_Czy życie seniora może być przyjemne__ (1)

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

opiekuńczo-leczniczy prowadzi całodobową okresową lub stałą pielęgnację osób
skierowanych oraz kontynuuje leczenie takich osób przewlekle chorych.
Kontynuacja leczenia polega na postępowaniu medycznym wskazanym dla danego
pacjenta. Wykonywane są badania diagnostyczne, podawane leki oraz stosowane są
wskazania lekarskie.

przeniesienie seniora do swojego domu -​ decyzja w tym zakresie, wymaga od rodziny
zastanowienia się, czy jest wystarczająco dużo miejsca w mieszkaniu, aby senior miał gdzie
spać, powiesić ubrania, wyciszyć się itd. Ważne jest też rytm dzienny seniora. To znaczy
kiedy wstaje, kiedy je śniadanie, czy drzemie w dzień, kiedy je obiad itd. Chyba najłatwiejsze
by było porozmawianie z seniorem na ten temat. Zostawienie tego faktu - do "​jakoś to
będzie",​nie rozwiązuje sprawy!
Senior może mieć kłopoty ze spaniem, jeśli opiekun - rodzina, wstaje wcześnie do pracy,
szkoły, to również trzeba będzie ustalić z seniorem, np. żeby w nocy nie hałasował, można
(to nie śmiech) kupić kaczkę, czy basen, aby senior miał w swoim pokoju i sam czuł się
komfortowo.
Dobrze jest dorobić klucze do mieszkania, przestrzec też, gdy senior zostaje na kilka godzin
sam, by nie otwierał drzwi ludziom nieznajomym.
Jeśli senior nie potrafi przygotować sobie posiłków, można wieczorem przygotować kanapki
na śniadanie, obiad ugotowany zostawić do podgrzania. Pora spania niestety powinna być
związana z pozostałymi domownikami.
Anegdotka rodzinna : w zeszłym roku pomieszkiwał z nami Tato, czasem budził się w nocy i
nie spał, najlepiej mu pomaga wypicie ciepłego napoju, gdy w pierwszych nocach, tak robił,
budziliśmy się my i reszta klatki chyba. Ile było trzaskania szafkami było, włączone radio o
4,00, gotowanie wody w czajniku, pootwierane drzwi do kuchni i pokoju!

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

51

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

u​ możliwienie (przygotowanie) mieszkania seniora​- do samodzielnego korzystania.
Gdy senior zostaje sam, (jeśli nie jest już całkiem sprawny) rodzina seniora powinnna
zastanowić się, czy senior może sam przygotować sobie posiłki, czy potrafi prowadzić dom,
zrobić zakupy, zaplanować posiłki, sprzątać, utrzymywać dom w czystości, utrzymywać
odzież, buty w odpowiednim stanie, planować finanse, czy ma jakieś hobby,
zainteresowania.
Ważne jest, by na przykład szafki w kuchni były na ​wysokości wzrostu seniora,​żeby nie
były otwierane do góry, sprzęt agd powinien być też na wysokość wzrostu. Kosz na śmieci
najlepiej by był z ruchomą klapką. Dobry też jest, wyższy taboret, na którym senior może
usiąść podczas przygotowywania posiłków. W pokoju dziennym telewizor powinien być w
odpowiedniej odległości. Minimalna odległość to 2,5 m.
Krzesła, fotele powinne być sprawne, podbite filcowymi podkładkami, tak aby je przesuwać,
a nie podnosić. Powinno się zadbać o miejsce do spania, tapczan powinien być twardy, z
dobrym wygodnym materacem. Jeśli starsza osoba jest leżąca, dobrze jest zakupić lub
wypożyczyć łóżko rehabilitacyjne.
Jeśli senior nie potrafi gotować, warto skorzystać z cateringu (dietetycznego najlepiej),
można zamówić całodzienne wyżywienie, lub tylko obiady i zamówić na cały miesiąc. Można
oczywiście też zamawiać przez internet. Warto porozmawiać z sąsiadami, czy mogą
gotować posiłki za odpłatnością. Tanie posiłki można też zamawiać i dostarczać z domów
pomocy społecznej.
Ważne - warto, bardzo rozważnie i z taktem, zastanowić się nad tym, jak najlepiej
zorganizować opiekę nad starszym rodzicem. Nie może być to tylko decyzja rodziny.
Wszystko trzeba przemyśleć dokładnie, jaka forma opieki będzie najlepsza. To są
trudne rozmowy, ale trzeba je przejść.

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

52

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

7. Moje odczucia z opieki
Od zawsze pomagałam rodzicom, przyjeżdżałam do nich, mieszkając w innym mieście,
przed ślubem, pomagając im w sprzątaniu czy w zakupach.
Tak było, tak chciałam, tak rodzice mnie nauczyli. Gdy byli coraz starsi, a ja jeszcze panna,
pomagałam im więcej. Teraz gdy Tato został sam (Mama nie żyje), ja już dawno mężatka,
pomagałam, dbałam, opiekowałam się nim. ​Od czerwca tego roku​, Tato przebywa w​ domu
seniora. W​ ięcej napiszę o tym, w osobnym punkcie.
Ale dlaczego ja? Dziewczyna, że niby bardziej gospodarna od brata?
Bardziej empatyczna? W wielu rodzinach widzę, gdy rodzice chorują, opiekują się nimi córki.
Czemu tak jest?
Jak dużo jest mężczyzn opiekujących się zarobkowo (jako opiekun) osobami starszymi? Czy
ktoś z Was wie? Podczas pracy jako opiekunka - nie spotkałam żadnego! W bazach
ogłoszeń (np. "szukam pracy jako opiekunka") są same kobiety.
Dlaczego? Bo my kobiety mamy to w "genach"? To pomaganie. C​ zy kobietom jest łatwiej?
Mnie to sprawia radość, dla mnie warto. Lubię to, być jakby doradcą Taty, podpowiadać mu,
inspirować, dawać możliwość wyboru. Trzymać pod rękę, gdy idziemy razem, zwracać mu
uwagę na dziury na drodze, jak jest wysoki krawężnik, schodek (nie widzi na jedno oko).
Chodziłam z nim przecież, na wizyty lekarskie, doradzałam odpowiednie jedzenie,
gotowałam mu obiady, robiłam z nim zakupy. Albo szliśmy razem na kawę do
kawiarni.​..c​udowne chwile.
A jak Wy sądzicie? Czy mężczyźni mają na tyle dużo empatii, by dbać o swego rodzica?
Czy daje im to radość? Czy są na tyle cierpliwi? Czy potrafią się dobrze opiekować
seniorami?

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

53

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

7.​J​ak rozmawiać z seniorem?
Kiedy mój Tato miewał gorsze dni, był słaby, miał zawroty głowy, bardziej go bolały lędźwie i
trwało to ponad tydzień, stawał się też słabszy psychicznie.
Pytałam go codziennie: "Jak Twoje samopoczucie?". "No wiesz, słabo", odpowiada.
Po trzech, czterech dniach, takiego słabego samopoczucia psychicznego, zaczynałam się
niepokoić.
Co tu zrobić? Jak mu pomóc. Jak pomóc mojemu starszemu rodzicowi?
Zaczynałam kombinować. Myślałam nawet o poradach koleżanki psycholożki, znalazłam też
artykuł "Jak zmienia się psychika na starość", wróciłam do książek ze szkolenia dla
opiekunów osób starszych. Nic mi to nie dało. Artykuły mnie nie przekonały. Dlaczego?
Bo każdy jest inny. K​ ażdy starszy człowiek jest inny​. Mój Tato to inżynier i nauczyciel z
wykształcenia.
Człowiek konkretny, niezależny, samodzielny. Do czerwca tego roku, pomimo wdowieństwa,
mieszkał sam i radził sobie. Bo tak chciał. Więc jak pomóc osobie, która nie lubi narzucania,
dogadywania? Jak pomóc osobie, która ZAWSZE ma swoje zdanie?
Myślałam, kombinowałam, rozmawiałam z mężem, dyskutowaliśmy po kilka razy. Mąż wiele
mi doradza i podpowiada, nie wyobrażam sobie innego scenariusza. Przez wspólne
rozpatrywanie problemu, rozmowę, lepiej rozumie się dany problem.
Jak więc pomóc Tacie, gdy wiem, czuję, widzę po nim, że słabnie. Gdy widzę, że sobie nie
radzi, gdy znajdowałam, u niego w domu, jakieś rzeczy na podłodze. Gdy robił na swoim
podręcznym stoliku bałagan. Gdy często uciekało, spadało mu coś z ręki. Patrzyłam na
niego i cierpiałam. Czasem chciałam mu oddać swoje zdrowie, by lepiej się czuł. Cóż,
niestety nie mogę, nie ma nikt takiej możliwości, by oddać siebie, dla kogoś innego.
Cóż by zresztą zrobił wtedy mój kochany mąż? - pytanie bez odpowiedzi.
W ostatnim kryzysie chorobowym Taty, udało mi się go podnieść na duchu.

