ผ้าทอ 19.11

อธกิ าร

อบต

กำนนั

โครงการยกระดับเศรษฐกจิ และสงั คมรายตาํ บลแบบบูรณาการ ๑ มหาวทิ ยาลยั ๑ ตาํ บล

(มหาวิทยาลยั สตู ําบล สรางรากแกวใหประเทศ)

สถานการณการแพรระบาดของโรค C0VID-19 สงผลกระทบใหระบบเศรษฐกิจหดตัวอยาง
รุนแรง ประกอบกบั มาตรการในการปองกันการแพรระบาดของโรคฯ ทาํ ใหสถานประกอบการจํานวน
มากปดกิจการช่วั คราว แรงงาน ลูกจาง และผูประกอบอาชีพอิสระอยูในภาวะวางงาน ถอื เปนภยั พิบัติ
สาธารณะที่สงผลกระทบอยางรุนแรงตอชีวิตและสุขภาพอนามัยของประชาชนและสงผลกระทบต
อรายไดคณุ ภาพชวี ติ ของประชาชนเปนอยางมาก

คณะรัฐมนตรีจึงมีมติใหกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม โดย
สํานักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร วิจัยและนวัตกรรม ดําเนินโครงการยกระดับ
เศรษฐกิจและสังคมรายตําบลแบบบูรณาการ ซึ่งมีวัตถปุ ระสงคเพื่อยกระดับเศรษฐกิจ และสังคมราย
ตําบลแบบบูรณาการครอบคลุมพื้นที่ 3,000 ตําบลทั่วประเทศ โดยมีมหาวิทยาลัยในพื้นที่เปนหนวย
บูรณาการโครงการ (System Integrator) และจางนักศึกษา บัณฑิตจบใหมและประชาชนทั่วไป
จํานวนทั้งสิ้น 60,000 อัตรา รวมพัฒนาพื้นที่ ฟนฟูเศรษฐกิจและสังคม ที่มีความครอบคลุมใน
ประเด็นตาง ๆ ตามปญหาและความตองการของชุมชน รวมทั้งเปนการสรางประสบการณและความ
เชี่ยวชาญ ทักษะดานตาง ๆ อันนําไปตอยอดและใชประโยชนในการปฏิบัติงานใหแกผูเขารวม
โครงการเพ่ือเปนรากฐานในการพัฒนาและตอยอดสกู ารประกอบอาชพี ตอไป

วตั ถปุ ระสงค

1. เพื่อยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตําบลแบบบูรณาการโดยมหาวิทยาลัยเป น System
Integrator
2. เพอ่ื ใหเกดิ การจางงานประชาชนท่ัวไป บณั ฑติ จบใหม และนักศกึ ษาใหมงี านทําและฟนฟูเศรษฐกิจ
ชมุ ชน
3. เพ่ือใหเกดิ การพัฒนาตามปญหาและความตองการของชุมชน
4. เพ่ือจดั ทาํ ขอมูลขนาดใหญของชมุ ชน (Community Big Data)

โครงการพัฒนาผลติ ภณั ฑ์ตามอตั ลกั ษณเ์ พือ่ ส่งเสรมิ การทอ่ งเทย่ี วโดยการมีส่วนรว่ มของ
ชุมชน

ตำบลกระสัง อำเภอเมอื งบรุ รี มั ย์ จงั หวดั บรุ ีรมั ย์

โครงการพัฒนาผลติ ภณั ฑ์ตามอัตลกั ษณ์เพ่ือส่งเสริมการทอ่ งเทีย่ วโดยการมีสว่ นรว่ มของชุมชน
ตำบลกระสงั อำเภอเมืองบุรีรมั ย์ จังหวัดบุรรี มั ย์ เปน็ หนึง่ ในโครงการยกระดบั เศรษฐกิจและสังคมราย
ตำบลแบบบูรณาการ๑ มหาวิทยาลัย ๑ ตําบล (มหาวิทยาลัยสูตําบล สรางรากแกวใหประเทศ)
รับผิดชอบโดยคณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์ โดยโครงการนี้มุ่งเน้นที่การ
นำศักยภาพและทรัพยากรในพื้นที่มาส่งเสริมให้เกิดการยกระดับและพัฒนาตามความต้องการ การ
ดำเนินงานจัดแบ่งทีมงานและพื้นที่ดำเนินการออกเป็น 5 กลุ่มผลิตภัณฑ์ 5 กลุ่มพื้นที่เพ่ื อให้
ครอบคลุมตำบลกระสัง ประกอบไปด้วย

กลุ่มที่ 1 มุ่งเน้นพัฒนาผลิตภณั ฑส์ บสู่ มุนไพร บ้านกระสงั และบา้ นกระสังสุขสนั ต์

กลุ่มท่ี 2 มุ่งเน้นพัฒนาผลิตภัณฑ์เกษตรปลอดภัย บ้านโพธิ์ บ้านดอนหวาย บ้านน้อยสขุ เจริญ
และบา้ นใหมพ่ ัฒนา

กลมุ่ ที่ 3 มงุ่ เน้นพัฒนาผลิตภัณฑ์ผา้ ทอ บา้ นโนนรงั บา้ นหนองม้า บ้านโพธไ์ิ ทร และบ้าน
หนองหวา้

กลุ่มที่ 4 มุ่งเนน้ พฒั นาผลิตภณั ฑจ์ กั สานและผักบุง้ บา้ นมว่ งเหนือ บ้านม่วงเหนือพัฒนา บา้ น
เครอื ชุด และบา้ นลำดวน

กลมุ่ ท่ี 5 มุ่งเนน้ พัฒนาพื้นท่ที ่องเท่ยี วคูเมืองโบราณบ้านไทรโยง และบ้านกลันทา

การดำเนินโครงการดังกลา่ วเป็นแนวทางหน่ึงเพอื่ สนับสนุนชุมชนให้มคี วามเปน็ อยู่ที่ดีขึ้นท้ังใน
ด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม โดยการนำองค์ความรู้และเทคโนโลยีที่สอดคล้องกับความ
ต้องการไปส่งเสริมให้เกิดผลิตภัณฑ์และการบริการตามอัตลักษณ์ผ่านการดำเนินงา นของนักศึกษา
บัณฑิตระดับปริญญาตรี และประชาชนในพื้นที่ เป็นการส่งเสริมให้เกิดการกระจายรายได้ไปสู่ชุมชน
กระตุ้นการผลิตและนำเอาทรัพยากรในพื้นที่มาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด นอกจากนี้ยังมีส่วนช่วย
สนับสนุน ฟนื้ ฟู อนรุ กั ษศ์ ลิ ปวฒั นธรรมและประเพณี พัฒนาสาธารณปู โภค และเทคโนโลยี สร้างเสรมิ

รายได้ในยุค covid-19 ลดการอพยพเข้าสู่เมืองใหญ่ การส่งเสริมและพัฒนาข้างต้นยังผนวกเข้ากับ
การรูปแบบสารสนเทศออนไลน์หรือสื่อสมัยใหม่ที่สอดคล้องกับการสื่อสารไร้พรมแดน เป็นการ
ส่งเสริมการเรียนรู้ผ่านทางวัฒนธรรมที่หลากหลาย ซึ่งเป็นหนึ่งในกลยุทธ์ส่งเสริมการขายไปสู่
นักท่องเทย่ี วกลุ่มเป้าหมายได้อย่างมปี ระสิทธิภาพ

บทนำ

สืบเนื่องจากโครงการยกระดับเศรษฐกิจและสังคมรายตำบลแบบบูรณาการ มหาวิทยาลัยสู่
ตำบล สรา้ งรากแกว้ ให้ประเทศ ทม่ี จี ดุ ประสงค์เพอ่ื พัฒนายกระดับรวบรวมขอ้ มูลชุมชนและก่อให้เกิด
การจ้างงานในคน 3 กลุ่ม ได้แก่ ประชาชน บัณฑิตที่เพิ่งสำเร็จการศึกษา และนักศึกษาของ
มหาวทิ ยาลัย จงึ ไดม้ ีการสำรวจสภาพแวดล้อม วัฒนธรรมและภูมิปัญญาของพนื้ ท่ี โดยในหนังสืออีบุ๊ก
เล่มนี้ได้รวบรวมข้อมูลการปฏิบัติงาน สภาพแวดล้อมชุมชน สถานที่และกิจกรรมที่น่าสนใจ โดยหวัง
ว่าข้อมูลเหล่านี้จะก่อให้เกิดประโยชน์แก่ผู้อ่านและด้านการศึกษาเกี่ยวกับการยกระดับผลิตภัณฑ์
วฒั นธรรม ภมู ิปัญญาและวิถีชวี ติ ของชมุ ชน

Preface

This Ebook is a byproduct of a system integrator project for the upgrading of the
sub-district economy and society through the university to tambon operations to
secure the country’s prosperity. The goals were set to develop, upgrade the targeted
communities and to gain big data. Employees include local people, new graduates,
and current students. The team worked with local headmen and leaders on different
aspects including environments, cultures, community knowledge, and interesting
attractions.

