การทำสีในห้องม่านน้ำอรม.อร.

เอกสารการจัดการความรู้
จากชมุ ชนนกั ปฏิบัติ

เรอ่ื ง “การทําสใี นหอ้ งทําสีมา่ นน้าํ ”

โรงงานพน่ ทรายและทาสี กองโรงงานเรอื เหล็ก
อู่ราชนาวีมหดิ ลอดุลยเดช กรมอูท่ หารเรือ
พฤษภาคม ๒๕๕๔

สารบัญ หนา

๑. รายช่ือและภาพสมาชิกชุมชนนักปฏิบัติ ๑
๒. บทนํา ๒
๓. แผนภมู แิ สดงกระบวนการทาํ งาน ๓
๔. สิ่งตา่ ง ๆ ทีจ่ ําเปน็ ต้องใชใ้ นการทาํ งาน ๔
๔
๔.๑ คู่มือ และ รูปภาพอุปกรณ์ในหอ้ งพน่ สีมา่ นนํ้า
๔.๒ อุปกรณ์ เครอ่ื งมือ เคร่อื งใช้ตา่ ง ๆ
๕. รายละเอยี ดของข้นั ตอนตา่ ง ๆ ในกระบวนการทาํ งาน
๕.๑ ขั้นตอนท่ี ๑ การเตรยี มห้องทาํ สีมา่ นน้ํา
๕.๒ ข้นั ตอนที่ ๒ การเตรยี มเครื่องมือ และ อุปกรณ์
๕.๓ ข้นั ตอนที่ ๓ วธิ ีการพน่ สี การใชห้ ้องมา่ นนาํ้ เทคนิค และ ปัญหาข้อขัดขอ้ ง

- วิธกี ารพ่นสี
- การใชห้ ้องมา่ นนํ้า
- เทคนิค
- ปัญหาข้อขัดขอ้ ง
๕.๔ ขั้นตอนท่ี ๔ การตรวจสอบคุณภาพ
๕.๕ ขั้นตอนที่ ๕ การเก็บอปุ กรณ์ และ เครอ่ื งมือ
- การปดิ เคร่ืองควบคุมม่านน้าํ
- การปดิ เครอื่ งทาํ ลม
- การทําความสะอาดกาพน่ สี
๖. รูปภาพขนั้ ตอนการปฏบิ ัติงาน
๗. เอกสารอา้ งอิง

คณะอนกุ รรมการในการจดั การความรู้
(KNOWLEDGE MANAGEMENT)
โรงงานพ่นทรายและทาสี กรล.อรม.อร.

ร.อ.วสนั ต หอมชื่น
ประธานอนกุ รรมการ

ร.ท.ถิระกัญจน์ หิรญั พ.จ.อ.วีรยทุ ธ์ แสงเดือน พ.จ.อ.จติ รกร บรรยาย พ.จ.ต.หญิงภทั รภร สารฤทธ์ิ
อนุกรรมการ อนุกรรมการ อนุกรรมการ อนุกรรมการ/เลขา

นายคมสัน หอมมณี นายเดชา ขันเสนาะ นายฐติ ิวชั ร์ จิรชาติชัยพร นายเฉลา สุวรรณรัตน์
อนกุ รรมการ อนกุ รรมการ อนกุ รรมการ อนุกรรมการ

นายฤทธี รามฤทธิ์ นายเอกอนันต์ รุ่นแสง นายพรชัย แยม้ กลีบ
อนกุ รรมการ อนกุ รรมการ อนกุ รรมการ

คํานํา

ตามคาํ ส่ัง กองโรงงานเรือเหลก็ อรม.อร. ที่ -/๒๕๕๔ ลง ๓ ก.พ.๕๔ เร่ืองแตง่ ตง้ั คณะกรรมการ และ
อนกุ รรมการจดั การความรู้ของ กองโรงงานเรือเหลก็ อรม.อร. ใหค้ ณะผู้จดั ทาํ คูม่ อื การจัดการความรู้ (KM)
ในสว่ นของ รง.พ่นทราย และ ส่วนทาสี กรล.อรม.อร. เป็นคณะอนุกรรมการ การจดั การความรขู้ อง
รง.พน่ ทรายและทาสี กรล.อรม.อร. ในหวั ขอ้ “การทําสใี นหอ้ งทาํ สีม่านนํา้ ”

