เปิดประตูสู่เขาแดง ย้อนตำ นาน ถ้ำ สามพันปี วัดถ้ำ ตลอด www.reallygreatsite.com 123 Anywhere St., Any City, ST 12345 +123-456-7890
สารบัญ บั วัดวัถ้ำ ตลอด หน้าน้ สภาพทางภูมิศาสตร์..................................* ประวัติ วั ศติ าสตร์และความเป็น มา.................* เส้นทางศรัท รั ธา(หลวง ปู่ทวด).....................* ประเพณีท้องถิ่น......................................... การท่องเที่ยวชุมชน................................... *
ต้น ต้ ไม้ใม้ หญ่คู่บ้าน ตำ นานพระนอน บ่อ บ่ นำ ร้อนชวนมอง เขตร่องเขาปูน สมบูรณ์พืชผล ตำ บลชายแดน คำ ขวัญ วั ตำ บลเขาแดง
หมู่ 1 ถึงถึทุ่งไพล ภูเขาใหญ่ทญ่ วดรักรัษา หมู่2มู่ต้องนามว่า บ้านสวนชาม นามแปลกดี หมู่3 คือ คื บ้านไร่ มีน มี าใหญ่ ใบเขีย ขี วสี น้ำ เชียวมีดิ มี นดิดี อยู่หยู่มู่ 4 ทิศทักทัษิณ หมู่5มู่สำ นักนัเอาะ เรียรี บลัดลัเลาะขอบแผ่นดินดิ หมู่6มู่คงได้ยิด้ ยินถ้ำ ตลอด ยอดพระนอน หมู่7มู่บ้านเกาะยาง อยู่รยู่ะหว่างกลางสิงขร จำ ไว้ไม่ขม่าดตอน มี7มี หมู่คู่มู่ คู่เขาแดง ประพันพัธ์โดย นายสามารถ วงศ์กระจ่าง ครูโรงเรียรี นบ้านถ้ำ ตลอด
หมู่ที่มู่ ที่ 6 ตำ บลเขาแดง อำ เภอสะบ้าย้อย้ยจังจัหวัดวั สงขลา ดถ้าตลอดจะมีลัมีกลัษณะเด่นด่คือคืการใช้พื้นที่บางส่วนของถ้ำ ตลอดซึ่งเป็น อุโมงค์ขนาดใหญ่ผ่ญ่ ผ่านทะลุออกไปอีกอี ฟากหนึ่งของภูเขาเป็นสถานที่ปฏิบัฏิติบั ติ ศาสนกิจกิ สิ่งสำ คัญคัภายในวัดวั ได้แด้ก่ อุโบสถเก่า วิหวิารถ้ำ 2 แห่ง และ เพลิงลิผาประดิษดิฐานพระพุทธรูป วัดวัถ้ำ ตลอด อำ เภอสะบ้าย้อย้ย จังจัหวัดวั สงขลา เป็นพุทธสถานที่เชื่อกันกัว่า สร้างในสมัยมักรุงศรีอรี ยุธยา ก่อนปี พ.ศ. 2219 พุทธศิลศิ ป์ที่เป็นเอกลักลัษณ์ของวัดวัถ้ำ ตลอดจึงจึเป็นศิลศิ ปกรรม อยุธยาผสมผสานกับกั ศิลศิ ปะพื้นถิ่นภาคใต้ ตามตำ นานเล่าขาน วัดวัถ้ำ ตลอดเป็นวัดวัเก่าแก่ ตามตำ นานเล่าว่า สร้างขึ้นขึ้ตั้งตั้แต่สมัยมั อยุธยาโดยคหบดีชดีาวไทยบุรี ชื่อ โต๊ะหยังยัผู้ศรัทรัธาในพระพุทธศาสนา ป็นอย่างยิ่งเมื่อครั่นรั่ทวดหยันยันำ เงินงิทองและช่างฝีมือจะไปสร้างวัดวัพระ ธาตุ จังจัหวัดวันครศรีธรีรรม เมือเดินดิทางมาถึงถึวัดวัถ้ำ ตลอด ได้ทด้ราบข่าวว่า วัดวัพระธาตุ สร้างเสร็จร็แล้ว จึงจึสร้างวัดวัถ้ำ ตลอดแทน ในอดีตดีวัดวัถ้ำ ตลอดแบ่งออกเป็น 2 วัดวัคือคืวัดวับนและวัดวัล่าง โดยแบ่ง จากครกบดยา ฝั่งตะวันวัออกของครกบดยาเรียรีกว่าวัดวัล่าง ฝั่งตะวันวัตก รียรีกว่าวัดวับน ต่อมาวัดวับนถูกทำ ลาย(ตามคำ บอกเล่าว่าถูกโจรลักลัลอบเผา เพื่อเอาทอง และของมีค่มี ค่ า) ปัจปัจุบันบัหลงเหลือลืเพียงวัดวัล่าง เรียรีกว่าวัดวัถ้ำ ตลอด กรมศิลศิ ปากรได้ปด้ระกาศขึ้นขึ้ทะเบียบีนวัดวัถ้ำ ตลอดเป็นโบราณสถานของชาติ ในราชกิจกิจานุเบกษา Wat Tham Talod is outstanding for having a big cave named Tham Talod, actually a natural tunnel under a mountain, as an area for its religious activities. At the temple, there are ancient liihlldkhlthiBddhiวัดถ้ำ ตลอด Wat Tham Talod
ผังบริเวณวัดถ้ำ ตลอด The plan of Wat Tham Talod 1. อุโบสถเก่า .(An old ordination hall) 2. วิหวิารถ้ำ หมายเลข 1( Cave No. 1) 3.วิหวิารถ้ำ หมายเลข2 ( Cave No. 2) 4.เพิงผาหมายเลข1 ( Rock Shelter1 ) 5.เพิงผาหมายเลข2( Rock Shelter2)
เจดีย์ดี ย์ องค์นี้เป็นเจดีย์ดี ย์ ก่ออิฐอิถือ ถื ปูน สูงประมาณ 2.60 เมตรรูปทรงของเจดีย์ดี ย์ มีลั มี กลัษณะทางศิลศิ ปกรรม ที่คลี่คลี่ลายมาจากรูปทรงขององค์พระบรมธาตุ นครศรีธ รี รรมราช แพร่หลายในเขตคาบสมุทร สทิงพระ เมื่อราวพุทธศตวรรษที่ 23 - 24 ในบริเริวณอำ เภอสะบ้าย้อย้ย มีเ มี จดีย์ดี ย์ในลักลัษณะนี้ ปรากฏอยู่ ณ ควนเจดีย์ดี ย์ ถ้ำ ครก และถ้ำ เพิง นับนั เป็นหลักลัฐานที่แสดงความเป็นตัวตัแทนของการแผ่ อิทอิธิพธิลและความนิยมทางศิลศิ ปกรรมของพุทธศาสนา ในภาคใต้ ในช่วงที่นครศรีธ รี รรมราชเป็นศูนย์กลาง ของพุทธศาสนา และมีอำ มี อำนาจทางการเมืองใน ลักลัษณะของการเป็นตัวตัแทนของราชธานีที่กรุง ศรีอ รี ยุธยาได้เป็นอย่างดี เจดีย์ดีย์ Stupa
เจดีย์ดีย์ Stupa This brick masonry stupa is about 2.60 metres high. Its shape was influenced by the form of the main stupa at Wat Phra Mahathat in Nakhon Si Thammarat province. This shape was popular on the Sathing Phra peninsula and also on the mainland in the 18th -19th centuries. In Saba Yoi district of Songkhla province, there are stupas of this style in Khuan Chedi, Tham Khrok and Tham Phoeng areas. They showed Buddhist influence in the South when Nakhon Si Thammarat was the centre of Buddhism and political power representhig Ayutthaya.