We sincerely hope that interested individuals and authorities will be entertained
and find the information we have collected in this ebook useful. We also look forward
to many more opportunities and people from near and far to come and appreciate
the ongoing changes around the soon-to-be urban communities with diverse cultures,
knowledge and lifestyles of folks in the are

1.ในชมุ ชนบ้านโนนรงั มจี ุดโดดเด่นคือผลิตภณั 1.การเดินทางมาเพอ่ื ศกึ ษาการทอผ้าหรือเพ่อื
ฑ์ผ้าทอทีเ่ ป็นเอกลกั ษณ์และนิยมนำไปเปน็ ขอ เลอื กควรนดั แนะล่วงหนา้ เนื่องจากการทอผา้ นั้
งฝาก เมอ่ื มาทศี่ นู ย์ทอผา้ บ้านโนนรงั แลว้ นเปน็ อาชีพเสริมท่ีดำเนนิ การในครวั เรือน
สามารถ ซอ้ื กลับหรอื สัง่ ทำเพ่ือนำไปเป็นของ ผูผ้ ลิตอาจอยู่ในชว่ งการทำเกษตรและไมอ่ ยู่ใน
ฝาก หรือใชเ้ องได้ บรเิ วณท่ีพักอาศัย
2.บริเวณปากทางเข้าหมู่บ้านหนองม้า
มศี าลปู่มา้ ซึง่ เปน็ ทเ่ี คารพสกั การะของคนในชุม 2.การส่ังทำผา้ ทอนัน้ คอ่ นข้างใชเ้ วลาหากตอ้ ง
ชนตงั้ อยู่ สามารถเข้าไปเพื่อกราบไหว้ ขอพร การสั่งทำลวดลายพิเศษท่ีตอ้ งการนั้น
สง่ิ ศกั ดิส์ ทิ ธิใ์ ห้คุม้ ครองในการเดินทางเพ่อื ควา ผูส้ ่งั จำเป็นต้องสามารถอดทนรอชนิ้ งานได้
มเปน็ สิริมงคลได้ ตามระยะเวลาทช่ี า่ งทอใช้ในการสร้างสรรค์ช้นิ
งาน
3.วัดโพธไ์ิ ทร สามารถเขา้ ไปทำบุญ ถวาย
สงั ฆทานในบริเวณวดั เพ่ือสรา้ งจติ อันเป็นกศุ ล 2.รา้ นอาหารของชุมชนเป็นร้านทีผ่ คู้ นในชุมชน
และกอ่ ให้เกิดความสบายใจได้ซ้ือนั้น เปิดขายกนั เอง อาจมีเวลาเปิดปดิ ทไ่ี มต่ รง
กบั ในกำหนดการ

4.การปลูกข้าวมีฤดทู ี่ขา้ วออกรวงและเกบ็ เกีย่ ว
ควรไปช่วงเดอื นตุลาคม-ต้นเดอื นพฤศจิกายน จงึ จะ
ได้พบกับทงุ่ นาท่เี ป็นสีเหลืองของรวงขา้ วท่ีเริม่ สุก
พรอ้ มสำหรับการเก็บเก่ียว

บา้ นโนนรังแตเ่ ดมิ นั้นบรเิ วณหมบู่ ้านเต็มไปดว้ ยต้นโนนรงั
ตอ่ มามีพอ่ สุก จนั ทรเ์ กดิ พ่อโนย วเิ ศษหอม พอ่ ยอด จนั ทร์แพง
และพอ่ ลู ศรีละมัด ได้เดินทางมาจากถ่ินฐานบา้ นเดิม คือจังหวัด
อุบลราชธานี ยโสธรและรอ้ ยเอด็ จนไดม้ าถึงแหลง่ น้ำทอ่ี ดุ มสมบูรณ์เหมาะแก่การประกอบอาชพี
จงึ ได้ก่อต้งั หมูบ่ า้ นข้นึ เม่อื ป2ี 478 โดยอยใู่ นเขตการปกครองรว่ มกบั บ้านหนองม้า และบ้าน โพธไ์ิ ทร
ในชว่ งเวลาใกล้เคียงกันน้ันบ้านหนองหว้าเองกไ็ ดก้ อ่ ตงั้ ขนึ้ เชน่ กัน

แตเ่ ดมิ ทั้งสหี่ มบู่ า้ นอยใู่ กลก้ นั แต่ตอ่ มาไดม้ ีถนนสายหลักตดั ผา่ น คือถนนบรุ รี ัมย์-ลำปลายมาศ
จึงทำใหบ้ ้านหนองหว้าอยู่อกี ฝั่งของถนน

การใช้สถานท่ี ในดา้ นการประกอบศาสนพิธีของชาวพุทธ หมบู่ ้านโนนรงั หมู่บ้านโพธิ์ไทรและ
หมู่บา้ นหนองมา้ ได้ใช้สถานทีร่ ว่ มกันคือวดั โพธ์ิไทร สว่ นบ้านหนองหว้าใชว้ ัดหนองระนาม
อำเภอลำปลายมาศ ในด้านแหลง่ น้ำภายในชุมชน ทั้งบ้านหนองหว้า บ้านหนองมา้ และบา้ นโพธไิ์ ทร
ต่างกม็ สี ระเก็บน้ำประจำหมูบ่ ้าน สำหรับบ้านโนนรงั มีการขุดเจาะบาดาลไวใ้ ช้เอง ส่วนดา้ นการศกึ ษา
ประชาชนจากท้ังสีห่ มูบ่ ้าน ต่างก็สง่ บตุ รหลานมาเข้าเรยี นที่ โรงเรยี นบา้ นหนองมา้

อาชีพ ด้านอาชีพผูค้ นส่วนใหญ่ในชมุ ชนทำการเกษตรคือปลูกข้าว บ้านโนนรังมกี ารทอผ้า
ทีส่ ืบทอดภมู ปิ ัญญาจากบรรพบรุ ษุ โดยมีการจดั ต้ังศูนย์การเรียนรทู้ อผา้ ขน้ึ
เพือ่ เป็นการรวมกลุ่มของผู้ผลิตผ้าในชุมชน ภายหลงั ไดถ้ า่ ยทอดภูมิปัญญาทอผา้ ไปท่ีบา้ นหนองหว้า
ส่วนบ้านหนองม้านน้ั มีศนู ย์การเรียนรู้จักสานและสวนเกษตรอินทรีย์

ข้อมูลการเดนิ ทาง
ใช้ถนนหมายเลข 226 ไปทางทิศตะวันตก (เส้นบุรีรัมย์ – ลำปลายมาศ) จุดสังเกต
เมื่อพบศูนย์กระจายสินค้าให้ชิดขวาและกลับรถ ก่อนที่จะเลี้ยวซ้าย เข้าหมู่บ้านหนองม้าและตรงเข้ามา
จะผ่านโรงเรียนบ้านหนองม้า ให้สังเกตทางแยกอยู่ขวามือ เมื่อเลี้ยวขวาเข้ามาในหมู่บ้านโนนรัง แล้ว
ตรงเขา้ มาจนถึงทางแยก ใหเ้ ล้ียวซ้าย ศาลากลางหมู่บา้ นจะอยู่ทางด้านขวามือ เมอ่ื เข้ามาทางบ้านหนอง
ม้าแล้วให้ตรงไปจนสุดทาง จุดสุงเกตคือวัดโพธิ์ไทรที่อยู่ทางขวามือหมู่บ้านหนองหว้าตั้งอยู่อีกฟากหนึ่งของถนน
บุรรี มั ย-์ ลำปลายมาศ เมอื่ ผา่ นศนู ย์กระจายสินค้าแลว้ ใหเ้ ลยี้ วซา้ ยเพอื่ ทจ่ี ะเขา้ ไปในหม่บู า้ น

เบอรโ์ ทรตดิ ตอ่

บ้านหนองม้า นายประภยั ผาบตุ ร 085-7673461
บ้านโพธไิ์ ทร นายสมนกึ ไมง้ าม -
บ้านหนองหวา้ นายแดง ปะรมั ย์ 064-5976720
บา้ นโนนรัง นางลำไย แขนรมั ย์ 093-4368369





แผนท่เี ส้นทางชุมชน
หมู่บ้านหนองมา้ หมู่บา้ นหนองหวา้
หมบู่ ้านนโพธไิ์ ทร หมูบ่ ้านโนนรัง

ท่องในเสน่ห์ชมุ ชน

ชมวิถี ชมุ ชน ยลท้องทงุ่
รวงข้าวพุง่ เขียวชะอมุ่ ลมวบู ไหว
สระหนองมา้ อีกทัง้ สระโพธิ์ไทร

