คู่มือการจัดทำขอบเขตของงาน(TOR)งานจ้างออกแบบงานก่อสร้างของภาครัฐโดยวิธีเฉพาะเจาะจง

คูมือการจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR)
งานจา งออกแบบงานกอ สรางของภาครฐั

โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

เสนอตอ สมาคมสถาปนกิ สยาม ในพระบรมราชปู ถมั ภ
จัดทาํ โดย คณะสถาปต ยกรรมศาสตร มหาวทิ ยาลยั ศลิ ปากร
พฤศจิกายน ๒๕๖๔

ออกแบบปก: เจนจิรา กนั ภัย
ภาพปก: Freepik.com



สารจากนายกสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ

สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ มีภารกิจหลักที่สําคัญนอกเหนือจากการสงเสริมและ
สนบั สนุนวิชาชพี สถาปตยกรรมใหแกส ถาปนิกแลว ยังเปนองคกรอางองิ ทางสถาปต ยกรรมซง่ึ ใหคาํ ปรกึ ษาและ
ขอคิดเห็นกับหนวยงานภาครัฐเพื่อสนับสนุนวิชาชีพใหเกิดความเจรญิ กาวหนาต้ังแตป 2476 จวบจนปจจบุ ัน
เปน ระยะเวลา 88 ปแลว

ปจจุบันกรมบัญชีกลางไดออกพระราชบัญญัติจัดซ้ือจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560
ขึ้นมาบังคบั ใชแกหนวยงานของรัฐ โดยในกระบวนการจดั ซ้ือจัดจางของภาครัฐนั้น ยงั ไมครอบคลุมและชัดเจน
ในดานตางๆ โดยเฉพาะในสวนของการปฏิบัติวิชาชีพทางสถาปตยกรรม ซ่ึงเปนวิชาชีพเฉพาะที่ตองอาศัย
ความรูและความคิดสรางสรรคในการออกแบบผลงาน สมาคมฯ จึงไดจัดจาง คณะสถาปตยกรรมศาสตร
มหาวิทยาลัยศิลปากร ศึกษา วิจัย และจัดทําคูมือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR)
งานจางออกแบบของภาครัฐ โดยมีท้ังหมด 4 วิธี (4 เลม) อางอิงตามพระราชบัญญัติจัดซ้ือจัดจางและการ
บริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 เพ่ือใหหนวยงานของรัฐสามารถนําไปปรับใชไดอยางสะดวกและแกไขปญ หา
อุปสรรค และขอตดิ ขัดในการปฏิบตั วิ ิชาชีพของสถาปนิกไดโ ดยเรว็

คูมือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) โดยวิธีเฉพาะเจาะจงเปนคูมือปฏิบัติ
วิชาชีพหน่ึงในส่ีเลม โดยในโอกาสน้ีขอขอบคุณ ดร.อัชชพล ดุสิตนานนท นายกสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระ
บรมราชูปถัมภ ประจําป 2559-2563 ซ่ึงเปนผูริเริ่มโครงการท่ีไดเลง็ เหน็ ปญหาและใหความสาํ คัญเร่ืองการ
แกไขปญหาจากพระราชบัญญัติจัดซื้อจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 และ นายนิเวศน วะสี
นนท อุปนายกฝายวิชาชีพ ผูผลักดันใหเกิดการจัดทําคูมือน้ี ขอขอบคุณ ผศ.ดร.นนท คุณค้ําชู พรอมท้ังคณะ
อาจารยจากมหาวิทยาลัยศิลปากรทุกทานที่ใหความกรุณาศึกษาทบทวน ขอขอบคุณคณะกรรมการตรวจรับ
งาน และสมาชกิ ผทู รงคุณวุฒิทุกทานซึ่งสละเวลาเปน ผูตรวจ สอบทาน และใหคําแนะนําที่เปน ประโยชนในการ
จัดทําคูมือฉบับน้ีจนเสร็จสมบูรณ หวังวาคูมือน้ีจะเปนประโยชนตอสมาชิก หนวยงานของรัฐ และผูประกอบ
วิชาชีพทุกทานสาํ หรับเปนแนวทางในการจางงานออกแบบเพื่อใหเกิดผลประโยชนแกราชการและสงเสรมิ การ
พัฒนาวิชาชพี ดานสถาปต ยกรรมตอ ไป

ขอแสดงความขอบคุณ

นายชนะ สัมพลัง

นายกสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชปู ถมั ภ

คมู ือการจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครฐั ก
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

คมู อื การจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรา งของภาครฐั ข
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

คาํ นํา

คูมือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของ
ภาครัฐโดยวิธีเฉพาะเจาะจงนี้ เปนลําดับท่ี 3 ของชุดคูมือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference:
TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครัฐ ท้ังหมด 4 เลม สําหรับ 4 วิธี ไดแก เลมท่ี 1 วิธีประกาศเชิญ
ชวนทว่ั ไป เลม ที่ 2 วิธคี ัดเลอื ก เลมที่ 3 วธิ เี ฉพาะเจาะจง และ เลมที่ 4 วธิ ปี ระกวดแบบ

คูมือนี้ มีวัตถุประสงคเพื่อสรางความเขาใจ และเพ่ือใชเปนแนวทางแกหนวยงานของรัฐ ในการจัดทํา
ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสราง ที่เหมาะสมกับการจาง
ออกแบบงานกอสรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจง และเอื้อใหการจางงานนั้นๆ บรรลุวัตถุประสงคของโครงการ
โดยเฉพาะความตองการดานคุณภาพไดมากยิ่งข้ึน ตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจางและการบริหารพัสดุ
ภาครัฐ พ.ศ. 2560 เฉพาะหมวดงานจางออกแบบงานกอสราง ระเบียบและกฎกระทรวงท่ีเก่ียวของ โดย
คณะทาํ งานไดอางอิงขอมูลบางสวนจาก รายงาน “การประชมุ กลมุ ยอ ยเพ่ือระดมความคิดเห็น (Focus Group
Discussion) พรอมขอเสนอปรับปรุงกฎหมายที่เก่ียวของกับการจางออกแบบงานกอสรางโครงการของ
ภาครัฐ” ซ่ึงมีผูประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมและเจาหนาที่หนวยงานภาครัฐที่เกี่ยวของกับการจัดซ้ือจัดจาง
เขารวมใหค วามคดิ เห็นเม่อื เดอื นกรกฎาคม พ.ศ. 2564

ในการจัดทําคูมือคณะทํางานไดนําเสนอแนวทางการจัดทําเอกสารงานจางและขอบเขตของงาน
(Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครัฐโดยวิธีเฉพาะเจาะจง คําอธิบาย
แบบฟอรม (Templates) และตัวอยางเอกสาร ท่ีใชในการจางออกแบบงานกอสรางเพื่อใหสะดวกตอการ
นําไปใชง าน

คณะทํางานหวังเปนอยางย่ิงวาคูมือน้ีจะเปนประโยชนตอเจาหนาที่ในหนวยงานของรัฐในการจัดทํา
เอกสารงานจางและขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางโดยวิธี
เฉพาะเจาะจงของภาครฐั ใหอยูในมาตรฐานระดับเดียวกัน เหมาะสมกบั การนําไปใช สอดคลองกบั ขอบเขตการ
ปฏิบัติวิชาชีพสถาปตยกรรม และที่สําคัญเพ่ือใหม่ันใจไดวาขอบเขตของงานจางออกแบบงานกอสรางน้ัน จะ
ไดผลงานการออกแบบท่ีมีคุณภาพ โปรงใส ยุติธรรม เกิดความคุมคาในการใชจายเงิน มีประสิทธิภาพ
ตรวจสอบได เปนไปตามวัตถุประสงคของพระราชบัญญัติการจัดซ้ือจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.
2560 อยางแทจรงิ

คณะทํางาน

คมู อื การจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอสรา งของภาครฐั ค
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

คมู อื การจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรา งของภาครฐั ง
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

สารบญั

สารจากนายกสมาคมสถาปนกิ สยาม ในพระบรมราชูปถัมภ หนา
คาํ นาํ
บทท่ี 1 หลักการท่ัวไป ก
ค
1.1 ทม่ี าของพระราชบัญญัติ ระเบียบ และกฎกระทรวงท่ีเกีย่ วขอ ง 1
1.2 การเลือกวิธจี างออกแบบงานกอ สรางและขน้ั ตอนการดาํ เนินการ 1
1.3 ขอบเขตของการใชคูม ือ 3
บทท่ี 2 นยิ ามศัพท 9
บทที่ 3 เอกสารงานจางและขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งาน 11
จา งออกแบบงานกอสรา งของภาครฐั โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง 19
3.1 คาํ อธิบาย เอกสารงานจา งออกแบบงานกอสรา งโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง
3.2 คําอธิบาย ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา ง 19
32
ออกแบบงานกอสรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจง
3.3 แบบฟอรม เอกสารงานจา งออกแบบงานกอสรางโดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง 41
3.4 แบบฟอรม ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจาง 55

ออกแบบงานกอสรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจง 64
3.5 ตวั อยา ง เอกสารงานจา งออกแบบงานกอสรางโดยวิธเี ฉพาะเจาะจง 79
3.6 ตวั อยาง ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา ง
87
ออกแบบงานกอสรา งโดยวิธเี ฉพาะเจาะจง 89
ภาคผนวก เอกสารแนบทายเอกสารงานจางออกแบบ 91
99
แบบใบเสนองานจางออกแบบโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง 101
แบบสัญญาจา งออกแบบงานกอสราง 103
แบบหนังสือคํ้าประกัน (หลกั ประกนั สญั ญา) 105
แบบหนงั สือมอบอาํ นาจ 107
แบบสรุปขอมูลบุคลากรทใี่ ชใ นโครงการ (โดยยอ)
แบบฟอรมประวัติและผลงานของบุคลากรท่ีใชใ นโครงการ
หนงั สอื รับรองผปู ระกอบวิชาชพี สถาปตยกรรมควบคุม/วศิ วกรรมควบคุม

คมู อื การจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอสรางของภาครัฐ จ
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

สารบัญ (ตอ )

ภาคผนวก เอกสารแนบทายเอกสารงานจางออกแบบ (ตอ) หนา
แบบฟอรม แสดงผลงานการออกแบบของผใู หบ ริการจางออกแบบ
บัญชเี อกสารสว นที่ ๑ “ซองท่ี 1 ซองคุณสมบัติ” 109
บัญชีเอกสารสว นที่ 2 “ซองท่ี 2 ซองคุณภาพ” 111
บัญชเี อกสารสวนที่ 3 “ซองที่ 3 ซองใบเสนองาน” 113
115
บรรณานุกรม 117
ประวตั ิคณะทาํ งาน 119
ประกาศแตง ตั้ง ที่ 020/2562 เรื่อง แตง ตั้งคณะกรรมาธิการวชิ าชพี 121
ประกาศแตง ต้ัง ที่ 029/2562 เรือ่ ง แตงตั้งคณะที่ปรึกษาวิชาชีพ 123
ประกาศแตงต้ัง ที่ 004/2564 เร่ือง แตง ต้งั คณะกรรมการตรวจรับงานโครงการจา งศึกษา 125
เบอื้ งตน การกําหนดขอบเขตงาน (Terms of Reference: TOR) ในการจางงานออกแบบ
ของภาครัฐ และจางการศกึ ษาและจดั ทาํ รา งเอกสารคมู ือการจัดซ้อื จัดจางออกแบบโดย
วิธีการประกวดแบบของภาครัฐ สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชปู ถมั ภ ประจําป
2564

คูมอื การจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอ สรางของภาครฐั ฉ
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

บทที่ 1
หลกั การทว่ั ไป

บทท่ี 1 กลาวถึงท่ีมาของการจัดทําคูมือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR)
งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครัฐโดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง โครงสรา งของกฎหมายที่เก่ยี วของกับการจัดซื้อ
จัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ และการเลือกวิธีจางออกแบบงานกอสรางและข้ันตอนการดําเนินการโดย
ยอ

1.1 ทม่ี าของพระราชบญั ญตั ิ ระเบียบ และกฎกระทรวงที่เกย่ี วขอ ง

กอนการประกาศใช พระราชบัญญัติการจัดซ้ือจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 การ
จัดซื้อจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ อยูภายใตระเบียบสํานกั นายกรัฐมนตรี วาดวยการพัสดุ พ.ศ. 2535
และ ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการพัสดุดวยวิธีการอิเล็กทรอนิกส พ.ศ. 2549 รวมถึงขอบังคับ
ประกาศ ขอบัญญัติ และขอกําหนดใดๆ เกี่ยวกับการพัสดุ การจัดซื้อจัดจางท่ีเก่ียวของ ท้ังน้ี ระเบียบดังกลาว
ยังมีขอควรปรับปรุงใหท ันสมัย จึงนํามาสูการประกาศราชกิจจานุเบกษา เลม 134 ตอนท่ี 24 ก ลงวันที่ 24
กุมภาพันธ 2560 พระราชบัญญัติการจัดซ้ือจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ซ่ึงตองการ
มงุ เนนหลักการจดั ซือ้ จัดจา ง 4 ขอ ไดแก ความคุมคา โปรงใส ประสทิ ธภิ าพและประสทิ ธผิ ล และตรวจสอบได
โดยหมายเหตทุ ายประกาศไดร ะบเุ หตผุ ลในการประกาศใชพ ระราชบัญญัตฉิ บบั น้ีไวว า

“เพื่อใหการดําเนินการจัดซื้อจัดจาง และการบริหารพัสดุภาครัฐมีกรอบการ
ปฏิบัติงานที่เปนมาตรฐานเดียวกัน โดยการกําหนดเกณฑมาตรฐานกลาง เพื่อใหหนวยงาน
ของรัฐทุกแหงนําไปใชเปนหลักปฏิบัติ โดยมุงเนนการเปดเผยขอมูลตอสาธารณชนใหมาก
ทส่ี ดุ เพื่อใหเกิดความโปรงใสและเปด โอกาสใหม ีการแขงขันอยางเปน ธรรม มีการดาํ เนินการ
จัดซ้ือจัดจางท่ีคํานึงถึงวัตถุประสงคของการใชงานเปนสําคัญซ่ึงจะกอใหเกิดความคุมคาใน
การใชจายเงิน มกี ารวางแผนการดําเนนิ งาน และมีการประเมนิ ผลการปฏบิ ัติงานซ่ึงจะทําให
การจัดซื้อจัดจางมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล รวมท้ังเพื่อใหเปนไปตามหลักธรรมาภิบาล
มีการสงเสริมใหภาคประชาชนมีสวนรวมในการตรวจสอบการจัดซื้อจัดจางภาครัฐซึ่งเปน
มาตรการหนึ่งเพ่ือปองกันปญหาการทุจริตและประพฤติมิชอบในการจัดซ้ือจัดจางภาครัฐ
ประกอบกับมาตรการอื่นๆ เชน การจัดซ้ือจัดจางดวยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส ซึ่งจะทําให
เกิดความโปรงใสในการดําเนินการจัดซื้อจัดจางภาครัฐ อันจะเปนการสรางความเช่ือม่ัน
ใหก บั สาธารณชนและกอใหเกิดผลดีกับการจัดซื้อจัดจางภาครัฐใหเปนทีย่ อมรับโดยทั่วไป จงึ
จาํ เปน ตองตราพระราชบัญญัตนิ ้ี”

คมู ือการจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอสรา งของภาครัฐ 1
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

พระราชบัญญัติการจัดซ้ือจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ไดถูกประกาศตั้งแตวันที่
24 กุมภาพันธ พ.ศ. 2560 และมีผลบังคับใช 180 วัน นับแตวันประกาศในราชกิจจานุเบกษา โดยมี
วัตถุประสงคเพื่อปรับปรุงรูปแบบ กระบวนการ และขอบเขตการดําเนินการบริหารงานภาครัฐ ใหเปน
มาตรฐานเดียวกัน เนนความโปรงใส ยุติธรรม เกิดความคุมคาในการใชจายเงิน มีประสิทธิภาพ ตรวจสอบได
รวมถงึ การใชว ิธกี ารทางอเิ ลก็ ทรอนกิ สในการดําเนนิ การมากข้ึน