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

54

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Jak?
Tym samym sposobem co zawsze. Kiedy oddawałam mu w zimny dzień kurtkę, gdy
przykrywałam go kocem podczas drzemki, gdy czesałam mu włosy, gdy podawałam mu
obiad. Tym samym sposobem,​​miłością​do niego.
I tłumaczyłam, "Tatko, może ostatnia słabość, jest spowodowana przykrym zdarzeniem"
(jeśli np. oblanie brzucha wrzątkiem jest zdarzeniem - bo ręce Taty już nie tak sprawne - to
był ból i stres!).
"Może jak rana się zagoi, będziesz się lepiej czuł. A jeśli słabość nie przejdzie, to trzeba
będzie to zaakceptować i jakoś się do tego przyzwyczaić.
I "wymyślić' dla siebie, trochę inne spokojniejsze zajęcia domowe. Tylko nie można
"zalegnąć" w łóżku. Często przysypiać w ciągu dnia. ​Chodzić po domu, po balkonie.
Iść do sąsiadów, choć troszkę posiedzieć w ciepły dzień na dworze, na ławce. ​Dasz
radę, jesteś mądry i wspaniały".
Udało się, podniósł się na duchu, był sam w sklepie, a na drugi dzień był na kawie z
sąsiadką w pobliskiej kawiarni. I grał z nią potem w domu w karty!
Na jak długo, tego ani on, ani ja, ani lekarze nie powiedzą, zresztą to niepotrzebne pytanie...
I myślę, że to nie ja pomogłam Tacie, sam sobie pomógł, bo jest mądry, jak każdy starszy
człowiek.
Nie mam innego sposobu, oprócz okazania miłości.​Mówienia z miłością. ​Podtrzymywania
rodzica na duchu i pomaganiu mu.
Nie raz denerwowałam się na niego, nawet "pokrzykiwałam", gdy dzwoniłam do niego i nie
odpowiadał na d​ wa​telefony komórkowe i zwykły domowy. Tak jak wtedy, gdy zgubił telefon
na "mieście" i poszedł go szukać. Staram się wtedy nie panikować i przeczekać.
Nie raz Tato jest marudny, wygodny, jakby "wykorzystujący" sytuację. Ok, podenerwuję się
w domu, "nawściekam", ale i tak na drugi dzień, przy następnej rozmowie, mówię mu
"​Kocham Cię Tatku"​.

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

55

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Wydaje się bardzo ważne, aby i senior i ich bliscy starali się często rozmawiać ze
sobą, samopoczuciu, o potrzebach i chorobach. I razem dochodzić, w razie potrzeby,
do rozwiązania problemu. Podpowiadać, radzić i ułatwiać życie. Z drugiej strony, Ty
seniorze, mów otwarcie o swoich obawach, nie krępuj się. Nie myśl, może, “nie
chciałem ich (dzieci) martwić”. Zwłaszcza w sprawach zdrowia, czy sprawach
urzędowych, finansowych ważne jest, by mówić otwarcie, swobodnie i szczerze.

8. Jak wybrać dom seniora dla rodzica czy starszego krewnego
Tato od czerwca tego roku przebywa w domu seniora w górach. Zdecydował sam, właściwie
niespodziewanie. I dla nas (rodziny) i dla niego. Było wolne jedno miejsce w tym domu i
zdecydował się w ciągu kilku dni.

Jak do tego doszło. Tato, ma 85 lat, choruje na kilka zagrażających życiu chorób. Niestety
też często ostatnio zdarzały mu się upadki i to również w nocy. Po jednym z upadków, zranił
sobie ręce i obił biodro. Tato mieszkał sam, uważaliśmy, razem z nim, że jeśli daje sobie
radę, to niech mieszka jak najdłużej sam i by był niejako samodzielny. I jednocześnie
szukaliśmy jak najlepszego wyjścia, by mu pomóc i znaleźć dobre rozwiązanie.

Niestety też, choruje też na p​ rzewlekłą obturacyjną chorobę płuc.​W Katowicach i mieście
gdzie mieszka brat, jest bardzo duży smog, który wpływa niekorzystnie na jego zdrowie. Nie
zliczę ile razy zdarzały się kryzysy i na szybko (pilnie) wzywaliśmy pogotowie. Byliśmy już
tak zorganizowani, że przygotowanie Taty rzeczy do szpitala, trwało kilka minut, w razie
decyzji pogotowia o przewiezieniu do szpitala. Mieliśmy też już “opanowane” siedzenie i
oczekiwanie na SOR, szpitalnym oddziale ratunkowym i zmienianiu się na korytarzu.

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

56

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Czyli konieczność zdecydowania i opiece stała się bardzo ​nieodzowna.​Tato już jakiś czas
temu zbierał informacje o domach seniora, ja, jakby ze służbowego obowiązku, miałam też
spisane takie domy, ale w Katowicach. Wybrał ten w górach i okazało się, że dokonał bardzo
dobrego wyboru! Ponieważ górski klimat uczynił prawie cuda. Tato czuje się o wiele lepiej,
jest​zdrowszy​i przede wszystkim jest zadowolony. A to najważniejsze!
Przez całe lato, codziennie, przebywał na powietrzu (na tarasie domu), opalił się, jest taki
dziarski, pełen werwy i życia! I przede wszystkim ma ​całodobową opiekę​, w tych samych
godzinach je posiłki, ma codzienną gimnastykę i towarzystwo (wreszcie inne niż tylko my,
rodzina).
Jednak dla mnie, dla córki, jest to ​porażka.​Tak to odbieram i długo trwała u mnie
akceptacja Taty decyzji i jego braku, braku obecności tu na miejscu. To prawie tak jak
syndrom pustego gniazda. To tak gdy dzieci opuszczają swój rodzinny dom i przenoszą się
do swoich domów. Znam osobę, która wpadła, aż w depresję, po “oddaniu”, przeniesieniu
swojej matki do domu seniora.
Zawsze uważałam, iż będę, będziemy się opiekować Tatą do końca, jednakże moje zdrowie,
zupełnie już uniemożliwia sprawowanie opieki. Również nasze warunki mieszkaniowe nie
pozwoliły zaproponować i przeprowadzić Tatę do nas. Jestem zdania, iż pobyt seniora w
takim domu j​est i może być odpowiedni​. Zwłaszcza w momencie dużego pogorszenia
zdrowia osoby starszej. Gdy opiekun (dziecko seniora) nie może sprawować już opieki, albo
z innych przyczyn, dobrze jest się zdecydować na taki krok.
Jakie warunki powinien spełniać dom seniora?
Najważniejsze wydaje się, sprawdzenie czy dom ma ​zezwolenie wojewody n​a prowadzenie
usług i zapewnienie całodobowej opieki. Dom winien spełniać w​ arunki określone w ​Ustawie
z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, R​ ozporządzeniu M​ inistra Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej oraz w
Obwieszczeniu ​Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2018 r. w

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

57

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w
sprawie domów pomocy społecznej (Dz.U. 2018 poz.734).
Link do Ustawy z 2004 r. - ​kliknij tutaj -
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20040640593/O/D20040593.pdf
Link do Rozporządzenia z 2012 r. -​kliknij tutaj -
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20120000964/O/D20120964.pdf
Link do Obwieszczenia z 2018 r - ​kliknij tutaj -
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000734/O/D20180734.pdf

Dom Seniora p​ owinien posiadać ​takie pomieszczenia jak:​
1) pokoje mieszkalne jednoosobowe i wieloosobowe, 2) pokoje dziennego pobytu, 3)
jadalnia, 4) gabinet medycznej pomocy doraźnej, 5) kuchenka pomocnicza, 6)
pomieszczenie pomocnicze do prania i suszenia, 7) pokój gościnny, 8) miejsce kultu
religijnego zgodne z wyznaniem mieszkańca domu, jeżeli nie ma on możliwości
uczestniczenia w nabożeństwach poza domem, 9) inne pomieszczenia techniczne służące
zaspokajaniu potrzeb sanitarnych mieszkańców domu
Dom Seniora​powinien zapewnić:
a) co najmniej 3 posiłki dziennie, w tym posiłki dietetyczne, zgodnie ze wskazaniem lekarza;
b) przerwę między posiłkami nie krótszą niż 4 godziny, przy czym ostatni posiłek nie
powinien być podawany wcześniej niż o godzinie 18; c) dostęp do drobnych posiłków i
napojów między posiłkami; d) możliwość spożywania posiłków w pokoju mieszkalnym, w