สำราญใจ ไดช้ ่ืนชม ถ่ินโนนรัง
ยามแดดตก อาทิตยท์ อ แสงสม้ สวย
ลมระรวย อวยกล่ิน ถน่ิ มนตข์ ลงั

มรี อยยมิ้ มนี ้ำใจ ให้พลงั
ประกายทอง ของตะวนั ใหส้ ญั ญา

ในหัวข้อนี้จะขอแนะนำสถานที่ต่าง ๆ ให้ผู้ท่ีสนใจจะเข้ามาสัมผัสชุมชนได้
เพลิดเพลินไปกับเสน่ห์อันน่าหลงใหลของธรรมชาติและวิถีชีวิตอันเรียบง่ายของชาวบ้าน
ดื่มด่ำไปกับบรรยากาศที่ผ่อนคลายสบายตา มีโอกาสได้เรียนรู้และลองทำกิจกรรมที่
สะทอ้ นถึงภูมปิ ญั ญาทสี่ ่งตอ่ และสบื ทอดกันมาแต่โบราณ รวมท้งั วถิ ชี ีวิตของผู้คนในชุมชน
อีกดว้ ย

ศนู ยเ์ รยี นรู้

การทอผา้ บา้ นโนนรงั

แหล่งเรยี นรู้ ผา้ ทอ อันวจิ ติ ร
ลวดลายงาม เพลนิ พิศ ให้เล่าขาน
ทอถักไว้ ทงั้ จำหนา่ ย และใช้งาน
ภูมปิ ัญญา แต่โบราณ สบื สานมา

เปน็ ที่รกู้ นั ดีว่าบ้านโนนรังนั้นมีความโดด
เด่นในด้านการผลิตผ้าทอ คนในชุมชนมักจะทอ
ผา้ ในชวี ิตประจำวันเพือ่ ใช้สอยและหลงั จากหมด
ฤดูทำการเกษตรก็ยังมีการทอผ้าเพื่อจำหน่าย
ท่นี มี่ ีศนู ย์ผา้ ทอบ้านโนนรังซ่ึงจดั แสดงผลิตภัณฑ์
ผ้าทอมือมากมายหลายชนิดไม่ว่าจะเป็น ผ้า
สไบลายขิด ผ้าถุง ผ้าขาวม้า ผ้าโสร่ง สามารถ
เข้าชมได้โดยไม่มีการเก็บค่าใช้จ่าย ผู้ที่สนใจ
ศึกษาภูมิปัญญาทอ ผ้าบ้านโนนรังนั้นสามารถ
ติดต่อเข้ามาได้ท่ีผู้ใหญ่ลำใย แขนรัมย์ เพื่อ
ติดตอ่ ขอศึกษาเกี่ยวกบั ภูมิปัญญาทอผา้

แนวทางการผลิตและช่องทางการจำหน่าย เพจ : ผลติ ภัณฑ์ทอผ้าบ้านโนนรัง
นอกจากจะได้รบั ความรูใ้ นการทอผ้าแลว้ ยัง เบอร์โทร : 093-4368369 ผใู้ หญ่ลำใย
สามารถรบั ชมและเลอื กซอ้ื หรอื สง่ั ทำผา้ ทอ แขนรัมย(์ ผู้ใหญบ่ ้านหมู่บ้านโนนรัง)
ลายตา่ งๆได้อกี ด้วย โดยมผี เู้ ชยี่ วชาญคือ คุณ ทต่ี ้งั : บา้ นเลขที่ 45 หมู่ 15 ตำบลกระสงั
ยายเพญ็ พรรณ ศรลี ะมัด เป็นผชู้ ำนาญการ อำเภอเมืองบรุ รี มั ย์ จงั หวัดบุรีรัมย์
เนอ่ื งจากทอผา้ ต้งั แต่สมยั เด็ก สมารถถ่ายทอด เวลาเปดิ -ปดิ : 09.00-17.00น.
ความร้ไู ด้อยา่ งละเอยี ดและถอ่ งแท้

เรยี งเสน้ ดา้ ย บรรจงทอ เป็นเนอ้ื ผ้า
งามล้ำคา่ หตั ถกรรม นำวิถี
ผา้ ขาวมา้ สไบขดิ ประณตี ดี

ไหมมัดหม่ี บ้านโนนรงั หลายช่างทอ

ศนู ย์เรยี นรทู้ ำเคร่ืองจกั สาน

หตั ถกรรม ศลิ ป์ศาสตร์ไทย ไผ่จักสาน

ปัญญาญาณ งานประดษิ ฐ์ เพอ่ื ใช้สอย

เคร่อื งจักสาน ขดั ไขว้ ได้ผลพลอย เหมาะสำหรับผู้ที่สนใจเรียนรู้การ
บรรจงรอ้ ย สรา้ งลวดลาย รายได้ดี ท ำ ง า น ห ั ต ถ ก ร ร ม จ ั ก ส า น เ พื่ อ

งานจักสานถือเป็นงานหัตถกรรมที่ควรค่าแก่การ ประกอบอาชีพ ศึกษาวิธีทางการ

อนุรกษอ์ ยา่ งหนง่ึ ของประเทศไทย ในชมุ ชชนบ้าน ตลาดเพื่อเผยแพร่ความรู้หรือ

หนองม้านั้นได้มีภูมิปัญญาการทำงานจักสานและ ต้องการศกึ ษาวถิ ชี ีวติ ชุมชน

มีศูนย์การเรียนูตั้งอย่ภายในบ้านหนองม้า เครื่อง ตดิ ตอ่ : นายบุญจนั ทร์ สีบา
จักสานที่ได้ทำขึ้นนั้นใช้ไม้ไผ่ที่อยู่ในพื้นที่มา ท่ตี ั้ง : บ้านเลขที่ 4 หมู่ 5
ประดิษฐ์ ซึ่งมีความคงทนแข็งแรงและสวยงาม บา้ นหนองมา้ ตำบลกระสัง
ผู้อ่านสามารถเข้ามาเพื่อสือบถามข้อมูล เรียนรู้ อำเภอเมืองบรุ ีรัมย์
วิธีการประดิษฐ์ เลือกซื้อเพื่อจำหน่ายใช้สอยหรือ จงั หวัดบุรรี ัมย์
เปน็ ของฝากได้ การประดิษฐ์เคร่อื งจักสานน้ันมีวิธี เวลาเปดิ -ปิด : 9.00-17.00 น.
ขั้นตอนที่ละเอียดและต้องใช้ความประณีตจึงจะ

ไดง้ านท่สี วยสมบรู ณ์ มคี ณค่าและสมราคา

วดั บา้ นโพธิไ์ ทร การเดนิ ทาง
สามารถเดินทางมาทวี่ ดั ไดโ้ ดยตรง
โบราณสถาน สืบสาน วฒั นธรรม จากบา้ นหนองม้าเขา้ มาจนสดุ ทาง วดั โพธิ์
ไทรจะอย่ทู างดา้ นขวามมือ ใช้เวลาเดินทาง5
หากจะพูดถึงสถานทส่ี ำคัญในพ้นื ที่ท่มี ีมา นาที ใกล้กนั นั้นจะเปน็ ทีท่ ำการตำบลกระสงั
นานแต่โบราณ เตม็ ไปด้วยมนต์ขลังท่คี วรคา่ แก่ และศาลากลางบ้านโพธไ์ิ ทร ภายในวัดมลี าน
การอนุรกั ษ์ ก็ตอ้ งขอแนะนำสถานทแ่ี หง่ นี้ ซึ่งก็ กว้างสามารถจอดรถได้ และมีตนไม้ใหญ่
คอื วดั บ้านโพธิ์ไทร หลายต้นกิง่ กา้ นใหพ้ ืน้ ท่ใี นวัดดรู ม่ รน่ื อยทู่ ว่ั
วัดบ้านโพธิ์ไทรต้ังอยู่ในพื้นที่ของหมูบ่ า้ นโพธิไ์ ทร อาณาบริเวณ
เป็นสถานที่ท่องเที่ยวและแหล่งเรียนรู้เชิง
วฒั นธรรม ชาวบา้ นในชุมชนไดม้ ีการใช้วัดในการ
ประกอบศาสนพธิ ี ทา่ นผู้อ่านสามารถมาที่วัดโพธ์ิ
ไทรเพื่อเรียนรู้และซึมซับกลิ่นอายทางศาสนา
วัฒนธรรมและวิถีชีวิตชุมชน เช่น การทำบุญ
ถวายสังฆทาน หรือเข้าร่วมงานบุญต่างๆที่จัดขน้ึ
โดยการเข้าบริเวณวัดนั้นไม่มีค่าใช้จ่าย เหมาะ
สำหรับผทู้ ีต่ ้องการเรียนรใู้ นด้านของพิธกี รรมทาง
ศาสนา ศาสนสถาน โบราณวัตถุและวิถีชีวิตของ
ชุมชน

