BAB 2.2 REKA BENTUK MEKANIKAL

Disediakan oleh :Pn syakiroh suib





2.2 REKA BENTUK MEKANIKAL

Apakah maksud Sistem Mekanikal?

Gabungan beberapa komponen yang berfungsi
sebagai pengantar bagi menyelesaikan sesuatu
tugas yang telah diprogramkan.

Sistem ini juga merupakan mekanisme yang
digunakan bagi mendapatkan sesuatu hasil
pengeluaran.

2.2.1 Mengenal Pasti Komponen Mekanikal

1) Gear
2) Rantai (Chain)
3) Bindu (Chuck)
4) Galas bebola (Ball bearing)
5) Gelongsor (Slider)
6) Aci engkol (Crank shaft)
7) Aci Sesondol (Cam shaft)
8) Tali sawat (Belting)
9) Takal (Pully)
10) Tuil/Tuas (Lever)
11) Pautan (Linkage)

KOMPONEN MEKANIKAL

1. GEAR 2. TUIL/TUAS 3. RANTAI

4. TALI SAWAT 5. PAUTAN 6. GELONGSOR

KOMPONEN MEKANIKAL

7. TAKAL 8. ACI ENGKOL 9. BINDU

10. ACI SESONDOL 11. GALAS BEBOLA

Komponen Mekanikal

Merupakan komponen yang
digunakan untuk
memindahkan kuasa.
Gigi yang terdapat pada
gear berfungsi untuk
menyalurkan kuasa daripada
sumber kepada penerima.

1.Gear

Jenis-Jenis Gear

Gear serong Gear belitan
(Bevel gear) (worm gear)





Jenis-jenis Gear

Gear rak dan pinan Gear taji
(Rack and pinion (Spur gear)

gear)





Jenis-jenis Gear

Gear heliks Gear dalam
(Helical gear) (Internal Gear)

Gear heliks pada kotak gear kenderaan

Fungsi gear dalam pada pam

Jenis-jenis Gear

Gear Tulang hering Gear skru
(Herringbone Gear) (Screw gear)

Jenis-jenis Gear

Gear miter Gear serong pilin
(Miter gear) (Spiral bevel gear)

Gear serong pilin ialah sejenis gear
serong yang mempunyai gigi heliks

Komponen Mekanikal

Berfungsi sebagai penghubung
sesuatu komponen atau bahan
bagi melengkapkan sistem.
Digunakan pada pintu.

2.Pautan (Linkage)



Komponen Mekanikal

3. Tuil/ Tuas ( Lever )

Sistem yang berkaitan daya, beban dan fulkrum

Tuil atau Tuas (KELAS 1)

Tuil atau Tuas (KELAS 2)

Tuil atau Tuas (KELAS 3)

B Fulkrum
B Fulkrum

A Beban A Beban
C Daya
C Daya
B Fulkrum A Daya
A Fulkrum
B Daya
C Beban
C Beban

Contoh-contoh lain Tuil/ atau tuas

RODA Komponen Mekanikal

GANDAR

Mesin ringkas yang terdiri
daripada satu roda
berputar pada gandar.
Dengan menggunakan
takal, beban menjadi
ringan dan mudah diangkat

4.Takal (Pully)



5.Tali sawat (Belting) Komponen Mekanikal

Digunakan dalam industri
pemesinan, conveyor dan pada
motorsikal berkuasa besar.
Berfungsi untuk
menghubungkan takal pemacu
dengan takal dipacu.

Takal pemacu Takal dipacu

Conveyor

Tali sawat dalam enjin
kenderaan

Komponen Mekanikal

Digunakan dalam
kenderaan bermotor
seperti kereta.
Berfungsi untuk
membuka dan menutup
injap (valve)

6. Aci sesondol
(Cam shaft)

Komponen Mekanikal

7.Aci Engkol
(Crank Shaft)

Berfungsi untuk menukarkan gerakan
linear kepada gerakan berputar

seterusnya sebagai penghantar kuasa ke
kotak gear untuk menggerakkan kenderaan.

Komponen Mekanikal

1 Tali sawat (Belting) 2 Aci sesondol (Cam shaft)

3 Aci engkol (Crank shaft)

Komponen Mekanikal

8.Gelongsor (Slider) Berfungsi sebagai pengurang
geseran bagi menggerakkan
sesuatu komponen.
Banyak digunakan dalam
industri pemindahan beban
yang berat.
Digerakkan secara mendatar

Komponen Mekanikal

9.Galas bebola (Ball bearing)

Berfungsi sebagai pengantara
bagi objek yang berputar.
Juga bertindak sebagai
pengurang geseran dan
melancarkan pergerakan.
Ditemukan di bahagian roda
kenderaan

Komponen Mekanikal

10.Bindu (Chuck) Digunakan bersama mesin
gerudi.
Berfungsi untuk memegang
dan mencengkam mata
gerudi.
Untuk mengetatkan
cengkaman mata gerudi,
pengunci khas digunakan

Komponen Mekanikal

Berfungsi sebagai

pengantara bagi
penghantaran kuasa
antara dua gear.

Komponen ini banyak
digunakan pada basikal
dan motosikal

11.Rantai (Chain)



Salin dalam buku nota
Buku teks m/s 47

Takal
Jawapan: Membenarkan roda basikal berputar dengan mudah dan lancar

2.2.1 MENGENAL PASTI KOMPONEN MEKANIKAL

i) Gerakan Berputar

Gerakan berputar terdiri daripada dua jenis iaitu
gerakan putaran separa dan lengkap. Gerakan putaran separa
merupakan pergerakan yang berputar dengan sudut terhad
manakala gerakan putaran lengkap adalah pergerakan
penuh bersudut 360ᵒ.

Gear Rak dan Pinan Gear Taji

ii) Gerakan bersudut

Mekanisme bergerak dalam sudut yang telah ditentukan.

iii) Gerakan lelurus
Menghasilkan gerakan dalam satu arah yang lurus



2.2.2 Bagaimana Sistem Mekanikal B Brek
Berfungsi pada Produk yang Dipilih
(Tuas)
A Hendal
(Galas bebola)
(Galas bebola)

Pedal

D

(Gear) (Rantai) C

Roda

Fungsi Sistem Komponen pada Basikal

BAHAGIAN KOMPONEN FUNGSI
BASIKAL MEKANIKAL

a) HENDAL Galas bebola Mengawal haluan basikal dan menggerakkan
hendal dengan bebas
b) BREK Tuas
c) RODA Galas bebola Memegang pencengkam brek

d) PEDAL Memperlahan dan memberhentikan pergerakan

Rantai basikal

Gear Membenarkan roda berputar dengan mudah
tanpa geseran

Berpusing apabila dikayuh dan menghasilkan
tenaga untuk basikal bergerak

Pengantara bagi penghantaran kuasa untuk
basikal bergerak

Komponen untuk memindahkan dan
menghantar kuasa

Salin dalam buku nota
Buku teks m/s 48

2.2.3 Menghasilkan Lakaran 3D Reka Bentuk Gajet yang
Menggunakan Komponen Sistem Mekanikal yang Dipilih

❖Setelah pereka bentuk mengenal pasti idea inovasi, lakaran
perkembangan idea akan dihasilkan.

❖Semasa menghasilkan lakaran perkembangan idea, elemen dan
prinsip reka bentuk diambil kira.

❖TUJUAN: Untuk memastikan gajet yang dihasilkan memenuhi
kehendak pengguna , namun fungsi utama gajet mesti dikekalkan.

❖Maklumat seperti jenis bahan pembinaan, fungsi komponen, saiz dan
warna perlu ada pada lakaran.