ARE YOU READY ฉบับติดอาวุธผู้บริโภค

“ผูบ้ ริโภค”

ARE YOU READY?

คำ�น�ำ
“ปัญญา ประดุจดงั อาวุธ”

สำ�นักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) ขอยกวลีน้ีขึ้นมา
เพ่ือต้องการจะสื่อว่า การจะทำ�อะไรบางอย่างให้ประสบผลสำ�เร็จสมความ
มุ่งหมายนัน้ ถา้ เรามปี ญั ญาก็เหมือนมเี ครื่องมือชว่ ย ถา้ เคร่ืองมอื นัน้ แหลมคม
แข็งแกรง่ ก็ย่อมใช้ตอ่ ส้แู ละป้องกนั อปุ สรรคตา่ งๆ ไดเ้ ปน็ อยา่ งดี หนงั สอื เลม่
นี้ก็คือคู่มือสามัญ ที่มุ่งหมายให้ความรู้เบ้ืองต้นกับผู้บริโภค เพ่ือใช้เป็นอาวุธ
ประจ�ำ ตวั ในทน่ี ก้ี ค็ อื เครอ่ื งมอื ทใ่ี ชป้ อ้ งกนั ตวั จากการถกู เอารดั เอาเปรยี บจาก
ผปู้ ระกอบธรุ กจิ การละเมดิ สทิ ธอิ นั พงึ มขี องทา่ น ซง่ึ หมายถงึ “สทิ ธผิ บู้ รโิ ภค”
ที่กำ�หนดไว้ใน พรบ. คุ้มครองผู้บริโภค อันเป็นสิทธิพ้ืนฐานของประชาชน
ประการหน่ึงตามรัฐธรรมนญู

หนังสือเล่มน้ีจัดทำ�ขึ้นเพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจ หากท่านได้รับ
ความเสียหายจากการบริโภคสินค้าและบริการ ถูกละเมิดสิทธิโดยผู้ประกอบ
ธรุ กจิ ทา่ นจะมสี ทิ ธเิ รยี กรอ้ งความเสยี หายไดอ้ ยา่ งไร ตอ้ งมวี ธิ กี ารหรอื เทคนคิ
การร้องเรียนอย่างไร ติดตามผลอย่างไร และขอบเขตความรับผิดชอบของ
ส�ำ นักงานคณะกรรมการคมุ้ ครองผู้บริโภคอยตู่ รงไหน เป็นต้น

สคบ. หวังเป็นอย่างย่ิงว่า หนังสือเล่มนี้จะช่วยตอบข้อสงสัยบาง
ประการที่เก่ียวข้องกับสิทธิผู้บริโภคแก่ท่าน เพ่ือให้สามารถนำ�ไปใช้เป็น
แนวทางประกอบการตัดสินใจร้องเรียนในเรื่องที่ท่านเดือดร้อนได้ หรือแจ้ง
เบาะแสสินค้าและบริการที่อาจเป็นอันตรายได้ อย่างมีประสิทธิภาพ อีกท้ัง
ยังเป็นการช่วยส่งเสริมการทำ�งานของหน่วยงานที่ดำ�เนินการเก่ียวกับงาน
คมุ้ ครองผบู้ รโิ ภคยิ่งข้ึน ตอ่ ไป

Are you ready ด้วยความหว่ งใย จาก สคบ.

สารบัญ

สทิ ธผิ ู้บรโิ ภคสากล และสิทธผิ ู้บรโิ ภคไทย หน้า
หนา้ ทีข่ อง สคบ. ในการชว่ ยเหลอื ผูบ้ ริโภค
ร้องเรียน สคบ. เรื่องอะไร และเรือ่ งบางกรณีท่รี ้องเรียนไม่ได้ 4
ข้นั ตอนและวิธีการรอ้ งเรียน 6
ข้นั ตอนด�ำ เนนิ การของ สคบ. 8
เกณฑท์ ี่ สคบ. ใช้พจิ ารณาเขา้ ด�ำ เนินคดแี ทนผูบ้ ริโภค 12
สิ่งทีผ่ บู้ รโิ ภคควรปฏิบตั เิ มือ่ ซ้อื สนิ คา้ (ข้อแนะน�ำ ) 14
การดำ�เนินการกบั สนิ ค้าอนั ตราย รายชอื่ สินคา้ ห้ามขาย 16
การคุ้มครองผูบ้ รโิ ภคด้านโฆษณา 18
การคมุ้ ครองผู้บรโิ ภคด้านฉลาก 21
การค้มุ ครองผู้บรโิ ภคดา้ นสัญญา 26
การคมุ้ ครองผู้บริโภคด้านธรุ กิจขายตรงและตลาดแบบตรง 29
ถาม-ตอบ สายดว่ น 1166 46
54
61

ARE YOU READY

สิทธผิ ้บู ริโภคสากล

สหพันธผ์ ้บู รโิ ภคสากล (Consumers International : CI) เปน็ องคก์ ร
อิสระไม่แสวงผลกำ�ไร ที่ก่อต้ังเมื่อปี ค.ศ.1960 มีจุดประสงค์เพ่ือคุ้มครอง
ผู้บริโภคให้ได้รับความปลอดภัยจากการใช้สินค้าและบริการ มีสมาชิก 115
ประเทศ ซ่ึงประเทศไทยร่วมเป็นสมาชิกอยู่ด้วย โดยสหพันธ์ได้กำ�หนดสิทธิ
ผู้บริโภคสากลไว้ 8 ข้อ ดังนี้

1. THE RIGHT TO BASIC NEED

สิทธิท่ีจะเข้าถึงสินค้าและบริการท่ีจำ�เป็นข้ันพื้นฐาน
เช่น ยา อาหาร เคร่ืองนุ่งห่มท่ีอยู่อาศัย การดูแลสุขภาพ
การศกึ ษาและสขุ าภิบาล

2. THE RIGHT TO SAFETY

สทิ ธิทจี่ ะได้รบั ความปลอดภัยจากการใชส้ ินค้าและบริการ

3. THE RIGHT TO BE INFORMATION

สิทธิที่จะได้รับข้อมูลท่ีถูกต้องครบถ้วนท่ีจำ�เป็นเก่ียวกับ
สินค้าและบรกิ าร

4. THE RIGHT TO CHOOSE

สิทธทิ จ่ี ะเลอื กซื้อสินคา้ และบรกิ ารได้อยา่ งอิสระ

5. THE RIGHT TO BE HEARD

สทิ ธิท่ีจะรอ้ งเรยี นเพอ่ื ความเปน็ ธรรม

6. THE RIGHT TO REDRESS

สิทธทิ ่จี ะไดร้ บั การพิจารณาและคา่ ชดเชยความเสยี หาย

7. THE RIGHT TO CONSUMER EDUCATION

สิทธิทจ่ี ะได้รับความรูเ้ กี่ยวกับการบริโภค

8. THE RIGHT TO HEALTHY ENVIRONMENT

สทิ ธทิ ี่จะด�ำ รงชวี ิตอยใู่ นส่ิงแวดลอ้ มที่ดีและปลอดภัย

4

ARE YOU READY

สำ�หรับประเทศไทยได้กำ�หนดสิทธิตาม
รัฐธรรมนูญ ท่ีประชาชนในฐานะผู้บริโภค
ย่อมได้รับความคุ้มครองจากรัฐ เรียกว่า
“สิทธิผ้บู ริโภค” ซึ่งมี 5 ประการ ไดแ้ ก่

1 สิทธิทีจ่ ะไดร้ ับขา่ วสาร รวมทงั้ ค�ำ พรรณนา
คุณภาพที่ถูกต้องและเพียงพอเกี่ยวกับ
สินคา้ หรอื บริการ

2 สิทธทิ ี่จะมีอสิ ระในการเลอื กหาสนิ ค้า
หรอื บรกิ าร

3 สทิ ธิท่ีจะได้รบั ความปลอดภยั จากการใช้
สินค้าหรอื บริการ

4 สิทธิท่ีจะได้รับความเป็นธรรมในการ
ท�ำ สัญญา

5 สิทธิท่ีจะได้รับการพจิ ารณาและชดเชย
ความเสยี หาย (ตามข้อ1-4)

5

ARE YOU READY

สำ � นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร คุ้ ม ค ร อ ง
ผู้บริโภค (สคบ.) คือองค์กรของรัฐ
ที่จัดตั้งข้ึนตาม พรบ. คุ้มครองผู้บริโภค
พ.ศ. 2522 เพื่อการคมุ้ ครองสิทธิผบู้ ริโภค

หน้าทขี่ อง สคบ. มดี ังนี้

1

รับเรื่องราวร้องทุกข์จากผู้บริโภคที่ได้รับความเดือดร้อน จากการใช้
สินค้าหรือบรกิ าร

2

ติดตามและสอดส่องพฤติการณ์ของผู้ประกอบธุรกิจ และจัดให้
มีการทดสอบหรือพิสูจน์สินค้าหรือบริการ ที่อาจเป็นอันตราย
ไม่ปลอดภัย ไม่ได้คุณภาพหรือมาตรฐาน ไม่เป็นธรรม หรือ
ส่อถงึ การหลอกลวงผบู้ รโิ ภค ตามทเี่ ห็นสมควรและจ�ำ เปน็

3

ส่งเสริมและสนับสนุนการศึกษาวิจัยปัญหาท่ีเก่ียวข้องกับ
การคมุ้ ครองผู้บริโภค

6

ARE YOU READY

4

ด�ำเนินการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ แจ้งหรือโฆษณาข่าวสาร
เก่ียวกับสินค้าหรือบริการท่ีอาจก่อให้เกิดความเสียหาย
ตอ่ ผูบ้ รโิ ภค

5

ปร ะสานงา น กั บ ส ่ ว น ร า ช ก า ร ห น ่ ว ย ง า น อื่ น ท่ี มี หน ้ า ที่
เก่ียวกับการควบคุม ส่งเสริม หรือก�ำหนดมาตรฐานของสินค้า
หรือบริการ เช่น ส�ำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา
กรมการค้าภายใน กรมพัฒนาธุรกิจการค้า ส�ำนักงานมาตรฐาน
ผลติ ภัณฑอ์ ตุ สาหกรรม เป็นต้น

6

ด�ำเนินคดีแพ่งและคดีอาญาแก่ผู้ประกอบธุรกิจท่ีกระท�ำการ
ละเมิดสิทธิของผู้บริโภค และฟ้องเรียกค่าเสียหายให้กับ
ผูบ้ รโิ ภค โดยผู้บรโิ ภคไมต่ อ้ งเสยี คา่ ธรรมเนยี มใดๆ

7

ป ฏิ บั ติ ง า น อ่ื น ที่ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร คุ ้ ม ค ร อ ง ผู ้ บ ริ โ ภ ค ห รื อ
คณะกรรมการเฉพาะเรื่องมอบหมาย

7

ARE YOU READY

ร้องเรยี น สคบ. เร่ืองอะไร?