โครงการออกแบบกอสรางงานสถาปตยกรรมเปนงานท่ีมีความซับซอน ท้ังในรายละเอียดของวิธีจาง
และขอบเขตของงาน ขั้นตอนการจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงาน
กอสราง จึงถือเปนกลไกท่ีสําคัญในกระบวนการจัดจาง อีกท้ังงานออกแบบกอสรางสถาปตยกรรม
มีรายละเอียดที่ยากตอการพิจารณาคัดเลือกดวยเกณฑเชิงปริมาณหรือการประกวดราคา จึงตองดําเนินการ
ดวยความรอบคอบ ชอบธรรม และเหมาะสม เพ่ือกอใหเกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการคัดเลือกผูรับ
จาง และเปนประโยชนตอรัฐ ตอประเทศ และประชาชนสูงสุด ตลอดจนตองมีกระบวนการที่โปรงใสและ
ยุติธรรมตอผูปฏิบัติวิชาชีพทุกคนอยางเทาเทียมกัน นอกจากนี้ ตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจางและการ
บริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ไดเปดโอกาสใหหนวยงานของรัฐ ผูมีความประสงคจะจัดจางเปนผูจัดทํา
ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางเอง ซ่ึงอาจเปนปญหาสําหรับ
หนวยงานของรัฐท่ีขาดแคลนบุคลากรท่ีมีความชํานาญหรือทักษะในการกําหนด TOR เพื่อใหไดมาซ่ึงงาน
ออกแบบงานกอสรา งทมี่ คี ุณภาพ

ท้ังน้ี ภายหลังการประกาศใชพระราชบัญญตั ิดังกลาว ยังไมมีการศกึ ษาถึงผลกระทบและปญ หาในการ
ปฏบิ ัติวชิ าชีพสถาปต ยกรรม ตามขอกําหนดและระเบยี บท่ีเกี่ยวของในหมวดงานจางออกแบบหรือควบคุมงาน
กอสราง จึงจําเปนอยางยิ่งท่ีจะตองมีการศึกษา และระดมความคิดเห็นจากผูปฏิบัติวิชาชีพในวงกวาง ซึ่งจะ
นําไปสูการพัฒนาระบบกลไกการจัดซื้อจัดจางและบริหารพัสดุภาครัฐ ในหมวดงานจางออกแบบหรือควบคุม
งานกอ สรา ง ใหเปน ที่ยอมรับในหมูผปู ฏิบัตวิ ิชาชพี ตอ ไป

นอกจากน้ี กระทรวงการคลังยังไดออกระเบียบกระทรวงการคลังวาดวยการจัดซื้อจัดจางและการ
บริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 และกฎกระทรวงอีก 3 ฉบับ เพ่ือรองรับการดําเนินการตามพระราชบัญญัติ
การจัดซ้ือจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ดังท่ีแสดงในรูปที่ 1.1 ท้ังน้ี กฎหมายหลักที่ใช
อา งองิ เพ่ือจัดทําคมู ือฉบับนี้ ไดแ ก

- พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 หมวด 8 งานจาง
ออกแบบหรอื ควบคมุ งานกอ สราง

- ระเบยี บกระทรวงการคลงั วาดวยการจดั ซอ้ื จดั จางและการบริหารพสั ดภุ าครฐั พ.ศ. 2560 หมวด
4 งานจา งออกแบบหรือควบคมุ งานกอสราง

คูม ือการจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรางของภาครัฐ 2
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

- กฎกระทรวง กําหนดอัตราคาจางผูใหบริการงานจางออกแบบหรือควบคุมงานกอสราง พ.ศ.
2562

รปู ที่ 1.1 กฎหมายทีเ่ ก่ียวของกบั การจัดซื้อจัดจา งและการบริหารพัสดภุ าครฐั พ.ศ. 2560

1.2 การเลอื กวิธจี า งออกแบบงานกอสรา งและข้นั ตอนการดําเนนิ การ

จากพระราชบัญญัติการจัดซ้ือจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 หมวด 8 งานจาง
ออกแบบหรือควบคมุ งานกอสราง และ ระเบยี บกระทรวงการคลังวาดว ยการจดั ซื้อจัดจา งและการบริหารพัสดุ
ภาครฐั พ.ศ. 2560 หมวด 4 งานจางออกแบบหรือควบคมุ งานกอสราง สามารถสรปุ เงือ่ นไขสําหรับการเลือก
วิธีจางออกแบบงานกอสรางโดยวิธีประกาศเชิญชวนทั่วไป วิธีคัดเลือก วิธีเฉพาะเจาะจง และวิธีประกวดแบบ
ดังรปู ท่ี 1.2 และแตละวิธมี ขี นั้ ตอนโดยยอ ดังรูปที่ 1.3-1.7

คูม ือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรา งของภาครัฐ 3
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

รูปท่ี 1.2 ผังการไหล (Flow Diagram) ของงานจางออกแบบงานกอสรางแตละวธิ ี

คูมือการจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครฐั 4
โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

รูปที่ 1.3 ข้ันตอนการจางออกแบบงานกอสรางโดยวิธปี ระกาศเชญิ ชวนทั่วไป

คมู อื การจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอสรางของภาครัฐ 5
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

รปู ท่ี 1.4 ข้ันตอนการจางออกแบบงานกอสรางโดยวิธีคดั เลอื ก

คมู ือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอ สรางของภาครัฐ 6
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

รปู ท่ี 1.5 ข้ันตอนการจา งออกแบบงานกอสรา งโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

คมู อื การจดั ทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอสรางของภาครัฐ 7
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

รปู ที่ 1.6 ขั้นตอนการจางออกแบบงานกอสรางโดยวิธีประกวดแบบ (ขั้นตอนท่ี 1)

คมู ือการจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรา งของภาครัฐ 8
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

รูปที่ 1.7 ขนั้ ตอนการจางออกแบบงานกอสรางโดยวธิ ีประกวดแบบ (ข้ันตอนท่ี 2)

1.3 ขอบเขตของการใชคูม อื

คูมือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของ
ภาครัฐโดยวิธีเฉพาะเจาะจงนี้ อางอิงตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.
2560 เฉพาะหมวดงานจา งออกแบบงานกอสรา ง ระเบียบและกฎกระทรวงท่เี ก่ียวของ ทง้ั นี้ ไมร วม “การจาง
ออกแบบรวมกอสราง” ที่ระบุไวในระเบียบกระทรวงการคลัง วาดวยการจัดซื้อจัดจางและการบริหารพัสดุ
ภาครฐั พ.ศ. 2560 ขอ 82 และในรายละเอยี ดของคูม ือบางขอไดม กี ารนําเสนอแนวทางเพ่ิมเตมิ ทไ่ี มไดร ะบุไว
ในกฎหมาย เพื่อใหมีความชัดเจนในการนําไปปฏิบัติ โดยไมเปนการขัดตอกฎหมายจัดซ้ือจัดจางดังกลาว
ขางตนแตอยา งใด

การนําคูมือน้ีไปใชหรืออางอิง ผูใชอาจปรับเปล่ียนรายละเอียดปลีกยอยใหสอดคลองกับ
ลักษณะเฉพาะของโครงการ โดยไมขัดแยงกับขอบเขตการปฏิบัติงานของผูประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม
และจรรยาบรรณแหงวิชาชีพ หนวยงานของรัฐอาจจําเปนตองอาศัยผูเชี่ยวชาญหรือท่ีปรึกษาท่ีมีความรู
เก่ียวกับการออกแบบในการใหคําแนะนําไมมากก็นอย ต้ังแตข้ันตอนการศึกษาความเปนไปไดของโครงการ
(Feasibility study) การจดั ทํารายละเอียดของโครงการ (Architectural programing) ตลอดจนการพิจารณา
คัดเลือกขอเสนอ เพ่ือใหมั่นใจไดวาจะไดผลงานการออกแบบที่มีคุณภาพ โปรงใส ยุติธรรม เกิดความคุมคาใน

คูม อื การจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอ สรา งของภาครัฐ 9
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

การใชจ ายเงิน มปี ระสิทธภิ าพ ตรวจสอบได เปน ไปตามวัตถุประสงคของพระราชบัญญัติการจัดซ้ือจดั จางและ
การบริหารพัสดภุ าครัฐ พ.ศ. 2560 อยางแทจริง

คูมือการจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอสรางของภาครัฐ 10
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

บทที่ 2
นิยามศัพท

บทท่ี 2 อธิบายความหมายของคําศัพทเฉพาะที่ใชในคูมือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of
Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครัฐโดยวิธีเฉพาะเจาะจงฉบับน้ี เพื่อความเขาใจที่
ตรงกัน

“อาคาร” หมายความวา ส่ิงปลูกสรางถาวรท่ีบุคคลอาจเขาอยูหรือใชสอยได เชน อาคารที่ทําการ
โรงพยาบาล โรงเรยี น สนามกฬี า หรือสิ่งปลกู สรางอยางอื่นท่ีมลี ักษณะทํานองเดียวกนั รวมท้ังสิ่งกอ สรางอื่นๆ
ซง่ึ สรางขนึ้ เพอื่ ประโยชนใ ชส อยสาํ หรับอาคารนน้ั ๆ เชน เสาธง รัว้ ทอระบายน้าํ หอ ถังนา้ํ ถนน ประปา ไฟฟา
หรอื ส่ิงอื่นๆ ซงึ่ เปนสว นประกอบของตัวอาคาร เชน เคร่ืองปรับอากาศ ลิฟต หรอื เครอ่ื งเรือน (พระราชบัญญัติ
การจดั ซ้ือจดั จางและบรหิ ารพัสดุภาครฐั พ.ศ. 2560)

“โครงการ” หมายความวา ชน้ิ งาน หรอื เนอื้ งานทางสถาปตยกรรม ท่ีเปนชนดิ งาน บางสว นของชนิด
งานชนิดใดชนิดหน่ึงหรือหลายชนิด ตามกฎกระทรวงกําหนดวิชาชีพสถาปตยกรรมควบคุมซ่ึงสถาปนิกจัดทํา
ขึ้นในการใหบริการ (ขอบังคับสภาสถาปนิก วาดวยมาตรฐานในการประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมควบคุม
พ.ศ. 2558)

“งานจางออกแบบหรือควบคุมงานกอสราง” หมายความวา งานจางบริการจากบุคคลธรรมดาหรือ
นิติบุคคล เพื่อออกแบบหรือควบคุมงานกอสราง (พระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจางและบริหารพัสดุภาครัฐ
พ.ศ. 2560)

“หนวยงานของรัฐ” หมายความวา ราชการสวนกลาง ราชการสวนภูมิภาค ราชการสวนทองถ่ิน
รัฐวิสาหกิจตามกฎหมายวาดวยวิธีการงบประมาณ องคการมหาชน องคกรอิสระ องคกรตามรัฐธรรมนูญ
หนวยธุรการของศาล มหาวิทยาลัยในกํากับของรัฐ หนวยงานสังกัดรัฐสภาหรือในกํากับของรฐั สภา หนวยงาน
อสิ ระของรัฐ และหนว ยงานอ่ืนตามที่กาํ หนดในกฎกระทรวง (พระราชบญั ญัติการจดั ซอ้ื จัดจา งและบริหารพัสดุ
ภาครฐั พ.ศ. 2560)

“เจาหนาท่ี” หมายความวา ผูมีหนาที่เก่ียวกับการจัดซื้อจัดจางหรือการบริหารพัสดุ หรือผูท่ีไดรับ
มอบหมายจากผูมีอํานาจใหปฏิบัติหนาที่เกี่ยวกับการจัดซ้ือจัดจางหรือการบริหารพัสดุของหนวยงานของรัฐ
(พระราชบญั ญตั กิ ารจัดซอื้ จดั จางและบริหารพัสดภุ าครฐั พ.ศ. 2560)

“ผูวาจาง” หมายความวา หนวยงานของรัฐที่ตกลงวาจางผูยื่นขอเสนอ หรือ ผูใหบริการที่ไดรับการ
คัดเลอื ก

คูมือการจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครฐั 11
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

“ผใู หบรกิ าร” หรือ “ผูใหบริการจา งออกแบบ” หมายความวา ผใู หบ รกิ ารจา งออกแบบงานกอ สราง
ที่เปนบุคคลธรรมดาท่ีมีสัญชาติไทย และเปนผูที่ไดรับใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมหรือวิศวกรรม
สําหรับงานท่ีวาจา งตามที่กําหนด โดยกฎหมายวา ดว ยวิชาชพี สถาปตยกรรมหรือวศิ วกรรม

ผูใหบริการตามวรรคหน่ึงที่เปนนิติบุคคล ตองเปนผูท่ีไดขึ้นทะเบียนไวกับสภาวิชาชีพนั้นๆ
ดว ย (พระราชบัญญตั ิการจดั ซื้อจดั จา งและบรหิ ารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560)

ผูใหบริการที่เปนนิติบุคคล กรรมการผูจัดการหรือหุนสวนผูจัดการของนิติบุคคลนั้น จะตอง
เปนคนไทย และเปน นิติบุคคลท่ีมีผูถือหุน เปนคนไทยเกินรอยละหา สิบของทุนการจดั ต้ังนิตบิ ุคคลนั้น (ระเบียบ
กระทรวงการคลงั วา ดว ยการจัดซื้อจัดจา งและการบริหารพสั ดภุ าครฐั พ.ศ. 2560)

“กิจการรวมคา” (Joint venture) หมายความวา กิจการท่ีมีขอตกลงระหวางผูเขารวมคาเปนลาย
ลักษณอ ักษรวา จะดําเนนิ การรวมกันเปนทางการคาหรือหากําไรระหวางบริษัทกับบริษัท บริษทั กบั หางหุนสวน
นิติบคุ คล หา งหนุ สว นนิตบิ ุคคลกบั หา งหุนสว นนิตบิ ุคคล หรอื ระหวา งบริษทั และ/หรือหางหุนสว นนิติบุคคลกับ
บุคคลธรรมดา คณะบุคคลที่ไมใชนิติบุคคล หางหุนสวนสามัญ นิติบุคคลอ่ืน หรือนิติบุคคลที่ตั้งข้ึนตาม
กฎหมายของตา งประเทศ โดยขอตกลงนน้ั อาจกาํ หนดใหมีผูเขา รว มคาหลกั ก็ได

“กิจการคารวม” (Consortium) หมายความวา กิจการที่มีขอตกลงระหวางผูที่เขามาคารวมเปน
ลายลกั ษณอ ักษร วา จะดาํ เนินการรว มกันระหวา งบรษิ ัทกบั บริษัท บรษิ ทั กับหา งหุนสว นนิติบคุ คล หา งหนุ สวน
นิติบุคคลกับหางหุนสวนนิติบุคคล หรือระหวางบริษัทและ/หรือหางหุนสวนนิติบุคคลกับบุคคลธรรมดา คณะ
บุคคลที่ไมใชนิติบุคคล หางหุนสวนสามัญ นิติบุคคลอื่น หรือนิติบุคคลท่ีต้ังข้ึนตามกฎหมายของตางประเทศ ผู
ทเ่ี ขา มาคารว มตา งดําเนนิ การในสว นทีต่ นรับผิดชอบตามสัญญาจาง ไมมกี ารรวมกนั ในผลกําไร และมไิ ดถ ือเปน
หนว ยภาษแี ยกตา งหากจากผทู ่เี ขามาคารว ม โดยขอ ตกลงนัน้ อาจกําหนดใหม ีผเู ขา รว มคาหลักก็ได

“คณะกรรมการนโยบาย” หมายความวา คณะกรรมการนโยบายการจัดซื้อจัดจางและการบริหาร
พัสดุภาครัฐ (พระราชบญั ญตั ิการจดั ซอ้ื จดั จางและบรหิ ารพสั ดุภาครัฐ พ.ศ. 2560)

“ผูยื่นขอเสนอ” หมายความวา ผูใหบริการจางออกแบบงานกอสราง ที่ยื่นขอเสนอเขารวมโครงการ
จา งออกแบบงานกอ สรา งของหนวยงานของรัฐ

“ผูประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมควบคุม” หมายความวา บุคคลซ่ึงไดรับใบอนุญาตเปนผูประกอบ
วชิ าชีพสถาปตยกรรมควบคมุ จากสภาสถาปนิก (พระราชบัญญัตสิ ถาปนิก พ.ศ. 2543)

“ผูประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม” หมายความวา บุคคลซ่ึงไดรับใบอนุญาตเปนผูประกอบ
วชิ าชีพวศิ วกรรมควบคมุ จากสภาวิศวกร (พระราชบญั ญตั ิวศิ วกร พ.ศ. 2542)

“ผูชํานาญการดานสถาปตยกรรม” หรือ “ผูทรงคุณวุฒิดานสถาปตยกรรม” หมายความวา ผูที่
ไดรับใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมควบคุม ระดับสามัญขึ้นไป ใน สาขาสถาปตยกรรมหลัก หรือ
สาขาสถาปตยกรรมผังเมือง หรือ สาขาภูมิสถาปตยกรรม หรือ สาขาสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป
หรอื ผูที่ไดร บั ตาํ แหนง ทางวชิ าการ ระดบั รองศาสตราจารยข้นึ ไป

