GazetaGUMed_2019_listopad

ROK 29 LISTOPAD 2019 NR 11 (347) ISSN 2657-4640

G A Z E TA G UMed

MIESIĘCZNIK GDAŃSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO kontynuacja Gazety AMG

Inauguracja roku 04 Evidence-based or biased 08 Władze Uczelni 40
akademieckiego medicine? Pułapki współczesnej zachęcają do szczepień
2019/ 2020 — relacja nauki — wykład inauguracyjny przeciwko grypie

Gazeta GUMed Zastępca Przewodniczącego Warunki prenumeraty
Rady Programowej
Miesięcznik Wiesław Makarewicz Cena rocznej prenumeraty krajowej
Gdańskiego (11 zeszytów) wynosi 100 PLN,
Uniwersytetu Rada Programowa pojedynczy numer – 9 PLN.
Medycznego Antoni Nasal
Barbara Kochańska Należność za prenumeratę
Wydawca Wioletta Mędrzycka-Dąbrowska należy wpłacać na konto
Gdański Uniwersytet Medyczny Gdańskiego Uniwersytetu
ul. M. Skłodowskiej-Curie 3a Redakcja i korekta językowa Medycznego z dopiskiem
80-210 Gdańsk Joanna Śliwińska prenumerata Gazety GUMed
Jolanta Świerczyńska-Krok
Adres redakcji Bank Zachodni WBK S.A. Oddz. Gdańsk
ul. Dębinki 1, 80-211 Gdańsk Skład i opracowanie graficzne 76 1090 1098 0000 0000 0901 5327
telefon: 58 349 15 37 Izabela Szeibelis-Deskiewicz
e-mail: [email protected] Redakcja zastrzega sobie prawo
www.gazeta.gumed.edu.pl Współpracownicy niewykorzystania materiałów
Janusz Limon niezamówionych, a także
Redaktor naczelna Paweł Kabata prawo do skracania i adiustacji
Małgorzata Omilian-Mucharska Marek Bukowski tekstów oraz zmiany ich tytułów.
Zbigniew Wszeborowski
Przewodniczący Agata Knurowska Wyrażane opinie są poglądami
Rady Programowej Paweł Sudara autorów i nie zawsze odzwierciedlają
Bolesław Rutkowski stanowisko redakcji oraz władz Uczelni
Druk
Bernardinum Sp. z o.o. Koncepcja i opracowanie
ul. Biskupa Dominika 11, graficzne okładki
83-130 Pelplin Izabela Szeibelis-Deskiewicz

Nakład
620 egzemplarzy

SPIS TREŚCI 20 Kilka słów o umiędzynarodowieniu 42 WIADOMOŚCI Z UCK
22 Odsłonięcie tablicy pamięci 46 NAGRODY JUBILEUSZOWE UCK
03 List do redakcji i odpowiedź redakcji
doktora Józefa Jakóbkiewicza WCZORAJ – DZISIAJ – JUTRO
Z ŻYCIA UCZELNI 47 10 lat działalności Katedry i Kliniki Chorób
UCZELNIA W MEDIACH
04 Inauguracja roku akademickiego Wewnętrznych, Chorób Tkanki Łącznej i Geriatrii
2019/2020 23 Porozmawiali o operacjach serca WSPOMNIENIA
52 Wspomnienie o Profesorze Marku Hebanowskim
07 Jak poprawnie tytułować rektora? 24 NAGRODY –SUKCESY –NOMINACJE Z KART HISTORII
08 Evidence-based or biased medici- 55 Profesor Stefan Kryński – uczeń Rudolfa Weigla
32 NOWI DOKTORZY 58 TAJEMNICE Z MUZEALNEJ PÓŁKI
ne? Pułapki współczesnej nauki. 60 MEDYCYNA W SZTUCE | CZ. 6
Wykład inauguracyjny z włoskim KONFERENCJE BIBLIOTEKA INFORMUJE
akcentem 61 Ze wspomnień gdańskiej lekarki.
11 Międzynarodowa szkoła letnia 34 Konferencja o autyzmie Irena Jabłońska-Kaszewska
dla doktorantów w naszej Uczelni 36 Międzynarodowy kongres WYDARZENIA
11 Immatrykulacje 62 Orientation Week
14 Gdański Uniwersytet Medyczny neurochirurgów w Pekinie
społecznie odpowiedzialny 37 O chorobach rzadkich
16 Podpisanie umowy o prowadzeniu 38 28th EAO
wspólnych studiów
16 Nowoczesne obrazowanie BADANIA
wirtualne w chirurgii onkologicznej
17 Spotkanie w Ambasadzie RP 39 GUMed i Mabion podjęły
w Sztokholmie współpracę
18 Stypendium EADV dla naukowca
19 V Kurs chirurgii ucha i kości ZDROWIE
skroniowej
40 Władze Uczelni zachęcają do
szczepień przeciw grypie

LIST DO REDAKCJI 03

LIST DO REDAKCJIROK29
WRZESIEŃ 2019 NRR 8-9 (344-345) ISSN 2657-4640

G A Z E TA G UMed

MIESIĘCZNIK GDAŃSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO kontynuacja Gazety AMG Przywoływane w „kobiecym zeszycie” dane statystyczne do-
tyczące GUMed-u warto zestawić z danymi z Rocznika sta-
Medycyna jest kobietą? Obietnica tystycznego RP. Na początek (dla uzyskania efektu trzęsienia
okładki, ziemi) z tymi dotyczącymi zarobków – w roku 2016 prze-
czyli o temacie ciętne wynagrodzenie brutto według grup zawodów w grupie:
przewodnim specjaliści do spraw zdrowia wynosiło 4 753,53, tyle że dla
wrześniowego mężczyzn była to wartość 6 146,94, dla kobiet zaś 4 528,94.
numeru Choć sytuacja cokolwiek nieładna, to piękny punkt startowy
Gazety GUMed dla dyskusji.

Temat przewodni zeszytu Kobiety w nauce / Kobiety w medycynie  39-51 W wymiarze już tylko naszej Uczelni wypadałoby zapytać,
dlaczego w gronie osób wyróżnionych godnością doktora
Liczba autorów kobiet – 25, mężczyzn – 18. Tak prezentu- honoris causa są dwie kobiety. Może byłaby szansa na pozna-
nie opinii studentek i doktorantek GUMed na temat tzw.
je się rozkład płci pośród autorów tekstów opublikowanych szklanego sufitu. Uporządkowanie danych statystycznych
dotyczących feminizacji wybranych specjalności medycz-
w numerze 8-9/2019 Gazety GUMed, którego tematem nych i/lub jednostek Uczelni i UCK na pewno miałoby war-
tość nie tylko poznawczą, ale i inspirowałoby do zadawania
przewodnim był udział kobiet w nauce i w medycynie, kolejnych pytań. Ustalenia i prawidłowości wynikające ze
światowych statystyk i rankingów warto zweryfikować na
a okładka zadawała pytanie Medycyna jest kobietą? Lektura przykładzie GUMed-u.

tego zeszytu skłania do refleksji, że okładkowe pytanie nie Obietnica okładki nie została spełniona. Redakcjo! Bądź
kobietą konsekwentną i dopisz ciągi dalsze! Wszak temat
jest – niestety – retoryczne. Chyba, że miał to być numer sy- przewodni może cyklicznie powracać.

gnalny – pięć opublikowanych tekstów to zdecydowanie za DR BARTŁOMIEJ SIEK
Adiunkt w Zakładzie Historii
mało, by choćby zarysować złożoność problemu. Stąd kilka i Filozofii Nauk Medycznych GUMed

pytań – propozycji, o których nie sposób zapomnieć po lektu-

rze wrześniowego numeru.

ODPOWIEDŹ REDAKCJI Uczelni. O ile w grupie nauczycieli akademickich obowiązu-
jące stawki są równe dla kobiet i mężczyzn na danym stano-
Drodzy Czytelnicy, wisku, o tyle etatowi pracownicy administracyjni mają pod-
Szanowny Panie Doktorze, stawy, aby zerkać na siebie zastanawiając się: czy to możliwe?
blisko 30% różnicy w zarobkach? czym różni się nasza praca?
dziękujemy wszystkim, którzy odnieśli się do tematu prze- kto o tym decyduje? Okazją do uwolnienia się od zaszłości
wodniego, jakim jest obecność i pozycja kobiet w nauce, są zapewne działania Biura ds. Zarządzania Zasobami Ludz-
a doktorowi Bartłomiejowi Siekowi za uważną lekturę wrze- kimi w ramach projektu System wynagradzania, motywowa-
śniowego zeszytu Gazety GUMed i przesłane sugestie. Cieszy nia i oceniania pracowników GUMed, które w założeniu mają
nas fakt, że temat okazał się interesujący i mamy nadzieję, że m.in. przyczynić się do spójnego wynagradzania w ramach
komentarz wygłoszony „męskim głosem” zachęca do dalszych zajmowanego stanowiska.
dyskusji, nie tylko kobiety. Czy wśród Czytelników pisma znaj-
dą się osoby wywołane do odpowiedzi w Liście do Redakcji? Wszystkich, którzy byliby zainteresowani podzieleniem się ze
środowiskiem uczelnianym swoją wiedzą i przemyśleniami na
Zacytowane przez dr. Bartłomieja Sieka dane dotyczące róż- temat kobiet w nauce raz jeszcze zachęcam do współpracy.
nicy w wynagrodzeniach obu płci w grupie specjalistów do Szczególnie zapraszam do kontynuowania tematu dr. Sieka,
spraw zdrowia rzeczywiście zaskakują skalą różnic. Zapew- który jak się okazuje prowadzi fakultet Medycynierki: kobiety
ne Czytelnicy zadają sobie pytanie, jak to wygląda w naszej w historii medycyny i jest znawcą przedmiotu oraz sprzymie-
rzeńcem kobiet w kwestiach równych szans.

REDAKCJA GAZETY GUMed

GAZETA GUMed listopad 2019

04 Z ŻYCIA UCZELNI

Inauguracja roku akademickiego 2019/2020

Ponad 1500 studentów, w tym ponad 200 obcokrajowców z różnych części świata – Szwecji, Nor-
wegii, Niemiec, Indii, Ghany, Zimbabwe, Kenii, Malawi, Iranu, Arabii Saudyjskiej, Syrii, Sudanu, Ni-
gerii, Kenii, Tanzanii i Wielkiej Brytanii rozpoczęło studia w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym.
Uroczysta inauguracja roku akademickiego 2019/2020 odbyła się 8 października br. w Auditorium
Primum im. Olgierda Narkiewicza.

Uroczystość zaszczycili obecnością m.in.: Bogdan Boruse- m.in. przyznana w grudniu ubiegłego roku nagroda ELSE-
wicz, wicemarszałek Senatu; Jarosław Sellin, sekretarz stanu VIER Research Impact Leaders Award, uznająca drugi rok
w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego; Sławo- z rzędu Gdański Uniwersytet Medyczny za lidera publikacji
mir Gadomski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia; i wysokiej jakości badań naukowych w obszarze nauk o zdro-
Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska; Karol Rabenda, wiu i medycznych – mówił Rektor. – Niezwykle satysfakcjo-
doradca społeczny wicepremiera Jarosława Gowina. Ponadto nująca jest również ocena parametryczna nadawana poszcze-
w uroczystości uczestniczyli posłowie i konsulowie akredyto- gólnym jednostkom przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa
wani na Pomorzu, przedstawiciele wojewódzkich jednostek Wyższego, plasująca wszystkie wydziały GUMed w najwyż-
organizacyjnych i samorządów zawodowych, rektorzy szych kategoriach – w kategorii A Wydział Lekarski i Nauk
i prorektorzy uczelni krajowych, przedstawiciele instytucji o Zdrowiu, a w prestiżowej kategorii A+ Wydział Farmaceutycz-
naukowych i świata biznesu. W tak ważnym dniu nie za- ny i Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii UG i GUMed.
brakło członków Rady Uczelni z przewodniczącym Paw-
łem Orłowskim na czele, Senatu GUMed i Rad Wydziałów, Znaczna część wystąpienia Rektora GUMed w sposób
studentów i doktorantów oraz pracowników Uczelni i szpi- naturalny odnosiła się do zmian zachodzących w Uczelni,
tali klinicznych. związanych z wdrażaniem tzw. Konstytucji dla Nauki, która
w sposób istotny zmieniła dotychczasowe zasady organizacji
W swoim przemówieniu rektor prof. Marcin Gruchała pod- i ustroju polskich uczelni. – Z sukcesem powołaliśmy Pierw-
sumował miniony rok, wskazując główne osiągnięcia na polu szą Radę Uczelni, na której czele stanął Paweł Orłowski.
naukowym, badawczym, dydaktycznym i wdrożeniowym. W naszej Uczelni powstała Pierwsza Szkoła Doktorska – zor-
Podkreślił, że rok akademicki 2018/2019 był niezwykle po- ganizowana forma kształcenia w dyscyplinach: nauki me-
myślny dla Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Zgodnie dyczne, farmaceutyczne i nauki o zdrowiu. Jej dyrektorem
z jubileuszową, 20 edycją Rankingu Uczelni Akademickich został prof. Jacek Witkowski – kontynuował prof. Gruchała. –
2019 Fundacji Edukacyjnej Perspektywy Gdański Uniwersytet Ponadto wspólnie z Uniwersytetem Gdańskim utworzyliśmy
Medyczny jest ponownie najlepszą uczelnią medyczną w kraju, Międzyuczelnianą Szkołę Doktorską Biotechnologii, której
dzieląc zaszczytne pierwsze miejsce z Collegium Medicum UJ dyrektorem wybrano prof. Michała Obuchowskiego. Nad-
i 8 uczelnią spośród wszystkich publicznych szkół wyższych zwyczajna Komisja Senacka, w skład której weszli przedsta-
miejsce – ex aequo z Uniwersytetem Wrocławskim i Politech- wiciele środowiska pracowników każdego szczebla, podjęła
niką Łódzką. – Potwierdzeniem naszej wysokiej pozycji jest

Goście inauguracji roku akademickiego 2019/2020. Od lewej: Małgorzata Chmiel, Aleksandra Dulkiewicz, Sławomir Gadomski,
Paweł Orłowski, prof. Adam Jelonek, Bogdan Borusewicz, wicewojewoda Mariusz Łuczyk | fot. Paweł Sudara

GAZETA GUMed listopad 2019

Z ŻYCIA UCZELNI 05

fot. Paweł Sudara pierwszy etap budowy Centrum Medycyny Nieinwazyjnej.
Oddano do użytku Centrum Sportu, stanowiące obecnie
trud opracowania nowego Statutu Gdańskiego Uniwersytetu najnowocześniejszy akademicki obiekt sportowy na Pomo-
Medycznego, najważniejszego dokumentu formułującego zasady rzu. Dobiegły końca prace związane z Centrum Medycyny
organizacji i funkcjonowania naszej Uczelni. W poszanowaniu Translacyjnej (CMT), nową jednostką GUMed, powołaną
kolegialnego trybu podejmowania decyzji i toku szerokich kon- do realizacji innowacyjnych, interdyscyplinarnych projektów
sultacji środowiskowych został opracowany także projekt strategii zogniskowanych na medycynie spersonalizowanej. Zgodnie
rozwoju GUMed na lata 2019-2025, określający długofalową po- z harmonogramem realizowane są prace związane z budową
litykę Uczelni w podstawowych obszarach jej działalności. segmentu A Centrum Medycyny Nieinwazyjnej. W pierw-
szym kwartale 2021 r. obiekt zostanie przekazany UCK.
Rektor w swoim wystąpieniu zwrócił się także do studen- W przyszłym roku planowane jest rozpoczęcie budowy no-
tów, którzy rozpoczęli naukę w Uczelni. – Jesteśmy dumni, wego Centrum Stomatologii, które obecnie jest najbardziej
że wybraliście Gdański Uniwersytet Medyczny na uczelnię, palącą potrzebą infrastrukturalną Uczelni.
w której chcecie przeżyć wspaniałą przygodę intelektualną.
Gratuluję pomyślnie zdanego egzaminu dojrzałości i sukce- Rektor Gruchała zadeklarował, że jest gotów ubiegać się
su rekrutacyjnego, który umożliwił Wam podjęcie nauki na o reelekcję w wyborach, które odbędą się na wiosnę 2020 r. –
wymarzonych kierunkach. Studia to przepiękny czas pozna- Zapewniam, że dołożę wszelkich starań, by nie zawieść po-
wania siebie, swoich pasji i możliwości, budowania solidnych kładanych we mnie nadziei. Wierzę, że wspólnie możemy
podwalin pod przyszłe kariery zawodowe. Korzystajcie z tego, zdziałać jeszcze wiele dobrego na rzecz Gdańskiego Uniwer-
podejmujcie ambitne i odważne wyzwania, a przekonacie się, sytetu Medycznego – powiedział.
że wysiłek, który w to włożycie przyniesie Wam osobistą sa-
tysfakcję, a także cenne doświadczenie i umiejętności. Po przemówieniu Rektora wicewojewoda pomorski Mariusz
Łuczyk odczytał list od prezydenta Andrzeja Dudy, nato-
Miniony rok akademicki był dla Uczelni czasem ukończe- miast Jarosław Sellin, podsekretarz stanu w Ministerstwie
nia dużych i ważnych inwestycji. Oficjalnie zakończył się Kultury i Dziedzictwa Narodowego zaprezentował list od
prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego.
Sławomir Gadomski odznacza prof. dr. hab. Janusza Sieberta
Złotym Krzyżem Zasługi w działalności na rzecz rozwoju Ceremonię wręczenia odznaczeń państwowych poprowadzi-
medycyny | fot. Paweł Sudara ła Rachela Wysocka z Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Odznaczenia wręczał Sławomir Gadomski, podsekretarz sta-
nu w Ministerstwie Zdrowia i Mariusz Łuczyk, wicewojewo-
da pomorski. Towarzyszył im rektor Gruchała.

Złoty Krzyż Zasługi w działalności na rzecz rozwoju medycyny
otrzymali: prof. dr hab. Romuald Lango, dr hab. Krystyna Serkies,
prof. nadzw. i prof. dr hab. Janusz Siebert. Srebrny Krzyż Zasługi
w działalności na rzecz rozwoju medycyny odebrali: prof. dr hab.
Rafał Dziadziuszko, dr hab. Wojciech Kosiak, prof. nadzw., prof.
dr hab.Radosław Owczuk,dr med.Piotr Radziwiłłowicz i dr med.

GAZETA GUMed listopad 2019

06 Z ŻYCIA UCZELNI

Poprzedni rektorzy Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. dr hab. Annę Starzyńską, prof. nadzw. Za zasługi dla ochrony
Od lewej: prof. Janusz Moryś, prof. Wiesław Makarewicz, zdrowia medal otrzymał dr hab. Sławomir Lizakowski.
prof. Stefan Raszeja | fot. Paweł Sudara
Po raz trzeci w historii Uczelni wręczono honorowy tytuł
Marek Wlazłowski, natomiast Brązowy Krzyż Zasługi w działal- Ambasadora GUMed. Jego laureatką została prof. Barbara
ności na rzecz rozwoju medycyny prof. dr hab. Leszek Tylicki. Jereczek-Fossa, absolwentka GUMed z 1992 roku – z tytu-
łem Primus Inter Pares, profesor Radioterapii Onkologicznej
Za wzorowe, wyjątkowo sumienne wykonywanie obowiąz- na Uniwersytecie w Mediolanie, kierownik Katedry Radio-
ków wynikających z pracy zawodowej odznaczeni zostali: terapii Onkologicznej w Europejskim Instytucie Onkologii
Medalem Złotym za długoletnią służbę: dr farm. Aleksan- w Mediolanie, dyrektor Szkoły Specjalizacji Radioterapii
dra Chmielewska, dr med. Elżbieta Grubska-Suchanek, mgr Onkologicznej na Uniwersytecie w Mediolanie, koordynator
Elżbieta Kraszewska, dr n. hum. Ewa Motak, mgr fil. Elżbieta Studiów Licencjackich Techniki Radiologii, Radioterapii
Perepeczko, inż. Aleksandra Richter i dr hab. Alicja Siemiń- i Medycyny Nuklearnej na Uniwersytecie w Mediolanie.
ska, prof. nadzw. GUMed. Medalem Srebrnym za długoletnią
służbę uhonorowano dr hab. Katarzynę Garbacz. Wręczono Prorektor ds. studenckich prof. Tomasz Smiatacz przepro-
także wyróżnienia resortowe. Ceremonię prowadziła prorek- wadził ceremonię wręczenia nagrody Primus Inter Pares.
tor ds. klinicznych prof. Edyta Szurowska. Medalem Komisji Wyróżnienia otrzymali: Grzegorz Piotrowski – absolwent
Edukacji Narodowej za szczególne zasługi dla oświaty i wy- kierunku ratownictwo medyczne, Magdalena Piotrowska –
chowania odznaczono: dr n. med. Marię Bartoszewicz, dr hab. absolwentka kierunku analityka medyczna, Anna Nagórka-
Marię Bieniaszewską, dr. hab. Wiesława Cubałę, prof. nadzw., -Bolek – absolwentka kierunku lekarskiego.
dr. med. Jerzego Dziewiątkowskiego, dr. hab. Dariusza Gą-
seckiego, dr hab. Magdalenę Jankowską, dr hab. Ilonę Klejbor, Po immatrykulacji studentów I roku, którzy otrzymali okolicz-
dr n. med. Grażynę Kotlarz, dr n. med. Małgorzatę Michal- nościowe upominki z rąk Aleksandry Dulkiewicz, prezydent
ską, dr. hab. Andrzeja Mitala, dr. n. med. Jerzego Nowaka, dr Gdańska, głos zabrał prof. Jacek Witkowski, dyrektor Pierwszej
hab. Annę Paprocką-Lipińską, dr. n. med. Jana Spodnika oraz Szkoły Doktorskiej.Po wystąpieniu ślubowanie złożyli doktoranci.

Prof. Barbara Jereczek-Fossa | fot. Zbyszek Wszeborowski Tort z logo Uczelni | fot. Paweł Sudara

GAZETA GUMed listopad 2019

Z ŻYCIA UCZELNI 07

Ślubowanie oraz immatrykulacja studentów I roku Po uroczystości chętni mogli odwiedzić wystawę Z Wilna do
fot. Paweł Sudara Gdańska w Muzeum Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Przygotowali ją prof. Wiesław Makarewicz i dr Marek Bukowski.
Następnie głos zabrała Ewelina Gojtowska, przedstawicielka
absolwentów oraz Katarzyna Wychodnik z Zarządu Samo- Słodkim akcentem kończącym wydarzenie był tort z logo
rządu Doktorantów. Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.

