ประวัติความเป็นมาและวิวัฒนาการของดนตรีสากล

ประวัติความเป,นมาและวิวัฒนาการของดนตรีสากล ประวัติความเป,นมาของดนตรีสากล การ กำเนิดของเครื่องดนตรีเกิดขึ้นตั้งแต6สมัยโบราณ โดยมนุษย?รูAจักการสรAางเครื่องดนตรีง6ายๆ จากธรรมชาติรอบ ขAางคือ เริ่มจากการปรบมือผิวปาก เคาะหิน หรือนำกิ่งไมAมาตีกันซึ่งต6อมาไดAมีการสรAางเครื่องดนตรีที่มี รูป ทรงลักษณะต6างๆ ที่แตกต6างกันไปในแต6ละชนชาติ โดยมีการแลกเปลี่ยนศิลปวัฒนธรรมและลักษณะเครื่อง ดนตรีของชนชาติต6างๆ โดยเฉพาะเครื่องดนตรีสากลที่เปTนเครื่องดนตรีของชาวตะวันตกที่นำมาเล6นกัน แพร6หลาย ในปUจจุบัน สำหรับการกำเนิดของดนตรีตะวันตกนั้นมาจากเครื่องดนตรีของชนชาติกรีกโบราณที่ สรAางเครื่องดนตรี ขึ้นมา 3 ชนิดคือ ไลรา คีธารา และออโรสจนต6อมามีการพัฒนาสรAางเครื่องดนตรีประเภทต6างๆ ทั้งประเภท เครื่องสายเครื่องเปXา เครื่องทองเหลือง เครื่องตี และเครื่องดีดหรือเครื่องเคาะ เช6นไวโอลิน ฟลุต ทรัมเปTต กลองชุด กีตาร? ฯลฯโดยพบเครื่องดนตรีสากลไดAในวงดนตรีสากลประเภทต6างๆ ตั้งแต6สมัยโบราณจนถึงปUจจุบัน การสืบสาวเรื่องราวเกี่ยวกับความเปTนมาของดนตรีตั้งแต6สมัยโบราณมา นับว6าเปTนเรื่องยากที่จะใหAไดAเรื่องราว สมัย ของการรูAจักใชAอักษรหรือสัญลักษณ?อื่นๆ เพึ่งจะมีปรากฏและเริ่มนิยมใชAกันในสมัยเริ่มตAนของยุค Middle age คือ ระหว6างศตวรรษที่ 5-6 และการบันทึกมีเพียงเครื่องหมายแสดงเพียงระดับของเสียง และจังหวะ ( Pitch and time ) ดนตรี เกิดขึ้นมาในโลกพรAอมๆกับมนุษย?เรานั่นเอง ในยุคแรกๆมนุษย?อาศัยอยู6ในปXาดง ในถ้ำ ในโพรงไมA แต6ก็รูAจักการรAองรำทำเพลงตามธรรมชาติ เช6นรูAจักปรบมือ เคาะหิน เคาะไมA เปXาปาก เปXาเขา และเปล6งเสียงรAอง ตามเรื่อง การรAองรำทำเพลงไปเพื่ออAอนวอนพระเจAาเพื่อช6วยใหAตนพAนภัย บันดาลความสุขความอุดมสมบูรณ?ต6างๆ ใหAแก6ตน หรือเปTนการบูชาแสดงความขอบคุณพระเจAาที่บันดาลใหAตนมีความสุขความสบาย

โลกไดAผ6านหลายยุคหลายสมัย ดนตรีไดAวิวัฒนาการไปตามความเจริญและความคิดสรAางสรรค?ของมนุษย? เครื่อง ดนตรีที่เคยใชAในสมัยเริ่มแรกก็มีการวิวัฒนาการมาเปTนขั้นๆ กลายเปTนเครื่องดนตรี ที่เราเห็นอยู6ทุกวัน เพลงที่รAอง เพื่ออAอนวอนพระเจAา ก็กลายมาเปTนเพลงสวดทางศาสนา และเพลงรAองโดยทั่วๆไป ในระยะแรก ดนตรีมีเพียงเสียงเดียวและแนวเดียวเท6านั้นเรียกว6า Melody ไม6มีการประสานเสียง จนถึงศตวรรษ ที่ 12 มนุษย?