ปญั หาจากการซอ้ื สนิ คา้ และบรกิ ารทไ่ี มอ่ ยใู่ นกํากบั ดแู ลของหนว่ ยงานใด
เปน็ การเฉพาะ เช่น สนิ ค้าไม่มคี ุณภาพหรือมาตรฐาน สินค้าไมเ่ หมอื นที่ฉลาก
หรอื ในโฆษณาบอกไว้ สนิ คา้ ไมต่ ดิ ฉลากไมต่ ดิ ราคา สนิ คา้ เปน็ อนั ตราย บรกิ าร
ไม่คุ้มค่าเงินท่ีจ่ายไป ไม่ปลอดภัย หรือทำ�ให้เกิดความเสียหายแก่ร่างกาย
หรือทรัพย์สิน โฆษณาหลอกลวงเกินจริงหรือบิดเบือน ขายตรงหลอกลวง
แอบแฝงแชร์ลกู โซ่ หรอื ถกู เอารัดเอาเปรยี บจากการท�ำ สัญญา เปน็ ต้น

8

ARE YOU READY

เรอ่ื งบางกรณที ี่ สคบ. ไม่รับร้องเรียน

1. เรอ่ื งทผ่ี ู้บรโิ ภคไดไ้ ปใช้สทิ ธดิ �ำ เนินคดที างศาลดว้ ยตนเองแลว้
2. เร่ื อ ง ท่ี มี ก า ร ฟ้ อ ง ร้ อ ง เ ป็ น ค ดี อ ยู่ ใ น ศ า ล ห รื อ เรื่ อ ง ที่ ศ า ล
มีค�ำ พิพากษาหรอื คำ�ส่ังเดด็ ขาดแลว้
3. เรื่องท่ีผู้บริโภคได้ใช้สิทธิทางศาลด้วยตนเอง แต่จะให้สำ�นักงาน
คณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคหรือคณะกรรมการคุ้มครอง
ผูบ้ ริโภค ด�ำ เนนิ การบงั คับคดตี ามคำ�พพิ ากษาให้
4. เรื่องที่อยู่ในกระบวนการล้มละลายหรือฟื้นฟูกิจการตามกฎหมาย
วา่ ดว้ ยการลม้ ละลาย
5. เรือ่ งท่อี ายุความในการดำ�เนินคดีส้ินสุดแล้ว
6. เร่ืองที่ผู้บริโภคได้ยื่นไว้ไม่มีความชัดเจน ไม่สามารถทำ�ความเข้าใจ
ในเน้ือหาสาระที่ร้องทุกข์ ไม่มีการลงลายมือช่ือของผู้ร้องทุกข์
ไม่ปรากฏเอกสารหลักฐานต่างๆประกอบการร้องทุกข์ หรือไม่มี
การติดหรือชำ�ระค่าอากรแสตมปใ์ หค้ รบถว้ นตามทกี่ ฎหมายกำ�หนด
7. เร่ืองท่ีปรากฏข้อเท็จจริงว่า ผู้ร้องทุกข์ไม่ใช่ผู้บริโภคตามพรบ.
คมุ้ ครองผู้บริโภค พ.ศ. 2522
8. เรื่องท่ีสำ�นักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภคได้มีหนังสือแจ้ง
ให้ผู้ร้องทุกข์มาพบหรือชี้แจงข้อเท็จจริงเพิ่มเติม แต่ผู้บริโภค
ไม่มาพบ ไมส่ ง่ เอกสารหรอื ให้ข้อเท็จจรงิ เพม่ิ เติมแต่อยา่ งใด

9

ARE YOU READY

รอ้ งเรียนอย่างไรใหไ้ ด้ผลเรว็

ระบุความ รอ้ งเรียนให้ ระบุขอ้ มลู แนบเอกสาร
ต้องการให้ ตรงกับหนว่ ย ที่เกี่ยวข้อง หลักฐานให้
งานท่รี ับผดิ กับเรื่องโดย
ชัดเจน ละเอียดและ พรอ้ ม
ชอบ ครบถว้ น

เพ่ือให้ผู้บริโภคไม่เสียเวลาในการย่ืนเร่ืองร้องเรียน ผู้ร้องเรียนจะต้อง
เตรยี มเอกสารหลกั ฐานใหค้ รบถว้ น เพอ่ื น�ำ มายน่ื ประกอบบนั ทกึ ค�ำ รอ้ งเรยี น ดงั น้ี

1. บัตรประจ�ำ ตวั ประชาชน หรือบัตรประจ�ำ ตวั ขา้ ราชการ
2. ทะเบยี นบ้านผู้ร้องเรียน
3. ทอ่ี ยูข่ องผ้ปู ระกอบธุรกจิ ท่สี ามารถตดิ ตอ่ ได้
4. หนังสอื จอง สัญญาจอง สญั ญาจะซ้อื จะขาย
5. เอกสารโฆษณา ภาพถา่ ย (ถา้ ม)ี
6. ใบเสร็จรบั เงิน เอกสารรับเงนิ เรยี งลำ�ดับการช�ำ ระคา่ งวด

10

ARE YOU READY

7. หนงั สอื จดหมายโตต้ อบระหวา่ งผรู้ อ้ งเรยี นกบั ผปู้ ระกอบธรุ กจิ (ถา้ ม)ี
8. เอกสารอื่นๆ ท่ีเก่ียวข้อง เช่น สำ�เนาโฉนดท่ีดิน สำ�เนาหนังสือ
รบั รอง ทะเบยี นนิตบิ คุ คล เปน็ ต้น
9. ไปรษณยี บัตรจำ�นวน 1 แผ่น พร้อมกรอก ชื่อ-ทอี่ ยู่ ของผู้ร้องเรยี น
10. อากรแสตมป์จ�ำ นวน 30 บาท
หมายเหตุ - กรณรี อ้ งเรยี นเรอ่ื งบา้ น ทด่ี นิ จดั สรร และอาคารชดุ เอกสารทง้ั หมด
ใหถ้ า่ ยส�ำ เนา 5 ชดุ

ผรู้ อ้ งควรแจง้ ชอ่ื และหมายเลขโทรศพั ทข์ องตน ขอชอ่ื เจา้ หนา้ ท่ี
ผ้รู บั เรอ่ื งและเลขทเ่ี ร่ืองรอ้ งทุกข์ เพือ่ ใชต้ ดิ ตามเร่อื งต่อไป

สอบถามรายละเอยี ดเพมิ่ เตมิ ปรกึ ษาสายดว่ น 1166

@

11

ARE YOU READY

ขัน้ ตอนการรอ้ งเรยี น

1. ผู้ร้องเรียนกรอกรายละเอียด ในแบบบันทึกคำ�ร้องเรียน
พร้อมแนบเอกสาร (ลงชื่อรับรองสำ�เนาทุกฉบับ) มอบให้
เจา้ หน้าท่ี
2. ผู้ร้องเรียนกรอกรายละเอียด ในแบบหนังสือมอบอำ�นาจ
(มอบอำ�นาจให้ สคบ. ดำ�เนินการแทนผู้ร้อง) พร้อมติด
อากรแสตมป์จ�ำ นวน 30 บาท
3. กรณีผู้บริโภคไม่สามารถร้องเรียนด้วยตนเองได้ ผู้มา
ร้องเรียนแทนจะต้องมีหนังสือรับรองมอบอำ�นาจจากผู้บริโภค
(พรอ้ มตดิ อากรแสตมปจ์ �ำ นวน 30 บาท) น�ำ มายน่ื ตอ่ เจา้ หนา้ ทด่ี ว้ ย

เขียนคำ�รอ้ งอย่างไร ?

1. เขียนช่ือ ที่อยู่ และหมายเลขโทรศัพท์ของผู้บริโภคที่สามารถ
ตดิ ตอ่ ได้
2. เขียนชื่อบุคคล บริษัท หา้ งรา้ น (ผูป้ ระกอบการ) ท่ีจะร้องเรียน
3. เ ขี ย น ร า ย ล ะ เ อี ย ด เ ล่ า เ ร่ื อ ง ข้ อ เ ท็ จ จ ริ ง ข อ ง เ ห ตุ ก า ร ณ์ ท่ี
ถกู ละเมิดสิทธิ
4. เขียนความประสงค์ของการร้องเรียน เช่น การขอให้เปลี่ยน
หรอื คนื สนิ คา้ การขอใหเ้ ยยี วยาความเสยี หาย การขอใหต้ รวจสอบ
ผู้ประกอบการ การแจ้งเบาะแสสินคา้ อนั ตราย
5. แนบหลกั ฐานเอกสาร เชน่ ส�ำ เนาบตั รประจ�ำ ตวั ประชาชน ส�ำ เนา-
ทะเบียนบ้าน สัญญาที่เกี่ยวข้อง ใบเสร็จรับเงิน เอกสารโฆษณา
แผน่ พบั เอกสารอ่นื ทเ่ี กย่ี วข้อง

12

ARE YOU READY

ร้องเรยี นผ่านช่องทางไหน?

1. ระบบร้องเรียน online ผ่าน www.ocpb.go.th หรือ
[email protected]
2. สง่ จดหมายทางไปรษณยี ์ มาที่ สคบ. โดยดาวนโ์ หลดแบบฟอรม์
รอ้ งเรยี นจาก www.ocpb.go.th
3. เดินทางมาท่ี ศูนย์รับเรื่องราวร้องทุกข์ สคบ. ศูนย์ราชการ
เฉลิมพระเกียรติฯ ชั้น 1 อาคารรัฐประศาสนภักดี
ถนนแจ้งวัฒนะ แขวงท่งุ สองหอ้ ง เขตหลักสี่ กรงุ เทพฯ 10210
4. ส่วนภูมิภาค ร้องเรียนท่ีคณะอนุกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค
ประจ�ำ จังหวดั (สำ�นกั งานจังหวัดทุกจังหวดั ) ศูนยด์ ํารงธรรม

ติดตามสถานะเร่ืองร้องเรียนอยา่ งไร?

ท่านสามารถติดตามสถานะเรื่องร้องเรียนของท่านได้ผ่านช่องทาง
สายด่วน 1166 โดยอ้างเลขท่รี ับแจ้งเร่อื งร้องเรียนกับเจ้าหน้าท่ี เช่น
OCPB0160/…… หรือแจ้งช่อื -สกุลของผ้รู ้อง หรือท่านอาจตรวจสอบ
เรื่องร้องเรียนของท่านผ่านระบบร้องทุกข์ผู้บริโภคทางเว็บไซต์
www.ocpb.go.th

13

ARE YOU READY

ข้ันตอนด�ำ เนินการของ สคบ.