Wykład inauguracyjny Evidence-b(i)ased medicine: pułapki Organizatorem wydarzenia była Sekcja Promocji, a uroczy-
współczesnej medycyny wygłosiła prof. Barbara Jereczek-Fossa. stość poprowadził mgr Adam Tuszyński. Uprzejmie dziękujemy
O oprawę muzyczną uroczystości zadbał jak zawsze Chór Gdań- wszystkim osobom zaangażowanym w organizację wydarzenia.
skiego Uniwersytetu Medycznego pod dyrekcją Błażeja Połoma.
MGR JOLANTA ŚWIERCZYŃSKA-KROK
Sekcja Promocji GUMed / Główny specjalista kierujący zespołem

Jak poprawnie tytułować rektora?

Uczestnicząc jako były rektor w uroczystościach z okazji in- nia Jego Magnificencja (Jej Magnificencja). Zapisujemy go bez
auguracji roku akademickiego, ale też będąc przez wiele lat kropek, wielkimi literami, czytamy jako całe wyrażenie.
redaktorem Gazety AMG, zwróciłem uwagę na często popeł-
niane błędy w tytułowaniu rektora. Natomiast często słyszane Magnificencjo Panie Rektorze to
zbyteczne powtórzenie, czyli dwa grzyby w barszcz. Zwraca-
Otóż Magnificencja jest tytułem honorowym rektorów szkół jąc się do rektora bezpośrednio, szczególnie wtedy, kiedy jest
wyższych. Słowo to pochodzi z łacińskiego magnificentia, ubrany w togę, należy używać zwrotu Magnificencjo.
oznaczającego wspaniałość. Używa się go tylko w sytuacjach
szczególnie uroczystych oraz w oficjalnej korespondencji. Reasumując:
W codziennej rozmowie zwrot Panie Rektorze jest stosowny
i nie ujmuje on godności osobie rektora. • forma pełna Jego Magnificencja (lub JM) Rektor prof. dr hab.
Marcin Gruchała jest uprawniona tylko w bezpośrednim zwro-
Zwracając się do rektora bezpośrednio, podczas ważnej uro- cie pisma urzędowego lub powitania bądź przedstawiania,
czystości, mówimy Magnificencjo. Magnificencjo bez Rektorze,
bo ten tytuł przysługuje tylko i wyłącznie rektorowi. Nato- • forma Magnificencjo jest tożsama ze zwrotem Panie Rekto-
miast mówiąc lub pisząc o rektorze, używamy zwrotu Jego rze i nie należy jej stosować jednocześnie oraz w codziennych
Magnificencja (gdy rektor jest mężczyzną) albo Jej Magnificen- (nieuroczystych) kontaktach,
cja (gdy rektor jest kobietą), a w liczbie mnogiej Ich Magnifi-
cencje. Należy także pamiętać, że ze względów grzecznościowych • forma Jego Magnificencja jest synonimem słowa Rektor.
obydwa człony wyrażenia pisze się wielkimi literami. W zapisie
stosujemy skrót JM – utworzony z pierwszych liter wyraże- PROF. DR HAB. WIESŁAW MAKAREWICZ

GAZETA GUMed listopad 2019

08 Z ŻYCIA UCZELNI

Evidence-based or biased medicine?
Pułapki współczesnej nauki

Wykład inauguracyjny zacją, ocenia się je wspólnie w tzw. meta-analizie, która, zgod-
z włoskim akcentem nie z „prawem wielkich liczb” sprawia, że wyniki są bardziej
wiarygodne. EBM miała pomóc odróżnić fakty naukowe od
PROF. DR HAB. BARBARA przypuszczeń i domniemań, uprzedzeń i stronniczych ocen.
JERECZEK-FOSSA Istotnie, stworzyła ona podstawy do standardyzacji procedur
Klinika Radioterapii Europejskiego medycznych i wytycznych postępowania, które służą w co-
Instytutu Onkologii w Mediolanie, dziennej pracy lekarza. EBM jest dziś także podstawą do reje-
Uniwersytet w Mediolanie, Włochy stracji nowych leków i innych procedur medycznych. Niestety,
po 20 latach od wprowadzenia EBM, jesteśmy coraz bardziej
świadomi jej ograniczeń i wad, przez co mówi się wręcz o evi-
dence biased medicine (medycyna wypaczona przez dowody
naukowe lub medycyna stronnicza). Oto tylko niektóre z nich:

Magnificencjo, Sprzeczne wyniki
Wysoki Senacie,
Wielce Szanowni Goście, Bardzo często zdarza się, że przeprowadzone w różnych
Drodzy Studenci, ośrodkach lub krajach badania dotyczące tej samej meto-
dy prowadzą do różnych lub wręcz przeciwnych wyników.
Medycyna to harmonijne połączenie nauki i sztuki. Nauka Bardzo wyraźnie widać to w 1016 meta-analizach Cochrane,
to nasza wiedza oparta na dowodach naukowych. Sztuka to z których tylko 4% zakończyło się jednoznaczną oceną nowego
ocena sytuacji klinicznej, kontakt z pacjentem i jego rodziną, postępowania, natomiast w pozostałych 96% konieczne były
które zawsze są i będą subiektywne i osobiste, tak jak wszyst- dalsze badania (dotychczasowe wyniki nie były jednoznaczne).
kie relacje międzyludzkie. Decyzje medyczne opierają się na
zdobytej wiedzy, doświadczeniu, kontekście, w jakim pracu- Dobór pacjentów do badań
jemy, ale wynikają też ze środowiska kulturowego czy wzglę-
dów etycznych. Do tego dochodzi łatwy dostęp do informacji Na ogół do badań kwalifikowani są chorzy w dobrym stanie
oraz podręcznikowej i internetowej wiedzy. Mamy wręcz do ogólnym, bez obciążeń internistycznych czy ograniczeń socjo-
czynienia z przeładowaniem informacyjnym (information ekonomicznych.Nowe leczenie jest więc oceniane w populacjach
overload) i ryzykiem fałszywych informacji (fake news). Jak niemal idealnych. W codziennej praktyce, drogą ekstrapolacji,
więc zapewnić obiektywizm w medycynie, jak zagwaranto- nowe leczenie (wprowadzone na podstawie badań klinicznych)
wać każdemu choremu najlepszą formę leczenia? stosowane jest u chorych rzeczywistych, którzy często są star-
si czy bardziej obarczeni chorobami współistniejącymi (ryc. 1).
Od dawna próbowano opierać decyzje medyczne na faktach i Spowodowane tym modyfikacje dawki lub schematu leczenia
obserwacjach naukowych, ale dopiero w latach 90. XX wieku u chorych rzeczywistych mogą obniżyć skuteczność leczenia
wprowadzono tak zwaną medycynę opartą na dowodach na- w porównaniu do wyników osiągniętych w badaniu klinicznym.
ukowych (evidence based medicine, EBM) [1]. Najwyższym
poziomem dowodów jest prospektywne badanie z randomi- Etyka
zacją. W badaniu takim chorzy (lub osoby zdrowe) z daną
sytuacją kliniczną lub jednostką chorobową zostają losowo Nie wszystko można ocenić w badaniach z randomizacją.
przydzieleni do jednej z dwóch grup: jedna otrzymuje naj- Przykładem jest używanie spadochronów. Spadochrony są
lepsze dostępne postępowanie konwencjonalne (standard), powszechnie używane by zapobiec śmierci i urazom grawita-
druga zaś postępowanie nowe (eksperymentalne). Jeśli to cyjnym. Przyjmuje się, że zmniejszają to ryzyko, mimo że ich
możliwe, ani lekarz, ani pacjent nie wiedzą, jaki był przydział do skuteczności nie zweryfikowano w badaniach z randomizacją
każdej z grup. Po okresie obserwacji porównuje się obie grupy [2]. Jest wiele dziedzin życia, w których trudno jest prowadzić
i wyciąga wnioski na temat skuteczności nowej metody. Jeśli badania z randomizacją, na przykład genetyka, immunolo-
jest ona skuteczniejsza niż standardowa, może być uznana za
nowy standard. Jeśli przeprowadzono kilka badań z randomi-

GAZETA GUMed listopad 2019

Z ŻYCIA UCZELNI 09

CHOROBY WSPÓŁISTNIEJĄCE 4 RZECZYWIŚCI PACJENCI

3
OGÓLNA
POPULACJA

2

1 PACJENCI W BADANIACH
KLINICZNYCH

WIEK 50 60 70 80 90 LAT

Ryc. 1. Evidence biased medicine – chorzy w badaniach klinicznych vs chorzy w świecie rzeczywistym

gia, zachowania ludzkie, stany psychiczne, zdolności, normy Konflikt interesów
społeczne, jednorazowe interwencje (np. reforma zdrowot-
na), choroby rzadkie czy choroby bardzo przewlekłe. Czasem Pacjenci, media i przemysł farmaceutyczny wywierają presję, by
trudno jest także ocenić nowe technologie. Przykładem może szybko rejestrować nowe, obiecujące leki. „Nowe” w powszech-
być chirurgia robotowa czy radioterapia wiązką protonową. nym mniemaniu znaczy „lepsze”. Skutkiem takiego podejścia
Ośrodki, które inwestują ogromne sumy w nowe technologie, jest rejestracja nowych leków, które nie zawsze zostały poddane
są zwykle mało zainteresowane porównywaniem ich z kon- pełnej, obiektywnej ocenie. W pracy opublikowanej niedawno
wencjonalnymi technologiami w badaniach z randomizacją. w czasopiśmie BMJ poddano analizie leki przeciwnowotworo-
Co więcej, sami pacjenci domagają się leczenia przy użyciu we zarejestrowane przez Europejską Agencję Leków (Europe-
nowych technologii i odmawiają udziału w takich badaniach. an Medicines Agency EMA) w latach 2014-2016 [4]. Mimo
że większość najważniejszych leków zarejestrowano w EMA
Koszty na podstawie badań z randomizacją, prawie połowę z nich
autorzy pracy uznali za obarczone wysokim ryzykiem stronni-
Koszty prowadzenia badań naukowych są bardzo wysokie. czości wynikającym z konstrukcji badania (study design), jego
Sprawia to, że dziś większość badań nad nowymi lekami fi- realizacji lub analizy. Dokumenty regulacyjne i piśmiennictwo
nansuje przemysł farmaceutyczny. W efekcie badane są przede naukowe miały luki w raportach. Publikacje na temat badań
wszystkim leki, na które jest duże zapotrzebowanie (choroby często pomijały informacje o istotnych ograniczeniach dowo-
częste). Niejednokrotnie brakuje natomiast środków na bada- dów wskazanych w dokumentach regulacyjnych.
nie leków stosowanych w rzadkich schorzeniach, postępowa-
nia profilaktycznego czy sposobów leczenia chirurgicznego. Publication bias

Czynnik ludzki Szacuje się, że marnuje się około 1/3 środków przeznaczanych
na badania naukowe. Duża część zmarnowanych środków
Niektóre metody leczenia są w dużym stopniu zależne od wy- dotyczy badań naukowych, których wyniki nie są opubliko-
konujących je osób (tak będzie do czasu pełnej automatyzacji). wane, ponieważ są negatywne (nowe postępowanie lecznicze
Wyobraźmy sobie, że porównywane są dwa rodzaje zabiegu nie jest skuteczne) [5]. Takie zatajanie negatywnych wyników
operacyjnego: A i B. Przeprowadzamy dwa odrębne badania naraża chorych na nieskuteczne, a czasem niebezpieczne le-
randomizowane w dwóch różnych ośrodkach. Jeśli w pierw- czenie, a społeczeństwo na niepotrzebne koszty.
szym ośrodku badawczym oba zabiegi wykonuje chirurg, któ-
ry ma więcej doświadczenia w przeprowadzaniu zabiegu A, Jak rozwiązać problemy EBM? Niełatwe to zadanie. Pojawia-
a w drugim – chirurg doświadczony w przeprowadzaniu za- ją się jednak pierwsze próby:
biegu B, pomimo losowego doboru może okazać się, że
w badaniu przeprowadzonym w pierwszym ośrodku są lepsze Real world data i big data
wyniki leczenia metodą A, a w drugim B [3].
Po wielu latach, kiedy za wartościowe uznawane były wyłącz-
nie prospektywne badania z randomizacją obejmujące wy-

GAZETA GUMed listopad 2019

10 Z ŻYCIA UCZELNI

selekcjonowane grupy chorych, zaczyna się dostrzegać dane W ostatnich latach obserwuje się ewolucję EBM. Wydaje się,
świata rzeczywistego (real world data). W roku 2018 głów- że przesunęła ona punkt ciężkości leczenia poza przestrzeń
ne agencje zajmujące się rejestracją nowych leków – amery- między klinicystą a pacjentem. Odpowiedzią na schematycz-
kańska Food and Drug Administration (FDA) i europejska ność (szablonowość) EBM jest medycyna interpersonalna.
EMA, opublikowały dokumenty dotyczące wykorzystania do Uwzględnia ona nie tylko dowody naukowe (EBM), ale też
celów regulacyjnych rejestrów medycznych i danych rzeczy- okoliczności, specyfikę i preferencje pacjenta [8]. Brzmi to
wistych (względy metodyczne i operacyjne). paradoksalnie, ale w dobie rozwoju nowych technologii
i automatyzacji, relacja pacjent – lekarz wydaje się odgrywać
Sztuczna inteligencja (artificial intelligence) coraz większą rolę (ryc. 2).

Metoda wykorzystująca ogromne ilości danych pozwoli na Życzę Państwu wspaniałego roku akademickiego 2019/2020.
stworzenie skomplikowanych i szczegółowych algorytmów
postępowania medycznego, poprawę diagnostyki radiologicz- PROF. DR HAB. BARBARA JERECZEK-FOSSA
nej (radiomika i radiogenomika), powszechne wprowadzenie
telemedycyny i precyzję procedur medycznych. BIBLIOGRAFIA

Medycyna personalizowana i precyzyjna [1] Guyatt G.Evidence-based medicine.ACP J Club 1991; 114:2.
[2] Smith GCS, et al. Parachute use to prevent death and
Leczenie będzie się opierać na profilach genetycznych po-
szczególnych chorych. Badania naukowe będą dotyczyć wą- major trauma related to gravitational challenge:
skich grup chorych z tym samym zaburzeniem genetycznym, systematic review of randomised controlled trials.
a niekoniecznie z tym samym rozpoznaniem (choroby dziś BMJ 2003;327:1459–61.
uznane za częste staną się konglomeratem wielu różnych [3] Shyam A. Bias and the evidence “biased” medicine.
podgrup o odmiennych profilach genetycznych). J Orthop Case Rep 2015;5(3): 1-2.
[4] Naci H, et al. Design characteristics, risk of bias, and
Współudział chorego w podejmowaniu reporting of randomised controlled trials supporting
decyzji (decison sharing) approvals of cancer drugs by European Medicines Agency,
2014-16: cross sectional analysis. BMJ 2019;366: l5221.
W sytuacji, kiedy istnieje wiele metod leczenia nieznacznie róż- [5] Every-Palmer S, et al. How evidence-based medicine is
niących się skutecznością i ryzykiem powikłań, niezwykle waż- failing due to biased trials and selective publication.
ne jest włączenie chorego do procesu decyzji medycznej. Pacjent, J Eval Clin Pract. 2014;20(6):908-14.
w zależności od swoich priorytetów i oczekiwań, współdecyduje [6] Becerra Pérez MM, et al. Extent and predictors of
o wyborze leczenia. Wykazano, że udział chorego w tym wybo- decision regret about health care decisions: a systematic
rze zmniejsza ryzyko żalu z podjętej decyzji [6-7]. review. Med Decis Making. 2016;36(6):777-90.
[7] Wilson A, et al. Regret in surgical decision making:
a systematic review of patient and physician perspectives.
World J Surg. 2017;41(6):1454-65.
[8] Chang S, et al. Beyond evidence-based medicine.
N Engl J Med. 2018;379(21):1983-5.

E = MC2 EXCELLENCE = MEDICAL KNOWLEDGE
× COMMUNICATION2

Ryc. 2. Recepta na doskonałego lekarza

GAZETA GUMed listopad 2019

Z ŻYCIA UCZELNI 11

Międzynarodowa szkoła letnia dla
doktorantów w naszej Uczelni

Międzynarodowa szkoła letnia (Nordic-Baltic Region Uni- wykładowców z 11 krajów, wśród których było trzech byłych
versity Research Course) dla doktorantów zajmujących się prezesów Europejskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętnicze-
chorobami układu krążenia odbyła się w dniach 19-21 wrze- go i prezes-elekt Światowego Towarzystwa Nadciśnienia Tęt-
śnia 2019 r. w Gdańsku. Organizatorami kursu Hypertension niczego. Jednym z nich był prof. Krzysztof Narkiewicz, kierow-
and cardiovascular disase: focus on brain, cognition, stroke nik Katedry Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii GUMed.
and sympathetic nervous system activity były towarzystwa
nadciśnieniowe (światowe, europejski i polskie) oraz Gdański W ramach części warsztatowej każdy z doktorantów miał
Uniwersytet Medyczny. możliwość przedstawienia swojego projektu przed gronem
zarówno kolegów z innych krajów, jak i panelu ekspertów.
W kursie wzięło udział 50 doktorantów ze Szwecji, Norwegii, Uczestnicy kursu byli pod dużym wrażeniem infrastruktury
Finlandii, Danii, Litwy, Łotwy, Estonii, Rosji i Polski oraz 21 Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego i potencjału badaw-
czego GUMed. Kolejna szkoła dla doktorantów z regionu
Morza Bałtyckiego odbędzie się w Danii.

Immatrykulacje w Gdańskim
Uniwersytecie Medycznym

Wydział Lekarski

Nowi studenci Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
mają za sobą pierwszą uczelnianą uroczystość. Na immatry-
kulację do auli im. prof. Olgierda Narkiewicza w budynku
Atheneum Gedanense Novum jako pierwszych zaproszo-
no studentów Wydziału Lekarskiego, kierunków: lekar-
sko-dentystycznego, technik dentystycznych oraz studiów
niestacjonarnych. Zostali oni oficjalnie przyjęci w poczet
studentów Uczelni 26 września br. przez prof. dr. hab. Jacka
Bigdę – prorektora ds. rozwoju i organizacji kształcenia.

Immatrykulacja studentów Wydziału Lekarskiego

GAZETA GUMed listopad 2019

12 Z ŻYCIA UCZELNI

Immatrykulacja studentów Wydziału Lekarskiego Wydział Nauk o Zdrowiu z IMMiT

Dzień później, 27 września, immatrykulowani zostali studen- Uroczysta immatrykulacja studentów pierwszych lat studiów
ci kierunku lekarskiego, studiów zarówno polsko, jak i anglo- stacjonarnych wszystkich kierunków Wydziału Nauk o Zdro-
języcznych. Uroczystości przewodniczył rektor Gdańskiego wiu z Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej odbyła
Uniwersytetu Medycznego prof. dr hab. Marcin Gruchała. się natomiast 30 września br. Ślubowania złożyli przyszli die-
Ceremonię ślubowania poprowadziła prof. dr hab. Maria tetycy, elektoradiolodzy, fizjoterapeuci, pielęgniarki, położne,
Dudziak, dziekan Wydziału Lekarskiego. psychologowie zdrowia, ratownicy medyczni, specjaliści zdro-
wia publicznego i zdrowia środowiskowego. W uroczystości
Przemówienia wygłosili: prof. Marcin Gruchała, prof. Jacek wzięło udział 530 studentów. Immatrykulację prowadziły dr
Bigda, prof. Maria Dudziak, a także prof. Michał Żmijewski Anna Stefanowicz-Bielska – opiekun II roku studiów Nur-
– prodziekan Wydziału Lekarskiego, dr Henryk Zawadzki – sing English Division oraz mgr Katarzyna Milska, opiekun IV
opiekun studentów I roku WL i dr Narcyz Knap – opiekun roku kierunku psychologia zdrowia.
studentów I roku WL kierunku lekarskiego English Division.
Głos zabrali również goście honorowi: Aleksandra Gajda – pre- Rektor GUMed prof. Marcin Gruchała powitał nowo przyję-
zes Gdańskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Techników tych studentów w gronie społeczności akademickiej, gratulując
Dentystycznych, prof. Wiesław Makarewicz – rektor Uniwersy- wyboru jednej z najlepszych uczelni w Polsce. Zachęcał do wy-
tetu w latach 1999-2005, wieloletni wiceprezes Stowarzyszenia tężonej pracy nad studiami i własnym rozwojem, prosił o czyn-
Absolwentów oraz dr Jacek Kaczmarek, który w Uczelni jest ne włączanie się w życie społeczne GUMed i zachowanie rów-
odpowiedzialny za relację z absolwentami zagranicznymi. nowagi pomiędzy nauką, pracą i zabawą. W uroczystości udział
wzięli także przedstawiciele władz Wydziału: prof. Andrzej Ba-
W uroczystościach uczestniczyli również: prof. Janusz Moryś siński – dziekan, prof. Przemysław Rutkowski – prodziekan ds.
– rektor Uczelni w latach 2008-2016 i kierownik Katedry Ana- studenckich i spraw socjalnych, dr hab. Sylwia Małgorzewicz,
tomii GUMed, prof. Barbara Kamińska – prorektor ds. stu-
denckich w latach 2008-2012, prodziekani Wydziału Lekar-
skiego oraz przedstawiciele Rady Wydziału i studentów II roku.