วิหารถ้ำ หมายเลข 1 Cave shrine no. 1 วิหวิารถ้ำ หมายเลข 1 หรือ รื ถ้ำ มหาอุด นิยม สร้างพระพุทธรูปทรงเครื่อรื่งในอริยริบทต่างๆ อิทอิธิพธิลศิลศิ ปะอยุธยาตอนปลายได้แด้ก่ พระปาง ไสยาสน์ขนาดใหญ่ พระพุทธรูปปางแสดงธรรม ทรงมงกุฎทรงสูงในพระหัตหัถ์ทรงตาลปัตปัร และ พระพุทธรูปปางป่าลิไลิลยก์ ทรงมงกุฎและฉลอ พระบาทเชิงงอนประทับทัห้อยพระบาท บัวบับรรจุอัฐิอั ฐิ ซึ่งไม่พม่บในที่อื่นอื่ๆ Cave shrine no. 1, called Tham Maha-ut, enshrines adorned Buddha image in various postures, influenced by late Ayutthaya art. Examples are the Reclining Buddha image wearing crown and pointed-tip sandals, seated hanging-legged in Parileyyaka, which is extraordinary because adorned Buddha image in this posture has never been found in other places.
พระไสยาสน์ Reclining Buddha ท้อท้งถิ่นเรียรีกว่า "พระบรรทม“จำ ลองมาจากถ้ำ วิหวิาร หมายเลข2 เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปั้ลงรักรั ปิดทอง ทาจีวจีร สีกรักรัแดง ขนาดยาว ๑๕ เมตร แสดงพุทธประวัติวัตติอน ปรินิริ นิพพาน ด้วยมีพมีระหัตหัถ์ขวาหงายวางแนบพื้นข้างพระ เขนย พระบาทช้อนกันกั ใน (การนอนโดยไม่ลุม่ ลุ กขึ้นขึ้อีกอี ) เบื้อบื้งพระบาทมีรูมีรูปพระอานนท์ในเหตุการณ์พุทธ ปรินิริ นิพพาน (ตามความเชื่อให้ไปกราบที่พระหัตหัถ์ โดย ให้หน้าผากสัมสัผัสผัที่พระหัตหัถ์ พร้อมอธิฐธิานขอพร พร นั้นนั้จะสำ เร็จ ร็ และนิยมนำ ขนมโคมาถวาย ) The Buddha image is called "Phra Banthom" by locals. The image is made of stucco,15 metreslongposture image represents the Buddha when he was passing into Nirvana, one foot laid on top of the other indicating the final recline. A monk, his disciple is seen close to the feet, believed to be the image of Ananda.
พระพุทธรูปปูนปั้นปั้ สวมมงกุฎทรงสูง พระบาททรง ฉลองพระบาทเชิงงอน ประทับทันั่งห้อยพระบาทคว่ำ พระหัตหัถ์ทั้งทั้สองข้างเหนือประชานุ (หัวหัเข่า) สันสันิษฐาน ว่าเป็นพระพุทธรูปทรงเครื่อรื่งปางปางป่าลิไลิลยกะหรือรืพี่ สาวบ้านมักมัเรียรีกว่าปางป่าเลไลยก์ นับนัเป็นพระพุทธรูป สำ คัญคัองค์หนึ่งด้วยไม่ค่ม่ ค่อยพบพระพุทธรูปปางป่าลิไลิลยกะ ในลักลัษณะพระพุทธรูปทรงเครื่อรื่งแต่อย่างใด A stucco Buddha image wearing high crown, feet earing pointed tip sandals, seated hanginglegged, with both hands placed on knees. The posture is believed to be Parileyyaka, or Palelai as called by locals. This image is remarkable because adorned Parileyyaka Buddha image is rare to find. พระพุทธรูปปางป่าลิไลยกะ (ป่าเลไลยก์) ทรงเครื่อง Adorned Buddha Image in Parileyyaka
พระพุทธรูปแสดงพุทธประวัติตอนตรัสรู้ Buddha Image Representing the Enlightenment พระพุทธรูปปางมารวิชัวิยชั ปูนปั้นปั้ ประทับทันั่งบน รัตรันบัลบัลังลัก์ มีปมีระติมติากรรมพระแม่ธม่รณีและพระยามาร อยู่ข้ยู่ ข้ างรัตรันบัลบัลังลัก์ แสดงเหตุการณ์เมื่อครั้งรั้พระยาวัสวั สวดี มารยกทัพทัมารมาเพื่อขัดขัขวางการตรัสรัรู้ของพระพุทธองค์ ครั้งรั้นั้นนั้พระพุทธองค์ จึงจึทรงเอื้ออื้มพระหัตหัถ์สัมสัผัสผัแผ่นดินดิ ขอให้พห้ระแม่ธม่รณีเป็นพยานถึงถึกุศลบารมีที่มี ที่รงเคย บำ เพ็ญ พระแม่ธม่รณีจึงจึบีบบีมวยพระเกศาเกิดกิเป็นสายน้ำ แห่งกุศลธรรมทั้งทั้ปวง ไหลท่วมกองทัพทัมารจนพ่ายแพ้ไป Buddha image in Maravijaya (Defeating Maras) posturs,stucco,seated on pedestal Flanked by images of Godaess of the Earth and Mara. This image represent the time when Vasavaltimara led his army to prevent the Buddha from enlightenment. The Buddha touched The earth with his hand, asking the Goddess of the Earth to be the witness of merits that he made in previous lives, the goddess, therefore, twisted her hair and the water created by the merits of the Buddha poured down and flooded all the maras away.