1 เจ้าหนา้ ที่รับเรือ่ งตรวจเอกสาร
รวบรวมขอ้ เทจ็ จริง

เจ้าหนา้ ทท่ี �ำ หนงั สือเชญิ มาเจรจาไกล่เกลยี่
หรือเรียกมาพบพนักงานเจ้าหนา้ ท่ีหรอื
ใหช้ ี้แจงข้อเท็จจรงิ เป็นหนงั สือ หากข้อเท็จ
จริงหรอื เอกสารไมค่ รบเจา้ หนา้ ทจ่ี ะแจง้
ผู้ร้องให้สง่ เอกสารหลกั ฐานเพม่ิ เติม
ภายใน 15 วนั นับแตว่ นั ท่ีได้รับแจง้
หากผูร้ ้องไม่ด�ำ เนนิ การ ให้ยตุ เิ รอ่ื ง

2 เจรจาไกลเ่ กลยี่ คกู่ รณี

นัดเจรจาระหวา่ งผรู้ อ้ งกับผ้ปู ระกอบธุรกจิ
ในชน้ั เจา้ หนา้ ท่ี 2 ครง้ั และชน้ั คณะอนกุ รรมการ
2 ครั้ง หากคกู่ รณีตกลงกันได้ใหม้ ีมติยุตเิ รอื่ ง

หากคู่กรณตี กลงกันไม่ได้

เจา้ หน้าทร่ี วบรวมขอ้ เท็จจรงิ สรุปส�ำ นวนเสนอ
ผบู้ งั คบั บญั ชาเพอ่ื บรรจเุ รอ่ื งเขา้ คณะอนกุ รรมการ
กล่นั กรอง

14

ARE YOU READY

3 คณะอนกุ รรมการกลน่ั กรองฯ พจิ ารณาใหค้ วามเหน็

เห็นควรยุติเร่ือง หรือเห็นควรดำ�เนินคดี
หรือเห็นควรสอบข้อเท็จจริงเพิ่มเติม
แต่งตั้งคณะตรวจสอบข้อพิพาท หรือให้
เจรจาไกลเ่ กลย่ี ใหม่

เจา้ หน้าที่รวบรวมขอ้ เท็จจริง
บรรจุเข้าสู่วาระการประชมุ คคบ.

4 คคบ. พจิ ารณาเพ่อื มมี ติ

5 เจา้ หน้าที่ผูร้ บั ผดิ ชอบส�ำ นวน
แจง้ มติ คคบ. ใหผ้ ู้รอ้ งทราบ

15

ARE YOU READY

เกณฑท์ ่ี สคบ.ใชพ้ จิ ารณาเขา้ ด�ำ เนนิ คดี
แทนผบู้ ริโภค มดี งั นี้

1. ผรู้ อ้ งทข่ี อให้ สคบ. ด�ำ เนนิ คดแี ทนได้ จะตอ้ งเปน็ “ผบู้ รโิ ภค” เทา่ นน้ั

“ผู้บริโภค” หมายถึง ผู้ซ้ือหรือได้รับบริการจากผู้ประกอบธุรกิจ
หรือผู้ได้รับการเสนอหรือชักชวนจากผู้ประกอบธุรกิจให้ซื้อสินค้า
หรือรับบริการ รวมถึงผู้ใช้สินค้าหรือได้รับบริการจากผู้ประกอบ
ธรุ กจิ โดยชอบ แมม้ ไิ ด้เสยี คา่ ตอบแทนกต็ าม

2. มีการกระทำ�อนั เป็นการละเมิดสทิ ธขิ องผูบ้ รโิ ภค

หมายถึง ผู้ประกอบธุรกิจเป็นฝ่ายผิดสัญญา รวมถึงผู้ประกอบ
ธุรกิจกระทำ�การละเมิดสิทธิของผู้บริโภคอย่างใดอย่างหน่ึง
หรือหลายอย่างก็ได้ (ตามที่บัญญัติไว้ในกฏหมายคุ้มครองผู้บริโภค
และกฏหมายอนื่ )

16

ARE YOU READY

3. การด�ำ เนินคดจี ะเป็นประโยชนต์ อ่ ผู้บรโิ ภคเปน็ สว่ นรวม
พิจารณาจาก

1. ลั ก ษ ณ ะ ก า ร ป ร ะ ก อ บ ธุ ร กิ จ มี พ ฤ ติ ก า ร ณ์ ที่ เ ห็ น ไ ด้ ว่ า
หากยังดำ�เนินกิจการแบบนี้ต่อไป อาจก่อให้เกิดความเสียหาย
กับผู้บริโภครายอ่ืนด้วย
2. ผลการดำ�เนินคดีแทนผู้บริโภครายใดนั้นจะเป็นประโยชน์
แก่ผู้บริโภครายอ่ืนๆที่ยังไม่ได้มาร้องขอด้วย (ซ่ึงผู้บริโภค
รายอนื่ สามารถยื่นคำ�รอ้ งภายหลังได)้

กฎหมายต่างๆ ที่เก่ียวข้องกับการคุ้มครองผู้บริโภคในปัจจุบัน
(พ.ศ. 2560)

พระราชบญั ญัติคมุ้ ครองผู้บริโภค พ.ศ. 2522
พระราชบัญญัตคิ ุ้มครองผูบ้ ริโภค (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2541
พระราชบัญญตั คิ ุ้มครองผ้บู ริโภค (ฉบบั ที่ 3) พ.ศ. 2556
พระราชบัญญัติขายตรงและตลาดแบบตรง พ.ศ. 2545
พระราชบัญญัตขิ ายตรงและตลาดแบบตรง พ.ศ. ฉบบั ที่ 2 2550
พระราชบัญญตั ขิ ายตรงและตลาดแบบตรง พ.ศ. ฉบบั ที่ 3 2560
พระราชบญั ญตั ิความรับผดิ ตอ่ ความเสียหายทเี่ กดิ ขนึ้ จาก
สนิ ค้าท่ไี ม่ปลอดภยั พ.ศ. 2551 (Product Liability Law : PL Law)
พระราชบญั ญัตวิ ิธพี ิจารณาคดีผู้บรโิ ภค พ.ศ. 2551
พระราชบญั ญัติวธิ ีพิจารณาคดผี ู้บรโิ ภค (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2556

17

ARE YOU READY

สง่ิ ท่ผี ู้บรโิ ภคควรปฏบิ ัตเิ มอื่ ซอื้ สินคา้

กอ่ นซ้ือสินค้าหรือบริการ

ในการซื้อสินค้าหรือบริการ ผู้บริโภคมีหน้าท่ีต้องใช้

ความระมดั ระวงั ตามสมควร ใหค้ วามส�ำ คญั ในรายละเอยี ดของ ฉลากสนิ คา้
โฆษณาสนิ คา้ หรอื บรกิ าร และเงอ่ื นไขในเอกสารสญั ญาหรอื ใบเสรจ็ รบั เงนิ
ดังน้ี

1. ต้องตรวจดฉู ลากของสนิ คา้ เพอ่ื เปน็ ขอ้ มูลในการเปรียบ
เทยี บสินคา้ แต่ละยห่ี อ้ กอ่ นตดั สนิ ใจเลือกซ้ือหรอื ใหบ้ รกิ าร
2. สอบถามขอ้ เท็จจริงเกี่ยวกบั คณุ ภาพของสนิ ค้าจากผู้ขาย
หรอื ผู้ที่เคยใชส้ นิ คา้ นั้นแลว้
3. ศกึ ษาเงอื่ นไขหรอื ขอ้ จ�ำ กดั ของสนิ คา้ ใหเ้ ขา้ ใจถอ่ งแท้ เชน่
วันเดือนปีทีผ่ ลิตหรอื วันหมดอายุ วิธีการใช้ การเก็บรกั ษา
ค�ำ เตอื นหรอื ขอ้ ควรระวงั ของสนิ คา้ เพอื่ ใหใ้ ชส้ นิ คา้ ไดอ้ ยา่ ง
เต็มประสทิ ธิภาพและประหยดั

18

ARE YOU READY

4. ให้หน่วยงานท่ีเกี่ยวข้องตรวจสอบคุณภาพและปริมาณ
ของสินค้าว่าเป็นจริงตามท่ีระบุไว้ท่ีฉลากของสินค้าหรือไม่
เพ่ือให้ไดส้ ินคา้ ที่มีคณุ ภาพและเปน็ ธรรมแกผ่ ้บู ริโภค
5. อย่าด่วนหลงเช่ือคำ�โฆษณาของสินค้าหรือบริการ ต้อง
ศกึ ษาเงอ่ื นไขรายละเอยี ดอนื่ ๆ หรอื ขอ้ เสยี ของตวั สนิ คา้ หรอื
บริการที่อาจไม่ได้ระบุไว้ในโฆษณาด้วย โดยอาจหาความรู้
เพม่ิ เตมิ จากการสอบถามผขู้ าย บรษิ ทั ผผู้ ลติ ผทู้ เ่ี คยใชส้ นิ คา้
หรอื บริการแลว้ หรอื ค้นหาจากเว็บไซต์ตา่ งๆ

19

ARE YOU READY

หลงั ซอื้ สินคา้ หรือบรกิ าร

ผู้บริโภคมีหน้าท่ีเก็บรักษาพยานหลักฐานต่างๆ ที่แสดงถึงการ
ละเมิดสิทธิของผู้บริโภคไว้เพื่อการเรียกร้องตามสิทธิของตน อาจเป็น
สินค้าท่ีแสดงให้เห็นว่ามีปริมาณหรือคุณภาพไม่เป็นไปตามมาตรฐาน
ทร่ี ะบไุ วใ้ นฉลาก มคี วามสกปรกหรอื มพี ษิ ทก่ี อ่ ใหเ้ กดิ อนั ตราย ควรจดจ�ำ
สถานทซ่ี อ้ื สนิ คา้ หรอื บรกิ ารนน้ั ไวเ้ พอื่ ใชป้ ระกอบการรอ้ งเรยี น และควร
เกบ็ เอกสารโฆษณาและใบเสร็จรับเงนิ ไว้ด้วยทุกครงั้