Immatrykulacja studentów Wydziału Nauk o Zdrowiu z Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej listopad 2019
GAZETA GUMed

Z ŻYCIA UCZELNI 13

prof. nadzw. – prodziekan ds. jakości kształcenia i prak- Wydział Farmaceutyczny
tyk studenckich, dr hab. Aleksandra Gaworska-Krzemińska –
prodziekan ds. promocji i rozwoju oraz dr hab. Bartosz Wiel- Immatrykulacja studentów pierwszego roku kierunków: far-
gomas – prodziekan Wydziału Farmaceutycznego. macja, analityka medyczna, przemysł farmaceutyczny i ko-
smetyczny oraz kierunku farmacja English Division odbyła
Następnie głos zabrali kolejno Dziekan i Prodziekani WNoZ się 1 października 2019 r. w sali Auditorium Maximum na
z IMMiT. W swoich wystąpieniach zapewniali o wysokiej Wydziale Farmaceutycznym.
jakości nauczania w GUMed, informowali o możliwościach
wyboru zajęć i kół zainteresowań, programie studenckiej wy- W uroczystości, którą prowadził dziekan WF prof. dr hab.
miany międzynarodowej Erasmus+, prosili o nawiązywanie Michał Markuszewski uczestniczyli: rektor prof. Marcin
współpracy międzykierunkowej, ponieważ będzie to wstępem Gruchała, prorektor ds. nauki prof. Tomasz Bączek, prodzie-
do późniejszej współpracy w ramach zespołów interdyscypli- kani WF: prof. dr hab. Maciej Jankowski, dr hab. Bartosz
narnych systemu ochrony zdrowia. W uroczystościach uczest- Wielgomas i dr hab. Anita Kornicka oraz zaproszeni goście,
niczyli również zaproszeni goście – przedstawiciele przyszłych a wśród nich m.in. przedstawiciele Rady Pracodawców oraz
pracodawców: mgr Marzena Olszewska-Fryc – dyrektor ds. członkowie Rady Wydziału Farmaceutycznego i nauczyciele
pielęgniarstwa Szpitala im M. Kopernika w Gdańsku, mgr akademiccy.
Anna Czarnecka – przewodnicząca Okręgowej Izby Pie-
lęgniarek i Położnych w Gdańsku, mgr Anna Lignowska Okolicznościowe przemówienia wygłosili: rektor Gruchała,
– zastępca dyrektora naczelnego ds. pielęgniarstwa UCK, dr dziekan Markuszewski oraz prof. Piotr Szefer, przedstawiciel
Krystyna Paszko – dyrektor ds. pielęgniarstwa i organiza- Stowarzyszenia Absolwentów GUMed, którzy powitali przy-
cji opieki Szpitala św. Wojciecha w Gdańsku, prof. Wiesław szłych studentów, życząc im przede wszystkim motywacji
Makarewicz – członek honorowy Stowarzyszenia Absolwentów i determinacji w zdobywaniu wiedzy na Wydziale.
GUMed, mgr inż. Urszula Małek – dyrektor Elbląskiego Par-
ku Technologicznego, mgr Dalia Woźnica – członek Krajowej Po akcie ślubowania studenci, którzy uzyskali najwyższą
Rady Fizjoterapeutów, prof. Mikołaj Majkowicz – kierownik punktację w procesie rekrutacji, otrzymali z rąk Rektora
studiów podyplomowych psychoonkologia kliniczna. W swo- i Dziekana Wydziału listy gratulacyjne.
ich wystąpieniach gratulowali wyboru GUMed jako uczelni,
której dyplom gwarantuje wysokie umiejętności pracowników Następnie student VI roku kierunku farmacji Paweł Macie-
i wyrażali nadzieję na współpracę. Z ramienia Uczelnianego jewski powitał pierwszoroczniaków w gronie kolegów.
Samorządu Studenckiego studentów pierwszych lat powitała
Daria Szarafińska ze zdrowia publicznego. Na wszystkich uroczystościach immatrykulacji z okazji
100-lecia Uniwersytetu im. Stefana Batorego w Wilnie prof.
Studenci, którzy uzyskali najwyższe wyniki w procesie rekru- Wiesław Makarewicz przedstawił historię tej uczelni, z któ-
tacji na studia, odebrali listy gratulacyjne. Immatrykulacje były rej wywodziło się grono profesorów – pionierów tworzących
uświetnione występami Orkiestry GUMed.
i nauczających w
Akademii Lekar-
skiej w Gdańsku,
którą powołano
w 1945 roku.

Na zakończenie
uroczystości wy-
słuchano Gaude-
amus Igitur.

fot. Paweł Sudara

Immatrykulacja studentów Wydziału Farmaceutycznego

GAZETA GUMed listopad 2019

14 Z ŻYCIA UCZELNI

Gdański Uniwersytet Medyczny
społecznie odpowiedzialny

Gdański Uniwersytet Medyczny przystąpił do Deklaracji Społecznej Odpowiedzialności Uczelni.
Uroczystość odbyła się 17 września br. w Krakowie.

Deklarację podpisało 58 uczelni, których przedstawiciele zo- badaniach naukowych, ale także rozwiązaniach zarządczych
bowiązali się do upowszechniania wartości akademickich oraz i organizacyjnych uczelni. Jej celem jest budowanie szerokiej
popularyzowania nauki wśród społeczeństwa. Deklaracja za- świadomości społecznej na temat roli uczelni w kształtowa-
wiera 12 zasad dotyczących różnych aspektów funkcjonowa- niu warunków dla zrównoważonego rozwoju społeczno-go-
nia uczelni, działalności dydaktycznej, naukowej, organizacji spodarczego kraju.
wewnętrznej czy dialogu z interesariuszami. W ramach każdej
z zasad sformułowano oczekiwania wobec uczelni – sygnata- Jedna z praktyk Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego –
riuszy do rozwijania danego obszaru funkcjonowania uczelni Piknik na Zdrowie została wyróżniona prezentacją podczas
w duchu poszanowania środowiska i solidarności społecznej. Kongresu Społecznej Odpowiedzialności Nauki – Nauka dla
W imieniu rektora prof. Marcina Gruchały Deklarację podpi- Ciebie. Wygłosiła ją Jolanta Świerczyńska z Sekcji Promocji.
sała mgr Katarzyna Grzejszczak, zastępca kanclerza ds. strate- Podczas Konferencji zaprezentowano także wydanie książko-
gii i rozwoju GUMed. we Katalogu Dobrych Praktyk Społecznej Odpowiedzialności
Uczelni. Wśród nich znalazło się 5 praktyk Gdańskiego Uni-
Deklaracja ta oznacza dobrowolne zaangażowanie się szkół wersytetu Medycznego.
wyższych w promowanie idei zrównoważonego rozwoju
i społecznej odpowiedzialności w programach edukacyjnych,

Mgr Katarzyna Grzejszczak, zastępca kanclerza ds. strategii i rozwoju przy tablicy z Deklaracją listopad 2019
GAZETA GUMed

Z ŻYCIA UCZELNI 15

GAZETA GUMed listopad 2019

16 Z ŻYCIA UCZELNI

Podpisanie umowy o prowadzeniu
wspólnych studiów

W związku z wdrożeniem nowej ustawy prof. Marcin Gru-
chała, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i prof.
Jerzy Gwizdała, rektor Uniwersytetu Gdańskiego podpisali
27 września br. umowę o prowadzeniu studiów wspólnych
pierwszego i drugiego stopnia o profilu ogólnoakademickim
na kierunku biotechnologia. Zajęcia prowadzone będą na
Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii UG i GUMed
(MWB UG i GUMed), a studenci włączani będą do realiza-
cji projektów badawczych.

Nowoczesne obrazowanie wirtualne
w chirurgii onkologicznej

Interdyscyplinarny zespół badawczy pod kierunkiem dr. hab. Projekt o wartości 456 400 zł będzie realizowany w okresie
Jacka Zielińskiego, prof. nadzw. GUMed został wybrany w dro- od 1 września 2019 r. do 31 maja 2020 r. w ramach progra-
dze konkursu do realizacji projektu pt. Brak narzędzia do two- mu e-Pionier współfinansowanego ze środków NCBiR (Nr
rzenia modeli wirtualnych 3D człowieka na bazie TK/MRI 56/08/2019/UD).
do potrzeb wykorzystania w codziennej praktyce lekarskiej.
Opracowanie narzędzia
Zespół realizujący Projekt do tworzenia modeli
wirtualnych wątroby na
bazie TK/MRI z uży-
ciem wizualizacji wirtu-
alnej byłoby pierwszym
rozwiązaniem tego typu
w Polsce. Możliwość
tworzenia modeli wir-
tualnych 3D człowieka
stanowi duże wyzwanie
dla współczesnej medy-
cyny oraz branży infor-

GAZETA GUMed listopad 2019

Z ŻYCIA UCZELNI 17

matycznej w zakresie przetwarzania danych, big data, wizualiza- Projekt odpowiada na potrzebę opracowania narzędzia
cji danych, rzeczywistości wirtualnej oraz uczenia maszynowego. umożliwiającego stworzenie modelu wirtualnego człowie-
ka zdrowego i chorego na bazie TK/MRI umożliwiającego
W celu realizacji tak dużego wyzwania powstał zespół specjali- prowadzenie działalności edukacyjnej oraz do planowania
stów złożony z lekarzy Kliniki Chirurgii Onkologicznej UCK leczenia chorych z nowotworami wątroby.
(prof. Jacek Zieliński, lek. Sergii Girnyi), Zakładu Radiologii
UCK (lek. Michał Gąsiorowski), grupy programistów z Poli- Dodatkowo w trakcie realizacji projektu powołany zespół
techniki Gdańskiej (dr inż. Tomasz Dziubich, dr inż. Adam badawczy będzie korzystał z ekspertów merytorycznych
Brzeski, dr inż. Jan Cychnerski, dr inż. Krystyna Dziubich), z Zakładu Anatomii GUMed (prof. dr hab. Janusz Moryś),
statystyka medycznego (dr Dariusz Świetlik) oraz Product Zakładu Radiologii UCK (dr hab. Edyta Szurowska, prof.
Ownera (mgr Jarosław Parzuchowski). Realizacja zadania nadzw.) oraz specjalisty od obrazowania wirtualnego, kie-
badawczego była możliwa dzięki inicjatywie dr. hab. Tomasza rownika Laboratorium Zanurzonej Wizualizacji Przestrzen-
Stefaniaka – adiunkta w Klinice Chirurgii Ogólnej, Endokry- nej Politechniki Gdańskiej (dr inż. Jacek Lebiedź).
nologicznej i Transplantacyjnej oraz dyrektora ds. lecznictwa,
lekarza naczelnego Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego.

Spotkanie w Ambasadzie RP

w Sztokholmie Wójcik, kierownik Działu Rekrutacji oraz dr Jacek Kaczma-
rek odpowiedzialny w Uczelni za relacje z absolwentami za-
Prof. Marcin Gruchała, rektor GUMed spotkał się 13 wrze- granicznymi i koordynator Projektu.
śnia br. w Ambasadzie RP w Sztokholmie z absolwentami
i obecnymi studentami Gdańskiego Uniwersytetu Medycz- Spotkanie w Ambasadzie RP w Sztokholmie oraz spotkania
nego. Spotkanie zorganizowano w ramach autorskiego pro- nieformalne z absolwentami w Sztokholmie i Göteborgu miały
jektu pt. Hand in hand into the future w ramach programu na celu zaprezentowanie woli Uczelni w rozwijaniu kontaktów
International Alumni zainicjowanego przez Narodową z naszymi absolwentami zagranicznymi i planów w tej sferze
Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA). na najbliższy rok, uzyskanie od absolwentów informacji o prze-
biegu ich karier po ukończeniu studiów w GUMed oraz zachę-
W skład delegacji GUMed weszli również: prof. Michał cenie ich do współpracy w działaniach na rzecz doskonalenia
Żmijewski, prodziekan English Division; dr hab. Sławomir kształcenia i satysfakcji aktualnych oraz przyszłych studentów
ze studiowania w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym.

GAZETA GUMed listopad 2019

18 Z ŻYCIA UCZELNI

Stypendium
EADV dla
naukowca

Dr n. med. Dorota Purzycka-Bohdan,
asystentka Katedry i Kliniki Der-
matologii, Wenerologii i Alergologii
GUMed otrzymała stypendium Eu-
ropejskiej Akademii Dermatologii
i Wenerologii (European Academy
of Dermatology and Venereology –
EADV) Michael Hornstein Memorial
Scholarship na udział w 28. Kongre-
sie EADV, który odbył się w dniach
9-13 października 2019 r. w Madry-
cie. Nagrodę wręczono podczas sesji
konkursowej, której przewodniczyli dr
Michael Boffa (Malta) oraz prof. Luca
Borradori (Szwajcaria). Stypendium
EADV przyznawane jest corocznie
młodym dermatologom z Europy za
osiągnięcia naukowe.

Kongres EADV jest jednym z naj-
ważniejszych wydarzeń naukowych
w dziedzinie dermatologii i wenerolo-
gii. W tym roku w Kongresie uczestni-
czyło ponad 12 tysięcy lekarzy. W trak-
cie ponad 180 sesji symultanicznych
przedstawiono nowoczesne metody
diagnostyczne i terapeutyczne, sto-
sowane u pacjentów ze schorzeniami
skóry i błon śluzowych.

GAZETA GUMed listopad 2019

Z ŻYCIA UCZELNI 19

V Kurs chirurgii ucha i kości skroniowej

Piąty z kolei Kurs chirurgii ucha i kości skroniowej organizowa- innymi operacje usunięcia perlaka z obli-
ny we współpracy z Zakładem Anatomii Klinicznej i Zakładem teracją nadbębenka fragmentem mięśnia
Medycyny Sądowej GUMed odbył się w dniach 18-20 wrze- skroniowego, tympanoplastyki typu za-
śnia 2019 r. w Klinice Otolaryngologii. Uczestniczyło w nim mkniętego, tympanoplastyki z użyciem
22 polskich i zagranicznych lekarzy, m.in. z Będzina, Brzezin, najnowszej generacji protez pasywnych
Buska-Zdroju, Jeleniej Góry, Katowic, Lwowa, Łodzi, Olszty- typu TORP, stapedotomię, kanaloplasty-
na, Ostrowca Świętokrzyskiego, Poznania, Siedlec, Warszawy kę. Podobnie jak w latach poprzednich,
i Wrocławia oraz grupa asystentów z Kliniki Otolaryngologii. organizatorzy zaprosili najlepszych oto-
chirurgów z kraju i ze świata, m.in. dr.
Kurs był przeznaczony dla lekarzy otolaryngologów, którzy hab. Józefa Mierzwińskiego, który zapre-
chcieli doskonalić techniki operacyjne stosowane w otochi- zentował swoje podejście do pacjenta za-
rurgii. Organizatorami byli: prof. J. Kuczkowski – kierownik grożonego perlakiem nawrotowym (ang.
Kliniki Otolaryngologii GUMed, prof. A. Żarowski – kie- recurrent cholesteatoma) w przypadku
rownik Kliniki Otolaryngologii Europejskiego Instytutu zalegania naskórka w kieszonce retrakcyj-
Otolaryngologii, Chirurgii Głowy i Szyi Sint-Augustinus nej błony bębenkowej czy prof. Andrzeja
w Antwerpii, dr hab. J. Mierzwiński – kierownik Oddzia- Żarowskiego z Antwerpii, który pokazał
łu Otolaryngologii, Audiologii i Foniatrii Dziecięcej Wo- swoje chirurgiczne podejście do leczenia
jewódzkiego Szpitala Dziecięcego im. J. Brudzińskiego przewlekłego zapalenia ucha środkowego.
w Bydgoszczy, dr hab. A. Kosiński – kierownik Zakładu Ana- W godzinach popołudniowych kursanci
tomii Klinicznej, dr hab. M. Kaliszan z Zakładu Medycyny ćwiczyli operacje otochirurgiczne na pre-
Sądowej oraz grupa asystentów z Kliniki Otolaryngologii: paratach kości skroniowej w salach ćwiczeniowych Zakładu
prof. W. Narożny, dr hab. T. Przewoźny, dr hab. A. Skorek, dr Anatomii i Neurobiologii, gdzie przygotowano 12 świetnie
W. Sierszeń, dr W. Brzoznowski, dr hab. D. Stodulski, dr hab. wyposażonych stanowisk ćwiczeniowych. W trakcie ćwi-
B. Mikaszewski, dr D. Tretiakow i J. Piątkowski. czeń praktycznych, każdy uczestnik kursu miał możliwość
wykonania wielu operacji usznych, takich jak: paracenteza
Zajęcia poranne odbywały się w Klinice Otolaryngologii (bu- z założeniem drenika wentylacyjnego, tympanotomia śród-
dynek CMI), gdzie uczestnicy obserwowali transmitowane przewodowa, mobilizacja strzemiączka, założenie protezki
z bloku operacyjnego zabiegi (live surgery) z równoczesną strzemiączka, ossikuloplastyka, mastoidektomia, tympanoto-
możliwością dyskusji z operatorami, którzy na bieżąco ko- mia tylna, labiryntektomia, dekompresja nerwu twarzowego.
mentowali kolejne etapy swoich zabiegów. Zoperowano 6 Zorganizowano dwa pokazy firmowe. Pierwszy z nich do-
pacjentów z różnymi chorobami ucha. Wykonywano między tyczył użycia najnowszych protezek zastępujących kosteczki
słuchowe, tzw. pasywne implanty ucha środkowego wykona-
ne z tytanu. W trakcie drugiego pokazu, każdy z kursantów
miał możliwość założenia do kości skroniowej aktywnego
implantu ucha środkowego typu vibrant soundbridge, który
zbudowany jest z miniaturowego wibratora (ang. Floating
Mass Transducer® FMT ) przytwierdzonego za pomocą
metalowego łącznika do kowadełka lub strzemiączka. Co
ciekawe, zaprezentowano technikę umieszczania wibratora
bezpośrednio na błonie okienka ślimaka (okienko okrągłe)
i przesyłania fali akustycznej drogą nie do końca fizjologicz-
ną, czyli inaczej niż przez strzemiączko i okienko przed-
sionka. Część kursantów miała możliwość wprowadzić do
ślimaka elektrodę implantu ślimakowego. Kolejna edycja
zaplanowana jest na wrzesień 2020 r.

DR HAB. TOMASZ PRZEWOŹNY
Adiunkt w Katedrze i Klinice Otolaryngologii GUMed

PROF. DR HAB. JERZY KUCZKOWSKI
Kierownik Katedry i Kliniki Otolaryngologii GUMed

GAZETA GUMed listopad 2019

20 Z ŻYCIA UCZELNI

Kilka słów o umiędzynarodowieniu

MGR EWA KISZKA Jagiellońskiego w Krakowie; dyrektor Instytutu Bliskiego
Kierownik Działu i Dalekiego Wschodu; były Ambasador w Malezji, akredyto-
ds. Umiędzynarodowienia wany również w Brunei i na Filipinach w latach 2010-2014;
Uczelni GUMed autor kilkudziesięciu artykułów i książek z zakresu teorii
zmiany społecznej, problematyki politycznej, społecznej i re-
lacji etnicznych w regionie Azji Południowo-Wschodniej.

W krajach OECD uczy się obecnie ponad 3,7 miliona stu- Uniwersytet Jagielloński to najstarszy i najlepszy uniwersytet
dentów zagranicznych (wzrost o 6% w stosunku do 2016 r.). w Polsce. Całkowita liczba studentów zagranicznych studiu-
56% z nich pochodzi z Azji, a 2 /3 z nich studiuje głównie jących na UJ to ponad 45 tysięcy osób. Studentów obcokra-
w pięciu krajach: Australii, Kanadzie, Japonii, Wielkiej Bry- jowców jest prawie 4 tysiące, tj. około 8,74%. Prawie połowa
tanii i USA. Najbardziej atrakcyjnymi miejscami dla studen- z nich pochodzi z Ukrainy i Białorusi, do większych grup
tów zagranicznych pozostają kraje anglojęzyczne – UK należą jeszcze Norwegowie, Amerykanie, Rosjanie i Czesi.
i USA przyjmują ponad 40% wszystkich mobilnych studen- W 2018 r. UJ współpracował z 288 instytucjami zagraniczny-
tów w krajach OECD i partnerskich. Kluczowe kierunki dla mi z 64 krajów oraz podpisał 59 nowych umów, część nich
przyjeżdżających do Europy to Wielka Brytania, Francja na szczeblu centralnym, a część na wydziałowym. Mobilność
i Niemcy, jednak liczba studentów zagranicznych zwiększa pracowników utrzymuje się na raczej stałym poziomie z ten-
się również w Estonii, na Węgrzech, Łotwie, Holandii i No- dencją do zmniejszającej się chęci wyjazdów wśród studentów.
wej Zelandii. Studenci z UE stanowią 42% wszystkich mobil- UJ jest zauważalny i odnotowywany w światowych rankin-
nych studentów w krajach UE należących do OECD. Cieka- gach, posiada liczne akredytacje, pozyskuje i realizuje presti-
wym przykładem jest Luksemburg, gdzie aż 47% studentów żowe granty. Ma więc swoje mocne strony, ale jak większość
to studenci zagraniczni. polskich uczelni ma też swoje słabości, wynikające zarówno
z warunków wewnętrznych, jak i otoczenia.