คูม ือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรา งของภาครฐั 12
โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

“ผูชํานาญการดานวิศวกรรม” หรือ “ผูทรงคุณวุฒิดานวิศวกรรม” หมายความวา ผูที่ไดรับ
ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม ระดับสามัญข้ึนไป ใน สาขาวิศวกรรมโยธา หรือ สาขาวิศวกรรม
เหมืองแร หรือ สาขาวิศวกรรมเคร่ืองกล หรือ สาขาวิศวกรรมไฟฟา หรือ สาขาวิศวกรรมอุตสาหการ หรือ
สาขาวิศวกรรมสิ่งแวดลอม หรือ สาขาวิศวกรรมเคมี หรือ ผูท่ีไดรับตําแหนงทางวิชาการ ระดับรอง
ศาสตราจารยข น้ึ ไป

“วิธีประกาศเชิญชวนท่ัวไป” หมายความวา วิธีจางออกแบบงานกอสรางท่ีมีลักษณะไมซับซอน
(พระราชบัญญตั ิการจดั ซ้ือจัดจา งและบรหิ ารพสั ดภุ าครฐั พ.ศ. 2560)

“วิธีคัดเลือก” หมายความวา วิธีจางออกแบบงานกอสรางท่ีหนวยงานของรัฐเชิญชวนผใู หบรกิ ารท่มี ี
คณุ สมบัตติ รงตามเง่ือนไขทห่ี นวยงานของรฐั กาํ หนดไมน อยกวาสามรายใหเขาย่ืนขอเสนอ เวนแตใ นงานน้ันมีผู
ใหบรกิ ารทมี่ ีคุณสมบัติตรงตามที่กําหนดนอยกวา สามราย ท้ังน้ี ใหกระทําไดในกรณี ดังน้ี (พระราชบัญญัติการ
จัดซอื้ จัดจางและบรหิ ารพสั ดภุ าครัฐ พ.ศ. 2560)

(1) ใชว ธิ ปี ระกาศเชญิ ชวนท่วั ไปแลว แตไ มม ผี ูยื่นขอเสนอ หรอื ขอ เสนอนนั้ ไมไ ดร ับการคดั เลอื ก
(2) เปน งานจางท่ีมลี ักษณะซบั ซอนหรือซบั ซอนมาก
(3) เปนงานเกีย่ วกับการออกแบบหรือใชค วามคิด เชน รูปแบบสง่ิ กอสราง ซึ่งหนว ยงานของรัฐไม

มขี อมูลเพียงพอทจ่ี ะกาํ หนดรายละเอยี ดเบ้ืองตน ได
(4) กรณอี น่ื ตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง
“วิธีเฉพาะเจาะจง” หมายความวา วิธีจางออกแบบงานกอสรางที่หนวยงานของรัฐเลือกจางผูให
บริการรายใดรายหนึง่ ซึ่งเคยทราบหรอื เคยเห็นความสามารถแลว ตามทคี่ ณะกรรมการดาํ เนนิ งานจา งออกแบบ
หรือควบคุมงานกอสรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจงไดพิจารณาเสนอแนะ ทั้งนี้ ใหกระทําไดในกรณีดังตอไปนี้
(พระราชบัญญตั ิการจัดซือ้ จดั จา งและบริหารพสั ดุภาครฐั พ.ศ. 2560)
(1) ใชท้ังวิธีประกาศเชิญชวนท่ัวไปและวิธีคัดเลือก หรือใชวิธีคัดเลือกแลว แตไมมีผูยื่นขอเสนอ

หรอื ขอเสนอนนั้ ไมไดร ับการคัดเลอื ก
(2) ใหใชกบั งานจา งทมี่ ีวงเงนิ งบประมาณคา กอ สรา งไมเกินวงเงินตามทก่ี ําหนดในกฎกระทรวง
(3) เปนงานท่ีมีความจําเปนเรงดวนหรือที่เกี่ยวกับความมั่นคงของชาติ หากลาชาจะเสียหายแก

หนว ยงานของรัฐหรือความมั่นคงของชาติ
(4) เปนงานท่ีจําเปนตองใหผูใหบริการรายเดิมทําตอจากงานท่ีไดทําไวแลว เนื่องจากเหตุผลทาง

เทคนคิ
(5) กรณีอน่ื ตามท่กี าํ หนดในกฎกระทรวง
“วิธีประกวดแบบ” หมายความวา วิธีจางออกแบบงานกอสรางท่ีหนวยงานของรัฐเชิญชวนผูให
บริการที่มีคุณสมบัตติ รงตามเงื่อนไขที่หนวยงานของรฐั กําหนดใหเ ขาย่นื ขอเสนอ เพอ่ื ออกแบบงานกอสรางที่มี
ลักษณะพิเศษ เปนท่ีเชิดชูคุณคาทางดานศิลปกรรมหรือสถาปตยกรรมของชาติ หรืองานอ่ืนตามที่กําหนดใน
กฎกระทรวง (พระราชบญั ญตั ิการจดั ซื้อจดั จา งและบริหารพัสดภุ าครัฐ พ.ศ. 2560)

คมู ือการจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอ สรา งของภาครัฐ 13
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

“ความซับซอน” หมายความวา ลักษณะความซับซอนของงานสถาปตยกรรม ไดแก (หนังสือเวียน
กรมบัญชีกลาง ท่ี กค 0405.4/ว 357 ลงวันท่ี 25 กรกฎาคม 2562 เร่ือง คําอธิบายประเภทงานกอสราง
และวิธีการคํานวณเทียบสัดสวนจากขนาดโครงการใกลเคียงกัน ตามกฎกระทรวงกําหนดอัตราคาจางผู
ใหบ รกิ ารงานจางออกแบบหรือควบคมุ งานกอ สรา ง พ.ศ. 2562)

“ซับซอนมาก” หมายถึง งานอาคาร งานสถาปตยกรรมภายใน งานภูมิสถาปตยกรรมท่ีมี
แบบแผนวิจิตรตองใชความประณีตช้ันสูง ใชเทคโนโลยีชั้นสูง ความชํานาญเฉพาะดาน มีความสลับซับซอน
หรือมีผูใชสอยจํานวนมาก มีลักษณะพิเศษเชิดชูคุณคาทางดานสถาปตยกรรม ศิลปกรรม วัฒนธรรมหรือ
ธรรมชาติ

เชน พิพิธภัณฑ อาคารทางศาสนา ศาลากลางจังหวัด โรงพยาบาล อาคาร
หองปฏิบัติการ อาคารที่มีความสลับซับซอน อาคารในสนามบินเฉพาะอาคารท่ีพักผูโดยสาร (Passenger
Terminal) อนุสาวรีย รัฐสภา ศูนยวัฒนธรรม อาคารอนุรักษ สถานทูต อาคารเก็บวัสดุท่ีเสี่ยงอันตรายหรือ
เสี่ยงตอสุขภาพ งานสถาปตยกรรมภายในของบานพักอาศัย ภูมิทัศนในพื้นท่ีอนุรักษ ภูมิทัศนในอาคาร สวน
หลังคา สวนพฤกษศาสตร สวนสมุนไพร สวนสัตว สวนสาธารณะกลางเมือง หรืองานปรับปรุงอาคารหรือภูมิ
ทศั นในบริเวณท่มี กี ารใชสอยหรือสิง่ ปลกู สรางอยูเดมิ งานภูมทิ ศั นสถาปตยกรรมภายในพืน้ ทีอ่ อนไหวทางนิเวศ
งานภมู ทิ ัศนท เี่ กี่ยวกบั การปรับระดบั พนื้ ที่

“ซับซอน” หมายถึง งานอาคาร งานสถาปตยกรรมภายใน งานภูมิสถาปตยกรรม ท่ีตองใช
ความประณีต ความชํานาญ มีประโยชนใชสอยที่ซับซอน มีลักษณะการกอสรางที่ซับซอน มีกฎเกณฑควบคุม
เฉพาะ หรอื มีการใชงานหลากหลาย

เชน อาคารมหาวิทยาลัย อาคารเรียนรวม หอสมุด หอประชุม อาคารพักอาศัยรวม
สนามกีฬา สถานกักกัน หอพัก โรงเรียน ศาลาประชาคม อาคารสํานักงาน อาคารสูง อาคารขนาดใหญพิเศษ
สถาบันระดับสูงของรัฐ สถาบันการเงิน โรงแรม โรงภาพยนตร โรงมหรสพ หางสรรพสินคา ศูนยประชุม ศูนย
แสดงสินคาและนิทรรศการ สถานีขนสงตางๆ อาคารศูนยการคา สถานบริการและนันทนาการ สโมสร สวน
สนุก สวนสาธารณะ ภูมิทัศนชุมชน ภูมิทัศนบริเวณอาคารสาธารณะ โครงการจัดสรรท่ีดิน หรือนิคม
อุตสาหกรรม

“ไมซับซอน” หมายถึง งานอาคาร งานสถาปตยกรรมภายใน งานภูมิสถาปตยกรรม มี
ลกั ษณะเรยี บงาย เปน มาตรฐานทว่ั ไป

เชน โรงเก็บพัสดุ คลังสินคา อาคารคลังสินคา (Cargo) อาคารโรงซอมเคร่ืองบิน
(Hangar) อาคารจอดรถยนต ตลาด รานคา ศูนยอาหาร โชวรูม อาคารประเภทบานที่อยูอาศัยหรือสํานักงาน
ขนาดเล็ก สวนสาธารณะชานเมือง งานภูมิทัศนถนนหรือเสนทางคมนาคม สวนเกษตร สวนประดับ หรือ
สวนหยอ ม

คมู ือการจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรา งของภาครัฐ 14
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

“ขั้นตอนการใหบริการออกแบบและการสงมอบงานออกแบบสถาปตยกรรม” (ประกาศสภา
สถาปนิก เรื่อง มาตรฐานในการประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมควบคุม วาดวยขอบเขตและข้ันตอนในการ
ปฏบิ ัติวิชาชพี สาขาสถาปตยกรรมหลกั พ.ศ. 2558)

“การออกแบบแนวคิด” (Conceptual design) หมายความวา ทําการหาขอสรุปลกั ษณะ
สถาปตยกรรมเบื้องตน โดยการนาํ วัตถุประสงคของผูรบั บรกิ าร รายละเอียดความตองการพื้นท่ีใชสอยและการ
เชื่อมโยงพ้ืนที่ตางๆ มาออกแบบเบื้องตนของโครงการใหตอบสนองวัตถุประสงค ประโยชนใชสอยและ
งบประมาณของผรู บั บริการ สรุปผลเปนรายงานซงึ่ อยา งนอยมรี ายละเอียด ดงั นี้

(ก) แบบแนวคิดผังบริเวณ แสดงความสัมพันธอาคารหรือกลุมอาคารกับอาคารเดิม
หรือบริเวณขางเคยี งรวมถงึ เสนทางสัญจร

(ข) แบบแนวคิดตัวอาคารโดยสังเขป ประกอบดวยแบบแปลนผังพื้นช้ันหลัก รูป
ดา น รูปตดั เบ้อื งตน แสดงดว ยมาตราสว นท่ีเหมาะสม

(ค) ประมาณราคาเบื้องตน
(ง) รายงานสรุปการออกแบบแนวคดิ
“การออกแบบราง” (Preliminary design) หมายความวา ดําเนินการรวมขอบเขตการ
ออกแบบแนวคิด พัฒนาตอใหมีรายละเอียดมากข้ึน โดยมีลักษณะสัดสวนขนาด ความสัมพันธของ
องคประกอบทางสถาปตยกรรมและวัสดุโดยสังเขป รวมถึงคากอสรางเบื้องตนเพ่ือนําเสนอผูวาจาง แบบและ
เอกสารในขนั้ ตอนน้อี ยางนอ ยประกอบดว ย
(ก) แบบรา งผังบรเิ วณ แสดงความสมั พันธของอาคารหรือกลุมอาคารกับอาคารเดิม
หรอื บรเิ วณขางเคียง รวมถึงเสนทางการสญั จรและการตอ เช่อื มกับทางสาธารณะ
(ข) แบบรางตัวอาคารตางๆ ประกอบดวย แบบแปลนผังพ้ืน รูปดาน รูปตัด โดยใช
มาตราสวนที่เหมาะสม
(ค) เอกสารที่จําเปนอ่ืนๆ เพ่ือประกอบการพิจารณา เชน ตารางสรุปพ้ืนท่ีกอสราง
เปน ตน
(ง) การประมาณราคาคา กอ สรางเบื้องตน

คูมือการจดั ทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรางของภาครัฐ 15
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

“การพัฒนาแบบราง” (Design development) หมายความวา พัฒนางานออกแบบ
สถาปตยกรรมหลักจากการออกแบบรา ง แบบและเอกสารในข้ันตอนนี้อยา งนอ ยประกอบดว ย

(ก) ผังบริเวณ แสดงตําแหนงอาคารหรอื กลุมอาคาร และองคประกอบท่ีสําคัญอื่นๆ
ภายในบรเิ วณ

(ข) แบบแปลนผังพ้ืนอาคารทุกชั้น รูปดาน รูปตัด โดยแสดงองคประกอบสําคัญ
ตางๆ เชน ตําแหนงและขนาดของเสา ผนัง ชองเปด ชองทางเดินทองานระบบวิศวกรรมประกอบอาคาร
รวมถงึ ระยะความสงู ทีจ่ าํ เปน ตา งๆ โดยใชมาตราสวนทีเ่ หมาะสม

(ค) แนวทางการใชวัสดุในสว นตา งๆ ท่ีสาํ คัญ
(ง) แบบขยายรายละเอยี ด และเอกสารอืน่ ๆ ที่จาํ เปน เพ่ือประกอบการพิจารณา
(จ) การประมาณราคาคา กอ สราง
“การจัดทํารายละเอียดแบบกอสราง แบบรูปรายการสําหรับการกอสราง” (Detail
design) หมายความวา จัดทาํ แบบสําหรับใชขออนุญาต ประกวดราคา และใชใ นการกอสราง โดยนําแบบราง
ข้ันสุดทายท่ีไดรับความเห็นชอบจากผวู า จางมาจัดทําแบบ และเอกสารที่จําเปน แบบและเอกสารในข้ันตอนน้ี
อยางนอ ยประกอบดว ย
(ก) ผังบริเวณ แสดงตําแหนงอาคารหรือกลุมอาคาร ถนน ลานจอดรถ และ
องคประกอบท่สี าํ คญั อ่ืนๆ ภายในบริเวณ
(ข) แบบแปลนผังพ้ืนอาคารทุกช้ัน รูปดาน รูปตัด โดยแสดงองคประกอบสําคัญ
ตางๆ เชน ตําแหนงและขนาดของเสา ผนัง ชองเปด ชองทางเดินทองานระบบวิศวกรรมประกอบอาคาร
รวมถึงระยะความสงู ทจ่ี ําเปน ตา งๆ โดยใชม าตราสวนทีเ่ หมาะสม
(ค) แบบขยายรายละเอียดองคประกอบอาคาร เชน หองน้ํา บันได ประตู และ
หนาตาง สวนประณีตสถาปตยกรรมอืน่ ๆ
(ง) รายการประกอบแบบกําหนดการใชว สั ดตุ า งๆ ภายใน และภายนอกอาคาร
(จ) ตารางแสดงปริมาณงานและราคาคา กอ สรางโครงการ
(ฉ) เอกสารอ่ืนๆ ตามความจําเปน เพ่อื ประกอบการขออนญุ าต และประกวดราคา
(ช) จาํ นวนชดุ ของแบบ และเอกสารทจี่ ะสงมอบใหสถาปนิกทาํ การตกลงกบั ผวู าจาง
และใหป รากฏในหนงั สือขอ ตกลงหรือสัญญา
“การคัดเลือกผูรับเหมากอสราง” หมายความวา เปนการใหคําปรึกษาดานเอกสาร ขอมูล
และรายละเอียดท่ีจําเปนใหผูวาจางเพ่ือนําไปประกอบการประมูล และ/หรือ การประกวดราคาคัดเลือก
ผรู บั เหมากอ สรา ง

คูมือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครัฐ 16
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

“งานกํากับดูแลการกอสราง” หมายความวา ดําเนินการตรวจเย่ียมสถานที่กอสรางเพ่ือดู
การกอสรางท่ัวไปและใหคําแนะนําเพื่อใหการกอสรางดําเนินการไดโดยราบรื่น รูปแบบและวัสดุเปนไปตาม
แบบและรายการประกอบแบบ รวมถึงการใหค ําแนะนาํ ในกรณีมีการเปลย่ี นแปลงแกไขปลีกยอ ยทําใหโ ครงการ
ผดิ ไปจากแบบที่ออกแบบไวเดิม เพอื่ ใหถ กู ตองตามกฎหมายและมีความปลอดภัยในการใชงาน