เราเริ่มรูAจักการใชAเสียงต6างๆมาประสานกันอย6างง6ายๆ เกิดเปTนดนตรีหลายเสียงขึ้นมา การศึกษาวิชาประวัติดนตรีตะวันตกหลายคนคงคิดว6าเปTนเรื่องไกลตัวเหลือเกิน และมักมีคำถามเสมอว6าจะศึกษา ไปทำไมคำตอบก็คือ ดนตรีตะวันตกเปTนรากเหงAาของดนตรีที่เราไดAยินไดAฟUงกันทุกวันนี้ ความเปTนมาของดนตรีหรือ ประวัติศาสตร?ดนตรีนั้นหมายถึงการมองยAอนหลังไปใน อดีตเพื่อพยายามทำความเขAาใจกับแง6มุมต6าง ๆ ของอดีต ในแต6ละสมัยนับเวลายAอนกลับไปเปTนเวลาหลายพันปuจากสภาพสังคมที่แวด ลAอมทัศนะคติและรสนิยมของผูA สรAางสรรค?และผูAฟUงดนตรีในแต6ละสมัยนั้นแตก ต6างกันอย6างไรจากการลองผิดลองถูกลองแลAวลองอีกการ จินตนาการตามแนวคิดของผูA ประพันธ?เพลงจนกระทั่งกลั่นกรองออกมาเปTนเพลงใหAผูAคนไดAฟUงกันจนถึง ปUจจุบันนี้ การศึกษาเรื่องราวทางประวัติศาสตร?หรือการมองยAอนกลับไปในอดีตนั้นนอกจาก เปTนไปเพื่อความสุขใจในการไดA ศึกษาเรียนรูAและรับทราบเรื่องราวของอดีตโดย ตรงแลAวยังเปTนการศึกษา เปTนแนวทางเพื่อทำความเขAาใจดนตรีที่ เกิดขึ้นและการเปลี่ยนแปลงในแง6ของ ดนตรีในปUจจุบันและเพื่อนำมาใชAในการทำนายหรือคาดเดาถึงแนวโนAมของ ดนตรีใน อนาคตดAวย กล6าวถึงประวัติดนตรีตะวันตกซึ่งแบ6งออกเปTนสมัยต6าง ๆ ไดA9 สมัย ดังนี้ (ณรุทธ? สุทธ จิตต?,2534 : 133) 1. สมัยกรีก (Ancient Greek music) 2. สมัยโรมัน (Roman) 3. สมัยกลาง (The Middle Ages) 4. สมัยรีเนซองส? (The Renaissance) 5. สมัยบาโรก (The Baroque Age) 6. สมัยคลาสสิก (The Classical Period) 7. สมัยโรแมนติก (The Romantic Period) 8. สมัยอิมเพรชชั่นนิสติค (The Impressionistic) 9. สมัยศตวรรษที่ 20 และปUจจุบัน (The Twentieth century) การสืบสาวเรื่องราวเกี่ยวกับความเปTนมาของดนตรีตั้งแต6สมัยโบราณมา นับว6าเปTนเรื่องยากที่จะใหAไดAเรื่องราว สมัย ของการรูAจักใชAอักษรหรือสัญลักษณ?อื่นๆ เพึ่งจะมีปรากฏและเริ่มนิยมใชAกันในสมัยเริ่มตAนของยุค Middle age คือ ระหว6างศตวรรษที่ 5-6 และการบันทึกมีเพียงเครื่องหมายแสดงเพียงระดับของเสียง และจังหวะ ( Pitch and