อยา่ เพกิ เฉย รอ้ งเรยี นตามสทิ ธขิ องตนเมอ่ื ถกู ละเมดิ

เม่ือมีการละเมิดสิทธิของผู้บริโภค ผู้บริโภคมีหน้าท่ีดำ�เนินการ
ร้องเรียนตามสิทธิของตน โดยร้องเรียนไปยังหน่วยงานที่กำ�กับ
ดูแลสินค้าหรือบริการน้ันโดยตรง หรือร้องเรียนมายัง สคบ.
ตามช่องทางต่างๆ สิทธิผู้บริโภคต้องได้รับความคุ้มครอง
ตาม พรบ. คุ้มครองผู้บริโภค เมื่อไม่ได้รับความเป็นธรรมจากการซื้อ
สินค้าหรือบริการ จึงถือเป็นเรื่องชอบธรรมท่ีผู้บริโภคควรเรียกร้อง
ให้ผู้ประกอบธุรกิจชดใช้ความเสียหาย และเพ่ือลงโทษหรือปราม
มิให้ผู้ประกอบธุรกิจเอารัดเอาเปรียบผู้บริโภคต่อไป

20

ARE YOU READY

การด�ำ เนินการกบั สินค้าอันตราย

เมื่อมีเหตุอันควรสงสัยว่าสินค้าใดอาจเป็นอันตรายแก่ผู้บริโภค
คณะกรรมการอาจสง่ั ใหผ้ ปู้ ระกอบธรุ กจิ ด�ำ เนนิ การทดสอบหรอื พสิ จู น์
สินค้าน้ันได้ ถ้าผู้ประกอบธุรกิจไม่ดำ�เนินการตามที่คณะกรรมการสั่ง
หรือดำ�เนินการล่าช้าโดยไม่มีเหตุผลอันสมควร คณะกรรมการจะจัด
ให้มีการพสิ ูจนโ์ ดยผูป้ ระกอบธรุ กิจเป็นผู้เสียค่าใชจ้ ่ายก็ได้
กรณีจำ�เป็นเร่งด่วน ถ้าคณะกรรมการมีเหตุท่นี ่าเช่อื ว่าสินค้าใด
อาจเป็นอันตรายแก่ผู้บริโภค ให้คณะกรรมการมีอำ�นาจส่ังห้ามขาย
สนิ ค้าน้นั เป็นการชัว่ คราว จนกว่าจะได้มกี ารทดสอบหรือพสิ จู น์สินคา้
ถ้าผลการทดสอบหรือพิสูจน์ปรากฏว่าสินค้าน้ันเป็นอันตราย
แก่ผู้บริโภค และไม่อาจป้องกันอันตรายที่จะเกิดจากสินค้านั้นได้
โดยการก�ำ หนดฉลากตามมาตรา30หรอื ตามกฎหมายอน่ื ใหค้ ณะกรรมการ
มีอำ�นาจส่ังห้ามขายสินค้านั้น และถ้าเห็นสมควรจะส่ังให้ผู้ประกอบ-
ธรุ กจิ เปลย่ี นแปลงสนิ คา้ นน้ั ภายใตเ้ งอ่ื นไขตามทค่ี ณะกรรมการก�ำ หนด
ก็ได้ ในกรณีที่สินค้าน้ันไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้หรือเป็นท่ีสงสัยว่า
ผปู้ ระกอบธรุ กจิ จะเกบ็ สนิ คา้ นน้ั ไวเ้ พอ่ื ขายตอ่ ไป คณะกรรมการมอี �ำ นาจ
สั่งให้ผู้ประกอบธุรกิจทำ�ลายหรือจะจัดให้มีการทำ�ลายโดยผู้ประกอบ
ธุรกิจเป็นผู้เสียคา่ ใชจ้ ่ายก็ได้

21

ARE YOU READY

ขั้นตอนดำ�เนนิ งานของ สคบ.

รับเร่อื งร้องเรียนสนิ คา้

สัมภาษณ์ผบู้ รโิ ภค

วิธีการใชง้ านผิดปกติ

สคบ.จะแจ้งผู้บรโิ ภคให้ทราบแล้วจบการทดสอบ

หากพบว่าสินคา้ ก่อใหเ้ กิดอันตราย
หรืออาจก่อใหเ้ กดิ อันตรายต่อผู้บริโภค
ในสภาพการใช้งานปกติ

สคบ. หรือหน่วยงานอื่นท่รี ับผิดชอบผลิตภัณฑ์โดยตรงจะดำ�เนินการ
เรียกผู้ผลิตหรือผู้จำ�หน่ายมารับทราบ และเจรจากับผู้บริโภคท่ีได้รับ
อันตราย อาจมีการเรียกค่าเสียหายหรือค่าชดเชยให้แก่ผู้บริโภค
เรยี กคนื สนิ คา้ จากผบู้ รโิ ภคและทอ้ งตลาด หรอื สง่ั หา้ มจ�ำ หนา่ ยหรอื ปรบั ปรงุ
คุณภาพสินคา้ ในรุ่นตอ่ ไป

22

ARE YOU READY

เมอื่ มผี ้บู ริโภคร้องเรียน “สนิ ค้าอนั ตราย”

ท่ีกอ่ ให้เกิดอันตราย

ถงึ วิธกี ารใชง้ าน

วิธีการใชง้ านปกติ

สคบ.จะเก็บตวั อย่างสนิ คา้ จากทอ้ งตลาดมาทดสอบ
ด้วยวธิ ีท่ผี ู้บรโิ ภคใช้งานตามปกติ

หากพบสินคา้ ไม่มีแนวโนม้ จะเกดิ อันตราย

สคบ. จะตรวจสอบต่อวา่ สนิ คา้ ช้นิ ทเี่ กิดอันตราย
มีขอ้ บกพรอ่ งทแี่ ตกต่างจากชิ้นอื่นๆ ในทอ้ งตลาดหรือไม่

พบขอ้ บกพรอ่ งของสนิ คา้ ทก่ี อ่ ใหเ้ กดิ อนั ตราย ไม่พบข้อบกพร่องในสินค้าชนิ้ น้ัน

สคบ. หรอื หนว่ ยงานทร่ี ับผิดชอบ ปัญหาอาจเกดิ จากผ้บู รโิ ภคใช้ผิดวธิ ี
ผลติ ภณั ฑโ์ ดยตรง จะด�ำ เนนิ การเรยี กผผู้ ลติ ศนู ยฯ์ จะแจ้งผบู้ รโิ ภคใหท้ ราบ
หรอื ผจู้ �ำ หนา่ ยมารบั ทราบและเจรจากบั และจบการทดสอบ
ผ้บู รโิ ภคที่ไดร้ ับอนั ตราย อาจมีการเรยี ก
ค่าเสยี หายหรอื คา่ ชดเชยให้แกผ่ ู้บริโภค 23
และตรวจสอบสนิ ค้าในทอ้ งตลาดเพ่ิมเติมวา่
มชี ้ินใดบกพรอ่ งอีกหรือไม่

ARE YOU READY

รายช่อื สนิ คา้ อนั ตราย 11 ชนิด
ทค่ี ณะกรรมการฯ มีค�ำ สง่ั ห้ามขาย

ของเลน่ ชนิดพองตัวเมอื่ ภาชนะปรงุ หรอื บรรจอุ าหาร เครอ่ื งท�ำ นา้ํ เยน็ ทใ่ี ชต้ ะกว่ั
ดดู นา้ํ หรอื “ตวั ดูดนํา้ ” ท่ีใช้ตะก่ัวเป็นตวั ประสาน เปน็ ตวั ประสานรอยเชอื่ ม
รอยเช่ือม

เครือ่ งต้มนํ้าไฟฟ้า ลวดดดั ฟนั แฟชั่น บารากู่ บุหรี่ไฟฟ้า ตัว
แบบขั้วเปลอื ย ยาบารากู่น้ํายาเติมบุหรี่
ไฟฟา้

ของเลน่ ลกู โปง่ วทิ ยาศาสตร์ ของเลน่ ไฟฟ้าชอ็ ตแกล้งคน เครื่องเล่นฉีดน้ําที่เป็น
(Blowing balloon) กระบอกสูบซง่ึ ใชแ้ รงอัด
จากกระบอกสูบโดยตรง

เครือ่ งเลน่ ลอ่ งแกง่ สารท่ีใช้วิธีไบโอเทคนิค
อินเดยี น่าล็อก

24

ARE YOU READY

บทลงโทษ

ผู้ขายสินค้าท่ีคณะกรรมการฯสั่งห้ามขาย ต้องระวางโทษจำ�คุกไม่เกิน 5 ปี
หรือปรับไม่เกนิ 5 แสนบาท หรอื ทั้งจ�ำ ทัง้ ปรับ
ผู้ผลิตหรือนำ�เข้ามาในราชอาณาจักรเพื่อขาย หรือฝ่าฝืน ไม่ปฏิบัติตาม
คำ�ส่ัง เปน็ เหตุใหผ้ ้อู น่ื ได้รบั อันตราย ต้องระวางโทษจ�ำ คกุ ไม่เกิน 10 ปี หรือ
ปรบั ไมเ่ กนิ 1 ล้านบาท หรือท้ังจำ�ท้งั ปรบั

25

ARE YOU READY

การคุม้ ครองผูบ้ รโิ ภคดา้ นโฆษณา

โฆษณา การกระทำ�ด้วยวิธีใดๆ ก็ตาม ให้บุคคลเห็นหรือทราบ

ขอ้ ความ เพ่อื ประโยชน์ทางการคา้

ข้อความ การกระทำ�ให้ปรากฏด้วยตวั อกั ษร ภาพ ภาพยนตร์ แสง

เสยี ง เครื่องหมาย หรือการกระทำ�ใดๆ ท่ีทำ�ใหบ้ ุคคลทวั่ ไปเขา้ ใจความหมายได้

สื่อโฆษณา เคร่ืองมือที่น�ำพาโฆษณาไปถึงผู้บริโภค เช่น

หนังสอื พมิ พ์ สง่ิ พมิ พ์ วิทยกุ ระจายเสียง วทิ ยุโทรทัศน์ โทรศัพท์ ปา้ ย ฯลฯ

โฆษณาจะตอ้ งไมใ่ ชข้ อ้ ความทไี่ มเ่ ปน็ ธรรมตอ่ ผบู้ รโิ ภค หรอื
ใชข้ อ้ ความทอี่ าจกอ่ ใหเ้ กดิ ผลเสยี ตอ่ สงั คมโดยรวมไมว่ า่ จะเกย่ี ว
กบั แหลง่ ก�ำ เนดิ สภาพ คณุ ภาพ หรอื ลกั ษณะของสนิ คา้ หรอื บรกิ าร
รวมถงึ การสง่ มอบ จดั หา หรอื การใชส้ นิ คา้ หรอื บรกิ าร และจะตอ้ งไมใ่ ช้
วิธีการท่ีอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพ ร่างกายหรือจิตใจ หรือ
ก่อให้เกิดความรำ�คาญแก่ผู้บริโภค หรือตามหลักเกณฑ์และวิธี
ท่ีกำ�หนดในกฎกระทรวง

