หน่วยที่ 1 ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับดิจิทัล วิชา เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการจัดการอาชีพ DIGITAL TECHNOLOGY OF WORKS (30001-2003)
สาระการเรียนรู้ ความหมายของดิจิทัล ประเภทของสื่อดิจิทัล องค์ประกอบของสื่อดิจิทัล อุปกรณ์ดิจิทัล กฏหมายเกี่ยวกับดิจิทัล จริยธรรมในการใช้งานเทคโนโลยีดิจิทัล
จุดประสงค์การเรียนรู้ บอกความหมายของของดิจิทัลได้ บอกประเภทของสื่อดิจิทัลได้ บอกองค์ประกอบของสื่อดิจิทัลได้ บอกอุปกรณ์ดิจิทัล ปฏิบัติตามกฏหมายเกี่ยวกับดิจิทัล มีจริยธรรมในการใช้งานเทคโนโลยีดิจิทัล 1 2 3 4 5 6 สมรรถนะประจ าหน่วย แสดงความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับดิจิทัล
1. ความหมายของดิจิทัล ดิจิทัล (Digital เป็นภาษาละติน เป็นหนึ่งในเครื่องมือที่เก่าแก่ที่สุดส าหรับการนับ เมื่อข้อมูลถูกจัดเก็บหรือส่งต่อไปในรูปแบบดิจิทัล ข้อมูลจะถูกแปลงเป็นตัวเลขที่ระดับ เครื่องมือพื้นฐานที่สุด เป็น ศูนย์และหนึ่ง” เทคโนโลยีดิจิทัล (Digital Technology) ทักษะในการน าเครื่องมือ อุปกรณ์ และเทคโนโลยีดิจิทัลที่มีอยู่ในปัจจุบัน เช่น คอมพิวเตอร์ โทรศัพท์ แทปเลต โปรแกรมคอมพิวเตอร์ และสื่อออนไลน์ มาใช้ให้ เกิดประโยชน์สูงสุด ในการสื่อสาร การปฏิบัติงาน และการท างาน ร่วมกัน หรือใช้เพื่อพัฒนากระบวนการท างาน หรือระบบงานใน องค์กรให้มีความทันสมัยและมีประสิทธิภาพ
2. ประเภทของดิจิทัล สื่อดิจิทัล หมายถึง สื่อที่มีการนาเอาข้อความ กราฟิก ภาพเคลื่อนไหวเสียง และ วิดีโอ เป็นต้น โดยอาศัยเทคโนโลยีความเจริญก้าวหน้าทางด้านคอมพิวเตอร์ เข้ามา ช่วยให้ข้อมูลที่เป็นสื่อต่างๆ เหล่านั้นมาแปลงสภาพและเชื่อมโยงเข้าด้วยกันเพื่อ ประโยชน์ในการใช้งาน
ประเภทของดิจิทัล มีดังนี้ CD Training หมายถึง การสร้าง สื่อดิจิตอลในลักษณะที่เป็น CD ที่ใช้ใน การสอนการใช้งาน จะเป็นการสอนการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ เช่น สอนการใช้โปรแกรม Microsoft Word เป็นต้น นอกจากนั้น CD Training ยังครอบคลุมไปถึงเรื่องการสอนการท างานของโปรแกรมต่างๆ จะใช้เป็น การสาธิตการท างานของโปรแกรมเป็นต้น
ประเภทของดิจิทัล มีดังนี้ CD Presentation คือ การสร้างเป็นสื่อดิจิตอลในลักษณะที่เป็น CD ที่ใช้ ส าหรับในการน าเสนอในสถานที่ต่าง ๆ เช่น น าเสนอข้อมูลในที่ประชุม น าเสนอข้อมูลบริษัท ที่เรียกว่า Company Profile
ประเภทของดิจิทัล มีดังนี้ VCD/DVD คือ การสร้างสื่อดิจิทัลในลักษณะที่เป็น CD ภาพยนตร์ที่มีการตัดต่อ ภาพต่าง ในลักษณะที่เป็น Movie Clip แล้วน ามาจัดเรียงต่อกันเป็นภาพยนตร์ 1 เรื่อง
ประเภทของดิจิทัล มีดังนี้ E-book และ E-document คือ การสร้างสื่อดิจิตอลในลักษณะที่เป็น การท าเป็น หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งสามารถสร้างโดยการแปลงไฟล์เอกสารต่าง ๆ ให้เป็น Webpage หรือเป็น PDF File เป็นต้น