time ) ดนตรีเกิดขึ้นมาในโลกพรAอมๆกับมนุษย?เรานั่นเอง ในยุคแรกๆมนุษย?อาศัยอยู6ในปXาดง ในถ้ำ ในโพรงไมA แต6 ก็รูAจักการรAองรำทำเพลงตามธรรมชาติ เช6นรูAจักปรบมือ เคาะหิน เคาะไมA เปXาปาก เปXาเขา และเปล6งเสียงรAองตาม เรื่อง การรAองรำทำเพลงไปเพื่ออAอนวอนพระเจAาเพื่อช6วยใหAตนพAนภัย บันดาลความสุขความอุดมสมบูรณ?ต6างๆ ใหAแก6ตน หรือเปTนการบูชาแสดงความขอบคุณพระเจAาที่บันดาลใหAตนมีความสุขความสบาย โลกไดAผ6านหลายยุคหลายสมัย ดนตรีไดAวิวัฒนาการไปตามความเจริญและความคิดสรAางสรรค?ของมนุษย? เครื่อง ดนตรีที่เคยใชAในสมัยเริ่มแรกก็มีการวิวัฒนาการมาเปTนขั้นๆ กลายเปTนเครื่องดนตรี ที่เราเห็นอยู6ทุกวัน เพลงที่รAอง เพื่ออAอนวอนพระเจAา ก็กลายมาเปTนเพลงสวดทางศาสนา และเพลงรAองโดยทั่วๆไป ในระยะแรก ดนตรีมีเพียงเสียงเดียวและแนวเดียวเท6านั้นเรียกว6า Melody ไม6มีการประสานเสียง จนถึงศตวรรษ ที่ 12 มนุษย?เราเริ่มรูAจักการใชAเสียงต6างๆมาประสานกันอย6างง6ายๆ เกิดเปTนดนตรีหลายเสียงขึ้นมา ยุคต;างๆของดนตรีสากล นักปราชญ?ทางดนตรีไดAแบ6งดนตรีสากลออกเปTนยุคต6างๆดังนี้ 1. Polyphonic Perio (ค.ศ. 1200-1650) ยุคนี้เปTนยุคแรก วิวัฒนาการมาเรื่อยๆ จนมีแบบฉบับและหลักวิชกา รดนตรีขึ้น วงดนตรีอาชีพตามโบสถ? ตามบAานเจAานาย และมีโรงเรียนสอนดนตรี 2. Baroque Period (ค.ศ. 1650-1750) ยุคนี้วิชาดนตรีไดAเปTนปåกแผ6น มีแบบแผนการเจริญดAานนาฏดุริยางค? มี มากขึ้น มีโรงเรียนสอนเกี่ยวกับอุปรากร (โอเปร6า) เกิดขึ้น มีนักดนตรีเอกของโลก 2 ท6านคือ J.S. Bach และ G.H. Handen 3.Classical Period ( ค.ศ. 1750-1820 ) ยุคนี้เปTนยุคที่ดนตรีเริ่มเขAาสู6ยุคใหม6 มีความรุ6งเรืองมากขึ้น มีนักดนตรี เอก 3 ท6านคือ HaydnGluck และMozart

4. Romantic Period ( ค.ศ. 1820-1900 ) ยุคนี้มีการใชAเสียงดนตรีที่เนAนถึงอารมณ?อย6างเด6นชัดเปTนยุคที่ดนตรี เจริญถึงขีดสุด เรียกว6ายุคทองของดนตรี นักดนตรีเช6น Beetoven และคนอื่นอีกมากมาย 5.Modern Period ( ค.ศ. 1900-ปUจจุบัน ) เปTนยุคที่ดนตรีเปลี่ยนแปลงไปมาก ดนตรีประเภทแจíส (Jazz) กลับมา มีอิทธิพลมากขึ้นเรื่อยๆจนถึงปUจจุบัน ขนบธรรมเนียมประเพณีของแต6ละชาติ ศาสนา โดยเฉพาะทางดนตรีตะวันตก นับว6ามีความสัมพันธ?ใกลAชิดกับ ศาสนามาก บทเพลงที่เกี่ยวกับศาสนาหรือเรียกว6าเพลงวัดนั้น ไดAแต6งขึ้นอย6างถูกหลักเกณฑ? ตามหลักวิชาการ ดนตรี ผูAแต6งเพลงวัดตAองมีความรูAความสามารถสูง เพราะตAองแต6งขึ้นใหAสามารถโนAมนAาวจิตใจผูAฟUงใหAนิยมเลื่อมใส ในศาสนามากขึ้น ดังนั้นบทเพลงสวดในศาสนาคริสต?