26

ARE YOU READY

ลกั ษณะของโฆษณาท่ไี มเ่ ปน็ ธรรมตอ่ ผบู้ รโิ ภค
หรอื อาจกอ่ ใหเ้ กดิ ผลเสยี ตอ่ สงั คมสว่ นรวม

1. เปน็ เทจ็ หรือเกนิ ความจรงิ

“เท็จ” คอื ไมจ่ ริงทัง้ หมด พสิ จู น์ไมไ่ ดอ้ ย่างท่โี ฆษณา
“เกนิ จริง” คือ จริงบางส่วน หรือไมจ่ ริงบางส่วน

2. กอ่ ใหเ้ กดิ ความเขา้ ใจผดิ ในสาระส�ำ คญั เกย่ี วกบั สนิ คา้ หรอื บรกิ าร

คอื รายละเอยี ดสว่ นส�ำ คญั ทเ่ี ปน็ ปจั จยั หลกั ของสนิ คา้ หรอื บรกิ ารชนดิ นน้ั ๆ
เช่น การใช้รูปภาพ ข้อมูล ท่ีคลุมเครือไม่ชัดเจน ไม่ครบถ้วน
มเี จตนาใหเ้ ข้าใจผิด

3. สนับสนุนโดยตรงหรือโดยอ้อมให้มีการกระทำ�ผิดกฏหมาย
หรอื ศลี ธรรม หรือนำ�ไปสู่ความเสอ่ื มเสียวฒั นธรรมของชาติ

“ผิดกฎหมาย” เช่น สนับสนุนให้ใช้ยาเสพติดต้องห้าม สนับสนุนให้เล่น
การพนัน เปน็ ต้น
“ผิดศีลธรรม” เช่น สนับสนุนการทารุณสัตว์ สนับสนุนการกดข่ีทางเพศ
เป็นตน้

4. ท�ำใหเ้ กดิ ความแตกแยกหรอื เสอื่ มเสยี ความสามคั คใี นหมปู่ ระชาชน

เชน่ การอา้ งองิ ความเชอ่ื ทางศาสนา เชอ้ื ชาติ การโจมตที างการเมอื ง

5. ข้อความอื่นๆ ที่ก�ำหนดในกฎกระทรวง (ข้อก�ำหนดพิเศษ
ส�ำหรับโฆษณาบางชนิด) ได้แก่

1. โฆษณาสง่ เสริมการขาย ลดแลกแจกแถมชิงโชค
2. ขอ้ ความทร่ี ะบุได้ หรอื หา้ มใชใ้ นการถวายพระพร
3. โฆษณาขายอาคารชดุ ทีด่ นิ หรอื ที่ดนิ พร้อมสิง่ ปลูกสรา้ ง

โฆษณาเหลา่ นต้ี อ้ งระบรุ ายละเอยี ดใหค้ รบถว้ น ตามทก่ี ฎกระทรวงระบไุ ว้

27

ARE YOU READY

บทกำ�หนดโทษ

1 ผู้ใดขัดขวางหรือไม่อำ�นวยความสะดวก ไม่ให้ถ้อยคำ� หรือไม่ส่ง

เอกสารหรือหลักฐานแก่พนักงานเจ้าหน้าท่ี ต้องระวางโทษจำ�คุก
ไมเ่ กนิ หน่ึงเดือน หรือปรบั ไม่เกินหน่ึงหม่ืนบาทหรอื ทงั้ จ�ำ ทั้งปรับ

2 ผู้ใดเจตนาก่อให้เกิดความเข้าใจผิดในแหล่งกำ�เนิด สภาพ คุณภาพ

ปริมาณ หรือสาระสำ�คัญประการอื่นอันเกี่ยวกับสินค้าหรือบริการ
ไม่ว่าจะเป็นของตนเองหรือผู้อ่ืน โฆษณาหรือใช้ฉลากที่มีข้อความ
อันเป็นเท็จ หรือข้อความที่รู้ หรือควรรู้อยู่แล้วว่าอาจก่อให้เกิด
ความเข้าใจผิดเช่นว่านั้น ต้องระวางโทษจำ�คุกไม่เกินหกเดือน หรือ
ปรบั ไมเ่ กินหา้ หม่ืนบาท หรอื ทั้งจ�ำ ทง้ั ปรบั

3 ผู้ใดโฆษณาโดยใช้ข้อความสนับสนุนโดยตรงหรือโดยอ้อมให้มีการ

กระท�ำ ผดิ กฏหมายหรอื ศลี ธรรม หรอื น�ำ ไปสคู่ วามเสอื่ มเสยี วฒั นธรรม
ของชาติ หรือข้อความท่ีทำ�ให้เกิดความแตกแยกหรือเส่ือมเสียความ
สามัคคีในหมู่ประชาชน หรือข้อความอื่นๆที่กำ�หนดในกฎกระทรวง
ต้องระวางโทษจำ�คุกไม่เกินสามเดือน หรือปรับไม่เกินสามหม่ืนบาท
หรอื ทั้งจ�ำ ทั้งปรับ

4 ผู้ใดไม่ปฏิบัติตามคำ�ส่ังของคณะกรรมการว่าด้วยการโฆษณา

ซง่ึ สง่ั ตามมาตรา 27 หรอื 28 วรรคสอง ใน พรบ. คุ้มครองผ้บู ริโภค
ต้องระวางโทษจำ�คุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินห้าหมื่นบาท
หรอื ท้งั จ�ำ ท้ังปรบั

28

ARE YOU READY

5 ถ้าการกระทำ�ตามข้อ 2, 3 หรือ 4 เป็นการกระทำ�ของเจ้าของ

สื่อโฆษณา หรือผู้ประกอบกิจการโฆษณา ผู้กระทำ�ต้องระวางโทษ
เพียงกึ่งหนงึ่ ของโทษทบี่ ัญญตั ิไว้สำ�หรบั ความผดิ น้ัน

6 ในกรณีที่ผู้กระทำ�ความผิดซ่ึงต้องรับโทษตามพระราชบัญญัตินี้

เปน็ นติ บิ คุ คล กรรมการ หรอื ผจู้ ดั การ หรอื ผรู้ บั ผดิ ชอบในการด�ำ เนนิ การ
ของนิติบุคคลน้นั ต้องรับโทษตามท่กี ฎหมายกำ�หนดสำ�หรับความผิด
น้ันๆ เว้นแต่จะพิสูจน์ได้ว่าตนมิได้มีส่วนในการกระทำ�ความผิดของ
นติ ิบคุ คลน้ัน

การคุ้มครองผู้บริโภคดา้ นฉลาก

ฉลาก คือ รูป รอยประดิษฐ์ กระดาษ หรือ
สงิ่ อื่นใดทแี่ สดงขอ้ ความเก่ยี วกบั สินคา้

สินค้าที่ผลิตหรือนำ�เข้าเพ่ือขาย จัดเป็นสินค้าท่ีควบคุมฉลาก
ตอ้ งจดั ท�ำ ฉลากแสดงรายละเอยี ดทสี่ �ำ คญั และจ�ำ เปน็ ใหผ้ บู้ รโิ ภคทราบ
นอกจากน้ีสินค้าที่อาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพร่างกายและจิตใจ
จากการใช้สินค้า รวมถึงสินค้าที่ประชาชนทั่วไปใช้ในชีวิตประจำ�วัน
ก็ต้องจัดทำ�ฉลากเช่นกัน เพื่อประโยชน์ต่อผู้บริโภคท่ีจำ�เป็นจะต้อง
รับทราบข้อเทจ็ จริงท่สี ำ�คญั เกี่ยวกบั สนิ ค้านั้น

29

ARE YOU READY

สนิ คา้ ท่ัวไป ตอ้ งระบขุ อ้ ความบนฉลาก ดงั น้ี

ชอ� หรอื เครอ� งหมายการคา วันเดือนปท่ผี ลติ

ทีจ่ ดทะเบยี นในประเทศไทยของ หรอื วันเดือนปทห่ี มดอายุ
ผูผลติ หรือผสู ัง่ หรอื นำเขา หรือวันเดือนปท่ีควรใชก อ น
เพอ� ขายในประเทศไทย
ช�อประเภทหรอื ชนดิ ของสินคา
ขนาด มิติ ปรมิ าณ ปรมิ าตร
ทแ่ี สดงใหเขา ใจวาสนิ คา คอื อะไร
นา้ํ หนกั ของสินคาแลว แตกรณี ในกรณที ี่เปน สนิ คา สงั่ หรอื นำเขา
ใชห น�วยเปน ชอ� เตม็ หรอื ใหระบชุ �อประเทศทผ่ี ลิตดว ย
ช�อยอหรอื สัญลักษณ
ที่อยูท ีส่ ามารถติดตอ ได

ของผผู ลิตเพอ� ขาย
หรือผูส งั่ หรือผูน ำเขา

ราคา วิธีใช คำเตือน
ขอ แนะนำในการใช
ระบุหน�วยเปน บาท และจะระบุเปนเงินสกลุ อ�นดวยก็ได หรอื หามใช
โดยตอ งแสดงฉลากสนิ คาไวทีต่ วั สนิ คา ภาชนะบรรจุ
หรือหบี หอ สอดแทรกหรือรวมไวก บั สนิ คา เอกสารหรือคูมือ
ปายที่ตดิ ต้งั ไวท่ีสนิ คาหรือภาชนะบรรจุ

30

ARE YOU READY

ปสจันิ จคบุา้ คนั ว(พบ.คศมุ .2ฉ5ล6า0ก)(พมเิี ศ2ษ6)ชนิด ไดแ้ ก่

ขา้ วสารบรรจุถงุ

ระบชุ นดิ และประเภทของข้าว ในกรณี
มสี ว่ นผสมของขา้ วอน่ื ใหร้ ะบชุ นดิ และ
จำ�นวนที่ผสม พร้อมท้ังระบุวิธีการ
หงุ ต้มด้วย

ทองรูปพรรณ

ระบุชนิดของทองรูปพรรณ ช่ือ
สถานประกอบการหรือเคร่ืองหมาย
การค้าของผู้ผลิตหรือนําเข้าปริมาณ
ความบริสุทธิ์ของทองคำ� (เป็นกะรัต
หรอื เปอรเ์ ซน็ ต)์ นา้ํ หนกั คา่ ก�ำ เหนจ็ ราคา
รบั ซอ้ื คนื ขน้ั ตา่ํ ตามทส่ี มาคมคา้ ทองค�ำ
ประกาศ รวมทั้งต้องติดประกาศราคา
ทองในแต่ละวัน ไว้หน้าร้านจ�ำ หน่าย