พระพุทธรูปปูนปั้นปั้ทรงเครื่อรื่ง สวมมงกุฎทรงสูง ประทับทันั่ง ขัดขัสมาธิเธิพชร พระหัตหัถ์ขวาทรงถือถืตาลปัตปัรซึ่งหักหัหายไป พระหัตหัถ์ซ้ายคว่ำ ลงบนพระชงฆ์ (น่อง) กำ หนดอายุราวสมัยมั รัตรันโกสินทร์ตอนต้นต้ สมเด็จ ด็ พระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยา ดำ รงราชานุภาพทรงอธิบธิายว่า “พระเทศน์ถือถืตาลปัตปัรนี้ เป็น ความคิดคิของชาวลังลักาทำ ตามคติคติรั้งรั้พุทธกาล” An adorned Buddha image wearing high crown, seated in lotus posture, right hand holding talapat which has been lost, left hand placed on shank. The image is dated to early Rattanakosin period, HRH Prince Damrongrajanubhap explained that “Buddha image hloding talapat is based on Sri Lankan concept that followed the beliefs since the time of the Buddha” พระพุทธรูปทรงเครื่องถือตาลปัตร Adorned Buddha Image Holding Talapat(Ceremonial Fan)
พระพุทธรูปปางมารวิชัวิยชั ปูนปั้นปั้ ปิดทองทาจีวจีรสีกรักรัแดง ที่ ประดิษดิฐานภายในถ้ำ รวมทั้งทั้สิ้น 57 องค์พระพุทธรูปเหล่านี้ แสดงเอกลักลัษณ์สำ คัญคัคือคืพระหัตหัถ์ซ้ายหายอยู่เหนือพระเพลา ในลักลัษณะนั่งสมาธินั้ธินั้นั้ข้อพระหัตหัถ์จะหักหัเป็นมุมฉาก นับนัเป็น รูปแบบหนึ่งของพระพุทธรูปปางมารวิชัวิยชัที่พบในภาคใต้ เช่น วัดวัเขาเจียจีก จังจัหวัดวัพัทพัลุง วัดวัถ้ำ พระพุทธจังจัหวัดวัตรังรัเป็นต้นต้ Buddha image in maravijaya posture, gilded stocco, Robes painted in brownies-red colour, 57 images in total. Important features of these images are the open palms please on the laps, of which the are at right angle to the arms, which is one of the Maravijaya posture style of the South, examples are Buddha images at Wat Khao Chiak, Phatthalung province, Wat TnamPhra Phut, Trang province, etc. พระพุทธรูปปางมารวิชัย Buddha Images in MaravijayaPosture
บัวบรรจุอัฐิ Relics Lotus บัวบัคือคืที่บรรจุอัฐิอัภฐิายในวัดวันิยมทำ เป็นเรือรืน ยอด เช่น ทรงมณฑป ทรงยอดเจดีย์ดี ย์มักมัสร้างด้วย การก่ออิฐอิถือถื ปูน หรือรืงานสลักลัหิน เหตุที่เรียรีกว่าบัวบั เป็นเพราะ แต่เดิมดินั้นนั้นิยมทำ รูปดอกบัวบัตูมไว้ บริเริวณปลายยอดแม้ต่ม้ ต่อมามีกมีารดัดดัแปลงเรือรืนยอด เป็นแบบอื่นอื่ๆ ก็ยั ก็ งยัคงเรียรีก "บัวบั " สืบมา แต่ในบาง ท้อท้งถิ่นจะเรียรีกบัวบัว่า "เขื่อขื่น" แต่ว่าเขื่อขื่นนี้ก็จำ ก็จำกัดกั สำ หรับรั ใช้เรียรีกบัวบับรรจุอัฐิอัเฐิจ้าอาวาสรูปแรกๆ ของวัดวั เท่านั้นนั้เชื่อกันกัว่าวิญวิญาณของเจ้าของอัฐิอัจฐิะสถิตถิอยู่ที่ยู่ ที่ บัวบันั้นนั้ “Bua” (lotus) is a kind of stupa for housin relics of the deceased. These stupas are usually installed at temples, made in shapes of spired-hall or stupa, in plastered brick or stone. Originally these stupas were mads in shapes of the stupas. In some localities, these relics stupas are called “khuen” but this term mostiy applied to the relic stupas of early abbots of temples.It is believed that spirit of the deceaaed dwells in the stupa.
วิหารถ้ำ หมายเลข 2 (ถ้ำ ทวดหยัง) Cave No.2 (Tham Thuat Yang) ทางเข้าด้านหน้าวิหวิารถ้ำ แห่งนี้อยู่ทยู่างทิศเหนือ ใกล้กัล้บกั ประติมติากรรมยักยัษ์ถือถืกระบอง ทำ หน้าที่เป็นทวารบาลรักรัษา พุทธสถาน ด้านหน้าวิหวิารถ้ำ มีกุมีกุฏิสฏิงฆ์เป็นเรือรืนเครื่อรื่งผูกฉาบ ทับทัด้วยปูน This cave shrine entrance is to the north nearby a sculpture of yaksa (demon) holding staff acts as guard to the important place. In front of the cave shrine situates a monk's abode built of plastered woven panels in the tied-up techniques. วิหวิารถ้ำ หมายเลข 2 มีคมีวามลึกลึ19.70 เมตร ประดิษดิฐานพระไสยาสน์ปูนปั้นปั้พระพุทธรูปปูนปั้นปั้ที่แสดง เหตุการณ์พุทธประวัติวั ตินับนัแต่ประสูติ ออกมหาภิเนษกรมณ์ ตรัสรัรู้ ปาลิไลิลยกะ (ป่าเลไลยก์) และปรินิริ นิพพาน นอกจากนี้ ยังยั ปรากฏรูปปั้นปั้ของทวดหยังยั ชาวมลายูคนสำ คัญคัที่สร้าง พุทธสถานแห่งนี้
The cave shrine no. 2 is 19.70 meters depth and enshrined with a reclining Buddha image made of stucco, approximately 8 metres long. There are several other Buddha image which present Life of the Buddha, from Birth, Renunciation, Enlightenment, Parileyyaka (or Palelai, as called by the Thais, when the Buddha went to dwell in seclusion in the forest, and was served by an elephant and a monkey), and Parinibbana (Passing into Nirvana) An image of Thuat Yang, a Malay person who founded this place, is also please in the cave. วิหารถ้ำ หมายเลข 2 (ถ้ำ ทวดหยัง) Cave No.2 (Tham Thuat Yang)