จึงมีเสียงดนตรีประโคมประกอบการสวดมนต? เมื่อมีบทเพลง เกี่ยวกับศาสนามากขึ้น เพื่อเปTนการปîองกันการลืมจึงไดAมีผูAประดิษฐ?สัญลักษณ?ต6างๆแทนทำนอง เมื่อประมาณ ค.ศ. 1000 สัญลักษณ?ดังกล6าวคือ ตัวโนAต ( Note ) นั่นเอง โนAตเพลงที่ใชAในหลักวิชาดนตรีเบื้องตAนเปTนเสียงโด เร มี นั้น เปTนคำสวดในภาษาละติน จึงกล6าวไดAว6าวิชาดนตรีมีจุดกำเนิดมาจากวัดหรือศาสนา ซึ่งในยุโรปนั้นถือว6าเพลง เกี่ยวกับศาสนานั้นเปTนเพลงชั้นสูงสุด วงดนตรีที่เกิดขึ้นในศตวรรษตAนๆจนถึงปUจจุบัน จะมีลักษณะแตกต6างกันออกไป เครื่องดนตรีที่ใชAบรรเลงก็มีจำนวน และชนิดแตกต6างกันตามสมัยนิยม ลักษณะการผสมวงจะแตกต6างกันไป เมื่อผสมวงดAวยเครื่องดนตรีที่ต6างชนิดกัน หรือจำนวนของผูAบรรเลงที่ต6างกันก็จะมีชื่อเรียกวงดนตรีต6างกัน วิวัฒนาการของดนตรีสากล ดนตรีสากล มีประวัติความเปTนมา และวิวัฒนาการที่ยาวนาน แสดงถึงความเจริญรุ6งเรืองทางวัฒนธรรมของชาติ ตะวันตกซึ่งเปTนที่นิยมและยอมรับกันทั่วโลก ในการศึกษาดนตรีสากล เพื่อความรูA ความเขAาใจ และความซาบซึ้งใน ดนตรีตะวันตก จึงจำเปTนจะตAองศึกษาวิวัฒนาการของดนตรีสากลในดAานต6างๆ ดังนี้

วงดนตรีสากลยุคต;างๆ 1. ยุคกลาง (Middle Age) ค.ศ. 500-1400 บทเพลงส6วนใหญ6เปTนเพลงรAองที่ใชAในโบสถ?เพื่อสรรเสริญพระเจAาเพียงอย6างเดียว โดยบางครั้ง อาจเปTนการรAองสอดประสานกันบAางประมาณ 2-3 แนวในปลายยุคและยังไม6พบการบรรเลงที่เปTนรูปแบบ มาตรฐานอย6างเด6นชัด 2. ยุครีเนซองสOหรือยุคฟSTนฟูศิลปวิทยาการ (Renaissance) ค.ศ. 1400-1600 บทเพลงในยุคนี้เริ่มมีการผสมผสานระหว6างเพลงพื้นฐานกับเพลงที่ใชAในโบสถ? โดย การนำเอาเทคนิคการประพันธ?เพลงพื้นบAานมาประยุกต?ใชAกับเพลงสวด ทำใหAเกิดการนำเอาเครื่องดนตรีบางชนิด เขAามาประกอบในเพลงสวดที่ใชAในพิธีกรรมต6างๆ เช6น ออร?แกน ฮาร?ฟซิคอร?ด เปTนตAน 3. ยุคบาโรก (Baroque) ค.ศ. 1600-1750 เครื่องดนตรีไดAรับการพัฒนาจึงทำใหAนักดนตรีมีความสามารถในการบรรเลงอย6างมาก จึงทำใหAยุคนี้มีประเภทการบรรเลงดนตรีที่หลากหลายมากขึ้น เช6น โซนาตาคอนแชร?โต โอเปรา เปTนตAน เริ่มมีการ ผสมวงออร?เคสตรา เพื่อใชAประกอบการแสดงละครเพลงหรือโอเปรา (Opera) แต6ลักษณะการผสมวงของเครื่อง ดนตรียังไม6มีการกำหนดที่แน6นอน นอกจากนี้เครื่องดนตรีประเภทเครื่องสายยังไดAรับการพัฒนาอย6างมาก 4. ยุคคลาสสิก (The Classical Era) ค.