31

ARE YOU READY

อญั มณเี จยี ระไนและเครื่องประดบั อัญมณเี จยี ระไน

ระบุช่ือสถานประกอบการ หรือ
เ ค ร่ื อ ง ห ม า ย ก า ร ค้ า ข อ ง ผู้ ผ ลิ ต
ผู้จําหน่ายหรือนําเข้า ช่ือทางการค้า
ของอัญมณีตามมาตรฐานศัพท์บัญญัติ
อญั มณี เชน่ เพชร พลอย ไพลนิ ทบั ทมิ
ฯลฯ แตห่ า้ มใชช้ อ่ื วา่ เพชรเทยี ม พลอย
สงั เคราะห์ ฯลฯ กรณเี ปน็ วสั ดเุ ลยี นแบบ
ธรรมชาติ ใหใ้ ชค้ �ำ วา่ อญั มณเี ลยี นแบบ
หรืออัญมณีสังเคราะห์ระบุน้ําหนัก
อัญมณเี ปน็ กะรัต (CT) กรณีใชท้ องคำ�
เป็นตัวข้ึนรูปเครื่องประดับ ให้ระบุ
น้ําหนัก และความบริสุทธิ์ของทองคำ�
หน่วยเป็นกะรัตหรือเปอร์เซ็นต์ และ
ระบุราคาด้วย

บอแรกซ์

ระบุคำ�เตือน “อันตราย อาจทำ�ให้
ไตวาย ห้ามใช้ในอาหาร” โดยใช้ตัว
อกั ษรสแี ดงขนาดใหญก่ วา่ ตวั อกั ษรอน่ื

32

ARE YOU READY

ผลติ ภัณฑพ์ ลาสตกิ

ระบุวิธีใช้ว่าใช้เพื่อส่ิงใด เช่น ใช้เป็น
ภาชนะหรือสิง่ บรรจุ หรือเป็นเคร่ืองใช้
ระบุคำ�เตือน ถ้าไม่ใช่ผลิตภัณฑ์ที่ใช้
กับอาหารให้ระบุว่า “ห้ามใช้ห่อหุ้ม
หรือบรรจุอาหาร” กรณีใช้สำ�หรับ
อาหารให้ระบุว่า “ใช้บรรจุอาหาร
เคร่ืองดื่ม” “ปลอดภัยใช้กับอาหาร”
“ใชเ้ พยี งครง้ั เดยี ว”“หา้ มใชบ้ รรจขุ องรอ้ น”
ฯลฯ แล้วแต่กรณี ถ้าเป็นเคร่ืองใช้
รองรับน้ําหนักเช่น โต๊ะ เก้าอ้ี ให้ระบุ
“รบั นา้ํ หนกั ไดไ้ มเ่ กนิ ...กโิ ลกรมั หรอื กก.”
กรณีผลิตจากวัสดุรีไซเคิล ให้ระบุ
“มีสว่ นผสมจากวสั ดุท่ีใชแ้ ล้ว”

เคร่ืองทำ�นํ้าอ่นุ ไฟฟ้าและเคร่อื งทำ�นาํ้ ร้อนไฟฟ้า

ระบุข้อแนะนําการใช้ว่า ต้องติดต้ัง
สายดินพร้อมติดตั้งเคร่ืองทําน้ําอุ่น
ไฟฟ้าหรือเครื่องทําน้ําร้อนไฟฟ้า
ระบคุ �ำ เตอื น ดว้ ยตวั อกั ษรสแี ดงขนาด
ใหญท่ ด่ี า้ นหนา้ ของเครอื่ งวา่ “อนั ตราย
ถงึ ชวี ติ ถ้าไมต่ ิดต้ังสายดนิ ”

33

ARE YOU READY

แปรงสีฟัน

ระบุลักษณะขนแปรง เช่น ปลายตัด
เรยี วแหลม ชนดิ ขนแปรง เชน่ นมุ่ ปานกลาง
วัสดุท่ีใช้ทำ�ด้ามแปรงและขนแปรง
เช่น พลาสติกชนิดพีบีที วิธีใช้ เช่น
ใชท้ �ำ ความสะอาดฟนั อยา่ งนอ้ ยวนั ละ 2 ครง้ั
ขอ้ แนะน�ำ การใช้ เช่น ควรลา้ งแปรงสฟี นั
ให้สะอาดทุกคร้ังหลังใช้ และเก็บไว้ใน
ท่ีแห้ง และช่วงอายุท่ีเหมาะสมของเด็ก
ท่ใี ช้ เช่น เริ่มมีฟนั ถงึ 3 ปี

เครือ่ งเล่นชนิดมีล้อเลื่อน

ระบุขอ้ แนะนำ�ในการใช้ ดงั นี้
- ไม่เหมาะสำ�หรับเดก็ อายุตาํ่ กวา่ 4 ปี
- การเล่นต้องใส่อุปกรณ์เสริมความ
ปลอดภัยทกุ ครงั้ ประกอบด้วยหมวกนิรภัย
สนบั ข้อมอื สนับศอก สนบั เขา่
- ผู้เรม่ิ ฝกึ หัดใช้ตอ้ งมีผ้ดู ูแลอยา่ งใกล้ชดิ
- ต้องเล่นในพื้นท่ีที่เหมาะสมกับการเล่น
โดยเฉพาะ
ระบคุ �ำ เตอื น “ถา้ ไมใ่ สอ่ ปุ กรณเ์ สริมความ
ปลอดภยั อาจเปน็ อนั ตรายถงึ ชวี ติ ” โดยใช้
ตัวอกั ษรสแี ดงขนาดไม่ตาํ่ กวา่ 3 มิลลเิ มตร
ตดิ ไว้ทีต่ ัวสินค้า

34

น้ํามนั อเนกประสงค์ (Multi-Purpose Oil) ARE YOU READY

ระบขุ ้อแนะน�ำ ในการใช้ ดงั นี้ 35
“ใช้สำ�หรับงานหล่อล่ืนภายนอกได้
ทุกประเภท เช่น ชิ้นส่วนเคร่ืองจักร
ทั่วไป เป็นน้ํามันหยอดทิ้ง น้ํามัน
หยอดใบเลื่อน โซ่และเฟืองหรืออ่ืนๆ”
ระบุคำ�เตือน “ห้ามนำ�ไปใช้หล่อลื่น
ภายในเคร่ืองยนต์เบนซิน 4 จังหวะ
และเครอ่ื งยนตด์ เี ซล หรอื ใชแ้ ทนนา้ํ มนั
เครอื่ ง 2T” โดยใชต้ วั อกั ษรสแี ดงขนาด
ไมต่ า่ํ กวา่ 3 มลิ ลเิ มตร ตดิ ไวท้ ดี่ า้ นหนา้
ของภาชนะบรรจุ

ภาชนะและเครอ่ื งใชเ้ มลามีน

ระบขุ อ้ แนะน�ำ ในการใช้ ดงั น้ี
“ควรใช้ฟองนํ้าหรือผ้านุ่มทำ�ความ
สะอาด” “ก่อนใช้งานคร้งั แรกควรล้าง
ด้วยน้ําเพื่อชะล้างส่ิงสกปรก” และ
“ไม่แนะนำ�ให้ใช้กับเตาไมโครเวฟ”
ระบุคำ�เตือน “ห้ามใช้บรรจุอาหาร
หรอื ของเหลวทมี่ อี ณุ หภมู สิ งู กวา่ 100
องศาเซลเซยี ส” โดยใชต้ วั อกั ษรขนาด
ใหญ่กว่าตัวอักษรอ่นื

ARE YOU READY

ที่นอน

ฉลากตอ้ งมขี นาดไม่ตํ่ากวา่ 6 x 8 นิ้ว
ติดไว้ที่สินค้าให้เห็นและอ่านได้ชัดเจน
โดยระบขุ อ้ ความต่อไปนี้
- ชอ่ื ประเภทหรอื ชนดิ ของทน่ี อน เชน่
ทน่ี อนสปรงิ ทน่ี อนฟองนา้ํ ฯลฯ
- วสั ดทุ ใ่ี ชใ้ นการผลติ หากมหี ลายชนดิ
ต้องแสดงข้อความและภาพตัดขวาง
ของท่ีนอนที่แสดงให้เห็นวัสดุหลัก
ที่ใชใ้ นการผลติ เชน่ สปริง ใยมะพร้าว
ยางพาราหรอื วสั ดอุ ื่นๆ

รถจกั รยานยนต์

ระบุคำ�เตือน “อาจถึงตายหรือพิการ
หากไม่สวมหมวกนิรภัย” โดยใช้ตัว
อกั ษรขนาดไมต่ า่ํ กวา่ 5 มลิ ลเิ มตร ใชส้ ี
ตัวอักษรตัดกับสีพ้ืนแสดงไว้ท่ีคู่มือการ
ใช้งานรถจกั รยานยนต์ และแสดงไว้ใน
ลักษณะคงทนถาวรท่ีบริเวณถังนํ้ามัน
หรือบริเวณอื่นของรถจักรยานยนต์
ที่ผู้ใช้รถจักรยานยนต์สามารถเห็น
และอ่านไดอ้ ยา่ งชดั เจน

36

เครื่องท�ำ น้าํ เย็น ARE YOU READY

ระบุข้อแนะนำ�ในการใช้ ดงั น้ี 37
1. ต้องติดตั้งสายดินให้ถูกวิธีพร้อมติดต้ัง
เครอ่ื งทำ�นํ้าเยน็
2. ต้องติดต้ังเครื่องป้องกันอันตรายจาก
ไฟฟ้าร่วั
3. ต้องติดตั้งเครื่องทำ�นํ้าเย็นในบริเวณที่
เป็นฉนวนไฟฟา้ และไมเ่ ปียกชน้ื เช่น ปพู นื้
ด้วยผ้ายาง ฯลฯ และไมค่ วรให้มนี ํา้ ชืน้ แฉะ
4. ควรตรวจสอบสภาพความปลอดภยั ของ
เครื่องทำ�น้ําเย็นโดยช่างผู้ชำ�นาญงานเป็น
ประจำ�อยา่ งน้อยทกุ 6 เดือน
ระบุคำ�เตือน “อันตรายถึงชีวิตถ้าไม่ติด
ตั้งสายดินให้ถูกวิธี ห้ามใช้ตะกั่วบัดกรี
ในการซ่อมโดยเด็ดขาด” โดยใช้ตัวอักษร
สีแดงขนาดไมต่ ํา่ กว่า 5 มลิ ลเิ มตร แสดงไว้
บรเิ วณกอ๊ กน้ํา