ในการทาํ เอกสารการจัดการความรขู้ อง รง.พ่นทรายและทาสี กรล.อรม.อร.มี ๔ ส่วน คือส่วนของการพ่น
ทราย ทาสี งานแชลแลค และ งานเขยี นลวดลายตวั อักษร แตใ่ นการจัดการความร้ใู นเล่มนี้จะกลา่ วถงึ เฉพาะสว่ นของ
ความรู้ดา้ นการ “การทาํ สีในห้องทาํ สีม่านน้าํ ” แต่เพียงอยา่ งเดยี ว

การจัดการความรู้ เร่ือง การทําสีในห้องทําสีม่านนํ้า ซ่ึงเป็นกิจกรรมท่ี รง.พ่นทรายและทาสี ดําเนินการ
จั ด ทํ า เ ป็ น กิ จ ก ร ร ม ห น่ึ ง มี ตั ว ช้ี วั ด ข อ ง ผ ล ก า ร ดํ า เ นิ น โ ค ร ง ก า ร / กิ จ ก ร ร ม คื อ ทํ า สี ไ ด้ ม า ต ร ฐ า น
โดยต้งั เป้าหมายไวท้ ี่ ๙๐% ในระยะเวลา ๖ เดือน ( ธ.ค.๕๓ – พ.ค.๕๔ )

การจดั ทําเอกสาร เรือ่ ง การทาํ สใี นหอ้ งทาํ สมี า่ นนํ้า ฉบับนี้ ไดแ้ สดงถึงข้นึ ตอนตา่ ง ๆ ในการปฏิบัตงิ านเริม่
แต่ขึน้ เตรียมการ เตรยี มอปุ กรณ์ เครอ่ื งมือ การปฏิบัติงาน การบนั ทึกการทาํ งาน การตรวจสอบคุณภาพ จนถึงการ
จดั เก็บเครื่องมอื อุปกรณเ์ ป็นขนั้ ตอนสุดทา้ ย สําหรบั เปน็ แนวทางในการปฏบิ ัติงาน

ดงั นัน้ ในการจัดทาํ คมู่ อื การจดั การความรู้ เรอ่ื ง การทาํ สีในหอ้ งทาํ สีมา่ นนา้ํ เลม่ นี้ อาจจะมนี ยั ว่าเปน็ งาน
เริม่ ต้นที่จะทําให้ผู้สนใจ หรอื ผู้เกย่ี วขอ้ งไดร้ ับประโยชน์บ้าง ทงั้ การทางตรง ทางอ้อม ไม่มากก็นอ้ ย คณะผจู้ ดั ทาํ หวังว่า
จะเกิดประโยชนก์ บั หนว่ ยงานสูงสุดในการปฏิบัตงิ านราชการตอ่ ไปภายหนา้ ตามที่ทางราชการได้ให้นโยบายไว้

คณะอนุกรรมการจดั การความรู้
รง.พน่ ทรายและทาสี กรล.อรม.อร.

๓. แผนภมู แิ สดงกระบวนการทาํ งาน ๓

ผูปฏบิ ตั ิ การปฏบิ ตั ิ ผูเกยี่ วขอ ง

จนท.พนสี ข้ันเตรยี มการ รง.เชอื กรอกและการอู
จนท.ชา งยก กอง สน.อรม.อร.
จนท.เรอื
หน.งาน (ชางชัน้ 3) ขั้นเตรยี มเครอ่ื งมือ
เตรียมอุปกรณ หน.ชาง
จนท.กระซบั

จนท.พนสี วิธีการพน สี หน.ชาง
เทคนคิ ปญหาขอขัดของ

หน.งาน (ชางชน้ั 3) การตรวจสอบคณุ ภาพ หน.ชาง
จดบนั ทึกขอ มูล
จนท.พนสี จนท.กระซบั
จนท.กระซบั เก็บอุปกรณแ ละเครอ่ื งมอื หน.งาน (ชา งชนั้ 3)