ทวารบาล : ท้าวเวสสุวรรณ Guardian : Vessavana ประติมติากรรมทวารบาลรูปเท้าเวสสุวรรณนี้ สร้างขึ้นขึ้ใน พ.ศ. 2506 จากเงินงิบริจริาคของนายอินอิทร์ทอง แก้วประสม ฝีมือนายคล้าย คงสวัสวัดิ์ ช่างท้อท้งถิ่น ท้าวเวสสุวรรณ หรือรือีกอี ชื่อว่า "ท้าวกุเวร" เป็นเจ้าแห่ง ยักยัษ์ และเป็นหัวหัหน้าแห่งเทพสวรรค์ชั้นชั้จาตุมหาราชิกาด้าน ทิศเหนือ ในอาฏานาปริตริร กล่าวว่า ท้าวเวสสุวรรณได้ถด้วาย สัตสัย์ต่อพระพุทธองค์ว่าจะปกป้องรักรัษาพุทธสถานและพุทธ สาวกแห่งองค์พระสัมสัมาสัมสัพุทธเจ้า นอกจากนี้ ท้าวเวสสุวรรณ ยังยัเป็นเจ้าแห่งทรัพรัย์ เทพ แห่งความมั่งคั่งคั่ร่ำ รวยอีกอีด้วย (ตามความเชื่อ ผู้ใดอยากขอพร ให้ลอดใต้หว่างขา 3 รอบ พร้อมอธิฐธิาน พรนั้นนั้จะสมหวังวัถ้า สมหวังวัก็จ ก็ ะนำ ดอกไม้สีม้ สีแดง น้ำ แดง หรือรืจุดประทัดทันิยมข้อ พรเรื่อรื่งการงาน โรคภัยภั ไข้เจ็บ จ็ ) The image was built in 1963 by donation from Mr.Inthong Kaeoprasom, Sculpture by Mr.Khlai Khongsawat, local artist. Vessavana, or Kubera is king of the yaksas (demons) and lord of the deities in the northern region of Catummaharajika heaven. According to Buddha that he would protect all Buddhist please and followers of the Buddha's Teachings’. Vessavana is also regarded as lord of properties and wealth.
ทวดหยังยัหรือรืทวดโต๊ะหยังยัเป็นคหบดีชดีาวมลายู ตาม ตำ นานกล่าวว่าท่านได้นำด้ นำชาวบ้านขนแก้วแหวนเงินงิทอง เพื่อจะ ไปร่วมสร้างพระบรมธาตุเจดีย์ดี ย์ที่เมืองนครศรีธรีรรมราช แต่ เมื่อทราบข่าวจากเจ้าเมืองเทพา ว่าพระเจ้าศรีธรีรรมโศกราชได้ สร้างพระบรมธาตุเจดีย์ดี ย์เสร็จ ร็ แล้ว ทวดหยังยัจึงจึได้นำด้ นำทรัพรัย์ สมบัติบัทั้ติงทั้หมดมาสร้างพระพุทธไสยาสน์และพระพุทธปฏิมฏิา องค์อื่นอื่ๆภายในถ้ำ ตลอดแห่งนี้ (ตามความเชื่อใครมาขอพร แล้วสมหวังวัจะนำ หมวกปิเยาะ ผ้าคลุม พวงมาลัยลัมาถวาย) Thuat Yang or Thuat To Yang. a Malay wealthy man, as legend says, led people who brought gold and valuables to be donated to the building of the building of Phra Borommathat Chedi stupa at Nakhon Si Thammarat province. During the journey, Lard of Thepha town informed them that King Si Thammasokarat had completed the building of the stupa, therefore, Thuat Yang had all the treasures for building the Reclining Buddha and all Buddha images in Tham Talot cave. ทวดหยัง Bell-shaped StupaThuat Yang (Great Grandfather Yang)
พระไสยาสน์ Reclining Buddha พระไสยาสน์ หรือรืที่ชาวบ้านเรียรีกว่า พระบรรทม เป็น พระพุทธรูปปูนปั้นปั้ ปิดทอง ขนาดยาว 8 เมตรพระเศียศีรหมุน บนพระเขนย (หมอน) ซึ่งเป็นหมอนกลมแบบศิลศิ ปะอยุธยา ตกแต่งด้วยการปั้นปั้รักรั สมุกปิดทองประดับดักระจกเป็นลาย ประจำ ยามก้านแย่งและลายพรรณพฤกษา สันสันิษฐานว่า พระ ไสยาสน์นี้แสดงถึงถึเหตุการณ์พุทธปรินิริ นิพพานของพระพุทธเจ้า ที่เมืองกุสินารา This Buddha image is called “Phra Banthom” art by locals. The image is made of stucco, 8 metres long, head rests on round pillows in Ayutthaya style, gilded, decorated with coloured glass mosaics in square-flower and foliage designs. It is believed that the image represents the Buddha when he was passing into Nirvana at Kusinara.
ประติมากรรมพุทธประวัติตอนเสด็จออกมหาภิเนษกรมณ์ The Great Renunciation ภาพปูนปั้นปั้ ปิดทองประดับดักระจกรูปเจ้าชายสิทธัตธัถะทรง ม้ากัณกัฐกะออกผนวช พระหัตหัถ์ขวาทรงพระขรรค์ พระหัตหัถ์ ซ้ายทรงบังบัเหียนม้า มีนมีายฉันฉันะเกาะหางม้าตามเสด็จ ด็ มีท้มี ท้าว จตุโลกบาลรองรับรัเท้าม้าทั้งทั้4 ข้าง มีพมีระพรหมเชิญฉัตฉัรกาง กั้นกั้ถวาย และมีพมีระอินอิทร์ประคองปากม้ามิให้ส่งเสียงร้อง A stucco image, gilded and decorated with coloured glass mosaics, depicting Prince Siddhatta riding Kanthaka horse, with Channa, his servant, holding its tall. Kanthaka’ s hooves are supported by The Four Heavenly kings (guardlans of the world), Brahma holding tiered umbrella on the panics, and Indre holding the horse’s mouth to prevent him from neighing.