Polska jest jednym z najmniej umiędzynarodowionych krajów Nawet na tak znamienitym Uniwersytecie, jakim jest UJ (jak
UE i OECD. Mówi się, że umiędzynarodowienie jest dla pol- wykazała przeprowadzona kilka lat temu analiza SWOT)
skich uczelni wyższych jednym z kluczowych wyzwań strate- zbyt mała jest liczba programów studiów realizowanych
gicznych początku XXI wieku, że polskie uczelnie muszą w językach obcych, mały udział najlepszych dydaktyków
dogonić kraje OECD, że trzeba uruchamiać atrakcyjne pro- (w tym zagranicznych) w procesie dydaktycznym, zbyt niska
gramy studiów w językach obcych, a nasza oferta ma być wyso- znajomość języka obcego wśród pracowników, słaba promo-
cja zagraniczna, brak Welcome Centre, kursów zerowych, mię-
kiej jakości. Uczelnie dzynarodowych akredytacji, niewielkie jest doświadczenie we
powinny wdrażać współpracy z agencjami rekrutacyjnymi itp.
programy wspiera-
jące mobilność stu- Do barier zewnętrznych, które dotyczą wszystkich polskich
dencką, zagranicz- uczelni (a przynajmniej tych, które mają ambicje rozwijania
ny marketing czy się „międzynarodowo”) należą m.in. bariery instytucjonalne
wreszcie dostosowy- – brak umów międzynarodowych lub protokołów wykonaw-
wać infrastrukturę. czych do nich, trudna polityka wizowa państwa, brak wspar-
cia dla studentów zagranicznych, współpracy polskich uczelni
9 października br. we wspólnej promocji za granicą, czy też większego zaintere-
sowania Polonii naszą ofertą.
odbyło się w naszej
Jaka jest zatem strategia umiędzynarodowienia polskiego
Uczelni seminarium szkolnictwa wyższego? Jakie są motywy umiędzynarodowienia
uczelni? Umiędzynarodowienie uczelni wyższych nie jest tylko
Prof. dr hab. Adam W. Jelonek na temat Strategii „interesem” uczelni, ale ważnym instrumentem/częścią polityki
państwa. Motywy mogą być bardzo różne, wynikać z przesła-
umiędzynarodowie- nek wewnętrznych lub uwarunkowań zewnętrznych, mogą być

nia uczelni wyższej

na przykładzie Uniwe r s yte t u J a g i ellońskiego i wybranych

uczelni zagranicznych, które poprowadził prof. dr hab. Adam

W. Jelonek – profesor, nauczyciel akademicki, socjolog,

politolog, dyrektor, pełnomocnik i wreszcie ambasador;

pełnomocnik Rektora ds. Internacjonalizacji Uniwersytetu

GAZETA GUMed listopad 2019

Z ŻYCIA UCZELNI 21

Uczestnicy seminarium prof. Jelonka Zajmujemy 12 miejsce w Pol-
sce w kategorii Umiędzyna-
polityczne, rynkowe, społeczne, kulturowe czy wreszcie akade- rodowienie. To bardzo dobra
mickie. Do tej pory umiędzynarodowienie uczelni postrzegano pozycja do budowania i umac-
głównie jako posiadanie studentów zagranicznych w celach ko- niania naszego wizerunku
mercyjnych. Trudno się zresztą temu dziwić w sytuacji, kiedy oraz pozycji na świecie.
uczelnie przy niewystarczającej dotacji są zmuszone do poszu-
kiwania i dywersyfikacji źródeł przychodów. Jesteśmy bardzo dynamiczni na
rynkach międzynarodowych, co
Pozyskiwanie studentów z zagranicy niesie za sobą wiele jest konieczne w dzisiejszych bardzo
korzyści, w tym finansowe (czesne) oraz prestiż (dla uczelni szybko zmieniających się warunkach
i kraju). Wzrost liczby studentów zagranicznych w uczelni ro- i realiach zewnętrznych. Stosujemy krótko-
dzi jednak również różne kłopoty. Okazuje się, że za mało jest okresowe taktyki pozyskiwania studentów za-
miejsc w akademikach, pojawiają się problemy ze studentami, granicznych, które dają wymierne efekty w postaci
którzy są niepełnoletni lub takimi, którzy powinni mieszkać skutecznego „wchodzenia” na nowe rynki edukacyj-
razem i mieć swojego opiekuna (takie są wymogi kraju wysy- ne. W ten sposób w ostatnich kilku latach udało nam
łającego). Niestety brakuje profesjonalnej kadry do ich obsługi. się pozyskać duże grupy studentów z Indii i Norwegii.
Stałym źródłem ich napływu jest również Szwecja, a powoli
Polska ma jeszcze wiele do zrobienia. Wśród polskich uczel- wyłaniają się nowe horyzonty. W tym roku na kierunek lekar-
ni aktywnych na polu umiędzynarodowienia jest tylko około ski zostali przyjęci kandydaci z 20 krajów. Jednym z elemen-
50 szkół „umiędzynarodowionych”, a tych naprawdę dobrze, tów naszej skuteczności jest stały monitoring podejmowanych
około 20. Połowa naszych uczelni nie ma ani jednego stu- działań, szybkie reakcje na zachodzące zmiany oraz umiejęt-
denta zagranicznego. Słabo wypadamy również w między- ność dostosowywania się do potrzeb rynku.
narodowych rankingach. Pozytywnym zjawiskiem jest stały
wzrost oferowanych programów obcojęzycznych oraz liczba Aby realizować cele, które stawia sobie GUMed w Dziale
studentów obcokrajowców studiujących w Polsce. ds. Umiędzynarodowienia Uczelni w ostatnim roku utwo-
rzyliśmy stanowisko ds. budowania relacji z absolwentami
Gdański Uniwersytet Medyczny w Rankingu Szkół Wyższych zagranicznymi, uruchomiono Welcome Point, realizujemy
Perspektywy 2019 plasuje się na ósmym miejscu w Polsce wśród projekty finansowane przez FRSE (mobilnościowe), NAWA
uczelni akademickich. Jesteśmy najlepszą uczelnią medyczną w ramach, których odbywają się szkolenia dla uczelnianej ad-
w Polsce (ex aequo z Collegium Medicum UJ), drugą uczelnią ministracji (językowe i kulturowe), spotkania z absolwentami.
w kraju pod względem efektywności naukowej i publikacji Współpracujemy z KRASP, Fundacją Edukacyjną Perspek-
oraz najbardziej umiędzynarodowioną uczelnią Pomorza. tywy, władzami regionu i miasta, siecią IROs Forum, Sto-
warzyszeniami PRom i EUPRIO oraz realizujemy wiele
innych działań, które wspierają proces umiędzynarodowie-
nia Uczelni.

Według definicji Internacjonalizacja szkolnictwa wyższego
to proces integrowania wymiaru międzynarodowego, między-
kulturowego i globalnego w cel, funkcje i sposób działania in-
stytucji szkolnictwa wyższego (Jane Knight,Hans de Wit,2003).

W praktyce internacjonalizacja jest to proces budowania
strategii umiędzynarodowienia szkolnictwa wyższego na
poziomie państwa, władz samorządowych i poszczególnych
instytucji. Ma to na celu umiędzynarodowienie badań i wi-
dzialności polskiej nauki na świecie, prowadzenie aktywnej
polityki pozyskiwania studentów zagranicznych, tworzenie
międzynarodowych kierunków studiów, włączanie w progra-
my nauczania treści międzykulturowych, wdrażanie progra-
mów wspierających mobilność studencką, zagraniczny
marketing, dostosowywanie infrastruktury.

MGR EWA KISZKA

GAZETA GUMed listopad 2019

22 Z ŻYCIA UCZELNI

Odsłonięcie tablicy pamięci
doktora Józefa Jakóbkiewicza

dr Józef Jakóbkiewicz Pamiątkowa tablica

W budynku Uniwersyteckiego Centrum Medycyny Morskiej kowy Dzieci Dalekiego Wschodu, organizację, która urato-
i Tropikalnej odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą pa- wała kilkaset sierot polskich. Udało się je przetransportować
mięci dr. Józefa Jakóbkiewicza, założyciela pierwszej w Polsce i otoczyć opieką w Japonii, a następnie przez Stany Zjed-
placówki zajmującej się medycyną tropikalną (Instytutu Me- noczone trafiły do Polski. Łącznie było to ponad 800 dzieci,
dycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni). Uroczystość odbyła które różnymi drogami trafiły do Zakładu Wychowawczego
się 26 września br. Wzięli w niej udział bliscy Doktora (córka w Wejherowie. W następnych latach Józef Jakóbkiewicz za-
i wnuczka) oraz potomkowie uratowanych dzieci z Syberii. jął się przede wszystkim medycyną morską i tropikalną.
Podczas wydarzenia obecny był również prof. Tomasz Smia- W 1935 r. zorganizował filię Państwowego Zakładu Higieny
tacz – prorektor ds. studenckich GUMed oraz byli dyrektorzy w Gdyni i objął jej kierownictwo. Do roku 1937 w placówce
Instytutu (W. Renke, B. Jaremin i L. Nahorski), a także Mar- wykonywano badania żywności, a od lipca 1937 r. również ba-
cin Renke, pełniący obowiązki dyrektora UCMMiT. Tablica dania bakteriologiczne. Specjalnością filii stała się medycyna
została poświęcona przez krajowego duszpasterza ds. ludzi tropikalna. W tym zakresie utrzymywano ścisłą współpracę
morza ks. Edwarda Pracza. z Sanitariatem Portowym, Ubezpieczalnią Społeczną i Sani-
tariatem Miejskim. Przed wybuchem drugiej wojny światowej
Dr Jakóbkiewicz to znany polski lekarz i działacz społeczny. utworzono specjalistyczną bibliotekę i przystąpiono do two-
Był synem polskiego zesłańca na Syberię. Urodził się w 1892 r. rzenia muzeum parazytologii i chorób tropikalnych, które
w Permie w Rosji, tam spędził dzieciństwo i młodość, ukoń- miało służyć celom dydaktycznym. 5 czerwca 1939 r. placówka
czył też studia medyczne. Od listopada 1918 r. mieszkał we otrzymała urzędową nazwę Instytut Medycyny Morskiej
Władywostoku, gdzie otrzymał stanowisko naczelnego leka- i Tropikalnej, filia Państwowego Zakładu Higieny w Gdyni.
rza sanitarnego. Równolegle zajmował się również działalno-
ścią społeczną i polonijną. Organizował drużyny harcerskie DR HAB. MARCIN RENKE, PROF. NADZW.
i doprowadził do utworzenia pierwszego żeglarskiego, har- Kierownik Kliniki Chorób Zawodowych,
cerskiego hufca pod nazwą Hufiec Syberyjski. Ponadto od 1919 r.
wspólnie z Anną Bielkiewiczową utworzył Komitet Ratun- Metabolicznych i Wewnętrznych UCMMiT

GAZETA GUMed listopad 2019

UCZELNIA W MEDIACH 23

Porozmawiali o operacjach serca

Dr Dariusz Jagielak, kardiochirurg i Klaudia Urban, pielęgniarka oddziałowa z Katedry i Kliniki
Kardiochirurgii i Chirurgii Naczyniowej GUMed byli gośćmi wrześniowej audycji w ramach projek-
tu Bądź zdrów – bez kolejki. Spotkanie, które odbyło się w budynku Centrum Medycyny Inwazyj-
nej UCK, poświęcone było operacjom serca i opiece nad pacjentem kardiochirurgicznym.

Podczas audycji eksperci GUMed opowiedzieli o metodach Cykl Bądź zdrów – bez kolejki organizowany jest wspólnie
wykonywania zabiegów kardiochirurgicznych, które coraz przez Radio Gdańsk, Gdański Uniwersytet Medyczny i Uni-
częściej przeprowadzane są coraz mniej inwazyjnymi dla pa- wersyteckie Centrum Kliniczne. To autorski projekt, który zo-
cjenta technikami. stał zainicjowany w 2017 r. Jego celem jest poprawa wiedzy
na temat zdrowia wśród mieszkańców Pomorza. Koordynato-
– Wyróżniamy tutaj zabiegi przezcewnikowe, w których jako rami projektu są dziennikarka radiowa Joanna Matuszewska,
drogę dostępu wykorzystujemy najczęściej nakłucie tętnicy rzecznik prasowy GUMed Joanna Śliwińska i Sylwia Mie-
udowej lub żyły udowej oraz zabiegi z małego dostępu. W tej rzewska z zespołu ds. organizacji i promocji Uniwersyteckiego
grupie mamy zabiegi wykonywane z małego nacięcia klatki Centrum Klinicznego.
piersiowej – tłumaczył dr Jagielak.
fot. Sylwia Mierzewska | UCK
W gronie pacjentów operowanych kardiochirurgicznie znajdują
się najczęściej osoby w wieku podeszłym.Dzięki małoinwazyjnym DR N. HUM. JOANNA ŚLIWIŃSKA
zabiegom zdecydowanie szybciej przebiega ich rekonwalescencja.

– Po operacji pacjentowi w dobrej kondycji jak najszybciej
wyciąga się rurkę z drzewa oskrzelowego. Następnego dnia
przychodzi rehabilitant i chory jest uruchamiany – opowia-
dała Klaudia Urban, pielęgniarka oddziałowa.

Rozmówcy opowiadali również o metodach leczenia wadliwych
zastawek serca. Każdorazowo stosuje się metody dedykowane
konkretnemu pacjentowi, by zapewnić mu optymalną terapię.

Cała audycja dostępna jest na stronie https://tinyurl.com/
operacje-serca

Od lewej: Joanna Matuszewska, dr Dariusz Jagielak, Klaudia Urban

GAZETA GUMed listopad 2019

24 NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE

Profesor Miłosz Jaguszewski Prof. Miłosz Jaguszewski z Nagrodą Kapituły Prezesów PTK
fot. casusBTL Sp. z o. o.
laureatem najważniejszej
cyjnymi dotyczącymi rekanalizacji przewlekłych zamknięć
nagrody naukowej PTK naczyń wieńcowych czy wielonaczyniowej jednoczasowej
interwencji w ostrej fazie zawału serca – wyjaśniła prof.
– Czuję się zaszczycony, że w tym roku zostałem wyróż- Stępińska. Ponadto Kapituła Prezesów zwróciła szczegól-
niony Nagrodą Kapituły Prezesów PTK, nagrodą szcze- ną uwagę na to, że prof. Miłosz Jaguszewski, mając duże
gólną, bo przyznawaną przez środowisko polskich kardio- doświadczenie wynikające z publikacji m.in. w New En-
logów, z których sam się wywodzę. Właśnie dlatego jest gland Journal of Medicine, European Heart Journal, Journal
to dla mnie osobiście bardzo ważne wyróżnienie, jeśli nie of American College of Cardiology, z własnej inicjatywy
najważniejsze w dotychczasowej działalności naukowej – utworzył i aktualnie prowadzi fakultet dla studentów
wyznał prof. Jaguszewski. i doktorantów Wydziału Lekarskiego GUMed Od pomy-
słu do publikacji w kardiologii.
Jak podkreśliła prof. Janina Stępińska, przewodnicząca
Kapituły, Nagroda została przyznana prof. Jaguszew- Profesor Jaguszewski na co dzień pracuje w I Ka-
skiemu za cykl prac pt. Nowoczesne techniki diagnostyczne tedrze i Klinice Kardiologii Gdańskiego Uniwersytetu
oraz optymalizacja interwencyjnych strategii terapeutycz- Medycznego, kierowanej przez prof. Marcina Gruchałę,
nych pacjentów kierowanych do pracowni hemodynamicznej. rektora GUMed w kadencji 2016-2020. W Jego opinii
W istotny sposób wzbogacają one wiedzę na temat no- Miłosz Jaguszewski jest świetnym i nowoczesnym dy-
woczesnych możliwości diagnostycznych pacjentów tra- daktykiem, który wprowadza autorskie programy zajęć
fiających do Pracowni Hemodynamicznej z pierwotnym z zakresu metodologii prowadzenia badań w kardiologii,
rozpoznaniem ostrego zespołu wieńcowego, kontroli in- a także kardiologiem i lekarzem, który łączy medycynę
terwencyjnej terapii opornego nadciśnienia tętniczego oraz praktyczną z projektowaniem i prowadzeniem nowocze-
optymalizacji interwencji za pomocą stosowania najnow- snych badań naukowych. Według prof. Gruchały jest to
szych technologii sprzętowych, w tym najnowszych stentów/ niezwykle ważne, bo pozwala spojrzeć na badania od stro-
platform dowieńcowych oraz obrazowania wewnątrznaczy- ny praktyki klinicznej.
niowego z zastosowaniem optycznej tomografii koherencyjnej.
– Miłosz Jaguszewski bez wątpienia już dzisiaj jest liderem
– Prace Miłosza Jaguszewskiego pokazały, iż poszukiwanie polskiej nauki i kardiologii. Jest niezwykle utalentowanym
biomarkerów nie tylko poszerza diagnostykę różnicową, naukowcem, który mimo młodego wieku, na swoim kon-
ale pozwala określić /odkryć mechanizmy prowadzące cie ma znaczące osiągnięcia, zauważalne i doceniane przez
do różnych chorób sercowo-naczyniowych. Z klinicznego środowisko, zwłaszcza w zakresie kardiologii inwazyjnej
punktu widzenia, dużą wartość mają prace przeprowadzo- i kardiomiopatii takotsubo – podkreślił prof. Marcin Gru-
ne na dużych grupach, związane ze strategiami interwen-

GAZETA GUMed listopad 2019

NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE 25

chała. – Mam nadzieję, że za kolejne 10-15 lat nadal będzie że kolejnym dowodem uznania osiągnięć prof. Jaguszew-
związany z Gdańskim Uniwersytetem Medycznym. Taki skiego jest przekazanie w Jego ręce przewodniczenia Klubu
pracownik to prawdziwy skarb. 30, który został powołany przez PTK w celu integracji pol-
skich naukowców z liczącymi się międzynarodowymi osią-
Nagrodę Kapituły Prezesów Polskiego Towarzystwa Kar- gnieciami, którzy nie przekroczyli 40. roku życia.
diologicznego wręczono po raz 19. Wyróżnienie przyzna-
wane jest naukowcom, członkom PTK, którzy w dniu, Inicjatorem powstania Klubu 30 był śp. prof. Leszek Cere-
w którym mija termin zgłoszeń, nie ukończyli 45. roku ży- mużyński, ówczesny prezes PTK. W styczniu 1994 r. po-
cia w uznaniu za ich oryginalny dorobek naukowy lub no- prosił on prof. Krzysztofa Narkiewicza o zaaranżowanie
watorskie rozwiązania wdrożeniowe w zakresie kardiologii pierwszego spotkania członków-kandydatów, czyli niejako
klinicznej lub doświadczalnej. Podstawę wniosku stanowią stworzenia „nieformalnej struktury w ramach PTK”. Spo-
prace wydrukowane w recenzowanych czasopismach na- tkanie odbyło się w Sopocie w maju 1994 r., a na pierwszym
ukowych, opublikowane w okresie 7 lat poprzedzających oficjalnym Walnym Zebraniu podczas 55. Kongresu PTK
termin składania wniosków. Warunkiem uzyskania Nagro- w Poznaniu (16 września 1994 r.) było to już ponad 20 osób.
dy jest realizacja przynajmniej części dorobku, będącego
podstawą wniosku, w Polsce oraz afiliacja kandydata – Co ciekawe, prof. Ceremużyński w swoim liście określił
z polskim ośrodkiem. Pierwszym laureatem Nagrody nazwę Klubu 30 jako prowizoryczną. Jak to często w ży-
został w 2001 r. prof. Krzysztof Narkiewicz, obecnie kie- ciu bywa, rozwiązania prowizoryczne zadziwiają trwałością,
rownik Katedry i Kliniki Nadciśnienia Tętniczego i Diabe- co udowodniła historia Klubu – wyjaśnił prof. Narkiewicz.
tologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. – Dzisiaj Klub 30, przez który przewinęło się ponad 200
młodych naukowców, jest jedną z najbardziej aktywnych
– Nagroda ta jest bez wątpienia najbardziej prestiżowym struktur PTK. Jestem przekonany, że pod skrzydłami prof.
wyróżnieniem dla naukowców zajmujących się chorobami Jaguszewskiego Klubu 30 będzie odnosił kolejne sukcesy,
układu sercowo-naczyniowego w wieku do 45 lat, którzy a Gdańsk będzie miał okazję do dalszego wzmocnienia
posiadają wybitne osiągniecia i wciąż utrzymują się na swojej pozycji na mapie polskiej kardiologii.
wznoszącym ramieniu kariery zawodowej. Jestem bardzo
szczęśliwy, że jej tegorocznym laureatem został prof. Miłosz DR N. HUM. JOANNA ŚLIWIŃSKA
Jaguszewski – mówił prof. Narkiewicz. – Warto podkreślić, Rzecznik prasowy GUMed

O Laureacie w najlepszych czasopismach naukowych na świecie. Czło-
nek wielu towarzystw naukowych, włączając Polskie, Eu-
Dr hab. med. Miłosz Jarosław Jaguszewski, prof. ropejskie oraz Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne.
nadzw. GUMed, FESC jest kardiologiem, dwu- Redaktor naczelny Cardiology Journal oraz członek rady
krotnym stypendystą Europejskiego Towarzystwa doradczej czasopisma European Journal ofTranslational
Kardiologicznego oraz Swiss National Founda- and Clinical Medicine, aktywny recenzent wielu czasopism
tion. Odbył wiele staży zagranicznych, w tym m.in. naukowych. Członek Komitetu Naukowego Kongresów
w Szpitalu Uniwersyteckim w Zurychu oraz na Uni- Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego w kadencji
wersytecie Charite w Berlinie. Współzałożyciel pra- 2017-2019, przewodniczący Klubu 30 Polskiego Towarzy-
cowni obrazowania wewnątrznaczyniowego Berlin stwa Kardiologicznego. Członek Rady Młodych Naukow-
Invasive Research and Quantification (BIRQ) Core ców IV i V kadencji MNiSW.
Laboratory. Po powrocie do Polski, na co dzień pra-
cuje w Pracowni Kardiologii Inwazyjnej Kliniczne- W 2018 r. zwyciężył w konkursie Supertalenty w Medy-
go Centrum Kardiologii UCK w Gdańsku. Obecnie cynie, plebiscycie promującym liderów młodego pokolenia
profesor nadzwyczajny I Katedry i Kliniki Kardio- lekarzy organizowanym przez redakcję Pulsu Medycyny.
logii GUMed. Kierownik i badacz wielu projektów
naukowych finansowanych ze źródeł zewnętrznych, Podstawowe zainteresowania kliniczne i naukowe prof.
laureat nagród przyznawanych w Polsce i za granicą. Jaguszewskiego to: przezskórne zabiegi wewnątrznaczy-
Członek wielu konsorcjów naukowych, pracujących niowe z zastosowaniem nowoczesnych metod interwen-
nad projektami o potencjale naukowo-wdrożenio- cyjnych, przezskórne rekanalizacje przewlekłych zamknięć
wym. Autor i współautor ponad 100 publikacji na- naczyń wieńcowych, dowieńcowe platformy bioresorbo-
ukowych i popularnonaukowych w dziedzinie kar- walne, obrazowanie wewnątrznaczyniowe (IVUS, OCT),
diologii, kardiologii inwazyjnej, publikowanych denerwacja tętnic nerkowych i kardiomiopatia takotsubo.

GAZETA GUMed listopad 2019

26 NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE

Porozumienie Podpisanie umowy

o współpracy z AOTMiT o dofinansowanie

Trójstronne porozumienie o współpracy w zakresie prowa- projektu POWER 5.2
dzenia analiz oraz badań naukowych i prac rozwojowych
dotyczących oceny technologii medycznych, taryfikacji Kanclerz GUMed Marek Langowski podpisał 13 września
świadczeń, jak również oceny założeń do realizacji świad- br. w Ministerstwie Zdrowia umowę na dofinansowanie
czeń opieki zdrowotnej podpisali 19 września br. prof. projektu Poprawa efektywności funkcjonowania systemu
Marcin Gruchała, rektor Gdańskiego Uniwersytetu Me- ochrony zdrowia poprzez szkolenia pracowników admini-
dycznego, Jakub Kraszewski, dyrektor naczelny Uniwer- stracyjnych oraz kadry zarządzającej w sektorze ochrony
syteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku i dr Roman zdrowia przez Gdański Uniwersytet Medyczny.
Topór-Mądry, prezes Agencji Oceny Technologii Me-
dycznych i Taryfikacji. Strony deklarują wspólne działania Celem głównym projektu, który realizowany będzie od
w zakresie opracowywania raportów, wymiany wiedzy 1 października 2019 r. do 30 września 2021 r., jest popra-
i kompetencji oraz organizacji staży i praktyk studenckich. wa efektywności funkcjonowania systemu ochrony zdrowia
Ponadto GUMed, UCK i AOTMiT wyrażają chęć udziału przez podniesienie kwalifikacji pracowników administra-
we wspólnych projektach naukowych. Współpraca insty- cyjnych jednostek systemu ochrony zdrowia, kompetencji
tucji dotyczy w szczególności analiz w zakresie ochrony zarządczych, kontroli oraz organizacji badań klinicznych.
zdrowia, zdrowia publicznego, a także oceny technologii
medycznych, w tym w obszarze kardiologii. Jego adresatami są pracownicy administracyjni podmiotów
leczniczych oraz kadry zarządzającej w sektorze ochrony
fot. Sylwia Mierzewska / UCK zdrowia, pracownicy podmiotów zaangażowanych w dzia-
łalność podmiotów leczniczych, tj. pracownicy płatnika –
NFZ oraz pracownicy organów założycielskich podmiotów
leczniczych (jednostek samorządu terytorialnego, uczelni
medycznych, ministerstw, centralnych organów administra-
cji rządowej i urzędów wojewódzkich).