เจา้ เซื่อในศาลปู่ตาบ?่

ศูนยร์ วมความเช่ือ สิ่งศักดิส์ ทิ ธ์ิ ท่ีพงึ่ ทางใจประจำหมบู่ ้าน

ศาลเจา้ ปู่ ศาลตาปู่

ศาลเจ้าปู่เป็นความเขื่อของคนในท้องถ่ินอีสาน ศาลปู่ตานี้ทั้งบ้านโพธิ์ไทรและบ้านหนองหว้า
ที่เชื่อว่ามีสิ่งศักดิ์สิทธิ์คอยปกปักรักษาอาณา ต่างก็มีในพ้ืนที่ของตนส่วนศาลเจ้าปู่สิงห์ดำน้นั
บริเวณ สามารถไปขอพรหรือบนบานศาลกล่าว ทั้งบ้านหนองม้าและบ้านโนนรังมาประกอบ
เพื่อความเป็นสิริมงคลลในชีวิต หรือสมหวังใน ร่วมกันโดยปราชญ์ชาวบ้านทำหน้าที่หมอสู่
สิ่งที่ปรารถนาโดยมีของเซ่นไหว้ คือ เหล้าขาว ขวัญคือ พอ่ ใหญ่หนูพนั บุญงอก(บ้านหนองมา้ )
1 ขวด ขนมหวานและผลไม้ ไก่ต้มตวั เมีย บุหร่ี
น้ำเปล่า ขนมหวานและผลไม้ การประกอบพิธี
ไหว้ที่สำคัญจะมีหมอสูตรขวัญเป็นผู้นำในช่วง
เดือนหก ขึ้นสองค่ำ(ราวๆเดือนมิถุนายน)ก่อน
จะเข้าฤดูทำนาเพื่อขอให้ได้น้ำฝนอุดมสมบูรณ์
มาช่วยปลกู ให้ข้าวได้งอกงาม ให้ผลผลติ ดี

พอ่ ใหญเ่ ยี่ยม โสละมยั (บ้านโนนรงั )

ศาลปู่ม้า

บา้ นหนองม้า กาลเวลา กำเนิดเปน็ ศาลปู่มา้ ข้นึ ผ้คู นนิยม
ภาษาเขมรเรียกบา้ นเซาะแซะ ในสมยั กอ่ น กราบไหวเ้ พอื่ ขอพรสงิ่ ศกั ด์ิสิทธใ์ิ ห้ปกปักรกั ษา
มีการเลย้ี งมา้ กันมาก ตอ่ มามีผคู้ นต่างถิ่น หรอื ขอพรใหส้ มหวังไม่ว่าจะในการดำเนินการ
อพยพเข้ามาอย่ใู นพนื้ ที่มากข้นึ ทงั้ จากจงั หวัด เรอ่ื งดๆหรอื เดนิ ทางไปที่ใดกส็ ามารถขอพรสิง่
ยโสธร อบุ ลราชธานี เม่ือผู้คนมาอยูอ่ าศยั ใน ศักดสิ์ ทิ ธิใ์ ห้คมุ้ ครองได้ การเซ่นไหว้น้นั นิยมใช้
พน้ื ทก่ี ็ไดม้ ีการก่อเกิดเป็นความเช่ือตาม ผลไม้และน้ำหวาน เน้ือไก่ หวั หมู สุรา

สระหลวงบา้ นหนองมา้ ต่อมาได้มีการปรับปรุงดูแลโดยขุดสระให้
มีขนาดใหญ่เพื่อจัดเก็บน้ำไว้ใช้สอยตาม
สระหลวงบ้านหนองม้าเป็นที่ บ้านเรือน สระเก็บน้ำบ้านหนองม้ามี
เก็บน้ำประจำหมู่บ้านหนองม้า มีที่ตั้ง บริเวณกว้างอยู่ติดริมถนนสามารถเข้าชม
ตรงข้ามกับโรงเรียนบ้านหนองม้า เป็น ได้ตลอดเวลาเหมาะสำหรับผู้ต้องการ
แหล่งน้ำในการอุปโภคบริโภคของผู้คน ศึกษาวิถีชีวิตความเป็นอยู่และการ
ในชุมชนในสมัยกอ่ น บรเิ วณบ้านมีสระ ดำรงชีวติ ของผคู้ นในชุมชน
เก็บน้ำแห่งนี้แห่งเดียวซึ่งมีขนาดเล็ก
หรือก็คือมีลักษณะเป็นแอ่งน้ำ ตอนท่ี
บรรพบุรุษได้ย้ายถิ่นฐานเข้ามายัง
หมู่บ้านหนองม้ามีมาจำนวนมากอาศัย
อยู่ที่นี่และไดด้ ำรงชีวิตโดยอาศยั บ่อน้ำ
แห่งนี้บริเวณนี้จึงได้ตั้งชื่อว่าสระหนอง
ม้า

ชมทวิ ทศั น์ ลัดทอ้ งทงุ่ ผู้อ่านสามารถขับรถจักรยานยนต์หรือปั่น
จกั รยานไปตามท้องทุ่งนาเพ่อื ชมความสวยงาม
เหลอื งเขียวๆ มองๆไปเอะ๊ ทำไมมแี ต่ จากธรรมชาติและถ่ายรูปบรรยากาศชมความ
ทงุ่ นา? เขยี วขจจี ากท้องทงุ่ ไดโ้ ดยชว่ งเวลาถา่ ยรูปที่
สวยที่สุดจะเป็นตอนช่วงพระอาทิตย์กำลัง
เหน่ือยนักกพ็ กั ก่อน ขับรถชมธรรมชาติ ขึ้นกับพระอาทิตย์กำลังตกจะได้รับแสง
ธรรมชาติทสี่ วยงาม
สมั ผสั อากาศบรสิ ทุ ธ์ิ

หมู่บ้านหนองม้าบ้านโนนรังและบ้านโพธิ์
ไทรนั้นมีพื้นที่ติดกันประชาชนส่วนใหญ่
ประกอบอาชีพเกษตรกรรมในพื้นที่ของ
ชุมชนจึงเต็มไปด้วยทุ่งนาป่าข้าวในช่วง
เดือนตุลาคมเป็นเวลาที่รวมค่าจัดส่งและ
ใกล้ถึงช่วงการเก็บเกี่ยวต้นข้าวที่เคยตั้งโชว์
ดอกและใบเขียวจะเริ่มเปลี่ยนเป็นสีเหลือง
ตื่นมาตัดกับท้องฟ้าใสกระจ่างมองแล้วชวน
ผ่อนคลายเป็นสถานที่ที่เหมาะสำหรับผู้ที่
ต้องการพักผอ่ นหย่อนใจ

น้ำซุปร้อนๆ ลกู ชน้ิ เนอื้ เด้ง เมนูเสน้ ๆ กบั

ร้านก๋วยเตีย๋ วน้องพลอย

เป็นรา้ นทข่ี ายก๋วยเตยี๋ วราคาถูก สำหรบั ผ้ทู ต่ี อ้ งการทานอาหารประเภทต้มนำ้
ร้อน บรรยากาศรา้ นโล่งโปร่งสบาย ไม่แออดั
รสชาติอร่อย สามารถฝากท้องในราคาสบาย เมนอู าหารคืออาหารประเภทเสน้ เช่น เสน้ เลก็
กระเป๋าได้ ราคาอยู่ท่ี 30 ถึง 40 บาทร้าน เสน้ หมี่ เสน้ ใหญ่ น้ำใสหรือนำ้ ตก มีจำนวน 3
ต้ังอยูไ่ ม่ไกลจากศนู ยท์ อผ้าบ้านโนนรังเหมาะ โต๊ะทจ่ี อดรถ 10 คัน

ป้าเหนียง : 065-254497

เยน็ น้ีกนิ อะไรดี?

นั่งดวู ิว ชลิ ยามเย็น Enjoy Eating ท่ี รา้ น59หมูกะทะ

รา้ นขายเนอื้ ยา่ งแบบชุดรสชาติอรอ่ ย บรรยากาศร้านเป็นแบบ outdoor
โล่งโปรง่ อยู่ติดถนนใหญเ่ หมาะแก่การนง่ั ทานพร้อมกบั ชมวิวยามค่ำคนื ริมถนนไปด้วย

ทตี่ ้งั ร้านอยตู่ ิดถนนใหญ่เสน้ บุรรี มั ย์-ลําปลายมาศ ข้างทางเข้าบา้ นหนองมา้
ภายในรา้ นมีจำนวน 20 ท่นี ่ังและมีบรเิ วณใหจ้ อดรถ ทางร้านมีบรกิ ารขายเปน็ ชุด

• ชดุ เลก็ ราคา 200 บาท
• ชดุ ใหญ่ 250 บาท
• และชดุ จัมโบ้ 300 บาท
สามารถน่ังรับประทานที่ร้านหรอื สง่ั กลับบา้ นได้

เพจ : 59หมกู ระทะ
เบอร์โทร : 081 – 8056766
เวลาเปดิ -ปดิ : 17.00 – 23.00 น.