ทวดเสือ Thuat Suea ทวดเสือ ทวด คือคืดวงวิญวิญาณศักศัดิ์สิทธิ์ของพ่อแม่ ปู่ย่า ตายาย บรรพชน หรือรืผู้มีบุมีบุญวาสนาที่ล่วงลับลั ไปแล้วรวมไปถึงถึ พระยาสัตสัว์ อันอัมีลัมีกลัษณะพิเศษที่น่ายำ เกรง ทั่วทั่ทั้งทั้หลายเป็นผู้ มีฤมีทธิ์และอานุภาพที่สามารถให้คุณให้โทษได้ ความเชื่อเรื่อรื่ง ทวดในภาคใต้ จัดจั ประเภทของทวดที่ปรากฏในรูปต่างๆ ได้ 4 ประเภท คือคืรูปมนุษย์ รูปสัตสัว์ (ทวดเสือ ทวดงู ทวดจระเข้ ทวดช้าง ฯลฯ) รูปต้นต้ ไม้ และไร้รูร้ รูปร่าง Thuats refers to sacred spirits ot fathers, mothers, grandfathers, grandmothers, ancestors, of the deceased who passess special virtues, including great animals which have special, fearsome characteristics. Thuats have supernatural powers that can influence men. Thuats, as in Southern beliefs, are categorized into 4 forms, namely, human forms, animal forms (tiger (suea), snake,crocodile, elephant), tree forms, and formless.
พระพุทธรูปปูนปั้นปั้ ปิดทองทาสีกรักรัแดงที่จีวจีร ประทับทันั่ง ห้อยพระบาท พระหัตหัถ์ขวาวางคว่ำ บนพระชานุ (หัวหั เข่า)พระหัตหัถ์ซ้ายหงายขึ้นขึ้แสดงกิริกิยริาทรงรับรัพระพุทธรูปปาง นี้ แสดงเหตุการณ์เมื่อครั้งรั้พระพุทธเจ้าประทับทัณ โฆสิตาราม เมืองโกสัมสัพี ครั้งรั้นั้นนั้พระสาวกในอาราม ประพฤติตตินเป็นผู้ ว่ายาก วิววิาทกันกัจึงจึเสด็จ ด็ ออกจากพระอาราม ไปประทับทัจำ พรรษา ณ ป่ารักรัขิตขิวันวั ใกล้กัล้บกัหมู่บ้มู่ บ้านป่าลิไลิลยกะ ครั้งรั้นั้นนั้มี พญาช้างเผือกชื่อปาลิไลิลยกะคอยปรนนิบัติบั ติและมีพมีญาลิงลินำ น้ำ ผึ้งมาถวาย ดังดั ปรากฏประติมติากรรมรูปช้างหมอบอยู่เบื้อบื้งขวา ส่วนประติมติากรรมรูปลิงลินั้นนั้ ได้ชำ รุดแตกหักหั ไปเหลือลืเพียงร่อง รอยของหางลิงลิ ปูนปั้นปั้ Stucco Buddha image, this posture of the Buddha represents the time when the Buddha resided at Gositaram, Kosambi, at that time there was a dispute among them monks, leading to serious arguments. The Buddha, depressed by their stubbornness, went to Ragkhitawan forest nearby Parilayyaka village in seclusion. A great white elephant, Parilayyaka, who dwelled in the forest served the Buddha and lord of the monkeys brought him honey, thus there is an image of kneeling elephant to the right and monkey to the left of the Buddha image, however, the monkey image has been lost, remaining only the tail. พระพุทธรูปแสดงพุทธประวัติ ตอนปาลิไลยกะ (ป่าเลไลยก์)
เพิงผาหมายเลข 1 Rock shelter No. 1
เพิงผาหมายเลข 2 Rock shelter No. 2
เจดีย์ทรงระฆังปูนปั้น Bell-shaped Stupa เจดีย์ดี ย์ทรงระฆังฆั ปูนปั้นปั้ขนาดเล็ก ล็ มีบัมีลบัลังลัก์ เสาหาน ปล้อง ไฉน และปลียลีอดถัดถัขึ้นขึ้ไปเป็นลำ ดับดัอันอัเป็นรูปแบบที่ได้รัด้บรั อิทอิธิพธิลมาจากพระบรมธาตุเจดีย์ดี ย์วัดวัพระมหาธาตุวรมหาวิหวิาร จังจัหวัดวันครศรีธรีรรมราชซึ่งเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายทั้งทั้ใน เขตจังจัหวัดวัพัทพัลุงและสงขลา A small stupa made of stucco, bell-shaped, with spire base, spire support columns and tiered-rings spire. The design is believable to have been influenced by the Phra Borommathat Chedi stupa at Wat Phra Mahathat Worawihan, Nakhon Si Thammarat province, which was popular in Phatthalung and Songkhla provinces.
จิตจิรกรรมฝาผนังนับนเพิงผาแห่งนี้เขียขีนภาพลายเครือรืเถา พรรคพฤกษาและอาคาร ภาพส่วนใหญ่เป็นภาพลายเส้นสีดำ ส่วนลายเครือรืเถาและลายพรรคพฤกษาเขียขีนด้วยสีแดงตัดตัขอบ ด้วยเส้นสีดำ กำ หนดอายุในสมัยมัอยุธยา Rock Paintings of this rock shelter depict of intertwined sprays, flora ornament and buildings, most are black line drawings apart from the flowers and vines which are painted in red colour delineated with black lines, dated to Ayutthaya period. จิตกรรมฝาผนังบนเพิงผา ลวดลายพรรณพฤกษา Rock paintings
ภาพสลักลัหินรูปเปรต ฝีมือช่างพื้นถิ่น หัวหั โต แขนขายาว ยืนยืเรียรีงกันกั3 ตน “เปตชน” หมายถึงถึผู้ละโลกนี้ไปแล้ว โดยคนที่ตายไป แล้วนั้นนั้หากทำ กรรมดี ไม่เคยทำ บาปก็จ ก็ ะไปเกิดกิเป็นเทวดา ส่วนผู้กระทำ ชั่วจะไปเกิดกิ ในอบายภูมิที่เรียรีกว่า เปรตวิสัวิยสั ได้ รับรัทุกค่ะเวทนาตามผลแห่งกรรมชั่วที่ทำ ไว้ ตั้งตั้แต่วันวัแรม 1 ค่ำ เดือดืน 10 เปรตทั้งทั้หลายจะได้รัด้บรั อนุญาตให้มห้ าเยี่ยมญาติใตินเมืองมนุษย์ และจะต้องกลับลัมายังยั ภพภูมิของตนในวันวัแรม 15 ค่ำ เดือดืน 10 ชาวใต้จึงจึจัดจังาน ทำ บุญ “สารทเดือดืนสิบ” หรือรืที่เรียรีกว่า “รับรั-ส่งตายาย” เพื่อ อุทิศส่วนกุศลแก่บรรพบุรุษที่ล่วงลับลั ซึ่งกลับลัมายังยั โลกมนุษย์ เป็นประจำ ทุกปี Stone carving depicting 3 preta by local artist. “Preta” refers to person who departed fom human world. Persons who did good deeds will be reborn as deities (heavenly beings), whereas those who did evil deeds will be reborn as pretas, who constantly suffer as result of their evil deeds. During the 1st to the 15th waning moon of the 10 th month, all pretas will be allowed to visit their relatives in the human world, therefore the Southern people hold “10th Month Festival” or “Receiving-Sending Grandfathers and Grandmothers” , the merit making event to dedicafe the merit to those pretas. ภาพสลักหินรูปเปรต Image of Pretas