Gdański Uniwersytet Medyczny otrzymał w ramach umo-
wy dofinansowanie w kwocie 2 084 475,60 zł.

fot. Ministerstwo Zdrowia

GAZETA GUMed listopad 2019

NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE 27

Nowy przewodniczący Naukowiec

ECHM GUMed

Dr hab. Jacek Kot, kierownik Kliniki Medycyny Hiperba- w ENBDC
rycznej i Ratownictwa Morskiego GUMed został nowym
przewodniczącym Europejskiego Komitetu Medycyny Dr hab. Rafał Sądej z Zakładu Enzymologii Molekularnej
Hiperbarycznej (ECHM, ang. European Committee of MWB UG i GUMed został członkiem komitetu sterującego
Hyperbaric Medicine). Jego zastępcą będzie dr Alessandro European Network for Breast Development and Cancer (ENBDC).
Marroni (Włochy), a sekretarzem generalnym dr Wilhelm
Welslau (Niemcy). Wyboru dokonano podczas konferencji Organizacja działa od 2007 r. i skupia europejskie i ame-
naukowej EUBS (ang. European Baromedical Society), któ- rykańskie laboratoria zajmujące się biologią gruczołu pier-
ra odbyła się w dniach od 9 do 12 września 2019 r. w Tel siowego i raka piersi. Celem jej działalności jest zacieśnie-
Awiwie (Izrael). nie współpracy między laboratoriami, wymiana informacji
o prowadzonych badaniach i wspólne aplikowanie o gran-
Poprzedni zarząd ECHM, w którym dr hab. Jacek Kot peł- ty. Od 2009 r. ENBDC organizuje także w miejscowości
nił funkcję sekretarza generalnego, działał nieprzerwanie Weggis w Szwajcarii coroczne konferencje połączone
od 2005 r. będąc wybieranym na kolejne 3-letnie kadencje. z warsztatami. Raporty z tych spotkań są publikowane
w czasopiśmie Breast Cancer Research.
ECHM powstał w 1991 r. we Włoszech i od samego po-
czątku zrzesza lekarzy-praktyków aktywnych zawodowo Doktor Paweł Kabata
w medycynie hiperbarycznej. Głównym celem organizacji
jest ustalanie wskazań do leczenia tlenem hiperbarycznym w zespole ekspertów
(HBOT), standardów pracy oraz zasad szkolenia persone-
lu medycznego ośrodków hiperbarycznych. ECHM orga- ds. rekrutacji
nizuje regularnie warsztaty dotyczące istotnych zagadnień
medycyny hiperbarycznej, a co około 10 lat Europejskie pacjentów do
Konferencje Zgodności ustalające wskazania kliniczne do
HBOT. Ostatnia taka konferencja odbyła się w 2016 r. badań klinicznych
w Lille (Francja), a jej ustalenia, zgodne z medycyną opartą
na dowodach (EBM) oraz zasadami oceny jakości dowo- Dr Paweł Kabata z Katedry i Kliniki Chirurgii Onkolo-
dów klinicznych (GRADE), zostały opublikowane w arty- gicznej GUMed został powołany do rady doradczej dla
kule Diving & Hyperbaric Medicine Journal: Merck GmbH w ramach grupy ekspertów w zakresie re-
krutacji pacjentów do badań klinicznych.
Mathieu D, Marroni A, Kot J. Tenth European Consensus
Conference on Hyperbaric Medicine: recommendations for ac- W skład zespołu wchodzą eksperci w zakresie innowacyj-
cepted and non-accepted clinical indications and practice of nych rozwiązań dla rekrutacji oraz wykorzystania nowo-
hyperbaric oxygen treatment. Diving and Hyperbaric Medi- czesnych technologii w badaniach klinicznych z Europy,
cine. 2017 March;47(1):24-32. PMID: 28357821 Stanów Zjednoczonych i Australii. Celem rady jest opra-
cowanie strategii wykorzystania telemedycyny, telemetrii
Więcej informacji na stronie www.ECHM.org. a także Internetu i mediów społecznościowych do poprawy
rekrutacji oraz utrzymania (Recruitment & Retention) pa-
cjentów uczestniczących w badaniach klinicznych o zasięgu
globalnym. Celem pracy zespołu jest zapewnienie ośrodkom
badawczym rozwiązań opartych o nowoczesne technologie
mających usprawnić prowadzenie badań klinicznych.

GAZETA GUMed listopad 2019

28 NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE

Powołania na Profesor
konsultantów
wojewódzkich Krzysztof

Wojewoda Pomorski Dariusz Drelich wręczył 24 września br. Sworczak
nowe powołania na konsultantów wojewódzkich. Otrzymali je
m.in. trzej naukowcy Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. członkiem

Prof. dr hab. Jerzy Kuczkowski, kierownik Katedry i Kli- Zespołu przy
niki Otolaryngologii, powołany został na konsultanta
w dziedzinie otolaryngologii, prof. dr hab. Andrzej Szuto- Ministrze
wicz – w dziedzinie diagnostyki laboratoryjnej, a prof. dr
hab. Zbigniew Zdrojewski, kierownik Katedry i Kliniki Zdrowia
Chorób Wewnętrznych, Chorób Tkanki Łącznej
i Geriatrii – w dziedzinie chorób wewnętrznych. Prof. dr hab. Krzysztof Sworczak, kierownik Katedry i Kli-
niki Endokrynologii i Chorób Wewnętrznych GUMed zo-
Konsultanci będą pełnić obowiązki do 2024 r. stał członkiem Zespołu ds. Nagród Ministra Zdrowia dla
Nauczycieli Akademickich.
fot. PUW Gdańsk
Zadania Zespołu polegają m.in. na: opracowaniu oceny
Profesor wniosków o przyznanie nagród przedkładanych Ministro-
Jacek Jassem wi Zdrowia, ocenie wniosków o przyznanie nagród dla na-
w Zespole uczycieli akademickich za znaczące osiągnięcia w zakresie
Doradczym działalności: naukowej, dydaktycznej, wdrożeniowej lub
Komisji organizacyjnej albo za całokształt dorobku. Zespół przed-
Europejskiej stawia również opinie o wnioskach rozpatrywanych z inicja-
tywy własnej Ministra, przedstawia propozycje dotyczące
Profesor Jacek Jassem, kierownik Katedry i Kliniki Onko- przyznania nagród wraz z uzasadnieniem, a także pomaga
logii i Radioterapii otrzymał nominację do Zespołu Dorad- w ustalaniu regulaminu pracy.
czego przy Misji Nowotworów (Assembly for the Mission of
Cancer) w Komisji Europejskiej. misje będą się zajmowały zmianami klimatu, zdrowymi oce-
anami, miastami neutralnymi dla klimatu oraz zdrową glebą
Mission of Cancer jest jedną z pięciu grup eksperckich po- i żywnością). Celem każdej Misji jest wytyczanie kierunków
wołanych w nowej kadencji Komisji Europejskiej (pozostałe badań i innowacji związanych z głównymi wyzwaniami,
przed którymi stoją mieszkańcy Europy. Rolą Zespołów
Doradczych, które powstały przy każdej Misji, jest służenie
wiedzą oraz przedstawianie dodatkowych pomysłów badaw-
czych. Pierwszym roboczym spotkaniem nowo powołanych
ekspertów była konferencja Research and Innovation Days,
która odbyła się w Brukseli w dniach 24-26 września br.

GAZETA GUMed listopad 2019

NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE 29

Profesor Ryszard Tomasz w Sali Columbus Hotelu Sheraton. Tegoroczną galę
uświetnił koncert zespołu Wonder Band Aleksandry To-
Smoleński laureatem maszewskiej, składający się z wybitnych muzyków sceny
trójmiejskiej oraz studentów i absolwentów Wydziału Ja-
Sopockiej Muzy zzu i Muzyki Estradowej w Gdańsku.

Prof. dr hab. Ryszard Tomasz Smoleński, kierownik Kate- Nagroda Prezydenta Miasta Sopotu w dziedzinie nauki,
dry i Zakładu Biochemii Gdańskiego Uniwersytetu Me- kultury i sztuki ustanowiona została w 1974 r. na wniosek
dycznego otrzymał nagrodę prezydenta Sopotu – Sopocką środowisk twórczych. Od 1993 r. nosi ona nazwę Sopocka
Muzę w dziedzinie nauki. Profesor Smoleński to wybitny Muza. Przyznawana jest za wybitne osiągnięcia i zasługi
specjalista w zakresie nauk medycznych, prowadzi badania w dziedzinie kultury i sztuki, a w szczególności za reali-
związane z wyjaśnianiem mechanizmów chorób serca i po- zację wybitnego dzieła filmowego, fotograficznego, literac-
szukiwaniem nowych leków możliwych do zastosowania kiego, choreograficznego, teatralnego, plastycznego etc.
w kardiologii i kardiochirurgii. Prywatnie sopocianin. Ponadto nagradzane są szczególne osiągnięcia w dziedzinie
upowszechniania kultury i promocji miasta Sopotu, a także
Podczas uroczystości prezydent Sopotu Jacek Karnowski wieloletnia wybitna działalność społeczno-kulturalna.
powiedział – Dziękuję za współpracę Gdańskiemu Uni-
wersytetowi Medycznemu. […] fot. Jurek Bartkowski/Fotobank.PL/UMS
Razem budujemy w naszym
mieście szpital geriatryczny.
Myślę, że w tym roku go otwo-
rzymy. To będzie wydarzenie
niezwykłe, nie tylko dla Sopotu.

Sopockie Muzy otrzymali także:
w kategorii młodych twórców –
Aneta Kublik (artystka, malarka,
absolwentka ASP w Gdańsku),
w dziedzinie kultury – Anna Kró-
likiewicz (profesor ASP w Gdań-
sku, artystka tworząca instalacje,
malarka, rysowniczka, pedagog),
tytuł Mecenasa Kultury Sopotu
2019 – spółka Aqua-Sopot.

Uroczystość wręczenia nagród
odbyła się 6 października 2019 r.

GAZETA GUMed listopad 2019

30 NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE

Profesor Piotr Czauderna analiz i badań klinicznych w ochronie zdrowia, jest wspiera-
nie rozwoju nauk medycznych i nauk o zdrowiu oraz przy-
prezesem Agencji Badań czynianie się do wzrostu innowacyjności polskiej medycyny.

Medycznych Na pierwszy konkurs dotyczący wsparcia niekomercyjnych
badań klinicznych Agencja przeznaczyła 100 mln zł. Na
Prof. dr hab. Piotr Czauderna, kierownik Kliniki dofinansowanie liczyć mogą projekty w obszarze pediatrii,
Chirurgii i Urologii Dzieci i Młodzieży Gdańskiego neonatologii, neurologii, hematologii, radioterapii, onkolo-
Uniwersytetu Medycznego, członek Narodowej Rady gii i kardiologii. Nabór wniosków o dofinansowanie pro-
Rozwoju powołanej przez prezydenta Andrzeja Dudę jektów z tej puli prowadzony będzie do 29 listopada br.
i członek Rady Społecznej Wspólnie dla Zdrowia wygrał
konkurs na prezesa Agencji Badań Medycznych. fot. Agencja Badań Medycznych

Zgodnie z Ustawą o Agencji Badań Medycznych, prezes Naukowcy
Agencji powoływany jest przez Ministra Zdrowia na okres
6 lat; ta sama osoba może pełnić funkcję prezesa nie dłużej GUMed
niż przez dwie następujące po sobie kadencje.
w Radzie
Prezes Agencji odpowiedzialny jest za gospodarkę finan-
sową Agencji, sprawy związane z realizacją i podziałem Naukowej
środków finansowych na realizację programów i innych
zadań Agencji oraz za zarządzanie i gospodarowanie przy
jej majątkiem. Po zapoznaniu się z opinią Rady, Prezes
sporządza: roczny plan finansowy Agencji i jego zmiany, Ministrze
roczny plan działalności i jego zmiany, roczne sprawozda-
nie finansowe Agencji, roczne sprawozdanie z działalności Zdrowia
wraz z informacją o wynikach ewaluacji, perspektywiczne
kierunki działalności Agencji, statut Agencji i jego zmiany Prof. dr hab. Barbara Adamowicz-Klepalska (emerytowa-
oraz przedstawia je do zatwierdzenia Ministrowi Zdrowia. na kierownik Katedry i Zakładu Stomatologii Wieku Roz-
wojowego), prof. dr hab. Jacek Jassem (kierownik Katedry
Agencja Badań Medycznych istnieje od niespełna pół roku. i Kliniki Onkologii i Radioterapii), prof. dr hab. Małgorza-
Najważniejsze cele, jakie zostały postawione przed Agen- ta Myśliwiec (kierownik Katedry i Kliniki Pediatrii, Dia-
cją, której główną rolą będzie zapewnienie finansowania dla betologii i Endokrynologii) i dr hab. Tomasz Zdrojewski,
prof. nadzw. (z Zakładu Prewencji i Dydaktyki) – to re-
prezentanci naszej uczelni, którzy zostali powołani w skład
Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia.

Rada Naukowa, składająca się z 46 członków, doradza
w sprawach związanych m.in. z rozwojem nauk medycz-
nych czy kształceniem w zawodach medycznych. Przy-
gotowuje również opinie na temat zmian systemowych
i organizacyjnych w ochronie zdrowia.

GAZETA GUMed listopad 2019

NAGRODY – SUKCESY – NOMINACJE 31

Dr hab. Maciej Kempa Zdaniem dr. hab. Macieja Kempy jego wybór na to sta-
nowisko to przede wszystkim docenienie przez członków
przewodniczącym-elektem tej jednej z największych sekcji PTK roli, jaką od wielu
lat odgrywa ośrodek gdański w leczeniu pacjentów z za-
Sekcji Rytmu Serca PTK burzeniami rytmu, wykonuje się tu bowiem ponad 1000
wysokospecjalistycznych procedur inwazyjnych każdego
Podczas XXIII Kongresu Polskiego Towarzystwa Kardio- roku. Gdańsk od dziesięcioleci jest też w zdecydowanej
logicznego odbywającego się 26 września 2019 r. w Kato- czołówce krajowej w zakresie wprowadzania najnowo-
wicach zainaugurowano działalność nowego zarządu Sekcji cześniejszych metod leczenia zaburzeń rytmu. To tu
Rytmu Serca PTK. Stanowisko przewodniczącego-elekta w 1963 r. po raz pierwszy w Polsce wszczepiono roz-
kadencji 2019-2021 objął dr hab. med. Maciej Kempa – rusznik serca. Kolejny milowy krok w rozwoju polskiej
kierownik Pracowni Elektrofizjologii i Elektroterapii Ser- elektroterapii także miał miejsce w naszej Uczelni. Była to
ca Kliniki Kardiologii i Elektroterapii Serca GUMed. implantacja pierwszego w Polsce kardiowertera-defibryla-
tora z przezżylnym systemem elektrod, która miała miejsce
w 1995 r. Od roku 2014 w Klinice, jako pierwszym ośrod-
ku w kraju, stosowane są także nowoczesne defibrylatory
implantowane całkowicie podskórnie.

Pracownia Elektrofizjologii i Elektroterapii Serca ściśle
współpracuje z Kliniką Kardiologii Dziecięcej i Wad Wro-
dzonych Serca.Dzięki temu stanowi jedno z niewielu miejsc
w kraju zapewniających możliwość leczenia inwazyjnego
najmłodszych pacjentów. Współpraca jest także prowadzo-
na z Kliniką Kardiochirurgii i Chirurgii Naczyniowej. Za-
pewnia to pełne bezpieczeństwo wykonywanych, nierzadko
obarczonych dużym ryzykiem, procedur. Pozwala także na
korzystanie z gościnności bloku operacyjnego Kliniki Kar-
diochirurgii w szczególnie trudnych przypadkach.

Po raz trzeci w historii powierzono to stanowisko przed-
stawicielowi naszej Uczelni. W latach ubiegłych Sekcją
Rytmu Serca kierowali bowiem: prof. Grażyna Świątecka
(1992-1998) i prof. Andrzej Lubiński (2004-2007). Wy-
boru nowych władz Sekcji dokonało Walne Zgromadzenie
członków podczas XXX Konferencji Sekcji Rytmu Serca
Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego odbywającej się
w Toruniu w dniach 23-25 maja 2019 r.

Profesor Piotr Lass Rada Doskonałości Naukowej (RDN) to nowe ciało
w systemie nauki i szkolnictwa wyższego, które zastąpi
zastępcą przewodniczącego Centralną Komisję ds. Stopni i Tytułów. Zgodnie z Usta-
wą 2.0 RDN działa na rzecz zapewnienia rozwoju kadry
Rady Doskonałości Naukowej naukowej zgodnie z najwyższymi standardami jakości
działalności naukowej wymaganymi do uzyskania stopni
Na inauguracyjnym posiedzeniu Zespołu III Nauk naukowych, stopni w zakresie sztuki i tytułu profesora.
Medycznych i Nauk o Zdrowiu Rady Doskonałości
Naukowej prof. dr hab. med. Piotr Lass, kierownik Za- Członkiem Zespołu III RDN jest również prof. dr hab.
kładu Medycyny Nuklearnej Gdańskiego Uniwersytetu Wiesław Sawicki, kierownik Katedry i Zakładu Chemii
Medycznego i prodziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu Fizycznej GUMed.
z IMMiT, został wybrany zastępcą przewodniczącego
tego Zespołu. Przewodniczącym Zespołu został prof. dr
hab. med. Adam Dziki, chirurg z UM w Łodzi.

GAZETA GUMed listopad 2019

32 NOWI DOKTORZY

Nowi doktorzy WYDZIAŁ LEKARSKI

DR N. BIOL. ADAM IWANICKI Stopień naukowy doktora habilitowanego w dziedzinie
Adiunkt, Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii UG nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinie nauki
i GUMed, Zakład Bakteriologii Molekularnej, praca pt. Wła- medyczne uzyskali:
ściwości immunomodulatorowe modyfikowanych przetrwalni-
ków Bacillus subtilis. DR N. MED. LUCYNA KASZUBOWSKA

Starszy wykładowca, Katedra i Zakład Histologii GUMed,
praca pt. Rola białek ochronnych SIRT1, HSP70 i SOD w mo-
delowaniu stanu czynnościowego ludzkich komórek NK w pro-
cesie starzenia.

MGR NATALIA JULIANNA KRAWCZYŃSKA

Stopień naukowy doktora w dziedzinie nauk medycznych Doktorant Studiów Doktoranckich, Katedra i Zakład Bio-
i nauk o zdrowiu w dyscyplinie nauki medyczne uzyskali: logii i Genetyki Medycznej GUMed, praca pt. Analiza gene-
tycznego mozaicyzmu w zespole Cornelii de Lange, promotor
– dr hab. Bartosz Wasąg.

LEK. ŁUKASZ MAREK DOBOSZ MGR AGNIESZKA ANNA MARCINIAK

Doktorant Studiów Doktoranckich, Katedra i Klinika Chirur- Doktorant Studiów Doktoranckich, Katedra i Zakład Fizyki
gii Ogólnej, Endokrynologicznej i Transplantacyjnej GUMed, i Biofizyki GUMed, praca pt. Zastosowanie spektroskopii EPR
praca pt. Jakość życia pacjentów z nadpotliwością pierwotną w retrospektywnej dozymetrii promieniowania jonizującego
po zabiegach odnerwienia współczulnego, promotor – dr hab. w paznokciach, promotor – dr hab. Bartłomiej Ciesielski, prof.
Tomasz Stefaniak. nadzw. GUMed.

LEK. MAGDALENA MARIA HOFFMANN MGR PAULINA MIERZEJEWSKA

Lekarz POZ Przychodnia Na Wzgórzu sp. z o.o. Gdańsk, Doktorant Studiów Doktoranckich, Katedra i Zakład Bio-
praca pt. Czynnościowa ocena mikrokrążenia obwodowego za chemii GUMed, praca pt. Rola 5`-nukleotydazy w ekspery-
pomocą kapilaroskopii i przezskórnego pomiaru ciśnienia par- mentalnym modelu dysfunkcji zastawki aortalnej i ściany na-
cjalnego tlenu u dzieci z cukrzycą typu 1, promotor – dr hab. czynia, promotor – dr hab. Ewa Słomińska.
Jolanta Neubauer-Geryk.

LEK. WOJCIECH KAROLAK MGR ALEKSANDRA ZOFIA NOWICKA-JASZTAL

Asystent, Katedra i Klinika Kardiochirurgii i Chirurgii Doktorant Studiów Doktoranckich, Zakład Patologii i Reu-
Naczyniowej GUMed, praca pt. Pomostowanie tętnic wieńco- matologii Doświadczalnej GUMed, praca pt. Związek prze-
wych – poszukiwanie najlepszych technik chirurgicznej rewas- puszczalności jelit z nadwrażliwością pokarmową IgG zależną
klularyzacji ze szczególnym uwzględnieniem młodych chorych, i ocena skuteczności diety eliminacyjno-rotacyjnej w ich regulacji
promotor – dr hab. Rafał Pawlaczyk. u pacjentów dorosłych, promotor – prof. dr hab. Ewa Dorota Bryl.

LEK. PRZEMYSŁAW KŁOSOWSKI MGR BIOTECH. AGNIESZKA ŁUCJA RYBARCZYK

Asystent, Katedra i Klinika Endokrynologii i Chorób Asystent, Katedra i Zakład Histologii GUMed, praca pt.
Wewnętrznych GUMed, praca pt. Ocena wybranych Analiza ekspresji elementów szlaku Hippo: YAP1 i LATS1 oraz
parametrów układu krzepnięcia u pacjentów leczonych ich znaczenie prognostyczne w raku jasnokomórkowym nerki,
glikokortykoidami dożylnymi, promotor – dr hab. Rena- promotor – dr hab. Piotr Wierzbicki.
ta Świątkowska-Stodulska.