อาหารอสี าน มนั เปน็ จงั ได๋?

มาล้มิ รสอาหารอสี านที่ ร้านต้นขนนุ

ลองแลว้ บอกเลยวา่ ตดิ ใจ

รา้ นตน้ ขนนุ ทำไมต้องลอง? เปน็ รา้ นอาหารทเี่ ตม็ ไปด้วยเมนอู าหารอสี าน เช่น
ส้มตำ แกงเห็ด ยำขนมจีน แกงข้ีเหลก็ แกงหน่อไม้

บรรยากาศร้านโล่งสบายและร่มร่ืนด้วยตน้ ไม้ โตะ๊ อาหารและเกา้ อที้ ำจากไม้ ขนาดกวา้ งใหญน่ า่ นัง่
เหมาะสำหรับผู้ทีต่ ้องการลิ้มลองอาหารพ้ืนบ้านและ ชอบอาหารทม่ี ีรสชาตจิ ดั จา้ นเนื่องจากอาหารอสี าน
โดยทัว่ ไปจะมีรสชาตจิ ดั หรือเผ็ดรอ้ น ทต่ี ้งั รา้ นอยูไ่ ม่ไกลจากศูนยท์ อผา้ โนนรัง

ปา้ หมอน : 085-6344907
เวลาเปดิ -ปิด : 9.00-15.00 น.

เลาะตามหม่บู า้ น สมั ผัสกลิ่นอายธรรมชาติ

▪ จุดท่ีหนง่ึ
ขอเชิญชวนทุกทา่ นไปทำบญุ
ถวายสงั ฆทานเพ่ือเปน็ การเรม่ิ ต้นวันที่ดีและความเปน็ สิริมง
คลในชีวติ ณ วดั โพธ์ไิ ทร

▪ จุดทส่ี อง
ทานอาหารเช้าท่รี ้านก๋วยเต๋ียวน้องพลอย
มีเมนูหลากหลายใหเ้ ลือก
เหมาะแกก่ ารทานอาหารร้อนๆในยามเชา้

▪ จดุ ทส่ี าม
ขบั รถชมทวิ ทศั น์ท้องทงุ่ สมั ผัสอากาศบริสุทธ์ิ
เรยี นรู้วิถชี ีวิตชมุ ชน
แวะถา่ ยรูปตามจดุ ธรรมชาตยิ ามแสงอาทิตย์ขึ้น เชน่ ท่งุ นา
สระเกบ็ น้ำประจำหม่บู า้ น

▪ จุดท่ีส่ี
เดินทางไปท่ศี ูนยเ์ รียนรูท้ อผา้ เพ่อื พดู คุยแลกเปลย่ี นเรียนรู้
ภมู ิปญั ญาและเลือกซ้ือผลิตภณั ฑเ์ ปน็ ของฝาก

▪ จุดท่ีห้า
เดนิ ทางไปเคารพสักการะศาลปู่ม้าเพื่อขอพรและความเป็นสิ
ริมงคลกอ่ นเดนิ ทางออกจากบ้านหนองมา้

▪ จุดที่หก
ไปยังไทรโยงคาเฟ่ แอนด์ รีสอรท์
รับประทานอาหารม้อื เที่ยงทไี่ ทรโยงคาเฟ่ จิบกาแฟ
ให้อาหารแพะ ถา่ ยรูปตามมมุ มตา่ งๆและแนวตน้ สน

▪ จุดท่ีเจด็
รับประทานเนื้อย่างที่ร้าน
59หมกู ระทะในยามเย็นเป็นจุดสดุ ท้ายก่อนเดินทางกลับ

คำศัพท์เกีย่ วกบั การทอผา้

1. ด่องไหม หมายถึง การฟอกไหม
2. ตำหูก หมายถึง การทอผ้า
3. ตำสาด หมายถงึ การทอเสอื่
4. ยอ้ มผือ หมายถึง การย้อมกก
5. สาวหลอก หมายถงึ สาวไหม
6. เล้ียงหม่อน หมายถงึ เลี้ยงไหม
7. สืบหูก หมายถงึ ตอ่ เส้นไหม

คำผญา

1. อา้ ยเอ้ย อย่ามาต๋ี แถลงหลม่ กนิ บักยม เบดิ ม้อื ละตา กินบักขาม เบิดมือ้ ละตน้ อยา่ มาเว้า
เรอ่ื งบ่จริง
คำแปล พ่ีจ๋า อย่ามาแกลง้ พดู หยอกน้อง กินมะยมวันตะกรา้ กินมะขามวนั ละตน้
อย่าพดู เรื่องไม่จริง
ความหมาย ผ้หู ญงิ พูดกบั ผูช้ ายที่เข้ามาเกย้ี วว่าอย่าหลอกพดู เรือ่ งทไี่ มเ่ ป็นความจริง

2. หลา่ เอ้ย สบิ ปีล่ำ ซาวปลี ่ำ จงั เห็นกวงมาหยามหลัง หนา้ หนาว ขา้ วขน้ึ เล้า เห็นหน้าเจา้
เทื่อเดียว
คำแปล น้องเอ๋ย สบิ ปี ย่ีสิบปี จงึ เห็นกวางมาเยี่ยมบ้าน ฤดหู นาว ข้าวขึ้นยงุ้
ได้เห็นหน้าน้องครั้งเดียว
ความหมาย แสดงถึงความเปน็ คิดถึงห่วงใยคนรักทีไ่ ม่ได้เจอกันนาน

กจิ กรรมวิเคราะหส์ ภาพแวดล้อมภายในและภายนอก SWOT

สบื เน่อื งจากการโครงการการพัฒนาผลติ ภณั ฑ์ตามอัตลักษณ์เพือ่ ส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยการ
มีสว่ นรว่ มของชุมชนตำบลกระสงั อำเภอเมอื งบุรีรมั ย์ จังหวัดบุรีรัมย์ ในช่วงเดอื นเมษายนจึงไดม้ กี ารลงพนื้ หมบู่ า้ นโนนรงั
เพื่อทำการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและภายนอก (SWOT Analysis) โดยได้เชิญสมาชิกของกลุ่มทอผ้าและ
ผนู้ ำชุมชนเข้าร่วมประชุมหารือแนวทางการพฒั นาผลิตภัณฑเ์ พือ่ ยกระดับผลติ ภณั ฑ์

มผี ลสรุปดงั นี้

ชาวบา้ นในพน้ื ทโ่ี นนรังนนั้ มีภูมปิ ัญญาในการทอผ้าและผลติ ภัณฑ์ท่เี ป็นของชมุ ชนซง่ึ เป็นท่ีต้อง
การของตลาด รวมทั้งมีการรวมกันเป็นกลุ่มอาชีพเพื่อส่งเสริมในด้านการทอผ้าเป็นจุดแข็งของชุมชน
ยงั มจี ดุ ออ่ น คือขาดลายผ้าท่ีเปน็ เอกลกั ษณ์ ขาดวตั ถุดบิ ชอ่ งทางการตลาดอนื่ และปัญหาดา้ นอายุของคนในชุมชน
มีโอกาสคือคนในชุมชนมีองค์ความรู้ท้ังยังอยู่ใกล้ตัวเมือง มีผลิตภัณฑ์อื่นนอกจากทอผ้าคือเกษตรอินทรีย์ ใน
ด้านของอุปสรรค คือ ผลผลิตไม่เพียงพอ ขาดการต่อยอดจาก คนรุ่นใหม่ ขาดวัตถุดิบ
ผทู้ ท่ี อผ้ามอี าชพี อนื่ เสรมิ เชน่ เลย้ี งสัตวแ์ ละขาดความ รู้เรอื่ งช่องทางการตลาดเพิม่ เตมิ

ประเดน็ ความรูท้ ี่ตอ้ งการพัฒนา คอื

1.ตอ้ งการพัฒนาความรูด้ า้ นทอผา้
2.ตอ้ งการลายผ้าท่ีเปน็ เอกลักษณ์ของชมุ ชน
3.ตอ้ งการศกึ ษาลายผ้าพระราชทาน “ผา้ มดั หมีล่ ายขอเจา้ ฟา้ สิรวิ ัณณวรฯี ”