๔

๔. สงิ่ ตา่ ง ๆ ที่จําเป็นตอ้ งใช้ในการทํางาน

๔.๑ อุปกรณใ์ นห้องพน่ สีมา่ นนํา้ และคู่มอื

หอ้ งปฏบิ ัติงาน มา่ นนํ้า

ทีด่ กั ตะกอนสี เครือ่ งป้ัมนา้ํ

เครอ่ื งดดู ละอองสี ปลอ่ งระบายอากาศ

๕

๖

๗

๘

๙

๑๐

๑๑

๑๒

๑๓

๑๔

๑๕

๑๖

๑๗

๑๘

๑๙

๒๐

๒๑

๒๒

๒๓

๒๔

๒๕

๒๖

๒๗

๒๘

๒๙

๔.๒ อุปกรณ์ เครือ่ งมอื เครอ่ื งใชต้ า่ ง ๆ

ช้นิ งาน สแี ละทินเนอร์
สายลม เครอ่ื งปนลม
กาพน สี ชดุ ปฏบิ ัติงาน

๓๐

๕. รายละเอยี ดของขัน้ ตอนตา่ ง ๆ ในกระบวนการทํางาน

๕.๑ ขั้นตอนที่ ๑ การเตรยี มการ
๕.๑.๑ ขอรับการสนับสนุน จาก หมวดเชือกรอก ผ.เชอื กรอกและการอู่ กอง สน.อรม.อร. ช้นิ ส่วนท่ีจะพ่นสี

นาํ มาไวย้ ังห้องพ่นมา่ นน้ํา และเมือ่ เสร็จจากการพน่ สีแลว้ จะนํากลบั ไปยงั เจ้าของงานดังเดิม
๕.๑.๒ ถ้าเป็นงานตอ้ งถอดอุปกรณ์สว่ นประกอบกอ่ นตอ้ งติดตอ่ เจ้าของงาน หรือเจา้ หน้าทีท่ ีเ่ กี่ยวข้องมาทาํ

การถอดอปุ กรณน์ นั้ ๆ และเม่ือพ่นสเี สร็จแล้วเจา้ หนา้ ทีเ่ จ้าของงาน หรอื เจ้าหน้าทที่ ีเ่ กยี่ วข้องต้องประกอบเข้าทเี่ ดิม
๕.๑.๓ หลงั จากท่ีเจ้าหนา้ ปฏิบตั ิงานเรยี บร้อยแลว้ ตอ้ งรายงานให้ หน.ชา่ ง รง.พน่ ทรายและทาสีฯ ทําการ

ตรวจสอบความเรยี บรอ้ ยอกี คร้ังหนง่ึ
๕.๒ ขน้ั ตอนที่ ๒ การเตรยี มเครื่องมอื และ อุปกรณ์
๕.๒.๑ เครื่องทาํ ลม จาํ นวน ๑ เครื่อง (และไล่นาํ้ ในถังลมให้หมดเพอื่ ป้องกันละอองนํา้ ออกมาในขณะพน่ สี)
๕.๒.๒ สายลม จํานวน ๑ เส้น (และตรวจดูรอยรว่ั และเกยี่ วข้อต่อหัวท้ายให้อยู่ในสภาพใช้งานได้)
๕.๒.๓ กาพน่ สี จาํ นวน ๑ ใบ (ตรวจดซู ลี ยางกาในการออกของสีและการออกของลม)
๕.๒.๔ เคร่ืองแต่งกาย
- ชดุ ปฏิบัตงิ าน (ชุดหม)ี
- อุปกรณป์ อ้ งกันฝ่นุ ละออง (หน้ากากหรือผ้าปดิ จมูก)
๕.๒.๕ หัวพ่นสี
- หัวพน่ ชนดิ รใู นกลม จํานวน ๑ หัว
- หัวพ่น ชนิดรใู นผ่า จาํ นวน ๑ หัว
๕.๓ ข้นั ตอนท่ี ๓ วธิ กี ารพน่ สี การใชห้ อ้ งมา่ นนา้ํ เทคนคิ และ ปญั หาข้อขัดขอ้ ง
๕.๓.๑ วธิ กี ารพน่ สี
- ประกอบสายลมเข้ากับเครื่องทําลม
- ตอ่ สายลมเข้ากบั กาพ่นสี
- ผสมสี (ถา้ สีขน้ ไปเตมิ สารละลายได้ตามตอ้ งการถา้ สคี วามข้นพอดกี ไ็ ม่ตอ้ งเติมสารละลาย)
- นาํ มาผ่านตระแกรงกรองสี (เพอ่ื ให้ส่งิ ท่ีแปลกปลอมหรือสง่ิ ท่ไี มต่ อ้ งการผ่านตระแกรงกรองไปได)้
- เทสใี สล่ งในกา (ในจํานวนท่ีตอ้ งการ)
- เปดิ ลม (ในขณะเปิดลมควรบีบไกกาไปพร้อมกนั เพ่ือใหล้ มอยใู่ นอัตราทีพ่ อเหมาะ แตไ่ ม่ควรเกิน