ศ. 1750-1820 เครื่องดนตรีมีวิวัฒนาการมาจนสมบูรณ?ที่สุด เริ่มมีการผสมวงที่กำหนดแน6นอนว6าเปTนวงเล็ก หรือใหญ6 คือ วงเชมเบอร?มิวสิก และวงออร?เคสตราในการจัดวงออร?เคสตราใชAเครื่องดนตรีครบทุกประเภท คือ เครื่องสาย เครื่องลมไมA เครื่องลมทองเหลือง และเครื่องตีวงออร?เคสตรา ในยุคนี้ถือไดAว6ามีรูปแบบที่ใชAเปTนแบบ แผนมาจนถึงปUจจุบัน 5. ยุคโรแมนติก (The Romantic Era) ค.ศ. 1820-1900 ในยุคนี้ เปuยโนเปTนเครื่องดนตรีที่ไดAรับการพัฒนารูปร6างจนสามารถบรรเลงดAวยวิธีการและ เทคนิคต6างๆ ที่หลากหลายไดAเปTนอย6างดีในส6วนของการผสมวงออร?เคสตรา ยังคงใชAหลักการ ผสมวงออร?เคสตรา ตามยุคคลาสสิก และเพิ่มขนาดโดยการเพิ่มจำนวนเครื่องดนตรีใหAมีความยิ่งใหญ6ขึ้นเพื่อใหAอารมณ?ของบทเพลงมี ความหลากหลายและสามารถสื่อถึงผูAฟUงไดAอย6างเด6นชัด 6. ยุคศตวรรษที่20 (ค.ศ. 1900 - ปpจจุบัน) รูปแบบดนตรีมีการผสมผสานรูปแบบใหม6ขึ้น ซึ่งมีการนำเสียงจากเครื่องอิเล็กทรอนิกส?มาใชAเปTนเครื่องดนตรีดAวย และส6วนดนตรีในรูปแบบดนตรีคลาสสิกก็ยังคงใชAรูปแบบการผสมวงตามยุคคลาสสิก ซึ่งไม6มีการเปลี่ยนแปลงแต6จะ

เนAนที่รูปแบบการประพันธ?เพลงมากกว6า และในยุคนี้เริ่มมีวงดนตรีผสมผสานรูปแบบใหม6ซึ่งเปTนรูปแบบวงดนตรีที่ ผสมผสานระหว6างแอฟริกา ตะวันตก อเมริกาและยุโรป ที่เรียกว6า วงดนตรีแจíส (Jazz) เครื่องดนตรีที่ใชAในวงมัก ประกอบดAวย ทรัมเปTต คลาริเน็ต ทรอมโบน ทูบา และกลองประเภทต6างๆ เปTนตAน บทเพลงยุคต;างๆ 1. ยุคกลาง (Middle Age) ค.ศ. 500-1400 บทเพลงที่ปรากฏในยุคนี้ คือ เพลงสวด (Chant) ซึ่งเปTนบทเพลงที่ใชAในพิธีกรรมเปTนบทเพลงศักดิ์สิทธิ์ใชAเปTน สื่อกลางในการติดต6อกับพระผูAเปTนเจAา เนื้อหาของเพลงจะเปTนการสวดอAอนวอนต6อพระผูAเปTนเจAา ภาษาที่ใชAบท เพลงรAองส6วนใหญ6 คือ ภาษาละติน ในระยะแรก เพลงสวดเปTนการรAองแนวเดียวไม6มีดนตรีประกอบ ไม6มีอัตรา จังหวะ และจะใชAเสียงเอื้อนในการทำทำนองไปไม6มีกำหนดกฎเกณฑ?ที่ตายตัว ต6อมาในระยะหลังๆ เริ่มพัฒนาการ รAองใหAมีแนวการรAองสองประสาน เปTนเพลงรAองสองแนว และเริ่มที่จะมีอัตราจังหวะที่แน6นอน จนกลายเปTน รูปแบบการรAองประสานเสียง ที่มากกว6า 2 แนวขึ้นไป 2. ยุครีเนซองสOหรือยุคฟSTนฟูศิลปวิทยาการ (Renaissance) ค.