3. องค์ประกอบของสื่อดิจิทัล องค์ประกอบดิจิทัล ประกอบไปด้วยพื้นฐาน 5 ชนิดได้แก่ ข้อความ (Text) เสียง (Audio) ภาพนิ่ง (Still Image) ภาพ เคลื่อนไหว (Animation) วีดีโอ (Video)
1. ข้อความ เป็นส่วนที่เกี่ยวกับเนื้อหาของ มัลติมีเดีย ใช้แสดงรายละเอียด หรือเนื้อหา ของเรื่องที่นาเสนอ ถือว่าเป็นองค์ประกอบ พื้นฐานที่ส าคัญของมัลติมีเดีย ระบบมัลติมีเดีย ที่นาเสนอผ่านจอภาพของเครื่องคอมพิวเตอร์ นอกจากจะมีรูปแบบและสีของตัวอักษรให้ เลือกมากมายตามความต้องการแล้วยัง สามารถกาหนดลักษณะของการปฏิสัมพันธ์ (โต้ตอบ)ในระหว่างการนาเสนอได้อีกด้วย ซึ่ง ปัจจุบัน มีหลายรูปแบบ ได้แก่ 1.1 ข้อความที่ได้จากการพิมพ์ เป็นข้อความปกติที่พบได้ทั่วไป ได้จากการพิมพ์ด้วย โปรแกรมประมวลผลงาน (Word Processor) เช่น NotePad, Text Editor, Microsoft Word 1.2 ข้อความจากการสแกน เป็นข้อความในลักษณะภาพ หรือ Image ได้จากการนาเอกสารที่พิมพ์ไว้แล้ว(เอกสารต้นฉบับ) มาทาการ สแกน ด้วยเครื่องสแกนเนอร์ (Scanner) ซึ่งจะได้ผลออกมาเป็นภาพ (Image) 1ภาพ ปัจจุบันสามารถแปลงข้อความภาพ เป็นข้อความปกติได้ โดยอาศัยโปรแกรม OCR ข้อความอิเล็กทรอนิกส์ เป็นข้อความที่พัฒนาให้ อยู่ในรูปของสื่อ ที่ใช้ประมวลผลได้ 1.3 ข้อความไฮเปอร์เท็กซ์ (HyperText) เป็นรูปแบบของข้อความ ที่ ได้รับความนิยมสูงมากในปัจจุบัน โดยเฉพาะการเผยแพร่เอกสารในรูป ของเอกสารเว็บ เนื่องจากสามารถใช้เทคนิค การลิงก์ หรือเชื่อมข้อความ ไปยังข้อความ หรือจุดอื่นๆ ได้ ข้อความ (Text)
2. เสียง ถูกจัดเก็บอยู่ในรูปของสัญญาณดิจิตอลซึ่งสามารถเล่นซ้ากลับไปกลับมาได้ โดยใช้ โปรแกรมที่ออกแบบ มาโดยเฉพาะส าหรับท างานด้านเสียง หากในงานมัลติมีเดียมีการใช้ เสียงที่เร้าใจและสอดคล้องกับเนื้อหาใน การน าเสนอ จะช่วยให้ระบบมัลติมีเดียนั้นเกิดความ สมบูรณ์แบบมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ยังช่วยสร้างความน่าสนใจและน่าติดตามในเรื่องราวต่างๆ ได้เป็นอย่างดี ทั้งนี้เนื่องจากเสียงมีอิทธิพลต่อผู้ใช้มากกว่าข้อความหรือภาพนิ่งดังนั้น เสียง จึงเป็นองค์ประกอบที่จ าเป็นส าหรับมัลติมีเดียซึ่งสามารถน าเข้าเสียงผ่านทางไมโครโฟน แผ่นซีดี ดีวีดี เทป และวิทยุ เป็นต้น เสียง (Audio)
3. ภาพนิ่ง เป็นภาพที่ไม่มีการเคลื่อนไหว เช่น ภาพถ่าย ภาพวาด และภาพลายเส้น เป็น ต้น ภาพนิ่งนับว่ามีบทบาทต่อระบบงานมัลติมีเดียมากกว่าข้อความหรือตัวอักษร เนื่องจากภาพจะให้ผลในเชิงการเรียนรู้หรือรับรู้ด้วยการมองเห็นได้ดีกว่า นอกจากนี้ยัง สามารถถ่ายทอดความหมายได้ลึกซึ่งมากกว่าข้อความหรือตัวอักษรซึ่งข้อความหรือ ตัวอักษรจะมีข้อจากัดทางด้านความแตกต่างของแต่ละภาษา แต่ภาพนั้นสามารถสื่อ ความหมายได้กับทุกชนชาติ ภาพนิ่งมักจะแสดงอยู่บนสื่อชนิดต่างๆ เช่น โทรทัศน์ หนังสือพิมพ์หรือวารสารวิชาการ เป็นต้น ภาพนิ่ง (Still Image)