รถยนต์ใช้แล้ว

ระบุรายละเอียดต่อไปน้ี ชนิดของรถ ชื่อ
สถานประกอบการผขู้ าย ขนาดหรอื นา้ํ หนกั
รุ่นปี ราคา วันจดทะเบียน เลขทะเบียน
เลขตัวรถ เลขเครื่องยนต์ ยี่ห้อรถ ยี่ห้อ
เคร่อื งยนต์ สี ชนดิ เชอ้ื เพลงิ ลำ�ดับเจ้าของ
รถ ภาระผูกพันของรถยนต์ท่ีมีอยู่ในวัน
จำ�หน่าย (ถ้ามี) ข้อมูลการประสบภัย เช่น
ถูกชน ถูกนํ้าท่วม กรณีถูกนํ้าท่วมให้ระบุ
ระดับของน้ําท่ีท่วมตัวรถยนต์ เช่น ระดับ
พื้น ระดับเบาะ ท่วมท้งั คัน ฯลฯ และระยะ
ทางการใช้งาน

ARE YOU READY

ชดุ สงั ฆทานและชดุ ไทยธรรม

ระบุรายการสินค้าท่ีบรรจุท้ังหมด
พร้อมระบขุ นาด มติ ิ ปรมิ าณ ปริมาตร
น้ําหนัก จำ�นวน และราคาของสินค้า
แต่ละรายการ ช่ือและสถานท่ีต้ังของ
ผู้ผลติ หรือผู้จำ�หนา่ ย วันเดอื นปีท่หี มด
อายุหรือวันเดือนปีท่ีควรใช้ก่อนของ
สินค้าแต่ละชิ้นที่อยู่ในชุด วันเดือนปี
ที่บรรจุชุดสังฆทาน และราคารวมชุด
บรรจเุ ปน็ บาท

ผลติ ภณั ฑท์ ่ชี ว่ ยในการพยงุ ตวั เด็ก

ระบขุ อ้ แนะน�ำ ในการใช้ ดังน้ี
1. การใช้ผลิตภัณฑ์นี้อาจทำ�ให้
เกิดการบาดเจ็บจากการพลิกควํ่า
หรือตกจากท่ีสูง โดยเฉพาะเม่ือใช้
บนพน้ื ทมี่ คี วามต่างระดับ
2. ขณะท่ีให้เด็กใช้ผลิตภัณฑ์นี้ต้องมี
ผ้ดู แู ลอย่างใกล้ชดิ ตลอดเวลา
3. ไ ม่ ค ว ร ใช้ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ น้ี บ น พื้ น
ตา่ งระดับ
ระบุคำ�เตือน “ผลิตภัณฑ์นี้ไม่ช่วย
ในการหัดเดินและอาจเป็นอันตราย
ถึงชีวิต” โดยใช้ตัวอักษรสีแดงขนาด
ไม่ต่ํากว่า 5 มิลลิเมตร แสดงไว้ที่ตัว
สินค้าอย่างคงทนถาวรให้เห็นและอ่าน
ไดช้ ัดเจน
38

ARE YOU READY

อปุ กรณ์เคร่ืองเลน่ สนาม

ระบุขอ้ แนะน�ำ การใช้ อยา่ งนอ้ ยดังน้ี
- เหมาะสำ�หรับเดก็ อายุกป่ี ี
- ควรตรวจสอบความปลอดภัยของ
อุปกรณ์เคร่ืองเล่นสนาม โดยช่าง
ผชู้ �ำ นาญงานอยา่ งสม่ําเสมอ
- ต้องมีผ้คู วบคุมดแู ลขณะเล่น
- ต้องติดต้ังอุปกรณ์เคร่ืองเล่น
ในพนื้ ทเี่ หมาะสม เชน่ พนื้ ยางสงั เคราะห์
พน้ื ทราย เป็นต้น
ระบุคำ�เตือน “หากไม่ได้ทำ�การ
ยึดติดกับพ้ืน อาจเป็นอันตรายถึง
ชีวิต” สําหรับอุปกรณ์ที่ออกแบบ
ให้ต้องยึดติดกับพ้ืน ด้วยตัวอักษร
ข น า ด ไ ม่ ตํ่ า ก ว่ า 5 มิ ล ลิ เ ม ต ร
สีตดั กับสพี ้ืน

เอกสารหรือคู่มือติดต้งั ต้องระบรุ ายละเอียดตอ่ ไปน้ี

- สว่ นประกอบของเครื่องเล่น
- ข้ันตอนการตดิ ตงั้
- คำ�แนะนำ�การติดตั้งไม่ให้เคร่ืองเล่นโค่นลงมาและการอ่ืนเพื่อ
ความปลอดภัยของผเู้ ล่น
- เครือ่ งเล่นน้เี หมาะกับเดก็ อายุก่ีปี
- การตรวจสภาพโดยชา่ งผู้ชำ�นาญงาน
- ขอ้ แนะนำ�เพ่อื ความปลอดภัยในการเล่นและอน่ื ๆ

39

ARE YOU READY

ผลิตภัณฑท์ ี่มีส่วนประกอบของแร่ใยหิน

ระบุข้อแนะนำ�การใชด้ ังต่อไปนี้
- ควรใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตราย
ส่วนบุคคลที่ถูกต้องเหมาะสม ได้แก่
หนา้ กาก ถงุ มอื ยาง แวน่ ตา ชดุ คลุม
- หลกี เลยี่ งการท�ำ ใหเ้ กดิ ฝนุ่ หรอื แตกหกั
- ระมดั ระวงั การฟุ้งกระจายของฝุน่
- เศษวัสดุหรือฝุ่นที่เกิดจากการ
ติดตั้ง ให้รวบรวมใส่ถุงพลาสติกหรือ
ภาชนะและปดิ ให้มิดชดิ ก่อนทงิ้
- การสูบบุหร่ี การรับประทานอาหาร
และน้ําด่ืมขณะปฏิบัติงานในบริเวณท่ีมี
ฝุ่นแร่ใยหินฟุ้งกระจาย มีโอกาสให้ได้รับ
แร่ใยหินเข้าสรู่ ่างกายมากขนึ้
- อาบน้าํ ทนั ทหี ลังปฏิบตั งิ านเสร็จ
- หากมีอาการผิดปกติ เช่น เกิดการ
เจ็บป่วยท่ีสงสัยว่าจะได้รับอันตรายจาก
สารแร่ใยหิน ควรพบแพทย์เพ่ือวินิจฉัย
โดยละเอียด

ระบุคำ�เตือน “ระวังอันตราย ผลิตภัณฑ์
นี้มีแร่ใยหินเป็นส่วนประกอบ การได้รับ
สารนี้เข้าสู่ร่างกายอาจก่อให้เกิดมะเร็งและ
โรคปอด” โดยใช้ตัวอักษรขนาดไม่ตํ่ากว่า
5 มิลลิเมตรด้วยตัวอักษรที่มีสีต่างจากพ้ืนผิว
ผลติ ภณั ฑ์ อยา่ งคงทนถาวรทผ่ี ลติ ภณั ฑแ์ ละภาชนะ
บรรจุหรือหีบห่อผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของ
แรใ่ ยหนิ ซงึ่ ผใู้ ชส้ ามารถเหน็ และอา่ นไดอ้ ยา่ งชดั เจน
โดยเนน้ ค�ำ วา่ “ระวงั อนั ตราย” ใหใ้ ชต้ วั อกั ษรขนาด
ไม่ตํ่ากว่า 15 มิลลิเมตร และต้องแสดงสัญลักษณ์
พรอ้ มขอ้ ความ ดงั นี้

40

ARE YOU READY

ลกู โป่งบรรจกุ ๊าซไฮโดรเจน

ระบุคำ�เตือน “ห้ามนำ�เข้าใกล้เปลว
ไฟหรือความร้อน” โดยพิมพ์ข้อความ
เป็นเอกสารท่ีตัวอักษรขนาดไม่ต่ํากว่า
5 มิลลิเมตร ให้ผู้บริโภคอ่านได้ชัดเจน
มอบแกผ่ ้บู รโิ ภค

ปืนอัดลมเบาท่ีจำ�ลองเลยี นแบบอาวุธปนื จรงิ (บีบีกนั )

ระบขุ ้อความตอ่ ไปน้ี ใช้ตัวอกั ษรขนาด
ไม่ตํ่ากวา่ 2 มลิ ลเิ มตร
- ความเร็วของวถิ ีลกู กระสนุ
- ความแรงของวิถลี ูกกระสุน
- ความยาวคลื่นของแสงเลเซอร์
(กรณีมีกลอ้ งเลเซอร)์
- กำ�ลังของแสงเลเซอร์ (กรณีมี
กล้องเลเซอร์) ข้อห้ามในการใช้
“ห้ามจ้องแสงเลเซอร์” (กรณีมีกล้อง
เลเซอร)์
ระบุคำ�เตือน “การเล็งหรือยิงเข้าหา
กัน อาจทำ�ให้ตาบอดหรือร่างกายได้
รับบาดเจ็บ” ใช้ตัวอักษรที่มีขนาดไม่
ตาํ่ กวา่ 3 มลิ ลเิ มตร และสขี องขอ้ ความ
ต้องตัดกับสีพื้น แสดงไว้ที่ตัวสินค้า
อย่างคงทนถาวรให้เห็นและอ่านได้
ชดั เจน

41

ARE YOU READY

ต้นู ํ้าดืม่ หยอดเหรยี ญอตั โนมัติ

- ระบุข้อแนะนำ�ในการใช้ อย่างน้อย
ดังต่อไปน้ี
(1) ตอ้ งดคู วามสะอาดของหวั จา่ ยนาํ้
(2) ต้องหลีกเล่ียงการใช้บริการ
จากตู้นํ้าดื่มหยอดเหรียญอัตโนมัติที่มี
ลกั ษณะไมถ่ กู สขุ อนามัย
(3) ต้องใช้ภาชนะที่สะอาดใน
การบรรจนุ ้ํา
(4) ต้องหลีกเลี่ยงการดื่มนํ้าจาก
ตนู้ าํ้ ดมื่ หยอดเหรยี ญอตั โนมตั ทิ ม่ี สี กี ลนิ่
หรอื รสผิดปกติ
(5) ไม่ควรนำ�ภาชนะท่ีเคยบรรจุ
ของเหลวชนดิ อน่ื มาบรรจนุ า้ํ
- ระบุวัน เดือน ปี ที่เปล่ียนไส้กรอง
แตล่ ะชนดิ
ร ะ บุ คำ � เ ตื อ น “ ร ะ วั ง อั น ต ร า ย
หากไมต่ รวจสอบวนั เดอื น ปที เ่ี ปลยี่ น
ไส้กรองและตรวจสอบคุณภาพน้ํา”
โดยใช้ตัวอักษรหนาสีแดงขนาดไม่ตํ่า
กว่า 1 เซนตเิ มตร บนพื้นสขี าว แสดง
ไว้ท่ีด้านหน้าของตู้นํ้าดื่มหยอดเหรียญ
อัตโนมัติ อย่างคงทนถาวรให้เห็นและ
อา่ นไดช้ ดั เจน