“รายการประกอบแบบกอสราง (Specifications)” หมายความวา เอกสารท่ีมีขอความกําหนดโดย
ไดรับความยินยอมและเห็นชอบดวยแลวจากผูวาจาง เกี่ยวกับวิธีการดําเนินการ และการปฏิบัติการในงาน
กอสรางและงานติดตั้งเคร่ืองอุปกรณ รวมท้ังเกี่ยวกับชนิด ประเภท ขนาด คุณภาพและมาตรฐานของวัสดุ
อปุ กรณ และเคร่ืองจกั รทจ่ี ะนํามาใช (คูมอื สถาปนกิ 2547 เลม 2)

“แบบแสดงรายการ ปริมาณงาน และราคา” หรือ “ใบแจงปริมาณงานและราคา (Bill of
Quantities: BoQ)” หมายความวา แบบฟอรมสําหรับรวบรวมรายการงานกอสราง รวมท้ังปริมาณงานและ
คาวัสดุครุภัณฑและหรือคาแรงงานสําหรับแตละรายการงานกอสราง ท่ีไมเกี่ยวของกับคาใชจายพิเศษตาม
ขอกําหนดและคาใชจายอื่นที่จําเปนตองมี (หลักเกณฑการคํานวณราคากลางงานกอสรางอาคาร
คณะกรรมการราคากลางและขนึ้ ทะเบยี นผูป ระกอบการ กรมบัญชีกลาง 2560)

“Backup sheet” หรือ “Breakdown sheet” หมายความวา แผนงานสําหรับเก็บบันทึกขอมูล
ดิบ ทไี่ ดจากการถอดแบบสํารวจปริมาณวัสดุอุปกรณ ทัง้ วิธีการนบั จํานวนและวิธีการวัดปริมาณ เปนขนั้ ตอนท่ี
ดําเนินการตอเน่อื งจากการถอดแบบสํารวจปรมิ าณวสั ดุอุปกรณ โดยกรอกขอมูลท่ีไดลงในแบบฟอรมหรอื ไฟล
Breakdown sheet ท่ีจัดเตรียมไวสําหรับเก็บขอมูลจํานวน (Quantity) หรือความยาว (Length) หรือพื้นที่
(Area) ของวัสดุอุปกรณ โดยแยกเปนหมวดหมู เพื่อความสะดวกในการตรวจสอบ และการนําไปใชเพ่ือการ
คํานวณราคาตอไป (หลักเกณฑการคํานวณราคากลางงานกอสรางอาคาร คณะกรรมการราคากลางและข้ึน
ทะเบยี นผูประกอบการ กรมบัญชีกลาง 2560)

“การพัฒนาวิชาชีพตอเนื่อง” หรือ “พวต.” (Continuing Professional Development:
CPD) หมายความวา ดงั น้ี

กรณสี ถาปนิก หมายความวา การเขา รวมหลักสตู รหรือกิจกรรมทมี่ วี ตั ถปุ ระสงคหรอื มเี น้ือหา
สาระในอันที่จะยกระดับความรูความสามารถ และเสริมสรางประสบการณใหมๆ รวมท้ังทักษะและความรู
ตางๆ ที่เกี่ยวกับการประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม (ประกาศสภาสถาปนิก เร่ือง การพัฒนาวิชาชีพตอเนื่อง
(พวต.) หลกั เกณฑข องขอบขา ยกจิ กรรม และหนว ย พวต. พ.ศ. 2563)

กรณีวิศวกร หมายความวา การเขารวมหลักสูตรหรือกิจกรรมที่มีวัตถุประสงคและเนื้อหา
สาระในอันท่ีจะรักษาหรือพัฒนาทักษะและความรูในการประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมของผูไดรับ
ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม (ระเบียบคณะกรรมการสภาวิศวกร วาดวยการพัฒนาวิชาชีพ
ตอเนอื่ ง พ.ศ. 2551)

คมู อื การจดั ทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรางของภาครัฐ 17
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

“หนวย พวต.” หมายความวา หนวยคะแนนท่ีคณะอนุกรรมการ (คณะอนุกรรมการชุดท่ี
คณะกรรมการสภาสถาปนิกไดแตงต้ังและมอบหมายใหมีหนาท่ีท่ีเก่ียวกับการพัฒนาวิชาชีพตอเนื่อง) ใหการ
รับรองสําหรับกิจกรรม พวต. ซ่ึงเปนไปตามท่ีคณะกรรมการสภาสถาปนิกกําหนดสําหรับกิจกรรม พวต.
ประเภทตางๆ (ประกาศสภาสถาปนิก เรื่อง การพัฒนาวิชาชีพตอเนื่อง (พวต.) หลักเกณฑของขอบขาย
กจิ กรรม และหนวย พวต. พ.ศ. 2563)

“หนวยความรู” (Professional Development Unit: PDU) หมายความวา คะแนนที่ไดรับจาก
การพัฒนาวชิ าชีพตอ เนื่อง (ระเบียบคณะกรรมการสภาวศิ วกร วา ดว ยการพฒั นาวิชาชีพตอ เนื่อง พ.ศ. 2551)

คูมือการจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรา งของภาครฐั 18
โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

บทที่ 3
เอกสารงานจา งและขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR)

งานจา งออกแบบงานกอสรา งของภาครัฐ โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

บทที่ 3 กลาวถึงการกําหนดหัวขอ และเนื้อหาของเอกสารงานจางออกแบบงานกอสราง และขอบเขต
ของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจง และคําอธิบาย
เนอ้ื หาในแตล ะหวั ขอ พรอ มทง้ั แบบฟอรมและตวั อยา งเอกสารทใี่ ชในการดําเนินการจางออกแบบงานกอสราง
ของภาครัฐโดยวิธีเฉพาะเจาะจง ไดแก เอกสารงานจางออกแบบงานกอสรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจง และ
ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอ สรางโดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

3.1 คําอธิบาย เอกสารงานจางออกแบบงานกอสรางโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

เอกสารงานจางออกแบบงานกอสรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจง ควรประกอบดวยหัวขอตางๆ อยางนอย
14 หัวขอ ไดแก

1. เอกสารแนบทา ยเอกสารงานจา งออกแบบ
2. คุณสมบัติของผูใหบ ริการจางออกแบบ
3. หลักฐานการยืน่ ขอเสนอ
4. การย่นื ขอเสนอ
5. หลักเกณฑและสทิ ธใิ นการพิจารณา
6. การทาํ สัญญาจาง
7. คา จางและการจา ยเงนิ
8. อัตราคา ปรับ
9. ขอ สงวนสทิ ธิใ์ นการยนื่ ขอเสนอและอืน่ ๆ
10. การปฏบิ ัตติ ามกฎหมายและระเบียบ
11. ความรับผดิ ชอบและจรรยาบรรณตามวิชาชีพ
12. คณะกรรมการดําเนนิ งานจางออกแบบโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง
13. บคุ ลากรทใี่ ชในโครงการ
14. การประเมนิ ผลการปฏบิ ัตงิ านของผูประกอบการ

ในแตล ะหัวขอประกอบดว ยรายละเอียดตอไปน้ี

คมู อื การจดั ทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครฐั 19
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

1. เอกสารแนบทา ยเอกสารงานจา งออกแบบ
ระบุรายการเอกสารแนบทายเอกสารงานจา งออกแบบโดยวิธีเฉพาะเจาะจง ไดแก

1.1 ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สราง
1.2 แบบใบเสนองานจางออกแบบโดยวิธเี ฉพาะเจาะจง
1.3 แบบสญั ญาจา งออกแบบงานกอ สราง
1.4 แบบหนงั สอื คาํ้ ประกนั (หลกั ประกันสัญญา)
1.5 ผงั ท่ีตง้ั โครงการโดยสงั เขป (หนว ยงานของรัฐควรแนบผงั ท่ตี ัง้ โครงการโดยสังเขปเพิ่มเติม

นอกเหนือจากแผนที่ต้ังหรือผังบริเวณท่ีแสดงในขอบเขตของงาน โดยใหมีรายละเอียด
ขนาด และระยะสําคญั ตา งๆ เพียงพอ เพ่อื ใหผใู หบริการสามารถนําไปใชในการออกแบบ
ตอไปได)
1.6 แบบหนังสือมอบอาํ นาจ
1.7 แบบสรุปขอ มูลบุคลากรท่ีใชใ นโครงการ (โดยยอ )
1.8 แบบฟอรม ประวัตแิ ละผลงานของบุคลากรทใี่ ชในโครงการ
1.9 หนงั สือรับรองผูประกอบวชิ าชีพสถาปตยกรรมควบคุม/วิศวกรรมควบคุม
1.10 แบบฟอรม แสดงผลงานการออกแบบของผูใหบริการจา งออกแบบ
1.11 แบบบญั ชีเอกสาร
(1) บัญชีเอกสารสวนท่ี ๑ “ซองท่ี ๑ ซองคณุ สมบตั ิ”
(2) บญั ชเี อกสารสวนท่ี ๒ “ซองท่ี ๒ ซองคุณภาพ”
(3) บัญชีเอกสารสวนที่ ๓ “ซองที่ ๓ ซองใบเสนองาน"
1.12 …......................... ฯลฯ................................

2. คุณสมบตั ขิ องผูใ หบรกิ ารจา งออกแบบ
ระบุคุณสมบัติของผูใหบริการจางออกแบบที่จะมีสิทธิ์ยื่นขอเสนอได โดยคณะกรรมการดําเนินงาน

จางจะพิจารณาวาผูใหบริการจางออกแบบนั้นๆ มีคุณสมบัติ “ผาน” หรือ “ไมผาน” ตามท่ีระบุนี้ โดยยังมิได
นาํ คณุ สมบตั นิ ้มี าพิจารณาใหค ะแนน ประกอบดว ย

คุณสมบตั ขิ ั้นต่ําของผูท่ีมีสิทธิยืน่ ขอ เสนอได เชน มคี วามสามารถตามกฎหมาย ไมเปน บคุ คลลมละลาย
ไมอยูระหวางเลิกกิจการ เปนตน รวมถึงคุณสมบัติของสถานะทางกฎหมาย เชน บุคคลธรรมดา นิติบุคคล
กจิ การรว มคา หรอื กจิ การคารวม เปนตน

นอกจากน้ี ในบางกรณีอาจมีการระบุผลงานออกแบบงานกอสรางที่ผานมาของผูใหบรกิ ารเพิ่มเตมิ ได
เพื่อสรา งความเช่ือมัน่ ใหแกหนวยงานของรัฐ โดยควรระบุลักษณะของผลงานแบบกวางๆ เชน ระบวุ ามผี ลงาน
ออกแบบงานกอสรางหรือปรับปรุงอาคาร หรืออาจระบุเพิ่มเติมถึง ขนาด ความสูง เทคนิคพิเศษท่ีใชในการ

คมู ือการจดั ทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอ สรา งของภาครัฐ 20
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

กอสราง ที่ใกลเคียงกับงานที่จางออกแบบ และเปนผลงานในสัญญาฉบับเดียว ท่ีกอสรางแลวเสร็จแลวภายใน
ระยะเวลากี่ป (โดยคํานึงถึงประเภทของผลงานน้ันๆ วาสามารถเกิดขึ้นไดบอยเพียงใด แตไมควรเกิน 10 ป)
นบั ตงั้ แตว นั ท่ีสง มอบงานกอ สรา งงวดสดุ ทายถึงวนั ท่ยี ่ืนซองเสนองาน และเปนผลงานท่เี ปน คสู ญั ญาโดยตรงกับ
หนวยงานของรฐั หรือหนวยงานเอกชนทห่ี นว ยงานของรัฐที่ดําเนินการจดั จางนัน้ เช่ือถอื

หมายเหตุ
 การระบรุ ายละเอียดผลงานออกแบบงานกอสรา งทผี่ า นมา

- กรณีท่ีเปนงานไมซับซอน หรือซับซอน อาจระบุแค “ตองมีผลงานออกแบบงานกอสรางหรือ
งานปรับปรุงอาคาร” และหลีกเลี่ยงการระบุวา “เปนงานประเภทเดียวกันกับงานที่จางน้ัน”
หรือ “ผูใหบริการจางออกแบบจะตองเคยรวมงานกับผูวาจางในดานงานออกแบบมาไมนอย
กวา ... โครงการ”

- กรณีที่เปนงานซับซอนมากบางประเภท เชน โรงพยาบาล สวนท่ีตองมีการรับรองคุณภาพ
สถานพยาบาล (Hospital Accreditation: HA) (ไมรวมอาคารที่ไมเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล
เชน ที่จอดรถ หอพัก) อาจระบุวา “ตองเคยมีผลงานออกแบบงานกอสรางที่ผานมาเปนงาน
ประเภทเดียวกนั กบั งานทีจ่ างนัน้ ”

- หากตองการกําหนดมูลคา ผลงาน ระบไุ ดไ มเ กินรอยละ 50 ของมูลคา งานกอสรางท่จี ะจัดจา ง
 หลีกเล่ียงการกาํ หนดเงือ่ นไขใดๆ ทม่ี ลี ักษณะเปนการกดี กันการเขาย่ืนขอเสนออยางเปนธรรม

3. หลกั ฐานการยื่นขอ เสนอ
ระบรุ ายการเอกสารหลักฐานทตี่ อ งเสนอในการยื่นขอเสนอ แบง เปน 3 สวน ไดแก

สวนที่ 1 “ซองที่ 1 ซองคุณสมบัติ” เปนซองเอกสารหลักฐานเกี่ยวกับคุณสมบัติผูใหบริการจาง
ออกแบบ (Qualification) ตามท่ีระบุในขอ 2 คณุ สมบตั ิของผใู หบรกิ ารจางออกแบบ

สวนท่ี 2 “ซองท่ี 2 ซองคุณภาพ” เปนซองเอกสารดานคุณภาพ ซึ่งประกอบดวยงานออกแบบพรอม
รายละเอยี ดตามท่รี ะบใุ นขอ 4 การยนื่ ขอ เสนอ

สวนที่ 3 “ซองที่ 3 ซองใบเสนองาน” เปน ซองเอกสารหลักฐานเกี่ยวกับการยื่นขอเสนอ เชน หนังสือ
มอบอํานาจ (กรณีที่ผูใหบริการจางออกแบบมอบอํานาจใหบุคคลอ่ืนกระทําการแทน) การยื่นขอเสนอ และ
แบบใบเสนองานจางออกแบบ (ใบเสนอราคา) และกําหนดยืนราคา

4. การย่นื ขอเสนอ
ระบุข้ันตอนที่ผูใหบริการจางออกแบบที่สนใจยื่นขอเสนอจะตองศึกษาและดําเนินการตามอยาง

เครงครดั รายละเอียดของสิง่ ที่ตอ งยืน่ วิธีการย่นื ระยะเวลาการย่นื เงอ่ื นไข พรอ มท้งั ระบขุ อ ความการขอสงวน

คมู ือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอสรางของภาครฐั 21
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

สิทธ์ิในการแกไขเปลี่ยนแปลงเง่ือนไข หรือเพ่ิม หรือลดรายละเอียดและขอบเขตของงาน (Terms of
Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางดวย

สาํ หรับรายละเอยี ดของสิง่ ที่ตอ งย่ืนในข้ันตอนน้ี อาจประกอบดวย

1) กรอบแนวคดิ ในการออกแบบ (Design concept)
2) กระบวนการออกแบบ (Design process)
3) แบบรางผังบริเวณ แสดงความสัมพันธของอาคาร หรือกลุมอาคารกับอาคารเดิมหรือบริเวณ

ขา งเคียงรวมถึงเสน ทางสญั จรและการตอเชื่อมกบั ทางสาธารณะ
4) แบบรางตัวอาคารตางๆ ประกอบดวยแบบแปลนผังพื้น รูปดาน รูปตัด โดยใชมาตราสวนท่ี

เหมาะสม
5) แบบแนวความคดิ งานระบบวิศวกรรมทกุ สาขาทเ่ี ก่ียวของ
6) เอกสารท่ีจาํ เปนอ่นื ๆ เพื่อประกอบการพิจารณา เชน ตารางสรุปพื้นทีก่ อสรา ง เปนตน
7) การประมาณราคาคา กอสรา งเบอื้ งตน