40-60 ปอนด์ ต่อตารางน้ิว
๕.๓.๒ การใช้ห้องมา่ นนํา้
- เปดิ นาํ้ ให้ได้ขีดทต่ี อ้ งการ
- ปดิ ประตหู อ้ งม่านนํ้า
- เปดิ สวทิ ย์ไฟตู้คอนโทรลห้องม่านนา้ํ
- กดปมุ่ พัดลม 1 BLOWER 1 START 1
- กดป่มุ พดั ลม 2 BLOWER 2 START 2
- กดปุม่ ปมั้ นํา้ PUMP
- หมุนสวทิ ย์เปิดไฟ 1 และ 2

๓๑

๕.๓.๓ เทคนคิ
ถา้ ชน้ิ งานมลี กั ษณะแบนยาว เจา้ หน้าที่ทถี่ นดั ขวาจะพ่นซ้ายไปขวา หรอื ถ้าถนัดซา้ ยจะพ่นขวาไปซ้าย

โดยให้ทับกันหรอื แลบ ๕๐% โดยใหม้ รี ะยะหา่ งกนั ระหว่างวสั ดุทจ่ี ะพน่ กบั การพน่ สี ๖-๘ นวิ้ หรอื น้อยกว่า ซ่งึ แล้วแต่
งานและแรงของลมและสที ี่ใชพ้ ่น

๕.๓.๔ ปัญหาข้อขดั ขอ้ ง
- ปัญหาของกาพ่นสีในห้องม่านนํ้าจะมปี ัญหาน้อยมาก ส่วนมากก็จะมีละอองนาํ้ มากบั สีทพ่ี น่ ควร

ไล่น้ําจากถังลมออกใหห้ มดกอ่ นที่จะทาํ การพน่ สี
- ปัญหาของสีออกจากกาพ่นสไี มส่ มํา่ เสมอ อาจออกน้อยไปหรือไม่ออกเลย การแกป้ ญั หา คือ นํา

กาพน่ สีไปลา้ งใหม่ และตรวจดูรอยช่องทางเดนิ ของสีช่องทางลม ถ้าชอ่ งทางไหนตันให้เอาลวดหรอื เข็มทิม่ ในสว่ นท่ตี ัน
เพื่อทําให้ทางเดินของสหี รอื ทางลมเดินสะดวก

๕.๔ ขน้ั ตอนที่ ๔ การตรวจสอบคณุ ภาพ
เมอ่ื พ่นเสร็จเรยี บรอ้ ยเจา้ หน้าทจ่ี ะแจ้งให้ หน.นายชา่ ง หรือ หน.หมวด รง.พ่นทรายและทาสฯี ทาํ การ

