุมมองในด้าน ความสามารถในการนาแผนไป
ปฏิบัติ และผลจากการใช้ Balanced Scorecard ท่มี ีต่อการพัฒนาองค์การใน
ภาพรวม และปัญหาอุปสรรคท่ีเกิดขึ้นในส่ วนที่เก่ียวข้องกับ Balanced
Scorecard

การรายงานผลและปรับปรุงอย่างต่อเน่ือง เพื่อให้การดาเนินงานตามแผน
บรรลุผลตามทคี่ าดหวงั

17

ปัจจัย มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

ปัจจัยสาคญั ทที่ าให้โรงเรียนประสบความสาเร็จในการบริหารแบบ Balanced Scorecard

1. ผ้บู ริหารระดับสูงสุดต้องให้การสนบั สนุนอย่างเตม็ ที่ มที ศั นคตแิ ละความเข้าใจเกยี่ วกบั แนวคดิ BSC
อย่างถูกต้อง ให้การทุ่มเททรัพยากร เพ่ือให้เกดิ การพัฒนา ท้งั นเี้ นื่องจาก BSC เป็ นเครื่องมือทจ่ี ะต้อง
สอดคล้องและสนบั สนุนต่อกลยุทธ์ขององค์กร ซึ่งเกย่ี วข้องกบั ผ้บู ริหารระดับสูงสุดโดยตรง

2. ทศั นคติ ความเข้าใจและการยอมรับของผ้บู ริหารในระดับรองๆ ลงมา

3. การให้ความรู้ ความเข้าใจกบั พนกั งานท้งั องค์กร เกยี่ วกบั ความจาเป็ นทจ่ี ะต้องนา BSC เข้ามาใช้
พร้อมชีแ้ จงถึงประโยชน์ทจี่ ะได้รับและผลกระทบทจี่ ะเกดิ ขึน้ กบั ผ้ปู ฏบิ ัตงิ าน

4. มกี ารลงทนุ ในทรัพยากรด้านต่างๆ ได้แก่ เงิน เวลา บุคลากร ตลอดจนระบบสารสนเทศท่ี
จะต้องใช้เพื่อการดาเนินงานตามแนวคดิ ของ BSC

5. มกี ารตดิ ตามผล ทบทวน เพ่ือพฒั นาปรับปรุงข้อมูลตวั ชี้วดั ให้มคี วามถูกต้องและสอดคล้องกบั
กลยทุ ธ์อย่างต่อเนื่องตลอดเวลา

18

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

ประโยชน์

จากการนา Balanced Scorecard ไปใช้

1. ช่วยให้ผลการดาเนินงานขององค์กรดีขนึ้

2. ทาให้องค์กรมุ่งเน้น และให้ความสาคัญต่อกลยุทธ์ขององค์กร โดยต้องให้เจ้าหน้าที่ท่ัวท้ัง
องค์กรให้ความสาคญั กบั กลยุทธ์ขององค์กรมากขึน้ และเป็ นเคร่ืองมือหนงึ่ ทชี่ ่วยในการนากลยุทธ์
ไปสู่การปฏบิ ตั ิ

3. ช่วยในการปรับเปลย่ี นพฤตกิ รรม และวฒั นธรรมขององค์กรโดยอาศัยการกาหนดตัวชี้วัดและ
เป้าหมายเป็ นเคร่ืองมือในการปรับเปลยี่ นพฤตกิ รรมของเจ้าหน้าที่

4. ทาให้พนักงานเกดิ การรับรู้และเข้าใจว่างานแต่ละอย่างมีท่มี าที่ไปอกี ท้งั ผลของงาน ตนเองจะ
ส่งผลต่อผลการดาเนนิ งานของผู้อื่นและขององค์กรอย่างไร

19

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

ข้อดี
ของ BSC

1. เป็ นการประเมนิ ในองค์รวม ทคี่ รอบครุมมติ ติ ่างๆ ท้งั ด้านการเงินและไม่ใช่การเงิน เพื่อให้เกดิ ความ
สมดุล

2. มีการเช่ือมโยงระหว่างการประเมินผลกบั กลยุทธ์ขององค์กรอย่างเป็ นระบบ ทาให้การประเมนิ มี
จุดม่งุ หมายทช่ี ัดเจน

3. ใช้เป็ นเคร่ืองมือในการผลกั ดันกลยทุ ธ์องค์กรได้

4. เป็ นการวดั ตามมมุ มองแบบเหตุและผล (Cause and Effect)