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

58

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

razie potrzeby karmienie; e) środki higieny osobistej, środki czystości, przybory toaletowe i
inne przedmioty niezbędne do higieny osobistej; f) sprzątanie pomieszczeń, w miarę
potrzeby, nie rzadziej niż raz dziennie.
W Domu Taty zauważyłam​3 minusy​, żeby nie było, że jest tylko dobrze. Winda jest tylko
dla jednej osoby na wózku. W razie pożaru, czy innego zdarzenia, osoby mieszkające na I i
II piętrze mogą mieć problem z szybkim opuszczeniem pomieszczenia.
Nie było też, przez 4 miesiące, żadnych dodatkowych zajęć, poza codzienną gimnastyką i
mszą świętą w jeden dzień. Może w okresie letnim są zawieszane takie zajęcia, bo
odpowiedni pokój z różnymi przydatnymi materiałami do rękodzieła, gry, czy książki jest na
miejscu. Powinien być też, wg mnie, choć jeden dzień w tygodniu, oprócz lekarza
rodzinnego, p​ sycholog​.
Wiele pensjonariuszy nie radzi sobie z rozłąką z rodziną, poważnymi chorobami, czy innymi
kłopotami. Mój Tato, sam opowiadał to. Nagraliśmy 3 odcinki mojego​podcastu​, który
można odsłuchać na platformie Anchor -​www.anchor.fm/kasia2​, sam senior przybywający do
domu seniora, domu opieki,​powinien być przygotowany​do takiego pobytu. Nie tylko
chodzi tu o rzeczy, które należy ze sobą zabrać, ale ważne jest też nastawienie, dobry
nastrój, dawanie sobie rady w innym otoczeniu, chęć poznawania i rozmawiania z
pensjonariuszami i otwarcia się na relacje z innymi osobami i w miarę swoich możliwości
udzielanie pomocy innym.
Jakie są d​ obre strony d​la rodziny seniora. Przede wszystkich zmniejsza się stres i obawa o
swojego rodzica, z racji sprawowanej całodobowej opieki przez wykwalifikowane opiekunki.
Ja np. już coraz mniej jestem nastawiona na alarmujący telefon w dzień czy w nocy, nie
jestem już taka spięta, “na baczność”, zdarza mi się również pójść do sklepu ​bez telefonu​,
myślę, że każde dziecko, które opiekowało się przez lata swoim rodzicem, zrozumie o czym

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

59

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

piszę. Mogę też planować swoje życie bardziej wg siebie, a nie wg obowiązków względem
Taty. ​Niestety, minusem i to bardzo dużym jest tęsknota...
Jeszcze raz wspomnę, pożądane byłoby, przy organizacji opieki nad starszą osobą,
rozmowa i przedyskutowanie w rodzinie, wszystkich możliwych rozwiązań. Słuchanie
przede wszystkim siebie i nie decydowania wg opinii innych, również mnie, autorki
powyższych zdań, ale rodziny, tj. dzieci (bliskich) i seniora.

Rozdział IV . Aktywizacja
1. Aktywność fizyczna
Lekarze, rehabilitanci mówią często do pacjentów - ćwiczyć. W każdej gazecie można
znaleźć artykuły o tym, jak sport czy ćwiczenia dobrze wpływają na nasze zdrowie.
A ja powiem tak, nie jest łatwo wybrać odpowiednią gimnastykę, aktywność fizyczną dla
osoby starszej, chorującej na różne choroby wieku starszego. Nie jest łatwo wybrać i
ćwiczyć zwłaszcza gdy w młodszym wieku nie uprawiało się żadnego sportu.
Myślę, że dobrze by było, aby lekarze rodzinni i geriatrzy tłumaczyli, jaką aktywność wybrać.
Tato ćwiczy codziennie, szczerze go podziwiam. Ja ćwiczę - gimnastykuję się od zawsze,
można powiedzieć.
W dzieciństwie dużo pływałam (byłam w klasie sportowej) i brałam udział w zawodach
pływackich. Potem w młodości dużo jeździłam na nartach, chodziłam po górach. Następnie
kupiłam pierwszy rower, bodajże za drugą wypłatę (za pierwszą wypłatę kupiłam owczarka).
Chodziłam na aerobik, ćwiczenia na kręgosłup pod okiem rehabilitanta, pilates i dużo
spacerów.

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

60

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Teraz oczywiście dalej ćwiczę (ponad godzinę dziennie). Myślę, że bez ruchu mój
kręgosłup i stawy, już by się nie ruszały. Ćwiczę pomimo bólu.
Ostatnio widziałam w internecie 87-letnia panią ćwiczącą na drążkach, albo starsze pary
tańczące tango, albo jak para małżeńska jeżdżącą na rolkach.
Jaki rodzaj aktywności fizycznej wybrać?
Proponuję dla osób starszych takich, którzy zaczynają dopiero przygodę ze sportem, albo
dostali zalecenie od lekarza : ​jogę, tai chi, marszobieg​(we własnym rytmie i powoli, samo
bieganie nie jest odpowiednim sportem dla osób chorych na stawy), j​azdę na rowerze,
chodzenie z kijkami - nordic walking, pływanie, spacery - długie!
Każde z tych sportów zaczynać trzeba od małych kroków, tj. ćwiczyć na początku krótko, we
własnym rytmie, jeśli zaboli coś nowego (jak mówią rehabilitanci - "ból korzenny") - przestać,
odpocząć i zacząć od nowa.
Przy ​gimnastyce m​ ożna rozłożyć sobie koc, karimatę, duży gruby ręcznik na podłodze, albo
ćwiczyć na tapczanie. Można też kupić piłkę rehabilitacyjną, jest to koszt ok. 30 zł. - często
dostępna w marketach. Ćwiczenia są doskonałe dla osób po zawałach.
Jazda na rowerze​, niekoniecznie namawiam do kupna roweru (koszt od 300 zł. wzwyż).
Może na początek pożyczyć od kogoś. W wielu miastach są wypożyczalnie rowerów (w
Katowicach można wypożyczać od wiosny do jesieni), ostatecznie kupić rower używany na
aukcjach (np. Allegro, na olx.pl lub dać ogłoszenie w lokalnym portalu ogłoszeniowym).
Jazda na rowerze jest dobra dla chorujących na astmę (ważne!​​: kwadrans przed wysiłkiem,
warto zastosować, krótko działające leki rozszerzające oskrzela, czyli preparaty z grupy
beta-mimetyków - trzeba o oczywiście skonsultować z lekarzem).

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

61

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Nordic walking​- czyli chodzenie z kijkami - sport ten jest bardzo popularny i właściwie
każdy może go wykonywać. W dzielnicy, w której mieszkam, to właśnie starsze osoby
głównie chodzą z kijkami. Fajny sport, bo gdy się wybierzesz z małżonkiem, to integruje, jak
z koleżanką to można jeszcze poplotkować!
Kijki również są obecnie dostępne w niskich cenach w marketach.
Szczególnie dla osób chorujących na nadciśnienie i cukrzyków (ważne! - trzeba przed
ćwiczeniami zmierzyć poziom cukru i po nim, przed wysiłkiem, zjeść posiłek z
węglowodanami - skonsultować z lekarzem diabetologiem).

Pływanie - ćwiczenia w wodzie​- wg mnie, bardzo przyjemny sport, rozluźnia mięśnie,
nadaje figury i nie męczy. Na początek, lepiej zapytać instruktora, jak zgrać oddechy z
ruchami ciała. Polecane dla osób ze zwyrodnieniami stawów i chorobami kręgosłupa.
(Ważne - po basenie, pół godziny trzeba odpocząć,dobrze się wysuszyć, przed wyjściem do
domu, zwłaszcza kiedy jest jeszcze zimno na dworze).

Tai - chi -​ bardzo spokojna, wyluzowana gimnastyka, tu wykonuje się ćwiczenia na stojąco
zgodnie z oddechem. Ostatnio wprowadza się te ćwiczenia w szpitalach, na oddziałach
kardiologicznych i w sanatoriach.

Joga​- ćwiczenia zaawansowane, szczególnie polecana w dolegliwościach kręgosłupa. Jest
kilka rodzajów jogi, nawet joga twarzy. Joga to nie tylko ćwiczenia, ale też oddychanie,
wyciszenie i medytacja.

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

62

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Gdzie szukać i jak ćwiczyć?
Gimnastykę i ćwiczenia na piłce można wykonywać w domu lub na zajęciach dla seniorów w
domach kultury, klubach seniora itd. Często takie ćwiczenia są bezpłatne, lub płatność jest w
wysokości 10 - 15 zł.
Przy schorzeniach kręgosłupa, bardzo ważne jest dobranie ​odpowiednich ćwiczeń​! Ja
mam kilka przepuklin w kręgosłupie i długo dochodziłam do tego jak dobrać ćwiczenia, bo
niektórymi pogarszałam dolegliwości.
Polecam w tym przypadku, jednak, ​ustalenie ćwiczeń z rehabilitantem,​może to wiązać się
z kosztem wizyty w prywatnej przychodni. W przychodniach "państwowych" rehabilitanci
niechętnie udzielają takich porad. Niekiedy prywatne przychodnie rehabilitacyjne mają "dni
otwarte" (darmowe) i najlepiej wtedy skorzystać i spytać dokładnie.
Przykłady ćwiczeń (nawet kursy) można znaleźć na portalu You Tube.pl (na tym portalu nie
trzeba się rejestrować). Wpisać w ​polu wyszukiwania ​- (znajduje się on na górze strony)
słowa: ćwiczenia, gimnastyka, joga, tai-chi itd. i postępować wg podanych ćwiczeń na
filmach.
Przykłady ćwiczeń można też znaleźć w telewizji.
Można też kupić książki - to już może być większy koszt. No i oczywiście można korzystać z
klubów fitness lub siłowni które oferują też ćwiczenia dla seniorów. Koszt może być w
wysokości ok. 120 zł na miesiąc.
Kiedy i jak uprawiać sport?