ภาพสลักหินรูปเปรต Image of Pretas
ภาพสลักหินรูปเทวดา พญาครุฑ และพญานาค Deities, Garuda, and Naga
ครกบดยาบนเพิงผา Mortar for Medicine-making on Rock Shelter ภาพสลักลัหินรูปเปรต ฝีมือช่างพื้นถิ่น หัวหั โต แขนขายาว ยืนยืเรียรีงกันกั3 ตน “เปตชน” หมายถึงถึผู้ละโลกนี้ไปแล้ว โดยคนที่ตายไป แล้วนั้นนั้หากทำ กรรมดี ไม่เคยทำ บาปก็จ ก็ ะไปเกิดกิเป็นเทวดา ส่วนผู้กระทำ ชั่วจะไปเกิดกิ ในอบายภูมิที่เรียรีกว่า เปรตวิสัวิยสั ได้ รับรัทุกค่ะเวทนาตามผลแห่งกรรมชั่วที่ทำ ไว้ ตั้งตั้แต่วันวัแรม 1 ค่ำ เดือดืน 10 เปรตทั้งทั้หลายจะได้รัด้บรั อนุญาตให้มห้าเยี่ยมญาติใตินเมืองมนุษย์ และจะต้องกลับลัมายังยั ภพภูมิของตนในวันวัแรม 15 ค่ำ เดือดืน 10 ชาวใต้จึงจึจัดจังาน ทำ บุญ “สารทเดือดืนสิบ” หรือรืที่เรียรีกว่า “รับรั-ส่งตายาย” เพื่อ อุทิศส่วนกุศลแก่บรรพบุรุษที่ล่วงลับลั ซึ่งกลับลัมายังยั โลกมนุษย์ เป็นประจำ ทุกปี Stone carving depicting 3 preta by local artist. “Preta” refers to person who departed fom human world. Persons who did good deeds will be reborn as deities (heavenly beings), whereas those who did evil deeds will be reborn as pretas, who constantly suffer as result of their evil deeds. During the 1st to the 15th waning moon of the 10 th month, all pretas will be allowed to visit their relatives in the human world, therefore the Southern people hold “10th Month Festival” or “Receiving-Sending Grandfathers and Grandmothers”, the merit making event to dedicafe the merit to those pretas.
สันสันิษฐานว่าในอดีตดี ป่าบริเริวณนี้เป็นแหล่งว่านสมุนไพร ภาพสลักลัหินนี้คงเป็นรูปหมอยากำ ลังลับดสมุนไพรและผู้รอรับรั ยาซึ่งสัมสัพันพัธ์กับกัร่องรอยหลุมที่เชื่อว่าเป็นครกบดยาสมัยมั โบราณซึ่งปรากฏบนเพิงผาของถ้ำ และร่องรอยในลักลัษณะ เดียดีวกันกั ซึ่งเชื่อว่าเป็นครบบดยาของหลวงพ่อทวดที่โบราณ สถานถ้ำ ครกอีกอีทั้งทั้เมื่อครั้งรั้พระอาจารย์ทิม เจ้าอาวาสวัดวั ช้าง ให้ จัดจัสร้างพระหลวงพ่อทวดครั้งรั้แรก เมื่อ พ.ศ.2497 ได้ใช้ ว่านสมุนไพรจากบริเริวณถ้ำ ตลอดเป็นมวลสารด้วย It is believable that, in the past forest was the source of medicinal herbs. The sculpture, therefore, depict a medicine man crushing herbs for the person who is waiting for the medicine. These images are relatable to evidences of the holes that were believed to be ancient mortars used in medicine-making at rock shelter in this area and other place at Tham Khrok heritage site that which is believed to belong to Ven. Luang Pho Thuat. In 1954, when the Ven. Phra Achan Thim, Abbot of Wat Chang Hai, had the first Luang Pho Thuat votive tablets made for first time, herbs in Tham Talot area were included as part of sacred materials for the making of those tablets ภาพสลักหินรูปคนบดยา Man Crushing Medicinal Herbs
วัดบน (ร้าง) Wat Bon พื้นที่บริเริวณนี้เป็นที่ตั้งตั้ของวัดวับน (ร้าง) ปัจปัจุบันบัเหลือลืล่องลอย ฐานอุโบสถขนาดกว้างประมาณ 9.80 เมตรยาวประมาณ 9.80 เมตร ก่อด้วยหินสอปูน โดยปรากฏร่องรอยบันบั ไดทางขึ้นขึ้ใน บริเริวณใกล้มุล้ มุทิศตะวันวัออกเฉียฉีงเหนือและทิศตะวันวัตกเฉียฉีงใต้ This area is the location of Wat Bon, now remains only base of Ubosol (chapel), 9.80 metres long, 9.80 meters wide, built of stone and lime mortar, with traces of stairs near to the northeastern and southwestern corners.
วัดล่าง Wat Lang ปรากฏหลักลัฐาน คือคื 1. อุโบสถหลังลั ใหม่ ก่อด้วยอิฐอิ สอปูนทับทับนซากของ อุโบสถหลังลัเดิมดิรอบอุโบสถมีหมีลักลัสีมาหินทราย จำ นวน 6 หลักลัก่อทับทับนก้อนหิน ซึ่งสันสันิฐานว่าเป็นลูกนิมิต 2. เจดีย์ดี ย์ทรงระฆังฆัก่ออิฐอิฉาบปูน องค์ระฆังฆัที่สูงเพรียรีว แสดงถึงถึอิทอิธิพธิลของศิลศิ ปะอยุธยาซึ่งที่เป็นที่นิยมในคาบสมุทร สทิงพระ 1. New masonry Ubosot (chapel), built over the remains of Original chapel, surrounded by 6 sandstone semas (boundary marks) built on round stone bases whice are believed to be luknimit (boundary stone) 2. Bell-shaped masonry stupa. The elongated shape of the stupa indicates Ayutthaya art influence, which was popular in Sathing Phra peninsula in that period.