42

ARE YOU READY

ภาชนะและเครอ่ื งใช้เหลก็ กล้าไร้สนิมส�ำ หรบั อาหาร

ระบุขอ้ แนะนำ�การใช้อย่างน้อยดังนี้
- ไม่ควรแช่หรือสัมผัสกรดหรือเกลือ
หรือด่างเข้มข้น เช่น นํ้าปลา น้ํามะนาว
น้ําส้มสายชู สำ�หรับชนิดของเหล็กกล้า
ไรส้ นมิ ทใี่ ชเ้ ปน็ วตั ถดุ บิ ไมอ่ ยใู่ นขอ้ ก�ำ หนด
มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมหรือ
มาตรฐานสากล
- ไมค่ วรใชฝ้ อยเหลก็ ขดั ท�ำ ความสะอาด
- ควรใช้ฟองนํ้าในการทำ�ความสะอาด
และเชด็ ให้แหง้ ทันทีหลงั ใช้งาน
ระบคุ �ำ เตอื น “หา้ มใชก้ บั เตาไมโครเวฟ”
ใช้ตัวอักษรขนาดใหญ่กว่าตัวอักษรอ่ืน
และสีของข้อความตอ้ งตัดกบั สีพนื้ ด้วย

ดอกไม้เพลงิ

ระบุรายละเอียดอย่างน้อยดงั นี้
- ผู้เล่นท่ีมีอายุตํ่ากว่า 14 ปี ต้องอยู่ใน
การกำ�กบั ดแู ลของผใู้ หญ่
- ควรเกบ็ ให้พ้นมือเดก็
- ไมค่ วรเกบ็ รกั ษาไวใ้ นทม่ี อี ณุ หภมู สิ งู
- ไมค่ วรจดุ ไฟใหมห่ ากจดุ ชนวนแลว้ ไมต่ ดิ
- ควรเลน่ ในทโี่ ลง่ กวา้ ง หา่ งไกลจากวตั ถุ
ไวไฟ
ระบุคำ�เตือน “อันตรายอาจถึงตายหรือ
พิการหากเล่นไม่ถูกวิธีหรือคึกคะนอง”
ใชต้ วั อกั ษรเสน้ ทบึ ขนาดใหญก่ วา่ ตวั อกั ษรอน่ื
ในกรอบสเ่ี หลยี่ ม สขี องกรอบและขอ้ ความ
ตัดกับสีพน้ื ของฉลาก

43

ARE YOU READY

อา่ งอาบน้าํ ส�ำ หรับเด็ก

ระบุคำ�เตือน “ระวังอันตราย ไม่ควร
ปล่อยเด็กอยู่ในน้ําตามลำ�พังเพราะ
เด็กอาจจมน้ําได้แม้มีระดับน้ําเพียง
เล็กน้อย” และแสดงสัญลักษณ์พร้อม
คำ�เตือน สีของกรอบและข้อความตัด
กับสีพ้ืนของฉลาก ติดไว้อย่างคงทน
บนผลิตภัณฑ์

ไมต้ ียุงไฟฟ้า

ร ะ บุ ข้ อ แ น ะ นำ � ก า ร ใ ช้ ดั ง น้ี
“ควรทำ�ความสะอาดด้วยแปรงแห้งและ
หา้ มลา้ งดว้ ยนาํ้ ” “หา้ มเปลย่ี นหรอื จบั ตอ้ ง
หนา้ สมั ผัสของตาข่ายเมอื่ ใชง้ านหลกี เล่ียง
การสัมผสั โครงตาขา่ ยชั้นกลาง”
ระบคุ �ำ เตอื น “ตอ้ งเกบ็ ใหพ้ น้ มอื เดก็ ขณะ
ชาร์จแบตเตอร่ี ต้องวางให้ห่างจากส่ิงท่ี
ติดไฟได้ง่าย และห้ามใช้ใกล้วัตถุไวไฟ”
ใช้ตัวอักษรสีต่างจากสีพื้นผลิตภัณฑ์
แสดงไว้อย่างคงทนถาวรท่ีผลิตภัณฑ์และ
บรรจภุ ัณฑ์ ให้อ่านง่ายและชดั เจน
44

ARE YOU READY

สีทาอาคารที่ผสมสารตะกัว่

ระบุรายละเอยี ดดังนี้
ป ริ ม า ณ ส า ร ต ะ กั่ ว ที่ ผ ส ม อ ยู่ ใ น สี
ใช้หนว่ ยพีพีเอม็ (สว่ นในลา้ นส่วน)
หากปรมิ าณสารตะกว่ั มากกวา่ 100 พพี เี อม็
ระบุคำ�เตือน “สารตะก่ัวอาจเป็น
อันตรายต่อสมองและเม็ดเลือดแดง
ห้ามใช้ทาบ้านหรืออาคาร” ใช้ตัว
อักษรหนาสีแดง ขนาดไม่ต่ํากว่า
5 มลิ ลเิ มตร บนพน้ื สขี าว ใหเ้ หน็ ชดั เจน

บทลงโทษ

- ผู้ขายสินค้าท่ีควบคุมฉลากโดยไม่มีฉลากหรือแสดงฉลาก

ไม่ถูกต้อง ระวางโทษจำ�คุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินห้าหม่ืน
บาท หรือทงั้ จำ�ทงั้ ปรบั
- ผู้ผลิตหรือสั่งหรือนำ�เข้า ระวางโทษจำ�คุกไม่เกินหน่ึงปี หรือปรับ
ไมเ่ กินหนึ่งแสนบาท หรอื ทงั้ จำ�ทง้ั ปรับ
- ผู้ เจ ต น า ก่ อ ใ ห้ เ กิ ด ค ว า ม เข้ า ใจ ผิ ด ใ น แ ห ล่ ง กำ � เ นิ ด ส ภ า พ
คุณภาพ ปริมาณ หรือสาระสำ�คัญประการอ่ืนอันเก่ียวกับสินค้า
ไม่ว่าจะเป็นของตนเองหรือผู้อื่น โดยใช้ฉลากที่มีข้อความอันเป็น
เท็จหรือข้อความที่รู้หรือควรรู้อยู่แล้วว่าอาจก่อให้เกิดความ
เข้าใจผิด ระวางโทษจำ�คุกไม่เกินหน่ึงปี หรือปรับไม่เกิน
หนงึ่ แสนบาท หรอื ท้ังจำ�ท้ังปรับ
- ถ้าผู้กระทำ�ผิดเป็นนิติบุคคล กรรมการหรือผู้จัดการ หรือผู้รับ
ผิดชอบในการดำ�เนินงานของนิติบุคคลนั้นๆ ต้องรับโทษด้วย
เว้นแตพ่ สิ จู นไ์ ด้ว่าไม่มสี ่วนในการกระท�ำ ความผิด

45

ARE YOU READY

การคุม้ ครองผบู้ รโิ ภคด้านสญั ญา

สัญญา คือ ความตกลงระหว่างผู้บริโภคกับ
ผู้ประกอบธุรกิจ เพื่อซื้อและขายบริการ หรือให้และ
รับบริการ

ในการประกอบธุรกิจขายสินค้าหรือให้บริการใดๆ ก็ตาม ถ้าสัญญา
ซอ้ื ขายหรือสญั ญาให้บรกิ ารนน้ั มีกฎหมายกำ�หนดให้ต้องทำ�เป็นหนงั สือ หรอื
ท่ีปกติทำ�เป็นหนังสืออยู่แล้ว ผู้บริโภคย่อมมีสิทธิได้รับความเป็นธรรมในการ
ทำ�สัญญา โดยมีข้อบังคับสำ�คัญ 2 ประการได้แก่ ห้ามใช้ข้อสัญญาท่ีทำ�ให้
ผู้บริโภคเสียเปรียบผู้ประกอบธุรกิจ และห้ามใช้ข้อสัญญาท่ีไม่เป็นธรรม
ต่อผู้บรโิ ภค

ตามประกาศคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค
ธุรกิจบางประเภทเป็นธุรกิจท่ีควบคุมสัญญา
และธุรกิจบางประเภทเป็นธุรกิจท่ีควบคุมรายการ
ในหลักฐานการรบั เงนิ

46

ARE YOU READY

“ธุรกิจท่ีควบคมุ สญั ญา” มี 11 ประเภท ได้แก่

1

ธรุ กิจบตั รเครดติ

ประเด็นสำ�คัญ เงื่อนไขการใช้บัตร
การแจง้ ยอดเงนิ การยกเลิกพฤตกิ รรม
การทวงหน้ี บัตรหาย ค่าปรับหรือ
ดอกเบ้ีย การสะสมแตม้

2

ธรุ กจิ ใหเ้ ชา่ ซอ้ื รถยนต์
และรถจักรยานยนต์

ประเด็นสำ�คัญ รายละเอียดของสินค้า
เง่อื นไขการผ่อนชำ�ระ เบ้ยี ปรับผิดนัด
ชำ � ร ะ ค่ า ง ว ด ห รื อ ชำ � ร ะ ไ ม่ ต ร ง
การโอนกรรมสทิ ธิ์ รถหาย การติดตาม
ยดึ รถ ฯลฯ

47

ARE YOU READY

3

ธุรกจิ ให้เชา่ ซ้อื เครอ่ื งใชไ้ ฟฟ้า

ประเด็นสำ�คัญ รายละเอียดของสินค้า
เง่ือนไขการผ่อนชำ�ระ ค่าธรรมเนียม
ตา่ งๆ เงอื่ นไขการรับประกนั ฯลฯ

4

ธรุ กจิ ขายห้องชุด (คอนโดมิเนียม)

ประเด็นสำ�คัญ รายละเอียดกรรมสิทธ์ิ
ท่ี ดิ น เ ล ข โ ฉ น ด ตำ � แ ห น่ ง ที่ ดิ น
ภาระผกู พนั กบั ธนาคาร ภาษี ราคาขาย
ตอ่ ตารางเมตร เงอ่ื นไขการช�ำ ระเงนิ การ
โอนกรรมสิทธิ์รายละเอียดการใช้พ้ืนท่ี
วัสดุกอ่ สร้าง กำ�หนดแลว้ เสรจ็ การรับ
ผิดชอบกรณีเกดิ ความช�ำ รดุ ฯลฯ

48