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

63

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Rehabilitanci zalecają ćwiczyć nawet codziennie. W chorobach kręgosłupa nie zalecają
ćwiczyć rano, po przebudzeniu. Lepiej trochę się tylko rano porozciągać. Zalecają ćwiczyć w
godzinach popołudniowych, przez 1 godzinę, przed kolacją, ale codziennie.
Jazda na rowerze, marszobieg, pływanie, może być wykonywana w godzinach
dopołudniowych. Najlepiej ustalić sobie rytm dnia tak, aby "wpasować" daną aktywność
między posiłkami a obowiązkami domowymi.
Podczas pobytu w sanatoriach, gdzie dużo się ćwiczy, można spisać ćwiczenia na kartce i
również popytać rehabilitanta jak stosować je w domu.
Miłego uprawiania sportu i radości z tego, że robi się coś dla siebie!

2. Aktywizacja w środowisku lokalnym
.
Tak jak jestem wielką admiratorką Facebooka, tak jestem też za uczestnictwem seniorów w
różnych spotkaniach, warsztatach, spotkaniach, koncertach, czy wydarzeniach sportowych.
W miejscach takich jak: k​luby seniora, centra seniora, akademie, koła przy domach
kultury i spółdzielniach mieszkaniowych, koła emerytów przy Polskim Związku
Emerytów i Rencistów. zespoły śpiewacze przy klubach osiedlowych lub w parafiach,
Uniwersytety Trzeciego Wieku​(wspaniała forma edukacji, zajęć, wspólnych spotkań), ​koła
gospodyń wiejskich i miejskich ​są głównie b​ ezpłatne. ​Jedynie w Uniwersytetach
Trzeciego Wieku jest odpłatność, jednakże, często rozkładana jest na raty i nie jest ona
duża, w porównaniu do ilości wykładów czy warsztatów.
Tato uczestniczył w wykładach w Uniwersytecie Trzeciego Wieku przy Uniwersytecie
Ekonomicznym w Katowicach, chodził na wykłady ze sztuki i historii. Był z nich ogromnie
zadowolony. Moje koleżanki seniorki, które uczestniczą w UTW przy Uniwersytecie Śląskim

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

64

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

również uważają, że to wspaniałe miejsce dla seniorów, chcących nauczyć się czegoś
nowego lub powtórzyć swoją wiedzę sprzed lat.
W tych instytucjach, jest składany bardzo duży nacisk na to by seniorzy dobrze i komfortowo
się czuli. Organizatorzy, czyli organizacje społeczne, organizacje kościelne, uniwersytety itp.
przygotowując swoją ofertę dla seniorów, przykładają dużą staranność i profesjonalność. I
nie wynika to z zobligowania np. składanym sprawozdaniem z działalności, czy otrzymanych
dotacji, ale z ludzkiego serca i chęci pomocy dla osób starszych.

Są też prowadzone warsztaty, zajęcia muzyczne, rękodzielnicze dla seniorów w ​domach
kultury.​Są tam też kluby sportowe, karciane, koncerty darmowe oraz warsztaty z obsługi
komputera, smartfona i tabletu, czasami z odpłatnością.
Niektórzy seniorzy mówią już, że różnych możliwości spędzania czasu jest tak dużo, iż
brakuje im czasu w tygodniu! A przecież oddają się też swoim pasjom w domu i mają
normalne obowiązki domowe. Ta różnorodna oferta nie zawęża się tylko do dużych miast.
Moje ciocie, w podczęstochowskiej wsi, korzystają również intensywnie w kole emerytów z
wycieczek, biesiad i koncertów.
Jak szukać​takich miejsc w swoim mieście? Na początku najlepiej zapytać znajomych,
sąsiadów, a potem w domach kultury, w gazetach, na stronach internetowych urzędów
miast, w wydarzeniach na Facebooku. Większość instytucji ma na Facebooku swoje strony,
gdzie informują o spotkaniach.
Ja jeszcze, namawiam do wolontariatu, d​ ziałań społecznych​w organizacjach
pozarządowych, klubach, towarzystwach, związkach, grupach nieformalnych, zrzeszeniach.
W jakich ​rodzajach ​działalności można działać? Na rzecz swojego osiedla (dzielnicy), na

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

65

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

rzecz ludzi (dzieci, samotnych, bezdomnych, chorych itd.), na rzecz zwierząt, zabytków,
kultury, muzyki, ekologii, historii itp. Można działać w już istniejącej organizacji lub założyć
swoją. Założenie stowarzyszenia zwykłego jest łatwe, a jej prowadzenie nieskomplikowane.
Do stowarzyszenia zwykłego potrzebne są 3​ ​osoby i aby zarejestrować takie stowarzyszenie
należy złożyć wniosek w swoim urzędzie miasta. Aby utworzyć stowarzyszenie rejestrowe,
potrzebnych jest 5​ ​osób i należy je zarejestrować w sądzie rejestrowym.
Więcej informacji na temat zakładania stowarzyszeń i fundacji można znaleźć w serwisie
Strona główna - ngo.pl
Co mówi Wikipedia o stowarzyszeniach?
"Stowarzyszenie jest dobrowolnym, trwałym i samorządnym zrzeszeniem o celach
niezarobkowych, które samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury
organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące jego działalności, opierając ją na
pracy społecznej członków."
"Stowarzyszenie to grupa osób, które mają wspólne zainteresowania lub wspólny cel.
Razem chcą rozwijać swoje zainteresowania lub osiągnąć wyznaczony sobie cel (np. wpisać
zabudowania fabryki do rejestru zabytków, odnowić ją itd.)."
Co jeszcze ​daje​stowarzyszenie, a właściwie, co dają działania społeczne, jaką dają
korzyść?

1. można poznać innych ludzi o podobnym wieku i zdrowiu, 2. można nabyć
nowe doświadczenia 3. można wykorzystać doświadczenie, jakie zdobyło się
podczas pracy zawodowej, 4. można poczuć się potrzebnym, 5. można (choć
na jakiś czas) zapomnieć o dolegliwościach chorobowych, poczucia

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

66

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

samotności (po śmierci małżonka, braku przyjaciół, 6. można odczuwać
radość, z tego, że robi się coś nowego i dla innych, 7​. ​:​można zainspirować
innymi osobami, sprawami, wydarzeniami, 8. można nagadać się dowoli, 9.
można wyłączyć się (choć na jakiś czas) z polityki i przykrych wiadomości w
mediach, 10. zapomnieć (choć na jakiś czas ) o swoich problemach, 11. znaleźć
poczucie sensu życia, 12. zadowolenie życiowe, 13. podniesienie swojej wartości,
14. poczucie bycia w kręgu osób, w gremium, które mają zrobić coś dla osób w
podobnym stanie, 15. poprawa, w części, stanu zdrowia, 16. otrzymać wsparcie

Niektóre, powyższe, sformułowania zaczerpnęłam z książki "Pozytywne starzenie się"
autorstwa Roberta. D. Hilla
Może nie być łatwo, może nawet być czasem trudno, bo zakładanie stowarzyszenia wymaga
pracy, a dokumentacji już dużo. Ale co to dla osób starszych, posiadających doświadczenie
zawodowe i życiowe? Właśnie seniorzy mają ku temu największe kompetencje. Bo nawet,
jeśli coś będzie nowe, nieznane, to można poznać bez problemu posiadając życiową
mądrość!
Co jeszcze daje działalność społeczna? Rozwój osobisty, socjalizację
kulturalno-artystyczną, wprowadzenie na powrót w świat kultury i sztuki, wzmacnianie
poczucia własnej wartości, aktywny i zdrowy styl życia, aktywizację sportowo rekreacyjną i
rehabilitacyjną.
Jestem wielką admiratorką życia, bycia z seniorem w rodzinie, przebywania razem,
uczestniczenia w rodzinie razem. Ale drodzy seniorzy, dzieci wszystkiego za Was nie zrobią
i nie załatwią! Bo ciężko pracują, to też. To do Was seniorów apel - trzeba samemu o siebie
zadbać, głównie wtedy też, gdy małżonek/małżonka odejdą.

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

67

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Dobrze jest być samodzielnym, zorganizowanym. I wyjść z domu!
Bycie w towarzystwie osób tego samego wieku - w​ zbogaca, umila czas​. Można się przy
okazji zapytać o jakiś problem, pośmiać się razem, "zobaczyć" jak żyją inni, To pomaga,
słysząc o problemach innych, można dojść do wniosku: ​"och to mam podobne problemy,
inni też tak mają i jakoś dają sobie radę, to ja też sobie dam radę i nie będę narzekał".​

Opiekunie seniora (członku rodziny seniora)
Warto wyszukać informacji o zajęciach, o klubach seniora, różnych uniwersytetach
trzeciego wieku i podpowiedzieć swojemu rodzicowi starszemu, napisać na kartce,
pokazać w internecie czy gazecie.
Może na pierwszy raz zorganizować transport. Wytłumaczyć na czym polegają dane
zajęcia, co Twój starszy rodzic (starszy członek rodziny) będzie z tego miał. Jak dużo
z tego skorzysta.
Podpowiedzieć z jakim sąsiadem, znajomym może wybrać się na zajęcia. Ale potem,
lepiej, by senior sam organizował swój czas, by był aktywny i samodzielny
.