การอบรมเชิงปฏิบตั ิการสรา้ งตน้ แบบเพอ่ื พัฒนาหรอื ยกระดบั สนิ คา้ /ผลติ ภณั ฑ์

สืบเนื่องจากโครงการการพฒั นาผลิตภัณฑ์ตามอัตลักษณ์เพ่ือส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยการมสี ่
วนรว่ มของชุมชน ตำบลกระสงั อำเภอเมืองบุรีรมั ย์ จงั หวดั บุรรี มั ย์งได้จัดใหม้ ีการอบรมเชิงปฏิบัติการ
ขึ้นเพื่อให้เป็นการเผยแพร่ความรู้ แนวคิด และสามารถนำไปประยุกต์สรา้ งลวดลายใหม่บนผา้ ทอเพ่อื
เพมิ่ มลู คา่ โดยมวี ิทยากรคอื รองศาสตราจารย์สมบตั ิ ประจญศานต์ มผี ูเ้ ขา้ รว่ มอบรมจากสมาชิกกลุ่ม
ทอผา้ บา้ นโนนรังจำนวน 20 คน

ในช่วงเช้าเป็นกิจกรรมบรรยายเรื่องแนวคิดและการออกแบบแม่ลาย โดยวิทยากรมีการนำ
เสนอรูปแบบลายผา้ ตา่ งๆ และมีแนวคิดว่าภาพทีอ่ อกแบบควรจะเป็นลวดลายที่แปลกใหม่ จากนั้นได้
มีการให้ชาวบ้านออกแบบลายผ้าที่ตัวเองต้องการ ซึ่งมีแนวคิดว่าต้องสวยงามมีเอกลักษณ์ผสมผสาน
กบั ลายด้งั เดิม

ช่วงบ่ายเป็นการแบ่งกลุม่ เพ่ือฝึกออกแบบลายผ้าโดยใชค้ วามรู้ท่ีมีแต่เดิมรวมเข้ากับความรูท้ ่ีไ
ด้รับจากวิทยากร นำมาผสมผสานกันในการออกแบบ จากนั้นเป็นการนำเสนอลายผ้าของตนเองและ
สะท้อนเรื่องราวของลายผ้าที่ได้ออกแบบ ในส่วนสุดท้ายเป็นการนำเสนอแนวคิด การนำผ้าไปประยุกต์
เพือ่ สรา้ งมูลคา่ ด้วยกรรมวิธีตา่ งๆ เช่น การมดั ย้อม

กิจกรรม “CIOVID-19 WEEK กา้ วต่อไป สภู้ ยั โควิด”

สบื เนื่องจากสถานการณ์โรคระบาดของเช้อื ไวรัสโควิค – 19 ส่งผลกระทบตอ่ ภาวะเศรษฐกจิ
และการดำรงชวี ติ ของประชาชนอยา่ งมาก กลุม่ ผู้ปฏิบัติงานได้ตระหนักถงึ ปญั หาและมีความตอ้ งการท่ี
จะประชาสมั พนั ธ์เก่ยี วกับมาตรการรับมือ จึงได้มกี ารลงพืน้ ที่เพือ่ ประชาสัมพันธ์ ใหค้ วามร้เู บือ้ งต้น
ส่งเสรมิ การเข้ารับการฉีดวัคซนี กลุ่มผู้ปฏบิ ตั งิ านไดด้ ำเนนิ การให้ความรแู้ ละสัมภาษณ์ประชาชน
เกี่ยวกับมาตรการรบั มือ และมาตรการการฉีดวัคซีน รวมท้ังได้มีการมอบอุปกรณเ์ ก่ียวกบั การป้องกัน
โควิด ไดแ้ ก่ สเปรย์แอลกอฮอลแ์ ละหนา้ กากผา้ ให้แกว่ ัดและโรงเรยี น

สาระความรจู้ ากการอบรมพฒั นาผลิตภัณฑ์

1.ขน้ั ตอนการออกแบบลาย

ลายผ้านัน้ มีหลากหลายและสามารถสะทอ้ นไดถ้ ึงความนึกคิด ความเช่อื และค่านยิ มของผทู้ อ
การออกแบบลายผ้าจะทำใหไ้ ดผ้ ้าทแ่ี ปลกใหม่ มเี อกลักษณแ์ ละเพม่ิ มูลค่ามากข้นึ

การออกแบบลายผา้ มขี ั้นตอนดงั น้ี

1.ตดั กระดาษขนาดสีเ่ หลี่ยม 4.เรม่ิ การลงสขี องลายผ้า
โดยตัดช่องขนาด สเี่ หล่ียมไว้ ท่ีมกี ารออกแบบแล้ว
กลางแผน่ กระดาษ

2.นำเทปกาวมาตดิ กระดาษ 5.นำลวดลายท่ีมีการออก
ทตี่ ดั ไว้และตดิ ลายผ้าทตี่ ้อง แบบแล้วไปถา่ ยเอกสาร
การจะสรา้ งลาย
6.นำลวดลายทถี่ า่ ยเสรจ็
3.หลังจากติดกาวเสร็จแล้ว แลว้ มาประกอบกบั ลวด
เริม่ การออกแบบลายตามลวด ลายอนื่ ๆเพอื่ ให้เป็นลวด
ลายเดิมโดยเริ่มจากการนับ ลายใหม่
จำนวนของลวดลายนน้ั ๆว่ามี
จำนวนเทา่ ใดและเรม่ิ การ
นำดนิ สอรา่ งให้เป็นรูปร่าง

2.มาตรฐานผ้าทอ

ผา้ ทอเปน็ สนิ ค้าทเ่ี ป็นท่นี ยิ มในการจำหน่ายและใชส้ อยเป็นอย่างมาก
สามารถนำมาสร้างรายได้เสริมใหก้ บั ชุมชน เพื่อใหผ้ ้าทอเป็นผลิตภัณฑท์ ม่ี ีมาตรฐาน
คณุ ภาพและมูลคา่ จึงต้องได้รบั การตรวจสอบอย่างถ่ีถ้วน ซ่ึงคือมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน

มาตรฐานผลติ ภัณฑช์ มุ ชน (มผช.)
ขอบขา่ ย
1.มาตรฐานผลติ ภณั ฑช์ มุ ชนมคี รอบคลุมเฉพาะผา้ ทอมอื แบบใชง้ านทั่วไปและแบบใช้งานท่ตี อ้ งสัมผสั
กับร่างกายหรอื ทำจากผ้าทอมอื เปน็ วัสดุหลัก
2.มาตรฐานผลติ ภัณฑ์ชมุ ชนนี้ไมค่ รอบคลมุ ผลิตภัณฑ์และเส้ือผ้าสำเร็จรปู ทที่ ำหรือตกแต่งด้วยผ้าทอมื
อทไ่ี ด้ประกาศเป็นมาตรฐานผลิตภัณฑช์ ุมชนแล้ว

การแบ่งตามการใช้งาน
1. แบบใชง้ านทวั่ ไป เชน่ กล่องอเนกประสงค์
2. แบบใช้งานทตี่ อ้ งสมั ผสั กับรา่ งกาย เช่นหมวดผ้าเช็ดหนา้ ผา้ อ้อมเด็ก

ขนาด
ความกวา้ งและความยาวต้องไม่นอ้ ยกว่าทีร่ ะบไุ ว้ที่ฉลาก

คุณลกั ษณะที่ตอ้ งการ
ลักษณะทัว่ ไป

1. สะอาดประณีตสวยงามรูปทรงเหมาะสมกับการใช้งานไมม่ ขี อ้ บกพรอ่ งท่ีเกดิ จากกรรมวิธกี ารทำ
ลวดลายกลมกลนื ตลอดช้ินงานไม่มขี อบคมและปลายแหลมยกเว้นเปน็ ลกั ษณะเฉพาะของชน้ิ งาน
2. กรณที ี่มกี ารตกแต่งดว้ ยดา้ ยปักหรือด้นิ ปัก ต้องไม่คลายตัวหรอื แยกออกจากกัน

การเยบ็
1. รอยเย็บประณตี ฝเี ขม็ สม่ำเสมอ ตะเขบ็ ด้านในเย็บกนั ริมผา้ ไม่ใหย้ ้วย หรอื หลุดล่ยุ ริมผ้าตอ้ งเรยี บแน่น
2. การบดุ ้วยฟองน้ำต้องมีผา้ ห้มุ และเย็บให้เรยี บร้อยไมห่ ลุดลุ่ยฝีเข็มสมำ่ เสมอ
3. การเย็บหมุ้ รมิ ผ้า ต้องเรียบรอ้ ยประณตี ฝีเข็มสมำ่ เสมอท้ังด้านนอกและดา้ นในผลิตภัณฑ์
4. การติดกระดุมหรอื ซิป ต้องเรียบรอ้ ยแนน่ ไม่มรี อยย่น กรณเี ป็นโลหะตอ้ งไมม่ ีสนมิ ขอบคมและ
ปลายแหลม

การประกอบ
การประกอบตอ้ งติดแนน่ สวยงามเหมาะสมกบั ชิน้ งานไม่มรี อยแตกหรือรอยรา้ วแลว้ ไม่มีกลิ่นของสารเ
คมแี ละรอยเป้ือนของสารทีใ่ ชย้ ดึ ติดชน้ิ สว่ นเข้าด้วยกนั