4. ภาพเคลื่อนไหว ภาพกราฟิกที่มีการเคลื่อนไหวเพื่อแสดงขั้นตอนหรือปรากฏ การณ์ ต่างๆ ที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง เช่น การเคลื่อนที่ของลูกสูบของเครื่องยนต์ เป็นต้น ทั้งนี้เพื่อ สร้างสรรค์จินตนาการให้เกิดแรงจูงใจจากผู้ชม การผลิตภาพเคลื่อนไหวจะต้องใช้โปรแกรม ที่มีคุณสมบัติเฉพาะทางซึ่งอาจมีปัญหาเกิดขึ้นอยู่บ้างเกี่ยวกับขนาดของไฟล์ที่ต้องใช้พื้นที่ใน การจัดเก็บมากกว่าภาพนิ่งหลายเท่า ภาพเคลื่อนไหว (Animation)
5. วิดีโอ เป็นองค์ประกอบของมัลติมีเดียที่มีความส าคัญเป็นอย่างมาก เนื่องจากวิดีโอใน ระบบดิจิตอล สามารถ น าเสนอข้อความหรือรูปภาพ (ภาพนิ่งหรือภาพเคลื่อนไหว) ประกอบ กับเสียงได้สมบูรณ์มากกว่าองค์ประกอบชนิดอื่นๆ อย่างไรก็ตาม ปัญหาหลักของการใช้วิดีโอ ในระบบมัลติมีเดียก็คือ การสิ้นเปลืองทรัพยากรของพื้นที่บนหน่วยความจ าเป็นจ านวนมาก เนื่องจากการน าเสนอวิดีโอด้วยเวลาที่เกิดขึ้นจริง (Real-Time) จะต้องประกอบด้วยจ านวนภาพ ไม่ต่ ากว่า 30 ภาพต่อวินาที (Frame/Second) ถ้าหากการประมวลผลภาพดังกล่าวไม่ได้ผ่าน กระบวนการบีบอัดขนาดของสัญญาณมาก่อน การน าเสนอภาพเพียง 1 นาทีอาจต้องใช้ หน่วยความจ ามากกว่า 100 MB ซึ่งจะท าให้ไฟล์มีขนาดใหญ่เกินขนาดและมีประสิทธิภาพใน การท างานที่ด้อยลงนั้นเอง วีดีโอ (Video)
4. อุปกรณ์ดิจิทัล โปรเจคเตอร์(Projector) เครื่องฉายภาพข้ามศรีษะ วิชวลไลเซอร์ (Visualizer) เครื่องฉายภาพ 3 มิติ กล้องถ่ายรูปดิจิทัล (Digital Camera) กล้องถ่ายวีดีโอดิจิทัล คอมพิวเตอร์ เครื่องเล่น MP3 โทรศัพท์เคลื่อนที่ หรือ สมาร์ทโฟน
อุปกรณ์ดิจิทัล 1. โปรเจ็คเตอร์(Projector) Projector เป็นอุปกรณ์ฉายภาพที่ใช้ในการน าเสนอ โดยสามารถรองรับสัญญาณ ภาพจากคอมพิวเตอร์ เครื่องเล่นวีซีดี เครื่องเล่นดีวีดี และเครื่องก าเนิดภาพอื่น ๆ แล้วแสดงผล ขยายขนาดบนจอรับภาพ ช่วยให้มองเห็นได้ไกลขึ้น เหมาะส าหรับการ น าเสนอข้อมูลในห้องประชุม เพื่อให้ผู้เข้าประชุมมองเห็นภาพหรือข้อความได้อย่าง ชัดเจน
อุปกรณ์ดิจิทัล 2. วิชวลไลเซอร์ (Visualizer) เป็นอุปกรณ์ฉายภาพระบบดิจิตอลประเภทหนึ่ง ซึ่งพัฒนามาจาก โอเวอร์เฮด หรือเครื่องฉายข้ามศีรษะ ใช้แสดงภาพวัตถุและเอกสาร สู่จอรับภาพที่มีอยู่จริงได้เลยโดยไม่ต้องดัดแปลง อุปกรณ์นี้เหมาะส าหรับ ใช้ในการน าเสนองานต่าง ๆ โดยเฉพาะครู อาจารย์ นักขาย ใช้ใน การน าเสนอภาพนิ่งได้ดีกว่าภาพเคลื่อนไหว แต่ภาพที่แสดงออกมานั้นมี ความคมชัด มีสีสันที่สดใส และมีโหมดของการแสดงภาพให้ปรับการ ท างานด้วย การควบคุมการท างานท าได้โดยใช้รีโมต