3. A​ ktywność poprzez internet
Wykorzystywanie wiadomości internetowych to kopalnia wiedzy. Przez internet można
wybrać się na wycieczkę wirtualną po muzeach, galeriach sztuki, słuchać na żywo
koncertów, czytać książki, uczyć się języków obcych lub innych tematów.

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

68

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Będąc użytkownikiem portali społecznościowych: Facebook, Whatsapp, Skype, Twitter czy
innych można kontaktować się ze znajomymi, tworzyć grupy wspólnych zainteresowań,
wymieniać myśli czy poglądy, prosić o pomoc. Są ośrodki, które robią kursy internetowe dla
seniorów.
Jak pisałam, jestem wielbicielką i gorącą użytkowniczkom Facebooka.​A​ Facebook​​to nie
tylko instrument dla młodych. jest wiele grup dedykowanych seniorom. Niektóre z tych grup
mają charakter zamkniętych. Do tych grup można dołączyć klikając w pole "​Dołącz do
grupy" ​i poczekać na dołączenie.​​Informację o dołączeniu do grupy zobaczymy w​s​woich
powiadomieniach.
Dostępu do tych grup udziela administrator grupy. W grupach zamkniętych komentarze są
widoczne tylko dla członków.
Są grupy zainteresowań: o rękodziele, psach, kotach, o dbaniu o ogród, kolekcjonerskie,
sportowe, o gotowaniu i mnóstwo innych. Pamiętać należy o stosowaniu się do r​egulaminu
danej g​rupy, który jest zawsze umieszczony w opisie grupy. ​UWAGA:​należy zwracać
wielką uwagę na b​ ezpieczeństwo.​Nie podawać numerów PESEL, danych kontaktowych
nieznajomym, numerów telefonów, adresów. W miejscach gdzie podajemy takie informacje,
są zawsze szyfrowane i w polu adresu jest znaczek k​łódki.
(W​ przygotowaniu - Poradnik z obsługą Facebooka dla seniorów)​

Można jeszcze pisać takie blogi. Zauważyła to też osoba komentująca posta na moim
blogu. "A ja sobie pomyślałam, że pisanie bloga to świetne zajęcie dla seniora.” I sama
zaczęła pisać blog. Starsi ludzie często spisują swoje wspomnienia i bywają wyobcowani.
Pisanie bloga w tym przypadku pozwala zrealizować 2 potrzeby, a poza tym świetnie uczy
informatycznej, współczesnej strony rzeczywistości! Co Wy na to seniorzy?
Można opisywać historie z życia wzięte, wspomnienia z wakacji, z wycieczek, imprez.

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

69

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

5. Instytucje publiczne działające na rzecz seniorów ​(stan na wrzesień 2019 r.)
Główną instytucja publiczna działającą na rzecz seniorów jest​Ministerstwo Rodziny, Pracy i
Polityki Społecznej
“11 września 2015 r. przyjęta została ustawa o osobach starszych (Dz. U. poz. 1705).
Dokument zobowiązał organy administracji publicznej, państwowe jednostki organizacyjne
oraz inne organizacje zaangażowane w kształtowanie sytuacji osób starszych, do
monitorowania sytuacji osób starszych w Polsce, czego efektem jest przygotowana
corocznie przez Radę Ministrów - Informacja o sytuacji osób starszych w Polsce.
Produktem tego procesu jest corocznie przygotowywana przez Radę Ministrów ​Informacja
o sytuacji osób starszych w Polsce.​W artykule 1 ustawy określony został zakres
monitorowania i przedstawiania informacji o sytuacji osób starszych, a także podmioty
uczestniczące w realizacji tego zadania oraz źródła jego finansowania. Informacja o sytuacji
osób starszych w Polsce za rok 2015 stanowiła historyczne opracowanie, jako że była
pierwszym dokumentem dotyczącym sytuacji osób starszych w Polsce, a także stanu
realizacji polityki senioralnej przygotowywanym przez Radę Ministrów.”
“​Jednym z najważniejszych działań realizowanych w ramach polityki senioralnej jest
Program Wieloletni „S​ enior+​” na lata 2015 – 2020 skierowany do jednostek samorządu
terytorialnego. Jego celem jest zwiększenie aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym
seniorów poprzez rozbudowę sieci Dziennych Domów „Senior+” i Klubów „Senior+”.
Aktywni seniorzy korzystają z projektów finansowanych w ramach​Rządowego Programu
na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych​. Organizacje działające na rzecz osób
starszych np. fundacje czy stowarzyszenia mogą otrzymać dofinansowanie na realizację

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

70

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

działań w jednym z czterech priorytetowych obszarów: edukacja osób starszych, aktywność
społeczna promująca integrację wewnątrz- i międzypokoleniową, partycypacja społeczna
osób starszych, usługi społeczne dla osób starszych.
Musimy jednak pamiętać, że nie każdy senior cieszy się dobrym zdrowiem, jest samodzielny
i aktywny. Dla tych osób powstał program ​„Opieka 75 +”​, który polega na wspieraniu
samorządów gminnych w realizacji usług opiekuńczych dla osób w wieku 75 lat i więcej.”

Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014–2020
pomaga w aktywizacji seniorów.​"Program zakłada działania jednocześnie w czterech
obszarach obejmujących aktywność społeczną seniorów. Opiera się na następujących
priorytetach:​​Edukacja osób starszych, Aktywność społeczna promująca integrację
wewnątrz- i międzypokoleniową, Partycypacja społeczna osób starszych, Usługi społeczne
dla osób starszych”
(Więcej zobacz: ​http://www.mpips.gov.pl/seniorzyaktywne-starzenie/rzadowy-program-asos/.
Program ten przekazuje, w dotacjach, wiele środków finansowych na działania dla seniorów.
Więcej informacji o działaniach Ministerstwa -
https://www.gov.pl/web/rodzina/seniorzyaktywne-starzenie

Wiele informacji dla osób starszych można znaleźć na stronie internetowej Rzecznika Praw
Obywatelskich,​a zwłaszcza informację o “Złotej Księdze Praktyk”

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

71

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

“Zbieranie dobrych praktyk na rzecz społecznego uczestnictwa osób starszych jest
kontynuacją projektu prowadzonego przez Rzecznika Praw Obywatelskich i Komisję
Ekspertów ds. Osób Starszych od 2014 r. Jego celem jest promowanie wartościowych
inicjatyw podejmowanych na rzecz osób starszych i z osobami starszymi. W szczególności
RPO zależy na dostrzeżeniu i rozpropagowaniu działań, które służą budowaniu
społeczeństwa spójnego, przyjaznego wszystkim grupom wiekowym.”
Więcej -
https://www.rpo.gov.pl/sprawy-wazne-dla-obywateli
W urzędach marszałkowskich i wojewódzkich, też można wyszukać wiele informacji np. w
Śląskim Urzędzie Marszałkowskim na stronie “Śląskie.Dla seniora”
https://seniorzy.slaskie.pl/​można znależć wiadomości o Śląskiej Karcie Seniora, Śląskiej
Radzie Seniorów, Poradnik seniora, Kopercie Życia.
Na stronie Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach wiadomości dla seniorów można
wyszukać w zakładce “Dla seniora” - h​ttp://www.katowice.uw.gov.pl/usluga/dla-seniora
gdzie można uzyskać informacje o wydarzeniach dla seniorów w województwie i Programy
dla seniorów (w tym o Programie A​ SOS​i ​Senior+)​
Instytucją publiczną działającą tylko dla seniorów jest O​ bywatelski Parlament Seniorów​.
“Obywatelski Parlament Seniorów ​to apolityczne, neutralne religijnie i światopoglądowo
ogólnopolskie przedstawicielstwo osób starszych, reprezentujące interesy 9 milionów
seniorów w Polsce. OPS jest unikalną formą aktywności i uczestnictwa osób starszych w
procesie budowy społeczeństwa obywatelskiego, inspirowania kierunków polityki senioralnej

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

72

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

oraz konstruktywnego dialogu z podmiotami życia publicznego w kształtowaniu sytuacji i
godnego życia seniorów.
Inauguracyjna sesja Obywatelskiego Parlamentu Seniorów została zwołana 1 października
2015 roku w Sali Posiedzeń Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej jako efekt trwającego ponad
dekadę procesu integracji ruchu senioralnego w Polsce. Utworzenie OPS było wypełnieniem
rekomendacji Parlamentu Europejskiego, która zaleca powołanie w każdym państwie
członkowskim Unii Europejskiej Parlamentu Seniorów mającego wpływ na politykę państwa
wobec osób starszych.”

Obywatelski Parlament dla seniorów ma siedzibę w Warszawie przy ul. Patriotów 309.
Przewodniczącą Parlamentu jest p. K​ rystyna Lewkowicz,​ w Delegaturze Śląskiej
przewodniczącą jest p.​Zuzanna Geilke​.