การบรรจุ
หอ่ หมุ้ หรอื บรรจุผลติ ภณั ฑ์ผา้ ทอมอื ในบรรจภุ ัณฑท์ ส่ี ะอาดแหง้ เรยี บรอ้ ยสวยงามและสามารถปอ้ งกนั
ความเสยี หายทอี่ าจเกิดขึ้นได้

เครอ่ื งหมายและฉลาก
ประกอบด้วย
1. ช่ือผลิตภัณฑ์
2. แบบ
3. ชนดิ เส้นใยของผา้ ทใี่ ช้เฉพาะ
ในกรณีการใชง้ านทตี่ อ้ งสัมผัสกับร่างกาย
4. ความกวา้ งและความยาว
5. กรณีใช้สีจากธรรมชาตใิ ห้ระบสุ ่วนที่นำมาใช้
6. ข้อแนะนำในการใช้และดแู ลรกั ษา
7. ประวตั ผิ ลิตภณั ฑ์
8. วนั เดือนปีท่ีผลิต
9. ช่ือผู้ผลิตหรอื สถานที่ทผี่ ลิตพร้อมสถาน
ทต่ี ั้งหรอื เคร่ืองหมายการค้าทจ่ี ดทะเบียน
ในกรณีทใี่ ช้ภาษาต่างประเทศตอ้ งมีความ
หมายตรงกบั ภาษาไทยทก่ี ำหนดไวข้ ้างต้น

ภูมปิ ญั ญา เกร็ดความเชื่อในทอ้ งถิน่

ภมู ปิ ญั ญา
1.ลายบนผืนผา้ ทอ

การทอผ้าน้นั นิยมให้มีลวดลายบนผนื ผ้าเพื่อเพ่ิมความสวยงาม โดยลายทน่ี ิยมนำมาใช้มักจะ
เป็นลายท่ีเหน็ ไดต้ ามส่ิงรอบตัว ไดแ้ ก่ ดอกไม้ เชน่ ดอกแก้ว ดอกปีบ ดอกพกิ ุล ความเชื่อ เช่น
ลายพญานาค ลายธรรมาสน์ สตั ว์ เช่น นกยงู ช้าง หรือ หรือส่ิงทอี่ ยู่รอบตัว เชน่ ลายขอ ลายจ้ีเพชร
ดังท่จี ะเหน็ วา่ หม่บู า้ นโนนรังนนั้ ได้มกี ารใชล้ ายดอกรงั นำมาทอเป็นลวดลายบนผา้ สไบขดิ โบราณ
สะทอ้ นใหเ้ ห็นถงึ ภูมิปัญญาและสภาพแวดล้อมทอ่ี ยูอ่ าศยั ของชุมชน ซึ่งก็คอื
เป็นหมบู่ า้ นท่ีเต็มไปด้วยต้นโนนรงั

ลายสะท้อนความเชอ่ื
1.1ลายธรรมาสน์
ธรรมาสน์เป็นท่แี สดงธรรมของพระสงฆ์
มคี วามเชือ่ ว่าผู้ใดทอหรอื ถวายผ้าลายน้ีใหพ้ ระจะได้บญุ กศุ ล
และผา้ ลายนี้ถือเป็นของสูงไมน่ ยิ มนำมานงุ่ ห่ม
หรอื บางโอกาสผ้าซน่ิ ท่มี ดั ด้วยลายธรรมาสน์จะนำไปนุง่ ในเทศกาลทำบญุ พเิ ศษเท่าน้ัน

1.2 ลายพญานาค
ในแถบอีสานมีความเชื่อในเร่อื งของพญานาค ท่นี ำมาซ่ึงความอุดมสมบูรณ์
เปน็ สงิ่ ศกั ดิ์สิทธทิ์ เ่ี คารพศักการะบูชา เปน็ สัญลกั ษณ์ความเชือ่ ทางน้ำที่มีรว่ มกันของชาวอสี าน

ทม่ี า : haiunique.wordpress.com
2.การมัดหมี่

การมดั หมีเ่ ป็นการนำเชือกฟางไปมัดทีเ่ สน้ ไหมแต่ละลำโดยมดั เปน็ ลวดลายของผืนผา้
แลว้ นำไปย้อมสี โดยนำมามดั ลายและย้อมสีสลับกนั หลายครง้ั เพื่อใหไ้ ดล้ วดลายตามทีต่ ้องการ
มีท้งั การยอ้ มสจี ากธรรมชาติและสีสังเคราะห์ เกิดเป็นสสี ันและลวดลายท่ีสวยงามของผ้าทอ

3. ผา้ ทอลายขิด
ผา้ ทอลายขิดเป็นผ้าพื้นเมืองของภาคอีสาน บางส่วนของภาคเหนอื และภาคกลางของไทย

นับวา่ เป็นศิลปะพ้ืนฐานท่ีสะท้อนให้เห็นภาพ ลักษณะ ลวดลาย และวิวฒั นาการของทอ้ งถิ่น เดิม
ของไทยท่ีมมี าแต่โบราณ ชาวอีสานถือว่าในกระบวนการทอผา้ ดว้ ยกันแล้ว การทอผา้ ขิด ต้องอาศัย
ความชำนาญ และมีช้ันเชงิ ทางฝีมือสงู กวา่ การทอผา้ อย่างอืน่ ๆ ตอ้ งใช้เวลา ความอดทน และความ
ละเอยี ด มกี รรมวิธีท่ยี ุ่งยาก ทอได้ช้า ผ้าลายขดิ ในภาคอสี าน นอกจากทอในกลมุ่ ภไู ทหรือ ผไู้ ทและไทลาว
อ่นื ๆแลว้ ยงั ทอในกลุ่มไทกยู หรอื ส่วย เขมร ในบริเวณภาคอีสานตอนลา่ งด้วยเช่นกัน โดยทอท้ังหมอนขดิ
ขิดหัวซิน่ ขิดตีนซน่ิ สไบลายขิด และทนี่ า่ สนใจคอื ผ้าขาวม้าไหมเชงิ ขิด มลี กั ษณะการทอท่ีเปน็ เอกลกั ษณ์
เฉพาะกลุ่ม คือนิยมใช้เส้นไหมทอมากกวา่ การใช้เสน้ ฝ้ายทอเหมือนกลุ่มอน่ื ๆ

ปจั จบุ ันยังคงมีการทอผา้ ขาวม้าเชงิ ขิด ในกลมุ่ วัฒนธรรมไทกยู หรอื ส่วย เขมร
ท่อี ยูจ่ งั หวดั สุรนิ ทร์ จงั หวัดศรสี ระเกษ และจังหวัดบรุ ีรัมย์

ทม่ี า : www.qsds.go.th

4. การฟอกและการยอ้ มสเี ส้นไหม
เสน้ ไหมทีไ่ ด้จากการสาวไหมนน้ั กอ่ นท่ีจะมีการนำเส้นไหมไปทอตอ้ งมกี ารฟอ กก่อนจากนน้ั

จงึ นำไปยอ้ มสี การฟอกสีนน้ั ต่างจากการยอ้ มสี คือเส้นไหมทไี่ ด้จากการสาวแลว้ นัน้ จะมลี ักษณะแขง็
เมื่อนำไปฟอกกาวแลว้ จงึ จะออ่ นนุม่ ลง ขัน้ ตอนต่อไปจึงนำไปย้อมสเี พ่ือใหไ้ ดล้ ักษณะสตี ามทีต่ ้องการ
เส้นไหมจะมีลักษณะอ่อนนุ่มจากการ ฟอกและมีสีสันท่ีสวยงามจากการยอ้ มสี ปัจจบุ นั นยิ มใช้ สวี ทิ ยาศาสตร์
ซง่ึ มรี าคาถูกและหาซ้อื ไดง้ า่ ยตา่ งจากสีธรรมชาติ

เสน้ ไหม ฟอกไหม ย้อมไหม

ประเพณแี ละความเชือ่ ประจำถ่ิน

รำแหแ่ มน่ างด้ง

รำแหแ่ ม่นางด้ง เปน็ พิธีกรรมมาแตโ่ บราณของชมุ ชน โดยจะเป็นการเส่ียงทาย ในการทำมา
หากนิ ทำนายฝนและนำ้ ท่ีชาวบ้านไดต้ ระเตรียมในการทำนาว่าในปีนน้ั จะมีฝนแลง้ หรือไม่ ถ้าผลออก
มาปรากฏว่ามภี ยั แล้ง คนในชมุ ชนจะทำการรำขอขมา ในลักษณะของทำการพิธีรำ แหแ่ ม่ นางดง้ นั้น
มคี วามเช่อื ว่าเปน็ การเซน่ ไหวว้ ิญญาณแมน่ างดง้ ให้เขา้ มาทรงในร่างหญิงสาวแลว้ แม่นางดง้ จะพาไปบอก
สาเหตทุ ี่เกิดขึ้น ผู้ร่วมเล่นมีท้งั เดก็ หนุม่ สาว และคนแก่ พร้อมกับตกี ลอง ฉง่ิ เปา่ แคน ตอ่ มาชาวบ้าน
ได้นำมาประยุกตเ์ ป็นการร่ายรำให้เข้ากบั ปัจจบุ นั และทำให้คนรุน่ หลงั ไดเ้ ห็นถงึ วิถชี ีวิตของชาวบา้ น
บา้ นโนนรงั