อุปกรณ์ดิจิทัล 3. กล่องถ่ายรูปดิจิตัล (Digital Camera) เป็นอุปกรณ์รับภาพที่เปลี่ยนจากฟิล์มมาเป็นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งเมื่อถ่ายรูปที่ ต้องการแล้ว รูปจะถูกเก็บลงในหน่วยความจ า (Memory) ที่อยู่ในกล้อง เมื่อต้องการดูรูปท าได้ โดยการถ่ายข้อมูลจากหน่วยความจ าลงบนเครื่องพิมพ์หรือเครื่องคอมพิวเตอร์ ภาพที่ได้ จะมีขนาดตามที่ต้องการ สามารถย่อหรือขยาย ปรับแสงหรือเงาแล้วแต่ความพอใจหรือเพิ่ม รูปแบบก็สามารถท าได้ และเมื่อจะถ่ายใหม่ก็ สามารถใช้หน่วยความจ าเดิมได้เลย โดยไม่ ต้องเสียเงินซื้อฟิล์ม
อุปกรณ์ดิจิทัล 4. กล้องถ่ายวีดิโอดิจิทัล เป็นอุปกรณ์รับภาพที่บันทึกข้อมูล ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว และเสียงเก็บไว้ใน หน่วยความจ าแบบแฟลชภายในกล้อง สามารถย่อหรือขยาย ปรับแสงเงาของภาพได้ และ ในปัจจุบันสามารถคัดลอกข้อมูลลงในแผ่นดีวีดีได้เลย โดยไม่ต้องโอนลงในเครื่อง คอมพิวเตอร์
อุปกรณ์ดิจิทัล 5. คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะและคอมพิวเตอร์ขนาดสมุดบันทึกหรือโน้ตบุ๊ก เป็นอุปกรณ์ที่ใช้สร้างงาน น าเสนอ เป็นสื่อกลางในการเชื่อมโยง อุปกรณ์อื่นๆ เช่น โพรเจกเตอร์ เพื่อน าเสนองาน และใช้น าเสนองานผ่าน จอภาพของเครื่องคอมพิวเตอร์
อุปกรณ์ดิจิทัล 6. เครื่องเล่นเสียง หรือเครื่องเล่นเอ็มพีสาม (MP๓) เป็นอุปกรณ์ซึ่งบรรจุข้อมูลเสียงที่ใช้เล่นใน คอมพิวเตอร์และสามารถถ่ายโอนข้อมูลเข้าไป ในคอมพิวเตอร์ได้ โดยข้อมูลเสียงนั้นใช้เทคโนโลยีบีบอัดให้มี ขนาดเล็กลงมากกว่าข้อมูลเสียงปกติ ถึง ๑๒ เท่า แม้ขนาดข้อมูลจะเล็กลง แต่คุณภาพเสียงไม่ได้เสียไป อย่างไร ก็ตาม หากเราน าข้อมูล เสียงจากเครื่องเล่น MP๓ ไปเล่นในเครื่องคอมพิวเตอร์รุ่นเก่า จะได้เสียงในลักษณะ กระตุกหรือใช้ การไม่ได้เลย
อุปกรณ์ดิจิทัล 7. โทรศัพท์เคลื่อนที่บางรุ่น เป็นอุปกรณ์ตัวกลางที่ผู้ใช้สามารถน าเสนองานที่สร้างด้วยซอฟต์แวร์ ไมโครซอฟต์เพาเวอร์พอยต์ผ่านเครื่องโพรเจกเตอร์ได้สะดวก ง่ายต่อการติดตั้ง เพียงเชื่อมต่อโพรเจกเตอร์เข้า กับโทรศัพท์เคลื่อนที่ผ่านสายเคเบิล แล้ว เชื่อมต่อโทรศัพท์เคลื่อนที่ด้วยบลูทูธ
5. กฏหมายที่เกี่ยวกับดิจิทัล 1. พ.ร.บ. ส านักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2562 2. พ.ร.บ. ว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2544 (ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม) 3. พ.ร.บ. การพัฒนาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม พ.ศ. 2560 4. พ.ร.บ. สภาดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2562 5. พ.ร.บ. การบริหารงานและให้บริการภาครัฐผ่านระบบดิจิทัล พ.ศ. 2562 6. พ.ร.บ. ว่าด้วยการกระท าผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2560 (ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม) 7. พ.