W 2013 r. ​w wyniku nowelizacji ustawy o samorządzie gminnym wprowadzono wyraźną
podstawę prawną do tworzenia gminnych rad seniorów. Rolą gminnej rady seniorów jest
przede wszystkim komunikowanie potrzeb osób starszych poprzez opiniowanie i
konsultowanie dotyczących ich decyzji lokalnych władz. Może ona jednak podejmować
również wiele innych działań na rzecz poprawy sytuacji seniorów i seniorek w gminie. Warto
zdawać sobie sprawę z szerokiego zakresu możliwej działalności gminnych rad seniorów

6. Jaką wybrać pasję, tworzoną w domu

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

73

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Na temat różnych pasji rozmawialiśmy wiele razy w grupie na Facebooka “Śląscy Seniorzy”
www.facebook.com/groups/SlascySeniorzy.​Dopiero, gdy jako prezes stowarzyszenia
“Seniorzy i Przyjaciele” zorganizowałam pierwszą wystawę rękodzieła, przekonałam się, jak
wspaniałe rzeczy tworzą seniorzy. Piękne rzeczy, niejednokrotnie przewyższały rękodzieło
spotykane na kiermaszach profesjonalnych wystawców rękodzieła. Sama często “bawię” się
w malowanie, tworzenie kartek, czy kwiatków, ale na widok rzeczy, które przyniosły seniorki,
od razu, po ludzku, pozazdrościłam ich umiejętności.
Seniorze, jeśli nie możesz z różnych przyczyn korzystać z organizowanych spotkań,
polecam zajęcie się pasjami, a właściwie hobby w domu.
Jakie to mogą być p​ asje​, wspomniane przez mnie ​rękodzieło,​czytanie książek, słuchanie
audiobooków, czytanie e-booków (tak tak jak moja książka), kolekcjonowanie pięknych i
ciekawych rzeczy, oglądanie koncertów muzycznych i gra na instrumencie, oglądanie sportu
w telewizji, gotowanie ciekawych, nowych potraw, reperowanie, przeróbki, renowacje np.
mebli, zielarstwo, farbowanie, malowanie tkanin (ubrań), układanie bukietów, kaligrafia, czyli
sztuka pięknego pisania, modelarstwo, wikliniarstwo, gra w karty, gra w planszówki
(ogromnie popularne, można nabyć już specjalnie przygotowane dla seniorow gry
rozwijające pamięć, spostrzegawczość i koncentrację), grafiki komputerowe, blogowanie,
pisanie wierszy, opowiadań, nauka języka, rozwiązywanie krzyżówek, szarad, rebusów,
genealogia (ogromnie ciekawe hobby!), uczenie się on line (mnóstwo darmowych kursów
można znaleźć w internecie) i inne.
Osobno podaję różne rodzaje r​ękodzieła,​którym za niewielką odpłatnością można zająć się
w domu - malowanie, rysowanie, szycie, robienie na drutach, na szydełku, tworzenie ozdób,
kwiatów, zwierzątek z materiału, papieru, bibułki, haftowanie, decoupage, makrama,

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

74

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

lepienie, tworzenie z masy solnej/plasteliny/modeliny, tworzenie własnych kosmetyków,
tworzenie kartek okolicznościowych, świątecznych, rzeźbiarstwo, suszenie kwiatów, robienie
zielników.
Prawie w każdym z wymienionych wyżej hobby, można po niewielkim szkoleniu, zajmować
się i samemu tworzyć wg swojego pomysłu różne piękne rzeczy. Ważne jest napewno, to
żeby nie zrażać się na początku niepowodzeniami. Ale i też nie dążyć do perfekcyjności.
Ważna w hobby jest zabawa, poświęcenie czasu, zajęcie ew. przykrych myśli a i też,
możliwość pochwalenia się rodzinie, sąsiadom, znajomym swoimi robótkami. Wszelkie prace
ręczne pozwalają też zniwelować ​stres, niepokój, nerwicę i depresję​. Uczą cierpliwości,
dyscypliny, precyzji, rozwijają logiczne myślenie, kreatywność, czy dostrzeganie szczegółów.
Seniorze jeśli do tej pory nie znalazłeś swojej pasji, podpowiem Ci dobry sposób.
Wypisz na kartce wszystkie, powyższe rodzaje (te domowe i te organizowane przez kogoś),
które Ci się spodobały. Dopisz do nich te, o których myślałeś, marzyłeś w przeszłości czy
młodości. Przy każdej pasji, nazwie, napisz tak lub nie, tzn. czy po wypisaniu tych nazw,
która, od razu będzie Ci nie odpowiadać. Następnie pomyśl, jakie materiały, jeśli chodzi o
hobby manualne, domowe, będą Ci potrzebne, lub co w podanych przeze mnie wyżej
działalności odpowiada Tobie. I w taki sposób zaanalizuj wszystkie pomysły i wybierz jedno,
dwa i spróbuj! Może też być tak, iż coś co w danej chwili Ci nie odpowiada, może stać się
ciekawe w przyszłości.
Życzę miłej zabawy i radości z pasji!
Opiekunie seniora (rodzino, krewni) - warto porozmawiać ze swoim rodzicem na temat
aktywności i fizycznej, aktywności w środowisku lokalnym, czy zajęcia się jakimś

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

75

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

hobby, pasją, zamiłowaniem. Wszystkie podane przeze mnie w tym rozdziale
przykłady są dostępne i często bezpłatne, a bardzo potrzebne, Można też pokazać w
internecie, czy gazecie (jest wiele gazet związanych z danym rodzajem rękodzieła) i
razem omówić, pomyśleć, czym rodzic może się zająć. Najważniejszym z tych
aktywności, jest uprawianie umiarkowanego sportu, ćwiczeń, co niejednokrotnie, jak
podają lekarze czy fizykoterapeuci, może zastąpić leki przeciwbólowe!

7. Jak otrzymać i korzystać z kart seniora
Karty seniora są wydawane przez Urzędy Miasta i Gminy na podstawie własnych uchwał.
Karty te upoważniają do korzystania z promocyjnych ofert przygotowanych przez partnerów
programu.
Każdy Urząd Miasta i Gminy ustala sam jakie dostępne są rabaty lub zniżki, podpisując
odpowiednie umowy z partnerami. Często można zrobić tańsze zakupy, napić się kawy za
pół ceny, skorzystać z fryzjera, czy pójść do kina, do teatru za połowę ceny. W ofertach
miast lub np. Ogólnopolskiej Karcie Seniora są również, uzdrowiska, pobyty z rehabilitacją.
Warto korzystać z takich ulg!
Każdy senior może otrzymać Kartę Seniora. Karty są bezpłatne i bezterminowe. Przed
złożeniem wniosku należy przeczytać dokładnie regulamin wydania Karty.
Po Karty Seniora należy udać się do u​ rzędu miasta i gminy​. W wielu przypadkach
bezpośrednim "wydawcą" Kart są stowarzyszenia lub inne organizacje senioralne, które
wygrały przetarg na wydawanie i przygotowanie Kart. Wydawane są przeważnie dla osób w
wieku 60+ i są imienne, tzn. że nie można ich przekazywać innym osobom. Należy pobrać

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

76

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

formularz zgłoszeniowy (w​ niosek​) o wydanie Karty, wypisać go dokładnie i oddać do
Urzędu. Terminy wydawania Kart Seniorów są podawane w Urzędach.

Podpisany formularz zgłoszeniowy może złożyć osoba trzecia (czyli ktoś z rodziny).
Dobrze jest zapytać czy w danym Urzędzie Karta ta może być przesłana pocztą, lub czy
może odebrać osoba trzecia z upoważnieniem pisemnym seniora.

Pobrać też trzeba oczywiście listę instytucji udzielające rabatów. Zazwyczaj też są
podawane w stronie internetowej bezpośredniego wydawcy Karty.
Pamiętaj seniorze o bezpiecznym przechowywaniu Karty.
Karty Seniora są dostępne w kilkunastu już miastach w Polsce jak:
Przykładowo - w Aleksandrowie Łódzkim, Białymstoku, Bochni, Bytomiu, Dębicy, Ełku,
Elblągu, Gdańsku, Gdyni, Giżycku, Gliwicach, Głogowie, Gniewinie, Gnieźnie, Jastrzębie
Zdroju, Katowicach, Kielcach, Kętrzynie, Kluczborku, Kołobrzegu, Kole, Korszach, Krakowie,
Lublinie, Lublińcu, Łebie, Łodzi, Łowiczu, Łukowie, Mielcu, Mysłowicach, Nowym Sączu,
Opolu, Ostrowie Wielkopolskim, Oświęcimiu, Płocku, Poznaniu, Radomiu, Raciborzu,
Reszlu, Rzeszowie, Rybniku, Siemianowicach, Sochaczewie, Sulechowie, Szczecinie,
Słupcy, Słupsku, Sopocie, Szczytnie, Tarnowie, Tarnobrzegu, Toruniu, Wrocławiu,
Węgrowie, Wieliczce, Wieluniu, we Wodzisławiu Śląskim, Zambrowie, Żorach.
W wielu miastach trwają prace nad uchwaleniem i przyznawaniem seniorom tych Kart.
W województwie śląskim jest Ś​ ląska Karta Seniora .
"Jest to oferta specjalnych usług, ulg oraz szczególnych uprawnień pozwalających na
udostępnienie zasobów instytucji kultury, rekreacji i edukacji na terenie Województwa