5. มีการพัฒนาแนวคิดอย่างต่อเน่ืองโดยนาผลจากประสบการในการปฏิบัติมาใช้ ทาให้สา มารถ
นาไปใช้ได้จริงกบั องค์กร

20

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

ข้อเสีย
ของ BSC

1. เหมาะกบั องค์กรทม่ี กี ารจดั ทาแผนกลยทุ ธ์เพื่อใช้เป็ นแนวทางในการดาเนนิ งานขององค์กร
2. การประเมนิ ผลแบบนีต้ ้องมคี วามสมดุลในมติ ติ ่างๆ มฉิ ะน้ัน BSC จะไม่สามารถใช้ได้อย่างเตม็ ท่ี
3. หากมตี วั ชีว้ ดั หรือตวั เลขมากเกนิ ไป จะทาให้ประสิทธผิ ลของเคร่ืองมือลดลง
4. BSC ต้องมกี ารทบทวนอย่างต่อเนื่อง

21

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

ข้อควรระวงั และ
ข้อคดิ ในการจัดทา

BSC

1. ผู้บริหารระดบั สูงต้องให้การสนบั สนุนอย่างเตม็ ท่ี

2. ทุกคนภายในองค์การต้องมีส่ วนรับรู้และให้การสนับสนุนในการนาระบบการประเมินไปใช้
เนื่องจากการนา Balanced Scorecard ไปใช้ต้องเกย่ี วข้องกบั ทุกคนในองค์การ

3. การเริ่มนาระบบ Balanced Scorecard มาใช้ภายในองค์การต้องระวัง ว่าเม่ือทาแล้วควรจะรีบทาให้
เห็นผลในระดบั หนงึ่ โดยเร็ว เพราะจะส่งผลต่อขวญั และกาลงั ใจของพนกั งาน

4. ต้องระวงั อย่างให้ระบบ Balanced Scorecard กลายเป็ นเคร่ืองมือในการจับผิดเจ้าหน้าท่ี จะเป็ น
การใช้ Balanced Scorecard อย่างผดิ วตั ถุประสงค์

5. ต้องระวงั ไม่ให้การจดั ทาระบบ Balanced Scorecard เป็ นเพียงแค่โครงการที่มกี าหนดระยะเวลา
ท้งั นเี้ พราะ Balanced Scorecard เป็ นส่ิงทต่ี ้องทาอย่างต่อเนื่องตลอดเวลาไม่มีการสิ้นสุด ต้องมีการ
ปรับเปลย่ี นตลอดเวลาเพ่ือให้มคี วามเหมาะสมต่อสถานการณ์ทเ่ี ปลย่ี นไป

22

มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

ข้อควรระวงั และ
ข้อคดิ ในการจดั ทา

BSC

6. ต้องระวงั ไม่ให้การจดั ทาตวั ชีว้ ดั และเป้าหมายมคี วามง่ายหรือยากเกนิ ไป

7. ในการนาเครื่องมือหรือสิ่งใหม่ ๆ มาใช้ภายในองค์การ อาจจะต้องพบการต่อต้านจาก

ผ้บู ริหารหรือเจ้าหน้าทบี่ างกลุ่ม

8. การนาระบบ Balanced Scorecard ไปผูกกบั ระบบการจ่ายค่าตอบแทนขององค์กร ไม่ควรจะเร่งรีบทา
ต้งั แต่การเพิง่ พัฒนา Balanced Scorecard ใหม่ ๆ ควรรอให้ระบบท้งั หมดค่อนข้างนง่ิ ก่อน

9. บางคร้ังผู้บริหารชอบทจ่ี ะกาหนดค่านา้ หนักความสาคัญในการกาหนดวัตถุประสงคห์ รือตวั ชี้วดั เพื่อ
เป็ นการจัดลาดบั ความสาคญั ของปัจจัยแต่ละตวั แต่ต้องระลกึ ไว้เสมอว่าค่าน้าหนักความสาคัญนีเ้ ป็ นเพียง
แค่เคร่ืองมือทช่ี ่วยในการส่ือสารให้ทุกคนเห็นความสาคญั ของปัจจัยแต่ละตวั เท่าน้ัน

10. ผ้บู ริหารและผู้ทเี่ ก่ียวข้องในการทา Balanced Scorecard ทุกคนต้องระลกึ ว่าสิ่งท่ีกาลงั ทาเป็ นเพียง
สมมตฐิ าน เท่าน้นั ทุกส่ิงสามารถเปลยี่ นแปลงและแก้ไขได้ตลอดเวลา