ลานพระเจ้าน้ำ ผุดนี้เป็นเพิงผาขนาดเล็ก ล็ ประดิษดิฐาน พระพุทธรูปปูนปั้นปั้และบัวบับรรจุอัฐิอัผู้ฐิผู้ล่วงลับลั ที่ลานพระเจ้าน้ำ ผุดนี้ มีปมีระติมติากรรมปูนปั้นปั้รูป พญานาค ซึ่งในอดีตดีเคยมีน้ำมี น้ำ ไหลออกมาจากปาก ดังดั ปรากฏ แท่นฐานรองรับรัน้ำ เหนือขนดนาค เชื่อถือถืกันกัว่าเป็นแหล่งน้ำ ศักศัดิ์สิทธิ์ จนเป็นที่มาของชื่อ "ลานพระเจ้าน้ำ ผุด" Lan Phrachao Nam Phut is a small rock shelter, where Buddha images are enshrined and relics stupas are installed. There is a sculpture of Naga, from the mouth of which water used to flow down to the tray placed on top of the naga's body This water was believed to be holy water, and was the origin of the name "Lan Phrachao Nam Phut" (Holy Water Spring Ground) ลานพระเจ้าน้ำ ผุด Lan Phrachao Nam Phut
เครื่องถ้วย Ceramic Bowls ชาวบ้านได้นำด้ นำเครื่อรื่งถ้วยมาประดับดัตกแต่งไว้บว้นกำ แพงใน บริเริวณนี้สันสันิษฐานว่า เป็นการนำ มาถวายไว้เพื่อเป็นพุทธ บูชา เครื่อรื่งถ้วยเหล่านี้มีทั้มีงทั้เครื่อรื่งถ้วยจีนจี สมัยมัสาธารณรัฐรัจีนจี และเครื่อรื่งถ้วยไทย กำ หนดอายุราวปลายพุทธศตวรรษที่ 25 ถึงถึต้นต้พุทธศตวรรษที่ 26 Local people decorate this walls with ceramic bowls. Possibly theses ceramic bowls were as offerings to Buddha. There were both Chinese bowls dating from the period of the Republic of China and Thai bowls from the 20th and 21th centuries.
ลานสะบ้า Lan Saba (Saba Playground) ลานหินขนาดใหญ่นี้ญ่ นี้คนท้อท้งถิ่นเรียรีกว่า “ลานสะบ้า” เชื่อกันกัตามตำ นานว่าเป็นสถานที่ซึ่งเหล่าคนธรรพ์ใช้เล่นล่สะบ้า ซึ่งการเล่นล่สะบ้าเป็นการละเล่นล่ท้อท้งถิ่นที่สืบทอดมาแต่โบราณ ลูกสะบ้าในการเล่นล่ เป็นเมล็ด ล็ ของต้นต้ สะบ้า ซึ่งเป็นไม้ เถาขนาดใหญ่ลำ ต้นต้มักมัคดงอหรือรืบิดบิเกลียลีว ผลเป็นฝักเปลือลืก แข็ง ข็ เป็นเนื้อไม้ แต่ละข้อมี 1 เมล็ด ล็ A large stone platform called “Lan Saba” believed by location that the place was used by Gandharvas to play “saba” a kind of local boules games that has been played since ancient times
ถ้ำ ระฆังฆัที่ภายในเต็ม ต็ ไปด้วยหินงอกหินย้อย้ยที่สวยงาม ตามตำ นานพื้นบ้านเชื่อว่าเป็นที่สถิตถิของคนธรรพ์ซึ่งเป็นชาว สวรรค์พวกหนึ่ง ถ้ำ แห่งนี้เป็นแหล่งอาศัยศัของค้างคาวจำ นวนมาก ทางเดินดิ ภายในถ้ำ ค่อนข้างลึกลึสามารถทะลุไปถึงถึด้านบนของถ้ำ ได้ The entrance of this limestone cave which is full of beautiful stalagmites and stalactites. The folktale about this cave is the dwelling of Khon Than (gandharvas). This cave is a habitat of a large number of bats. It is quite deep and visitors can walk until reaching its top opening. ถ้ำ ระฆัง หรือ ถ้ำ คนธรรพ์ หรือ ถ้ำ ค้างคาว Tham Rakhang Cave, also known as Tham Khon Than or Tham Khang Khao
เส้นทางศรัทธา หลวงพ่อทวด หรือหลวงปู่ทวด สันสันิษฐานว่า การเดินดิทางไปมาระหว่างเมืองไทรบุรีกัรีบกั วัดวั ช้างให้นั้ห้ นั้นั้หลวงพ่อทวดใช้วิธีวิเธีดินดิธุดงค์ตามเส้นทางโบราณ ที่เชื่อมการค้าระหว่างพ่อค้าจากฝั่งมหาสมุทรอินอิเดียดีกับกั ฝั่งอ่าว ไทย เมื่อราวพุทธศตวรรษที่ 13-16 หรือรื ประมาณ พ.ศ. 1200 - พ.ศ. 1,600 ในยุคสมัยมัที่ไทรบุรีหรีรือรืรัฐรัเกอดะห์ กับกัลังลักาสุกะ (ปัตปัตานี) เป็นเมืองท่าการค้าสำ คัญคัของคาบสมุทรมลายู มี เส้นทางติดติต่อกันกัทั้งทั้ทางบกและทางน้ำ โดยทางบกนิยมใช้ช้า เป็นพาหนะหรือรื ไม่ก็ม่ เ ก็ ดินดิเท้า สวนทางน้ำ ใช้เส้นทางตามลำ น้ำ เป็นเชื่อมต่อกับกัลำ น้ำ สาขาของแม่น้ำม่ น้ำ สายบุรีแรีละแม่น้ำม่ น้ำ ปัตปัตานี It is believed that Luang Pho Thuat traveled between Syburi and Wat Chang Hai on foot as part of his dhutanga practice, using the ancient trade route from Indian Ocean to Gulf of Thailand that traders used circa 7th - 11 th centuries CE., or 657 - 1057 CE. when Syburi (Kedah) and Langkasuka (Pattani) were important port towns of the Malay peninsula. These towns were connected by both lang and water peninsula. These towns were connected by both lang and water communication routes. Land route was traveled by elephants or on foot, water route used the Perak river that was connected to distributaries of Syburi river and Pattani rivers.