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

77

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Śląskiego w celu dodatkowego wsparcia i wzbogacenia życia osób, które ukończyły 60 roku
życia. Usługi realizowane w ramach Śląskiej Karty Seniora są oferowane przez partnerów
projektu. Na etapie rozpoczęcia wdrażania projektu jego bazowymi partnerami są podmioty
powiązane strukturalnie i kapitałowo z Województwem Śląskim - wojewódzkie samorządowe
jednostki organizacyjne i wojewódzkie osoby prawne. Jednakże mając na uwadze dążenie
do zapewniania seniorom dostępu do jak najszerszej oferty, przewiduje się włączenie do
projektu innych partnerów, w szczególności z sektora prywatnego i jednostek samorządu
terytorialnego.
Kto jest uprawniony do korzystania ze Śląskiej Karty Seniora?
Grupą uprawnioną do korzystania ze Śląskiej Karty Seniora są osoby, które ukończyły 6​0
rok życia.​ Dokumentem legitymacyjnym umożliwiającym skorzystanie z uprawnień
oferowanych w projekcie jest d​ owód osobisty.​ Jest to rozwiązanie wygodne, korzystne i
tanie w realizacji."
Informacja pochodzi ze strony Śląskiego Urzędu Marszałkowskiego, więcej informacji
https://seniorzy.slaskie.pl/content/slaska_karta_seniora_2

Ogólnopolska Karta Seniora.
Organizatorem programu ,,Ogólnopolska Karta Seniora” jest Stowarzyszenie MANKO z
Krakowa
"Program ,,Ogólnopolska Karta Seniora” jest programem przeznaczonym dla seniorów
zamieszkałych na terenie całej Polski, którzy dzięki posiadaniu karty, będą mogli skorzystać
z promocji przygotowanych przez partnerów Stowarzyszenia MANKO. Senior w rozumieniu
regulaminu to osoba powyżej 60 roku życia. Partner to podmiot (organizacja, instytucja,

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

78

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

przedsiębiorstwo), które przygotuje specjalną lub dostosuje już istniejącą ofertę promocyjną
na swoje produkty i/lub usługi dla seniorów."
Zgłoszenia przyjmowane są osobiście w siedzibie Stowarzyszenia Manko, lub pocztą
tradycyjną pod adresem: Stowarzyszenie MANKO ul. Słowackiego 46/30 30-018 ​Kraków​.
Stowarzyszenie prosi też, w razie możliwości, o dołączanie do zgłoszeń przesłanych pocztą
tradycyjną, zaadresowanej koperty ze znaczkiem zwrotnym.
Formularz zgłoszeniowy, regulamin oraz aktualna lista firm honorująca zniżki są dostępne
na stronie ​www.glosseniora.com
Na stronie tej jest możliwość wyboru województwa, w którym senior mieszka oraz Kategorie,
czyli Gastronomia, Kultura i rozrywka, Przejazdy, Turystyka i wypoczynek, Ubezpieczenia,
Usługi, Zdrowie i uroda. Przy każdej instytucji jest podana wysokość udzielonej zniżki. I
trudno wymieniać wszystkie propozycje, bo jest ich mnóstwo w każdym województwie.
W Katowicach
"U​ rząd Miasta w Katowicach serdecznie zaprasza mieszkańców Katowic do udziału w
realizacji programu z zakresu polityki społecznej pod nazwą,: „Aktywni Seniorzy”. Celem
programu jest wsparcie katowickich seniorów poprzez zwiększenie ich aktywności i
uczestnictwa w życiu społecznym.

Program skierowany jest do mieszkańców Katowic, którzy ukończyli 60 rok życia. Idea
programu polega na udzieleniu przez prywatnych przedsiębiorców i jednostki podlegające
Miastu Katowice, zniżek dla seniorów, które następnie są realizowane na podstawie
specjalnej Karty Programu „Aktywni Seniorzy” wydawanej w prowadzonym przez
Stowarzyszenie FAMI.LOCK, Punkcie Konsultacyjnym Programu na ul. 3 Maja 11 w
Katowicach (Siedziba Stowarzyszenia i TEATRU BEZ SCENY) oraz dostępnych publicznie
materiałów (dokumentów) na stronie internetowej Urzędu Miejskiego w Katowicach.”

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

79

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Na stronie h​ttp://www.aktywni-seniorzy.info/karta-seniora/ są dostępne: Uchwała Rady
Miasta, Wniosek o wydanie Karty, Regulamin Programu, informacja o porozumieniu z
partnerem.
Oczywiście można Wniosek złożyć osobiście, w Punkcie Konsultacyjnym przy ulicy 3 Maja
11 w Katowicach, prowadzonego przez Stowarzyszenie FAMI.LOCK
.
Telefon komórkowy 502 268 497, tel. 32 258 01 89
GODZINY OTWARCIA: Poniedziałek – 14:00 – 17:00, Wtorek – 10:00 – 15:00, Środa –
10:00 – 15:00, Czwartek – 10:00 – 15:00, Piątek- nieczynne"
Informacje pochodzą ze strony internetowej "Aktywni Seniorzy"
http://www.aktywni-seniorzy.info/
Seniorze warto korzystać ze zniżek i ulg. Opiekunie seniora, członku rodziny powiedz
podopiecznemu, rodzicowi o możliwościach, które dają Karty.
7. Wypowiedzi seniorów
Wypowiedzi seniorów ​(wszystkie wypowiedzi pochodzą z postów w mojej grupie na
Facebooku “Śląscy Seniorzy”oraz z mojego fanpage'a “Poradnik dla seniorów i ich bliskich”)

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

80

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

“Do bycia emerytem czy seniorem nigdy się nie jest gotowym. Nie pomogą rozmowy rodziny,
trzeba samemu sobie w głowie ustawić kierunek SENIOR. Rodzice nie akceptują swojej
starości, może z racji chorób i co tu ukrywać jakiegoś stopnia niepełnosprawności "fotelują" i
to niestety jest przyczynek do ich myślenia i zachowania".
Do tego procesu starzenia się należy się przygotować psychicznie. Też tak myślę, jeśli
każdy z nas wcześniej sobie tego nie przemyśli, nie zadba o jakieś zainteresowania, nie
znajdzie zajęć, pasji, to niestety przyszłość może być smutna.

Człowiek uczy się przez całe życie i pamiętać tu trzeba że; "organ nieużywany zanika". Tak
więc aby nie zanikły mięśnie oraz mózg należy je ćwiczyć i używać . Aktywność powoduje,
że te zalecenia są spełniane, przez co stajemy się bardziej sprawni : umysłowo i fizycznie,
nie mamy czasu na myślenie o tym co nas boli. Musimy zadbać o siebie wychodząc do ludzi,
co poprawia również nasze samopoczucie.Poznajemy nowych ludzi zawieramy przyjaźnie
towarzyskie itd. itp. Jednym słowem proszę wychodzić z domu i znaleźć to co Was
interesuje, pielęgnować to i rozwijać swoje pasje. Uwierzcie do tego nie potrzeba wielu
pieniędzy.
Bardzo trudno wyciągnąć starszych ludzi z domu. Często przyczyną jest : 1."lenistwo" ( wolę
zostać w domu i obejrzeć kolejny serial), 2. brak czasu ( dzieci podrzucają wnuki) , 3. strach
przed wyjściem do ludzi (bo już tak długo są sami, że nie potrafią rozmawiać z innymi i boją
się ośmieszenia) 4. choroba uniemożliwiająca wyjście z domu oraz 5. niewiedza ( nie
wiedzą,że w ogóle cokolwiek dzieje się dla n​ich w ich mieście i gdzie - informacje tego typu
nie docierają do nich)

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

81

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

To głównie kwestia mentalności.Przez wiele wiele lat starość to była głównie pomoc w
opiece nad wnukami i pomoc dzieciom.i takie mentalne odstawienie na boczny tor - bo
starszym to się już nic nie należy.Teraz, kiedy żyjemy znacznie dłużej i bardziej świadomie
to się zmienia,ale bardzo bardzo powoli i potrzeba chyba ze dwóch pokoleń, żeby się to
zmieniło i zrównało z Zachodem. Każda zmiana wymaga wysiłku i czasu tak że wszystko
przed nami. Mam nadzieję, że bardzo mądrzy i doświadczeni seniorzy wykorzystają jednak
możliwości i uaktywnią się
Motywacją mogłoby być większe rozpropagowanie, przez TV i prasę, tego jak intensywnie i
miło seniorzy, w różnych miastach, spędzają czas. Pokazanie, że to się dzieje i że już
bardzo wielu seniorów z tego korzysta (towarzysko, fizycznie, zdrowotnie) i że ich życie nie
musi być szare i smutne czy też ukierunkowane tylko na pomoc młodym. Pokazanie
seniorom, że mają prawo do innego lepszego życia, tak jak każdy inny człowiek.