การนําเสนอแบบรางและแบบแนวความคิด ท้ังดา นสถาปต ยกรรมและวิศวกรรมทุกระบบ ตอ งกําหนด
ขนาดกระดาษ เชน A1, A2, A3 เปน ตน จํานวนไมเ กนิ กี่แผนและจํานวนชดุ สําเนาขนาดกระดาษเทา ไหรและ
จาํ นวนชดุ เอกสารอนื่ ๆ ขนาดกระดาษ เชน A3, A4 เปนตน และจาํ นวนชดุ

อาจกําหนดใหผูใหบริการนําเสนอคณะกรรมการในหองประชุม (Presentation) ในวันท่ีเปดซอง
เสนองาน โดยกาํ หนดระยะเวลานาํ เสนองานของผูใหบริการและระยะเวลาถามตอบ

ท้ังน้ี งานจางออกแบบงานกอสรางมีลักษณะท่ีหลากหลายท้ังความซับซอนและมูลคาโครงการ ดังนั้น
เพื่อใหผูใหบริการจางออกแบบมีระยะเวลาในการจัดทําขอเสนอ ตลอดจนระยะเวลาในการซักถามและการ
ตอบขอซกั ถามท่ีเหมาะสม จงึ เสนอแนวทางการระบรุ ะยะเวลาการยน่ื ขอ เสนอตามตารางท่ี 3.1

คมู อื การจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอสรา งของภาครฐั 22
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

ตารางที่ 3.1 แนวทางการระบรุ ะยะเวลาการยื่นขอเสนองานจางออกแบบงานกอ สราง

มูลคา ระยะเวลานบั จากวนั ปดประกาศเชญิ ชวน/วนั ออกหนังสอื เชญิ ชวนใหย ่ืนขอ เสนอโดยเปด เผย
โครงการ
กอสรา ง (ไมนอ ยกวา ... วนั ทาํ การ)
(ลานบาท)
ไมซ ับซอ น ซบั ซอน ซบั ซอนมาก

การ การ การย่นื การ การ การยืน่ การ การ การย่ืน

ซกั ถาม ตอบ ขอ เสนอ ซักถาม ตอบ ขอเสนอ ซกั ถาม ตอบ ขอ เสนอ

นอยกวา 50 2 4 10 4 8 20 4 8 20

ตัง้ แต 50 แต 4 8 20 5 10 30 5 10 30

ไมถ ึง 750

ตัง้ แต 750 5 10 30 5 10 30 6 12 50

แตไ มถ ึง

5,000

ตั้งแต 5,000 5 10 30 6 12 50 6 12 50

ข้นึ ไป

5. หลกั เกณฑและสิทธิในการพิจารณา
ในการพิจารณาคัดเลือกผูใหบริการงานจางออกแบบงานกอสราง ใหหนวยงานของรัฐพิจารณา

คดั เลือกผูใ หบ รกิ ารท่ีมีแนวคิดของงานจา งท่ีไดค ะแนนดานคุณภาพมากท่ีสุด (พระราชบัญญตั ิการจัดซ้อื จัดจาง
และบริหารพสั ดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 มาตรา 90)

ระบหุ ลกั เกณฑเ พื่อพิจารณาใหคะแนนดานคุณภาพแกขอเสนอที่ย่นื เขา มา สดั สวนรอ ยละของคะแนน
ในเกณฑยอยตางๆ (รวมรอยละ 100) คะแนนขอเสนอดานคุณภาพขั้นต่ําท่ีตองได การพิจารณาเลือกผู
ใหบริการจางออกแบบเพื่อเขาทําสัญญา เง่ือนไขในการไมรับพิจารณาขอเสนอของผูใหบริการจางออกแบบ
ไดแ ก คุณสมบตั ิไมถกู ตอง ขอ เสนอมขี อผิดพลาดท่ีไมส ามารถผอนผนั ได นอกจากนี้ ใหระบสุ ิทธขิ องหนว ยงาน
ของรัฐทดี่ าํ เนินการจดั จาง ทจ่ี ะรบั หรือไมร ับพจิ ารณาขอ เสนอ หรอื ยกเลิกการจา งออกแบบ

กรณีงานจางออกแบบสถาปตยกรรม มีแนวทางการกําหนดหลักเกณฑเพื่อพิจารณาคุณภาพของ
ขอ เสนอ ท่ีอาจประกอบดวยหัวขอ และสัดสว นคะแนนในแตล ะหวั ขอ ดังนี้

(1) ผลงานท่ผี านมาของผูใหบ รกิ าร ไมเกนิ รอยละ 10 (ถา มี)
(2) บคุ ลากรท่ใี ชในโครงการ ไมเกนิ รอ ยละ 15
(3) แนวความคดิ ในการออกแบบ ไมนอ ยกวา รอ ยละ 60
(4) วธิ ีบริหารจดั การและการปฏิบัตงิ าน ไมเกินรอยละ 10
(5) วิธีการนาํ เสนองาน ไมเกนิ รอ ยละ 5

คูมือการจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรา งของภาครฐั 23
โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

หัวขอท่ีกําหนดสัดสวนคะแนนไมเกิน หมายความวา หนวยงานของรัฐอาจพิจารณาไมใชเกณฑขอ
ดังกลาวได เชน หากหนวยงานของรัฐท่ีดาํ เนินการจางไมตองการกําหนดใหผ ูใหบริการตองยื่นผลงานที่ผานมา
เพื่อเปนการเปดกวางทางการแขงขัน ก็สามารถตัดหัวขอ “ผลงานที่ผานมาของผูใหบ ริการ” ออกได และปรับ
สัดสวนคะแนนในหัวขอท่ีเหลือ อยางไรก็ตาม หัวขอ “แนวความคิดในการออกแบบ” จําเปนตองมี และควร
กําหนดใหมีสัดสวนสูงท่ีสุด หรือ ไมนอยกวารอยละ 60 เพ่ือใหเปนไปตามระเบียบ ท่ีใหพิจารณาคุณภาพของ
งานออกแบบเปนสําคญั

ทั้งนี้ ควรระบุเกณฑยอยในแตละหัวขอใหละเอียดเพียงพอท่ีจะทําใหผูใหบริการเขาใจและสามารถ
นําไปพิจารณาทําการออกแบบใหไดตรงตามความตองการของหนวยงานของรัฐ และเพื่อใหคณะกรรมการ
สามารถนําไปใชพิจารณาขอเสนอดานคุณภาพไดอยางโปรงใส โดยมีตัวอยางแนวทางการกําหนดเกณฑยอย
และสดั สวนนํา้ หนักคะแนน (Weighted) ตามตารางท่ี 3.2

นอกจากนี้ ใหระบุเกณฑคะแนนดานคุณภาพขัน้ ต่ําทต่ี องได จงึ จะไดรบั การคดั เลือกดว ย

ตารางที่ 3.2 ตวั อยา งแนวทางการกาํ หนดเกณฑย อ ยและสัดสวนนาํ้ หนกั คะแนน (Weighted)

หวั ขอ เกณฑย อย แนวทางการกาํ หนด

สดั สว นน้าํ หนกั คะแนน

การกําหนดหัวขอ เกณฑย อ ย และสัดสว นนํา้ หนกั การใหค ะแนน

กําหนดใหเ หมาะสมกบั ลักษณะและวัตถุประสงคของงานท่ีจะจดั จา ง

1) ผลงานทผี่ านมา การกําหนดมูลคาผลงานทผี่ า นมาของผูใ หบริการ แสดง - การกาํ หนดสดั สวนนาํ้ หนัก

ของผูใหบริการ ถึงประสบการณก ารออกแบบซึง่ สง ผลตอ ความสามารถ คะแนนผลงาน ควรให

๑๐ คะแนน ที่จะออกแบบงานใหสาํ เรจ็ ไดส ูง ตวั อยางเกณฑ เชน นาํ้ หนักประสบการณ

- มูลคา กอ สรา งของผลงานสงู สดุ ทผ่ี านมา ๒ คะแนน ออกแบบงานประเภท

เชน ผลงานเกนิ ๑๐๐ ลานบาท ได ๑ คะแนน เดยี วกับทจี่ ัดจางสูงกวา

ผลงานเกิน ๕๐๐ ลานบาท ได ๒ คะแนน เกณฑย อ ยอน่ื เนอื่ งจากผู

- จํานวนผลงานออกแบบประเภทเดียวกับทีจ่ ัดจา ง ใหบ รกิ ารจะคุน เคยกบั งาน

๕ คะแนน และปญหาคลา ยๆ กนั มา

เชน มีผลงานออกแบบ ๑ งาน ได ๓ คะแนน กอ นแลว มีโอกาสจะทาํ ให

มผี ลงานออกแบบ ๒ งาน ได ๔ คะแนน ออกแบบไดด ี มปี ญหาใน

มีผลงานออกแบบ ๓ งาน ได ๕ คะแนน ระหวางกอสรา งนอย

- ผลงานทเ่ี ปน อาคารสงู หรอื อาคารขนาดใหญพ ิเศษ - เกณฑอ ืน่ ๆ ที่เหลอื สามารถ

ตามกฎหมายควบคุมอาคาร ๓ คะแนน เฉลยี่ นา้ํ หนกั แตล ะหวั ขอ ให

เชน มีผลงาน ๑ งาน ได ๒ คะแนน ใกลเ คยี งกัน หรอื กาํ หนด

มผี ลงาน ๒ งาน ได ๓ คะแนน ตามความเหมาะสมของงาน

- ฯลฯ ได

คมู ือการจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครฐั 24
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

หัวขอ เกณฑย อย แนวทางการกาํ หนด

2) บคุ ลากรที่ใชใ น สัดสวนนํ้าหนกั คะแนน
โครงการ
๑๕ คะแนน การกาํ หนดตาํ แหนงและจาํ นวนบคุ ลากรใหค รบถว น - การกาํ หนดสดั สวนนาํ้ หนัก

เหมาะสมกบั งานที่จะจา งออกแบบ เชน ผูจดั การ คะแนนบคุ ลากร ควรให

โครงการ สถาปนิกโครงการ วิศวกรโครงการ คะแนนในนาํ้ หนกั ตาํ แหนง

ผูเ ชย่ี วชาญดา นตา งๆ เชน ดานความปลอดภยั อคั คภี ัย ที่มีความสาํ คัญสงู คอื

ดานการประมาณราคา เปน ตน รวมทง้ั การกาํ หนด ผจู ดั การโครงการ คะแนน

จํานวนปป ระสบการณใ นการทาํ งานทส่ี งู จะไดผู รองลงมาคอื สถาปนกิ และ

ใหบ ริการทีม่ ีความพรอมในการทํางานออกแบบงานให วศิ วกรประจําโครงการ

สาํ เรจ็ ไดค ุณภาพทดี่ ี และมปี ญ หาในการกอสรางนอย - เกณฑอ ืน่ ๆ ทีเ่ หลอื สามารถ

นอกจากนี้ อาจมกี ารกาํ หนดเกณฑก ารเขา รวมหลกั สูตร เฉลีย่ นาํ้ หนักแตล ะหัวขอ ให

หรือกจิ กรรมการพฒั นาวิชาชพี ตอ เนอื่ งรวมดว ย จะไดผู ใกลเ คียงกัน หรือกําหนด

ใหบริการทีม่ ีทกั ษะและความรใู นการประกอบวชิ าชีพท่ี ตามความเหมาะสมของงาน

ทันสมัย ได

ตวั อยางเกณฑ เชน

- คณุ สมบตั ขิ องบุคลากรท่ใี ชใ นโครงการ 13 คะแนน

เชน สถาปนกิ โครงการ เกณฑกาํ หนดใหเปน สามัญ

สถาปนกิ มีประสบการณ ๑๐ ป ๒ คะแนน

หากตํา่ กวา สามญั สถาปนิก ได ๐ คะแนน

หากมีประสบการณต ํ่ากวาเกณฑ ได 0 คะแนน

ประสบการณต ามเกณฑ ได ๑.๕ คะแนน

ประสบการณสงู กวา เกณฑ 10 ปข ึ้นไป ได ๑.๗๕ คะแนน

ประสบการณสงู กวา เกณฑ 20 ปข นึ้ ไป ได ๒ คะแนน

- การพัฒนาวิชาชีพตอ เน่ือง 2 คะแนน

เชน สถาปนกิ รายใดรายหน่ึงในโครงการ มหี นวย

พวต. ยอนหลงั 3 ป

รวมกัน 9 หนว ย ได 0.5 คะแนน

รวมกัน 18 หนว ย ได 1 คะแนน

วศิ วกรรายใดรายหน่งึ ในโครงการ มหี นว ยความรู

ยอนหลัง 3 ป

รวมกนั 18 หนวย ได 0.5 คะแนน

รวมกนั 24 หนวย ได 1 คะแนน

- ฯลฯ

คูม อื การจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอ สรา งของภาครัฐ 25
โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

หวั ขอ เกณฑยอ ย แนวทางการกาํ หนด

3) แนวความคดิ ใน สดั สว นน้ําหนกั คะแนน
การออกแบบ
๖๐ คะแนน การกาํ หนดเกณฑยอ ยของแนวความคิดในการออกแบบ - การกําหนดสดั สวนนา้ํ หนัก

ที่ละเอยี ด ครบถว นทุกดา น และการใหนํ้าหนกั คะแนน คะแนน ควรใหน้าํ หนัก

ท่เี หมาะสมจะชว ยใหค ณะกรรมการสามารถคัดเลือก กับเแนวความคิดในการ

งานทมี่ คี วามคดิ สรา งสรรคและคณุ ภาพดที ่ีสุด เพือ่ ออกแบบ (Design

นํามาใชทาํ แบบกอ สรางตอไป ตวั อยา งเกณฑ เชน concept) และ

- กรอบแนวคิดในการออกแบบ (Design concept) กระบวนการออกแบบ

เชน ความคิดสรา งสรรค, การออกแบบเพื่อสขุ ภาวะ (Design process) มากกวา

และความเปน อยทู ดี่ ี (Well-being), การออกแบบ เกณฑอื่น เพราะเปน เกณฑ

เพื่อตอบสนองตอการเปลยี่ นแปลงสภาพภมู อิ ากาศ, สําคัญท่ีจะทําใหเ กดิ การ

การออกแบบเพอ่ื ปองกันและรับมอื กับภัยพบิ ตั ิ สรางสรรคงานท่ีมคี ณุ ภาพ

(Resilience design) เปนตน ๑0 คะแนน - เกณฑท่ีมีความสาํ คัญ

- กระบวนการออกแบบ (Design process) ๑0 คะแนน รองลงมา เชน การวเิ คราะห

- การวิเคราะหพื้นทกี่ อ สราง และการวางผังบริเวณ/ พื้นทีก่ อสรา ง ประโยชนใช

ผังแมบท เชน การวเิ คราะหผงั , การวางผงั บรเิ วณ/ สอย กม็ ีคะแนนรองลงมา

ผังแมบท, การวางทิศทางอาคาร, พน้ื ทเ่ี ปด โลง , - เกณฑอนื่ ๆ ทีเ่ หลือ สามารถ

พ้ืนที่สีเขยี ว, ถนน ทางสญั จรภายในพ้ืนทโี่ ครงการ เฉลย่ี นํา้ หนักแตละหัวขอ ให

และรอบๆ โครงการ เปนตน 8 คะแนน ใกลเ คียงกัน หรือกําหนด

- ประโยชนใชส อย เชน พน้ื ทใ่ี ชส อย, ความสัมพันธ ตามความเหมาะสมของงาน

ของพน้ื ท่ีใชสอย, ทางสญั จรภายในอาคาร, การจดั ได

พ้ืนที่ใชสอยหรอื การจดั วางผังเฟอรน เิ จอรใน

เบ้ืองตน , ความสะดวก, ความปลอดภยั เปน ตน

8 คะแนน

- การตอบสนองความตองการพื้นท่อี าคาร และ

งบประมาณ 4 คะแนน

- การเลอื กระบบอาคารและเทคโนโลยกี ารกอสรา ง

เชน เลอื กใชระบบตา งๆ ในอาคารรวมกนั อยาง

เหมาะสมและมคี วามปลอดภยั , เลอื กระบบอาคาร

ท่ีมเี ทคโนโลยีลา้ํ สมัย, เลอื กใชระบบอาคาร

ประหยดั พลังงาน ลดภาระระบบปรบั อากาศ,

ประหยดั เวลากอ สราง, ประหยัดคา กอสราง เปน ตน

4 คะแนน

คมู ือการจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรา งของภาครฐั 26
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