จากลักลัษณะภูมิประเทศบริเริวณชายแดนไทย-มาเลเซียซึ่ง เป็นเทือทืกเขาสูงตลอดแนว หลวงพ่อทวดน่าจะใช้เส้นทางผ่าน บ้านประกอบ อำ เภอนาทวี จังจัหวัดวั สงขลาเนื่องจากเป็นช่วงที่ เทือทืกเขาไม่สูม่ สูงนักนัเชื่อกันกัว่าบริเริวณถ้ำ ตลอด ตำ บลเขาแดง อำ เภอสะบ้าย้อย้ย จังจัหวัดวั สงขลา เป็นสถานที่ซึ่งหลวงพ่อทวด และพักพัแรมปฏิบัฏิติบัธติรรม (ถ้ำ คอก)และได้เดินดิ ไปเอาน้ำ ร้อนมา บดยา)อีกอีทั้งทั้ยังยัพบต้นต้กาแฟต้นต้แรก ในตำ เขาแดงและที่ โบราณสถานถ้ำ ครกตำ บลคูหา หรือรืถ้ำ คอก ตำ บลเขาแดง อำ เภอสะบ้าย้อย้ย จังจัหวัดวั สงขลา เป็นสถานที่ซึ่งหลวงพ่อทวดใช้ ปฏิบัฏิติบัวิติ ปัวิ สปั สนากรรมฐาน และปรุงยารักรัษาโรคช่วยเหลือลื ชาว บ้านอีกอีทั้งทั้ยังยัพบต้นต้กาแฟต้นต้แรก ในตำ เขาแดงอีกอีด้วย ดังดัมี หินรูปครกบดยาปรากฏอยู่ใยู่นปัจปัจุบันบั เส้นทางศรัทธา หลวงพ่อทวด หรือหลวงปู่ทวด Indicated by the topography of the Thai-Malaysian border, which comprises entirely of mountain ranges, and local history and evidence e.g. stupas and hard wood posts, it is believed that Luang Pho Thuat used the route that passed Ban Prakob, Na Thawi district, Songkhla province, because the mountain in the area was not very high. It is also believed that the area of Tham Talod, Khao Daeng sub-district, Saba Yoi district, Songkhla province was the place where Luang Pho Thuat stayed for Dhamma practice and meditation, as well as making medicine to cure people as seen in the evidence of mortar for medicine making.
After Luang Pho Thuat passed away in Syburi, his corpse was brought to be cremated at Wat Chang Hai following his wish. During the transport of his corpse, the procession stopped at Ban Plak Tha, Tambon Khao Daeng, Amphoe Saba Yoi, which is approximately 1 kilometers away from Wat Tham Talot. Locals related that, originally, there was a sala (open pavilion) marked with hardwood post, which was the evidence of the event, later the sala and post were lost, therefore a post made of lime was built to replace the original. เส้นทางศรัทธา หลวงพ่อทวด หรือหลวงปู่ทวด นอกจากนี้ เมื่อหลวงพ่อทวดมรณภาพที่เมืองไทรบุรีแรีละ ญาติโติยมได้นำด้ นำศพกลับลัมาจัดจัพิธีฌธีาปนกิจกิที่วัดวั ช้างให้ตห้ามที่ ท่านได้สั่ด้ สั่งไว้นั้ว้ นั้นั้ระหว่างการเดินดิทางได้แด้วะพักพั ศพหลวงพ่อ ทวดที่บริเริวณบ้านปลักลัทะ ตำ บลเขาแดง อำ เภอสะบ้าย้อย้ย ซึ่ง ห่างจากวัดวัถ้ำ ตลอดประมาณ 1 กิโกิลเมตร ชาวบ้านเล่ากันกัต่อ มาว่า เดิมดิมีศมีาลามีหมีลักลั ไม้แม้ก่นปักปั ไว้เป็นหลักลัฐาน ต่อมาได้หัด้กหั พังพัจึงจึมีกมีารสร้างหลักลับุญขึ้นขึ้มาใหม่
Tham Talot, Saba Yoi district, Songkhla province, therefore, is an important place with special relationship to Lunch pho Thuat, the Monk who turned sea water into freshwater,as well as being the location of Wat Tham Talot, believed to have been built since Ayutthaya period. This historic places is a valuable cultural heritage site worth conserving and passing on to further generations. เส้นทางศรัทธา หลวงพ่อทวด หรือหลวงปู่ทวด บริเริวณถ้ำ ตลอด อำ เภอสะบ้าย้อย้ย จังจัหวัดวั สงขลา ซึ่งเป็น สถานที่สำ คัญคัอันอัเกี่ยกี่วข้องกับกัหลวงพ่อทวด เหยียยีบน้ำ ทะเลจืดจื อีกอีทั้งทั้เป็นที่ตั้งตั้ของวัดวัถ้ำ ตลอด ซึ่งมีหมีลักลัฐานว่าสร้างขึ้นขึ้มาแต่ ครั้งรั้สมัยมักรุงศรีอรี ยุธยาเช่นกันกันับนัเป็นสถานที่ประวัติวั ศติาสตร์ อันอัมีคุมีคุณค่าที่ชนรุ่นหลังลัพึงรักรัษาไว้ด้ว้ ด้วยความภาคภูมิใจ
ประเพณีท้องถิ่น
ประเพณีท้องถิ่น
ประเพณีท้องถิ่น
ประเพณีวันสารเดือนสิบ เป็นประเพณีที่ทำ บุญให้กับบรรพบุรุษ มีการแห่ขบวน ขนมลา นิยมทำ ขนมลา ขนมเจาะหู ขนมต้มสามเหลียม และการปีนสาน้ำ มันเพื่อชิงรางวัล
ประเพณีทอดกฐินสามัคคี ประเพณีทอดกฐินสามัคคี เป็นประเพณีที่สำ คัญของ พุทธศาสนิกชนซึ่งนิยมทำ กันมาช้านานตั้งแต่วันแรม ๑ ค่ำ เดือน 11 ไปจนถึงกลางเดือน 12 เป็นขนบธรรมเนียม ประเพณีและวัฒนธรรมที่สืบทอดกันมายาวนานตามความ เชื่อของพุทธศาสนิกชนภายใต้วิถีพหุวัฒนธรรม
การท่องเที่ยวชุมชน
ถ้ำ คอก ถ้ำ คอก ตำ บลเขาแดง อำ เภอสะบ้าย้อย จังหวัดสงขลา เป็นสถานที่ซึ่งหลวงพ่อทวดใช้ปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน และปรุงยารักษาโรคช่วยเหลือชาวบ้านอีกทั้งยังพบต้น กาแฟต้นแรก ในตำ เขาแดงอีกด้วยและเป็นแหล่งเรียนรู้ ทางประวัติศาตร์ควบคู่กับเป็นที่เรียนรู้การเรียนรู้ทาง อาชีพให้กับเยาว์ชนที่สนใจ
กลุ่มวิสาหกิจชุมชน กาแฟถ้ำ คอก ตั้งอยู่หมู่ที่6 บ้านถ้ำ ตลอด ทางเข้าบ่อน้ำ ร้อน โดยมีนายจีรวัฒน์ นุ่นศรี เป็นประธานกลุ่ม