ร.บ. การรักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร์ พ.ศ. 2562 8. พ.ร.บ. คุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 ส านักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ. หรือ ETDA) เปิดให้ดาวน์โหลด “กฎหมายดิจิทัล” ในรูป eBook ซึ่งได้รวมรวมชุดกฎหมายดิจิทัลในไทยทั้ง 8 ชุด ไว้ด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็น กฎหมายธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์, กฎหมายการกระท าผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์, กฎหมายดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิลและสังคม รวมไปถึงกฎหมายใหม่ล่าสุดอย่าง กฎหมายความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร์และคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล ผู้ที่สนใจสามารถดาวน์โหลดไปศึกษาได้ฟรี
6. จริยธรรมในการใช้งานเทคโนโลยีดิจิทัล ในปัจจุบันการใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศเป็นสิ่งจ าเป็นส าหรับทุกองค์กร การเชื่อมโยงสารสนเทศผ่านทาง คอมพิวเตอร์ ท าให้สิ่งที่มีค่ามากที่สุดของระบบ คือ ข้อมูลและสารสนเทศ อาจถูกจารกรรม ถูกปรับเปลี่ยน ถูกเข้าถึงโดย เจ้าของไม่รู้ตัว ถูกปิดกั้นขัดขวางให้ไม่สามารถเข้าถึงข้อมูลได้ หรือถูกท าลายเสียหายไป ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ไม่ยากบนโลกของ เครือข่าย โดยเฉพาะเมื่อยู่บนอินเทอร์เน็ต ดังนั้นการมีคุณธรรม และจริยธรรมในการใช้เทคโนโลยีจึงเป็นเรื่องที่ส าคัญไม่แพ้กัน มีรายละเอียดดังนี้ ไม่ควรให้ข้อมูลที่เป็นเท็จ ไม่บิดเบือนความถูกต้องของข้อมูล ให้ผู้รับคนต่อไปได้ข้อมูลที่ไม่ถูกต้อง ไม่ควรเข้าถึงข้อมูลของผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต ไม่ควรเปิดเผยข้อมูลกับผู้ที่ไม่ได้รับอนุญาต ไม่ท าลายข้อมูล ไม่เข้าควบคุมระบบบางส่วน หรือทั้งหมดโดยไม่ได้รับอนุญาต
ไม่ท าให้อีกฝ่ายหนึ่งเข้าใจว่าตัวเองเป็นอีกบุคคลหนึ่ง ตัวอย่างเช่น การปลอมอีเมล์ของผู้ส่ง เพื่อให้ผู้รับเข้าใจผิด เพื่อการเข้าใจผิด หรือ ต้องการล้วงความลับ ไม่ใช้คอมพิวเตอร์ท าร้าย หรือละเมิดผู้อื่น ไม่รบกวนการท างานของผู้อื่น ไม่สอดแนม แก้ไข หรือเปิดดูแฟ้มข้อมูลของผู้อื่น ไม่ใช้คอมพิวเตอร์เพื่อการโจรกรรมข้อมูลข่าวสาร ไม่ใช้คอมพิวเตอร์สร้างหลักฐานที่เป็นเท็จ ไม่คัดลอกโปรแกรมของผู้อื่นที่มีลิขสิทธิ์ ไม่ละเมิดการใช้ทรัพยากรคอมพิวเตอร์โดยที่ตนเองไม่มีสิทธิ์ ไม่น าเอาผลงานของผู้อื่นมาเป็นของตน ค านึงถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นกับสังคมอันติดตามมาจากการกระท าของท่าน ใช้คอมพิวเตอร์โดยเคารพกฎระเบียบ กติกา และมีมารยาท จริยธรรมในการใช้งานเทคโนโลยีดิจิทัล