GAZETA GUMed listopad 2019

NOWI DOKTORZY 33

LEK. MICHAŁ SZCZYPIOR LEK. ARTUR UMER

Doktorant Studiów Doktoranckich, Katedra i Klinika Uro- Lekarz na kontrakcie UCK, Katedra i Klinika Chirurgii Klat-
logii GUMed, praca pt. Ocena skuteczności leczenia i poprawy ki Piersiowej GUMed, praca pt. Rola antagonistów receptorów
jakości życia u pacjentów z rozpoznanym opornym idiopatycz- tachykininowych NK1, NK2, NK3 w zapobieganiu późnej fazy
nym pęcherzem nadreaktywnym leczonych toksyną botulinową pooperacyjnej niedrożności jelit u szczurów, promotor – prof. dr
z dodatkiem błękitu metylenowego, promotor – dr hab. Marcin hab. Ivan Kocić.
Janusz Matuszewski, prof. nadzw. GUMed.
MGR BIOTECH. ANITA WOJTCZYK-MIĄSKOWSKA
MGR MARTA URSZULA TOMCZYK
Doktorant Studiów Doktoranckich, Katedra i Zakład Bio-
Doktorant Studiów Doktoranckich, Katedra i Zakład Bio- chemii GUMed, praca pt. Analiza ekspresji i metylacji regio-
chemii GUMed, praca pt. Metabolizm nekleotydów i prze- nów promotorowych wybranych genów naprawy DNA u pa-
miany energetyczne w sercu w eksperymentalnym modelu cjentów z rakiem pęcherza moczowego, promotor – dr hab.
pląsawicy Huntingtona, promotor – prof. dr hab. Ryszard Beata Schlichtholz.
Tomasz Smoleński.

WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU
Z INSTYTUTEM MEDYCYNY MORSKIEJ I TROPIKALNEJ

Stopień naukowy doktora habilitowanego w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinie nauki medyczne uzyskali:

DR N. MED. ANDRZEJ BADZIO DR N. MED. TOMASZ WAŚNIEWSKI

Zastępca dyrektora ds. medycznych, kierownik Zakładu Ra- Adiunkt, Katedra Ginekologii i Położnictwa, Wydziału Nauk
dioterapii, Centrum Radioterapii Nu-Med, Elbląg, praca pt. Medycznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olszty-
Ocena wpływu czynników molekularnych na przebieg choroby nie, praca pt. Nowe biomarkery molekularne patologicznych
u pacjentów z rozpoznaniem drobnokomórkowego raka płuca. zmian błony śluzowej trzonu macicy.

Stopień naukowy doktora habilitowanego w dziedzinie DR N. FIZ. MARCIN GRUSZECKI
nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinie nauki
o zdrowiu uzyskał Adiunkt, Zakład Informatyki Radiologicznej i Statystyki,
GUMed, praca pt. Zastosowanie analizy falkowej do oceny od-
działywań pomiędzy oscylacjami ciśnienia tętniczego i szerokości
przestrzeni podpajęczynówkowej u zdrowych ludzi.

Stopień doktora w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinie nauki medyczne uzyskali:

LEK. JAROSŁAW DULSKI LEK. WOJCIECH WESOŁOWSKI

Asystent, Zakład Pielęgniarstwa Neurologiczno-Psychia- Kierownik Zakładu Patomorfologii EL-PAT, s.c. NZOZ
trycznego GUMed, praca pt. Wpływ głębokiej stymulacji ją- w Elblągu, praca pt. Ocena ekspresji neuropeptydu Y i jego
der niskowzgórzowych mózgu na zaburzenia pozaruchowe receptorów w raku stercza, promotor – prof. dr hab. Ewa
w chorobie Parkinsona ze szczególnym uwzględnieniem zabu- Iżycka-Świeszewska.
rzeń snu, promotor – prof. dr hab. Jarosław Sławek.

GAZETA GUMed listopad 2019

34 KONFERENCJE

Konferenc ja
o autyzmie

II Międzynarodowa Konferencja Porozmawiajmy o auty- Prof. Bryan King
zmie – i nie tylko. Zaburzenia neurorozwojowe odbyła się 10
września 2019 r. w sali wykładowej im. Kieturakisa w CMI. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Klinikę Psychiatrii
Gościem specjalnym był profesor Bryan King, psychiatra, Rozwojowej, Zaburzeń Psychotycznych i Wieku Podeszłego
kierownik Oddziału Psychiatrii Dzieci i Młodzieży na Uni- (dr. n. med. Izabela Łucka) oraz Klinikę Pediatrii, Gastroen-
wersytecie Kalifornijskim w San Francisco (UCSF – Uni- terologii, Alergologii i Żywienia Dzieci (dr hab. n. med. Ka-
versity of California), zastępca przewodniczącego Oddziału tarzyna Plata-Nazar) Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
Usług Behawioralnych dla Dzieci w Szpitalu Dziecięcym we współpracy z Zakładem Psychiatrii i Pracownią Badań
UCSF Benioff Children’s Hospitals w San Francisco, członek Zaburzeń Neurorozwojowych oraz Psychiatrii Dzieci i Mło-
Komisji Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego ds. dzieży Wydziału Medycznego Uniwersytetu Rzeszowskiego
zaburzeń neurorozwojowych odpowiedzialnej za przygoto- (dr n. med. Agnieszka Rynkiewicz).
wanie nowych kryteriów diagnostycznych zaburzeń ze spek-
trum autyzmu w DSM-5. Organizatorzy przygotowali łącznie 235 miejsc, wszystkie
były zajęte. Udział w Konferencji był bezpłatny.
Prof. Bryan King wygłosił wykład Autyzm-przeszłość, te-
raźniejszość i przyszłość. Kolejne wykłady przygotowali: Patronat naukowy nad Konferencją objął Rektor GUMed oraz
dr n. med. Agnieszka Rynkiewicz Skuteczność i efekty te- Okręgowa Izba Lekarska w Gdańsku. Komitet organizacyjny: dr
rapeutyczne oksytocyny w autyzmie, dr hab. n. med. Jolanta n. med. Izabela Łucka i dr hab. n. med. Katarzyna Plata-Nazar.
Wierzba i dr hab. n med. Beata Lipska-Ziętkiewicz Autyzm
a zespoły mikroaberracji chromosomowych, dr n.med. Kata-
rzyna Sznurkowska, dr hab. n. med. Katarzyna Plata-Nazar
Szczepienia ochronne a autyzm w świetle EBM (evidence-
-based medicine), dr Marta Jurczyk Seksualność osób z nie-
pełnosprawnością intelektualną – perspektywa edukacyjna
i terapeutyczna, dr n. med. Izabela Łucka Ja Ciebie kocham,
a TY? Macierzyństwo w zaburzeniach neurorozwojowych,
Fundacja L’Arche: Anna Jaroszewska, Ewa Jaruzelska, Piotr
Suppan, Marcin Słoniec Dorosłość osób z niepełnosprawno-
ścią intelektualną w L’Arche.

Prorektor
ds. klinicznych
prof. Edyta Szurowska
wraz z prof. Bryanem
Kingiem oraz
wolontariuszami
pomagającymi
w organizacji
Konferencji

GAZETA GUMed listopad 2019

KONFERENCJE 35

Europejska Konferencja Neurochemiczna

23rd ESN Biennial Meeting. 7th Conference on Molecular Mechanisms
of Regulation in the Nervous System

Mediolan był gospodarzem 23. Spotkania Europejskiego Towarzystwa Neurochemicznego (ESN)
i 7. Konferencji Molekularne Mechanizmy Regulacji w Układzie Nerwowym. Wydarzenia odbyły się
w dniach 1-4 września br. w centrum konferencyjnym Uniwersytetu w Mediolanie, zlokalizowanym
w dawnym, XVI-wiecznym szpitalu miejskim.

PROF. DR. HAB. ANDRZEJ
SZUTOWICZ
Zakład Medycyny Laboratoryjnej,
Katedra Biochemii Klinicznej GUMed

Konferencja zgromadziła około 300 uczestników z 28 krajów, Uniwersytet w Mediolanie – dziedziniec główny.
w tym 3 z Polski. Tematyka trzech wykładów plenarnych i 21 Fronton budynku ma około 250 m długości, każde skrzydło
sympozjów dotyczyła zaburzeń metabolicznych, proteomicz- zdobią dwupoziomowe podcienia wsparte na ozdobnych
nych, neuroprzekaźniczych i strukturalnych w różnych prze- kolumnach; na dziedzińcach i w części sal zachowano pier-
działach komórkowych i subkomórkowych mózgu mających wotną architekturę
miejsce w chorobach neurodegeneracyjnych. Konferencję za-
inaugurował wykład prof. Alexei Verkhratsky (Manchester) dych członków ESN. W ten sposób ESN promuje rozwój
dotyczący roli hipertrofii i atrofii astrogleju we wrodzonych młodej kadry naukowej.
i nabytych chorobach neurodegeneracyjnych. Kolejny wykład
prof. Gianpietro Schiavo (Londyn) był poświęcony trans- Prof. Andrzej Szutowicz z naszej Uczelni był członkiem Rady
portowi aksonalnemu, jego możliwym modyfikacjom przez Programowej Zjazdu i zorganizował sympozjum Brain ace-
mózgowy czynnik neurotropowy (BDNF) i insulino-podob- tylation processes in health and disease. W swoim wykładzie
ny czynnik wzrostu (IGF), które mogłyby mieć zastosowanie przedstawił rolę zmian stężenia acetylokoenzymu A w bezpo-
w leczeniu stwardnienia zanikowego bocznego i innych cho- średniej regulacji aktywności kilkunastu enzymów odpowie-
rób neurodegeneracyjnych. Z tym wykładem związane były dzialnych za produkcję energii, acetylację choliny, L-aspara-
dwa sympozja. Pierwsze prezentowało mechanizmy regulacji ginianu i reszt lizynowych białek w komórkach neuronalnych
metabolizmu energetycznego w aksonach wspierające funkcję i glejowych, w ich przedziałach cytoplazmatycznych i mito-
istoty białej i hipokampa. Drugie przedstawiło mechanizmy chondrialnych. Szereg sygnałów patologicznych zmienia do-
różnicowania progenitorów oligodenrogleju, posttranslacyjnej stępność tego metabolitu prowadząc do upośledzenia funkcji
regulacji tego procesu, roli D-asparaginianu w re-mielinacji oraz neuroprzekaźniczej i żywotności komórek neuronalnych,które
zahamowania oligodendrogenezy w starzejącym się mózgu. stanowią wczesny etap neurodegeneracji. Prof. Luigi Puglielli
(Madison, WI, USA) omówił mechanizmy transportu acety-
Szczególną uwagę zwróciły dwa wykłady Young Student’s lo-KoA z cytoplazmy do retikulum endoplazmatycznego za
Lecture Award, które komitet programowy wyłonił na dro- pośrednictwem transportera AT-1 i jego roli w utrzymaniu
dze konkursu spośród kilkunastu zgłoszeń. Laureaci, stu- homeostazy białkowej. Zarówno obniżona, jak i zwiększona
denci szkół doktorskich, wygłosili niezwykle interesujące ekspresja transportera acetylokoenzymu A i nieodpowiedni sto-
wykłady dotyczące nano-mechanizmów regulujących kwanto- pień acetylacji białek retikularnych u myszy transgenicznych
we wydzielanie L-glutaminianu (Magalie Martineau, Borde- są związane z występowaniem ogólnoustrojowych zaburzeń
aux) oraz interakcji metabolizmu energetycznego astrocytów
i oligodenrocytów z metabolizmem energetycznym neu-
ronów (Aiman Saab, Zurich). Oprócz tego odbyły się dwa
„młodzieżowe” sympozja, w których referaty wygłosiło 8 mło-

GAZETA GUMed listopad 2019

36 KONFERENCJE

rozwojowych i mózgu, prowadzących do upośledzenia funk- Wykładowcy Sympozjum Brain acetylation processes in
cji poznawczych, autyzmu, paraplegii itp. Dr Valeria Tiranti health and disease. Od lewej: prof. Patricia Casaccia (New
(Milan) przedstawiła mutacje dwóch genów (PKAN2 i CO- York), prof. dr hab. Andrzej Szutowicz (Gdańsk), dr Valeria
ASY ), związanych z enzymami syntetyzującymi Koenzym Tiranti (Milano), prof. Luigi Puglielli (Madison, WI)
A, u myszy transgenicznych. Stanowią one model odpowia-
dający heterogennej grupie neurodegeneracji z akumulacją największe spośród innych narządów i tkanek człowieka.
żelaza w mózgu u ludzi. Prof. Patrizia Casaccia (New York, Wynika to z faktu, że mózg jest najbardziej skomplikowa-
USA) zaprezentowała dane dotyczące roli aacetylokoenzy- nym układem, w którym pojedynczy neuron i glejocyt tworzy
mu A w acetylacji histonów jądra komórkowego w regulacji setki tysięcy połączeń z sąsiadującymi i odległymi komórka-
dojrzewania i różnicowania progenitorowych komórek oli- mi mózgu, a ogólna ich liczba wielokrotnie przekracza liczbę
godendrogleju. Dużą rolę w tym procesie ma odgrywać jądro- połączeń w największych komputerach.
wa frakcja liazy ATP-cytrynianowej. Sesja cieszyła się dużym
zainteresowaniem, czego dowodem były liczne pytania i ko- PROF. DR. HAB. ANDRZEJ SZUTOWICZ
mentarze po każdym wykładzie. Odzwierciedla ona rosnące
zainteresowanie świata naukowego rolą acetylokoenzymu
A nie tylko jako głównego substratu w produkcji energii, syn-
tezie kwasów tłuszczowych i steroli, ale i regulatora setek re-
akcji transacetylacji białek i związków drobnocząsteczkowych.

Zjazd dał uczestnikom możliwość zapoznania się z najnow-
szymi odkryciami dotyczącymi mechanizmów regulacyjnych
i patomechanizmów w całym mózgu, w poszczególnych
grupach komórek, kompartmentach subkomórkowych oraz
na poziomie molekularnym i genetycznym. Przedstawił
perspektywy zastosowania już znanych i nowych związków
biologicznie czynnych w leczeniu chorób neurodegenera-
cyjnych, których częstość występowania w starzejących się
społeczeństwach będzie wzrastać. Perspektywy rozwoju
celowanych ingerencji terapeutycznych w mózgu są chyba

Międzynarodowy kongres
neurochirurgów w Pekinie

Prof. dr hab. Paweł Słoniewski i dr n. med. Tomasz Szmuda
z Katedry i Kliniki Neurochirurgii Gdańskiego Uniwersytetu
Medycznego wzięli udział w Kongresie Światowej Federacji
Towarzystw Neurochirurgów (WFNS), który odbył się w Pe-
kinie w dniach 9-12.09.2019 r.

Nasi naukowcy przedstawili wyniki swoich badań i wymienili
się doświadczeniem w różnych dziedzinach neurochirurgii.
Wygłosili dwie prezentacje ustne z zakresu mikrochirurgii
naczyniowej, przeprowadzili sesję naukową, a także przedsta-
wili 9 prezentacji plakatowych.

Kongres WFNS jest najważniejszym wydarzeniem dla neu-
rochirurgów, który zgromadził lekarzy tej specjalności z ca-
łego świata. Rangę wydarzenia podniósł jubileusz stulecia
neurochirurgii jako odrębnej specjalności medycznej.

GAZETA GUMed listopad 2019

KONFERENCJE 37

O chorobach rzadkich

PROF. DR. HAB. ALEKSANDRA Natomiast główne obrady konferencji w dniu 17 otworzyli:
ŻUROWSKA rektor GUMed prof. Marcin Gruchała, dr Zbigniew Król,
Kierownik Katedry i Kliniki Pediatrii, Daria Julkowska, prof. Piotr Czauderna z Katedry i Kliniki
Nefrologii i Nadciśnienia GUMed Chirurgii i Urologii Dzieci i Młodzieży GUMed, koordyna-
tor Sekcji Ochrony Zdrowia w Narodowej Radzie Rozwoju.
Ponad 200 uczestników European Joint Programme on Rare
Diseases (EJP RD) obradowało w dniach 16-20 września Unia Europejska inwestuje 100 mln euro w rozwój badań
br. w Centrum Medycyny Inwazyjnej oraz Nieinwazyjnej nad chorobami rzadkimi. Program badawczy European Joint
Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Spotkali się specja- Programme on Rare Diseases (EJP RD) łączy 130 instytucji
liści, koordynatorzy ośrodków referencyjnych, organizacje z 35 krajów w tym 27 krajów członkowskich UE, 7 krajów
zajmujące się chorobami rzadkimi (ORPHANET, ECRIN, stowarzyszonych oraz Kanadę. W prace zaangażowane są
BBMRI-ERIC, RD-CONNECT, E-Rare, ELIXIR, c4c), m.in. instytucje finansujące badania naukowe, uniwersytety,
w tym przedstawiciele organizacji pacjenckich (EUROR- organizacje badawcze oraz szpitale i organizacje pacjenckie.
DIS), aby zatwierdzić plany i wydatki na kolejny rok oraz Z Polski w Programie biorą udział 4 instytucje: Gdański
porozmawiać w istniejących 20 Grupach Roboczych. Uniwersytet Medyczny, Warszawski Uniwersytet Medyczny,
Instytut Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka oraz Narodowe
16 września br. odbyło się spotkanie satelitarne dla osób zajmu- Centrum Badań i Rozwoju.
jących się chorobami rzadkimi w Polsce i krajach ościennych,
podczas którego przedstawiono strukturę i plany na kolejne Celem programu jest łączenie rozproszonych aktywności
lata programu EJPRD i sytuację tej grupy chorych w krajach wielu instytucji i ośrodków celem usprawnienia i koordynacji
CEE. Gości przywitali: prof. Jacek Bigda, prorektor ds. kształ- działań naukowych, opieki nad pacjentem oraz pojawiających
cenia i rozwoju GUMed, pełnomocnik Ministra Zdrowia ds. się innowacji w leczeniu. Naczelnym celem jest przyspiesze-
Chorób Rzadkich dr Zbigniew Król i Daria Julkowska, koor- nie badań nad możliwościami leczenia i opieki nad tą dyskry-
dynator EJP RD. minowaną przez systemy opieki medycznej i sponsorów badań

GAZETA GUMed listopad 2019

38 KONFERENCJE

naukowych grupę prawie 38 milionów chorych w Europie.
Jednym z ważnych udziałowców Programu są powołane w 2018
roku ERN – Europejskie Ośrodki Referencyjne dla Chorób
Rzadkich. W Polsce zakwalifikowano dotychczas 21 ośrod-
ków do sieci europejskiej, w tym 4 z Gdańska
(GUMed): z nefrologii dziecięcej i nefrologii (prof.
Aleksandra Żurowska, prof. Alicja Dębska-Ślizień),
z urologii dziecięcej (dr hab. Andrzej Gołebiowski),
z dziecięcych chorób nowotworowych (prof. Piotr
Czauderna, prof. Ewa Bień).

GUMed, doceniając problemy pacjentów z choro-
bami rzadkimi, powołał Centrum Chorób Rzad-
kich do spajania działań ośrodków referencyjnych
w zakresie badań naukowych. Koordynatorem jest
prof. Aleksandra Żurowska. Uniwersyteckie Cen-
trum Kliniczne, szpital GUMed powołało jego
odpowiednik Ośrodek Chorób Rzadkich, którego
koordynatorem jest dr hab. Jolanta Wierzba.

Więcej na www.ejprarediseases.org.

fot. Paweł Sudara

PROF. DR. HAB. ALEKSANDRA ŻUROWSKA rys. Alina Boguszewicz

28th Annual Scientific Meeting

of the European Association

for Osseointegration

Lizbona była miejscem obrad 28th Annual Scientific Me-
eting of the European Association for Osseointegration.
Kongres odbył się w dniach 26-28 września br. Jego tema-
tem były nowe możliwości w implantologii stomatologicz-
nej. Podczas EAO odbyły się sesje naukowe nawiązujące do
innowacyjnych technologii i metod leczenia. Konferencja
była doskonałą okazją do dzielenia się badaniami naukowy-
mi i możliwością odkrywania nowych rozwiązań.

Dr hab. Anna Starzyńska, prof. nadzw. GUMed, kierownik
Zakładu Chirurgii Stomatologicznej przedstawiła pracę
The influence of growth factors on the dysmorphic disordes of
mandible in hypodontia animal model (Wychowański P., Ko-
sewski P., Starzyńska A., Nieckuła P.,Wojtowicz A.,Woliński J.).
W pracy oceniano przydatność modelu zwierzęcego do ba-
dań anodoncji w populacji ludzkiej oraz analizowano zabie-
gi zachowania wyrostka zębodołowego po ekstrakcji zębów
z wykorzystaniem czynników wzrostu.

GAZETA GUMed listopad 2019

BADANIA 39

GUMed i Mabion podjęły współpracę
w zakresie prac naukowo-badawczych

Gdański Uniwersytet Me- zał, że dodanie zmodyfikowanych białek do surowicy pacjen-
tów przyjmujących przeciwciała anty-CD20 znacznie podnosi
dyczny podpisał umowę aktywność cytotoksyczną in vitro. Dodatkowo zastosowanie
mutantów C2 ogranicza ryzyko spontanicznego rozwoju scho-
o współpracy z polską firmą rzeń autoimmunologicznych, gdyż C2 jest elementem ścieżki,
której aktywność jest determinowana obecnością specyficz-
biotechnologiczną Mabion nych przeciwciał i jednocześnie elementem zużywalnym
w pierwszej kolejności podczas immunoterapii.
SA w zakresie prowadze-
Rozwiązanie, które jest przedmiotem współpracy pomiędzy
nia badań i komercjalizacji Gdańskim Uniwersytetem Medycznym a firmą Mabion zo-
stało zabezpieczone w zakresie praw własności intelektualnej
ich wyników. Porozumienie przez Uczelnię poprzez dokonanie polskiego oraz międzyna-
rodowego zgłoszenia patentowego.
zakłada także wspólne apli-
– Liczymy, że podpisana umowa o współpracy zapoczątkuje
kowanie o finansowe środki wspólne badania i umożliwi wprowadzenie rozwiązania, które
powstało na Uczelni, do rozwoju produktów medycznych wy-
zewnętrzne z programów kra- twarzanych przez firmę Mabion – dodaje dr Katarzyna Wa-
ligóra-Borek, p.o. dyrektora Centrum Transferu Technologii
Dr hab. Marcin Okrój jowych i międzynarodowych. GUMed. – Innowacyjny aspekt badań dr. hab. Okroja odpo-
wiada na potrzeby w zakresie wynalazków, które wzmacniają
Przedmiotem współpracy są aktywności przeciwciał antynowotworowych.

prace naukowo-badawcze Gdański Uniwersytet Medyczny (GUMed) jest nowocze-
snym ośrodkiem akademickim, rozpoznawalnym w kraju i na
nad projektem z dziedziny immunoterapii nowotworów reali- świecie. Od ponad 70 lat Uczelnia zapewnia wysoką jakość
kształcenia we wszystkich zawodach medycznych i prowadze-
zowanym przez dr. hab. Marcina Okroja, adiunkta z Zakładu nie badań naukowych na najwyższym, światowym poziomie.
GUMed realizuje politykę pobudzającą wzrost innowacyjno-
Biologii Komórki GUMed. Projekt Mutanty punktowe czyn- ści opartej na wynikach badań naukowych i prac rozwojowych
realizowanych w Uczelni poprzez transfer wiedzy do przemy-
nika B oraz białka C2, sposób wzmacniania aktywności prze- słu oraz wzmacnianiem współpracy z otoczeniem społeczno-
-gospodarczym o zasięgu krajowym i międzynawowym.
ciwciał antynowotworowych, kompozycja farmaceutyczna oraz W Gdańskim Uniwersytecie Medycznym funkcjonuje klu-
czowa jednostka dla realizacji przez Uczelnię procesu komer-
zastosowanie mutantów, który jest obecnie wspierany przez cjalizacji – Centrum Transferu Technologii (CTT), której
głównym celem jest skuteczne implementowanie wyników,
Centrum Transferu Technologii w zakresie ochrony praw wła- będących efektem wieloletnich badań naukowych i prac roz-
wojowych, poprzez zapewnienie maksymalnej wartości dla
sności intelektualnej ze środków Inkubator Innowacyjności 2.0 gospodarki i społeczeństwa.

w ramach projektu pozakonkursowego Wsparcie zarządzania

badaniami naukowymi i komercjalizacja wyników prac B+R

w jednostkach naukowych i przedsiębiorstwach, Działanie 4.4

Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020.

Układ dopełniacza jest kaskadą proteolityczną pełniącą rolę w od-
porności nieswoistej i polega na rearanżacji białek surowicy krwi
w sposób prowadzący do wytworzenia opsonin, anafilatoksyn
oraz do lizy komórki docelowej. Dopełniacz jest mechanizmem
efektorowym wielu immunoterapeutyków, takich jak przeciwcia-
ła anty-CD20 stosowane w leczeniu chłoniaków i białaczek.

– Problemem ograniczającym skuteczność terapii jest ekspre-
sja inhibitorów dopełniacza przez komórki nowotworowe
oraz szybkie zużywanie składników dopełniacza po podaniu
leku – wyjaśnia dr hab. Marcin Okrój z Katedry Biotech-
nologii Medycznej Międzyuczelnianego Wydziału Biotech-
nologii UG i GUMed. – Z drugiej strony niektóre mutacje
powodujące zwiększoną aktywność układu odpowiadają za
spontaniczny rozwój chorób autoimmunologicznych.

Zespół dr. hab. Marcina Okroja uzyskał warianty białka C2 DR N. HUM. JOANNA ŚLIWIŃSKA
niewrażliwe na inhibitory komórek nowotworowych i wyka- Rzecznik prasowy GUMed

GAZETA GUMed listopad 2019

40 ZDROWIE

Władze Uczelni zachęcają
do szczepień przeciw grypie

Władze Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego jednoznacznie zalecają stosowanie szczepień
ochronnych, zgodnie ze wskazaniami wynikającymi z medycyny opartej na dowodach naukowych,
aktualnych zaleceń medycznych towarzystw naukowych, a także z obowiązującego prawa.

Sezon grypowy w pełni, a najskuteczniejszym sposobem, by mnie, moich bliskich, ale również pacjentów przebywających
nie dać się chorobie są szczepienia ochronne. Zapewniają one pod moją opieką, którzy w ten sposób są bezpieczniejsi. Szcze-
nie tylko ochronę indywidualną, ale również tzw. odporność pienie gwarantuje mniejsze ryzyko zachorowania, powikłań
populacyjną. O tym, że warto się zaszczepić przekonywali 4 pogrypowych, ale również przeniesienia zakażenia na moją
października br. w Centrum Medycyny Rodzinnej GUMed rodzinę, starszych rodziców z chorobami przewlekłymi oraz
przedstawiciele władz Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, moich pacjentów, którzy też najczęściej są osobami starszymi,
Pomorskiego Oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia, Po- dla których grypa może stanowić śmiertelne zagrożenie.
morskiego Urzędu Wojewódzkiego, Urzędu Marszałkowskie-
go oraz Pomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny. Choć badania naukowe jednoznacznie potwierdzają skutecz-
ność szczepień ochronnych w zapobieganiu chorobom za-
Obecni podczas akcji byli: prof. Marcin Gruchała – rektor kaźnym, w województwie pomorskim utrzymuje się ona na
GUMed, prof. Tomasz Smiatacz – prorektor ds. studenckich, dramatycznie niskim poziomie. Szczepienie przeciwko grypie
kierownik Kliniki Chorób Zakaźnych GUMed, prof. Edyta należy do szczepień zalecanych i w dużej mierze to indywi-
Szurowska – prorektor ds. klinicznych, Tomasz Augustyniak dualna decyzja każdej osoby, która się na to decyduje bądź nie.
– Pomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny, Je- O tym dlaczego warto się szczepić mówi prorektor ds.studenckich:
rzy Karpiński – dyrektor Wydziału Zdrowia PUW, pomor-
ski lekarz wojewódzki, Elżbieta Rucińska-Kulesz – dyrek- – Szczepię się od kiedy pamiętam. Szczepię się, bo chce być
tor Pomorskiego Oddziału NFZ, Małgorzata Grodziewicz, zdrowy. W ten sposób troszczę się o moich pacjentów, którym
zastępca dyrektora ds. medycznych w pomorskiego NFZ, infekcje wirusowe mogą zaszkodzić bo np. mają kłopot ze swoja
Agnieszka Kapała-Sokalska – członek Zarządu Wojewódz- odpornością. Szczepie się, bo chce życzliwie, uczciwie i rzetel-
twa Pomorskiego i dr Tadeusz Jędrzejczyk – dyrektor Depar- nie traktować moich bliskich, pacjentów i przede wszystkim
tamentu Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego. studentów. Szczepienia działają i chronią nasze zdrowie, czego
mamy niepodważalne dowody w specjalistycznej literaturze.
– Szczepię się, bo chcę dać przykład – mówi rektor Marcin
Gruchała. – Od wielu lat się szczepię, co jest z korzyścią dla

GAZETA GUMed listopad 2019

ZDROWIE 41

Liczba zachorowań w okresie od 8 września do 7 października w latach 2015-2019

Źródło danych: Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Gdańsku,

200 raport Grypa i podejrzenia zachorowań na grypę w woj. pomorskim – stan na 8.10.2019 r.

190 23723 22701
25000

20962 19610 19820 20436 19799
17082
20000 15627 17415 18207 17723
15000 15615
14261 14385 16846 16466 16681

13213 13240

10000

5000

8-15 września 16-22 września 23-30 września 1-7 października

2015 2016 2017 2018 2019

– Szczepmy się – apeluje Elżbieta Rucińska-Kulesz – dyrektor pionki są skonstruowane przeciwko czterem krążącym w śro-
Pomorskiego Oddziału NFZ. – Grypa to ciężka choroba, za- dowisku i najbardziej powszechnym wirusom grypy. Bardzo
chorowania na grypę przebiega z wysoką gorączką z bólami ważne, aby zaszczepić się aktualną szczepionką.
mięśni i dość często daje poważne powikłania, np. choroby
serca czy nerek. Samo ryzyko zachorowania jest już wystar- fot. Paweł Sudara
czającym powodem by się szczepić, a myśl o powikłaniach
powoduje, że ja robię to chętnie i systematycznie od wielu lat.

Ostatnie statystyki Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epi-
demiologicznej pokazują, że w drugiej połowie września
w regionie odnotowano znaczący wzrost zachorowań na gry-
pę. To ważny moment, aby skutecznie zaszczepić się przeciw-
ko wirusowi i ochronić organizm.

– Na grypę szczepię się od wielu lat, właściwie co roku i po
prostu nie choruję. Jestem zdrowy, a szczepionki nie szko-
dzą i chcieliśmy to wszystkim pokazać – powiedział Tomasz
Augustyniak, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epi-
demiologicznej w Gdańsku. – Sezon grypowy rozpoczyna się
na początku września i to jest ten moment, po pojawieniu się
szczepionek, aby skorzystać z tej formy profilaktyki. Szcze-

GAZETA GUMed listopad 2019

42 WIADOMOŚCI Z UCK

Cichy zabójca
– hipercholesterolemia rodzinna

24 września obchodziliśmy Dzień Świadomości Hipercholesterolemii Rodzinnej. Z tej okazji pacjenci
mogli skorzystać z darmowych badań poziomu cholesterolu i konsultacji z ekspertami z Gdańskiego
Uniwersytetu Medycznego oraz Krajowego Centrum Hipercholesterolemii Rodzinnej (KCHR) Uniwer-
syteckiego Centrum Klinicznego, jak dotąd jedynego tego typu ośrodka w kraju.

Spotkanie, które odbyło się w budynku Atheneum Gedanense oraz osoby młode, wysportowane i zdrowo odżywiające się.
Novum Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, zgromadziło Według ostatnich badań szacuje się, że nawet 1 na 200 osób
kilkadziesiąt osób zainteresowanych diagnostyką i metodami cierpi na tę chorobę, a zdiagnozowanych jest zaledwie ok.
leczenia tej choroby. W trakcie obchodów Światowego Dnia 1- 2%, dlatego tak istotne są wszelkie kampanie społeczne
Hipercholesterolemii Rodzinnej, organizowanego przez Sto- dotykające tego tematu. Dzięki szybkiej diagnostyce oraz
warzyszenie Pacjentów z Hiperlipidemią Rodzinną w Gdań- włączeniu odpowiedniej terapii można obniżyć poziom cho-
sku, ważnym i cennym głosem był właśnie ten pochodzący lesterolu i uniknąć groźnych powikłań. Co ważne, w hiper-
bezpośrednio od pacjenta. cholesterolemii rodzinnej diagnostyce poddawane są całe rodziny.

– Marzy nam się, aby wszyscy pacjenci dotknięci hiperchole- – Występuję przed Państwem jako lekarz, jako osoba, która za-
sterolemią rodzinną byli zdiagnozowani, dlatego prowadzimy czynała pracę w I Klinice Kardiologii w 1996 r. Po raz pierw-
liczne kampanie edukacyjne. Dostęp do rzetelnych informa- szy zetknęliśmy się wtedy z terminem hipercholesterolemia
cji to jeden z celów Stowarzyszenia, zwłaszcza w czasach po- rodzinna, który wydawał się czymś niezwykle rzadkim, nie-
wszechnego dostępu do nieprawdziwych informacji – mówiła spotykanym. Dziś wiemy, jak ogromna jest skala tego proble-
Aleksandra Parczewska, prezes Stowarzyszenia. mu. Hipercholesterolemia rodzinna to cichy zabójca, którego
nie pokonamy bez społecznej świadomości – opowiadał prof.
Hipercholesterolemia rodzinna dotyka całe rodziny. Jest to Marcin Gruchała, kierownik I Katedry i Kliniki Kardiologii
jedna z najczęstszych chorób dziedzicznych. Charaktery- Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. – Jako rektor chcia-
styczny w tej chorobie jest bardzo wysoki poziom „złego” cho- łem podziękować wszystkim osobom, które tworzą Krajowe
lesterolu (cholesterolu LDL) oraz występowanie w młodym Centrum Hipercholesterolemii Rodzinnej, będące ośrodkiem
wieku m.in. choroby wieńcowej, zawału serca czy udaru mó- wzorcowym, dumą Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
zgu. Właśnie incydenty sercowo-naczyniowe, które bywają i Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego oraz pacjentom ze
śmiertelne, są często pierwszą manifestacją tej choroby. Wy- Stowarzyszenia za zaangażowanie w ten projekt.
soki poziom cholesterolu mają w tym schorzeniu także dzieci

Badania stężenia cholesterolu wykonywane w trakcie Dnia Świadomości Hipercholesterolemii Rodzinnej

GAZETA GUMed listopad 2019

WIADOMOŚCI Z UCK 43

Dr Krzysztof Chlebus, koordynator KCHR

Wykład Aleksandry Parczewskiej ̶ prezes Stowarzyszenia Pacjentów z Hiperlipidemią Rodzinną w Gdańsku

Na hipercholesterolemię rodzinną chorują także dzieci, które – Niedługo miną 2 lata odkąd oficjalnie otworzyliśmy Kra-
leczone są w poradni funkcjonującej w ramach Kliniki Pedia- jowe Centrum Hipercholesterolemii Rodzinnej. Naszym za-
trii, Diabetologii i Endokrynologii UCK. daniem jest zweryfikowanie podejrzeń wysokiego ryzyka wy-
stępowania hipercholesterolemii rodzinnej zarówno u osób,
– Ważne jest, aby w kontekście hipercholesterolemii rodzinnej które są objawowo dotknięte chorobą, jak i nieco wyprzedzająco
wprowadzić bilans 6-latka, któremu po wykonaniu całego pa- u pacjentów, którzy mają podwyższony poziom cholesterolu
nelu lipidowego, możemy w znacznym stopniu opanować cho- i wywiad rodzinny wskazujący na możliwość jej wystąpienia.
robę. Ten bilans uratuje uratuje życie wielu dzieciom, ich ro- Dotyczy to osób, które badamy po raz pierwszy i ich rodzin.
dzicom, a nawet dziadkom, którzy umierają na zawał lub udar Warto podkreślić, że jesteśmy wciąż jedynym ośrodkiem w kra-
bez wcześniejszych objawów – skomentowała prof. Małgorzata ju, który w systemowy, instytucjonalny sposób realizuje to zada-
Myśliwiec, ordynator Kliniki Pediatrii, Diabetologii i Endokry- nie – podsumował dr Krzysztof Chlebus, koordynator KCHR,
nologii UCK. adiunkt z I Katedry i Kliniki Kardiologii GUMed.

Krajowe Centrum Hipercholesterolemii Rodzinnej, w któ- Spotkanie zamknęły prezentacje dotyczące diety w hipercho-
rym diagnostyce i terapii poddawani są dorośli, rozpoczęło lesterolemii rodzinnej przygotowane przez dr. hab. Zdzisława
działalność w październiku 2017 roku. To formalnie pierwsze Kochana oraz mgr Natalię Szupryczyńską z Zakładu Bioche-
i – jak na razie – jedyne miejsce w kraju, gdzie pacjenci i ich mii Żywienia Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
rodziny z podejrzeniem hipercholesterolemii rodzinnej mogą
mieć wykonaną profesjonalną i kompleksową diagnostykę, Oprócz warsztatów edukacyjnych i wysłuchania głosu eks-
łącznie z badaniami genetycznym. Poradnia rozpoczęła dzia- pertów pacjenci uczestniczący w wydarzeniu mogli także
łalność przy Krajowym Centrum Hipercholesterolemii Ro- skorzystać z konsultacji dietetycznych, darmowych badań po-
dzinnej w Gdańsku, a jej funkcjonowanie jest możliwe dzięki ziomu cholesterolu, ciśnienia, a także składu masy ciała.
finansowaniu ze środków Narodowego Programu Zdrowia.

GAZETA GUMed listopad 2019

44 WIADOMOŚCI Z UCK

Od lewej: Marcin Pajkowski, Aleksandra Michalska-Grzonkowska, Aleksandra Parczewska, Marzena Romanowska-
-Kocejko, dr Krzysztof Chlebus, Mariola Kleinschmidt

Patronami honorowymi wydarzenia byli prezydent Gdańska Alek- Stowarzyszenie Pacjentów
sandra Dulkiewicz oraz rektor GUMed prof. Marcin Gruchała. z Hiperlipidemią Rodzinną w Gdańsku

Współorganizatorzy: Krajowe Centrum Hipercholestero- ul. Dębinki 7, 80-952 Gdańsk
lemii Rodzinnej działające w Gdańsku – jedyna w Polsce tel. +48 535 476 096
poradnia dedykowana pacjentom z hipercholesterolemią ro-
dzinną, Polska Unia Organizacji Pacjentów wraz z Koalicją [email protected]
Serce dla Kardiologii, Gdański Uniwersytet Medyczny oraz www.hipercholesterolemia.pl
Uniwersyteckie Centrum Kliniczne. www.facebook.com/hipercholesterolemia

fot. Sylwia Mierzewska / UCK

MATERIAŁ PRASOWY UCK

Sukces UCK, szpitala GUMed

Sukcesem zakończył się proces restrukturyzacji Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego, szpitala
GUMed. Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. wsparła szpital kwotą 110 mln zł. Pożyczka została spła-
cona z 20-miesięcznym wyprzedzeniem.

Plan restrukturyzacyjny rozpoczęty w 2011 r. polegał na naprawczym. Z wieloletniego doświadczenia wiemy jednak,
wprowadzeniu szeregu zmian w funkcjonowaniu szpitala że bardzo dużo zależy tutaj od zaangażowania zarządu, który
klinicznego GUMed, których celem była poprawa sytuacji w przypadku Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego stanął
finansowanej i organizacyjnej. Zmieniono m.in. strukturę na wysokości zadania, nie bał się niełatwych decyzji i sta-
organizacyjną i politykę zatrudniania oraz system pracy. nowczo dążył do celu, realizując przyjęte założenia. Dlatego
Wprowadzono także informatyzację głównych procesów za- dzisiaj możemy mówić o naszym wspólnym sukcesie restruk-
chodzących w UCK, takich jak kontrola zużycia leków i ma- turyzacyjnym – powiedział Paweł Kolczyński, wiceprezes
teriałów medycznych, co pozwoliło na dodatkowe oszczędności. Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. – Udana restrukturyzacja
UCK to dla nas wszystkich powód do dumy: przede wszyst-
– Restrukturyzacja to trudny, złożony proces, który wymaga kim dlatego, że z jej efektów korzystają pacjenci. Przykład
konsekwencji i ogromnej determinacji. My oczywiście w ca- UCK pokazuje, że jesteśmy skuteczni nie tylko w obszarach
łym tym procesie jesteśmy wsparciem, udzielamy nie tylko ściśle związanych z przemysłem ciężkim, z którym się od lat
finansowania, ale także merytorycznie czuwamy nad planem kojarzymy – dodał wiceprezes Kolczyński.

GAZETA GUMed listopad 2019

WIADOMOŚCI Z UCK 45

Pożyczka z ARP S.A. umożliwiła spłatę zadłużenia i znaczną – Wydaje się, że warunkiem koniecznym funkcjonowania na
poprawę kondycji Szpitala, który jest obecnie liderem pod tym rynku jest to, że podmioty są trwale nierentowne i zadłu-
względem najlepszych wyników finansowych wśród dużych żenie, czy zadłużenie wymagalne jest trochę wpisane w DNA
szpitali klinicznych. Wprowadzone zmiany przyniosły również podmiotów leczniczych. Nie jest i właśnie UCK jest tego
lepszą organizację pracy i efektywniejsze wykorzystywanie na- świetnym przykładem, że wcale tak być nie musi – powiedział
rzędzi informatycznych,co jest kluczowe dla przepływu informacji Sławomir Gadomski, podsekretarz stanu w Ministerstwie
i podejmowania decyzji dotyczących zarządzania szpitalem. Zdrowia, podczas konferencji prasowej, która odbyła się 23
września 2019 r. w UCK. – Część osób skazuje takie szpitale
– Dziś możemy pochwalić się, że działania restrukturyzacyjne z założenia, mówiąc – tak się nie da funkcjonować, szpitale
zakończyły się sukcesem. Nasz Szpital nie ma długów. Warto kliniczne co do zasady muszą być zadłużone. No właśnie nie
dodać, że spłaciliśmy pożyczkę do ARP z 20-miesięcznym muszą, właśnie mogą generować zyski – dodał Wiceminister.
wyprzedzeniem, nadpłacając 18,5 mln złotych – mówi Jakub
Kraszewski, dyrektor naczelny UCK. – Jak nam to się udało? – Dzięki dobrej kondycji UCK stanowi doskonałą bazę do pro-
Konsekwentnie realizowaliśmy plan restrukturyzacyjny. wadzenia nowoczesnych badań w zakresie nauk medycznych
W 2012 r. wprowadziliśmy klauzulę do umowy, która prze- i wprowadzanie najbardziej zaawansowanych procedur – mó-
widywała każdorazowo z dodatkowo uzyskanych środków wił prof. dr hab. Marcin Gruchała, rektor GUMed. – Bez-
z NFZ-u, tzw. nadwykonań, dokonywanie nadpłat na rzecz pośrednie sąsiedztwo Uczelni i szpitala klinicznego sprzyja
ARP. To działanie pozwoliło nam na spłatę pożyczki przed wzajemnej współpracy i realizacji innowacyjnych projektów
terminem. Dzięki wprowadzonym zmianom nasz szpital o charakterze naukowym, badawczym i wdrożeniowym. Stwa-
może się dalej rozwijać. Jesteśmy aktualnie jednym z naj- rza również podatny grunt do tworzenia unikatowych jedno-
nowocześniejszych szpitali w Polsce. Inwestujemy nie tylko stek, takich jak Krajowe Centrum Hipercholesterolemii Ro-
w infrastrukturę, lecz również w najlepszych specjalistów. dzinnej, Centrum Medycyny Translacyjnej, Ośrodek Badań
Wszystkie te działania skoncentrowane są na jedynym – sta- Klinicznych Wczesnych Faz oraz Centrum Chorób Rzadkich.
ramy się jak najbardziej efektywnie leczyć pacjenta, który ko-
rzysta z naszych usług – podsumowuje Jakub Kraszewski. Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. ma wieloletnie doświadcze-
nie w prowadzeniu restrukturyzacji. Wśród zakończonych suk-
W 2010 r. UCK posiadało prawie 100 mln zł zobowiązań do cesem projektów są firmy z branży spożywczej, wydobywczej,
spłaty. Problemy z płynnością spowodowały znaczne opóźnie- przemysłu ciężkiego, czy branży budowlanej. W ostatnich la-
nia w płatnościach do dostawców i w efekcie wzrost zadłużenia. tach, dzięki wsparciu ARP S.A. na prostą wyszły między innymi
Przeterminowane wierzytelności generowały bardzo wysokie Przewozy Regionalne (największy przewoźnik w Polsce, wła-
koszty finansowe i komornicze. Władze Uniwersyteckiego ściciel marki POLREGIO), H. Cegielski – Fabryka Pojazdów
Centrum Klinicznego oraz Gdańskiego Uniwersytetu Me- Szynowych (producent taboru kolejowego) czy Świętokrzyskie
dycznego podjęły starania, żeby zminimalizować powstałe za- Kopalnie Surowców Mineralnych (kruszywa i nawozy).
dłużenie, korzystając z pomocy Agencji Rozwoju Przemysłu
S.A. W 2011 r. Agencja udzieliła Szpitalowi wsparcia finan- MATERIAŁ PRASOWY UCK
sowego w wysokości 110 mln zł, które uwarunkowane było
efektywnym przeprowadzeniem restrukturyzacji.

Od lewej: Jakub Kraszewski, dyrektor naczelny UCK, Sławomir Gadomski, podsekretarz stanu w MZ, Paweł Kolczyński,
wiceprezes ARP S.A. | fot. Sylwia Mierzewska / UCK

GAZETA GUMed listopad 2019

46 WIADOMOŚCI Z UCK

Nagrody jubileuszowe UCK

Jubileusz długoletniej pracy obchodzą:

20 lat dr n. med. Elżbieta Grubska-Suchanek 30 lat Hanna Adamowicz 35 lat Anita Bielawska
dr n. med. Piotr Łuczkiewicz Grażyna Bona Wiesława Bonderek
Bogusława Ropel Małgorzata Filipska Kamila Gronowska
dr hab. med. Dominika Szalewska Beata Gorlikowska Małgorzata Kowalska
Marzena Szumotalska Barbara Grzywna Krystyna Paszota
Sabina Tęcza Bożena Kaniewska Ewa Rybacka
Bożena Kurosad Bożena Wroniewicz
Katarzyna Matyja
25 lat Iwona Bujak Beata Nowak
Sylwia Cybulska Magdalena Osińska
Monika Gulbińska Małgorzata Ostrowska
Katarzyna Kmita Anna Skorupko
Piotr Kolega Marzena Sprawka
Jadwiga Pysznik Magdalena Tuszkowska
Aleksandra Szymura Justyna Urbańska
Edyta Wójcik

GAZETA GUMed listopad 2019

WCZORAJ – DZISIAJ – JUTRO 47

10 lat działalności Katedry
i Kliniki Chorób Wewnętrznych,
Chorób Tkanki Łącznej i Geriatrii

Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Chorób Tkanki Łącznej i Geriatrii została powołana
decyzją Senatu Akademii Medycznej w Gdańsku z dnia 30 marca 2009 r. Kierownikiem Katedry
i Kliniki został prof. dr hab. Zbigniew Zdrojewski.

PROF. DR HAB. i również ościennych województw w najtrudniejszych sytu-
ZBIGNIEW ZDROJEWSKI acjach klinicznych wymagających szybkiej, nowoczesnej dia-
Kierownik Katedry i Kliniki Chorób gnostyki i współdziałania specjalistów wielu dziedzin medy-
Wewnętrznych, Chorób Tkanki cyny. Staliśmy się jedynym ośrodkiem w Polsce północnej dla
Łącznej i Geriatrii GUMed dorosłych pacjentów z niedoborami odporności. Prowadzimy
szkolenie przed- i podyplomowe w zakresie: chorób we-
DR MED. ZENOBIA CZUSZYŃSKA wnętrznych, reumatologii, immunologii klinicznej i geriatrii.
Katedra i Klinika Chorób
Wewnętrznych, Chorób Tkanki Tym wszystkim zadaniom może sprostać tylko zaangażowa-
Łącznej i Geriatrii GUMed ny zespół lekarzy i pielęgniarek. Obecnie pracuje w klinice:
6 reumatologów, 3 immunologów klinicznych, 3 geriatrów, 3
Klinika jest kontynuatorką tradycji I Kliniki Chorób We- specjalistów chorób wewnętrznych i jeden nefrolog. Wspoma-
wnętrznych i Ostrych Zatruć, utworzonej w 1970 r. przez ga nas kilkunastu rezydentów, którzy uzyskują szkolenie spe-
prof. dr. hab. Witolda Zegarskiego w ramach Instytutu cjalistyczne w różnych dziedzinach.
Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Gdańsku.
W 1990 r. Klinika zmieniła nazwę na Klinika Chorób We- Historia reumatologii
wnętrznych, Toksykologii Klinicznej i Geriatrii, a kierowni-
kiem został prof. dr hab. Zygmunt Chodorowski, który pełnił W Akademii Medycznej w Gdańsku zajęcia z reumatologii
tę funkcję do roku 2008. W przedmowie do wydanego z tej były obecne w programie nauczania od 1980 r. Organizo-
okazji pamiętnika napisałem minęło 10 lat odkąd postanowi- wano je w ramach zajęć dydaktycznych w Zakładzie Pod-
łem zgromadzić wszystkie siły i środki rozproszone w różnych stawowej Opieki Zdrowotnej (ZPOZ) kierowanym przez
jednostkach Akademickiego Centrum Klinicznego i Akademii prof. dr. hab. Marka Hebanowskiego. ZPOZ w AMG zo-
Medycznej w Gdańsku w jeden organizm służący pacjentom stał utworzony w 1979 r. W 1992 r. został przekształcony
z chorobami układowymi tkanki łącznej i szeroko pojętymi w Katedrę Medycyny Rodzinnej (KMR). Dzięki osobistemu
chorobami reumatologicznymi oraz zapewniający naucza- zaangażowaniu kierownika prof. Marka Hebanowskiego za-
nie studentów na najwyższym poziomie. Należy jednak za- jęcia z reumatologii były prowadzone dla studentów VI roku
znaczyć, że konieczność powołania takiej jednostki, która od 1980 r. Seminaria i wykłady odbywały się w Katedrze Me-
zajmowałaby się chorobami reumatologicznymi, dyrekcja dycyny Rodzinnej AMG, natomiast ćwiczenia w Przyklinicz-
Instytutu Chorób Wewnętrznych dostrzegała już w końcu nej Poradni Chorób Wewnętrznych i Układowych Schorzeń
lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Nie przyniosły również Tkanki Łącznej Państwowego Szpitala Klinicznego nr
pozytywnego efektu próby utworzenia kliniki reumatologii 1 w Gdańsku oraz w Wojewódzkim Zespole Reumatologicz-
na bazie obcej. nym w Sopocie. Zajęcia w Sopocie były prowadzone do czasu
powstania Kliniki Chorób Wewnętrznych, Chorób Tkanki
Dzięki pozytywnej odpowiedzi kolegów z innych jednostek Łącznej i Geriatrii w 2009 r. Nauczaniem i organizacją zajęć
UCK i GUMed udało się stworzyć zespół ludzi, który podo- w KMR zajmowali się reumatolodzy dr n. med. Mirosława
łał wyzwaniom. Służymy chorym województwa pomorskiego Koseda-Dragan oraz dr n. med. Zenobia Czuszyńska, a od
2005 r. także dr n. med. Żaneta Smoleńska.

GAZETA GUMed wrzesień 2019

48 WCZORAJ – DZISIAJ – JUTRO

Zespół pracowników Kliniki; 2010 r.

Historia immunologii klinicznej

W 2009 r. w Klinice Chorób Wewnętrznych, Chorób Z inicjatywy dr n. med. Alicji Bąkowskiej i ówczesnego kon-
Tkanki Łącznej i Geriatrii pracowało dwóch reumatologów: sultanta wojewódzkiego w dziedzinie immunologii klinicznej
dr n. med. Zenobia Czuszyńska i dr n. med. Żaneta Smoleń- prof. dr hab. Jolanty Myśliwskiej powstała 21 lutego 2000 r.,
ska. Ich zadaniem było konsultowanie wszystkich pacjentów Poradnia Immunologii Klinicznej. Zarządzeniem Dyrektora
z chorobami reumatologicznymi w Klinice, w innych klini- Naczelnego Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego z 5 li-
kach UCK oraz realizowanie kontraktu w Przyklinicznej stopada 2011 r. Poradnia weszła w strukturę Kliniki Chorób
Poradni Reumatologicznej. Wkrótce specjalizację z reuma- Wewnętrznych, Chorób Tkanki Łącznej i Geriatrii. Poradnia
tologii rozpoczął dr n. med. Robert Ciechanowicz. W 2011 r. Immunologii Klinicznej jest jedyną w województwie pomor-
zakończył pracę w Klinice i rozpoczął działalność w WZR skim, co więcej – jedyną w Polsce północnej poradnią dla
Sopot. Po uzyskaniu akredytacji do prowadzenia specjaliza- dorosłych pacjentów z niedoborami odporności. Zarządze-
cji w dziedzinie reumatologii specjalizację uzyskali: Anna niem Dyrektora Naczelnego UCK, w Klinice Chorób We-
Masiak, Katarzyna Gałecka, Zbigniew Zdrojewski, Anna wnętrznych, Chorób Tkanki Łącznej i Geriatrii utworzono
Wojteczek, Maria Olkowska. Obecnie do egzaminu z reu- Oddział Immunologii Klinicznej. Od 2017 r., po wieloletnich
matologii przygotowują się: Marta Jaskólska, Marta Grono staraniach, Oddział Immunologii Klinicznej uzyskał odręb-
Burakowska oraz Kamila Karol Sacher. ne kontraktowanie i finansowanie. W UCK jest możliwość
pełnej, szerokiej diagnostyki immunologicznej niedoborów
Od początku działalności Klinika dysponuje 15 łóżkami. Licz- odporności i zaburzeń immunologicznych. Dzięki dobrej
ba pacjentów hospitalizowanych stopniowo wzrastała co wy- współpracy z diagnostami laboratoryjnymi Centralnego La-
nika ze stopniowo zwiększanego kontraktu z NFZ. Liczba boratorium Klinicznego wprowadzamy nowe metody dia-
hospitalizowanych pacjentów w 2018 r. wynosiła 1400 osób. gnostyczne. Obecnie w Poradni zatrudnionych jest dwóch
Prowadzimy leczenie biologiczne w reumatoidalnym zapaleniu immunologów klinicznych – dr n. med. Hanna Suchanek oraz
stawów (RZS), zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa dr n. med. Marcin Ziętkiewicz. Liczba pacjentów konsul-
(ZZSK) i ziarnikowatości z zapaleniem naczyń (GPA). Poza towanych w Poradni stale rośnie i w 2016 r. wynosiła 1126,
profilem reumatologicznym, geriatrycznym i immunologicz- w 2017 r. – 1305, a w 2018 r. było 2769 wizyt dla 1301 pacjentów.
nym, Klinika prowadzi działalność z zakresu chorób wewnętrz-
nych i codziennie przyjmuje pacjentów z Klinicznego Oddziału Nasz ośrodek jest jedynym w województwie pomorskim
Ratunkowego UCK. Niestety powoduje to znaczne wydłużanie podmiotem leczniczym realizującym program lekowy Lecze-
czasu oczekiwania innych pacjentów na przyjęcia planowe. nie pierwotnych niedoborów odporności (PNO) u pacjentów
dorosłych od chwili jego udostępnienia przez Ministerstwo
Przy Klinice prężnie działa Poradnia Reumatologiczna i Po- Zdrowia w 2015 r. Od 2017 r. realizowany jest także program
radnia Immunologii Klinicznej, w których między innymi lekowy Leczenie pierwotnych niedoborów odporności (PNO)
monitorowani są pacjenci uprzednio diagnozowani w Klinice. u pacjentów dorosłych z zastosowaniem immunoglobuliny
Liczba pacjentów zgłaszających się do Poradni Reumatolo- ludzkiej podawanej z rekombinowaną hialuronidazą ludz-
gicznej w ostatnich 3 latach zwiększyła się. W 2016 r. udzie- ką. Razem z wyszkolonym personelem pielęgniarskim, pod
lono porad dla 1983 pacjentów, w 2017 r. dla 1992, a w roku kierunkiem oddziałowej mgr Teresy Schuchardt, uczymy pa-
2018 udzielono 2297 porad. Poradnia pełni funkcję konsulta- cjentów samodzielnego podawania immunoglobulin drogą
cyjną dla całego województwa. Profil pacjentów jest inny niż podskórną. Większość naszych pacjentów z PNO korzysta
w pozostałych poradniach reumatologicznych. Zgłaszają się z tej terapii w domu, nie przerywając nauki lub pracy zawo-
tutaj zwłaszcza pacjenci z układowymi chorobami tkanki łącz- dowej. Z pacjentami spotykamy się nie tylko w Poradni czy
nej i z zapaleniami naczyń.

GAZETA GUMed wrzesień 2019

WCZORAJ – DZISIAJ – JUTRO 49

Zespół pracowników Kliniki; 2019 r. W kolejnych latach istnienia Kliniki, tytuł specjalisty geriatrii
uzyskali: dr med. Jacek Anand, dr med. Wojciech Waldman,
w Szpitalu, ale również na organizowanych od 2014 roku dr med. Robert Ciechanowicz, dr med. Hanna Kujawska-Da-
spotkaniach w otoczeniu sopockich lasów przy ognisku i z gi- necka, dr med. Adam Hajduk, dr Karol Wierzba.
tarą. Spotkania te współorganizowane są ze Stowarzyszeniem
na rzecz osób z niedoborami odporności Immunoprotect. Obecnie w skład zespołu realizującego program dydaktyczny
z przedmiotu geriatria i gerontologia wchodzą dr med. Han-
Wyrazem rangi ośrodka gdańskiego jest akredytacja do pro- na Kujawska-Danecka, dr med. Adam Hajduk oraz dr Karol
wadzenia kształcenia podyplomowego z zakresu immunologii Wierzba. Podejmują oni działania zarówno na polu badaw-
klinicznej i przyznanie 6 miejsc akredytacyjnych na szkolenie czym, jak i klinicznym kontynuując dzieło rozpoczęte przez
w tym zakresie. W Gdańskim Uniwersytecie Medycznym za- prof. Zygmunta Chodorowskiego i pozostałych członków ze-
trudnionych jest sześciu immunologów klinicznych. Bardzo społu. Wartym wspomnienia jest zwłaszcza udział w realizacji
dobra współpraca z immunologami leczącymi dzieci w Kli- dużego projektu badawczego PolSenior2, realizowanego ze
nice Pediatrii, Hematologii i Onkologii oraz Poradni Immu- środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020
nologicznej dla Dzieci, umożliwia płynne przejście pacjenta na zamówienie Ministerstwa Zdrowia, którego celem jest
wymagającego stałej opieki i terapii z ośrodka pediatrycznego ocena stanu zdrowia i sytuacji społeczno-ekonomicznej osób
do ośrodka dla dorosłych. po 60 roku życia żyjących w Polsce. Równolegle realizowany
jest projekt Centrum Geriatrii w Gdańsku, który w oparciu
Celem naszej działalności jest propagowanie wiedzy o nie- o przeprowadzony pilotaż, ma służyć opracowaniu nowej for-
doborach odporności wśród lekarzy innych specjalności. my udzielania świadczeń, jakim jest środowiskowy interdyscy-
Spotykamy się z lekarzami chorób wewnętrznych, medycy- plinarny model opieki nad osobą w wieku podeszłym.
ny rodzinnej (Gdańsk 2012 r., Słupsk 2015 r.) i pulmono-
logami (Olsztyn 2014 r., Gdynia 2014 r., Poznań 2016 r.). Klinika od wielu lat jest jedynym w województwie pomorskim
W ramach propagowania wiedzy o niedoborach odporności ośrodkiem posiadającym akredytację do prowadzenia specjali-
braliśmy udział w projekcie filmowym: 10 ekspertów na 10 zacji w zakresie geriatrii. Łącznie specjalizację w tej dziedzinie
lecie Immunoprotectu oraz w autorskim projekcie Gdańskiego uzyskało już ponad 20 osób. Jednocześnie Klinika prowadzi
Uniwersytetu Medycznego i Radia Gdańsk Bądź zdrów bez kursy z geriatrii wymagane do uzyskania tytułu specjalisty
kolejki. Działamy w Polskiej Grupie Roboczej ds. Niedobo- chorób wewnętrznych, a obecnie koniecznych w ramach mo-
rów Odporności. dułu internistycznego. W kursach tych organizowanych wio-
sną i jesienią uczestniczą lekarze z wielu województw kraju.
Historia geriatrii i gerontologii
Dydaktyka w Katedrze i Klinice
W 1990 r. prof. Zygmunt Chodorowski, pracujący wcześniej
w Klinice Chorób Nerek Instytutu Chorób Wewnętrznych Od początku istnienia Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych,
Akademii Medycznej w Gdańsku, objął stanowisko kierownika Chorób Tkanki Łącznej i Geriatrii w ramach działalności dy-
I Kliniki Chorób Wewnętrznych i Ostrych Zatruć, której nazwa daktycznej prowadzone są ćwiczenia i seminaria z następujących
po kilku latach uległa zmianie na Klinika Chorób Wewnętrz- przedmiotów: choroby wewnętrzne, reumatologia, gerontologa i
nych, Toksykologii Klinicznej i Geriatrii. Profesor Zygmunt geriatria, toksykologia i stany nagłe w chorobach wewnętrznych
Chodorowski pełnił funkcję kierownika do 2008 r. W 1993 r. dla studentów Wydziału Lekarskiego i Oddziału Stomatolo-
Profesor uzyskał drugi stopień specjalizacji w zakresie geriatrii,
a w 1998 r. drugi stopień w dziedzinie toksykologii klinicznej.

GAZETA GUMed wrzesień 2019

50 WCZORAJ – DZISIAJ – JUTRO

gicznego. Te same zajęcia równolegle są organizowane dla stu- Działalność naukowa
dentów anglojęzycznych (ED). Ponadto prowadzone są zajęcia
dla studentów Wydziału Nauk o Zdrowiu (kierunek fizjotera- W ciągu 10 lat działalności opublikowano 295 prac i szereg rozdzia-
pia). Łącznie obciążenie dydaktyczne dla Kliniki, realizowane łów w podręcznikach, których łączna wartość punktowa IF wynosi
przez wszystkich nauczycieli akademickich Katedry, wynosi 101.558, a łączna wartość punktowa MNiSW wynosi 1708.000.
4763 godzin w roku akademickim.

Liczba studentów na V roku WL wynosi średnio 260 osób. Prace te powstały we współpracy z innymi ośrodkami:
Na wydziale ED wynosi średnio 100 osób. Każdego dnia re-
alizowane są zajęcia z trzech, a nawet czterech przedmiotów dr hab. Katarzyną Nowicką-Sauer z Katedry Medycyny
równolegle (seminaria i ćwiczenia). Oznacza to, że każdego Rodzinnej GUMed.
dnia do Kliniki przychodzi średnio 50-60 studentów! Or-
ganizacja zajęć jest nie lada wyzwaniem. Wszystkie zajęcia · Wspólne badania pacjentów z chorobami tkanki łącznej doty-
muszą być dokładnie zaplanowane i precyzyjnie zrealizowane.
Planowaniem zajmuje się obecnie dr n. med. Hanna Kujaw- czyły oceny funkcji poznawczych, zaburzeń lękowych, depre-
ska-Danecka, która układa plan zajęć na kolejny tydzień. Po syjnych a także percepcji choroby.
każdym tygodniu odbywa się elektroniczne rozliczanie godzin,
czym zajmuje się dr n. med. Adam Hajduk. Są to bardzo cza- · Projekt badawczy Percepcja choroby i jej korelaty w wybra-
sochłonne zajęcia. Warto podkreślić, że przez ostatnie 10 lat
korzystnie zmieniła się jakość prowadzonej dydaktyki w na- nych chorobach przewlekłych numer zgody komisji NK-
szej Uczelni. Zajęcia fakultatywne to ultrasonografia wykony- BBN/536/2015; czas trwania projektu od 26.11.2015 r. do
wana przy łóżku pacjenta geriatrycznego oraz ultrasonografia 31.12.2019 r. - Kierownikiem projektu była dr hab. Katarzyna
w chorobach wewnętrznych, ultrasonografia w stomatologii. Nowicka Sauer, Katedra Medycyny Rodzinnej GUMed;

Klinika organizuje także kursy podyplomowe dla lekarzy spe- prof. dr hab. Ewą Bryl z Pracowni Reumatologii Doświad-
cjalizujących się z zakresu chorób wewnętrznych oraz diagno- czalnej Zakładu Patofizjologii GUMed.
styki laboratoryjnej. Ponadto Jednostka posiada akredytację
do prowadzenia specjalizacji z zakresu chorób wewnętrznych, · Wspólne badania dotyczyły charakterystyki immunologicznej
reumatologii, geriatrii, immunologii klinicznej oraz prowadzi
nadzór nad stażami kierunkowymi w dziedzinie chorób we- wczesnego zapalenia stawów – zmiany ilościowe i czynnościo-
wnętrznych, geriatrii i reumatologii. we limfocytów T i B krwi obwodowej oraz oceny aktywności
choroby u pacjentów z SLE w korelacji z układem immunolo-
gicznym. Kierownikiem projektu była prof. dr hab. Ewa Bryl.

· Grant nr N N402 640440: Charakterystyka immunologiczna

wczesnego zapalenia stawów - zmiany ilościowe i czynnościo-
we limfocytów T i B krwi obwodowej. Realizowany w latach
2011-2014;

Przy Klinice działają dwa studenckie Koła Naukowe – działal- prof. dr hab. Marzeną Olesińską z Instytutu Reumatologii
ność jednego z nich koncentruje się wokół zagadnień reuma-
tologicznych, a drugiego wokół geriatrii i gerontologii. w Warszawie.

· Wspólne badania dotyczyły oceny populacji pacjentów z mie-

szaną chorobą tkanki łącznej (MCTD) oraz oceny właściwo-

ści psychometrycznych polskiej wersji kwestionariusza Lupus

Patient-Reported Outcome (Lupus PRO) dla chorych na to-

czeń rumieniowaty układowy.

· Projekt badawczy Ocena właściwości psychometrycznych pol-

skiej wersji kwestionariusza Lupus Patient-Reported Outco-

me (Lupus PRO) dla chorych na toczeń rumieniowaty układo-

wy. Kierownik projektu prof. dr hab. Marzena Olesińska.

· Projekt badawczy Udział czynników genetycznych w pa-

togenezie i obrazie klinicznym MCTD. Projekt statutowy

NIGRiR w latach 2010-13. Kierownikiem projektu była

prof. dr hab. Marzena Olesińska.

Współpracujemy również z innym jednostkami GUMed –

Kliniką Nefrologii, Kardiologii, Pulmonologii, Hematologii,

Katedrą i Zakładem Biochemii, Zakładem Żywienia Kli-

nicznego, realizując różne projekty:

· Projekt badawczy Analiza stężeń związków azotowych

w erytrocytach i surowicy chorych z układowymi zapalnymi cho-

Szkolenie pracowników w wykonywaniu kapilaroskopii

GAZETA GUMed wrzesień 2019