หวั ขอ เกณฑยอ ย แนวทางการกําหนด

สัดสว นนาํ้ หนักคะแนน

- หลกั การออกแบบ เชน การใชวสั ดแุ ละสี, รปู ทรง

อาคาร, การจัดองคประกอบทางสถาปต ยกรรม,

ลักษณะอาคารมเี อกลกั ษณข ององคกรหรือ

หนว ยงาน เปนตน 4 คะแนน

- สนุ ทรียภาพ และความกลมกลนื กบั สภาพแวดลอ ม

และอาคารขา งเคยี ง/บรบิ ท 3 คะแนน

- การออกแบบเพอื่ ความยง่ั ยืนและการประหยัด

พลังงาน 3 คะแนน

- การออกแบบเพื่อทกุ คน (Universal design) 3 คะแนน

- ความยดื หยนุ ตอ การปรบั เปล่ียนการใชง านและดแู ล

รักษาในอนาคต เชน ยืดหยนุ ปรบั เปล่ยี นการใช

สอยในอนาคตไดงา ย, การเลือกใชว ัสดทุ ่ีดแู ลรกั ษา

งาย 3 คะแนน

- ฯลฯ

4) วิธบี รหิ ารจดั การ การกําหนดวธิ ีบรหิ ารจดั การและการปฏบิ ัตงิ าน จะ - การกําหนดสดั สว นนาํ้ หนัก

และการ สง ผลใหไ ดง านออกแบบท่ีมคี ุณภาพ เสร็จในระยะเวลาท่ี คะแนนวิธบี รหิ ารจัดการ

ปฏบิ ตั งิ าน กําหนด ตัวอยา งเกณฑ เชน และปฏิบตั ิงาน สามารถ

๑๐ คะแนน - การจัดผังบคุ ลากร ๒ คะแนน เฉลย่ี น้ําหนักในแตล ะหัวขอ

- แผนงานออกแบบ ๒ คะแนน ใหใกลเคยี งกนั ได หรอื

- แผนบุคลากร (Man-Month) ๑ คะแนน กําหนดตามความเห็นของ

- แผนการบรหิ ารความตอ เนื่องขององคกร ๒ คะแนน คณะกรรมการ

- แผนบรหิ ารความเสยี่ ง ๓ คะแนน

- ฯลฯ

5) วิธีการนําเสนอ วธิ ีการนาํ เสนองานท่ีดี แสดงถึงความสามารถในการ - การกําหนดสัดสวนนาํ้ หนัก

งาน ส่ือสารของผใู หบริการ ท่ีจะมผี ลใหก ารทาํ งานรว มกบั คะแนนวธิ กี ารนําเสนองาน

๕ คะแนน ผูวา จา งทาํ งานไดร วดเร็วและราบรื่น ตวั อยา งเกณฑ เชน สามารถเฉลย่ี นา้ํ หนักในแต

- ความครบถว นและถกู ตอ งของแบบ ๒ คะแนน ละหวั ขอ ใหใกลเ คียงกนั ได

- การส่ือสารชดั เจนและเขาใจงา ย ๑ คะแนน หรือกําหนดตามความเหน็

- เทคนิคการแสดงแบบ ๑ คะแนน ของคณะกรรมการ

- การตอบคําถามและการแกปญ หา ๑ คะแนน

(กรณมี ีการนําเสนอคณะกรรมการในท่ปี ระชมุ )

- ฯลฯ
หมายเหตุ หนวยงานของรฐั สามารถนําเกณฑขา งตน ไปประยุกตใ ชใหเ หมาะสมกับลกั ษณะงานท่จี า ง

คมู ือการจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรา งของภาครฐั 27
โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

6. การทําสัญญาจาง
ระบุระยะเวลาที่ผูใหบริการจางออกแบบที่ไดรับการคัดเลือกเขาทําสัญญาจางตามแบบสัญญาจาง

ออกแบบกบั หนวยงานของรฐั ท่ีวาจาง นบั ถดั จากวนั ทไ่ี ดรบั แจง

7. คา จางและการจายเงิน
ระบุคาจางและการจายเงิน โดยหนวยงานของรัฐที่ดําเนินการจัดจางอาจจายคาจางใหผูรับจางคร้ัง

เดยี ว หากเปน โครงการขนาดเลก็ หรอื ไมซบั ซอน หรือจา ยคาจา งใหผรู ับจา งเปนงวด

การแบงงวดงาน อัตราคาจาง และเง่ือนไขในการจายเงินแตละงวดงานข้ึนอยูกับขนาดและความ
ซับซอนของโครงการ (โปรดดูหัวขอ 3.5 ตัวอยาง เอกสารงานจางออกแบบงานกอสรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจง
ประกอบ) และตองสอดคลอ งกันกับท่ีระบุในขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบ
งานกอสรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจง หัวขอ “ข้ันตอนการใหบริการออกแบบและการสงมอบงาน” และการ
กําหนดระยะเวลาในแตละงวดควรเผ่ือเวลาในการตรวจรับพัสดุงานจางออกแบบดวย

8. อตั ราคาปรับ
ระบุอัตราคาปรับในกรณีที่ผูใหบริการจางออกแบบทํางานไมแลวเสร็จตามเวลาที่กําหนดในสัญญา

โดยเปนอัตราคาปรับรายวัน รอยละเทาใด โดยใหกําหนดตามระเบียบกระทรวงการคลัง วาดวยการจัดซ้ือจัด
จางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 หมวด 5 การทําสัญญาและหลักประกัน สวนท่ี 1 สัญญา ขอ
162 คือ “ใหกําหนดคาปรับเปนรายวนั เปนจํานวนเงินตายตัวในอัตรารอยละ 0.01-0.10 ของราคางานจาง
น้นั แตจะตอ งไมตํา่ กวา วันละ 100 บาท” นบั ถดั จากวันครบกาํ หนดจนถงึ วันที่ผูใหบ ริการจางออกแบบปฏิบัติ
ตามสัญญาถกู ตอ ง ครบถวน

9. ขอ สงวนสิทธ์ใิ นการยืน่ ขอเสนอและอ่ืนๆ
ระบุกรณีตางๆ ที่หนวยงานของรัฐท่ีดําเนินการจัดจางตองการรักษาสิทธ์ิในการแกไข เปล่ียนแปลง

ยกเลิก หรือดําเนินการอยางใดอยางหน่ึง เพ่อื รกั ษาผลประโยชนข องราชการ

10. การปฏิบตั ิตามกฎหมายและระเบียบ
ระบุวาในระหวางระยะเวลาการจาง ผูใหบริการจางออกแบบท่ีไดรับคัดเลือกใหเปนผูรับจางตอง

ปฏบิ ัตติ ามหลกั เกณฑท ่ีกฎหมายและระเบียบไดกําหนดไวโดยเครงครดั

11. ความรบั ผดิ ชอบและจรรยาบรรณตามวิชาชีพ
ระบุความรับผิดชอบรวมถึงจรรยาบรรณตามวิชาชีพของผูใหบริการจางออกแบบ โดยครอบคลุมขอ

กฎหมายทเ่ี ก่ยี วขอ งกบั การปฏบิ ัติวิชาชพี นัน้ ๆ

คมู ือการจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอ สรา งของภาครัฐ 28
โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

12. คณะกรรมการดําเนนิ งานจางออกแบบโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง
ระบุรายช่ือคณะกรรมการดําเนินงานจางออกแบบโดยวิธีเฉพาะเจาะจง โดยมีคุณสมบัติและจํานวน

เปนไปตามระเบียบกระทรวงการคลัง วาดวยการจัดซ้ือจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 หมวด
4 สว นที่ 2 กระบวนการจางออกแบบหรอื ควบคมุ งานกอสราง

“ขอ 142 คณะกรรมการดําเนินงานจางออกแบบหรือควบคุมงานกอสรางตามขอ 141 แตละคณะ
ประกอบดวย ประธานกรรมการ 1 คน และกรรมการอยา งนอย 2 คน ซ่งึ แตง ต้ังจากขาราชการ ลูกจา งประจํา
พนักงานราชการ พนกั งานมหาวทิ ยาลัย พนกั งานของรฐั หรือพนกั งานของหนว ยงานของรัฐทเ่ี รียกช่ืออยางอื่น
โดยใหค าํ นงึ ถงึ ลกั ษณะหนา ท่ีและความรบั ผดิ ชอบของผทู ่ีไดร ับแตงต้ังเปน สําคัญ

นอกเหนือจากกรณีตามวรรคหนึ่ง จะแตงต้ังผูชํานาญการหรือผูทรงคุณวุฒิที่เปนบุคคลภายนอกใน
งานท่ีจา งนน้ั รว มเปนกรรมการดว ยกไ็ ด”

สําหรับงานออกแบบงานกอสราง จัดเปนวิชาชีพควบคุมและกํากับดูแลโดยสภาวชิ าชพี ท่ีเก่ียวของ ซึ่ง
ผใู หบ ริการจา งออกแบบเองตองไดรบั ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพจึงจะสามารถปฏิบัติวชิ าชีพได อกี ท้งั การท่ีจะ
ออกแบบงานสถาปตยกรรมท่ีดีและมีคุณภาพ ตองไดรับการออกแบบโดยสถาปนิกที่มีความคิดสรางสรรค มี
ความรูดานวิชาการสูง และมีประสบการณทางวิชาชีพที่ยาวนาน ดังนั้น จึงมีความจําเปนอยางยิ่งที่จะตองมี
ผูชํานาญการหรือผูทรงคุณวุฒิท่ีมีคุณสมบัติข้ันต่ําเทากับคุณสมบัติของผูใหบริการท่ีมีสิทธิ์ย่ืนขอเสนอในงาน
จางน้ัน รวมเปนคณะกรรมการดําเนินงานจางออกแบบโดยวิธีเฉพาะเจาะจงดวย จึงจะทําใหการพิจารณา
คุณภาพของงานออกแบบงานกอสรางมีความนาเช่ือถือ และสรางความม่ันใจใหแกหนวยงานของรัฐท่ี
ดําเนินการจัดจางวาจะไดผลงานที่มีคุณภาพเพียงพอตอการนําไปพัฒนาตอจนเปนงานกอสรางที่ดี กอใหเกิด
ความคุมคาในการใชจายเงิน รวมถึงสรางความเชื่อม่ันแกผูใหบริการวาจะไดรับการพิจารณาผลงานอยาง
โปรงใส ตามวัตถุประสงคของพระราชบัญญตั ิการจัดซื้อจัดจางและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 อยาง
แทจริง โดยมีแนวทางการแตงตั้งผูชํานาญการหรือผูทรงคุณวุฒิที่เปนบุคคลภายนอกในงานที่จางนั้นรวมเปน
กรรมการ ดงั น้ี

กรณีงานจางออกแบบประเภทงานสถาปตยกรรม หากหนวยงานของรัฐท่ีดําเนินการจัดจางไมมี
ผูชํานาญการ หรือผูทรงคุณวุฒิดานสถาปตยกรรม เขารวมเปนคณะกรรมการดําเนินงานจางดวย หนวยงาน
ของรัฐท่ีดําเนินการจัดจางควรแตงต้ังบุคคลภายนอกในงานที่จางน้ัน ที่เปนผูชํานาญการ หรือ ผูทรงคุณวุฒิ
ดานสถาปตยกรรมในสาขาเดียวกับงานท่ีจาง อยางนอย 1 คน เขารวมเปนคณะกรรมการดวย โดยอาจขอ
รายช่ือจาก สภาสถาปนิก หรือ สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ หรือ องคกรวิชาชีพที่เกี่ยวของ
หรือ สถาบันการศึกษาท่ีมีการเรียนการสอนในดานสถาปตยกรรม หรือ หนวยงานของรัฐอื่นๆ ท่ีมีหนวยงาน
ออกแบบ เปนตน

คมู อื การจัดทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอสรา งของภาครัฐ 29
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

กรณีงานจางออกแบบประเภทงานวิศวกรรม (งานประเภทอื่นที่ไมจัดเปนงานประเภท
สถาปตยกรรม ตามกฎกระทรวงกําหนดอัตราคาจางผูใหบริการงานจางออกแบบหรือควบคมุ งานกอสรา ง
พ.ศ. 2562) หากหนวยงานของรัฐที่ดําเนินการจัดจางไมมีผูชํานาญการ หรือผูทรงคุณวุฒิดานวิศวกรรม เขา
รวมเปนคณะกรรมการดําเนินงานจางดวย หนวยงานของรัฐท่ีดําเนินการจัดจางควรแตงตั้งบุคคลภายนอกใน
งานท่ีจางน้ัน ที่เปนผูชํานาญการ หรือ ผูทรงคุณวุฒิดานวิศวกรรมในสาขาเดียวกับงานท่ีจา ง อยางนอย 1 คน
เขารวมเปนคณะกรรมการดวย โดยอาจขอรายชื่อจาก สภาวิศวกร หรือ วิศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ใน
พระบรมราชูปถัมภ หรือ องคกรวิชาชีพที่เกี่ยวของ หรือ สถาบันการศึกษาท่ีมีการเรียนการสอนในดาน
วิศวกรรม หรอื หนวยงานของรฐั อ่นื ๆ ท่ีมีหนว ยงานออกแบบ เปนตน

13. บุคลากรทใี่ ชในโครงการ
ระบุคุณสมบัติบุคลากรของผูใหบริการจางออกแบบ จํานวนบุคลากร ประสบการณการทํางาน ซ่ึงจะ

ถูกใชใ นการประเมินคะแนนดา นคุณภาพของขอเสนอ เชน

(1) ผูจัดการโครงการ สถาปนิกระดับสามัญสถาปนิกขึ้นไป หรือ วิศวกรระดับสามัญวิศวกรขึ้นไป
ไดรับใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม หรือ ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพวิศวกรรม
มาแลวไมนอ ยกวาก่ปี  จํานวนก่คี น นับถงึ วันย่นื ขอเสนอ

(2) สถาปนิกระดับสามัญสถาปนิกขึ้นไป สาขาสถาปตยกรรมหลัก (หรือ สาขาสถาปตยกรรมผัง
เมือง หรือ สาขาภูมิสถาปตยกรรม หรือ สาขาสถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป) ไดรับ
ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมมาแลวไมนอยกวากี่ป จํานวนก่ีคน นับถึงวันย่ืน
ขอเสนอ (กรณีงานจางออกแบบงานกอสรางพื้นท่ีไมเกินกวา 1,000 ตารางเมตร สถาปนิก
ระดับภาคสี ถาปนกิ ข้นึ ไปสามารถเขา รวมได)

(3) วิศวกรระดับสามัญวิศวกรข้ึนไป สาขาวิศวกรรมโยธา (หรือ สาขาอ่ืนๆ เชน สาขา
วิศวกรรมเครื่องกล หรือ สาขาวิศวกรรมไฟฟา หรือ สาขาวิศวกรรมสิ่งแวดลอม ฯลฯ) ไดรับ
ใบอนญุ าตประกอบวิชาชีพวิศวกรรมมาแลวไมน อ ยกวา กป่ี  จํานวนก่คี น นับถงึ วนั ย่นื ขอ เสนอ

(4) ผูเชี่ยวชาญดานอื่นๆ ท่ีหนวยงานของรัฐท่ีดําเนินการจัดจางเห็นวาจําเปนตอการจางออกแบบ
งานกอสรางบางประเภท โดยอาจเปนผูที่ประกอบวิชาชีพ หรือ นักวิชาการ ท่ีมีประสบการณ
การทํางานในดานท่ีเกี่ยวของกับประโยชนใชสอย หรือดานเทคนิค หรือดานอื่นๆ ของงาน
กอสรางที่จางออกแบบนั้น นอกเหนือจากผูประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมหรือวิศวกรรม เชน
ผูเชี่ยวชาญดานการประมาณราคา ดานอนุรักษพลังงาน ดานส่ิงแวดลอม ดานการจัดแสดง
พพิ ธิ ภัณฑ เปนตน และระบุวา ตอ งมีประสบการณในการทํางานมาแลวไมนอยกวากี่ป จํานวนกี่
คน นับถงึ วันย่ืนขอเสนอ

คูมอื การจดั ทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอสรางของภาครฐั 30
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

หมายเหตุ
 การระบุบุคลากรท่ีใชในโครงการ นอกเหนือจากสถาปนิก สาขาสถาปตยกรรมหลัก ใหคํานึงถึง

พื้นท่ีหรือบริเวณ หรือลักษณะงานที่เขาขายตองมีสถาปนิกสาขาอื่นๆ รวมดวย ตามท่ีกําหนดใน
พระราชบญั ญัตสิ ถาปนิก พ.ศ. 2543 และกฎกระทรวงทเี่ ก่ยี วของ รวมถึงทมี่ กี ารแกไขภายหลัง

14. การประเมนิ ผลการปฏิบัตงิ านของผูประกอบการ
ระบวุ าหนว ยงานของรฐั ทว่ี า จาง สามารถนําผลการปฏิบตั ิงานแลวเสรจ็ ตามสัญญาของผูใหบริการจาง