ที่มารูปภาพ : www.naewna.com

เวบ็ ไซตโ์ ครงการ
http://u2t.bru.ac.th/
วิดโี อผลการปฏิบตั ิงาน

เดือนกมุ ภาพนั ธ์ - https://youtu.be/hzDXMLYyF54
เดอื นมนี าคม - https://youtu.be/8qoarQLGX5Y
เดือนเมษายน - https://youtu.be/Trh1v-mfdmI
เดอื นพฤษภาคม - https://youtu.be/e2Szu2m4ZN4
เดือนมิถุนายน - https://youtu.be/TZjFoavdyzA
เดือนกรกฎาคม - https://youtu.be/CCiU5mmKzMY
เดอื นสงิ หาคม - https://youtu.be/tHilQkRZLz0
เดือนกันยายน - https://youtu.be/ngsrtBqlgXw
เดอื นตลุ าคม - https://youtu.be/qlsWk_aSIm4
เดอื นพฤศจิกายน - https://youtu.be/aU6rZ2n60is

เดอื นธันวาคม

แบบทดสอบ

1. กลมุ่ ทอผ้ามศี ูนย์การเรียนรู้อยูท่ ี่หม่บู า้ นใด 4. ขอ้ ใดคอื ความหมายของคำวา่ 'ขิด'
ก. บ้านโนนรัง
ข. บ้านโพธิไ์ ทร ก. การขดั กันของด้าย
ค. บ้านหนองม้า ข. การย้อมสี
ง. บา้ นหนองหว้า ค. การมัดหม่ี
ง. การทอผ้า
2. ข้อใดไมใ่ ช่เป้าหมายของโครงการ 5. คำวา่ 'ขิด'เป็นภาษาพื้นบ้านของภาคใด
ก. เมือ่ จบโครงการแลว้ ชมุ ชนหยุดดำเนิน ก. ภาคตะวนั ออก
การตาม ข. ภาคกลาง
ข. เมื่อจบโครงการแล้วชมุ ชนนำความรไู้ ป ค. ภาคอสี าน
ตอ่ ยอด ง. ภาคเหนือ
ค. เม่ือจบโครงการแล้วชมุ ชนสานต่ออย่าง 6. หม่บู ้านโนนรงั ตำบลกระสงั
ย่ังยืน อำเภอเมอื งบรุ ีรัมย์อย่หู มู่ท่ีเทา่ ไหร่ (ค)
ง. เมอ่ื จบโครงการแลว้ ชุมชนมีผลติ ภณั ฑท์ ี่
ยกระดับขึ้น ก. 8
ข. 10
3. หมูบ่ ้านโนนรังไดก้ อ่ ตั้งขนึ้ และปกครอง ค. 15
ร่วมกบั หมู่บ้านใด ง. 20

ก. หมู่บา้ นหนองหวา้

ข. หมบู่ า้ นโพธิ์ไทร

ค. หมู่บา้ นกระสัง

ง. หม่บู า้ นไทรโยง

7. ตำบลกระสงั มีกี่หม่บู ้าน 8. ชมุ ชนใกล้เคียงที่แนะนำให้เทยี่ วคอื ทีใ่ ด
ก. 16 ก. บ้านหนองหวา้
ข. 17 ข. บ้านหนองม้า
ค. 18 ค. บ้านโพธิ์ไทร
ง. 19 ง. บา้ นไทรโยง

9. หมบู่ ้านโนนรงั นำภูมปิ ัญญาทไี่ ดร้ ับไป 10. ในสมยั ก่อนผู้ชายและผ้หู ญิงมีค่านิยมใน
สร้างรายไดเ้ สรมิ จากการทำส่ิงใด การดำรงชีวติ อย่างไร
ก. ทำสบู่ ก. ผู้ชายทอผ้า
ข. ปลูกต้นไผ่ ข. ผชู้ ายทำอาหาร
ค. ทอผ้า ค. ผหู้ ญงิ เล้ียงลกู และทอผา้
ง. ทำสมุนไพร ง. ผูห้ ญงิ ทำนา

เฉลยแบบทดสอบ

1. กลุ่มทอผา้ มศี นู ยก์ ารเรยี นรอู้ ยทู่ ห่ี มบู่ า้ น 6. หมบู่ า้ นโนนรงั ตาบลกระสงั อาเภอ
ใด เมอื งบุรรี มั ยอ์ ยู่หม่ทู เ่ี ท่าไหร่

ตอบ ก. บ้านโนนรงั ตอบค. 15

2. ขอ้ ใดไมใ่ ชเ่ ป้าหมายของโครงการ 7. ตาบลกระสงั มกี ห่ี มู่บา้ น

ตอบ ก. เม่อื จบโครงการแลว้ ชุมชนหยุด ตอบง. 19
ดาเนินการตาม
8. ราแห่แมน่ างด้งมเี ป้าหมายเพ่อื สง่ิ ใด
3. หมู่บา้ นโนนรงั ไดก้ ่อตงั้ ขน้ึ และปกครอง
ร่วมกบั หมูบ่ า้ นใด ตอบ ก. ทานายฟ้าฝน

ตอบ ข. หมบู่ า้ นโพธไิ ์ ทร 9. หมบู่ า้ นโนนรงั นาภูมปิ ัญญาทไ่ี ดร้ บั ไป
4. ขอ้ ใดคอื ความหมายของคาว่า'ขดิ ' สรา้ งรายไดเ้ สรมิ จากการทาสงิ่ ใด

ตอบ ก. การขดั กนั ของดา้ ย ตอบ ค. ทอผา้
5. คาวา่ 'ขดิ 'เป็นภาษาพน้ื บา้ นของภาคใด 10. ในสมยั ก่อนผชู้ ายและผหู้ ญงิ มคี ่านิยม
ในการดารงชวี ติ อย่างไร

ตอบค. ภาคอสี าน ตอบ ค. ผูห้ ญงิ เล้ยี งลกู และทอผา้

ขอขอบคุณ

รองศาสตราจารย์ มาลิณี จโุ ฑปะมา อธกิ ารบดีมหาวิทยาลยั ราชภัฏบรุ ีรัมย์

รองศาสตราจารย์ ดร.ศิราณี จโุ ฑปะมา

รองอธิการบดฝี า่ ยบรหิ ารงานบุคคลและเทคโนโลยีสารสนเทศ

ผู้ชว่ ยศาสตราจารยว์ ีระ เนตราทิพย์ คณบดคี ณะเทคโนโลยอี ตุ สาหกรรม

ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ ดร.พรทพิ า ดำเนิน

รองอธกิ ารบดีฝ่ายกจิ การนกั ศกึ ษาและศลิ ปวฒั นธรรม

อาจารย์ ดร.เมษยา บุญสีลา อาจารย์สาขาวชิ าวิศวกรรมการจดั การอุตสาหกรรม

นายสมนกึ ไมง้ าม กำนนั ตำบลกระสงั

นายพศิ ิษฐ์ ผาบตุ ร นายกองค์การบรหิ ารส่วนตำบลกระสงั

นายชเนศร์ จันไธสง ปลดั องคก์ ารบริหารสว่ นตำบลกระสงั

นางรัชกร ไผด่ ีนุกูล นักพฒั นาชมุ ชนชำนาญการตำบลกระสัง

ทมี งานผ้ปู ฏบิ ตั ิงาน

นางสาวพนดิ า พรชัย กลุ่มนกั ศกึ ษา

นางสาววันวิสา ดรี ปู กล่มุ บัณฑติ จบใหม่

นางสาวอิสริยาภรณ์ บุญคลอ้ ย กลมุ่ บณั ฑิตจบใหม่

นายศิรชิ ัย บุญธง กลุม่ บัณฑิตจบใหม่

อาจารย์ที่ปรึกษาโครงการ

อาจารย์ สุดารัตน์ ปีนะภา หวั หนา้ โครงการ

อาจารย์ วงจนั ทร์ พูลเพมิ่ อาจารยท์ ีป่ รึกษาประจำกล่มุ

ผูช้ ่วยศาสตราจารย์ ดร.ธวัชระพงษ์ วงศ์สกุล อาจารย์ผรู้ ่วมโครงการ

อาจารย์ นรนิ ทร์ เจตธำรง อาจารย์ผู้ร่วมโครงการ