ตรวจสอบความเรียบรอ้ ยอกี ครั้ง เมือ่ ไมม่ ปี ญั หากส็ ง่ คนื เจา้ ของงาน
๕.๕ ข้ันตอนท่ี ๕ การเก็บอปุ กรณ์ และ เคร่อื งมือ
๕.๕.๑ ปดิ เคร่อื งควบคุมม่านนา้ํ
- ปดิ สวิทป้ัมนาํ้
- ปิดสวทิ พัดลม 1
- ปดิ สวทิ พันลม 2
- หมุนสวิทปดิ ไฟ 1
- หมุนสวิทปดิ ไฟ 2
- ยกคัดเอาท์ไฟลง
๕.๕.๒ ปิดลมเครือ่ งทาํ ลม
- ยกคดั เอาท์เครอ่ื งทําลม
- ม้วนสายลมเกบ็
๕.๕.๓ ทาํ ความสะอาดกาพ่นสี

--------------------------

๓๒

๖. รูปภาพขนั้ ตอนการปฏบิ ตั ิงาน ผสมสี

ชิ้นงาน
ชิ้นงาน

เทสีลงในกาพน่ สี กาพน่ สพี ร้อมสายลม

ตอ่ สายลมเข้าป้ัมลม สวิทซ์เปดิ เครื่องม่านนา้ํ

ห้องม่านนาํ้ พร้อมปฏบิ ตั งิ าน ทาํ ความสะอาดชน้ิ งาน

พน่ สีชิ้นงาน ชน้ิ งานหลงั การพน่ สี
......................................................................

เอกสารอ้างอิง

คูมอื การใชง านหอ งพนสี Venturi with water curtain spray booth
บรษิ ัท เซเวนโอค ส จํากัด

คมู ือ ตาํ ราวชิ าชีพชา ง อร. (ชา งสี เรือ)

-------------------------------

คําส่ัง โรงงานพ่นทรายและทาสี กรล.อรม.อร.
ท่ี ๑ /๒๕๕๓

เรอ่ื ง แตง่ ตงั้ คณะกรรมการและอนุกรรมการจดั การความรู้

--------------------------------

เพ่ือให้การจัดการความรู้ของ รง.พ่นทรายและทาสี กรล.อรม.อร. เป็นไปด้วยความเรียบร้อย
จงึ ให้ผมู้ รี ายชื่อตอ่ ไปนเ้ี ปน็ คณะกรรมการ การจดั การความรู้ ของ รง.พ่นทรายและทาสี กรล.อรม.อร.

๑. ร.อ.วสันต์ หอมชน่ื ประธานอนุกรรมการ
อนกุ รรมการ
๒. ร.ท.ถิระกญั จน์ หิรญั อนกุ รรมการ
อนุกรรมการ
๓. พ.จ.อ.วรี ยุทธ แสงเดอื น อนุกรรมการ/เลขานกุ าร
อนุกรรมการ
๔. พ.จ.อ.จติ รกร บรรยาย อนกุ รรมการ
อนุกรรมการ
๕. พ.จ.ต.หญงิ ภทั รภร สารฤทธิ์ อนกุ รรมการ
อนกุ รรมการ
๖. นายคมสัน หอมมณี อนุกรรมการ
อนกุ รรมการ
๗. นายเดชา ขันเสนาะ

๘. นายฐิตวิ ชั ร์ จิรชาตชิ ัยพร

๙. นายเฉลา สุวรรณรัตน์

๑๐.นายฤทธี รามฤทธ์ิ

๑๑.นายเอกอนนั ต์ รงุ่ แสง

๑๒. นายพรชยั แย้มกลบี

สัง่ ณ วันท่ี ธันวาคม พ.ศ.๒๕๕๓

ร.อ.
หน.ช่าง รง.พ่นทรายและทาสี กรล.อรม.อร.

รง.พน่ ทรายและทาสี กรล.อรม.อร.

แผนการจดั การ KM

∆. ตง้ั คณะกรรมการดาํ เนนิ การ ธ.ค.๕๓
∆. กาํ หนดขอบเขตการดาํ เนินการ
∆. กําหนดแผนการดําเนนิ การ ม.ค.๕๔
∆. กาํ หนดความรู้ที่สาํ คัญ
∆. แสวงหารวบรวมความรู้ ก.พ.๕๔
∆. กลน่ั กรองขอ้ มลู มี.ค.๕๔
∆. สรุปผลการดําเนนิ การ มี.ค.๕๔
เม.ย.๕๔
พ.ค.๕๔