23

สรุป Balanced Scorecard มหาวทิ ยาลยั หาดใหญ่

Balanced Scorecard

เป็ นเครื่องมือทส่ี าคญั ในการบริหารเชิงกลยุทธ์ทส่ี ร้างความแตกต่างและทาให้องค์กรประสบ

ความสาเร็จได้ หากแต่องค์กรต้องนา Balanced Scorecard ไปใช้ได้อย่างถูกวธิ ี และต้องมีความรู้
ความเข้าใจอย่างถ่องแท้ อกี ท้งั ยงั ต้องให้เวลาทเ่ี หมาะสม พร้อมท้งั ได้รับการสนับสนุนด้านทรัพยากร
และการสนับสนุนด้านต่างๆ จากผู้บริหารระดับสูงขององค์กร เพ่ือให้การนาเอาระบบ Balanced
Scorecard ไปใช้ในการบริหารจัดการ จึงจะมีผลให้โรงเรียนมองเห็นวิสัยทศั น์ได้ชัดเจน ทาให้ผล
การดาเนินงานดีขึน้ ได้รับการความเห็นชอบและยอมรับจากผู้บริหารทุกระดับ ทาให้ทุกฝ่ ายงาน
ปฏบิ ัตงิ านได้สอดคล้องกนั ตามแผน ใช้เป็ นกรอบในการกาหนดแนวทางการทางานท่ัวท้ังโรงเรียน
ตลอดจนมีการจัดแบ่งงบประมาณและทรัพยากรต่าง ๆ สาหรับแต่ละกิจกรรมได้อย่างเหมาะสม
สามารถวดั ผลได้ท้งั ลกั ษณะเป็ นทีมและตวั บุคคล ทาให้ท้งั โรงเรียนมุ่งเน้น และให้ความสาคญั ต่อกล
ยุทธ์ของโรงเรียน โดยให้ความสาคญั กบั กลยุทธ์ของโรงเรียนมากขึ้น และเป็ นเคร่ืองมือหน่ึงทช่ี ่วยใน
การนากลยุทธ์ไปสู่การปฏิบัติ ช่วยในการปรับเปลยี่ นพฤตกิ รรม และ วฒั นธรรมขององค์การ ทาให้
โรงเรียนสามารถขบั เคลื่อนไปสู่คุณภาพตามมาตรฐานทก่ี าหนดได้

24



บรรณานุกรม

คมกฤช ภาวศุทธินนท์. (2547). Balanced Scorecard: แนวคดิ เชิงทฤษฎกี บั การนาไปประยกุ ต์ใช้.
วารสารวชิ าการ APHEIT JOURNAL สมาคมสถาบนั อุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศ
ไทย 2547, 11(1),58-65.

พสุ เดชะรินทร์.(2546).เส้นทางจากกลยทุ ธ์สู่การปฏบิ ัตดิ ้วย Balanced Scorecard และ Key Performance
Indicators. (พิมพ์คร้ังที่ 8). กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .. (2548). Balanced
Scorecard รู้ลกึ ในการปฏบิ ตั .ิ (พมิ พ์คร้ังที่ 5). กรุงเทพฯ: โรงพมิ พ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .

วฒั นา พฒั นพงศ์.(2546). BSC และ KPI เพ่ือการเตบิ โตขององค์กรอย่างยง่ั ยืน. (พมิ พ์คร้ังที่ 2).
กรุงเทพฯ: บริษทั พมิ พ์ดี จากดั .

วรี ะเดช เชื้อนาม.(2547). เขย่า BALANCED SCORECARD. กรุงเทพฯ : บริษทั เฟื้ องฟ้า พริ้นตงิ้ จากดั .
วรี ะเดช เชื้อนาม และ มลั ลกิ า เชื้อนาม.(2550). Scorecard Cockpit. (พิมพ์คร้ังท่ี 2). กรุงเทพฯ :

บริษัท เฟื้ องฟ้า พริ้นตงิ้ จากดั .
วรี ยุทธ ชาตะกาญจน์.(2555). เทคนิคการบริหารสาหรับนกั บริหารการศึกษามืออาชีพ.

(พิมพ์คร้ังท3่ี ). กรุงเทพฯ: สานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .
กฤษณี มหาวริ ุฬห์.2547. แนวคดิ การบริหารแบบ Balanced Scorecard.[Online].

: http://www.geocities.com/vichakarn2002/scorcard.doc.html
อาภรณ์ อ่อนคง.2556. บทความ ยุทธศาสตร์การพัฒนาคณุ ภาพการศึกษาของโรงเรียนประถมศึกษาขนาดเลก็

โดยใช้การบริหารแบบสมดุล: http://aporn123.blogspot.com/2013/06/blog-post.html