ออกแบบที่ไดรับการคัดเลือกใหเ ปน ผูรบั จางเพ่ือนํามาประเมนิ ผลการปฏิบัติงานของผปู ระกอบการ

ท้ังนี้ หากผูใหบริการจางออกแบบท่ีไดรับการคัดเลือกไมผานเกณฑที่กําหนดจะถูกระงับการยื่น
ขอ เสนอหรอื ทาํ สัญญากับหนว ยงานของรฐั ท่ีวาจา งไวชัว่ คราว

อยางไรก็ตาม ปจจุบันยังไมมีฐานขอมูลผลการปฏิบัติงานของผูใหบริการจางออกแบบงานกอสรางที่
จะนํามาใชประเมินผลการปฏบิ ัติงานของผูใหบริการ แตหนวยงานของรัฐควรผลักดันใหมีการจดั ทําฐานขอมูล
ดังกลาว เพอื่ ใชในการคัดกรองผูใ หบ ริการออกแบบทมี่ ีศกั ยภาพไดส ะดวกมากข้ึน

คมู อื การจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรางของภาครัฐ 31
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

3.2 คาํ อธบิ าย ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงาน
กอ สรางโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจง
ควรประกอบดวยหวั ขอตางๆ อยางนอ ย 9 หัวขอ ไดแก

1. ความเปนมา
2. วตั ถปุ ระสงค
3. คุณสมบัติของผูใหบริการจา งออกแบบ
4. ขอบเขตของงาน
5. ระยะเวลาดําเนนิ การ
6. ขน้ั ตอนการใหบริการออกแบบและการสงมอบงาน
7. คา จา งและการจายเงิน
8. วงเงนิ ในการจา งออกแบบ
9. ผูรับผดิ ชอบโครงการ

ในแตล ะหวั ขอประกอบดวยรายละเอยี ดตอไปนี้

1. ความเปน มา
ระบุความเปนมาของโครงการหรือหลักการและเหตุผล เปนการกลาวถึงที่มาของโครงการ ที่ตั้ง

ลักษณะโครงการท่ีศึกษาไวเดิม (ถามี) สาเหตุปญหา ความจําเปนในการพัฒนาโครงการ การเชื่อมโยงกับ
โครงการอ่นื ภาพรวม ประโยชนข องการพัฒนาโครงการ เปน ตน

2. วัตถุประสงค
ระบุวัตถุประสงคของโครงการ โดยอาจเขียนเปนยอหนา หรือ กรณีที่มีการจางออกแบบกลุมอาคาร

หรือจางออกแบบงานกอสรางท่ีครอบคลุมงานสถาปตยกรรมหลายสาขา (สาขาสถาปตยกรรม สาขา
สถาปตยกรรมผังเมอื ง สาขาภูมิสถาปตยกรรม และสาขาสถาปต ยกรรมภายในและมัณฑนศลิ ป) อาจเขียนแยก
เปน ขอ ๆ เชน

2.1 เพื่อจางออกแบบ … เพอื่ ใชประโยชนเปน ...
2.2 เพอ่ื จางออกแบบ … เพือ่ ใชป ระโยชนเ ปน ...
2.3 เพือ่ จา งออกแบบ … เพื่อใชป ระโยชนเปน ...

คมู ือการจดั ทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอ สรางของภาครฐั 32
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

3. คุณสมบตั ิของผูใหบรกิ ารจางออกแบบ
ระบุคุณสมบัติของผูใหบริการจางออกแบบท่ีจะมีสิทธิ์ยื่นขอเสนอได โดยคณะกรรมการดําเนินงาน

จางจะพิจารณาวาผูใหบริการจางออกแบบนั้นๆ มีคุณสมบัติ “ผาน” หรือ “ไมผาน” ตามท่ีระบุนี้ โดยยังมิได
นําคุณสมบัตินี้มาพจิ ารณาใหคะแนน ประกอบดว ย

คณุ สมบัติข้นั ตาํ่ ของผูที่มสี ทิ ธยิ ่นื ขอ เสนอได เชน มีความสามารถตามกฎหมาย ไมเ ปนบุคคลลม ละลาย
ไมอยูระหวางเลิกกิจการ เปนตน รวมถึงคุณสมบัติของสถานะทางกฎหมาย เชน บุคคลธรรมดา นิติบุคคล
กจิ การรวมคา หรอื กจิ การคารวม เปนตน

นอกจากน้ี ในบางกรณีอาจมีการระบุผลงานออกแบบงานกอสรางที่ผานมาของผูใหบริการเพ่ิมเติมได
เพอ่ื สรางความเช่ือมนั่ ใหแกหนว ยงานของรัฐ โดยควรระบลุ ักษณะของผลงานแบบกวางๆ เชน ระบวุ า มีผลงาน
ออกแบบงานกอสรางหรือปรับปรุงอาคาร หรืออาจระบุเพ่ิมเติมถึง ขนาด ความสูง เทคนิคพิเศษที่ใชในการ
กอสราง ที่ใกลเคียงกับงานท่ีจางออกแบบ และเปนผลงานในสัญญาฉบับเดียว ท่ีกอสรางแลวเสร็จแลวภายใน
ระยะเวลากี่ป (โดยคํานึงถึงประเภทของผลงานน้ันๆ วาสามารถเกิดข้ึนไดบอยเพียงใด แตไมควรเกิน 10 ป)
นับตง้ั แตว นั ทส่ี ง มอบงานกอสรางงวดสุดทายถึงวันทย่ี ื่นซองเสนองาน และเปน ผลงานทเ่ี ปนคูสญั ญาโดยตรงกับ
หนวยงานของรัฐ หรือหนว ยงานเอกชนที่หนวยงานของรัฐทีด่ ําเนินการจัดจางน้นั เช่อื ถอื

หมายเหตุ
 การระบรุ ายละเอียดผลงานออกแบบงานกอสรางท่ีผา นมา

- กรณีที่เปนงานไมซับซอน หรือซับซอน อาจระบุแค “ตองมีผลงานออกแบบงานกอสรางหรือ
งานปรับปรุงอาคาร” และหลีกเลี่ยงการระบุวา “เปนงานประเภทเดียวกันกับงานท่ีจางนั้น”
หรือ “ผูใหบริการจางออกแบบจะตองเคยรวมงานกับผูวาจางในดานงานออกแบบมาไมนอย
กวา ... โครงการ”

- กรณีท่ีเปนงานซับซอนมากบางประเภท เชน โรงพยาบาล สวนท่ีตองมีการรับรองคุณภาพ
สถานพยาบาล (Hospital Accreditation: HA) (ไมร วมอาคารทีไ่ มเ กยี่ วกับการรกั ษาพยาบาล
เชน ท่ีจอดรถ หอพัก) อาจระบุวา “ตองเคยมีผลงานออกแบบงานกอสรางที่ผานมาเปนงาน
ประเภทเดยี วกันกับงานท่ีจางนั้น”

- หากตอ งการกําหนดมลู คา ผลงาน ระบไุ ดไ มเ กนิ รอยละ 50 ของมลู คา งานกอ สรางท่จี ะจัดจาง

 หลีกเลยี่ งการกาํ หนดเงอ่ื นไขใดๆ ท่มี ีลักษณะเปน การกดี กันการเขายนื่ ขอเสนออยา งเปน ธรรม

คมู อื การจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครัฐ 33
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

4. ขอบเขตของงาน
หนวยงานของรัฐที่ดําเนินการจัดจางจะตองใหรายละเอียดที่ครบถวนสมบูรณ เพ่ือใหการจางเปนไป

ดวยความเรียบรอย ในการจัดทําขอบเขตของงาน ควรแบงงานออกเปนสวนๆ เพ่ือใหสอดคลองกับ
วตั ถปุ ระสงคแ ละสามารถกาํ หนดรายละเอยี ดของงานในแตล ะสว นไดอยางชัดเจน เชน

4.1 ขอ มลู ทวั่ ไป
4.1.1 ระบุประเภทโครงการ จํานวน ส่ิงอํานวยความสะดวก ระบบท่ีเก่ียวของ และ งานท่ี
เกี่ยวขอ ง
4.1.2 ระบุงบประมาณคากอสรางโครงการในขอ 4.1.1 วงเงินประมาณ (ควรแยกคา
ครุภัณฑออกจากงบประมาณคากอสรางใหชัดเจน เน่ืองจากจะทําใหการคํานวณ
คาจา งออกแบบงานกอสรา งคลาดเคล่ือน)
4.1.3 ระบุที่ตั้งโครงการ แผนท่ีต้ังโดยสังเขป และผังบริเวณสถานที่กอสรางโครงการในขอ
4.1.1 กรณีที่โครงการต้ังอยูในพ้ืนท่ีขนาดใหญและยังระบุที่ตั้งท่ีแนนอนไมได ควร
แสดงผงั แมบทและตําแหนง ครา วๆ พรอ มแนบผังสาธารณปู โภคบริเวณโดยรอบ

4.2 ขอกําหนดเฉพาะ (ตัวอยา ง)
- พระราชบัญญตั คิ วบคมุ อาคาร พ.ศ. ๒๕๒๒ และกฎหมายอาคารอนื่ ๆ ท่ีเกีย่ วของ
- มาตรฐานวา ดว ยวสั ดุและผลติ ภัณฑดานอัคคภี ยั กรมโยธาธกิ ารและผงั เมือง
- มาตรฐานการออกแบบเสน ทางหนีไฟ กรมโยธาธกิ ารและผังเมอื ง
- กฎหมายควบคุมอาคาร และกฎหมายประกอบอาคารอ่นื ๆ ทเี่ กีย่ วของ

4.3 ความตอ งการดานประโยชนใชสอยของอาคารและสว นประกอบของอาคาร
หนวยงานของรัฐควรระบุขอมูลความตองการดานประโยชนใชสอยของอาคารและ

สวนประกอบของอาคาร อยางนอ ยประกอบดว ย
4.3.1 ประเภทงานออกแบบท่ีวาจาง (สถาปตยกรรมหลัก สถาปตยกรรมผังเมือง ภูมิ
สถาปตยกรรม สถาปตยกรรมภายในและมัณฑนศิลป) และเงื่อนไขในการออกแบบ
(ถา มี) เชน เปนงานกอสรางตอ เตมิ งานกอสรางดดั แปลง งานกอสรา งที่ใชแ บบซ้ํากนั
4.3.2 ประมาณการพื้นทอ่ี าคารรวม
4.3.3 รายการประโยชนใชสอยของอาคารและพนื้ ที่ใชส อย
4.3.4 รายละเอียดการแบงโครงสรา งของหนวยงานท่เี ปน ผูใชส อยของโครงการ ความสมั พนั ธ
ภายในหนว ยงาน และระหวา งหนว ยงาน (ถาม)ี
4.3.5 รายละเอยี ดประเภท หนา ท่ี จาํ นวนผใู ชสอย ในแตละพ้ืนที่ใชสอย
4.3.6 สวนประกอบอาคาร ครภุ ณั ฑ อุปกรณ เครือ่ งมือตา งๆ ที่จาํ เปนตองมี
4.3.7 ปจ จัย หรอื ขอจํากดั ในการออกแบบ เชน ความสูงอาคาร การทําชนั้ ใตดนิ

คูมือการจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรา งของภาครัฐ 34
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

4.3.8 ขอมลู ดา นธุรกิจและการตลาด หรือ ขอมลู ทางประวัตศิ าสตรข องพืน้ ท่ี (ถาจาํ เปน)
4.3.9 รายละเอียดเกี่ยวกับขอมูลและวัตถุประสงคอ่ืนๆ ที่จําเปนสําหรับการออกแบบตาม

โครงการ

กรณีท่ีหนวยงานของรัฐไมมีขอมูลความตองการดานพ้ืนท่ีใชสอยท่ีละเอียดเพียงพอตอการนําไปใช
ออกแบบ ควรขอความอนเุ คราะหใ หหนวยงานของรฐั ทม่ี ีความชํานาญ หรอื สภาวิชาชพี หรอื สมาคมสถาปนิก
สยาม ในพระบรมราชูปถัมภ หรือ องคกรวิชาชีพที่เกี่ยวของ หรือ สถาบันการศึกษาที่มีการเรียนการสอนดา น
สถาปตยกรรมและ/หรือวิศวกรรม หรือจางท่ีปรึกษาเพ่ือดําเนินการศึกษาความเปนไปไดของโครงการ
(Feasibility study) และจดั ทาํ รายละเอยี ดของโครงการ (Architectural programing) และรางขอบเขตของ
งาน

5. ระยะเวลาดําเนนิ การ
ระบุระยะเวลาดําเนินการตั้งแตเริ่มออกแบบตามสัญญาจนถึงวันสงงานงวดสุดทายตามสัญญา รวมกี่

วัน โดยหนวยงานของรัฐที่ดําเนินการจัดจางควรกําหนดระยะเวลาของการทํางานออกแบบใหสอดคลองกับ
ประเภทและขนาดของงาน เพ่ือใหไดงานที่มีคุณภาพ ซึ่งหนวยงานของรัฐตองวางแผนการใชงบประมาณให
สอดคลองกัน

ท้ังนี้ การกําหนดระยะเวลาดําเนินการในแตละงวดควรเผื่อระยะเวลาการตรวจรับและพิจารณางาน
ของแตละงวดดว ย เพอื่ ที่ผใู หบริการจะไดม ีเวลาเพียงพอในการทํางานสงของงวดถดั ไป

ระยะเวลาดําเนินการดังกลาว ไมรวมระยะเวลาในการยื่นขออนุญาตกอสรางจากหนวยงานราชการ
(ถา ม)ี และไมรวมระยะเวลาในการทาํ รายงานการศึกษาผลกระทบสิง่ แวดลอม (EIA) (ถา ม)ี

6. ขนั้ ตอนการใหบ ริการออกแบบและการสง มอบงาน
ข้ันตอนการใหบริการออกแบบงานกอสรางแบงเปนขั้นตอนๆ โดยในแตละขั้นตอน กําหนดมาตรฐาน

การบริการขั้นพื้นฐานหรือขั้นตํ่าสุดท่ีผูใหบริการตองทํา และ เอกสารท่ีผูใหบริการตองเสนอใหผูวาจาง
พจิ ารณาอนมุ ัติ เชน

6.1 ขนั้ ตอนการออกแบบแนวความคดิ และการออกแบบราง
6.1.1 ขอบเขตของงานทผ่ี ูใหบ รกิ ารตอ งดําเนินการในข้ันตอนนี้ ไดแก
ระบุรายละเอยี ดของงานท่ผี ูว า จางตอ งการใหผ ใู หบริการดําเนินการ แบง เปน ขอ ๆ
1) ศกึ ษาโครงการตามขอ มูลท่ผี วู าจางมอบให
2) ทบทวนความตองการพื้นท่ีใชสอยและรายละเอียดของโครงการ
รวมกับผูวาจาง เพื่อใชในการออกแบบตอไป ทั้งน้ี ในระหวาง
การศึกษาและทบทวนความตองการพื้นที่ใชสอยและรายละเอียดของ
โครงการอาจมีการเปล่ียนแปลงเพ่ือความเหมาะสม โดยตองไดรับ

คูม อื การจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครฐั 35
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