ศ. 1400-1600 ดนตรียังคงเปTนลักษณะสอดประสานทำนองโดยมีการลAอกันของแนวทำนองที่เหมือนกัน รูปแบบการประพันธ? เพลงมีมากขึ้น ในยุคนี้ยังเนAนการรAองเปTนพิเศษ สำหรับดนตรีคฤหัสถ?(ดนตรีประชาชนทั่วไป) เริ่มมีการบันทึกเปTน ลายลักษณ?อักษร ซึ่งมักเปTนเพลงรAองประกอบดนตรี 3. ยุคบาโรก (Baroque) ค.ศ. 1600-1750 บทเพลงบรรเลงมีความสำคัญเทียบเท6ากับบทเพลงรAอง เนื่องจากเครื่องดนตรีมีการพัฒนาทั้งรูปและเสียง รูปแบบการประพันธ?เพลงในยุคนี้มีการพัฒนาและปรับปรุงจนมีลักษณะเด6นชัด โดยเฉพาะคอนแชร? โต (Concerto) ตัวบทเพลงประชันระหว6างเครื่องดนตรีประเภทเดี่ยวกับวงดนตรีซึ่งแสดงความสามารถของผูA บรรเลงไดAเปTนอย6างดี บทเพลง Concerto ที่ไดAรับความนิยมคือ The Four Season ของวิวัลดี และยุคนี้เปTน จุดเริ่มตAนของบทเพลงบรรเลงประเภทต6างๆ 4. ยุคคลาสสิก (The Classic Era) ค.ศ. 1750-1820 เปTนยุคที่สำคัญมากของดนตรีตะวันตก เนื่องจากรูปแบบต6างๆ ไม6ว6าจะเปTนการ ประพันธ?เพลง การผสมวง หรือบทเพลงบรรเลงมีความเปTนแบบแผนอย6างมาก รูปแบบการ ประพันธ?บทเพลงในยุคนี้ไดAแก6 โซนาตา คอนแชร?โต ซิมโฟนี และการผสมวงไดAแก6 วงเชมเบอร?- มิวสิก และออร? เคสตรา ทุกอย6างลAวนจัดใหAมีมาตรฐานทั้งสิ้น นอกจากนี้ ละครรAองหรือโอเปรา (Opera) ก็ไดAรับการพัฒนาจน ไดAรับความนิยมทั่วไป

5. ยุคโรแมนติก (The Romantic Era) ค.ศ. 1820-1900 ยุคนี้เปTนยุคที่นำหลักการของยุคคลาสสิกมาใชAผสมผสานกับการใส6อารมณ?ความรูAสึก เขAาไปในบทเพลงทำใหAบทเพลงมีความไพเราะ สง6างาม อ6อนหวาน ในขณะหนึ่งก็สะเทือนอารมณ?ของผูAฟUงไดA เช6นกัน สำหรับวงออร?เคสตรา มีการเพิ่มขนาดของวงใหAใหญ6ขึ้น เพื่อความสมบูรณ?แบบของเสียงในวงดนตรี ยุคนี้ ทำนองของบทเพลงเนAนแนวทำนองหลักและใชAการประสานเสียงเพื่อใหAมีความไพเราะ บทเพลงที่นิยมในยุคนี้คือ ดนตรีบรรยายเรื่องราว คีตกวีที่สำคัญในยุคนี้คือ เบโธเฟน 6. ยุคศตวรรษที่20 (ค.ศ. 1900-ปpจจุบัน) ยุคนี้เปTนยุคเปลี่ยนแปลงดนตรีชาติตะวันตก มีการเนAนรูปแบบจังหวะมากขึ้น และ บันไดเสียงเริ่มมีการใชAบันไดเสียง 12 เสียง หลักการในการประพันธ?บทเพลงมีความแตกต6างจากยุคก6อนนี้ เริ่มมี การประสานเสียงทำใหAฟUงแลAวรูAสึกไม6สบายหู เริ่มมีการทดลองทฤษฎีแปลกๆ ใหม6ๆ ซึ่งทำใหAกฎเกณฑ?ทางดนตรีมี ความหลากหลาย ถือไดAว6ายุคนี้เปTนยุคการเปลี่ยนแปลง ซึ่งเปTนผลมาจากสภาพสังคมที่มีการเปลี่ยนแปลงมากมาย ตามที่ไดAพบเห็นในปUจจุบัน