Jestem niepełnosprawna i co dalej? I co dalej z życiem? Porównuję to, do czasu przejścia
na emeryturę właśnie. Jak ułożyć sobie dzień, jak nie bać się nowego czasu, bez znanych
sobie ludzi, bez obowiązków (sobie znanych), nie bać się zmian, jak "wyjść" do ludzi
nowych? Właśnie na spotkaniach, ktoś mówi, "było mi ciężko (jednak) przyjść, bo jednak
miałam trochę obaw".
W ogóle, na jakieś nowe spotkanie! Gdzie nikogo się nie zna! Nie tylko do nas! Nie wiem czy
dobrze to napisałam, czy jest to zrozumiałe. No i jednak, gdy nie mamy swoich obowiązków,
poukładanych w jakiś cel, plan (nawet!), to jest nie tak, jest inaczej, dziwniej. I może nie
chodzi tu o nieśmiałość, obawy, ale takie POUKŁADANIE, PORZĄDEK. Ale ludzie są różni i

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

82

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

czasem musi mieć coś swój cel, żeby przyniosło nam to radość, żebyśmy czuli się
komfortowo…
W naszym wieku trzeba się cieszyć każdym rankiem kiedy wstajemy, każdą przeżytą
godziną. Nie poddawać się złym myślom, nastrojom. Ludzie myślą czasem jak zabić czas, a
to czas ich zabija - więc nie myśleć za dużo, tylko działać. Moja recepta na dalsze życie -
trzeba się nauczyć korzystać z życia, cieszyć się każdą chwilą i nie myśleć za dużo o
chorobach.... młodzi też chorują
Pójście na emeryturę to nie wyrok śmierci. To kolej życia. Nie należy tak demonizować i bać
się tego wolnego czasu. Musimy zrobić wszystko aby się odnaleźć w takiej a nie innej
rzeczywistości. A prowadzenie seniorów za rączkę też nie jest dobre, bo pozbawia ich
starania się o realizację własnych potrzeb. Jest tyle wspaniałych rzecznych dla nas
organizowanych, że wystarczy tylko chcieć. Tylko chcieć i w tym cała rzecz.
Jestem już 17 lat na emeryturze i dalej brakuje mi czasu. Grunt to znaleźć sobie zajęcie.
Mam nadzieję, że aktywni wolniej się starzeją / bo nie ma czasu /
Drodzy koledzy Emeryci
Wiele zależy od tego w jakim przedziale jesteśmy i jakim zdrowiem obdarzył nas los. Gdy
zaliczałam się do 60 plus i 70 plus to nie wiedziałam, co to znaczy być emerytem. Dopiero
jak światem stają się 4 ściany, a kontakty to telefon, radio, książka, gazeta, telewizja, wtedy
RODZINA jest wartością bezcenna. Bo prawdą najprawdziwsza jest stwierdzenie że
SAMOTNOŚĆ ZABIJA.
Los jest dla mnie łaskawy dziękuję mu za to stokrotnie!

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

83

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Ja tam się nie nudzę ----
----raczej brak mi czasu. Chodzę na ćwiczenia pilatesu i zumby'''
---zajęcia dla 60+ jest wspaniałe i polecam wszystkim!
Nie wiem co to nuda, ważne żeby być kreatywnym. Znaleźć w sobie ukryty talent. Każdy
jakiś posiada. Nuda to próżność.. Ja nawet jak pracowałam to uwielbiałam robótki ręczne i
czytanie książek. Tak mam do teraz. Lista książek do przeczytania jest długa. Nie wiem co
to nuda.
Nuda na emeryturze? Prawie całe dnie miewam wypełnione po brzegi , na emeryturze nie
mam czasu się nudzić , na rzecz seniorów działa mnóstwo instytucji, oferują tysiące
propozycji. Emeryci mają niewiarygodne możliwości niemal bez zaangażowania
finansowego , wystarczą tylko chęci do wyjścia z domu. Nuda na emeryturze wynika z
charakteru człowieka , osoby otwarte na drugiego człowieka nie czują tego. Po prostu
szukają towarzystwa w wielu organizacjach, aby być wśród ludzi.
Jestem od paru lat na emeryturze i w początkowych latach odrabiałam moją listę "to do",
którą zaczęłam tworzyć w rok przed pójściem na emeryturę. Zastanawiałam się wtedy, jak
zniosę mój wolny czas po tak długim czasie pracy zawodowej, gdy godziny były podzielone
na minuty - i każda minuta zaplanowana była co do sekundy między domem a pracą. Wolny
czas był zawsze rarytasem i luksusem ... No więc na "to do" liście umieściłam wszystko, co
już zawsze chciałam zrobić, a czego nie robiłam z braku czasu. Począwszy od
"przemeblowania" i upiększenia ogródka, remontów w mieszkaniu, chęci malowania oraz
podróżowania, moja lista zaczęła być coraz dłuższa i musiałam ustawić priorytety, od
których chciałam zacząć już od samego pierwszego dnia na emeryturze ... Tak mija siódmy
rok - i nie mogę powiedzieć, że czuję się samotnie - albo że mi nudno. Jest tyle możliwości

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

84

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

nawiązania kontaktów w grupach, które wędrują w górach, z zapałem fotografują i dzielą ​się
informacjami oraz zdjęciami w internecie (na facebooku), jest tyle książek, których jeszcze
nie przeczytałam, jest tyle spraw - które nigdy nie przypuszczałam nawet że istnieją - myślę
że nie ma nudy i samotności ... A nawet gdyby, prace domowe to także coś - co można
pokochać. Czas spędzony z wnusią na wakacjach także przyczynił się do poznawania
świata młodych ... Co jest ważne - to n​ asze zdrowie i ciekawość świata -​ i tego wszystkim
życzę.

8. Zakończenie

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

85

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Pamiętasz opowieść o kobiecie i mężczyźnie z początku książki? Przeczytaj tą opowieść, na
zakończenie
“Dzień dobry kochanie powiedział mąż do żony i pocałował ją w policzek, może zjemy
śniadanie i zaplanujemy ten i następne kilka dni? Oczywiście kochanie, odpowiedziała żona.
Zjedli na śniadanie zupę mleczną, jajka i owoce, popijając zbożową kawą. I zaczęli się
zastanawiać, jak zaplanować kilka następnych dni.
Więc tak kochanie, może dziś wybierzemy się na wykłady, ja na historyczny, a ty żono
chciałaś iść na wykład psychologiczny na naszym U​ niwersytecie Trzeciego Wieku?​ Tak
spędzimy dopołudnie, na obiad pójdziemy na stołówkę na Uniwersytecie, tam mają te super
dietetyczne dania. A popołudnie, pyta żona? Po południu wybierzemy się razem do naszego
stowarzyszenia dla seniorów, na planszówki. O to będzie dobrze.
Po kawie każde udało się do osobnego pokoju, by poćwiczyć mąż ćwiczył ​jogę​, a żona
tai chi​, każde z nich włączyło sobie w laptopie i na telewizorze swoje ulubione ćwiczenia z
miłym podkładem muzycznym.
W trakcie ćwiczeń żonie przypomniały się słowa wnuczka, by iść w następnym dniu na
teatrzyk do przedszkola, gdzie ma występować. Córka mówiła, że długo uczył się swojej roli
krasnala. Ubiorę sobie na ten występ tą nową spódniczkę, którę przerobiłam na warsztatach
w naszej świetlicy osiedlowej.
W tym tygodniu ma też przecież być, wspólne gotowanie nowych potraw w klubie seniora,
może trzeba będzie kupić jakieś produkty? Muszę zapytać naszej kierowniczki, pomyślała.

Katarzyna Raczykowska www - ​https://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

86

Czy życie seniora może być przyjemne?
Katarzyna Raczykowska

Mąż w tym czasie przypomniał sobie o umówionej grze w karty z kolegami z koła emerytów.
O to będzie fajny spotkanie, już się cieszę. A w sobotę pójdziemy na biesiadę do domu
kultury.
Sąsiadka ostatnio opowiadała, że często z mężem mają problemy z nadpobudliwą wnuczką,
muszę jej podpowiedzieć te w​ arsztaty z psychologiem,​na których byliśmy razem, dobrze,
że mi się przypomniało.
Ach przecież w przyszłym tygodniu mamy jechać na wycieczkę z ​UTW,​musimy to
poukładać z dziećmi, jak odebrać wnuki ze szkoły.

Wieczorem z żoną popiszemy na blogu i opiszemy poprzednią wycieczkę, dodamy zdjęcia,
tak jak nas uczyli na k​ursach z blogowania.​Musimy też wreszcie uzgodnić w rodzinie, jak
zorganizować opiekę nad ciocią, to już ostateczny czas. Może będzie jednak najlepiej, by
przenieść ją do domu seniora, musimy to dobrze ustalić.

Ach to życie na emeryturze jest t​akie fajne​, nie przypuszczałem, że takie nam się świetnie
poukłada. Jak to dobrze, że jest tyle wydarzeń dla seniorów w naszym mieście. W​ reszcie
odpoczywamy i cieszymy się życiem!​”

Katarzyna Raczykowska www - h​ttps://raczykowska.wixsite.com/seniorzyiichbliscy

87