ความเห็นชอบหรืออนุมัติจากคณะกรรมการตรวจรับพัสดุกอน
ดาํ เนนิ การข้นั ตอนตอ ไป
3) ศึกษาขอ มูลเก่ียวกบั กฎหมายทเ่ี ก่ยี วขอ งกับโครงการ
4) กาํ หนดแนวความคดิ ในการออกแบบและวางผัง
5) ออกแบบรางขั้นตน
6) สง แบบรา งข้ันตน เพ่อื ขออนมุ ัตจิ ากผูวาจาง
6.1.2 เอกสารท่ผี ใู หบ ริการจะตอ งเสนอใหผวู า จา งพิจารณาอนมุ ตั ิในข้นั ตอนน้ี ไดแก
ระบเุ อกสารที่ผวู าจา งตองการใหผูใหบ ริการเสนอ แบงเปน ขอ ๆ
1) ขอมูลความตองการพื้นที่ใชสอยและรายละเอียดของโครงการที่
ทบทวนใหม
2) แบบรา งผงั บรเิ วณแสดงความสัมพันธของอาคาร หรอื กลุมของอาคาร
กบั บริเวณขา งเคียง
3) แบบรางตัวอาคาร ประกอบดวยแบบแปลนคราวๆ ทุกชั้น รูปตัดและ
รูปดา นโดยสังเขป
4) แบบแนวความคิดงานระบบวิศวกรรมทกุ สาขาท่เี กีย่ วของ
5) เอกสารทีจ่ ําเปนอนื่ ๆ เพือ่ ประกอบการพิจารณา
6) ประมาณราคาคากอ สรา งเบื้องตนตามข้นั ตอนนี้
ระบุขนาดของแบบรูป (A3 ถึง A0 ตามความเหมาะสมของโครงการ)
เอกสารและไฟลดิจิทัล (ถามี) และจํานวนชุด การระบุจํานวนชุดและขนาดของแบบที่ตองสง ไมควรระบุมาก
เกนิ ความจาํ เปน และควรระบโุ ปรแกรมหรอื รูปแบบไฟลทตี่ อ งการใหช ดั เจน และควรสอดคลองกบั การนาํ ไปใช
ในการบริหารจัดการอาคารของหนว ยงานของรัฐท่วี าจา งนน้ั ภายหลงั
6.2 ขั้นตอนการพัฒนาแบบราง
6.2.1 ขอบเขตของงานทีผ่ ูใหบ ริการตองดาํ เนนิ การในขน้ั ตอนนี้ ไดแ ก
ระบรุ ายละเอียดของงานที่ผูวาจา งตอ งการใหผูใ หบ ริการดําเนินการ แบงเปนขอ ๆ
1) นาํ แบบรางข้ันตน ท่ไี ดร ับอนุมตั ิจากขน้ั ตอนการออกแบบแนวความคิด
และการออกแบบรางมาพฒั นาตอเปน แบบรา งขั้นสดุ ทาย
2) สง แบบรางขัน้ สดุ ทา ย เพอ่ื ขออนุมตั จิ ากผูว าจา งเปนลายลกั ษณอกั ษร
6.2.2 เอกสารท่ีผใู หบ รกิ ารจะตอ งเสนอใหผ วู า จางพจิ ารณาอนุมตั ใิ นขนั้ ตอนน้ี ไดแ ก
ระบเุ อกสารท่ีผวู า จางตองการใหผ ใู หบริการเสนอ แบงเปนขอๆ
1) แบบรางผังบริเวณแสดงความสัมพันธของอาคาร หรอื กลุมของอาคาร
กับบริเวณขางเคียง ตลอดจนความสัมพันธของระบบสาธารณูปโภค
ใกลเ คยี งที่จําเปน

คมู ือการจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครัฐ 36
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

2) แบบรางตัวอาคาร ประกอบดวยรายละเอียดของแปลนทุกช้ัน รูปตัด
รปู ดาน และแบบอนื่ ๆ ท่จี ําเปน

3) แบบรางแสดงระบบวิศวกรรมทุกสาขาท่ีเกี่ยวของ หรือเฉพาะบาง
ระบบตามทต่ี กลงกันไว

4) รายละเอียดวสั ดุและอุปกรณท ่ีจะใชส าํ หรบั โครงการนีพ้ อสังเขป
5) แบบขยายรายละเอียด และเอกสารอ่ืนๆ ท่ีจําเปนเพื่อประกอบการ

พจิ ารณา
6) ประมาณราคาคากอ สรางเบ้อื งตนตามขน้ั ตอนนี้
ระบุขนาดของแบบรูป (A3 ถึง A0 ตามความเหมาะสมของโครงการ)
เอกสารและไฟลดิจิทัล (ถามี) และจํานวนชุด การระบุจํานวนชุดและขนาดของแบบที่ตองสง ไมควรระบุมาก
เกนิ ความจาํ เปน และควรระบุโปรแกรมหรอื รปู แบบไฟลท่ตี องการใหชดั เจน และควรสอดคลอ งกบั การนําไปใช
ในการบรหิ ารจัดการอาคารของหนวยงานของรัฐทีว่ าจา งน้นั ภายหลัง
6.3 ข้ันตอนการจัดทาํ รายละเอียด แบบรูปรายการสําหรับการกอสราง
6.3.1 ขอบเขตของงานที่ผใู หบ ริการตองดําเนนิ การในข้นั ตอนนี้ ไดแ ก
ระบรุ ายละเอียดของงานท่ผี วู าจา งตองการใหผใู หบริการดําเนินการ แบงเปนขอ ๆ
1) นําแบบรางขั้นสุดทายที่ไดรับอนุมัติเปนลายลักษณอักษรจากขั้นตอน

การพัฒนาแบบรางมาจัดทํารายละเอียด แบบรูปรายการสําหรับการ
กอสรา ง และการขออนุญาตกอ สราง (กรณีตองขออนุญาตกอสรา ง)
2) สง รายละเอยี ด แบบรูปรายการสาํ หรบั การกอสราง เพื่อขออนมุ ัติจาก
ผวู า จา งกอนจัดทาํ สาํ เนาและไฟลด จิ ิทลั
6.3.2 เอกสารทผ่ี ูใ หบริการจะตอ งเสนอใหผูว าจางพจิ ารณาอนุมัตใิ นขัน้ ตอนนี้ ไดแ ก
ระบเุ อกสารท่ผี ูว าจางตองการใหผูใหบริการเสนอ แบง เปนขอ ๆ
1) แบบสถาปตยกรรมซงึ่ ประกอบดวย
(1) แบบแสดงผงั บรเิ วณ และระบบสาธารณปู โภคภายนอกอาคาร
(2) แบบแสดงแปลนทุกชน้ั
(3) แบบแสดงรูปตดั ระบจุ าํ นวน
(4) แบบแสดงรปู ดา น ระบุจํานวน
(5) แบบขยายตางๆ เชน แบบขยายประตู-หนาตาง แบบขยายหองน้ํา
แบบขยายบนั ได เปน ตน และแบบแสดงรายละเอียดอน่ื ๆ ที่จําเปน
2) แบบวิศวกรรมโครงสราง พรอ มรายละเอียดและรายการคาํ นวณ
3) แบบระบบวศิ วกรรมทกุ สาขาท่ีเกี่ยวของ พรอมเอกสารท่ีจําเปน
4) แบบงานตกแตงภายใน (Interior decoration) (ถาม)ี

คูมือการจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอสรา งของภาครัฐ 37
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

5) แบบงานภูมิทัศน (Landscape) (ถา ม)ี
6) ทัศนยี ภาพ (Perspective) ภายนอกอาคาร ระบุจํานวน
7) ทัศนียภาพ (Perspective) ภายในอาคาร ระบุจํานวน (กรณีมีงานตกแตง

ภายใน)
8) รายการประกอบแบบกอ สราง (Specifications)
9) ประมาณราคากลางคากอสราง พรอมแบบฟอรมเปลา (Blank form)

สําหรับผเู สนอราคางานกอ สรา งกรอกราคา
การจัดทําประมาณราคาคากอสรางนี้ ใหจัดทําโดยอางอิงหลักเกณฑการ

คํานวณราคากลางงานกอสราง ของ คณะกรรมการราคากลางและขึ้น
ทะเบียนผูประกอบการ กรมบัญชีกลาง ใหถูกตองตามประเภทงาน ซ่ึงผู
ใหบริการจําเปนตองดําเนินการเพื่อตรวจสอบใหสอดคลองกับงบประมาณ
ไดแ ก

- งานกอสรางที่อยูในกลุมงานกอสรางอาคาร ใหใชหลักเกณฑการ
คาํ นวณราคากลางงานกอสรางอาคาร

- งานกอสรางที่อยูในกลุมงานกอสรางทาง ใหใชหลักเกณฑการ
คาํ นวณราคากลางงานกอสรางทาง สะพาน และทอ เหลี่ยม

- งานกอสรางท่ีอยูในกลุมงานกอสรางสะพานและทอเหล่ียม ใหใช
หลักเกณฑการคํานวณราคากลางงานกอสรางทาง สะพาน และทอ
เหลยี่ ม

- งานกอสรางท่ีอยูในกลุมงานกอสรางชลประทาน ใหใชหลักเกณฑ
การคาํ นวณราคากลางงานกอ สรางชลประทาน

การนําเสนอแบบแสดงรายการ ปริมาณงาน และราคา หรือ ใบแจง
ปริมาณงานและราคา (Bill of Quantities: BoQ) จําเปนจะตองมีเอกสาร
ขอมูลแสดงรายละเอียดของการคิดราคา (Backup sheet/Breakdown
sheet) ประกอบการนาํ เสนอ
10) รายการแบง งวดงาน
11) เอกสารรบั รองเปน ผอู อกแบบพรอ มลายเซ็นสถาปนิกและวศิ วกรผูอ อกแบบ
12) แผน CD หรือ DVD หรือ Thumb drive บันทึกไฟลดิจิทัล ตามท่ีตกลงกัน
(ถามี)
ระบุขนาดของแบบรูป (A3 ถึง A0 ตามความเหมาะสมของโครงการ)
เอกสารและไฟลดิจิทัล (ถามี) และจํานวนชุด การระบุจํานวนชุดและขนาดของแบบท่ีตองสง ไมควรระบุมาก

คูมอื การจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรางของภาครฐั 38
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

เกินความจําเปน และควรระบโุ ปรแกรมหรอื รปู แบบไฟลทีต่ อ งการใหชัดเจน และควรสอดคลองกับการนาํ ไปใช
ในการบรหิ ารจดั การอาคารของหนวยงานของรฐั ที่วาจางนัน้ ภายหลัง

6.4 ผใู หบรกิ ารจางออกแบบจะตองปฏิบัติหลงั สง มอบงาน
ระบุรายละเอียดของงานที่ผูวาจางตองการใหผูใหบริการดําเนินการหลังสงมอบงาน

โดยทั่วไปเปนการใหคําปรึกษาดานเอกสาร ขอมูล และรายละเอียดที่จําเปนใหผูวาจางเพ่ือนําไปประกอบการ
ประมูล การประกวดราคาคัดเลือกผูรับเหมากอสราง และดําเนินการตรวจเยี่ยมสถานที่กอสรางเปนคร้ังคราว
หรือในกรณีท่ีจําเปน ใหค ําปรกึ ษาและแนะนําแกผูควบคุมงาน และใหรายละเอียดเพ่ิมเติมตามความจําเปนใน
ระหวา งการกอ สรางต้ังแตเ ร่ิมตนการกอสรา งจนแลว เสรจ็ เพอ่ื ใหอาคารใชงานไดตามวตั ถุประสงค และถูกตอง
ตามแบบรปู ทก่ี าํ หนด

หมายเหตุ

 ขอบเขตของงานที่ไมรวมในอัตราคาจางผูใหบริการงานจางออกแบบท่ีกําหนดในกฎกระทรวง
กําหนดอัตราคาจางผูใหบริการงานจางออกแบบหรือควบคุมงานกอสราง พ.ศ. 2562 ซ่ึง
หนวยงานของรัฐที่ดําเนินการจัดจาง ไมควรระบุไวในข้ันตอนการใหบริการออกแบบและการสง
มอบงาน ไดแ ก
- การจัดจางผูเช่ียวชาญพิเศษอื่นๆ ท่ีนอกเหนือจากขอบเขตของงาน (Terms of
Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรา ง
- การสํารวจทางภูมปิ ระเทศ
- การสาํ รวจรงั วดั ที่ดนิ
- การทําหุน จําลองเพื่อการประชาสมั พันธ
- การจัดทํารายงานการศึกษาเพ่ิมเติมเฉพาะดานอ่ืนๆ เชน รายงานการประเมินผล
กระทบสิ่งแวดลอม (Environmental Impact Assessment: EIA) การประเมินความ
ย่ั ง ยื น ท า ง พ ลั ง ง า น แ ล ะ ส่ิ ง แ ว ด ล อ ม ไ ท ย (Thai’s Rating of Energy and
Environmental Sustainability: TREES) เอกสารการขอรับรองอาคารที่ย่ังยืน
(Leadership in Energy and Environmental Design: LEED) เอกสารการขอรับรอง
มาตรฐานการออกแบบอาคารเพื่อสุขภาวะและความเปนอยูท่ีดีของผูใชอาคาร (WELL
Building Standard)
- การทําแบบจาํ ลองสารสนเทศอาคาร (Building Information Modeling: BIM)

7. คาจา งและการจา ยเงนิ
ระบุคาจางและการจายเงิน โดยหนวยงานของรัฐที่ดําเนินการจัดจางอาจจายคาจางใหผูรับจางคร้ัง

เดยี ว หากเปนโครงการขนาดเลก็ ท่ีไมซบั ซอ น หรอื จายคา จางใหผรู บั จางเปน งวด

คูมอื การจดั ทําขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอ สรางของภาครฐั 39
โดยวิธเี ฉพาะเจาะจง

การแบงงวดงาน อัตราคาจาง และเง่ือนไขในการจายเงินแตละงวดงานขึ้นอยูกับขนาดและความ
ซับซอนของโครงการ (โปรดดูหัวขอ 3.6 ตัวอยาง ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจาง
ออกแบบงานกอสรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจง ประกอบ) และการกําหนดระยะเวลาในแตละงวดควรเผื่อเวลาใน
การตรวจรับพสั ดุงานจา งออกแบบดว ย

8. วงเงนิ ในการจางออกแบบ
ระบุราคากลางของงานออกแบบ และปงบประมาณท่ีเบิกจาย โดยอางอิงระเบียบการจัดซ้ือจัดจาง

และการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ขอ 160 อัตราคาจางออกแบบหรือควบคุมงานกอสราง ใหเปนไป
ตามอัตราท่ีกฎกระทรวง กําหนดอัตราคาจางผูใหบริการงานจางออกแบบหรือควบคุมงานกอสราง พ.ศ.
2562 อาศัยอํานาจตามความในมาตรา 5 วรรคหน่ึง และมาตรา 90 วรรคสอง แหงพระราชบัญญัติการ
จดั ซ้ือจดั จา งและการบริหารพสั ดภุ าครฐั พ.ศ. 2560

9. ผรู ับผดิ ชอบโครงการ
ระบชุ ่ือหนวยงานของรฐั ที่ดําเนนิ การจัดจาง ที่อยู เบอรโทรศพั ท และ อเี มล สาํ หรบั ตดิ ตอ

คมู ือการจดั ทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจา งออกแบบงานกอ สรา งของภาครฐั 40
โดยวิธีเฉพาะเจาะจง

3.3 แบบฟอรม เอกสารงานจางออกแบบงานกอ สรางโดยวิธีเฉพาะเจาะจง

เอกสารงานจางออกแบบงานกอสรา งโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง
เลขท่ี ...............................

งานจางออกแบบ ............................................................... 2
ลงวนั ที่

--------------------------------------

………………………1 ซึ่งตอไปนี้เรียกวา ......................1ก มีความประสงคจะดําเนินการจางออกแบบ
……………………………2 โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง โดยมีขอ แนะนําและขอกาํ หนด ดงั ตอไปน้ี

1. เอกสารแนบทายเอกสารงานจางออกแบบ
1.1 ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอ สรา ง
1.2 แบบใบเสนองานจา งออกแบบโดยวิธีเฉพาะเจาะจง
1.3 แบบสญั ญาจา งออกแบบงานกอสรา ง
1.4 แบบหนงั สอื คํ้าประกัน (หลักประกนั สญั ญา)
1.5 ผงั ท่ตี ้งั โครงการโดยสงั เขป (หนวยงานของรฐั ควรแนบผังทต่ี ้งั โครงการโดยสังเขปเพ่ิมเติม
นอกเหนือจากแผนท่ีตั้งหรือผังบริเวณที่แสดงในขอบเขตของงาน โดยใหมีรายละเอียด
ขนาด และระยะสําคัญตางๆ เพียงพอ เพ่อื ใหผ ใู หบ ริการสามารถนาํ ไปใชในการออกแบบ
ตอ ไปได)
1.6 แบบหนงั สอื มอบอํานาจ
1.7 แบบสรปุ ขอมูลบุคลากรท่ีใชในโครงการ (โดยยอ)
1.8 แบบฟอรม ประวตั แิ ละผลงานของบคุ ลากรที่ใชใ นโครงการ
1.9 หนงั สือรับรองผปู ระกอบวิชาชพี สถาปต ยกรรมควบคมุ /วศิ วกรรมควบคุม
1.10 แบบฟอรม แสดงผลงานการออกแบบของผูใหบริการจางออกแบบ
1.11 แบบบัญชเี อกสาร
(1) บัญชเี อกสารสวนที่ ๑ “ซองที่ ๑ ซองคณุ สมบัติ”
(2) บญั ชีเอกสารสว นท่ี ๒ “ซองที่ ๒ ซองคณุ ภาพ”
(3) บัญชเี อกสารสว นที่ ๓ “ซองที่ ๓ ซองใบเสนองาน"
1.12 ................... ฯลฯ................... 3

คูมอื การจัดทาํ ขอบเขตของงาน (Terms of Reference: TOR) งานจางออกแบบงานกอสรางของภาครฐั 41
โดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง